Quan điểm HCM về con đường, biện pháp quá độ lên CNXH ở Việt Nam và sự vận dụng quan điểm đó trong công cuộc đổi mới

Bài thảo luận Học phần : Tư tưởng HCMNhóm: 5 Đề tài: Quan điểm HCM về con đường, biện pháp quá độ lên CNXH ở Việt Nam và sự vận dụng quan điểm đó trong công cuộc đổi mới Quan điểm của HCM về con đường và biện pháp quá độ lên CNXH ở Việt Nam Vận dụng tư tưởng đó vào quan điểm đổi mới hiện nay I. Quan điểm HCM về con đường và biện pháp quá độ lên CNXH ở Việt Nam Về thời kì quá độ lên CNXH ở Việt Nam Tính khách quan của thời kì quá độ Nhiệm vụ của thời kì quá độ Nội dung xây dựng CNXH trong thời kì quá độ ở VN 1. Tính khách quan của thời kì quá độ _Theo các nhà kinh điển của CN Mac-Lênin, có 2 con đường quá độ lên CNXH. Trực tiếp : đi lên CNXH từ những nước tư bản phát triển ở trình độ cao. Gián tiếp : đi lên CNXH phát triển còn thấp hoặc những nước tiền tư bản. _ Hồ Chí Minh đã chỉ ra Việt Nam thuộc loại hình quá độ gián tiếp . +) Đặc điểm HCM khẳng định lớn nhất khi nước ta bước vào quá độ là từ 1 nước nông nghiệp lạc hậu tiến lên CNXH không qua giai đoạn phát triển TBCN → đặc điểm này thâu tóm đầy đủ những mâu thuẫn khó khăn phức tạp và chi phối tất cả những đặc điểm khác. +) Mâu thuẫn cơ bản nhất là mâu thuẫn giữa những nhu cầu phát triển cao của đất nước theo xu hướng tiến bộ với thực trạng kinh tế xã hội quá kém ở nước ta 2. Nhiệm vụ của thời kì quá độ Xây dựng nền tảng vật chất kinh tế cho CNXH Xây dựng các tiền đề về kinh tế, chính trị tư tưởng văn hóa cho CNXH Cải tạo XH cũ, xây dựng xã hội mới, kết hợp cải tạo và xây dựng trong đó lấy xây dựng làm trọng tâm 3. Nội dung xây dựng XHCN trong thời kì quá độ Về chính trị: - Nội dung quan trọng nhất là phải giữ vững và phát huy vai trò lãnh đạo của đảng. Đảng phải luôn tự đổi mới, chỉnh đốn nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu có hình thức tổ chưc phù hợp để đáp ứng các yêu cầu, nhiệm vụ mới. - Mở rộng và củng cố mặt trận dân tộc thống nhất,nòng cốt là liên minh công nhân, nông dân và trí thức do đảng cộng sản lãnh đạo , củng cố và tăng cường sức mạnh toàn bộ hệ thống chính trị cũng như thành tố của nó Về kinh tế Người nhấn mạnh đến phát triển năng suất lao động trên cơ sở tiến hành công nghiệp hóa XHCN. Người quan niệm hết sức độc đáo về cơ cấu kinh tế nông công nghiệp, lấy nông nghiệp làm mặt trận hàng đầu, củng cố hệ thống thương nghiệp làm cầu nối tốt nhất giữa các ngành sản xuất xã hội thỏa mãn nhu cầu thiết yếu của nhân dân. Phát triển đồng đều giữa kinh tế thành thị và nông thôn. Chủ trương phát triển kinh tế nhiều thành phần Về văn hóa _ xã hội HCM nhấn mạnh đến vấn đề xây dựng con người mới. Đặc biệt đề cao vai trò của văn hóa, giáo dục và khoa học kĩ thuật trong xã hội chủ nghĩa Nâng cao dân trí, đaò tạo và sử dụng nhân tài, khẳng định vai trò to lớn của văn hóa trong đời sống xã hội. Biên pháp xây dựng XHCN ở Việt Nam Phương châm Thứ nhất : quán triệt các nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lenin về xây dựng chế độ mới , đồng thời tham khảo học tập kinh nghiệm của các nước anh em nhưng không được sao chép máy móc Thứ hai : xác định bước đi và biện pháp xây dựng CNXH chủ yếu xuất phát từ điều kiện thực tế, đặc điểm dân tộc, nhu cầu và khả năng thực tế của nhân dân. Bước đi và biện pháp Dần dần thận trọng từng bước 1,từ thấp lên cao, không chủ quan nóng vội và xác định các bước đi phải luôn luôn căn cứ vào các điều kiện khách quan quy định. Hồ Chí Minh nhận thức về phương châm “tiến nhanh , tiến mạnh” , tiến vững chắc lên chủ nghĩa xã hội, điều đó không có nghĩa là làm bừa , làm ẩu, đốt cháy giai đoạn, chủ quan, duy ý chí mà phải làm vững chắc từng bước 1 phù hợp với điều kiện thực tiễn. Biện pháp cụ thể : Thực hiện cải tạo xã hội cũ , xây dựng xã hội mới, kết hợp cải tạo với xây dựng làm chính. Kết hợp xây dựng và bảo vệ, đồng thời tiến hành nhiệm vụ chiến lược ở 2 miền Nam-Bắc khác nhau trong phạm vi 1 quốc gia. Xây dựng CNXH phải có kế hoạch, biện pháp, quyết tâm để thực hiện thắng lợi. Để xây dựng CNXH thành công thì ta phải có 1 kế hoạch cụ thể và phải quyết tâm, kiên trì theo đuổi mục tiêu đến cùng. Trong điều kiện nước ta biện pháp cơ bản, quyết định lâu dài trong xây dựng CNXH là đem của dân, tài dân, sức dân làm lợi cho dân dưới sự lãnh đạo của đảng Việt Nam. Vận dụng tư tưởng HCM về XHCN và con đường lên XHCN ở VN trong công cuộc đổi mới hiện nay Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc Phát huy quyền làm chủ của nhân dân,khơi dậy mạnh mẽ tất cả các nguồn lực,trước hết là nội lực để đẩy mạnh công nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức. Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại Chăm lo xây dựng đảng vững mạnh,làm trong sạch bộ máy nhà nước,đẩy mạnh đấu tranh chống quan liêu,tham nhũng lãng phí,thực hiện cần,kiệm,liêm,chính,trí công,vô tư để xây dựng CNXH 1. Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc Đổi mới không phải từ bỏ mục tiêu chủ nghĩa xã hội mà là làm cho chủ nghĩa xã hội được nhận thức đúng đắn hơn, và được xây dựng có hiệu quả hơn. Công cuộc đổi mới qua 20 năm, càng khẳng định bản lĩnh chính trị đúng đắn, vững vàng của Đảng ta về kiên định mục tiêu chiến lược của cách mạng Việt Nam, trong giai đoạn hiện nay. Độc lập dân tộc lúc này, đối với chúng ta, chính là sự vươn lên để thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu, khẳng định vị thế của Việt Nam bình đẳng với tất cả các quốc gia dân tộc khác trên thế giới, ở mọi lĩnh vực: kinh tế, chính trị, văn hóa, khoa học... Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh là điều kiện cơ bản để bảo vệ nền độc lập dân tộc một cách thực tế, vững chắc trong hội nhập kinh tế quốc tế rất phức tạp và đầy rẫy nguy cơ mất còn hiện nay. Càng đổi mới, chúng ta càng nhận thức đúng tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Về phát triển kinh tế, chuyển mạnh từ cơ chế tập trung, quan liêu, bao cấp sang phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Về bản chất, đây là sự phát triển nền kinh tế nhiều thành phần trong thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội. Về văn hóa,xã hội,con người, một lần nữa, Đại hội X làm rõ và vận dụng đúng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc với năm quan điểm chỉ đạo cơ bản mang tính chiến lược trong quá trình xây dựng và phát triển nền văn hóa nước nhà trong thời kỳ quá độ. Đồng thời Đại hội X cũng xác định, phát triển văn hóa, nền tảng tinh thần của xã hội là một trong những nhiệm vụ lớn của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh - nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động cách mạng của Đảng Đại hội X khẳng định: Đảng ta "Kiên định chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh... Vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong hoạt động của Đảng", với tư cách là nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động cách mạng của Đảng trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa: Kiên trì đường lối đổi mới: Đổi mới toàn diện, có nguyên tắc và sáng tạo; trong quá trình đổi mới, phải luôn luôn giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, kiên định chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, không đa nguyên, đa đảng.Đây chính là bản lĩnh chính trị của Đảng trung thành với quan điểm của Hồ Chí Minh về Đảng lãnh đạo cách mạng thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. 2) Phát huy quyền làm chủ của nhân dân,khơi dậy mạnh mẽ tất cả các nguồn lực,trước hết là nội lực để đẩy mạnh công nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nước gắn với phát triển kinh tế tri thức. + Trước hết,HCM khẳng định: “nước ta là + Trước hết,HCM khẳng định: “nước ta là nước dân chủ, đơn vị cao nhất là dân,vì dân chủ”.nhân dân theo quan điểm của HCM là mọi người Việt Nam không phân biệt già trẻ,gái trai,giàu nghèo,trong đó công nhân và nông dân chiếm đại đa số.Nhân dân có quyền làm chủ về chính trị,kinh tế,văn hoá xã hội,an ninh,quốc phòng,làm chủ thiên nhiên,làm chủ xã hội,làm chủ bản thân.Chủ Tịch HCM nêu rõ: “bao nhiêu quyền hạn đều của dân,quyền hành và lực lượng đều ở nơi dân”.Nhân dân có quyền làm chủ thì phải có nghĩa vụ làm tròn bổn phận công dân và công việc đổi mới,xây dựng là trách nhiệm của dân. + Xây dựng nhà nước của dân,do dân,vì dân là 1 điều kiện rất quan trọng để quyền làm chủ của dân được thực hiện 1 cách hiệu quả.Chính quyền là do dân cử ra.Nhiệm vụ chính quyền dân chủ là phục vụ nhân dân,là phát triển quyền dân chủ và sinh hoạt chính trị của toàn dân. Đưa mọi vấn đề cho dân chúng thảo luận và tìm cách giải quyết.Về trách nhiệm của dân đối với chính quyền.Chủ Tịch HCM nêu rõ: “nhân dân có quyền đôn đốc và phê bình chính phủ” + Trong thời đại ngày nay,thời đại mà khoa học đã thực sự trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp với sự phát triển mạnh mẽ của nhiều ngành khoa học và công nghệ hiện đại,với hàm lương chất xám chiếm tỷ lệ cao cho mỗi sản phẩm làm ra,con người càng tỏ rõ vai trò quyết định của mình trong tiến trình phát triển của xã hội,của lịch sử nhân loại. +) Trong bối cảnh quốc tế hiện thời,công nghiệp hoá hiện đại hoá được coi trọng là xu hướng phát triển chung của các nước đang phát triển. Đối với nước ta – 1 nước chưa thoát khỏi nghèo nàn và lạc hậu thì công nghiệp hoá hiện đại hoá là nhiệm vụ trung tâm xuyên suốt thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội.Công nghiệp hoá,hiện đại hoá đất nước đòi hỏi nhiều nhân tố quan trọng như vốn,KHCN,tài nguyên thiên nhiên…song yếu tố quan trọng và quyết định nhất là con người. +) Nguồn lực của nhân dân,của con người VN bao gồm trí tuệ,tài năng,sức lao động,của cải của nhân dân. Để phát huy tốt sức mạnh của toàn dân tộc nhằm xây dựng và phát triển đất nước,cần giải quyết tốt các vấn đề: . Tin dân,dựa vào dân,xác lập quyền làm chủ của nhân dân trên tư tưởng làm cho chế độ dân chủ được thực hiện trong mọi lĩnh vực hoạt động của con người. . Chăm lo mọi mặt đời sống của nhân dân để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. +) Thực hiện nhất quán chiến lược đại đoàn kết dân tộc của HCM trên cơ sở lấy lien minh công nông tri thức làm nòng cốt,tạo nên sự đồng thuận XH vững chắc vì mục tiêu dân giàu nước mạnh,XH công bằng, dân chủ,văn minh. 3. Kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại Theo Hồ Chí Minh sức mạnh thời đại là sức mạnh của giai cấp vô sản thế giới, của nhân dân lao động thế giới. Phải dựa vào sức mạnh của dân tộc là chủ yếu, đồng thời phải khai thác sức mạnh của thời đại. Động lực chủ yếu để phát triển đất nước hiện nay là phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, của đại đoàn kết toàn dân trên cơ sở liên minh giữa công nhân với nông dân và trí thức, kết hợp hài hòa các lợi ích cá nhân, tập thể và xã hội, phát huy mọi tiềm năng và nguồn lực của các thành phần kinh tế, của toàn xã hội. Xây dựng xã hội phải biết tranh thủ các điều kiện quốc tế thuận lợi, tận dụng tối đa sức mạnh của thời đại. Ngày nay sức mạnh tập trung ở cuộc CM khoa học công nghệ, xu thế toàn cầu hóa. Chúng ta cần ra sức tranh thủ tối đa các cơ hội để nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, phải có cơ chế chính sách để thu hút đầu tư, kinh nghiệm quản lý và công nghệ hiện đại, thực hiện kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại theo tư tưởng HCM. 4) Chăm lo xây dựng đảng vững mạnh,làm trong sạch bộ máy nhà nước,đẩy mạnh đấu tranh chống quan liêu,tham nhũng lãng phí,thực hiện cần,kiệm,liêm,chính,trí công,vô tư để xây dựng CNXH Trong sự nghiệp đổi mới đất nước, cơ bản kinh tế - xã hội đất nước trong những năm qua được ổn định, giữ vững và phát triển. Tuy nhiên do tác động tiêu cực trong quá trình mở cửa, hội nhập đổi mới đất nước, nên thực tiễn xã hội nước ta vẫn đang tồn tại một số hạn chế khuyết điểm. . Nếu soi trong góc độ đạo đức xã hội thì chúng ta có một bộ phận cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng, đạo đức - Đây là cơ hội cho kẻ thù khoét sâu để chống phá hòng làm giảm uy tín của Đảng, Nhà nước ta với nhân dân. . Bởi vậy, việc nâng cao giáo dục đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư cho đội ngũ cán bộ, đảng viên trong tình hình hiện nay là vấn đề quan trọng và cấp thiết. Kết luận Tóm lại, tư tưởng HCM về chủ nghĩa xã hội và con đường quá độ lên CNXH ở VN bao quát những vấn đề cốt lõi cơ bản nhất, trên cơ sở vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mac_Lenin. Tư tưởng đó trở thành tài sản vô giá, cơ sở lý luận và kim chỉ nam cho việc kiên trì giữ vững định hướng XHCN của Đảng ta, đồng thời xác định hình thức, biện pháp và bước đi lên CNXH phù hợp với đặc điểm dân tộc và xu thế vận động của thời đại ngày nay.