So sánh giữa đào tạo và phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam

Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ Tr ng Đ i h c Quang Trungườ ạ ọ Khoa Qu n tr kinh doanhả ị Môn: QU N TR NGU N NHÂN L CẢ Ị Ồ Ự PGS.TS Vũ Thanh Bình BÀI THU HO CH NHÓM 4 – K3.C66AẠ Đ tàiề : Đào t o và Phát tri n ngu n nhân l c.ạ ể ồ ự Phân bi t gi a đào t o và phát tri n ngu n nhân l c. Gi i thích lýệ ữ ạ ể ồ ự ả do mà lãnh đ o doanh nghi p quan tâm đ n ho t đ ng đào t o và phátạ ệ ế ạ ộ ạ tri n ngu n nhân l c?ể ồ ự Bài làm: N c ta đang trong quá trình công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ tướ ệ ệ ạ ấ n c; đ ng th i cũng đang b c đ u ti p c n d n đ n n n kinh t triướ ồ ờ ướ ầ ế ậ ầ ế ề ế th c và nh ng ti n b c a th i đ i, do đó n n kinh t đang trong quáứ ữ ế ộ ủ ờ ạ ề ế trình chuy n d ch c c u m nh m . S chuy n d ch kép t n n kinh tể ị ơ ấ ạ ẽ ự ể ị ừ ề ế nông nghi p sang n n kinh t công nghi p và n n kinh t tri th c, đòi h iệ ề ế ệ ề ế ứ ỏ chúng ta ph i có ngu n nhân l c có đ kh năng và trình đ đ đáp ngả ồ ự ủ ả ộ ể ứ nh ng đòi h i, yêu c u khách quan đó.ữ ỏ ầ Nh n th c đ c t m quan tr ng c p thi t c a v n đ đào t o vàậ ứ ượ ầ ọ ấ ế ủ ấ ề ạ phát tri n ngu n nhân l c. Đ ng và Nhà n c ta đã có quan đi m, chể ồ ự ả ướ ể ủ tr ng coi giáo d c và đào t o là qu c sách hàng đ u, đ ng th i cũng đ aươ ụ ạ ố ầ ồ ờ ư ra nhi u chính sách v giáo d c và đào t o nh m phát tri n ngu n nhânề ề ụ ạ ằ ể ồ l c ph c v cho quá trình phát tri n kinh t , văn hoá - xã h i c a đ tự ụ ụ ể ế ộ ủ ấ n c.ướ Trong n n kinh t hi n nay, v n đ đào t o và phát tri n ngu nề ế ệ ấ ề ạ ể ồ nhân l c c a các doanh nghi p là m t y u t t t y u, r t quan tr ng đ iự ủ ệ ộ ế ố ấ ế ấ ọ ố v i doanh nghi p. Chính vì v y mà các doanh nghi p c n ph i th c hi nớ ệ ậ ệ ầ ả ự ệ t t v n đ này. V y đào t o và phát tri n ngu n nhân l c là nh th nào?ố ấ ề ậ ạ ể ồ ự ư ế Chúng ta s làm rõ h n câu h i trên. ẽ ơ ỏ - Ngu n nhân l c c a m t t ch c là bao g m t t c nh ng ng iồ ự ủ ộ ổ ứ ồ ấ ả ữ ườ lao đ ng làm vi c cho t ch c đó. Qu n tr ngu n nhân l c (hay qu n lýộ ệ ổ ứ ả ị ồ ự ả nhân s , qu n lý các ngu n nhân l c) là t t c các ho t đ ng c a m t tự ả ồ ự ấ ả ạ ộ ủ ộ ổ ch c đ xây d ng, phát tri n, s d ng, đánh giá, b o toàn và gìn gi m tứ ể ự ể ử ụ ả ữ ộ - 1 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ l c l ng lao đ ng phù h p v i yêu c u công vi c c a t ch c c vự ượ ộ ợ ớ ầ ệ ủ ổ ứ ả ề m t s l ng và ch t l ng.ặ ố ượ ấ ượ - Qu n tr ngu n nhân l c là ti n hành đi u khi n các ho t đ ngả ị ồ ự ế ề ể ạ ộ c a con ng i trong m t t ch c. Có th nói, qu n tr ngu n nhân l c làủ ườ ộ ổ ứ ể ả ị ồ ự ti n hành thu hút, tuy n ch n, b trí, s d ng l o đ ng l c đ duy trìế ể ọ ố ử ụ ạ ộ ự ể ngu n l c n đ nh c a t ch c.ồ ự ổ ị ủ ổ ứ - Qu n tr ngu n nhân l c có các ch c năng c b n là thu hút ngu nả ị ồ ự ứ ơ ả ồ nhân l c, đào t o và phát tri n ngu n nhân l c, t o đ ng l c và duy trìự ạ ể ồ ự ạ ộ ự ngu n nhân l c. Trong đó, ch c năng đào t o và phát tri n ngu n nhân l cồ ự ứ ạ ể ồ ự là quan tr ng h n. Vì đào t o và phát tri n là nhu c u c a ng i lao đ ngọ ơ ạ ể ầ ủ ườ ộ và c a c doanh nghi p, nó s đem l i ngu n l i nhu n cao h n choủ ả ệ ẽ ạ ồ ợ ậ ơ doanh nghi p, t o đ c l i th c nh tranh c a doanh nghi p trên thệ ạ ượ ợ ế ạ ủ ệ ị tr ng và có th giúp doanh nghi p đi u hành, s d ng, ti p c n đ nườ ể ệ ề ử ụ ế ậ ế nh ng công ngh , k thu t hi n đ i.ữ ệ ỹ ậ ệ ạ - Chính vì v y mà doanh nghi p c n ph i quan tâm h n đ n v n đậ ệ ầ ả ơ ế ấ ề đào t o ngu n nhân l c và phát tri n ngu n nhân l c đ phù h p v i yêuạ ồ ự ể ồ ự ể ợ ớ c u s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Tr c h t, chúng ta c n ph iầ ả ấ ủ ệ ướ ế ầ ả hi u và bi t phân bi t gi a đào t o ngu n nhân l c và phát tri n ngu nể ế ệ ữ ạ ồ ự ể ồ nhân l c là nh th nào.ự ư ế I. Khái ni mệ . 1. Đào t o ngu n nhân l cạ ồ ự . - Đào t o là ho t đ ng h c t p nh m trang b ki n th c v nghạ ạ ộ ọ ậ ằ ị ế ứ ề ề nghi p giúp cho ng i lao đ ng hoàn thành công vi c đ c giao t t h n. ệ ườ ộ ệ ượ ố ơ - Đào t o ngu n nhân l c là quá trình trang b nh ng ki n th c nh tạ ồ ự ị ữ ế ứ ấ đ nh v chuyên môn, nghi p v cho ng i lao đ ng đ h có th đ mị ề ệ ụ ườ ộ ể ọ ể ả nh n m t ngh nào đó, hay đ làm t t h n m t công vi c nào đó, ho cậ ộ ề ể ố ơ ộ ệ ặ đ làm nh ng công vi c khác trong t ng lai.ể ữ ệ ươ - 2 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ 2. Phát tri n ngu n nhân l cể ồ ự . - Phát tri n ngu n nhân l c (theo nghĩa r ng) là t ng th các ho tể ồ ự ộ ổ ể ạ đ ng h c t p có t ch c đ c ti n hành trong nh ng kho ng th i gianộ ọ ậ ổ ứ ượ ế ữ ả ờ nh t đ nh đ nh m t o ra s thay đ i hành vi ngh nghi p c a ng i laoấ ị ể ằ ạ ự ổ ề ệ ủ ườ đ ng.ộ - Phát tri n ngu n nhân l c là toàn b nh ng ho t đ ng tác đ ngể ồ ự ộ ữ ạ ộ ộ vào ng i lao đ ng, đ ng i lao đ ng có đ kh năng ph c v cho nhuườ ộ ể ườ ộ ủ ả ụ ụ c u v lao đ ng trong t ng lai ầ ề ộ ươ - Xét v m t n i dung: phát tri n ngu n nhân l c g m 3 lo i ho tề ặ ộ ể ồ ự ồ ạ ạ đ ng: đào t o, giáo d c và phát tri n.Trong đó:ộ ạ ụ ể . Đào t o (hay còn g i là đào t o kĩ năng) là các ho t đ ng h cạ ọ ạ ạ ộ ọ t p nh m giúp cho ng i lao đ ng có th th c hi n có hi u qu h nậ ằ ườ ộ ể ự ệ ệ ả ơ ch c năng nhi m v c a mình.ứ ệ ụ ủ . Giáo d c là các ho t đ ng t p th chu n b cho ng i laoụ ạ ộ ậ ể ẩ ị ườ đ ng b c vào m t ngh nghi p ho c chuy n sang m t ngh m i, thíchộ ướ ộ ề ệ ặ ể ộ ề ớ h p h n trong t ng lai.ợ ơ ươ . Phát tri n là các ho t đ ng h c t p v t ra kh i ph m vi côngể ạ ộ ọ ậ ượ ỏ ạ vi c tr c m t c a ng i lao đ ng, nh m m ra cho h nh ng công vi cệ ướ ắ ủ ườ ộ ằ ở ọ ữ ệ m i d a trên c s nh ng đ nh h ng t ng lai c a t ch c ho c phátớ ự ơ ở ữ ị ướ ươ ủ ổ ứ ặ tri n kh năng ngh nghi p c a h . ể ả ề ệ ủ ọ - M c tiêu chung c a đào t o và phát tri n ngu n nhân l c là nh mụ ủ ạ ể ồ ự ằ s d ng t i đa ngu n l c hi n có và nâng cao tính hi u qu c a t ch cử ụ ố ồ ự ệ ệ ả ủ ổ ứ thông qua vi c giúp cho ng i lao đ ng hi u rõ h n v công vi c, n mệ ườ ộ ể ơ ề ệ ắ v ng h n ngh nghi p c a mình và th c hi n ch c năng, nhi m v c aữ ơ ề ệ ủ ự ệ ứ ệ ụ ủ mình m t cách t giác h n, v i thái đ t t h n, cũng nh nâng cao khộ ự ơ ớ ộ ố ơ ư ả năng thích ng c a h v i công vi c trong t ng lai.ứ ủ ọ ớ ệ ươ - Lí do ph i th c hi n công tác đào t o và phát tri n:ả ự ệ ạ ể . Đ đáp ng nhu c u công vi c c a t ch c hay nói cáchể ứ ầ ệ ủ ổ ứ khác là đ đáp ng nhu c u t n t i và phát tri n c a t ch c. ể ứ ầ ồ ạ ể ủ ổ ứ . Đ đáp ng nhu c u h c t p c a ng i lao đ ng.ể ứ ầ ọ ậ ủ ườ ộ . Đào t o và phát tri n là m t ho t đ ng sinh l i đáng k .ạ ể ộ ạ ộ ợ ể - Ý nghĩa c a đào t o và phát tri n: Đào t o và phát tri n là đi uủ ạ ể ạ ể ề ki n quy t đ nh đ m t t ch c có th t n t i và đi lên trong c nh tranh.ệ ế ị ể ộ ổ ứ ể ồ ạ ạ - 3 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ - Các tác d ng ch y u c a đào t o và phát tri n:ụ ủ ế ủ ạ ể . Nâng cao năng su t lao đ ng hi u qu th c hi n công vi c.ấ ộ ệ ả ự ệ ệ . Nâng cao ch t l ng c a th c hi n công vi c.ấ ượ ủ ự ệ ệ . Gi m b t tai n n lao đ ng vì ng ì lao đ ng n m nghả ớ ạ ộ ươ ộ ắ ề nghi p t t h n và có thái đ lao đ ng t t h n.ệ ố ơ ộ ộ ố ơ . Gi m b t s giám sát vì ng i lao đ ng đ c đào t o làả ớ ự ườ ộ ượ ạ ng i có kh năng t giám sát.ườ ả ự . Nâng cao tính n đ nh và năng đ ng c a t ch c.ổ ị ộ ủ ổ ứ * Đ c đi m c a phát tri n ngu n nhân l cặ ể ủ ể ồ ự . - S l ng ngu n nhân l c (s ng i, s ngày/ng i, số ượ ồ ự ố ườ ố ườ ố gi /ng i): bù đ p cho hao h t t nhiên và tăng thêm do yêuờ ườ ắ ụ ự c u c a s n xu t.ầ ủ ả ấ - Ch t l ng ngu n nhân l c:ấ ượ ồ ự + Th l c: chi u cao, tr ng l ng, giác quan.ể ự ề ọ ượ + Trí l c: tu i th bình quân, t l h c sinh đ n tr ng, thuự ổ ọ ỉ ệ ọ ế ườ nh p qu c dân bình quân đ u ng i (HDI: là ch s phát tri n con ng i).ậ ố ầ ườ ỉ ố ể ườ II. Các ph ng pháp đào t o và phát tri n ngu n nhân l cươ ạ ể ồ ự . 2.1 Đào t o trong công vi cạ ệ : - Là các ph ng pháp đào t o tr c ti p t i n i làm vi c, trong đóươ ạ ự ế ạ ơ ệ ng i h c s h c đ c các ki n th c, k năng c n thi t cho công vi cườ ọ ẽ ọ ượ ế ứ ỹ ầ ế ệ - 4 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ thông qua th c t th c hi n công vi c d i s h ng d n c a ng i laoự ế ự ệ ệ ướ ự ướ ẫ ủ ườ đ ng lành ngh h n. Th c ch t là v a làm, v a h c hay nói cách khác làộ ề ơ ự ấ ừ ừ ọ không thoát ly kh i quá trình s n xu t. G m có các ph ng pháp sau:ỏ ả ấ ồ ươ 2.1.1 Đào t o theo ch d n công vi cạ ỉ ẫ ệ : - D y các k năng th c hi n công vi c cho h u h t các công nhânạ ỹ ự ệ ệ ầ ế s n xu t và k c m t s công vi c qu n lý. Quá trình đào t o b t đ uả ấ ể ả ộ ố ệ ả ạ ắ ầ b ng s gi i thi u và gi i thích c a ng i d y v m c tiêu c a công ty.ằ ự ớ ệ ả ủ ườ ạ ề ụ ủ Ng i h c s n m đ c k năng công vi c qua quan sát, trao đ i, h cườ ọ ẻ ắ ượ ỷ ệ ổ ọ h i cho t i khi thành th o. ỏ ớ ạ 2.1.2 Đào t o theo ki u h c nghạ ể ọ ề: - Ph ng pháp này dùng đ d y m t ngh hoàn ch nh cho côngươ ể ạ ộ ề ỉ nhân. 2.1.3 Kèm c p và ch d nặ ỉ ẫ : - Giúp các cán b qu n lý và các nhân viên giám sát h c đ c cácộ ả ọ ượ ki n th c, k năng c n thi t cho công vi c hi n t i và trong t ng lai. Cóế ứ ỷ ầ ế ệ ệ ạ ươ ba cách đ kèm c p:ể ặ  Kèm c p b i ng i lãnh đ o tr c ti p.ặ ở ườ ạ ự ế  Kèm c p b i m t c v n.ặ ở ộ ố ấ  Kèm c p b i ng i qu n lý có kinh nghi m h n.ặ ở ườ ả ệ ơ 2.1.4 Luân chuy n và thuyên chuy n công vi cể ể ệ : Ng i qu n lý đ c b trí luân chuy n công vi c trong ph m viườ ả ượ ố ể ệ ạ n i b m t ngh nghi p chuyên môn. ộ ộ ộ ề ệ 2.2 Đào t o ngoài công vi cạ ệ : - Là ph ng pháp đào t o trong đó ng i h c đ c tách kh i sươ ạ ườ ọ ượ ỏ ự th c hi n các công vi c th c t .ự ệ ệ ự ế 2.2.1 T ch c các l p c nh doanh nghi pổ ứ ớ ạ ệ . - Các doanh nghi p có th t ch c các l p đào t o v i hai ch ngệ ể ổ ứ ớ ạ ớ ươ trình đào t o:lý thuy t và th c hành.ạ ế ự 2.2.2 C đi h c các tr ng chính quyử ọ ở ườ . - Các doanh nghi p c ng i lao đ ng đ n h c t p các tr ngệ ử ườ ộ ế ọ ậ ở ườ d y ngh ho c tr ng qu n lý do các b ngành, trung ng t ch c.ạ ề ặ ườ ả ộ ươ ổ ứ 2.2.3 Các bài gi ng, các h i ngh và các th o lu nả ộ ị ả ậ - Trong các bu i th o lu n, h c viên s th o lu n theo t ng ch đổ ả ậ ọ ẽ ả ậ ừ ủ ề d i s h ng d n c a ng i lãnh đ o, qua đó h h c đ c các ki nướ ự ướ ẫ ủ ườ ạ ọ ọ ượ ế th c, kinh nghi m c n thi t.ứ ệ ầ ế 2.2.4 Đào t o v i s tr giúp c a ph ng ti n nghe nhìnạ ớ ự ợ ủ ươ ệ - 5 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ - Đây là hình th c đào t o k năng thông qua vi c s d ng cácứ ạ ỹ ệ ử ụ ph ng ti n nghe nhìn: đ u video, radio, máy chi u đi n t …Mà khôngươ ệ ầ ế ệ ử c n giáo viên h ng d n.ầ ướ ẫ 2.2.5 Đào t o theo ki u phòng thí nghi mạ ể ệ - Ph ng pháp này g m các cu c h i th o khoa h c s d ng các kươ ồ ộ ộ ả ọ ử ụ ỷ thu t nh : Bài t p tình hu ng, di n k ch, mô ph ng trên máy tính…Giúpậ ư ậ ố ễ ị ỏ cho ng i h c th c t p các tình hu ng nh trên th c t .ườ ọ ự ậ ố ư ự ế 2.2.6 Mô hình hoá hành vi. - Là ph ng pháp s d ng các v k ch đ mô hình hoá các hành viươ ử ụ ở ị ể h p lý trong các hành vi đ c bi t.ợ ặ ệ 2.2.7 Đào t o k năng x lý công văn, gi y tạ ỷ ử ấ ờ - Ph ng pháp này giúp cho ng i qu n lý h c t p ra các quy tươ ườ ả ọ ậ ế đ nh nhanh chóng trong công vi c hàng ngày.ị ệ 3. Các hình th c đào t oứ ạ . 3.1 Đào t o m iạ ớ : t c là đào t o cho nh ng ng i ch a có ngh , đ h cóứ ạ ữ ườ ư ề ể ọ đ c m t ngh nào đó trong t ng lai.ượ ộ ề ươ 3.2 Đào t o l iạ ạ : là đào t o cho nh ng ng i đã có ngh , nh ng ngh đóạ ữ ườ ề ư ề hi n không còn phù h p n a.ệ ợ ữ 3.3 Đào t o nâng cao trình đ lành nghạ ộ ề: là đào t o cho nh ng ng i đãạ ữ ườ có ngh , đ h có th làm nh ng công vi c ph c t p h n.ề ể ọ ể ữ ệ ứ ạ ơ 4. Xây d ng ch ng trình đào t o và phát tri nự ươ ạ ể . 4.1 Xác đ nh nhu c u đào t oị ầ ạ Xác đ nh khi nào? b ph n nào? C n ph i đào t o k năng nào…Nhuị Ở ộ ậ ầ ả ạ ỹ c u đ c xác đ nh d a trên phân tích nhu c u lao đ ng c a t ch c, ki nầ ượ ị ự ầ ộ ủ ổ ứ ế th c k năng c n có cho công vi c.ứ ỹ ầ ệ 4.2 Xác đ nh m c tiêu đào t oị ụ ạ Nh ng k t qu c n đ t đ c c a ch ng trình đào t o g m:ữ ế ả ầ ạ ượ ủ ươ ạ ồ + K năng c th c n đào t o và trình đ kĩ năng có đ c sau đàoỹ ụ ể ầ ạ ộ ượ t oạ + S l ng và c c u ng i tham gia.ố ượ ơ ấ ườ + Th i gian đào t o.ờ ạ 4.3 L a ch n đ i t ng đào t o: ự ọ ố ượ ạ 4.4 Xây d ng ch ng trình đào t o và l a ch n ph ng pháp đào t o:ự ươ ạ ự ọ ươ ạ - H th ng các môn h c, bài h c và ph ng pháp đào t o ch a phùệ ố ọ ọ ươ ạ ư h pợ - Nh ng môn h c lí thuy t, ch a có tính ng d ng th c t côngữ ọ ế ư ứ ụ ự ế vi c caoệ - 6 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ - Ph ng pháp đào t o còn c ng nh c.ươ ạ ứ ắ Giáo viên đ đào t o nhân viên t ch c ch a h n là nh ng ng i cóể ạ ổ ứ ư ẳ ữ ườ kinh nghi m th c t cao, th u hi u t ch c và nh ng nhi m v tệ ự ế ấ ể ổ ứ ữ ệ ụ ổ ch cứ 4.5 D tính chi phí đào t oự ạ D tính chi phí cho vi c h c và chi phi phí cho vi c d y.ự ệ ọ ệ ạ 4.6 L a ch n và đào t o giáo viênự ọ ạ L a ch n giáo viên trong biên ch ho c thuê ngoài.ự ọ ế ặ Các giáo viên c n ph i đ c t p hu n đ n m v ng m c tiêu và c c uầ ả ựơ ậ ấ ể ắ ữ ụ ơ ấ c a ch ng trình đào t o chung.ủ ươ ạ 4.7 Đánh giá ch ng trình đào t oươ ạ : Các tiêu th c đánh giá:ứ - M c tiêu đào t o có đ t đ c hay không?ụ ạ ạ ượ - Nh ng đi m y u và đi m m nh c a ch ng trình đào t o ho c tínhữ ể ế ể ạ ủ ươ ạ ặ toán hi u qu kinh t c a vi c đào t o thông qua so sánh chi phí và k tệ ả ế ủ ệ ạ ế qu c a ch ng trình.ả ủ ươ - 7 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ • Phân bi t gi a đào t o ngu n nhân l c và phát tri nệ ữ ạ ồ ự ể ngu n nhân l cồ ự . a. S gi ng nhauự ố : - M c tiêu chung c a đào t o vàụ ủ ạ phát tri n ngu n nhân l c là nh mể ồ ự ằ s d ng t i đa ngu n nhân l c hi nử ụ ố ồ ự ệ có và nâng cao tính hi u qu c a tệ ả ủ ổ ch c thông qua vi c giúp cho ng iứ ệ ườ lao đ ng c a t ch c hi u rõ h nộ ủ ổ ứ ể ơ v công vi c, n m v ng h n về ệ ắ ữ ơ ề ngh nghi p c a mình và th c hi nề ệ ủ ự ệ ch c năng, nhi m v c a mình m tứ ệ ụ ủ ộ cách t giác h n, v i thái đ t tự ơ ớ ộ ố h n, cũng nh nâng cao kh năngơ ư ả thích ng c a h v i các công vi cứ ủ ọ ớ ệ trong t ng lai.ươ - Đ i t ng c a đào t o và phát tri n ngu n nhân l c chính là conố ượ ủ ạ ể ồ ự ng i; hay nói c th h n chính là ng i lao đ ng.ườ ụ ể ơ ườ ộ - Đào t o và phát tri n ngu n nhân l c nh m đáp ng yêu c u s nạ ể ồ ự ằ ứ ầ ả xu t kinh doanh, đ ng th i đáp ng nhu c u h c t p c a ng i laoấ ồ ờ ứ ầ ọ ậ ủ ườ đ ng.ộ Đào t o và phát tri n ngu n nhân l c giúp cho doanh nghi p:ạ ể ồ ự ệ + Nâng cao năng su t lao đ ng, hi u qu th c hi n công vi c.ấ ộ ệ ả ự ệ ệ + Nâng cao ch t l ng th c hi n công vi c.ấ ượ ự ệ ệ + Gi m b t s giám sát vì ng i lao đ ng đ c đào t o làả ớ ự ườ ộ ượ ạ ng i có kh năng t giám sát. ườ ả ự + Nâng cao tính n đ nh và năng đ ng c a t ch c.ổ ị ộ ủ ổ ứ + Duy trì và nâng cao ch t l ng c a ngu n nhân l c.ấ ượ ủ ồ ự + T o đi u ki n cho áp d ng ti n b khoa h c k thu t và qu nạ ề ệ ụ ế ộ ọ ỹ ậ ả lí vào doanh nghi p.ệ + T o ra đ c l i th c nh tranh c a doanh nghi p.ạ ượ ợ ế ạ ủ ệ Đ i v i ng i lao đ ng, vai trò c a đào t o và phát tri n ngu nố ớ ườ ộ ủ ạ ể ồ nhân l c th hi n ch :ự ể ệ ở ỗ + T o đ c s g n bó gi a ng i lao đ ng và doanh nghi p.ạ ượ ự ắ ữ ườ ộ ệ + T o đ c tính chuyên nghi p trong ng i lao đ ngạ ượ ệ ườ ộ - 8 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ + T o ra đ c s thích ng gi a ng i lao đ ng và công vi cạ ượ ự ứ ữ ườ ộ ệ hi n t i cũng nh t ng lai.ệ ạ ư ươ + Đáp ng nhu c u và nguy n v ng phát tri n cá nhân c aứ ầ ệ ọ ể ủ ng i lao đ ng.ườ ộ + T o cho ng i lao đ ng có cách nhìn, cách t duy m i trongạ ườ ộ ư ớ công vi c c a h ; là c s đ phát huy tính sáng t o, năng đ ng c aệ ủ ọ ơ ở ể ạ ộ ủ ng i lao đ ng trong công vi c.ườ ộ ệ - Đ đáp ng nhu c u công vi c c a t ch c hay nói cách khác làể ứ ầ ệ ủ ổ ứ đ đáp ng nhu c u t n t i và phát tri n c a t ch c, nhu c u h c t pể ứ ầ ồ ạ ể ủ ổ ứ ầ ọ ậ c a ng i lao đ ng; đ ng th i là m t ho t đ ng sinh l i đáng k nênủ ườ ộ ồ ờ ộ ạ ộ ợ ể các doanh nghi p c n ph i th c hi n công tác đào t o và phát tri nệ ầ ả ự ệ ạ ể ngu n nhân l c.ồ ự - Đào t o và phát tri n ngu n nhân l c là đi u ki n quy t đ nh đạ ể ồ ự ề ệ ế ị ể t ch c, doanh nghi p có th t n t i, phát tri n và đi lên trong xuổ ứ ệ ể ồ ạ ể h ng c nh tranh. ướ ạ b. S khác nhauự : Đào t o ngu n nhân l cạ ồ ự Phát tri n ngu n nhân l cể ồ ự - Là quá trình trang b nh ng ki nị ữ ế th c nh t đ nh v chuyên môn,ứ ấ ị ề nghi p v cho ng i lao đ ng đệ ụ ườ ộ ể h có th đ m nh n m t ngh nàoọ ể ả ậ ộ ề đó, hay đ làm t t h n m t côngể ố ơ ộ vi c nào đó, ho c đ làm nh ngệ ặ ể ữ công vi c khác trong t ng lai.ệ ươ - Đào t o ạ là quá trình th c hi nự ệ nh ng công vi c hi n t i. ữ ệ ở ệ ạ - Đào t o đ c th c hi n ph mạ ượ ự ệ ở ạ vi cá nhân. - Đào t o đ c th c hi n trongạ ượ ự ệ kho ng th i gian ng n h n.ả ờ ắ ạ - M c đích c a đào t o ngu n nhânụ ủ ạ ồ l c la kh c ph c s thi u h t vự ắ ụ ự ế ụ ề ki n th c và k năng hi n t i choế ứ ỹ ệ ạ ng i lao đ ng.ườ ộ - Là toàn b nh ng ho t đ ng tácộ ữ ạ ộ đ ng vào ng i lao đ ng, độ ườ ộ ể ng i lao đ ng có đ kh năngườ ộ ủ ả ph c v cho nhu c u v lao đ ngụ ụ ầ ề ộ trong t ng lai.ươ - Phát tri n là quá trình th c hi nể ự ệ nh ng công vi c t ng lai.ữ ệ ở ươ - Phát tri n đ c th c hi n trongể ượ ự ệ ph m vi cá nhân và t ch c.ạ ổ ứ - Phát tri n thì đ c th c hi nể ượ ự ệ trong th i gian dài h n.ờ ạ - M c đích c a phát tri n ngu nụ ủ ể ồ nhân l c là chu n b cho t ng laiự ẩ ị ươ m t đ i ngũ lao đ ng có trinh độ ộ ộ ộ k thu t, tay ngh cao.ỹ ậ ề - 9 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ - Đào t o ngu n nhân l c có ph mạ ồ ự ạ vi h p h n, nó chính là m t n iẹ ơ ộ ộ dung c a phát tri n ngu n nhân l c.ủ ể ồ ự - Đào t o ngu n nhân l c mang tínhạ ồ ự ch t ng n h n h n trong n n kinhấ ắ ạ ơ ề t .ế - Đào t o ngu n nhân l c th c ch tạ ồ ự ự ấ là quá trình nâng cao trình đ , ki nộ ế th c, k năng, ph ng pháp làmứ ỹ ươ vi c cho ng i lao đ ng.ệ ườ ộ - Đào t o ngu n nhân l c là m tạ ồ ự ộ ho t đ ng n m trong quá trình, kạ ộ ằ ế ho ch phát tri n ngu n nhân l c.ạ ể ồ ự Hay nói cách khác đào t o ngu nạ ồ nhân l c là m t n i dung trong quáự ộ ộ trình phát tri n ngu n nhân l c. ể ồ ự - Phát tri n ngu n nhân l c mangể ồ ự nghĩa r ng h n, nó không ch baoộ ơ ỉ g m v n đ đào t o mà còn nhi uồ ấ ề ạ ề v n đ khác nh : chăm sóc y t ,ấ ề ư ế tuyên truy n s c kho c ngề ứ ẻ ộ đ ng…nh m phát tri n ngu nồ ằ ể ồ nhân l c trên m i ph ng di n.ự ọ ươ ệ - Phát tri n ngu n nhân l c mangể ồ ự tính ch t dài h n, lâu dài h n trongấ ạ ơ n n kinh t .ề ế - Phát tri n ngu n nhân l c th cể ồ ự ự ch t là phát tri n đào t o ho c làấ ể ạ ặ phát tri n đào t o và phát tri nể ạ ể . Phát tri n đào t o cũng là nh ngể ạ ữ ho t đ ng h c t p nh ng nh ngạ ộ ọ ậ ư ữ ho t đ ng h c t p này v t quaạ ộ ọ ậ ượ kh i nh ng khuôn kh ng i laoỏ ữ ổ ườ đ ng đang làm tr c m t vàộ ướ ắ chu n b cho nh ng công vi cẩ ị ữ ệ trong t ng lai.ươ - 10 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ * Lí do mà lãnh đ o doanh nghi p quan tâm đ n ho t đ ng đào t o vàạ ệ ế ạ ộ ạ phát tri n ngu n nhân l c:ể ồ ự Nh n th c v ngu n nhân l c c a Vi t Namậ ứ ề ồ ự ủ ệ đang còn có nh ng ý ki n khác nhau. Trên ph ngữ ế ươ ti n thông tin đ i chúng, ng i ta th ng nói đ n thệ ạ ườ ườ ế ế m nh c a Vi t Nam là ngu n nhân công r m t vàạ ủ ệ ồ ẻ ạ kêu g i các nhà đ u t hãy đ u t vào Vi t Nam vìọ ầ ư ầ ư ệ Vi t Nam có ngu n nhân công r m t. T i sao l i nóiệ ồ ẻ ạ ạ ạ nh v y? M t s ng i ch a đánh giá đúng v ngu nư ậ ộ ố ườ ư ề ồ nhân l c c a Vi t Nam. Quan đi m ch đ o v v nự ủ ệ ể ỉ ạ ề ấ đ này cũng ch a rõ ràng. Kh năng đ t ch c khaiề ư ả ể ổ ứ thác ngu n nhân l c còn b t c p. Vì v y, đ nghiênồ ự ấ ậ ậ ể c u nó, ph i tìm hi u xem ngu n nhân l c Vi tứ ả ể ồ ự ở ệ Nam xu t phát t đâu và đang trong tình tr ng nào?ấ ừ ở ạ Ngu n nhân l c t nông dân:ồ ự ừ Tính đ n nay, s dân c a c n c là 84,156 tri u ng i. Trong đó, nông dân chi mế ố ủ ả ướ ệ ườ ế kho ng h n 61 tri u 433 nghìn ng i, b ng kho ng 73% dân s c a c n c. Sả ơ ệ ườ ằ ả ố ủ ả ướ ố li u trên đây ph n ánh m t th c t là nông dân n c ta chi m t l cao v l c l ngệ ả ộ ự ế ướ ế ỷ ệ ề ự ượ lao đ ng xã h i. Theo các ngu n s li u mà tôi th ng kê đ c, hi n nay, c n c cóộ ộ ồ ố ệ ố ượ ệ ả ướ kho ng 113.700 trang tr i, 7.240 h p tác xã nông, lâm nghi p, th y s n; có 217 làngả ạ ợ ệ ủ ả ngh và 40% s n ph m t các ngành, ngh c a nông dân đ c xu t kh u đ n h nề ả ẩ ừ ề ủ ượ ấ ẩ ế ơ 100 n c. Nh v y, so v i tr c đây, nông thôn n c ta đã có nh ng chuy n bi nướ ư ậ ớ ướ ướ ữ ể ế tích c c.ự Tuy nhiên, ngu n nhân l c trong nông dân n c ta v n ch a đ c khai thác, ch aồ ự ở ướ ẫ ư ượ ư đ c t ch c, v n b b m c và t b m c đã d n đ n s n xu t t phát, manh mún.ượ ổ ứ ẫ ị ỏ ặ ừ ỏ ặ ẫ ế ả ấ ự Ng i nông dân ch ng có ai d y ngh tr ng lúa. H đ u t làm, đ n l t con cháuườ ẳ ạ ề ồ ọ ề ự ế ượ h cũng t làm. Có ng i nói r ng, ngh tr ng lúa là ngh d nh t, không c n ph iọ ự ườ ằ ề ồ ề ễ ấ ầ ả h ng d n cũng có th làm đ c. các n c phát tri n, h không nghĩ nh v y.ướ ẫ ể ượ ở ướ ể ọ ư ậ M i ng i dân trong làng đ u đ c h ng d n t m v ngh tr ng lúa tr c khiọ ườ ề ượ ướ ẫ ỷ ỷ ề ề ồ ướ l i xu ng ru ng. Nhìn chung, hi n có t i 90% lao đ ng nông, lâm, ng nghi p vàộ ố ộ ệ ớ ộ ư ệ nh ng cán b qu n lý nông thôn ch a đ c đào t o. Đi u này ph n ánh ch t l ngữ ộ ả ư ượ ạ ề ả ấ ượ ngu n nhân l c trong nông dân còn r t y u kém. S y u kém này đ d n đ n tìnhồ ự ấ ế ự ế ẫ ẫ ế tr ng s n xu t nông nghi p n c ta v n còn đang trong tình tr ng s n xu t nh ,ạ ả ấ ệ ướ ẫ ạ ả ấ ỏ manh mún, s n xu t theo ki u truy n th ng, hi u qu s n xu t th p. Vi c liên k tả ấ ể ề ố ệ ả ả ấ ấ ệ ế "b n nhà" (nhà n c, nhà nông, nhà khoa h c, nhà doanh nghi p) ch là hình th c.ố ướ ọ ệ ỉ ứ Tình tr ng đ t nông nghi p ngày càng thu h p, làm cho m t b ph n lao đ ng nôngạ ấ ệ ẹ ộ ộ ậ ộ ở thôn dôi ra, không có vi c làm. T năm 2000 đ n năm 2007, m i năm nhà n c thuệ ừ ế ỗ ướ h i kho ng 72 nghìn ha đ t nông nghi p đ phát tri n công nghi p, xây d ng đô thồ ả ấ ệ ể ể ệ ự ị - 11 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ và r i vào túi nh ng ông có ch c, có quy n đ a ph ng, gây nên b t h p lý trongơ ữ ứ ề ở ị ươ ấ ợ chính sách đ i v i ng i nông dân.ố ớ ườ Chính vì ngu n nhân l c trong nông thôn không đ c khai thác, đào t o, nên m t bồ ự ượ ạ ộ ộ ph n nhân dân nông thôn không có vi c làm các khu công nghi p, công tr ng.ậ ở ệ ở ệ ườ Tình tr ng hi n nay là các doanh nghi p đang thi u nghiêm tr ng th có tay ngh cao,ạ ệ ệ ế ọ ợ ề trong khi đó, l c l ng lao đ ng nông thôn l i d th a r t nhi u.ự ượ ộ ở ạ ư ừ ấ ề V n đ lao đ ng và vi c làm nông thôn Vi t Nam đang r t đáng lo ng i. Nông dânấ ề ộ ệ ở ệ ấ ạ nh ng n i b thu h i đ t thi u vi c làm; ch t l ng lao đ ng th p, nh ng cho đ nở ữ ơ ị ồ ấ ế ệ ấ ượ ộ ấ ư ế nay, qua tìm hi u, tôi th y v n ch a đ c kh c ph c có hi u qu .ể ấ ẫ ư ượ ắ ụ ệ ả Nguyên nhân d n đ n tình tr ng này là chính sách đ i v i nông dân, nông thôn, nôngẫ ế ạ ố ớ nghi p ch a rõ ràng.ệ ư Ngu n nhân l c t công nhân:ồ ự ừ V s l ng giai c p công nhân Vi t Nam hi n nay có kho ng d i 5 tri u ng i,ề ố ượ ấ ệ ệ ả ướ ệ ườ chi m 6% dân s c a c n c, trong đó, công nhân trong các doanh nghi p nhà n cế ố ủ ả ướ ệ ướ chi m t l th p, kho ng g n 2 tri u ng i, b ng kho ng 40% so v i l c l ngế ỷ ệ ấ ả ầ ệ ườ ằ ả ớ ự ượ công nhân nói chung c a c n c; l c l ng công nhân c a khu v c ngoài nhà n củ ả ướ ự ượ ủ ự ướ có kho ng 2,70 tri u, chi m g n 60%. Xu h ng chung là l c l ng công nhân trongả ệ ế ầ ướ ự ượ các doanh nghi p nhà n c ngày càng ít đi, trong khi đó, l c l ng công nhân c a khuệ ướ ự ượ ủ v c ngoài nhà n c ngày càng tăng lên. Công nhân có tay ngh cao chi m t l r tự ướ ề ế ỷ ệ ấ th p so v i đ i ngũ công nhân nói chung. Trình đ văn hóa, tay ngh , k thu t c aấ ớ ộ ộ ề ỹ ậ ủ công nhân còn th p. S công nhân có trình đ cao đ ng, đ i h c Vi t Nam cóấ ố ộ ẳ ạ ọ ở ệ kho ng 150 nghìn ng i, chi m kho ng 3,3% so v i đ i ngũ công nhân nói chung ả ườ ế ả ớ ộ ở Vi t Nam. S công nhân xu t kh u lao đ ng ti p t c tăng, tuy g n đây có ch ng l i.ệ ố ấ ẩ ộ ế ụ ầ ữ ạ T năm 2001 đ n năm 2006, Vi t Nam đã đ a đ c g n 375 nghìn ng i lao đ ng điừ ế ệ ư ượ ầ ườ ộ làm vi c t i trên 40 n c và vùng lãnh th , tăng g p 4 l n so v i th i kỳ 1996-2000ệ ạ ướ ổ ấ ầ ớ ờ (95 nghìn ng i). Hi n nay, lao đ ng Vi t Nam làm vi c t i n c ngoài có kho ngườ ệ ộ ệ ệ ạ ướ ả 500 nghìn ng i, làm vi c t i trên 40 n c và vùng lãnh th v i h n 30 nhóm ngànhườ ệ ạ ướ ổ ớ ơ ngh .ề Vì đ ng l ng r m t, công nhân không th s ng tr n đ i v i ngh , mà ph i ki mồ ươ ẻ ạ ể ố ọ ờ ớ ề ả ế thêm ngh ph khác nh đi làm xe ôm trong bu i t i và ngày ngh , làm ngh thề ụ ư ổ ố ỉ ề ủ công, buôn bán thêm, cho nên đã d n đ n tình tr ng nhi u ng i v a là công nhân,ẫ ế ạ ề ườ ừ v a không ph i là công nhân. Trong các ngành ngh c a công nhân, t l công nhânừ ả ề ủ ỷ ệ c khí và công nghi p n ng còn r t th p, kho ng 20% trong t ng s công nhân c aơ ệ ặ ấ ấ ả ổ ố ủ c n c, trong khi đó, công nhân trong các ngành công nghi p nh , ch bi n th cả ướ ệ ẹ ế ế ự ph m l i chi m t l cao, kho ng 40%. S già đi và ít đi c a đ i ngũ công nhân Vi tẩ ạ ế ỷ ệ ả ự ủ ộ ệ Nam đã th y xu t hi n. V i tình hình này, công nhân khó có th đóng vai trò ch y uấ ấ ệ ớ ể ủ ế trong s nghi p công nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n c. V m t chính tr , th c ch t,ự ệ ệ ệ ạ ấ ướ ề ặ ị ự ấ - 12 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ công nhân Vi t Nam ch a có đ a v b ng trí th c, công ch c, viên ch c, r t khó v nệ ư ị ị ằ ứ ứ ứ ấ ươ lên v trí ch đ o trong đ i s ng xã h i và trong s n xu t, kinh doanh.ị ủ ạ ờ ố ộ ả ấ Nguyên nhân d n đ n tình tr ng trên là do s quan tâm ch a đ y đ và ch a có chínhẫ ế ạ ự ư ầ ủ ư sách có hi u qu trong vi c xây d ng giai c p công nhân.ệ ả ệ ự ấ Ngu n nhân l c t trí th c, công ch c, viên ch c:ồ ự ừ ứ ứ ứ N u tính sinh viên đ i h c và cao đ ng tr lên đ c xem là trí th c, thì đ i ngũ tríế ạ ọ ẳ ở ượ ứ ộ th c Vi t Nam trong nh ng năm g n đây tăng nhanh. Riêng sinh viên đ i h c và caoứ ệ ữ ầ ạ ọ đ ng phát tri n nhanh: năm 2000, c n c có 899,5 nghìn ng i; năm 2002: 1.020,7ẳ ể ả ướ ườ nghìn ng i; năm 2003: 1.131 nghìn ng i; năm 2004: 1.319,8 nghìn ng i. Nămườ ườ ườ 2005: 1,387,1 nghìn ng i; năm 2006 (m i tính s b : prel): 1,666, 2 nghìn ng i,…ườ ớ ơ ộ ườ C n c đ n nay có 14 nghìn ti n sĩ và ti n sĩ khoa h c; 1.131 giáo s ; 5.253 phóả ướ ế ế ế ọ ư giáo s ; 16 nghìn ng i có trình đ th c sĩ; 30 nghìn cán b ho t đ ng khoa h c vàư ườ ộ ạ ộ ạ ộ ọ công ngh ; 52.129 gi ng viên đ i h c, cao đ ng, trong đó có 49%ệ ả ạ ọ ẳ c a s 47.700 cóủ ố trình đ th c sĩ tr lên, g n 14 nghìn giáo viên trung c p chuyên nghi p, 11.200 giáoộ ạ ở ầ ấ ệ viên d y ngh và 925 nghìn giáo viên h ph thông; g n 9.000 ti n sĩ đ c đi u tra,ạ ề ệ ổ ầ ế ượ ề thì có kho ng 70% gi ch c v qu n lý và 30% th c s làm chuyên môn. Đ i ngũ tríả ữ ứ ụ ả ự ự ộ th c Vi t Nam n c ngoài, hi n có kho ng 300 nghìn ng i trong t ng s g n 3ứ ệ ở ướ ệ ả ườ ổ ố ầ tri u Vi t ki u, trong đó có kho ng 200 giáo s , ti n sĩ đang gi ng d y t i m t sệ ệ ề ả ư ế ả ạ ạ ộ ố tr ng đ i h c trên th gi i. S tr ng đ i h c tăng nhanh. Tính đ n đ u năm 2007,ườ ạ ọ ế ớ ố ườ ạ ọ ế ầ Vi t Nam có 143 tr ng đ i h c, 178 tr ng cao đ ng, 285 tr ng trung c p chuyênệ ườ ạ ọ ườ ẳ ườ ấ nghi p và 1.691 c s đào t o ngh . C n c hi n có 74 tr ng và kh i trung h cệ ơ ở ạ ề ả ướ ệ ườ ố ọ ph thông chuyên v i t ng s 47,5 nghìn h c sinh t i 63/64 t nh, thành ph tr c thu cổ ớ ổ ố ọ ạ ỉ ố ự ộ trung ng và 7 tr ng đ i h c chuyên. T l h c sinh trung h c ph thông chuyênươ ườ ạ ọ ỷ ệ ọ ọ ổ so v i t ng dân s c a c n c đ t 0,05%, còn chi m r t th p so v i th gi i.ớ ổ ố ủ ả ướ ạ ế ấ ấ ớ ế ớ C n c có 1.568/3.645 h c sinh đ at gi i trong kỳ thi h c sinh gi i qu c gia trungả ướ ọ ọ ả ọ ỏ ố h c ph thông năm h c 2007-2008.ọ ổ ọ Đ u năm 2008, B Giáo d c và Đào t o Vi t Nam đã trình lên Th t ng Chính phầ ộ ụ ạ ệ ủ ướ ủ Vi t Nam d án đào t o 20 nghìn ti n sĩ trong giai đo n 2007-2020 c trong n cệ ự ạ ế ạ ở ả ướ và ngoài n c.ướ Nhà n c đã dành m t kho n ngân sách chi cho giáo d c và đào t o là 76.200 tướ ộ ả ụ ạ ỷ đ ng, chi m 20% t ng chi ngân sách nhà n c, tăng 14,1% so v i th c hi n nămồ ế ổ ướ ớ ự ệ 2007. Bên c nh ngu n nhân l c là trí th c trên đây, ngu n nhân l c là công ch c, viên ch cạ ồ ự ứ ồ ự ứ ứ (cũng xu t thân t trí th c) công tác t i các ngành c a đ t n c cũng tăng nhanh:ấ ừ ứ ạ ủ ấ ướ - 13 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ T ng s công ch c, viên ch c trong toàn ngành xu t b n là g n 5 nghìn ng i làmổ ố ứ ứ ấ ả ầ ườ vi c t i 54 nhà xu t b n trong c n c (trung ng 42, đ a ph ng 12).ệ ạ ấ ả ả ướ ươ ị ươ T ng s nhà báo c a c n c là 14 nghìn phóng viên chuyên nghi p và hàng nghìnổ ố ủ ả ướ ệ cán b , k s , ngh sĩ, nhân viên làm vi c trong các c quan báo chí và hàng ch cộ ỹ ư ệ ệ ơ ụ nghìn ng i khác là c ng tác viên, nhân viên, lao đ ng tham gia các công đo n in n,ườ ộ ộ ạ ấ ti p th qu ng cáo, phát hành, làm vi c t i 687 c quan báo chí, h n 800 báo, t p chí,ế ị ả ệ ạ ơ ơ ạ báo đi n t , đài phát thanh, truy n hình.ệ ử ề Đ i ngũ công ch c, viên ch c c a ngành thu Vi t Nam hi n có g n 39 nghìn ng i;ộ ứ ứ ủ ế ệ ệ ầ ườ ngành h i quan c a Vi t Nam là 7.800 ng i, ngành kho b c là 13.536 ng i.ả ủ ệ ườ ạ ườ Tính đ n tháng 6-2005, đ i ngũ cán b nghiên c u, ho ch đ nh chính sách pháp lu tế ộ ộ ứ ạ ị ậ c a các c quan trung ng là 824 ng i, trong đó có 43 ti n sĩ lu t (chi m 5,22%),ủ ơ ươ ườ ế ậ ế 35 ti n sĩ khác (chi m 4,25%), 89 th c sĩ lu t (chi m 10,08%), 43 th c sĩ khác (chi mế ế ạ ậ ế ạ ế 5,22%), 459 đ i h c lu t (chi m 55,70%), 223 đ i h c khác (chi m 27,06%), 64ạ ọ ậ ế ạ ọ ế ng i có 2 b ng v a chuyên môn lu t, v a chuyên môn khác (chi m 7,77%),… Cườ ằ ừ ậ ừ ế ả n c có 4.000 lu t s (tính ra c 1 lu t s trên 24 nghìn ng i dân).ướ ậ ư ứ ậ ư ườ Trí th c, công ch c, viên ch c trong các ngành ngh khác c a các c quan trung ngứ ứ ứ ề ủ ơ ươ và đ a ph ng cũng tăng nhanh.ị ươ T ng nhân l c các h i, liên hi p h i, vi n, trung tâm (NGO) hi n có 52,893 ng i.ổ ự ộ ệ ộ ệ ệ ườ Bên c nh s tăng nhanh t ngu n nhân l c trí th c, công ch c, viên ch c đã d n raạ ự ừ ồ ự ứ ứ ứ ẫ trên đây, th y r ng, Vi t Nam hi n nay, ch t l ng ngu n nhân l c t trí th c,ấ ằ ở ệ ệ ấ ượ ồ ự ừ ứ công ch c, viên ch c còn quá y u. Có ng i tính r ng, hi n v n còn kho ng 80% sứ ứ ế ườ ằ ệ ẫ ả ố công ch c, viên ch c làm vi c trong các c quan công quy n ch a h i đ nh ng tiêuứ ứ ệ ơ ề ư ộ ủ ữ chu n c a m t công ch c, viên ch c nh trình đ chuyên môn, nghi p v , ngo iẩ ủ ộ ứ ứ ư ộ ệ ụ ạ ng , tin h c, nh h ng nhi u đ n ch t l ng công vi c. Có 63% t ng s sinh viênữ ọ ả ưở ề ế ấ ượ ệ ổ ố t t nghi p ra tr ng ch a có vi c làm, không ít đ n v nh n ng i vào làm, ph i m tố ệ ườ ư ệ ơ ị ậ ườ ả ấ 1-2 năm đào t o l i. Trong s 37% sinh viên có vi c làm, thì cũng không đáp ngạ ạ ố ệ ứ đ c công vi c. B ng c p đào t o Vi t Nam ch a đ c th tr ng lao đ ng qu cượ ệ ằ ấ ạ ở ệ ư ượ ị ườ ộ ố t th a nh n. Năm 2007, s sinh viên t t nghi p đ i h c là 161.411. Theo c tính,ế ừ ậ ố ố ệ ạ ọ ướ m i t m b ng đ i h c, ng i dân b ra 40 tri u đ ng, còn nhà n c đ u t kho ngỗ ấ ằ ạ ọ ườ ỏ ệ ồ ướ ầ ư ả 30 tri u đ ng. Nh v y, v i t l 63% s sinh viên ra tr ng ch a có vi c làm, choệ ồ ư ậ ớ ỷ ệ ố ườ ư ệ th y kinh phí đ u t c a sinh viên th t nghi p (161.411 sinh viên x 63% x 70 tri u), ítấ ầ ư ủ ấ ệ ệ nh t th t thoát 7.117 t đ ng (trong đó, 4.067 t đ ng c a dân và 3.050 t đ ng c aấ ấ ỷ ồ ỷ ồ ủ ỷ ồ ủ nhà n c).ướ Vi t Nam có kho ng 2,6 tri u ng i có trình đ đ i h c tr lên. Con s này có thệ ả ệ ườ ộ ạ ọ ở ố ể nói t ng đ ng v i 2,6 tri u trí th c n c nhà.ươ ươ ớ ệ ứ ướ - 14 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ Nói tóm l i, ngu n nhân l c t nông dân, công nhân, trí th c (trong đó có công ch c,ạ ồ ự ừ ứ ứ viên ch c) Vi t Nam, nhìn chung, còn nhi u b t c p. S b t c p này đã nh h ngứ ở ệ ề ấ ậ ự ấ ậ ả ưở tr c ti p đ n phát tri n kinh t . Trong nh ng năm đ i m i, kinh t đ t n c tuy cóự ế ế ể ế ữ ổ ớ ế ấ ướ tăng t 7,5 đ n 8%, nh ng so v i kinh t th gi i thì còn kém xa. Theo báo cáo c aừ ế ư ớ ế ế ớ ủ Ngân hàng th gi i (WB) và t p đoàn tài chính qu c t (IFC), công b ngày 26-9-ế ớ ậ ố ế ố 2007, kinh t Vi t Nam x p th 91/178 n c đ c kh o sát.ế ệ ế ứ ướ ượ ả Có th rút ra m y đi m v th c tr ng ngu n nhân l c Vi t Nam:ể ấ ể ề ự ạ ồ ự ở ệ - Ngu n nhân l c Vi t Nam khá d i dào, nh ng ch a đ c s quan tâm đúng m c,ồ ự ở ệ ồ ư ư ượ ự ứ ch a đ c quy ho ch, ch a đ c khai thác, còn đào t o thì n a v i, nhi u ng iư ượ ạ ư ượ ạ ử ờ ề ườ ch a đ c đào t o.ư ượ ạ - Ch t l ng ngu n nhân l c ch a cao, d n đ n tình tr ng mâu thu n gi a l ng vàấ ượ ồ ự ư ẫ ế ạ ẫ ữ ượ ch t.ấ - S k t h p, b sung, đan xen gi a ngu n nhân l c t nông dân, công nhân, trí th c,ự ế ợ ổ ữ ồ ự ừ ứ … ch a t t, còn chia c t, thi u s c ng l c đ cùng nhau th c hi n m c tiêu chungư ố ắ ế ự ộ ự ể ự ệ ụ là xây d ng và b o v đ t n c.ự ả ệ ấ ướ Ngu n tồ ừ: Th c tr ng và gi i pháp v phát tri n ngu n nhân l c Vi t Namự ạ ả ề ể ồ ự ở ệ Báo cáo Khoa h c t i H i th o qu c t Vi t Nam h c l n th ba v iọ ạ ộ ả ố ế ệ ọ ầ ứ ớ ch đ : "Vi t Nam: H i nh p và phát tri n", t ch c t i Hà N i, Vi t Nam,ủ ề ệ ộ ậ ể ổ ứ ạ ộ ệ tháng 12-2008 PGS.TS Đ c V ngứ ượ Vi n tr ng Vi n Khoa h c nghiên c u nhân tài, nhân l c;ệ ưở ệ ọ ứ ự Ch nhi m Đ tài c p nhà n c: “Xây d ng đ i ngũ tríủ ệ ề ấ ướ ự ộ th cứ Vi t Nam giai đo n 2011-2020” (Mã s : KX.04.16/06-100)ệ ạ ố Đó là nh ng th c tr ng v ngu n nhân l c n c ta. Đ s d ngữ ự ạ ề ồ ự ở ướ ể ử ụ t t và có hi u qu ngu n nhân l c c a n c nhà, không ch cóố ệ ả ồ ự ủ ướ ỉ Đ ng và Nhà n c c n quan tâm đ n v n đ đào t o và phát tri nả ướ ầ ế ấ ề ạ ể ngu n nhân l c mà ngay các doanh nghi p, là nh ng ng i tr cồ ự ở ệ ữ ườ ự ti p s d ng ngu n nhân l c cũng ph i quan tâm đ n v n đ đóế ử ụ ồ ự ả ế ấ ề nh m t t t y u.ư ộ ấ ế - Trong giai đo n hi n nay, m c tiêu phát tri n c a đ t n c đã đ cạ ệ ụ ể ủ ấ ướ ượ Đ ng và Nhà n c ta xác đ nh là ph n đ u đ n năm 2020 c b n đ aả ướ ị ấ ấ ế ơ ả ư n c ta tr thành m t n c công nghi p theo h ng công nghi p hóa,ướ ở ộ ướ ệ ướ ệ - 15 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ hi n đ i hóa đ nh h ng Xã h i ch nghĩa. ệ ạ ị ướ ộ ủ Đ th c hi n đ c m c tiêuể ự ệ ượ ụ trên các doanh nghi p trong n c c n ph i c g ng ho t đ ng, phát tri nệ ướ ầ ả ố ắ ạ ộ ể trong lĩnh v c kinh doanh đ có th thu đ c k t qu kinh doanh caoự ể ể ượ ế ả góp ph n vào vi c th c hi n m c tiêu phát tri n c a đ t n c.ầ ệ ự ệ ụ ể ủ ấ ướ - M t trong nh ng gi i pháp mà doanh nghi p th c hi n đ nâng caoộ ữ ả ệ ự ệ ể ch t l ng ho t đ ng kinh doanh là th c hi n t t công tác đào t o và phátấ ượ ạ ộ ự ệ ố ạ tri n ngu n nhân l c. ể ồ ự T o ngu n nhân l c d i dào cho đ t n c s gópạ ồ ự ồ ấ ướ ẽ ph n quan tr ng có tính quy t đ nh đ th c hi n m c tiêu trênầ ọ ế ị ể ự ệ ụ . - M c tiêu chung c a vi c đào t o và phát tri n ngu n nhân l c là nh mụ ủ ệ ạ ể ồ ự ằ s d ng t i đa ngu n nhân l c hi n có và nâng cao tính hi u qu s nử ụ ố ồ ự ệ ệ ả ả xu t, kinh doanh c a doanh nghi p, thông qua vi c giúp ng i lao đ ngấ ủ ệ ệ ườ ộ hi u rõ h n v công vi c, n m v ng h n ngh nghi p c a mình và th cể ơ ề ệ ắ ữ ơ ề ệ ủ ự hi n các ch c năng, nhi m v c a mình m t cách t giác h n, đ ng cệ ứ ệ ụ ủ ộ ự ơ ộ ơ làm vi c t t h n, cũng nh nâng cao kh năng thích ng c a h trongệ ố ơ ư ả ứ ủ ọ t ng lai.ươ - Ngu n nhân l c Vi t Nam khá d i dào, nh ng ch a đ c s quanồ ự ở ệ ồ ư ư ượ ự tâm đúng m c, ch a đ c quy ho ch, ch a đ c khai thác, còn đào t oứ ư ượ ạ ư ượ ạ thì n a v i, nhi u ng i ch a đ c đào t o.ử ờ ề ườ ư ượ ạ - Ch t l ng ngu n nhân l c ch a cao, d n đ n tình tr ng mâu thu nấ ượ ồ ự ư ẫ ế ạ ẫ gi a l ng và ch t.ữ ượ ấ - S k t h p, b sung, đan xen gi a ngu n nhân l c t nông dân, côngự ế ợ ổ ữ ồ ự ừ nhân, trí th c,… ch a t t, còn chia c t, thi u s c ng l c đ cùng nhauứ ư ố ắ ế ự ộ ự ể th c hi n m c tiêu chung là xây d ng và b o v đ t n c.ự ệ ụ ự ả ệ ấ ướ - Ngu n nhân l c t nông dân, công nhân, trí th c (trong đó có công ch c,ồ ự ừ ứ ứ viên ch c) Vi t Nam, nhìn chung, còn nhi u b t c p. S b t c p này đãứ ở ệ ề ấ ậ ự ấ ậ nh h ng tr c ti p đ n phát tri n kinh t . Trong nh ng năm đ i m i,ả ưở ự ế ế ể ế ữ ổ ớ kinh t đ t n c tuy có tăng t 7,5 đ n 8%, nh ng so v i kinh t th gi iế ấ ướ ừ ế ư ớ ế ế ớ thì còn kém xa. - Trong các doanh nghi p, đào t o và phát tri n có tác d ng và ý nghĩaệ ạ ể ụ nh t đ nh đ i v i c doanh nghi p và ng i lao đ ng:ấ ị ố ớ ả ệ ườ ộ i v i doanh nghi pĐố ớ ệ : - Đào t o và phát tri n ngu n nhân l c s giúp doanh nghi p nâng caoạ ể ồ ự ẽ ệ năng su t lao đ ng và hi u qu trong quá trình s n xu t kinh doanh c aấ ộ ệ ả ả ấ ủ doanh nghi p. Duy trì và nâng cao ch t l ng ngu n nhân l c, t o l i thệ ấ ượ ồ ự ạ ợ ế c nh tranh cho doanh nghi p.ạ ệ - 16 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ - Tránh tình tr ng qu n lý l i th i. Các nhà qu n tr c n áp d ng cácạ ả ỗ ờ ả ị ầ ụ ph ng pháp qu n lý sao cho phù h p đ c v i nh ng thay đ i v quyươ ả ợ ượ ớ ữ ổ ề trình công ngh , k thu t và môi tr ng kinh doanh.ệ ỹ ậ ườ - Gi i quy t các v n đ v t ch c. Đào t o và phát tri n có th giúp cácả ế ấ ề ề ổ ứ ạ ể ể nhà qu n tr gi i quy t các v n đ v mâu thu n, xung đ t gi a các cáả ị ả ế ấ ề ề ẫ ộ ữ nhân và gi a công đoàn v i các nhà qu n tr , đ ra các chính sách v qu nữ ớ ả ị ề ề ả lý ngu n nhân l c c a doanh nghi p có hi u qu .ồ ự ủ ệ ệ ả - H ng d n công vi c cho nhân viên m i. Nhân viên m i th ng g pướ ẫ ệ ớ ớ ườ ặ nhi u khó khăn, b ng trong nh ng ngày đ u làm vi c trong t ch c,ề ỡ ỡ ữ ầ ệ ổ ứ doanh nghi p, các ch ng trình đ nh h ng công vi c đ i v i nhân viênệ ươ ị ướ ệ ố ớ m i s giúp h mau chóng thích ng v i môi tr ng làm vi c m i c aớ ẽ ọ ứ ớ ườ ệ ớ ủ doanh nghi p.ệ - Chu n b đ i ngũ cán b qu n lý, chuyên môn k c n. Đào t o và phátẩ ị ộ ộ ả ế ậ ạ tri n giúp cho nhân viên có đ c nh ng k năng c n thi t cho các c h iể ượ ữ ỹ ầ ế ơ ộ thăng ti n và thay th cho các cán b qu n lý, chuyên môn khi c n thi t.ế ế ộ ả ầ ế i v i ng i lao  ng: Đố ớ ườ độ - T o ra tính chuyên nghi p và s g n bó gi a ng i lao đ ng và doanhạ ệ ự ắ ữ ườ ộ nghi p- Tr c ti p giúp nhân viên th c hi n công vi c t t h n, đ c bi tệ ự ế ự ệ ệ ố ơ ặ ệ khi nhân viên th c hi n công vi c không đáp ng đ c các tiêu chu nự ệ ệ ứ ượ ẩ m u, ho c khi nhân viên nh n công vi c m i.ẫ ặ ậ ệ ớ - C p nh t các k năng, ki n th c m i cho nhân viên, giúp h có th ápậ ậ ỹ ế ứ ớ ọ ể d ng thành công các thay đ i công ngh , k thu t trong doanh nghi p.ụ ổ ệ ỹ ậ ệ - Đáp ng đ c nhu c u và nguy n v ng phát tri n c a ng i lao đ ng.ứ ượ ầ ệ ọ ể ủ ườ ộ Đ c trang b nh ng k năng chuyên môn c n thi t s kích thích nhânượ ị ữ ỹ ầ ế ẽ viên th c hi n công vi c t t h n, đ t đ c nhi u thành tích t t h n,ự ệ ệ ố ơ ạ ượ ề ố ơ mu n đ c trao nh ng nhi m v có tính thách th c cao h n có nhi u cố ượ ữ ệ ụ ứ ơ ề ơ h i thăng ti n h n.ộ ế ơ - T o cho ng i lao đ ng có cách nhìn, cách t duy m i trong côngạ ườ ộ ư ớ vi c c a h , đó cũng chính là c s đ phát huy tính sáng t o c uệ ủ ọ ơ ở ể ạ ả ng i lao đ ng trong công vi c. ườ ộ ệ Đó là các lí do vì sao mà lãnh đ o các doanh nghi p nên quan tâm đ n v nạ ệ ế ấ đ đào t o và phát tri n ngu n nhân l c.ề ạ ể ồ ự - 17 - Bài thu ho ch nhóm 4 – K3.C66Aạ Quy Nh n, tháng 12.2010ơ DANH SÁCH NHÓM H và tênọ Mã s sinh viênố 1. Nguy n Th Hàn Ni ễ ị 03.08.C66.037 2. Phan Th M Phúc ị ỹ 03.08.C66.039 3. Đ ng Th Phùng ặ ị 03.08.C66.040 4. Nguy n Thái Ph ng ễ ươ 03.08.C66.041 5. Võ Th Ph ngị ươ 03.08.C66.042 6. Tr ng Th Bích Ph ngươ ị ượ 03.08.C66.043 7. Tr n Thanh Quangầ 03.08.C66.044 8. Nguy n Đình Quyễ 03.08.C66.045 9. Tr n Th Đinh Quyênầ ị 03.08.C66.046 10. Lê Đ ng Nh t Quyênặ ậ 03.08.C66.047 11. Võ Th Rôị 03.08.C66.048 12. Bùi Thái Thi nệ 03.08.C66.051 13. Tr n Văn Thu nầ ậ 03.08.C66.054 - 18 -