Lý thuyết Tài chính - Tiền tệ - Chương 1: Đại cương về tài chính

11/9/15 1 ĐẠI CƯƠNG VỀ TÀI CHÍNH I. Khái quát sự ra đời và phát triển của TC II. Bản chất của tài chính III. Chức năng của tài chính IV. Hệ thống tài chính 1. Sự ra đời của tài chính: 2. Định nghĩa: 3. Đặc trưng của quan hệ tài chính: Trao đổi Hàng hóa Trực tiếp: Gián tiếp: H1-- H2 H1- T - H2 Phân phối phi tài chính Phân phối tài chính Trao đổi Hàng hóa Trực tiếp: Gián tiếp: H1-- H2 H1- T - H2 Phân phối phi tài chính Phân phối tài chính 11/9/15 2 Theo “Investopedia”: TÀI CHÍNH TÀI CHÍNH CÁ NHÂN TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP TÀI CHÍNH CÔNG “Tài chính là một hệ thống các quan hệ phân phối giữa các chủ thể kinh tế thông qua việc thành lập và sử dụng các quỹ tiền tệ” }Có 3 loại quan hệ tài chính chủ yếu: ◦ Tín dụng ◦ Bảo hiểm ◦ Ngân sách Nhà nước } Phải là một quan hệ phân phối } Quan hệ này diễn ra dưới dạng giá trị } Có sự thành lập và sử dụng một quỹ tiền tệ 1. Nguồn tài chính: 2. Bản chất tài chính Theo nghĩa hẹp: Khối lượng tiền tệ có tính lỏng cao Theo nghĩa rộng: Khối lượng tiền tệ có tính lỏng cao Các loại tài sản tài chính (chứng khoán) Hiện vật có khả năng tiền tệ hóa 11/9/15 3 VD: - Các doanh nghiệp nộp thuế - Chính phủ phát hành trái phiếu - Các cá nhân gởi tiền - Các doanh nghiệp đầu tư Phản ánh các mối quan hệ kinh tế giữa các chủ thể với nhau trong quá trình tạo lập, phân phối và sửdụng các nguồn tài chính. 1. Chức năng huy động nguồn tài chính 2. Chức năng phân bổ nguồn tài chính 3. Chức năng kiểm tra Về thời gian: Đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn Về kinh tế: Chi phí huy động vốn chấp nhận được và có tính cạnh tranh Về pháp lý: Phải biết vận dụng phù hợp với luật pháp } Là chức năng quyết định sự ra đời và tồn tại của tài chính } Phản ánh kế hoạch sử dụng nguồn tài chính để đạt được mục tiêu trong tương lai } Xây dựng chiến lược phân bổ nguồn tài chính Chiến lược quản lý theo mục tiêu Vị trí hiện tại Tổ chức thực hiện Mục tiêu PT Cách thức đạt được mục tiêu 7 nghìn cuộc thanh tra, kiến nghị thu hồi 51,5 nghìn tỷ đồng... Điểm tên các Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước bị kiểm toán năm 2014 11/9/15 4 + Tính đúng đắn: việc tạo lập các quỹ tiền tệcó hợp pháp hay không + Tính hiệu quả: việc sử dụng các quỹ tiền tệ có tiết kiệm, sinh lợi hay không + Tính hiệu lực: việc sửdụng các quỹ tiền tệ có đạt được mục tiêu kế hoạch hay không Cho phép thực hiện việc kiểm soát, quản lý và tăng cường hiệu quả của các quan hệ tài chính Thu thập và đánh giá những bằng chứng về thông tin liên quan đến quá trình huy động và phân bổ các nguồn TC }Hệ thống tài chính là tổng thể gồm có thị trường tài chính và các định chế tài chính thực hiện chức năng gắn kết cung cầu về vốn }Đặc điểm của hệ thống tài chính: Các định chế cung vốn(Người cho vay, tiết kiệm): - Tài chính công - Tài chính DN - Tài chính cá nhân, tổ chức , XH Trung gian TC Thị trường TC Các định chế cầu vốn (Người đi vay, người tiêu dùng): - Tài chính công - Tài chính DN - Tài chính cá nhân, tổ chức , XH Vốn Vốn Vốn Vốn Vốn } Thị trường tài chính: } Các chủ thể tài chính: } Cơ sở hạ tầng tài chính: Là nơi diễn ra các hình thức vay mượn tiền, giao dịch các chứng từ có giá nhằm chuyển dịch vốn từ nơi cung cấp đến nơi có nhu cầu Phân loại: - Thị trường tiền tệ - Thị trường vốn - Tài chính công: các quỹ tiền tệ của định chế thuộc khu vực công gắn liền với việc thực hiện các chức năng của nhà nước, bao gồm: quỹ NSNN, các quỹ tài chính khác của NN - Tài chính doanh nghiệp: các quỹ tiền tệ của các tổ chức sản xuất kinh doanh hàng hóa dịch vụ - Tài chính trung gian: là những tổ chức làm cầu nối giữa cung và cầu về vốn như NHTM, công ty tài chính, công ty bảo hiểm, quỹ đầu tư, - Tài chính cá nhân, tổ chức xã hội: các quỹ tiền tệ được sở hữu bởi cá nhân, tổ chức xã hội } Là những nền tảng để qua đó các doanh nghiệp, nhà đầu tư, cá nhân thực hiện các giao dịch tài chính với các định chế tài chính trung gian và thị trường tài chính } Các thành phần của cơ sở hạ tầng tài chính: } + Hệ thống luật pháp } + Hệ thống giám sát } + Hệ thống thông tin } + Hệ thống thanh toán } + Hệ thống dịch vụ chứng khoán } + Nguồn nhân lực, 11/9/15 5 1. In a talk at the White House in December 2009, President Barack Obama argued: “Ultimately in this country we rise and fall together: banks and small businesses, consumers and large corpora- tions.” Why in this statement, did the president single out banks? 2. If pawn shops charge high interest rates on loans, why do people borrow money from them? Suppose Congress passes a law that puts a ceiling of 10% per year on the interest rate that pawn shops can charge on loans. Would this law be likely to help low-income people? Briefly explain. Tiệm cầm đồ thường yêu cầu lãi suất cao, nhưng tại sao người dân vẫn đi cầm đồ? Giả sử Quốc hội thông qua Đạo luật yêu cầu lãi suất cầm đồ 10%/năm. Điều này có giúp gì được cho người dân nghèo hay không? } 3. Suppose you have just inherited $10,000 and are con- sidering the following options for investing the money to maximize your return: } Option 1: Put the money in an interest-bearing check- ing account, which earns 2%. The FDIC insures the account against bank failure. } Option 2: Invest the money in a corporate bond, with a stated return of 5%, but there is a 10% chance the company could go bankrupt. } Option 3: Loan the money to one of your friends’ roommates, Mike, at an agreed-upon interest rate of 8%, but you believe there is a 7% chance that Mike will leave town without repaying you. } Option 4: Hold the money in cash and earn zero return. } a. If you are risk-neutral (that is, neither seek out nor shy away from risk), which of the four options should you choose to maximize your expected return? (Hint: To calculate the expected return of an outcome, multiply the probability that an event will occur by the outcome of that event).