Kinh tế học bền vững

Kinh t h c b n v ng"- M t t duy kinh t m i đ nh h ng cho phátế ọ ề ữ ộ ư ế ớ ị ướ tri n b n v ng trong th k 21ể ề ữ ế ỷ Kinh t h c b n v ng đang trong quá trình phát tri n, nó đ c phát tri n tế ọ ề ữ ể ượ ể ừ Kinh t h c và Khoa h c c a s phát tri n b n v ng (đ c bi t Kinh t sinh tháiế ọ ọ ủ ự ể ề ữ ặ ệ ế và Kinh t môi tr ng th h m i)ế ườ ế ệ ớ Tóm t t: Yêu tô “Kinh t ” trong hai m i năm qua đã tr thành m t nguyên t cắ ́ ́ ế ươ ở ộ ắ th ng lĩnh toàn b đ i s ng công c ng. Trong đó, chính sách đã m t đi ph nố ộ ờ ố ộ ấ ầ nào ch c năng đi u hành c a mình. H qu c a nó là d n đ n suy thoái vàứ ề ủ ệ ả ủ ẫ ế kh ng kho ng kinh t , ô nhi m môi tr ng tràn lan và tr m tr ng, khai thácủ ả ế ễ ườ ầ ọ ki t qu tài nguyên thiên nhiên, bi n đ i khí h u, … Tr c th c t này, GS.ệ ệ ế ổ ậ ướ ự ế TS. Holger Rogall, chuyên nghiên c u v Kinh t môi tr ng m iứ ề ế ườ ớ và nay la ̀ Kinh t h c b n v ngế ọ ề ữ c a Đ i h c Kinh t và Lu t Berlin (Đ c), t ng là nghủ ạ ọ ế ậ ứ ừ ị s Vi n dân bi u c a thành ph Berlin trong các nhi m kỳ 1991-2001, 2004-ỹ ệ ể ủ ố ệ 2006, nêu ra quan đi m là đã đ n lúc chín mu i đ chúng ta t b t duy kinhể ế ồ ể ừ ỏ ư t và dành công s c cho xây d ng m t n n kinh t m i, m t n n kinh t phátế ứ ự ộ ề ế ớ ộ ề ế tri n b n v ng. Trong bài báo này xin gi i thi u toàn b m i quan đi m chínhể ề ữ ớ ệ ộ ườ ể c a đ xu t đ c trinh bay tai hôi thao “Kinh tê hoc bên v ng” do tô ch c Rosaủ ề ấ ượ ̀ ̀ ̣ ̣ ̉ ́ ̣ ̀ ữ ̉ ứ Luxemburg Stiftung cua Đ c (văn phong tai Ha Nôi) kêt h p v i Đai hoc Thuỷ ứ ̀ ̣ ̀ ̣ ́ ợ ớ ̣ ̣ ̉ l i tô ch c vao hai ngay 05 va 06.04.2010 tai Ha Nôi.ợ ̉ ứ ̀ ̀ ̀ ̣ ̀ ̣ Các t khoá: Kinh t h c, phát tri n b n v ngừ ế ọ ể ề ữ 1. GI I THI UỚ Ệ Trong g n 250 năm qua vi c tăng tr ng t i đa l i nhu n và s n xu t hàng hóaầ ệ ưở ố ợ ậ ả ấ luôn là môt tr ng tâm kinh t . Nh ng th t b i tr m tr ng c a th tr ng c̣ ọ ế ữ ấ ạ ầ ọ ủ ị ườ ở ả ba khía c nh c a phát tri n có t ng lai (sinh thái, kinh t , văn hóa – xã h i) đãạ ủ ể ươ ế ộ không đ c xem xét ho c bi đánh giá th p. Điêu nay đa đ c cac nha khoa hocượ ặ ̣ ấ ̀ ̀ ̃ ượ ́ ̀ ̣ phat hiên t ng đôi s m. Ngay t năm 1967 E.J. Mishan đã c nh báo chi phí́ ̣ ươ ́ ớ ừ ả c a s phát tri n kinh t vàủ ự ể ế “th m h a c a s phát tri n”ả ọ ủ ự ể . Ti p đ n, các tácế ế ph mẩ “Blueprint for survival” (Edward Goldsmith & Robert Allen, 1972), “Only one Earth: The Care and Maintenance of a Small Planet” (Barbara Ward, 1972), “The limits of Growth”(Donella H. Meadows, Dennis L. Meadows & Jøgen Randers, 1972) ra đ i vào lúc H i ngh c a Liên h p qu c v môi tr ngờ ộ ị ủ ợ ố ề ườ con ng i đ c t ch c Stockholm (Th y Đi n). Sau đó, E.F. Schumachersườ ượ ổ ứ ở ụ ể đ a ra tác ph mư ẩ “Small is beautiful” v “Kinh t h c ph t giáo” và đ c cácề ế ọ ậ ượ nhà ph t giáo n i ti ng khác h ng ng v đ xu t thay đ i m c đích đ ng cậ ổ ế ưở ứ ề ề ấ ổ ụ ộ ơ trong c nh tranh và kêu g i “hãy nhu đi” n n kinh t theo tinh th n c a ph tạ ọ ề ế ầ ủ ậ h c. Cùng v i lu n đi m này là đ ra h c thuy t tránh s d ng b o l c và kêuọ ớ ậ ể ề ọ ế ử ụ ạ ự g i s đ ng c m. Nó tr thành đ i l p v i tính v k c a con ng i trong m tọ ự ồ ả ở ố ậ ớ ị ỷ ủ ườ ộ n n kinh t th tr ng t b n. Có kêu g i s đ ng c m c a con ng i v i cácề ế ị ườ ư ả ọ ự ồ ả ủ ườ ớ loài thú v t khác và t đó kêu g i con ng i hãy gìn gi và b o v thiên nhiên.ậ ừ ọ ườ ữ ả ệ Xét v ph ng di n các v n đ toàn c u vào đ u th k 21 (nh bi n đ i khíề ươ ệ ấ ề ầ ầ ế ỷ ư ế ổ h u, đói nghèo, s d ng quá m c tài nguyên thiên nhiên, công b ng trong phânậ ử ụ ứ ằ ph i) thì kinh t truyên thông v i t m nhìn thi n c n ph i đ c chuy n sangố ế ̀ ́ ớ ầ ể ậ ả ượ ể kinh t m i v i t m nhìn dài mà trong đó ph i h c cách tôn tr ng nh ng khế ớ ớ ầ ả ọ ọ ữ ả năng ch u đ ng c a thiên nhiên và các nguyên t c công b ng. Lo i kinh t nhị ự ủ ắ ằ ạ ế ư v y đ c goi là „Kinh t b n v ng“ hay “Kinh t h c b n v ng”. S đông cácậ ượ ̣ ế ề ữ ế ọ ề ữ ố nhà kinh t truy n th ng (k c các nhà kinh t môi tr ng) trên c s nh ngế ề ố ể ả ế ườ ơ ở ữ m u hình và giáo lý c a mình có th có nh ng đóng góp ch a đ y đ vi s phátẫ ủ ể ữ ư ầ ủ ̀ ự tri n cua m t Kinh t h c có kh năng s ng còn trong t ng lai. Kinh t sinhể ̉ ộ ế ọ ả ố ươ ế thái đã xóa b m t ph n l h ng này va Kinh t h c b n v ng xây d ng ngôiỏ ộ ầ ỗ ổ ̀ ế ọ ề ữ ự nha cua minh trên chinh nh ng nên tang nh n th c nay. Cho đ n nay, Kinh t̀ ̉ ̀ ́ ữ ̀ ̉ ậ ứ ̀ ế ế sinh thái v n t p trung nh n th c c a mình vào vân đê li u các gi i h n v khẫ ậ ậ ứ ủ ́ ̀ ệ ớ ạ ề ả năng ch u đ ng c a thiên nhiên còn có th đ m b o đ c n a không. Đ đ mị ự ủ ể ả ả ượ ữ ể ả b o các nguyên t c đ o đ c c b n cua phát tri n b n v ng, s công băng n iả ắ ạ ứ ơ ả ̉ ể ề ữ ự ̀ ộ và liên th h cũng nh trách nhi m thì Kinh t h c b n v ng v n ph i ti pế ệ ư ệ ế ọ ề ữ ẫ ả ế t c phát tri n và nghiên c u đê làm sao có th đ t đ c m t cách đ y đ ụ ể ứ ̉ ể ạ ượ ộ ầ ủ ở m c cao trong khuôn kh kh năng ch u đ ng c a thiên nhiên (Đ nh nghĩa phátứ ổ ả ị ự ủ ị tri n b n v ng). Đ n ch ng m c nào đó thì chúng ta coi Kinh t h c b n v ngể ề ữ ế ừ ự ế ọ ề ữ nh m t phát tri n ti p theo c a Kinh t sinh thái.ư ộ ể ế ủ ế Vê ̀ khoa hoc bên v ng̣ ̀ ư thi t năm 1970 đã có nhi u tr ng phái hình thành̀ ừ ề ườ chuyên i nghiên c u vi c s d ng quá m c tài nguyên thiên nhiên và các đi uứ ệ ử ụ ứ ề ki n cho phát tri n b n v ng (ti ng Anh,ệ ể ề ữ ế Sustainable Science). Trong công trình nghiên c u cua minh, GS. TS. Holger Rogall lây tr ng phái đ nh h ng kinh tứ ̉ ̀ ́ ườ ị ướ ế làm tr ng tâm. Đ c bi t quan tr ng la: (0)ọ ặ ệ ọ ̀ Kinh t môi tr ng tân c đi nế ườ ổ ể (hình thành trong nh ng năm 1970) ch có th coi là m t ph n c a c a khoa h c b nữ ỉ ể ộ ầ ủ ủ ọ ề v ng, song đ c coi là tiên phong quan tr ng, (1)ữ ượ ọ Kinh t sinh tháiế (trong nh ngữ năm 1980), (2) Kinh t môi tr ng th h m iế ườ ế ệ ớ là m t tr ng phái nho cua Kinhộ ườ ̉ ̉ t sinh thái (trong nh ng năm 1990), (3) Tr ng phái ti p c nế ữ ườ ế ậ c aủ Greifswald (GA, Ott; Döring 2004), (4) N i dung b n v ng đ c tich h pộ ề ư ượ ́ ợ c a t ch c Helmholtz-Gesellschaftủ ổ ứ thu c trung tâm nghiên c u c a Đ c (HGF-ộ ứ ủ ứ Ansatz; Kopfmüller u. a. 2001, Kopfmüller 2006), (5) Sinh thái h c côngọ nghi pệ (trong nh ng năm 1990, Isenmann; Hauff 2007). Nh ng tr ng phái nàyữ ữ ườ đã cung c p nh ng đóng góp quan tr ng cho Khoa h c b n v ng, mà sau đóấ ữ ọ ọ ề ữ đ c Kinh t h c b n v ng ti p nh n và t ng h p d i m t mái nhà chung,ượ ế ọ ề ữ ế ậ ổ ợ ướ ộ nh v y nó có th tr thành m t ph ng án đ i sánh th c s đ i v i Kinh tư ậ ể ở ộ ươ ố ự ự ố ớ ế môi tr ng tân c đi n.ườ ổ ể Trong bài báo này xin gi i thi u toàn b m i quan đi m chính đ c GS. TS.ớ ệ ộ ườ ể ượ Rogall trinh bay tai hôi thaò ̀ ̣ ̣ ̉ “Kinh tê hoc bên v ng”́ ̣ ̀ ư do tô ch c Rosa Luxemburg̉ ứ Stiftung cua Đ c tai Ha Nôi kêt h p v i Đai hoc Thuy l i tô ch c vao ngay 05̉ ứ ̣ ̀ ̣ ́ ợ ớ ̣ ̣ ̉ ợ ̉ ứ ̀ ̀ va 06.04.2010 tai Ha Nôi.̀ ̣ ̀ ̣ 2. M I QUAN ĐI M C A KINH T H C B N V NG THEOƯỜ Ể Ủ Ế Ọ Ề Ữ ROGALL Kinh t h c b n v ng đang trong quá trình phát tri n (tham khao trang web vế ọ ề ữ ể ̉ ề Kinh t h c b n v ng, www.Nachhaltige-Oekonomie.de). Nó đ c phát tri n tế ọ ề ữ ượ ể ừ Kinh t h c và Khoa h c c a s phát tri n b n v ng (đ c bi t Kinh t sinh tháiế ọ ọ ủ ự ể ề ữ ặ ệ ế và Kinh t môi tr ng th h m i). Theo trang Web, no đ c đ nh nghĩa là „Lýế ườ ế ệ ớ ́ ượ ị thuy t kinh t c a nghiên c u b n v ng mà có chú ý đ n các c s can thiêpế ế ủ ứ ề ữ ế ơ ở ̣ c a đa chuyên ngành“. Tr ng tâm đây là v n đ làm sao có th đ t đ củ ọ ở ấ ề ể ạ ượ chu n m c vê kinh t , sinh thái và văn hóa – xã h i trong gi i h n kh năngẩ ự ̀ ế ộ ớ ạ ả ch u đ ng c a thiên nhiên, cũng nh đ m b o th c thi nguyên t c công b ngị ự ủ ư ả ả ự ắ ằ n i và liên nhiêu th h . đây, m ng l i Kinh t h c b n v ng tr c h tộ ̀ ế ệ Ở ạ ướ ế ọ ề ữ ướ ế gi i thích m i phát bi u c b n sau (hi n đang th o lu n chi ti t v vi c mả ườ ể ơ ả ệ ả ậ ế ề ệ ở r ng thành 12 hay 14 phát bi u chính):ộ ể (1) Tính b n v ng m nh:ề ư ạ S phát tri n hi n nay c a con ng i đ c coi làự ể ệ ủ ườ ượ không có t ng lai, Kinh t h c b n v ng chính vì v y nhìn th y s c n thi tươ ế ọ ề ữ ậ ấ ự ầ ế ph i có m t m u hình m i và đ c công nh n m t v trí có tính b n v ngả ộ ẫ ớ ượ ậ ở ộ ị ề ữ m nh. Nh v y kinh t đ c coi là m t h th ng thanh phân c a thiên nhiên vàạ ư ậ ế ượ ộ ệ ố ̀ ̀ ủ tài nguyên thiên nhiên mà ph n l n không th thay th đ c. Mô hình v i baầ ớ ể ế ượ ớ tr c t mà xu t phát t đông giá tr c a các đ i l ng m c tiêu (không có gi iụ ộ ấ ừ ̀ ị ủ ạ ượ ụ ớ h n tuy t đ i cua thiên nhiên), b t ch i và thay vào đó là công nh n gi i h nạ ệ ố ̉ ị ừ ố ậ ớ ạ tuy t đ i c a thiên nhiên. Vi c gìn gi bao tôn lâu dài la tr ng tâm nghiên c u,ệ ố ủ ệ ữ ̉ ̀ ̀ ọ ứ ch không phai đi nghiên c u s d ng t i u các tài nguyên thiên nhiên.ứ ̉ ứ ử ụ ố ư (2) C s ti p c n đa tr ng phái và có gi i h n, khi ti p nh n m t s ph ngơ ở ế ậ ườ ớ ạ ế ậ ộ ố ươ di n riêng bi t c a kinh t môi tr ng tân c đi n.ệ ệ ủ ế ườ ổ ể Kinh t h c b n v ngế ọ ề ữ nh n th y trách nhi m tr c vi c ti p c n theo tr ng phái đa ph ng pháp.ậ ấ ệ ướ ệ ế ậ ườ ươ Nh v y nó ch p nh n nh ng ki n th c nh t đ nh c a kinh t h c và kinh tư ậ ấ ậ ữ ế ứ ấ ị ủ ế ọ ế môi tr ng truy n th ng (ví d nh ng ph ng pháp lu n gi i thích v m tườ ề ố ụ ữ ươ ậ ả ề ặ kinh t – xã h i c a vi c s d ng quá m c tài nguyên thiên nhiên và t đó đ aế ộ ủ ệ ử ụ ứ ừ ư ra nh ng th o lu n v s c n thi t áp d ng các công c pháp lý – chính sách).ữ ả ậ ề ự ầ ế ụ ụ (3) Ti p t c phát tri n kinh t truy n th ng và kinh t sinh thái thành kinh tế ụ ể ế ề ố ế ế h c b n v ng:ọ ề ư Kinh t h c b n v ng yêu c u vê viêc thay đ i c b n cac n iế ọ ề ữ ầ ̀ ̣ ổ ơ ả ́ ộ dung gi ng d y trong kinh t xet m i khia canh c a nó: Kinh t h c b nả ạ ế ́ ở ọ ́ ̣ ủ ế ọ ề v ng cham đên gi i h n v i hang lo t các phát bi u c a kinh t tân c đi n vàữ ̣ ́ ớ ạ ớ ̀ ạ ể ủ ế ổ ể đòi h i c i cách tri t đ cac n i dung gi ng d y c a nó: Nó b t đ u t nh ngỏ ả ệ ể ́ ộ ả ạ ủ ắ ầ ừ ữ c s n n t ng và ti p t c trong nh ng phát bi u đ i v i chính sách kinh tơ ở ề ả ế ụ ữ ể ố ớ ế qu c dân cho đ n nh ng đi u ki n toàn c u vì m t xã h i th gi i công b ng.ố ế ữ ề ệ ầ ộ ộ ế ớ ằ Riêng trong lĩnh v c kinh t môi tr ng và chính sách môi tr ng thì tr c h tự ế ườ ườ ướ ế nên xem nhe tinh đôc lâp cua ng i tiêu dung ma đ c tuyêt đôi hoa, tính chi ṭ ́ ̣ ̣ ̉ ườ ̀ ̀ ượ ̣ ́ ́ ế kh u nh ng chi phí và l i ích trong t ng lai c a các bi n pháp b o v môiấ ữ ợ ươ ủ ệ ả ệ tr ng, s thay th b t kỳ cua t t c hay toàn b các tài nguyên thiên nhiên, vườ ự ế ấ ̉ ấ ả ộ ị trí kém b n v ng và nhi u v n đ khác. Trong khi đó, ph ng di n công b ngề ữ ề ấ ề ươ ệ ằ nên đ c coi tr ng h n.ượ ọ ơ (4) Nh ng phát bi u chính và tranh lu n v Kinh t h c b n v ng:ư ể ậ ề ế ọ ề ư Nh ng phátữ bi u chính c a kinh t h c đ u d a vào nh ng ki n th c c a khoa h c b nể ủ ế ọ ề ự ữ ế ứ ủ ọ ề v ng (Sustainable Science). Trung tâm c a tranh lu n là làm th nào đ th c thiữ ủ ậ ế ể ự m t cách đ y đ các tiêu chu n sinh thái, kinh t và văn hóa – xã h i trong gi iộ ầ ủ ẩ ế ộ ớ h n v kh năng ch u đ ng c a thiên nhiên cũng nh đ m b o nguyên t c côngạ ề ả ị ự ủ ư ả ả ắ b ng n i và liên th h . Trong đó, kinh t h c b n v ng không còn là m t lýằ ộ ế ệ ế ọ ề ữ ộ thuy t tĩnh n a, đúng h n là th y đ c s c n thi t cho nh ng quá trình th oế ữ ơ ấ ượ ự ầ ế ữ ả lu n ti p theo cũng nh vi c m r ng s quan tâm v ki n th c mà phù h pậ ế ư ệ ở ộ ự ề ế ứ ợ v i s phát tri n toàn c u. đây t n t i m t lo t nh ng tranh lu n c n đ cớ ự ể ầ Ở ồ ạ ộ ạ ữ ậ ầ ượ gi i thích. M t tranh lu n tr ng tâm là li u có thả ộ ậ ọ ệ ể thay th m u hình tăngế ẫ tr ng truy n th ng b ng m u hình phát tri n b n v ng:ưở ề ố ằ ẫ ể ề ư Vì không th ti pể ế t c duy tri tăng tr ng theo hàm mũ v i nhu c u ngày càng tăng trong s d ngụ ̀ ưở ớ ầ ử ụ tài nguyên thiên nhiên đa diên ra trong nhi u th p k qua, vi c thay th m ũ ̃ ề ậ ỷ ệ ế ẫ hình tăng tr ng hôm nay b ng m u hình phát tri n b n v ng là ti n đ quanưở ằ ẫ ể ề ữ ề ề tr ng cho m t phát tri n có t ng lai. V vi c xây d ng trung h n thì tr c h tọ ộ ể ươ ề ệ ự ạ ướ ế có nh ng ý ki n khác nhau (ph ng pháp n đ nh v i ch tiêu GDP không đ iữ ế ươ ổ ị ớ ỉ ổ thay vì phát tri n có l a ch n mà trong đó vi c tiêu dùng tài nguyên gi m m cể ự ọ ệ ả ặ dù v n đam bao phát tri n kinh t ). M t phát tri n có l a ch n c n ph i đ tẫ ̉ ̉ ể ế ộ ể ự ọ ầ ả ạ đ c thông qua vi c th c thi các chi n l c hi u qu , b n b và đ y đ .ượ ệ ự ế ượ ệ ả ề ỉ ầ ủ (5) M t phát tri n b n v ng và kinh t d a vào nh ng nguyên t c đ o đ c vàộ ể ề ư ế ự ư ắ ạ ứ nh v y đòi h i v trách nhi m và hành đ ng cá nhân:ư ậ ỏ ề ệ ộ N m trung tâm làằ ở nh ng giá tr c b n c a s công b ng và trách nhi m n i và liên th h . Thêmữ ị ơ ả ủ ự ằ ệ ộ ế ệ vào đó là vi c công nh n nh ng nguyên t c quan tr ng ti p theo: nguyên t cệ ậ ữ ắ ọ ế ắ phòng xa ngăn ng a và nh ng nguyên t c dân ch có s tham gia và đoàn k t,ừ ữ ắ ủ ự ế cũng nh m t nhà n c pháp quy n. T đó đ a ra s c n thi t c a m t quáư ộ ướ ề ừ ư ự ầ ế ủ ộ trình th o lu n và tham gia cũng nh ti p nh n thêm các ph ng di n đ cả ậ ư ế ậ ươ ệ ặ tr ng v gi i. Nh v y đ a ra yêu c u v vi c nghiên c u k h n hình như ề ớ ư ậ ư ầ ề ệ ứ ỹ ơ ả con ng i v n đ c s d ng trong kinh t truy n th ng, song b coi là phi th cườ ố ượ ử ụ ế ề ố ị ự t thông qua hàng lo t các nghiên c u trong lý thuy t trò ch i và nghiên c u vế ạ ứ ế ơ ứ ề não b c a con ng i, và thay vào đó là hình nh m t con ng i hi n th cộ ủ ườ ả ộ ườ ệ ự h n, mà l u ý h n đ n ti m năng h p tác c a các hành đ ng c a conơ ư ơ ế ề ợ ủ ộ ủ ng iườ (homo cooperativus) và tính phi đ ng nh t c a nó. Ti p đ n nh ng ti mồ ấ ủ ế ế ữ ề năng c n ph i đ c đ nh h ng hành đ ng b n v ng, trong đó v trí trungầ ả ượ ị ướ ộ ề ữ ở ị tâm là tiêu dùng b n v ng, nó đóng góp cho s n xu t và l i s ng b n v ng.ề ữ ả ấ ố ố ề ữ (6) Ph ng pháp liên xuyên ngành:ươ Kinh t h c b n v ng mu n v t quaế ọ ề ữ ố ượ nghiên c u thu n túy v kinh t và đi phân tích các quá trình kinh t trongứ ầ ề ế ế khuôn kh s liên quan v xã h i – sinh thái. đây, vi c s d ng các ki nổ ự ề ộ Ở ệ ử ụ ế th c cũng nh h p tác ch t ch gi a các nhà khoa h c xã h i, khoa h c nhânứ ư ợ ặ ẽ ữ ọ ộ ọ văn, khoa h c t nhiên va khoa h c k thu t, đóng m t vai trò đ c bi t quanọ ự ̀ ọ ỹ ậ ộ ặ ệ tr ng.ọ (7) S c n thi t ph i thay đ i các đi u ki n khung b ng các công c pháp lý –ự ầ ế ả ổ ề ệ ằ ụ chính sách: V i s h tr c a các công c chính sách – pháp lý thì các đi uớ ự ỗ ợ ủ ụ ề ki n khung đ c thay đ i, nh vây hành vi b n v ng c a ng i tiêu dùng vàệ ượ ổ ư ̣ ề ữ ủ ườ nhà s n xu t có l i h n so v i hành vi đang diên ra hi n nay. đây nên ápả ấ ợ ơ ớ ̃ ệ Ở d ng ph ng pháp tiêu chu n – giá c và ph ng pháp tính toán đ i v i hàngụ ươ ẩ ả ươ ố ớ hóa công ích. (8) S c n thi t đ th c thi khái ni m b n v ng, h đo l ng m i và linh v cự ầ ế ể ự ệ ề ư ệ ườ ớ ̃ ự chi n l c / hành đ ng c a Kinh t h c b n v ng:ế ượ ộ ủ ế ọ ề ư Cân tranh hiên t ng vồ ́ ̣ ượ nghĩa c a khái ni m b n v ng c n băng cach đ nh nghĩa vê các nguyên t c, quiủ ệ ề ữ ầ ̀ ́ ị ̀ ắ t c qu n lý và các h th ng đo l ng m i đ i v i m c đ b n v ng và ch tắ ả ệ ố ườ ớ ố ớ ứ ộ ề ữ ấ l ng c a cu c s ng. Khac v i kinh tê truyên thông khi ch t l ng cu c s ngượ ủ ộ ố ́ ớ ́ ̀ ́ ấ ượ ộ ố và phúc l i (đo l ng b ng ch tiêu GDP tinh cho đ u ng i) đ c coi nhợ ườ ằ ỉ ́ ầ ườ ượ ư nhau thi kinh t h c b n v ng c n có nh ng h m c tiêu và ch s đánh giá.̀ ế ọ ề ữ ầ ữ ệ ụ ỉ ố (9) Trách nhi m toàn c u:ệ ầ ph i công nh n là nh ng đi u ki n trung tâm đ iả ậ ữ ề ệ ố v i phát tri n b n v ng, đo la: Đ a ra m t khung tr t t toàn c u (v i s đi uớ ể ề ữ ́ ̀ ư ộ ậ ự ầ ớ ự ề ti t c a các th tr ng tài chính, k c thu đ i v i nh ng hang hoa môi tr ngế ủ ị ườ ể ả ế ố ớ ữ ̀ ́ ườ toàn c u và các tiêu chu n t i thi u v sinh thái – xã h i, …). Gi m nhu c uầ ẩ ố ể ề ộ ả ầ tiêu dùng tài nguyên tính theo đ u ng i c a các qu c gia công nghi p xuôngầ ườ ủ ố ệ ́ ch còn 80-95% cho đ n năm 2050, và gi m vi c gia tăng dân s c a các n cỉ ế ả ệ ố ủ ướ đang phát tri n. Trong đó ph i ch p nh n môt th c tê là các qu c gia côngể ả ấ ậ ̣ ự ́ ố nghi p do co quá trình phát tri n l ch s tr c đo và có nhiêu kh năng l n nênệ ́ ể ị ử ướ ́ ̀ ả ớ ph i có trách nhi m đ c bi t đ i v i vi c th c thi s công b ng đa th h , đ iả ệ ặ ệ ố ớ ệ ự ự ằ ế ệ ố v i s b n v ng toàn c u và các quan h đúng m c trong th ng m i.ớ ự ề ữ ầ ệ ứ ươ ạ (10) Môt n n kinh t th tr ng hay nên kinh tê h n h p b n v ng v (xã h i –̣ ề ế ị ườ ̀ ́ ỗ ợ ề ư ề ộ sinh thái): Đ i di n c a Kinh t h c b n v ng bác b m t n n kinh t thạ ệ ủ ế ọ ề ữ ỏ ộ ề ế ị tr ng thu n túy cũng nh n n kinh t qu n lý t p trung, ho hoàn toàn có thườ ầ ư ề ế ả ậ ̣ ể ch ng minh đ c là chi h th ng kinh t th tr ng v i m t khung tr t t b nứ ượ ̉ ệ ố ế ị ườ ớ ộ ậ ự ề v ng thì còn có t ng lai. Ti p đ n, chính sách ph i can thi p tích c c đ đ mữ ươ ế ế ả ệ ự ể ả b o đ c s phát tri n b n v ng và gi m các h u qu c a th t b i th tr ng.ả ượ ự ể ề ữ ả ậ ả ủ ấ ạ ị ườ đây, tam giác m c tiêu quen thu c c a lu t n đ nh c a Đ c đ c b sungỞ ụ ộ ủ ậ ổ ị ủ ứ ượ ổ thêm m t lo t các m c tiêu ti p theo và yêu c u viêc c i t b n v ng xã h iộ ạ ụ ế ầ ̣ ả ổ ề ữ ộ công nghi p. Đ tăng t c cho qua trinh chuy n đ i xã h i công nghi p sangệ ể ố ́ ̀ ể ổ ộ ệ n n kinh t b n v ng thì phai l a ch n các lĩnh v c chi n l c / hành đ ngề ế ề ữ ̉ ự ọ ự ế ượ ộ tr ng tâm mà trong đó quá trình chuy n đ i này đ c th c thi làm ví d minhọ ể ổ ượ ự ụ hoa (chính sách kinh t , năng l ng, giao thông, nông nghi p và b o t n tàị ế ượ ệ ả ồ nguyên, xây d ng s n ph m m t cách b n v ng). Nh ng yêu c u ti p theo –ự ả ẩ ộ ề ữ ữ ầ ế mà có nhu c u th o lu n ti p – là nh ng thay đ i v m t th ch và quy n tàiầ ả ậ ế ữ ổ ề ặ ể ế ề s n (ví d vi c chuy n t công ty c ph n sang h p tác xã, các t ch c vàả ụ ệ ể ừ ổ ầ ợ ổ ứ doanh nghi p c ng đ ng cũng nh vi c thành l p m i cũng nh s thay đ i cacệ ộ ồ ư ệ ậ ớ ư ự ổ ́ điêu nlu t ch ng khoán). Đi u này hoàn toàn đúng đ i v i yêu c u v m t̀ ậ ứ ề ố ớ ầ ề ộ chính sách ti n t , tài chính và ngo i t b n v ng.ề ệ ạ ệ ề ữ 3. K T LU NẾ Ậ Cuôc khung khoang kinh tê toan câu đa đ a chung ta đên điêm d ng đê nhin laị ̉ ̉ ́ ̀ ̀ ̃ ư ́ ́ ̉ ừ ̉ ̀ ̣ môt cach co phân tich va khoa hoc vê qua trinh phat triên kinh tê băng moi gia vạ ́ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ́ ̀ ́ ̉ ́ ̀ ̣ ́ ̀ vai tro cua kinh tê hoc truyên thông. Nêu tiêp tuc con đ ng mon nay thi coǹ ̉ ́ ̣ ̀ ́ ́ ́ ̣ ườ ̀ ̀ ̀ ng i se không con t ng lai. Con đ ng duy nhât la chuyên sang phat triên bênườ ̃ ̀ ươ ườ ́ ̀ ̉ ́ ̉ ̀ v ng va kinh tê hoc bên v ng phai đong vai tro quan trong. Tac gia cua m iữ ̀ ́ ̣ ̀ ữ ̉ ́ ̀ ̣ ́ ̉ ̉ ườ luân điêm la nha tiên phong, đa đăt nh ng viên gach nên mong cho môt toa nhạ ̉ ̀ ̀ ̃ ̣ ữ ̣ ̀ ́ ̣ ̀ ̀ m i trong t ng lai. n c ta, trong kỳ h p th 6 c a Qu c h i khóa XIIớ ươ Ở ướ ọ ứ ủ ố ộ (10.2009) thì Chính ph có đ c p đ n vi c kh n tr ng xây d ng, th c hi nủ ề ậ ế ệ ẩ ươ ự ự ệ m t b cộ ướ đ án tái c u trúc n n kinh tề ấ ề ế nh m nâng cao ch t l ng, hi u qu ,ằ ấ ượ ệ ả s c c nh tranh và giá tr n i đ a c a t ng s n ph m và c a toàn b n n kinh t .ứ ạ ị ộ ị ủ ừ ả ẩ ủ ộ ề ế Thi t nghĩ m i quan đi m v kinh t h c b n v ng nêu trên có th góp ph nế ườ ể ề ế ọ ề ữ ể ầ “xanh hóa” và “b n v ng hóa” đ án tái c u trúc n n kinh t này và đi u quanề ữ ề ấ ề ế ề tr ng là t ng b c lái n n kinh t Vi t Nam s m vào quĩ đ o phát tri n cóọ ừ ướ ề ế ệ ớ ạ ể hi u qu và b n v ng.ệ ả ề ữ