Kỹ thuật nuôi tôm năng suất thấp

Kyõ thuaät nuoâi toâm naêng suaát thaápõ ä â â ê á á Tröôøng hôïpø ï : Toâm suùâ ù (Penaeus monodon) – luùaù Ts. Nguyeãn Thanh Phöôngã Khoa Thuûy saûn û û – Ñaïi hoïc Caàn Thôï ï à Baøi giaûng cho sinh vieân Ñaïi hoïcø û â ï ï Thấp triều Trung triều Cao triều Nuôi nhuyễn thể Khai thác TN Nuôi tôm sinh thái Nuôi tôm BTC/TC Tôm-lúa 1) Vuøng thích hôïp cho nuoâi toâm suù ø ï â â ù – luùa luaân canhù â 2) Cô sôû KH & thöïc tieån ñeå phaùt trieån toâm-luùa (1) a)Tieàm naêng ƒ ÑBSCL coù 1.378.000 ha ñaát nhieãm maën 4-16%o ƒ Taùi maën 1 soá vuøng (1 phaàn cuûa QL-PH). b)Thuaän lôïi ƒ Toâm – luùa Æ thích hôïp vaø böôùc ñaàu coù tính beàn vöõng ƒ Coù chuû tröông cuûa nhaø nöôùc ñeå phaùt trieån ƒ Coù nhieàu cô sôû KH & qui trình nuoâi cô baûn ƒ Ít ruûi ro & phuø hôïp vôùi saûn xuaát nhoû ƒ Luùa seõ caûi taïo moâi tröôøng vaø ngaên maàm beänh c) Khoù khaên ƒ Cô sôû haï taàng chöa phuø hôïp cho nuoâi toâm ƒ Taêng voït veà dieän dieän tíchÆ thieáu huït gioáng ƒ Phaûi thay ñoåi taäp quaùn saûn xuaát cuûa ngöôøi daân ƒ Daân chöa coù kieán thöùc veà nuoâi toâm ƒ Voán thieáu khi daân chuyeån sang nuoâi toâm 2) Cô sôûû KH & thöïïc tieåån ñeåå phaùùt trieåån toâmâ -luùùa (2) 3) Muøa vuï nuoâi toâmø ï â â -luùaù 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Seân ao Nuoâi toâm Troàng luùaRöûa maën ƒ Coù heä thoáng thuûy lôïi caáp vaø thoaùt nöôùc maën ƒ Ñaát khoâng bò pheøn, ñoä pheøn (pH) ñaát >5 ƒ Ñoä maën töø > 8%o vaøpH > 6.5 ƒ Khoâng bò aûnh höôûng cuûa nöôùc pheøn, nöôùc dô,... 4) Ñieàu kieän nôi nuoâi toâmà ä â â Kinh Ruoäng luùa Ruoäng laéng nöôùc Coáng Ruoäng luùa Möông bao ƒ Dieän tích ruoäng < 2 ha ƒ Möông chieám töø 25-30% toång dieän tích ruoäng ƒ Ao laéng nöôùc vôùi dieän tích 10% dieän tích ruoäng nuoâi ƒ Möông öông toâm 5-7% dieän tích ruoäng (ñaûm baûo maät ñoä öông <100 con/m2). ƒ Möông öông coù theå ngaên möông bao baèng löôùi; ñaép bôø; hay ñaøo ao trong ruoäng. 5) Thieát keá ruoäng nuoâiá á ä â Lôùp taïo pheøn Maët ruoäng Lôùp taïo pheøn 6) Caùch ñaøo ruoäng traùnh xì pheønù ø ä ù ø 0.3-0.4 m 0.8-1m 2-3m 7) Coáng vaø ruoäng nuoâi toâmá ø ä â â 8) Chuaån bò maët ruoäng vaø ao öôngå ë ä ø (1) ƒ Seân buøn ôû möông vaø ao öôngâ ø û ø ƒ Caét bôùt raïé ù ï, truït ï ruoängä , röûaû 1-2 laànà ƒ Ruoäng môùi ñaøo ä ù ø --> pheønø 2-3 laàn à ƒ Phôi se maët ruoängë ä --> boùn voâi boätù â ä (CaO hay Ca(OH)2) ôû möông vaø û ø maët ruoäng töøë ä ø 7-10 kg/100 m2 8) Chuaån bò maët ruoäng vaø ao öôngå ë ä ø (2) Laáy nöôùc cho ruoäng vaøo ao öông ƒ Laáy nöôùc vaøo ao laéng (3-5 ngaøy) --> ao öông/ruoäng ƒ Nöôùc ao öông phaûi 0.8-1 m & >0.3m ôû maët ruoäng ƒ Khoâng ao laéng --> laáy nöôùc tröïc tieáp töø kinh ƒ Laáy nöôùc duøng tuùi löôùi muøng hay vaûi mòn ƒ Boùn 5 kg NPK/DAP+5kg ureâ hay 300kg phaân höõu cô/ha. ƒ 3-4 ngaøy neáu nöôùc chöa coù maøu xanh voû ñaäu --> boùn tieáp 2,5 kg NPK vaø 2,5 kg ureâ hay 150 kg phaân höõu cô / ha 9) Choïn vaø thaû toâm nuoâiï ø û â ⠃ Maät ñoä: ƒ 1-2PL/m2 hay 0.5-1 gioáng/m2. ƒ Neáu 4-5 PL/m2 --> cho aên theâm. ƒ Caàn öông toâm boät (PL15-20) ít nhaát 2-3 tuaàn --> taêng tæ leä soáng cuûa toâm nuoâi. ƒ Choïn toâm khoeû ñeå thaû nuoâi, döïa vaøo ñaëc ñieåm: ƒ Ñoàng côû (PL15 daøi 11-12 mm) ƒ Raâu kheùp, ñuoâi xoeø, ñuû saéc toá,… ƒ Hoaït ñoäng nhanh nheï, bôi ngöôïc doøng, cô theå saùng,… ƒ Gaây soác formaline (100-150 ppm trong 2 giôø) hay giaûm 50% ñoä maën Thöû toâm baèng caùch haïn ñoä maën vaø û â è ù ï ä ë ø soác formaliná Thöû baèng caùch giaûm ñoä maën ƒ Neáu ñoä maën chöùa PL >10 %o ƒ Cho 10 toâm moãi ly uoáng coù chöùa ½ theå tích nöôùc öông toâm ƒ Naâng löôïng nöôùc leân gaáp ñoâi baèng nöôùc ngoït ñeå giaûm ½ ñoä maën ƒ Sau 30-45 phuùt ñeám soá toâm cheát vaø yeáu ƒ Neáu 1-2 toâm cheát thì coù theå mua toâm ƒ Neáu ñoä maën ao/beå chöùa PL laøm töông töï nhöng thaû toâm tröïc tieáp vaøo ly nöôùc ngoït vaø sau ñoù ñeám soá toâm cheát. Thöû baèng soác formaline ƒ Duøng thau hay chaäu coù 10 lít nöôùc beå chöùa PL ƒ Cho vaøo 100-150 ppm (hoaït tính) vaø khuaáy ñeàu ƒ Cho vaøo ngaãu nhieân 100 PL ƒ Sau 30 phuùt ñeám toâm cheát. ƒ Toâm cheát toâm toát 10) Öông toâm⠃ Öông toâm 25-30 ngaøy --> thaû ra ruoäng ƒ Maät ñoä öông töø 50-80 PL/m2 (<100 PL/m2). ƒ Sau öông thaùo löôùi --> thaû toâm ra ruoäng (öôùc löôïng tæ leä soáng). ƒ Cho toâm aên thöùc aên coâng nghieäp hay thöùc aên töï cheá. – Tuaàn 1: TAÊ vieân (100-200g/10.000 toâm/ngaøy) hay TAÊ haáp (200g teùp xay nhuyeãn + 5 tröùng gaø hoaëc 200-250g caù boû ruoät vaø xöông/10.000 toâm. – Tuaàn 2: Duøng gaáp 1.5 laàn löôïïng duøng cho tuaàn 1, tuaàn 3 baèng 1.5 laàn tuaàn 2 vaø tuaàn 4 baèng 1.5 laàn 3. – TAÊ CN --> phun nöôùc ñeå chìm nhanh, raõi TAÊ khaép möông. – TAÊ haáp chín thì hoøa vôùi nöôùc vaø toùe khaép möông öông toâm. – Cho toâm aên 4 laàn/ngaøy vaøo luùc 6:00, 10:00 vaø 16:00 vaø 20:00. ƒ Khoâng caàn thay nöôùc trong thôøi gian öông maø phaûi giöõa möùc nöôùc oån ñònh 11) Quaûûn lyùù ruoääng nuoâi⠃ Möùc nöôùc: 0.4-0.6 m treân maët ruoäng ƒ pH: 7.5-8.5 ƒ < 7.5 thì boùn voâi ƒ > 9 thì thay nöôùc ƒ Ñoä kieàm: 80-150 mg/l (boùn phoâi) neáu giaûm thì boùn voâi. ƒ Maøu nöôùc: #30 cm, neáu >30cm --> boùn 1,5-2 kg Ureâ+0,5kg DAP (hoaø nöôùc taït cho 1.000 m3 nöôùc). ƒ Ñoämaën: >8 %o ƒ Oxy hoøa tan: > 5 mg/l ƒ Boùn voâi: CaCO3 ñònh kyø (2-3kg/1.000 m2/2 tuaàn) vaø sau moãi laàn möa hay thay nöôùc. ƒ Thay nöôùc khi caàn thieát (töø ao laéng (hay töø kinh), duøng löôùi loïc vaø thay < 30% löôïng nöôùc/laàn) Ruoäng nuoâi toâm khoâng toát Ruoäng ñaõ thaû toâm Ruoäng ñaõ thaû toâmRuoäng chuaånbò thaû toâm Ruoäng chuaånbò thaû toâm 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Beänh ít xuaát hieän (coù ruûi ro) Beänh xuaát hieän khaù (khaù ruûi ro) Beänh xuaát hieän nhieàu (raát ruûi ro – ñoám traéng) Chu kỳ xuất hiện của bệnh ở toâmâ 12) Thu hoïïach ª Sau 3-4 thaùng nuoâi ª Xoå qua coáng coù löôùi thu toâm (luù) ª Naêng suaát töø 300-500 kg/ha