Kinh tế môi trường - Chương 3: Phân tích Lợi ích – Chi phí

Chương 3: Phân tích Lợi ích – Chi phíKHUNG PHÂN TÍCHVD: sản xuất 1 mặt hàng mớiPhân tích lợi ích - chi phí là công cụ giúp đưa ra các quyết định chính sách công – tức là nên thực hiện chính sách hay chương trình nào – đứng trên quan điểm của xã hội nói hung chứ không phải đứng trên quan điểm của một doanh nghiệp nào đó. KHUNG PHÂN TÍCHPhân tích lợi ích chi phí đánh giá dưới góc độ xã hội tất cả nhập lượng và xuất lượng liên quan đến dự án bất kể các giá trị này có được trao đổi trên thị trường tư nhân hay không. Vd: Canada (chưa gắn với pháp lý)Mỹ , bắt buộc dùng cùng với Đạo luật kiểm soát lũ năm 1936.KHUNG PHÂN TÍCH CƠ BẢN1. Nhận dạng dự án hay chương trình, bao gồm phạm vi và bối cảnh của nghiên cứu. 2. Mô tả theo hướng định lượng các nhân tố nhập lượng và xuất lượng của chương trình. 3. Ước lượng các chi phí và lợi ích xã hội của các nhân tố này. 4. So sánh lợi ích và chi phí. Quy mô và quan điểm của một dự án hay một chương trình phân tích lợi ích - chi phí Phạm vi nghiên cứu, bảng mô tả chi tiết các yếu tố chính của chương trình hay dự án: địa điểm, thời gian, các nhóm liên quan, mối liên kết với các chương trình khác, v.vCó hai loại chương trình môi trường chính cần thực hiện phân tích lợi ích - chi phí: 1. Các dự án sản xuất: liên quan đến việc sản xuất trực tiếp các dịch vụ công, ví dụ như nhà máy xử lý rác, dự án phục hồi bãi biển, lò thiêu rác thải độc hại, dự án cải thiện môi trường sống, mua đất cho công tác bảo tồn. 2. Các chương trình quản lý: nhằm mục đích thi hành quy định pháp luật về môi trường,như các tiêu chuẩn xả thải, lựa chọn công nghệ, các cách thức xả thải, và các quy địnhvề sử dụng đất. Quy mô hiệu quả về mặt xã hội tối đa hóa lợi ích xã hội ròng của dự án. Lợi ích xã hội ròng được tối đa hóa khi MAC = MD. MAC=60-4EMD=2E2. MÔ TẢ NHẬP LƯỢNG VÀ XUẤT LƯỢNG CỦA CHƯƠNG TRÌNHXÉT T/H: Xây dựng nhà máy xử lý nước thải (đặc tính kỹ thuậtnhập lượng cần thiết), xuất lượng (nước xử lý). Xét t/h: chương trình thông tin thông báo cường độ sử dụng năng lượng các thiệt bị gia dụng; chương trình phòng chống ô nhiễmDự đoán các giá trị trong từng năm trong suốt vòng đời của dự án3. ĐO LƯỜNG LỢI ÍCH VÀ CHI PHÍ CỦA CHƯƠNG TRÌNHTính giá trị dòng nhập lượng và xuất lượng = tiền (thước đo duy nhất) so với dự án khácThực thi thuế môi trường trong tài chính tiếp theo không?  Bô Tài Chính cần biết giá trị bằng tiền của các khoản lợi ích và chi phí so với lựa chọn khác4. SO SÁNH LỢI ÍCH VÀ CHI PHÍTính lợi ích ròng (NB) của dự án hay chương trình Lợi ích ròng là phần chênh lệch giữa tổng lợi ích và tổng chi phí. Tổng lợi ích là tổng thiệt hại được giảm đi (phần nằm dưới đường MD (chi phí thiết bị xử lý, lợi nhuận giảm xuống do giảm sản lượng (nếu có), chuyển công nhân từ sản xuất sang quản lý chất thải) 4. SO SÁNH LỢI ÍCH VÀ CHI PHÍTổng chi phí là tổng chi phí xử lý phải gánh chịu thêm (phần diện tích nằm dưới đường MAC) (toàn bộ tác động của chất thải đối với con người và môi trường)Nếu dự án kéo dài hơn một năm, phải chiết khấu các chi phí và lợi ích tương lai trước khi tính lợi ích ròng. 4. SO SÁNH LỢI ÍCH VÀ CHI PHÍNếu có nhiều hơn một dự án có thể giúp đạt được cùng một mục tiêu, chúng ta phải chọn chương trình dự án đem lại lợi ích lớn nhất, trong điều kiện ràng buộc về ngân sách của chính phủ.XÉT VD CHIẾT KHẤU VÀ LỰA CHỌN GiỮA CÁC DỰ ÁN CÓ CÙNG MỤC TIÊU CSNGUYÊN TẮC CHỌN NÀO?THỜI GIAN?LỢI ÍCH RÒNG?Ví dụ: Đầu tư nâng cấp hệ thống xử lý nước thải đô thị1. Xử lý bậc cao: nước sau xử lý sẽ không còn chất thải sinh hoạt, vi trùng hay vi khuẩn. 2. Xử lý thông thường: nước sau xử lý sẽ không còn chất thải sinh hoạt, nhưng có thể chứa một số vi trùng hay vi khuẩn. 3. Xử lý sơ cấp: xử lý hầu hết chất thải sinh hoạt, nhưng có thể còn vi trùng hay vi khuẩn. ĐẦU TƯ NÂNG CẤP HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI ĐÔ THỊSuẤT CHIẾU KHẤU1 triệu hôm nay, 1 triệu năm 2012, 1 triệu 3 năm 2014.Giá trị hiện tại tính bằng cách chiết khấu chi phí tương lai sao t năm theo lãi suấtsuất chiết khấuSuất chiết khấu càng cao thì giá trị hiện tại của một khoản chi phí trong tương lai càng thấp.VD: 100$(1+0,04)6=$79,03Giá trị hiện tại = m/(1+r)t m là giá trị ở một thời điểm trong tương lai r là lãi suất hay suất chiết khấu, và t là thời điểm phát sinh giá trị trong tương lai.PV = m/r (dự án kéo dài mãi mãi)Ví dụ: áp dụng chiết khấu cho các phương án xử lý nước thảiTính lợi ích ròng cho mỗi giai đoạn, sau đó chiết khấu về năm 0 để từ đó tính dòng lợi ích ròng của dự ánExcel 3chi phí không được chiết khấu KHI chúng xảy ra ở năm đầu tiên.PHÂN TÍCH ĐỘ NHẠYXÉT Các kết quả thứ hạng phương án thay đổi như thế nào khi thay đổi những giả định. Hãy xem xét 2 giả định cơ bản trong ví dụ1. Suất chiết khấu là 5%. 2. Dự án kết thúc vào thời điểm 5 năm sau khi hoàn tất việc xây dựng.Giả sử dự án kéo dài 7 năm và lợi ích và chi phí trong những năm sau đó bằng với năm 5Dự án kéo dài 7 năm và lợi ích và chi phí trong những năm sau đó bằng với năm 5PVphương án 1 là $44.78 triệu trong năm 6; $42.64 triệu trong năm 7. tổng PV=$154.19 triệuPA 2: lợi ích ròng trong năm 6 là $26.12 triệu, và trong năm 7 là $24.88 triệu. Tổng hiện giá ròng của phương án khi đó sẽ là $143 triệuVAI TRÒ CỦA NGÂN SÁCH CHÍNH PHỦ VÀ LỰA CHỌN NHIỀU PHƯƠNG ÁNVD: Xem xét cơ quan quản lý một vùng đang có nhiệm vụ cưỡng chế thi hành luật ô nhiễm không khí ở hai đô thị có quy mô trung bình. Cơ quan này có ngân sách cố định là 1 triệu đô la.Hai phương án có thể tiến hành là (1) chi toàn bộ số tiền vào chương trình ở 1 thành phố hoặc (2) chia ngân sách cho 2 chương trình ở 2 thành phốNguyên tắc: Phân bổ nguồn lực theo cách lợi ích ròng là tối đa với một nguồn ngân sách cố định. LỰA CHỌN SuẤT CHIẾT KHẤUphân biệt lãi suất danh nghĩa và lãi suất thực: Lãi suất danh nghĩa là lãi suất quan sát được trên thị trường. Lãi suất thực là lãi suất danh nghĩa đã được điều chỉnh theo lạm phátGiả sử bạn gửi 100$ (r=8%)Sau 10 năm216$. Nhưng đây chỉ là giá trị tiền tệ. Lạm phát 3%/năm. 5% (8% - 3%), 161 $lãi suất tiết kiệm, chứng từ đầu tư có bảo đảm, nợ vay ngân hàng, trái phiếu chính phủ v.v.Trường phái 1: suất ưu tiên theo thời gian (lãi suất tiền gửi tiết kiệm trung bình của ngân hàng) Trường phái 2: dựa vào khả năng sinh lợi của chủ đầu tư (phản ánh qua lãi suất cho vay của ngân hàng với doanh nghiệp). Suất chiết khấu cố địnhSỰ KHÔNG CHẮC CHẮNKhông có khả năng dự báo sở thích của người tiêu dùng tương lai, tỷ lệ tăng dân số, Tiến bộ công nghệ, Môi trường tự nhiên, tác động của các hoạt động của con người đối với các hiện tượng tự nhiên.KẾT QuẢ?xem xét vấn đề dự báo tác động của việc thay đổi chính sách đến hiện tượng tràn dầuTrong một năm nào đó, có thể không có vụ tai nạn tràn dầu nào, hoặc có 1 vụ, hoặc nhiều vụ; con số chính xác là không chắc chắn. Mục tiêu là tính toán số vụ tràn dầu mỗi năm dưới những chính sách kiểm soát tràn dầu khác nhau.GIÁ TRỊ KỲ VỌNGGiá trị kỳ vọng là giá trị trung bình có trọng số, là số lần một hiện tượng xảy ra nhân với xác suất xảy ra tương ứng, và tính tổng cho tất cả số lần có thể xảy ra. PHÂN TÍCH HiỆU QuẢ CHI PHÍVD: so sánh chi phí cấp nước cho cộng đồngKhoan giếng tầng sạchXây dựng hệ thống ống dẫn từ khu đô thị gầnXây hồ chứa nướcMột dự án hay chính sách hiệu quả về mặt chi phí là một dự án hay chính sách giúp đạt được một mức lợi ích nhất định với chi phí thấp nhất so với các chính sách/dự án khác. Chương trình giảm nồng độ P tại vịnh Quinte ở hồ OntarioPhân tích tác động môi trườngNhận dạng và nghiên cứu tất cả những tác động đối với môi trường mà một chương trình hành động gây ra.EIA có thể được thực hiện cho bất kỳ một hoạt động xã hội nào – công cộng hay tư nhân, công nghiệp hay dân dụng, địa phương hay quốc giaGiả sử có một dự án xây dựng đập nước, đập nước này làm ngập một phần lưu vực của con sông, đồng thời đem lại khả năng cung cấp dịch vụ giải trí.Tính đến những tác động về vật lý của đập nước và sự trữ nước của nó mà còn phải tính đến phản ứng của con người đối với sự thay đổi nàyƯỚC LƯỢNG CHI PHÍ CHO NHỮNG QUYẾT ĐỊNH MÔI TRƯỜNG