Thiết kế mô hình động học trong dạy học Sinh học 10 bằng phần mềm Macromedia Flash

T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008 Tæng quan – Th«ng tin – Trao ®æi 106 THIÕT KÕ M¤ H×NH §éNG TRONG D¹Y HäC SINH HäC 10 B»NG PHÇN MÒM MACROMEDIA FLASH NguyÔn Phóc ChØnh - NguyÔn §×nh T©m (Tr−êng §H S− ph¹m - §H Th¸i Nguyªn) 1. Më ®Çu HiÖn nay, ngµnh gi¸o dôc ®ang tiÕn hµnh ®æi míi ch−¬ng tr×nh vµ s¸ch gi¸o khoa phæ th«ng. Do ®ã, cÇn nghiªn cøu t×m tßi nh÷ng ph−¬ng ph¸p vµ ph−¬ng tiÖn d¹y häc ®Ó gãp phÇn n©ng cao chÊt l−îng d¹y - häc. Mét trong nh÷ng h−íng nghiªn cøu vÒ ph−¬ng ph¸p vµ ph−¬ng tiÖn d¹y häc ®ã lµ: øng dông c«ng nghÖ th«ng tin thiÕt kÕ vµ sö dông c¸c m« h×nh trong d¹y häc. Ngoµi c¸c m« h×nh, tranh vÏ, c¸c thÝ nghiÖm, th× phÇn mÒm tin häc ®M thÓ hiÖn tÝnh −u viÖt trong d¹y häc. Sö dông phÇn mÒm trong d¹y häc cã t¸c dông kÝch thÝch tÝnh tÝch cùc, ®éc lËp, s¸ng t¹o cña ng−êi häc, gióp thùc hiÖn tèt viÖc ph©n hãa, c¸ thÓ hãa trong d¹y häc. Víi môc ®Ých gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong d¹y häc nãi chung vµ d¹y häc Sinh häc nãi riªng, chóng t«i ®M nghiªn cøu quy tr×nh thiÕt kÕ m« h×nh ®éng trong d¹y häc sinh häc b»ng phÇn mÒm Macromedia Flash (gäi t¾t lµ Flash). PhÇn mÒm Flash cã −u ®iÓm lµ t¹o ra nh÷ng h×nh ¶nh ®éng cho tÊt c¶ c¸c qu¸ tr×nh cÇn m« t¶; tËp tin kÕt xuÊt tõ Flash hiÓn thÞ ®−îc trªn hÇu hÕt c¸c hÖ ®iÒu hµnh m¸y tÝnh, thiÕt bÞ cÇm tay, ®iÖn tho¹i vµ c¶ tivi. ThiÕt kÕ vµ sö dông m« h×nh ®éng m« t¶ c¸c qu¸ tr×nh sinh häc b»ng phÇn mÒm Flash sÏ gióp häc sinh dÔ tiÕp thu, hiÓu bµi mét c¸ch s©u s¾c h¬n, ®ång thêi n©ng cao høng thó häc tËp m«n häc, n©ng cao niÒm tin cña häc sinh vµo khoa häc. 2. ThiÕt kÕ m« h×nh ®éng trong d¹y häc sinh häc b»ng phÇn mÒm Flash 2.1. Quy tr×nh chung Cã thÓ t¶i phÇn mÒm Macromedia tõ m¹ng Internet hoÆc mua ®Üa CD tõ c¸c c¬ së b¸n ®Üa cã b¶n quyÒn. B−íc 1: Khëi ®éng Flash. Khi m¸y tÝnh ®M ®−îc cµi Flash, cã thÓ më theo 2 c¸ch: + C¸ch 1: Nh¸y kÐp chuét tr¸i vµo biÓu t−îng Macromedia Flash trªn mµn h×nh. + C¸ch 2: NhÊn chuét vµo Start
Program
Macromedia
Macromedia Flash. B−íc 2: Chän mµu nÒn. Vµo File
New (hoÆc Ctrl+N)
Flash Document
OK KÝch chuét vµo Modify
Document (Ctrl+J) råi chän mµu ë Background Color
OK. B−íc 3: T¹o c¸c h×nh ¶nh Bitmap (h×nh ¶nh rêi r¹c phôc vô cho ®o¹n phim). + NhÊn chuét vµo Insert
New symbol (Ctrl+F8). - Trªn thÎ Name ®Æt tªn cho Bitmap. - Trªn thÎ Behavior chän thuéc tÝnh cho Bitmap (movie clip, button, graphic)
OK, sau ®ã thùc hiÖn vÏ c¸c h×nh ¶nh cÇn thiÕt b»ng c¸ch sö dông c¸c c«ng cô vÏ trªn Tools. B−íc 4: Sau khi t¹o ®ñ c¸c Bitmap th× nhÊn chuét vµo Scene ®Ó trë vÒ giao diÖn chÝnh cña vïng lµm viÖc. B−íc 5: T¹o c¸c Layer. §−a chuét vµo 1 Layer bÊt k×, nhÊn chuét ph¶i råi chän Insert Layer hoÆc ®−a chuét vµo biÓu t−îng t¹o Layer míi. T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008 Tæng quan – Th«ng tin – Trao ®æi 107 B−íc 6: §Æt tªn cho Layer. KÝch ®óp vµo Layer, chän tªn cho Layer (tªn phï hîp víi ®èi t−îng h×nh ¶nh xuÊt ra)
Enter. B−íc 7: T¹o ®o¹n Frame t−¬ng øng thêi gian xuÊt ra: NhÊn chuét vµo Frame t−¬ng øng víi thêi gian dù ®Þnh xuÊt h×nh ¶nh ®ã ra (cø 12 Frame t−¬ng øng víi 1 gi©y), råi nhÊn F5. B−íc 8: Lµm viÖc trªn mçi Layer + NhÊn chuét vµo vÞ trÝ ®Çu tiªn cña ®o¹n Frame (vÝ dô Frame 1). + KÝch chuét vµo Window
Library (Ctrl+L) ®Ó lÊy th− viÖn Bitmap: §−a chuét vµo tªn cña Bitmap muèn ®−a ra, g¾p ra vµ th¶ vµo vïng lµm viÖc ë vÞ trÝ mong muèn trªn Layer t−¬ng øng. + NhÊn chuét ph¶i vµo ®o¹n Frame cÇn lµm viÖc (vÝ dô Frame 1)
Creat Motion Tween ®Ó t¹o ra sù g¾n kÕt liªn tôc trong c¸c chuyÓn ®éng nhá cña h×nh ¶nh råi nhÊn chuét vµo Frame nµo mµ b¹n muèn (vÝ dô Frame 30)
F6
dïng chuét di chuyÓn ®èi t−îng tïy ý. Khi ®ã, chóng ta sÏ cã mét chuyÓn ®éng cña ®èi t−îng ®ã. Chó ý: Mçi mét ®èi t−îng chuyÓn ®éng ph¶i ®−îc ®Æt trªn mét layer. NÕu kh«ng tu©n thñ ®iÒu nµy th× chuyÓn ®éng cña ®èi t−îng nµy gièng chuyÓn ®éng cña ®èi t−îng kia. B−íc 9: Xö lÝ h×nh ¶nh. §−a chuét vµo vÞ trÝ ®Çu cña ®o¹n Frame, chän vÞ trÝ vµ thuéc tÝnh ban ®Çu cho h×nh ¶nh trong hép Properties, nhÊn chuét vµo vÞ trÝ cuèi cïng cña ®o¹n Frame chän vÞ trÝ vµ thuéc tÝnh kÕ tiÕp cho h×nh ¶nh trong hép Properties. Víi tÊt c¶ c¸c Bitmap kh¸c, viÖc xö lÝ h×nh ¶nh thùc hiÖn t−¬ng tù. Víi c¸c Layer kh¸c nhau, chän c¸c ®o¹n Frame thÝch hîp víi thêi gian hiÓn thÞ h×nh ¶nh t−¬ng øng. B−íc 10: T¹o lÖnh dõng (xem trong vÝ dô). B−íc 11: T¹o nót ®iÒu khiÓn b»ng c¸ch sö dông nót nhÊn cã s½n trong th− viÖn (xem trong vÝ dô). B−íc 12: KiÓm tra l¹i ®o¹n phim b»ng c¸ch nhÊn tæ hîp Ctrl+ Enter. B−íc 13: T¹o mét File hoµn chØnh. File
Export
Export Movie
trong « File name ®Æt tªn xong nhÊn nót save. 2.2. ThiÕt kÕ m« h×nh “c¬ chÕ vËn chuyÓn chñ ®éng” (bµi 18 - SH 10) VËn chuyÓn chñ ®éng lµ h×nh thøc tÕ bµo cã thÓ chñ ®éng vËn chuyÓn c¸c chÊt qua mµng nhê tiªu dïng n¨ng l−îng ATP. TÕ bµo hÊp thô nhiÒu ph©n tö ng−îc chiÒu gra®ien nång ®é nh−: ®−êng, axit amin, mét sè ion ( Na+, K+) Sau ®©y lµ quy tr×nh thiÕt kÕ m« h×nh ®éng m« pháng c¬ chÕ vËn chuyÓn c¸c ph©n tö ®−êng tõ n−íc tiÓu (n¬i cã nång ®é ®−êng thÊp) vµo m¸u (n¬i cã nång ®é ®−êng cao). B−íc 1: Khëi ®éng Flash 8. B−íc 2: Chän mµu nÒn (®Ó mµu nÒn mÆc ®Þnh). B−íc 3: T¹o c¸c h×nh ¶nh Bitmap (h×nh ¶nh rêi r¹c phôc vô cho ®o¹n phim). * T¹o Bitmap mµng tÕ bµo + NhÊn chuét vµo Insert
New symbol (Ctrl+F8). T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008 Tæng quan – Th«ng tin – Trao ®æi 108  Trªn thÎ Name ®Æt tªn cho Bitmap lµ mµng.  Trªn thÎ Behavior chän thuéc tÝnh cho Bitmap lµ Graphic
OK, sau ®ã thùc hiÖn vÏ c¸c h×nh ¶nh cÇn thiÕt b»ng c¸ch sö dông c¸c c«ng cô vÏ trªn Tools. - T¹o c¸c Bitmap protªin mµng, ph©n tö glucoz¬, ATP, ADP t−¬ng tù. - T¹o protein mµng nÒn tr¾ng - copy tõ protein mµng nh−ng chän mµu tr¾ng. Mµng tÕ bµo Protein mµng ATP ADP Ph©n tö glucoz¬ H×nh 1. T¹o c¸c Bitmap B−íc 4: Sau khi t¹o ®ñ c¸c Bitmap, nhÊn chuét vµo Scene ®Ó trë vÒ giao diÖn chÝnh cña vïng lµm viÖc. B−íc 5: T¹o c¸c Layer. T¹o 20 layer ®Æt tªn lÇn l−ît lµ: mang (mµng tÕ bµo), protrang (protein mµng nÒn tr¾ng), protein mµng, co1 (ph©n tö glucoz¬ 1), ATP, ADP, co2 (ph©n tö glucoz¬ 2), ATP, ADP, co3 (ph©n tö glucoz¬ 3), co4 (ph©n tö glucoz¬ 4), co5 (ph©n tö glucoz¬ 5), co6 (ph©n tö glucoz¬ 6), co7 (ph©n tö glucoz¬ 7), co89 (ph©n tö glucoz¬ 8,9), ch÷ (n−íc tiÓu, m¸u), tiªu ®Ò (c¬ chÕ vËn chuyÓn tÝch cùc), chó thÝch (protein mµng, gluocz¬, mµng TB), nót, lÖnh dõng. B−íc 6: Lµm viÖc trªn mçi Layer. - T¹i Frame 1 cña Layer mµng, më th− viÖn (Ctrl + L) kÐo mµng tÕ bµo ra. - T−¬ng tù t¹i Frame 1 cña c¸c Layer protrang, protein mµng, co1, co2, co3, co4, co5, co6, co7, co89, kÐo protªin tr¾ng, pr«tein mµng, ph©n tö glucoz¬ ra. - T¹i Frame 1 cña c¸c Layer ch÷, tiªu ®Ò, chó thÝch, dïng c«ng cô Text (A) viÕt c¸c ch÷: n−íc tiÓu, m¸u; c¬ chÕ vËn chuyÓn tÝch cùc; protein mµng, gluocz¬, mµng TB. H×nh 2. Bè trÝ c¸c ®èi t−îng ë Frame 1 ë c¸c Layer mµng, protrang, co3, co4, co5, co6, co7, co8, 9, ch÷, tiªu ®Ò t¹i Frame 300 ta nhÊn F6. Môc ®Ých cña thao t¸c nµy ®Ó c¸c ®èi t−îng trªn c¸c Layer ®ã lu«n hiÓn thÞ ®Õn hÕt ®o¹n phim. B−íc 7. T¹o c¸c chuyÓn ®éng T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008 Tæng quan – Th«ng tin – Trao ®æi 109 - Ph©n tö glucoz¬ 1 tiÕn vÒ phÝa protein mµng.
Layer co1/ Frame 20/ F6/ chuét ph¶i/ Create Motion Tween/ Frame 33/ F6/ di chuyÓn ph©n tö glucoz¬ 1 tiÕn vÒ phÝa gÇn protein mµng/ Frame 45/F6 / di chuyÓn ph©n tö glucoz¬ khíp víi protein mµng/ Frame 55/ F6. - Ph©n tö ATP xuÊt hiÖn cïng ph©n tö glucoz¬ tiÕn vÒ tiÕn vÒ phÝa protein mµng.
Layer ATP 1/Frame 20/ F7/kÐo ph©n tö ATP tõ th− viÖn vµo d−íi ph©n tö glucoz¬ 1/ nhÊp chuét vµo ph©n tö ATP/Properties/Color/Alpha: 50%/Frame 20/chuét ph¶i/Create Motion Tween/Frame 25/F6/nhÊp chuét vµo ph©n tö ATP/Properties/Color/Alpha: 100%/Frame 38/F6/di chuyÓn ph©n tö ATP xuèng d−íi ph©n tö glucoz¬ 1 /Frame 45/ F6/di chuyÓn ph©n tö ATP xuèng d−íi ph©n tö glucoz¬ 1/Frame 55/F6. H×nh 3. H×nh ¶nh c¸c ®èi t−îng ë Frame 55 - Protein mµng b¾t ®Çu quay; ph©n tö glucoz¬ 1 vµ ph©n tö ATP còng di chuyÓn theo vµ chuyÓn thµnh ph©n tö ADP.
Layer promang/ Frame 55/F6/ chuét ph¶i/ Create Motion Tween/ Frame 85/ F6/ chän c«ng cô Free Transform Tools vµ quay ph©n tö protein mµng mét gãc 90o vÒ bªn tr¸i/ Frame 116/ F6/ chän c«ng cô Free Transform Tools vµ quay tiÕp ph©n tö protein mµng mét gãc 90o vÒ bªn ph¶i / Frame 135/ F6.
Layer co1/ Frame 85/ F6/ di chuyÓn ph©n tö glucoz¬ 1 khíp víi kªnh protein mµng/ Frame 116/ F6/ di chuyÓn ph©n tö glucoz¬ 1 khíp víi kªnh protein mµng/ Frame 125/ F6/ Frame 135/ F6/ di chuyÓn ph©n tö glucoz¬ sang bªn ph¶i. Khi ®ã, t¹i c¸c Frame 85, 116 th× ph©n tö glucoz¬ 1 vµ ph©n tö protein mµng chuyÓn ®éng khíp nhau, nh−ng ë c¸c Frame kh¸c chóng chuyÓn ®éng kh«ng khíp nhau. §Ó ®iÒu chØnh, lµm nh− sau: Layer co1/ Frame 58/ F6/ dïng phÝm mòi tªn di chuyÓn ph©n tö glucoz¬ khíp víi protein mµng. Víi c¸ch lµm nh− vËy, ë c¸c Frame 63, 68, 73, 79, 91, 97, 103, 110 ta sÏ thÊy chuyÓn ®éng cña 2 ph©n tö ®ã khíp nhau.
Layer co1/ Frame 97/ F6/ di chuyÓn ph©n tö ATP xuèng d−íi ph©n tö glucoz¬ 1/ Frame 97/ ph©n tö ATP/ Properties / Color / Alpha: 0%. Còng nh− trªn, khi ®ã ph©n tö ATP chuyÓn ®éng kh«ng khíp víi ph©n tö glucoz¬ 1 ta lµm t−¬ng tù nh− trªn ë c¸c Frame 63, 68, 73, 79, 91.
Layer ADP 1/ Frame 97/ F7/ kÐo ph©n tö ADP tõ th− viÖn vµo ®Ì lªn ph©n tö ATP/ Frame 97/ph©n tö ADP/Properties/Color/Alpha: 50%/Frame 97/chuét ph¶i/Create Motion Tween/ T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008 Tæng quan – Th«ng tin – Trao ®æi 110 Frame 101/ F6/ ph©n tö ADP/Properties/Color/Alpha: 100%/ Frame 125/ F6/ di chuyÓn ph©n tö ADP ra ngoµi bªn ph¶i/ Frame 135/ F6/ph©n tö ADP/Properties/Color/Alpha: 0%. H×nh 4: H×nh ¶nh c¸c ®èi t−îng ë Frame 127 Lµm nh− vËy, sÏ lµm ®−îc protein quay l¹i vÞ trÝ ban ®Çu vµ mang ph©n tö glucoz¬ thø 2 tõ n−íc tiÓu qua mµng vµo m¸u tõ Frame 135
300 (víi c¸c Layer protein mµng, co2, ATP 2, ADP 2). Xö lÝ Layer chó thÝch: §Ó häc sinh chó ý vµo hiÖn t−îng vËn chuyÓn, c¸c b¹n nªn lµm cho c¸c chó thÝch mÊt ®i. C¸ch lµm nh− sau:
Layer chó thÝch/Frame 8/F6/ chuét ph¶i/Create Motion Tween/ Frame 15/ F6/ chän vµo c¸c côm tõ chó thÝch/Properties/Color/Alpha: 0%. T¹o lÖnh dõng: §Ó ®o¹n phim chØ b¾t ®Çu khi ta nhÊn nót Play hoÆc dõng l¹i khi xem xong ta tiÕn hµnh nh− sau: T¹o mét Layer míi ®Æt tªn lµ lenhdung. T¹i Layer lenhdung /NhÊn chuét vµo Frame 1/ më Action vµ gâ c©u lÖnh nh− sau: stop ();/ Frame 1/ chuét ph¶i/ Copy Frame/ Frame 300/ chuét ph¶i/ Paste Frame. T¹o nót ®iÒu khiÓn: T¹o nót ®iÒu khiÓn b»ng c¸ch sö dông nót nhÊn cã s½n trong th− viÖn. - T¹o mét Layer riªng ®Æt tªn lµ nut. Më menu Window/Common Libraries/ Buttons. Th− viÖn Button s½n cã cña Flash hiÖn ra. Muèn sö dông Button nµo ta chØ cÇn g¾p button vµ th¶ vµo gãc tr¸i cña khung lµm viÖc. Ta chän 2 nót nhÊn bÊt k× Stop , Play . - NhÊp vµo nót Stop/ Më Action vµ gâ c©u lÖnh nh− sau: On (release) { stop(); } - NhÊp vµo nót Play / Më Action vµ gâ c©u lÖnh nh− sau: On (release) { play(); } T¹o mét File hoµn chØnh: File
Export
Export Movie
trong « File name ®Æt tªn lµ: van chuyen tich cuc xong nhÊn nót save. Khi ®ã file xuÊt ra cña b¹n cã ®Þnh d¹ng lµ Flash movi (*swf). Tuy nhiªn, b¹n muèn xuÊt ra ë ®Þnh d¹ng kh¸c th× b¹n ph¶i chän trong « save as type tr−íc khi nhÊn nót save. 3. Sö dông m« h×nh ®éng trong d¹y häc Sau khi t¹o ®−îc c¸c m« h×nh ®éng b»ng Flash, b¹n cã thÓ ®−a vµo c¸c phÇn mÒm nh− Powerpoint, Violet ®Ó d¹y häc. NÕu b¹n ®−a vµo Violet th× rÊt thuËn lîi v× Violet lµ phÇn mÒm ®−îc viÕt tõ Flash. Cßn nÕu b¹n muèn ®−a vµo Powerpoint th× cã 2 c¸ch: hoÆc lµ t¹o liªn kÕt T¹p chÝ Khoa häc & C«ng nghÖ - Sè 4(48) Tập 1/N¨m 2008 Tæng quan – Th«ng tin – Trao ®æi 111 (Hypelink) víi c¸c môc cã liªn quan tíi m« h×nh ®éng, hoÆc b¹n ph¶i cµi thªm vµo m¸y tÝnh phÇn mÒm Swiff Point th× b¹n sÏ ®−a trùc tiÕp m« h×nh ®éng vµo Powerpoint. 4. KÕt luËn C¸c ph−¬ng tiÖn trùc quan, ®Æc biÖt lµ c¸c m« h×nh ®éng lµ mét c«ng cô d¹y häc cã gi¸ trÞ, häc sinh dÔ tiÕp thu, hiÓu bµi mét c¸ch s©u s¾c h¬n do viÖc thu nhËn th«ng tin vÒ sù vËt, hiÖn t−îng mét c¸ch sinh ®éng, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ. ChØ cÇn cã nh÷ng minh häa ®¬n gi¶n mµ häc sinh cã thÓ hiÓu ®−îc c¸c c¬ chÕ, c¸c qu¸ tr×nh sinh häc mµ m¾t th−êng kh«ng quan s¸t ®−îc. Tr−íc nh÷ng yªu cÇu vÒ ®æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y häc sinh häc hiÖn nay th× c¸c m« h×nh ®éng trë thµnh mét c«ng cô ®¾c lùc, hiÖn ®¹i, ®¹t hiÖu qu¶ cao. Hi väng r»ng, bµi viÕt nµy sÏ gióp mét phÇn nhá trong nh÷ng nç lùc ®æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y häc cña b¹n
Tãm t¾t PhÇn mÒm Macromedia Flash lµ phÇn mÒm thÓ hiÖn kh¸ nhiÒu −u ®iÓm: Gióp t¹o h×nh ¶nh ®éng cho tÊt c¶ c¸c qu¸ tr×nh cÇn m« t¶; tËp tin kÕt xuÊt tõ Flash hiÓn thÞ ®−îc trªn hÇu hÕt c¸c hÖ ®iÒu hµnh m¸y tÝnh, thiÕt bÞ cÇm tay, ®iÖn tho¹i vµ c¶ tivi. ViÖc thiÕt kÕ vµ sö dông m« h×nh ®éng m« t¶ c¸c qu¸ tr×nh sinh häc b»ng phÇn mÒm Flash sÏ gióp häc sinh dÔ tiÕp thu, hiÓu bµi mét c¸ch s©u s¾c h¬n do viÖc thu nhËn th«ng tin vÒ sù vËt, hiÖn t−îng mét c¸ch sinh ®éng, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ. Tõ ®ã, n©ng cao høng thó häc tËp m«n häc, n©ng cao niÒm tin cña häc sinh vµo khoa häc. Summary The Macromedia Flash software is one of the softwares having quite a lot of its own advantages. That is, it can help us create moving images for all processes that need to be described; and the linke files from Flash software can be displayed on most of computer operating systems, hand- held equipment, mobile phones and televitions, too. Designing and using the moving models to describe biological processes by this software will help students feel easy to understand, see the lessons intensirely thank to their receiving information about things, phenomenons vividly, exactly, and perfectly. Therefore, we can improve students’ interests in learning any subjects, and enhance their trust of science. Tµi liÖu tham kh¶o [1]. NguyÔn Phóc ChØnh (2007), øng dông tin häc trong nghiªn cøu khoa häc gi¸o dôc vµ d¹y häc sinh häc. Nxb gi¸o dôc, Hµ Néi. [2]. NguyÔn Phóc ChØnh (2006), “øng dông phÇn mÒm Flash thiÕt kÕ m« h×nh ®éng ®Ó d¹y bµi “KÜ thuËt di truyÒn” (Sinh häc 12)”, T¹p chÝ Khoa häc vµ C«ng nghÖ. [3]. NguyÔn Phóc ChØnh (2006), “øng dông FrontPage thiÕt kÕ gi¸o ¸n ph©n lo¹i ®éng vËt”, T¹p chÝ Khoa häc vµ C«ng nghÖ, Sè 2 (38) tËp 1. [4]. NguyÔn Tr−êng Sinh (2006), Macromedia Flash 8 (tËp 1, 2), Nxb thèng kª, Hµ Néi.