Quá trình cung ứng tiền tệ của ngân hàng trung ương cho hệ thống ngân hàng thương mại

Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 QUÁ TRÌNH CUNG NG TI N T C A NGÂN HÀNG TRUNGỨ Ề Ệ Ủ NG CHO H TH NG NGÂN HÀNG TH NG M IƯƠ Ệ Ố ƯƠ Ạ NHTW là c quan đ c quy n phát hành ti n và th c hi n ch c năng qu n lýơ ộ ề ề ự ệ ứ ả Nhà n c v ti nướ ề ề t và ho t đ ng ngân hàng nh m n đ nh giá tr ti n t góp ph nệ ạ ộ ằ ổ ị ị ề ệ ầ đ m b o an tòan ho t đ ng ngân hàngả ả ạ ộ và h th ng các t ch c tín d ng, thúc đ yệ ố ổ ứ ụ ẩ phát tri n kinh t xã h i.ể ế ộ I.CÁC CÔNG C ĐI U TI T CUNG TI NỤ Ề Ế Ề Ngân hàng trung ng (NHTW) là m t c quan qu n lý nhà n c v ti n t , tínươ ộ ơ ả ướ ề ề ệ d ng và ngân hàng. Đây là t ch c duy nh t đ c phát hành ti n trong n n kinh t ,ụ ổ ứ ấ ượ ề ề ế thông qua các công c nh t l d tr b t bu c, lãi su t chi t kh u và ho t đ ngụ ư ỷ ệ ữ ữ ắ ộ ấ ế ấ ạ ộ th tr ng m . Nó có kh năng ki m soát cung ti n và các đi u ki n tín d ng c aị ườ ở ả ể ề ề ệ ụ ủ m t qu c gia.ộ ố M c cung ti n có tác đ ng m nh m đ n tăng tr ng kinh t thông qua s thúcứ ề ộ ạ ẽ ế ưở ế ự đ y m c tăng, gi m t ng s n ph m qu c n i. Do v y đi u ti t kh i l ng ti nẩ ứ ả ổ ả ẩ ố ộ ậ ề ế ố ượ ề trong l u thông phù h p v i yêu c u n đ nh và phát tri n kinh t gi v trí quanư ợ ớ ầ ổ ị ể ế ữ ị tr ng b c nh t trong các nhi m v c a ngân hàng trung ng.ọ ậ ấ ệ ụ ủ ươ Ngân hàng trung ng th c hi n vai trò này thông qua các công c đi u ti t tr cươ ự ệ ụ ề ế ự ti p và gián ti p: lãi su t, h n m c tín d ng, t l d tr b t bu c, lãi su t tái chi tế ế ấ ạ ứ ụ ỷ ệ ự ữ ắ ộ ấ ế kh u, nghi p v th tr ng m ,…ấ ệ ụ ị ườ ở 1.Nghi p v th tr ng m : ệ ụ ị ườ ở NHTW th c hi n nghi p v th tr ng m khi nó mua ho c bán trái phi u chínhự ệ ệ ụ ị ườ ở ặ ế ph cho công chúng. Đ làm tăng cung ng ti n t , NHTW mua trái phi u trên thủ ể ứ ề ệ ế ị tr ng. L ng ti n mà NHTW b ra đ mua trái phi u làm tăng l ng ti n trongườ ượ ề ỏ ể ế ượ ề l u thông. M t ph n trong s ti n NHTW b ra này đu c gi d i d ng ti n m t,ư ộ ầ ố ề ỏ ợ ữ ướ ạ ề ặ ph n còn l i đ c g i vào ngân hàng. L ng cung ti n tăng lên đúng b ng l ngầ ạ ượ ử ượ ề ằ ượ ti n g i vào ngân hàng và l ng ti n g i vào ngân hàng làm tăng cung ti n nhi uề ử ượ ề ử ề ề h n theo s nhân.ơ ố Ng c l i, đ c t gi m cung ng ti n t , NHTW bán trái phi u chính ph choượ ạ ể ắ ả ứ ề ệ ế ủ công chúng. Công chúng tr cho trái phi u chính ph b ng ti n m t và ti n g iả ế ủ ằ ề ặ ề ử ngân hàng mà h đang n m gi vì v y l ng ti n trong l u thông gi m xu ng.ọ ắ ữ ậ ượ ề ư ả ố Ngoài ra khi dân chúng rút ti n ra kh i ngân hàng, các ngân hàng nh n th y l ngề ỏ ậ ấ ượ ti n d tr c a h gi m. Đ đáp l i s suy gi m d tr này ngân hàng gi m choề ự ữ ủ ọ ả ể ạ ự ả ự ữ ả 1 Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 vay và quá trình t o ti n s di n ra theo chi u h ng ng c l i. Nghi p v thạ ề ẽ ễ ề ướ ượ ạ ệ ụ ị tr ng m là công c chính sách mà ngân hàng trung ng s d ng th ng xuyênườ ở ụ ươ ử ụ ườ nh t vì đây là công c d th c hi n và NHTW có th thay đ i cung ng ti n trênấ ụ ễ ự ệ ể ổ ứ ề qui mô nh ho c l n vào b t kỳ ngày nào mà không c n có nh ng thay đ i l nỏ ặ ớ ấ ầ ữ ổ ớ trong lu t pháp và các qui đ nh v ngân hàng.ậ ị ề 2.T l d tr b t bu c:ỷ ệ ự ữ ắ ộ NHTW cũng có th tác đ ng t i cung ng ti n t thông qua t l d tr b tể ộ ớ ứ ề ệ ỷ ệ ự ữ ắ bu c, t c m c d tr t i thi u mà các ngân hàng ph i n m gi so v i ti n g i. sộ ứ ứ ự ữ ố ể ả ắ ữ ớ ề ử ự gia tăng t l d tr b t bu c hàm ý các ngân hàng d tr nhi u h n do đó cho vayỷ ệ ự ữ ắ ộ ự ữ ề ơ ít h n t s ti n mà nó nh n đ c d i d ng ti n g i. K t qu là nó làm tăng t lơ ừ ố ề ậ ượ ướ ạ ề ử ế ả ỷ ệ d tr , làm gi m s nhân ti n và cung ng ti n. Ng c l i, bi n pháp c t gi m tự ữ ả ố ề ứ ề ượ ạ ệ ắ ả ỷ l d tr b t bu c làm tăng s nhân ti n và cung ng ti n. NHTW ít khi thay đ i tệ ự ữ ắ ộ ố ề ứ ề ổ ỷ l d tr b t bu c b i vì s thay đ i th ng xuyên có th làm gián đo n ho t đ ngệ ự ữ ắ ộ ở ự ổ ườ ể ạ ạ ộ kinh doanh c a ngành ngân hàng.ủ 3.Lãi su t chi t kh u:ấ ế ấ Là lãi su t mà NHTW áp d ng khi các ngân hàng th ng m i vay ti n. Cácấ ụ ươ ạ ề ngân hàng th ng m i vay ti n c a NHTW khi đã cho vay quá nhi u ho c vì cóươ ạ ề ủ ề ặ nhi u kho n ti n đ c rút ra. NHTW có th thay đ i cung ng ti n t b ng cáchề ả ề ượ ể ổ ứ ề ệ ằ thay đ i lãi su t chi t kh u. Lãi su t chi t kh u càng cao, các ngân hàng càng ng iổ ấ ế ấ ấ ế ấ ạ vay ti n c a NHTWđ bù đ p d tr . Do đó, khi NHTW tăng lãi su t chi t kh uề ủ ể ắ ự ữ ấ ế ấ làm gi m d tr c a h th ng ngân hàng, d n đ n cung ng ti n t gi m. Ng cả ự ữ ủ ệ ố ẫ ế ứ ề ệ ả ượ l i, bi n pháp gi m lãi su t chi t kh u khuy n khích các ngân hàng vay ti n c aạ ệ ả ấ ế ấ ế ề ủ NHTW, d n t i l ng d tr tăng và cung ng ti n t tăng. Công c này đ cẫ ớ ượ ự ữ ứ ề ệ ụ ượ NHTW dùng không ch đ ki m soát cung ti n, mà còn nh m giúp đ các ngân hàngỉ ể ể ề ằ ỡ khi h r i vào tình th khó khăn.ọ ơ ế *Các kh i ti n c b n:ố ề ơ ả L ng ti n cung ng bao g m các kh i ti n c b n sau:ượ ề ứ ồ ố ề ơ ả -Kh i l ng ti n t M1:(là ti n giao d ch)ố ượ ề ệ ề ị -Kh i l ng ti n t M2:(ti n tài s n hay chu n t )ố ượ ề ệ ề ả ẩ ệ -Kh i l ng ti n t M3ố ượ ề ệ -Kh i l ng ti n t Lố ượ ề ệ B ng t ng h p các kh i lwngj ti n cung ng cho n n kinh t trong m t th i kỳả ổ ợ ố ề ứ ề ế ộ ờ xác đ nhị 2 Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 M c cung ti nứ ề Các thành ph n trong m c cung ti nầ ứ ề -Ti n m tề ặ -Ti n g i không kỳ h n (còn đ c g i là ti n g iề ử ạ ượ ọ ề ử trong tài kho n Sec)ả -M1 -Ti n g i ti t ki mề ử ế ệ -Ti n g i có kỳ h n ng nề ử ạ ắ -Ti n g i có kỳ h n lo i nhề ử ạ ạ ỏ -Trái phi u ng n h nđ c mua l i c a các NHTMế ắ ạ ượ ạ ủ -Euro dollar (đôla châu Âu) lo i nhạ ỏ -Ti n g i trong các qu tín d ng trên th tr ngề ử ỹ ụ ị ườ ti n tề ệ -Tài kho n ti n g i th tr ng ti n tả ề ử ở ị ườ ề ệ -M2 -Ti n g i có kỳ h n lo i l nề ử ạ ạ ớ -Trái phi u dài h n đ c mua l i c a NHTM vàế ạ ượ ạ ủ các t ch c tài chính khácổ ứ -Euro dollar lo i l nạ ớ -M3 -Trái phi u (kho b c-công ty-chính quy n đ aế ạ ề ị ph ng)ươ -C phi uổ ế -Trái phi u ti t ki mế ế ệ -Th ng phi uươ ế -H i phi u nh n thanh toán ngân hàngố ế ậ ở 3 L M3 M2 M1 Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 II.NGUYÊN T C PHÁT HÀNH TI N VÀ ĐI U TI T L U THÔNG TI NẮ Ề Ề Ế Ư Ề T C A NHTW.Ệ Ủ Gi y b c ngân hàng do Ngân hàng trung ng phát hành là ph ng ti n thanhấ ạ ươ ươ ệ toán h p pháp, làm ch c năng ph ng ti n l u thông và ph ng ti n thanh toán. Doợ ứ ươ ệ ư ươ ệ đó vi c phát hành ti n c a ngân hàng trung ng có tác đ ng tr c ti p đ n tình hìnhệ ề ủ ươ ộ ự ế ế l u thông ti n t c a đ t n c. Đ cho giá tr đ ng ti n đ c n đ nh, đòi h i vi cư ề ệ ủ ấ ướ ể ị ồ ề ượ ổ ị ỏ ệ phát hành ti n ph i tuân theo nh ng nguyên t c nghiêm ng t. Đó là:ề ả ữ ắ ặ - Phát hành ti n d a vào d tr vàngề ự ự ữ Gi y b c ngân hàng phát hành vào l u thông ph i có vàng n m trong kho c aấ ạ ư ả ằ ủ ngân hàng làm đ m b o. M c đ m b o m i n c có s co giãn khác nhau. Nhìnả ả ứ ả ả ở ỗ ướ ự chung có 3 hình th c duy trì đ m b o sau đây:ứ ả ả + Nhà n c quy đ nh m t h n m c phát hành, kh i l ng phát hành ph i n mướ ị ộ ạ ứ ố ượ ả ằ trong h n m c pháp đ nh.ạ ứ ị + Nhà n c quy đ nh t i đa l ng gi y b c trong l u thông và không quy đ nhướ ị ố ượ ấ ạ ư ị m c d tr vàng làm đ m b o cho l ng gi y b c đóứ ự ữ ả ả ượ ấ ạ + Nhà n c quy đ nh m c d tr vàng t i thi u cho kh i l ng gi y b c phátướ ị ứ ự ữ ố ể ố ượ ấ ạ hành. Ví d : M quy đ nh t l d tr kim lo i đ m b o là 40% t ng s ti n phát hànhụ ở ỹ ị ỷ ệ ự ữ ạ ả ả ổ ố ề (đ o lu t 1913).ạ ậ Anh quy đ nh s ti n gi y phát hành quá 14 tri u B ng ph i đ c đ m b oỞ ị ố ề ấ ệ ả ả ượ ả ả b ng 100% vàng (đ o lu t 1844).ằ ạ ậ Pháp, Đ c đã có nh ng đ o lu t ngân hàng quy đ nh tr kim đ m b o choỞ ứ ữ ạ ậ ị ữ ả ả ti n gi y phát hành.ề ấ - Đ m b o b ng tín d ng hàng hóa: c ch đ m b o b ng tr kim đã b đ vả ả ằ ụ ơ ế ả ả ằ ữ ị ổ ỡ cùng v i ch đ b n v b n v vàng ho c b n v h i đoái vàng. Hi n nay cácớ ế ộ ả ị ả ị ặ ả ị ố ệ ở n c đ u áp d ng c ch đ m b o b ng tín d ng hàng hóa cho l ng ti n phátướ ề ụ ơ ế ả ả ằ ụ ượ ề hành. Theo c ch này, ti n t đ c phát hành và l u thông thông qua h th ng tínơ ế ề ệ ượ ư ệ ố d ng ng n h n b o đ m ti n đi vào l u thông g n li n v i s v n đ ng c a s nụ ắ ạ ả ả ề ư ắ ề ớ ự ậ ộ ủ ả ph m hang hóa theo nguyên t c có th i h n và đ c hoàn tr .ẩ ̀ ắ ờ ạ ượ ả Ngoài ra ngân hàng trung ng có th phát hành ti n t đ cho ngân sách vay, đươ ể ề ệ ể ể tham gia bình n th tr ng h i đoái. Do vi c phát hành ti n có nh h ng r ng l nổ ị ườ ố ệ ề ả ưở ộ ớ đ n l u thông ti n t c a đ t n c nên đòi h i công vi c đó ph i đ c ti n hànhế ư ề ệ ủ ấ ướ ỏ ệ ả ượ ế trong nh ng nguyên t c nh t đ nh. M t khác, vi c phát hành ti n đi đôi v i vi cữ ắ ấ ị ặ ệ ề ớ ệ 4 Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 đi u ti t l u thông ti n t nh m b o đ m cung ng m t kh i l ng ti n phù h pề ế ư ề ệ ằ ả ả ứ ộ ố ượ ề ợ vói nhu c u c a kinh t . Nói cách khác, ngân hàng trung ng c n ph i ki m soátầ ủ ế ươ ầ ả ể toàn b kh i l ng ti n cung ng đ v a đ m b o đ ph ng ti n l u thông v aộ ố ượ ề ứ ể ừ ả ả ủ ươ ệ ư ừ không gây l m phát đ gi v ng và n đ nh s c mua c a đ ng ti n.ạ ể ữ ữ ổ ị ứ ủ ồ ề Vi c đi u ti t l u thông ti n t đ ki m soát l ng ti n cung ng b ng haiệ ề ế ư ề ệ ể ể ượ ề ứ ằ cách: - Tr c ti p xác đ nh l ng ti n tăng thêm c n đ c th c hi n nh : tăng thêmự ế ị ượ ề ầ ượ ự ệ ư cho tín d ng, tăng thêm cho tăng tr ng kinh t , t m ng cho ngân sách, tăng d trụ ưở ế ạ ứ ự ữ ngo i t , vàng.ạ ệ - Ki m soát quá trình “t o ti n” c a các ngân hàng th ng m i.ể ạ ề ủ ươ ạ Th c hi n ch c năng này, ngân hàng trung ng tr thành trung tâm ti n t c aự ệ ứ ươ ở ề ệ ủ n n kinh t .ề ế III.NH NG TR NG H P PHÁT HÀNH TI N C A NHTWỮ ƯỜ Ợ Ề Ủ 1. Phát hành ti n qua ngõ chính ph : ề ủ Đ i v i c ng đ ng, chính ph là m t đ nh ch qu n lý hành chính và b o v số ớ ộ ồ ủ ộ ị ế ả ả ệ ự v n toàn c a c ng đ ng. Trong n n kinh t chính ph là m t ch th kinh t , nhẹ ủ ộ ồ ề ế ủ ộ ủ ể ế ư m i ch th kinh t khác là các h gia đình, các xí nghi p, công ty, v a có s thu,ọ ủ ể ế ộ ệ ừ ố v a có s chi. Tình tr ng thu chi c a chính ph đ c th hi n c th qua công cừ ố ạ ủ ủ ượ ể ệ ụ ể ụ ngân sách qu c gia. Ngân sách th ng r i vào m t trong 3 tr ng h p sau:ố ườ ơ ộ ườ ợ +N u t ng thu l n h n t ng chi đ c g i là ngân sách th ng d .ế ổ ớ ơ ổ ượ ọ ặ ư +N u t ng thu b ng t ng chi thì g i là ngân sách thăng b ng.ế ổ ằ ổ ọ ằ +N u t ng thu nh h n t ng chi thì g i là ngân sách thâm h t.ế ổ ỏ ơ ổ ọ ụ Khi ngân sách qu c gia r i vào hai tr ng h p đ u thì h at đ ng c a ngân sáchố ơ ườ ợ ầ ọ ộ ủ không nh h ng đ n ho t đ ng c a ngân hàng trung ng. Nh ng khi ngân sáchả ưở ế ạ ộ ủ ươ ư thâm h t, ho t đ ng ngân sách s tác đ ng đ n chính sách ti n t . B i l chính phụ ạ ộ ẽ ộ ế ề ệ ở ẽ ủ v i t cách là ch th kinh t , nh m i ch th kinh t khác thì thi u ti n chi tiêuớ ư ủ ể ế ư ọ ủ ể ế ế ề s ph i đi vay ti n đ bù đ p thi u h t. Ho t đ ng vay c a ngân sách s r i vàoẽ ả ề ể ắ ế ụ ạ ộ ủ ẽ ơ m t ho c k t h p hay đ ng th i 3 ph ng th c sau:ộ ặ ế ợ ồ ờ ươ ứ + Vay c a công chúng thông qua vi c phát hành tín phi u, trái phi u kho b c,ủ ệ ế ế ạ công trái. + Vay c a n c ngoài.ủ ướ + Vay c a ngân hàng trung ng.ủ ươ 5 Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 - Ph ng th c th nh tươ ứ ứ ấ : Vay c a công chúng thông qua vi c phát hành tínủ ệ phi u, trái phi u kho b c, công trái.ế ế ạ Ph ng th c này không nh h ng đ n m c cung ng ti n c a ngân hàng trungươ ư ả ưở ế ứ ứ ề ủ ng. B i vì, khi chính ph phát hành các công c n , công chúng b ti n ra muaươ ở ủ ụ ợ ỏ ề các công c đó t c là đã cho chính ph vay. Chính ph dùng l i s ti n đó đ ph cụ ứ ủ ủ ạ ố ề ể ụ v nhu c u chi tiêu c a mình và th là ti n l i ra th tr ng. Khi đ n kỳ h n, chínhụ ầ ủ ế ề ạ ị ườ ế ạ ph thu thu , có ti n đ tr l i cho công chúng, chính ph l i thu h i các công củ ế ề ể ả ạ ủ ạ ồ ụ n v . Nh v y ngân hàng trung ng không ph i phát hành thêm ti n.ợ ề ư ậ ươ ả ề -Ph ng th c th haiươ ứ ứ : Vay c a n c ngoàiủ ướ B ng ph ng pháp th hai, khi chính ph vay c a n c ngoài, l ng ti n vayằ ươ ứ ủ ủ ướ ượ ề đ c thông th ng d i các hình th c hàng hóa, vàng ho c ngo i t . Nh ng lo iượ ườ ướ ứ ặ ạ ệ ữ ạ tài s n này khi đem v n c th ng cũng ph i ký qu ngân hàng trung ng đả ề ướ ườ ả ỹ ở ươ ể chuy n đ i thành ti n m t. Nh th , có nghĩa là ngân hàng trung ng ph i phátể ổ ề ặ ư ế ươ ả hành thêm ti n.ề - Ph ng th c th baươ ứ ứ :Vay c a ngân hàng trung ngủ ươ Khi chính ph vay c a ngân hàng trung ng. Lúc này l ng ti n m t trong l uủ ủ ươ ượ ề ặ ư thông s tăng lên thông qua chi tiêu c a chính ph . Chính ph vay tr c ti p c aẽ ủ ủ ủ ự ế ủ ngân hàng trung ng có 3 d ng:ươ ạ + Vay ng tr c t m th i: tr ng h p này th ng th i h n 3 tháng ho c 6ứ ướ ạ ờ ườ ợ ườ ờ ạ ặ tháng, x y ra do s thu ngân sách vào ch m không đáp ng k p th i nhu c u chi tiêuả ố ậ ứ ị ờ ầ trong tài khóa. + Vay ng tr c có kỳ h n, tr ng h p này x y ra khi s thâm h t đã đ cứ ướ ạ ườ ợ ả ự ụ ượ chính ph d ki n tr c vì nh ng m c tiêu nh t đ nh.ủ ự ế ướ ữ ụ ấ ị + Vay ng tr c vĩnh vi n, x y ra khi s thâm h t không l ng tr c đ cứ ướ ễ ả ự ụ ườ ướ ượ di n ra trong tài khóa ngân sách, n u s ng tr c b t th ng tr thành món nễ ế ố ứ ướ ấ ườ ở ợ không hoàn tr đ c.ả ượ 2.Phát hành ti n qua ngõ ngân hàng trung gian:ề Ngân hàng trung ng th c hi n c p tín d ng cho các ngân hàng trung gianươ ự ệ ấ ụ nh m đ m b o cho n n kinh t đ ph ng ti n thanh toán c n thi t trong t ngằ ả ả ề ế ủ ươ ệ ầ ế ừ th i kỳ nh t đ nh. M t khác, thông qua đó đ đi u ti t l ng ti n cung ng trongờ ấ ị ặ ể ề ế ượ ề ứ n n kinh t theo yêu c u c a chính sách ti n t .ề ế ầ ủ ề ệ Trong quá trình ho t đ ng, các ngân hàng trung gian s d ng v n t p trung, huyạ ộ ử ụ ố ậ đ ng đ c đ cho vay đ i v i n n kinh t . Khi xu t hi n nhu c u vay ti n ngânộ ượ ể ố ớ ề ế ấ ệ ầ ề 6 Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 hàng trung ng làm ph ng ti n thanh toán, các ngân hàng này đ c ngân hàngươ ươ ệ ượ trung ng c p tín d ng theo nh ng đi u ki n nh t đ nh, phù h p yêu c u chínhươ ấ ụ ữ ề ệ ấ ị ợ ầ sách ti n t . ề ệ Ho t đ ng cho vay t ngân hàng trung ng đ i v i các ngân hàng trung gian làạ ộ ừ ươ ố ớ m t nghi p v phát hành. Xét góc đ đó, ngân hàng trung ng có vai trò chộ ệ ụ ở ộ ươ ủ đ ng trong quá trình cho vay. Tuy nhiên, không ph i lúc nào ngân hàng trung ngộ ả ươ cũng có th ch đ ng đ c, mà có nh ng tr ng h p ngân hàng trung ng thể ủ ộ ượ ữ ườ ợ ươ ụ đ ng trong vi c cho vay, đó là khi c n ph i c u các ngân hàng trung gian thoát kh iộ ệ ầ ả ứ ỏ b v c phá s n do m t kh năng thanh toán. Do ho t đ ng chính c a ngân hàngở ự ả ấ ả ạ ộ ủ trung gian là đi vay đ cho vay và ho t đ ng này không ph i bao gi cũng thu n l i.ể ạ ộ ả ờ ậ ợ Nh ng đ t rút ti n t c a dân chúng vì nhi u lý do ( ch ng h n: lãi su t tr nênữ ợ ề ồ ạ ủ ề ẳ ạ ấ ở th p so v i l m phát, ngân hàng m t lòng tin c a dân chúng,…) d làm cho ngânấ ớ ạ ấ ủ ễ hàng trung gian m t kh năng thanh toán. Trong tr ng h p này, ngân hàng trungấ ả ườ ợ gian không th thu h i ti n cho vay v k p đ chi tr , không còn ch vay m n nàoể ồ ề ề ị ể ả ỗ ượ khác, tìm đ n ngân hàng trung ng vay ti n nh là m t ph ng cách cu i cùng.ế ươ ề ư ộ ươ ố Trong tr ng h p này ngân hàng trung ng đóng vai trò là ng i cho vay cu iườ ợ ươ ườ ố cùng đ i v i các ngân hàng trung gian.ố ớ Tuy nhiên c n ph i đ ý: n u ngân hàng trung ng d dãi trong vi c c p tínầ ả ể ế ươ ễ ệ ấ d ng cho các ngân hàng trung gian thì s t o cho ngân hàng trung gian tâm lý l i,ụ ẽ ạ ỷ ạ làm cho đ r i ro trong ho t đ ng ngân hàng tăng cao. Ch ng h n, n u m t ngânộ ủ ạ ộ ẳ ạ ế ộ hàng trung gian bi t đ c ngân hàng trung ng s c p tín d ng cho nó khi g p khóế ượ ươ ẽ ấ ụ ặ khăn, ngân hàng trung gian này s ch p nh n nhi u r i ro h n trong kinh doanh vìẽ ấ ậ ề ủ ơ cho r ng ngân hàng trung ng s cho vay trong tr ng h p x u nh t. Đ c bi t làằ ươ ẽ ườ ợ ấ ấ ặ ệ nh ng ngân hàng l n (đây là nh ng ngân hàng mà s phá s n c a nó có th gây nênữ ớ ữ ự ả ủ ể m t s kh ng ho ng tài chính-ti n t . Đây là m t đi u nguy hi m cho n n kinh t .ộ ự ủ ả ề ệ ộ ề ể ề ế Do v y ngân hàng trung ng c n r t th n tr ng, không s d ng th ng xuyên vaiậ ươ ầ ấ ậ ọ ử ụ ườ trò ng i cho vay cu i cùng c a mình.ườ ố ủ Ngân hàng trung ng c p tín d ng cho các ngân hàng trung gian b ng nhi uươ ấ ụ ằ ề ph ng pháp khác nhau:ươ - Tái chi t kh uế ấ Ngân hàng trung ng mua l i nh ng phi u n ch a đ n h n mà ngân hàngươ ạ ữ ế ợ ư ế ạ trung gian đã chi t kh u cho khách hàng tr c đây đ h ng l i t c tái chi t kh u,ế ấ ướ ể ưở ợ ứ ế ấ nh ng th c ra thông qua nghi p v này mà ngân hàng trung ng có th giúp choư ự ệ ụ ươ ể các ngân hàng th a mãn đ c nhu c u thanh toán, đ ng th i ngân hàng trung ngỏ ượ ầ ồ ờ ươ th c hi n vi c cung ng ti n t cho n n kinh t theo yêu c u c a chính sách ti nự ệ ệ ứ ề ệ ề ế ầ ủ ề 7 Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 t . Trong nghi p v tái chi t kh u, lãi su t tái chi t kh u là công c quan tr ngệ ệ ụ ế ấ ấ ế ấ ụ ọ hàng đ u, có th tác đ ng đ n vi c m r ng ho c thu h p kh i l ng tín d ngầ ể ộ ế ệ ở ộ ặ ẹ ố ượ ụ trong n n kinh t .ề ế - Cho vay b sung ngu n v n ng n h n cho các ngân hàng trung gian.ổ ồ ố ắ ạ - Cho vay bù đ p v n trong thanh toán liên ngânắ ố Trong các tr ng h p trên, ngân hàng trung ng đ u th c hi n vi c phát hànhườ ợ ươ ề ự ệ ệ ti n t . K t qu là làm cho s l ng ti n t trong l u thông gia tăng. Theo các nhàề ệ ế ả ố ượ ề ệ ư kinh t h c xem vi c làm này là m t nghi p v thanh khi t, vì nó có kh năng tế ọ ệ ộ ệ ụ ế ả ự thanh toán và theo đúng nguyên t c tín d ng.ắ ụ 3.Phát hành ti n qua ngõ th tr ng m :ề ị ườ ở Lúc đ u vi c phát hành ti n qua ngõ tái chi t kh u có m t t m quan tr ng đ cầ ệ ề ế ấ ộ ầ ọ ặ bi t. Song l n theo th i gian, ng i ta th y rõ d n m t h n ch c a nó, đó là ngânệ ầ ờ ườ ấ ầ ặ ạ ế ủ hàng trung ng mu n phát hành thêm ti n thì ph i đ i ch ngân hàng trung gian cóươ ố ề ả ợ ờ nhu c u vay l i mình, b ng cách đem th ng phi u đ n xin tái chi t kh u. M tầ ạ ở ằ ươ ế ế ế ấ ặ khác, v sau này ngân hàng trung gian m t là không mu n đ n vay ngân hàngề ộ ố ế ở trung ng do nh ng th t c c a nó, hai là do ngân hàng trung gian không c m th yươ ữ ủ ụ ủ ả ấ có nhu c u đi vay. V i th tr ng m , ngân hàng trung gian có th tìm cho mìnhầ ớ ị ườ ở ể ngu n tài tr c n thi t vì nh ng th t c nhanh chóng. Chính vì th , ho t đ ng c aồ ợ ầ ế ữ ủ ụ ế ạ ộ ủ th tr ng m ngày m t quan tr ng h n, thu h p ph m vi hoat đ ng tái chi t kh u.ị ườ ở ộ ọ ơ ẹ ạ ̣ ộ ế ấ T đ y c hôi phát hành ti n th tr ng m gia tăng nhanh chóng.ừ ấ ơ ̣ ề ở ị ườ ở Thông qua vi c mua bán các ch ng khoán ng n h n trên th tr ng m , ngânệ ứ ắ ạ ị ườ ở hàng trung ng đi u ch nh l u l ng ti n m t trong l u thông. ươ ề ỉ ư ượ ề ặ ư V i nghi p v bán, ngân hàng trung ng thu h p l ng cung ti n m t trongớ ệ ụ ươ ẹ ượ ề ặ l u thông, lãi su t l i tăng lên.ư ấ ạ B ng nghi p v mua, t c là b m ti n vào l u thông. Lúc này l ng ti n l uằ ệ ụ ứ ơ ề ư ượ ề ư hành trên th tr ng xã h i tăng lên t o ra các đ ng l c gây gi m lãi su t.ị ườ ộ ạ ộ ự ả ấ 4.Phát hành ti n qua ngõ th tr ng vàng và ngo i t :ề ị ườ ạ ệ M i qu c gia trên th gi i đ u có kh năng t o l p cho mình m t d tr vàngỗ ố ế ớ ề ả ạ ậ ộ ự ữ và ngo i t nh t đ nh. D tr chính th c n m trong kho b c c a chính ph d iạ ệ ấ ị ự ữ ứ ằ ạ ủ ủ ướ d ng d tr qu c gia. D tr này không ph i đ đáp ng nhu c u chuy n đ i c aạ ự ữ ố ự ữ ả ể ứ ầ ể ổ ủ côngchúng, mà chúng nh m th c hi n 3 công d ng chính:ằ ự ệ ụ + Nó là m t công c đ chính ph (c th là ngân hàng trung ng) can thi pộ ụ ể ủ ụ ể ươ ệ vào th tr ng vàng, ngo i t .ị ườ ạ ệ 8 Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 + Nó là m t công c đ ch ng l i l m phát.ộ ụ ể ố ạ ạ + Nó là công c đo l ng s c kh e c a n n kinh t . N u kh i l ng d trụ ườ ứ ỏ ủ ề ế ế ố ượ ự ữ vàng và ngo i t c a m t n c tăng t năm này sang năm khác, bi u hi n n n kinhạ ệ ủ ộ ướ ừ ể ệ ề t đó phát tri n v ng m nh. Ng c l i, khi d tr vàng, ngo i t gi m thi u tế ể ữ ạ ượ ạ ự ữ ạ ệ ả ể ừ năm này sang năm khác, nó báo hi u nh ng khó khăn trong n n kinh t . Ngoài ra,ệ ữ ề ế kh i l ng d tr vàng và ngo i t c a m t n c còn là tiêu chu n đ đánh giáố ượ ự ữ ạ ệ ủ ộ ướ ẩ ể kh năng hoàn tr c a m t n c đ i v i n c ngoài. M t n c không tích lũyả ả ủ ộ ướ ố ớ ướ ộ ướ đ c kh i d tr vàng và ngo i t ho c kh i d tr đó gi m xu ng s âm s g pượ ố ự ữ ạ ệ ặ ố ự ữ ả ố ố ẽ ặ r t nhi u khó khăn v m t kinh t . Trên tr ng qu c t b cô l p, vì không n cấ ề ề ặ ế ườ ố ế ị ậ ướ nào dám quan h khăng khít v i n c này, các ngu n tr giúp qu c t d n d n bệ ớ ướ ồ ợ ố ế ầ ầ ị m t đi n u không có ch ng trình tái c u trúc n n kinh t h u hi u. M t khác, vấ ế ươ ấ ề ế ữ ệ ặ ề m t qu c n i, ho t đ ng kinh t b t n tri n miên. Do v y, m t dù d tr vàng vàặ ố ộ ạ ộ ế ấ ổ ề ậ ặ ự ữ ngo i t c a m t n c, tuy không ph i là nguyên nhân gây nên giá tr ti n t qu cạ ệ ủ ộ ướ ả ị ề ệ ố n i, nh ng nó là c s đ t o ni m tin n i giá tr đ ng ti n qu c n i và đ m b oộ ư ơ ở ể ạ ề ơ ị ồ ề ố ộ ả ả giá tr ti n t qu c ngo i.ị ề ệ ố ạ Bên c nh d tr chính th c là d tr không chính th c n m r i rác các ngânạ ự ữ ứ ự ữ ứ ằ ả ở hàng trung gian, các t ch c kinh t và trong dân chúng. Vàng ho c ngo i t đ nở ổ ứ ế ặ ạ ệ ế tay các ch th này b ng nhi u con đ ng khác nhau. D tr không chính th c hìnhủ ể ằ ề ườ ự ữ ứ thành m t th tr ng mua bán di n bi n r t sôi đ ng, giá c trên th tr ng này h tộ ị ườ ễ ế ấ ộ ả ị ườ ế s c nh y bén và nh h ng sâu s c đ n th tr ng hàng hóa cũng nh ho t đ ngứ ạ ả ưở ắ ế ị ườ ư ạ ộ chung c a toàn b n n kinh t . Chính vì th ngân hàng trung ng v i t cách là củ ộ ề ế ế ươ ớ ư ơ quan qu n lý kinh t vĩ mô c a nhà n c ph i can thi p vào th tr ng vàng, ngoaiả ế ủ ướ ả ệ ị ườ ̣ t khi c n thi t. Cách làm ph bi n nh t là th c hi n các nghi p v mua bán trênệ ầ ế ổ ế ấ ự ệ ệ ụ th tr ng này. B ng vi c tung ra m t l ng ti n m t nh t đ nh vào th tr ng đị ườ ằ ệ ộ ượ ề ặ ấ ị ị ườ ể mua m t s ngo i t nào đó và vàng, ngân hàng trung ng m t m t làm tăng dộ ố ạ ệ ươ ộ ặ ự tr qu c gia, m t khác nó làm tăng l u l ng ti n m t trong n n kinh t , và đâyữ ố ặ ư ượ ề ặ ề ế chính là ph ng th c phát hành ti n qua ngõ th tr ng vàng và ngo i t .ươ ứ ề ị ườ ạ ệ 5.Phát hành cân đ i:ố M i khi có s gia tăng m t cách không ch đông c a các kho n m c bên tài s nỗ ự ộ ủ ̣ ủ ả ụ ả có, bu c ngân hàng trung ng ph i phát hành thêm ti n đ cân đ i n có trongộ ươ ả ề ể ố ợ b ng quy t toán c a mình. Thông th ng nh ng hình th c gia tăng tài s n, s nả ế ủ ườ ữ ứ ả ả ph m m t cách th đ ng trong n n kinh t và trong tài kho n c a ngân hàng trungẩ ộ ụ ộ ề ế ả ủ ng xu t phát t các nguyên nhân sau:ươ ấ ừ + Chính ph nh n đ c vi n tr phát tri n c a n c ngoài d i d ng hàngủ ậ ượ ệ ợ ể ủ ướ ướ ạ hóa, vàng và ngo i t .ạ ệ 9 Bài thuy t trình:ế NGÂN HÀNG TRUNG NGƯƠ Nhóm 4, L p TCớ 11 K53 + Chính ph vay n n c ngoài đ phát tri n kinh t .ủ ợ ướ ể ể ế + Các t ch c kinh t , các ngân hàng trong n c vay n n c ngoài.ổ ứ ế ướ ợ ướ + Đ u t tr c ti p t n c ngoài vào tăng m nh.ầ ư ự ế ừ ướ ạ + N n kinh t tăng tr ng nhanh h n m c bình th ng.ề ế ưở ơ ứ ườ T nh ng nguyên nhân trên đã d n đ n s tăng lên c a USD, SDR, ngo i từ ữ ẫ ế ự ủ ạ ệ khác, tài s n khác và các lo i s n ph m d ch v trong n n kinh t b t bu c ngânả ạ ả ẩ ị ụ ề ế ắ ộ hàng trung ng ph i phát hành thêm ti n m t đ gi cho giá c hàng hóa n đ nh.ươ ả ề ặ ể ữ ả ổ ị M t khác, m t b ph n l n SDR, ngo i t và tài s n khác sau khi t n c ngoàiặ ộ ộ ậ ớ ạ ệ ả ừ ướ tràn vào trong n c s đ c chính ph , các ngân hàng trung gian ho c các t ch cướ ẽ ượ ủ ặ ổ ứ kinh t s d ng d i d ng ký qu cho vay ti n ngân hàng trung ng. Đây chínhế ử ụ ướ ạ ỹ ề ở ươ là lý do đ v phát hành ph i đ a thêm m t l ng ti n m t vào l u thông.ể ụ ả ư ộ ượ ề ặ ư _________H T_________Ế Danh sách thành viên: - Nguy n Th Yênễ ị - L u Thanh Tu nư ấ - Nguy n Th Ng cễ ị ọ - Tr n Th Khánhầ ị - Nguy n Th T iễ ị ươ - Đ Th Thu Hi nỗ ị ề - Tr n Thanh Ki u Oanhầ ề - Nguy n Th Ngaễ ị - Đinh Th Dị ự - H a Th H ng.ứ ị ồ 10