Kinh tế học vi mô - Độ co giãn của cung và cầu

Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 1 17.10.2012 ĐỘ CO GIÃN CỦA CUNG VÀ CẦU 10/17/2012 1 Đặng Văn Thanh 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 2 CÁC NỘI DUNG CHÍNH  Độ co giãn của cầu theo giá  Độ co giãn chéo của cầu  Độ co giãn của cầu theo thu nhập  Độï co giãn của cung (theo giá)  Gánh nặng của thuế, lợi ích của trợ cấp Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 2 17.10.2012 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 3 Độ co giãn của cầu  Khái niệm: Độ co giãn của cầu theo biến số x là % thay đổi của lượng cầu khi biến số x thay đổi 1%.  Công thức tính: E x = %DQD/ %Dx 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 4 Độ co giãn của cầu theo giá  Khái niệm: Là phần trăm thay đổi trong lượng cầu của một hàng hóa hoặc dịch vụ khi giá của nó thay đổi 1%.  Công thức tính: P)Q)/(%(% EP DD Q P * P Q P/P Q/Q EP D D  D D  Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 3 17.10.2012 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 5 Độ co giãn của cầu theo giá  Nhận xét 1) Do mối quan hệ giữa P và Q là nghịch biến nên E P < 0. 2) E P không có đơn vị tính 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 6 Độ co giãn của cầu theo giá  Các trường hợp co giãn của cầu theo giá  Nếu E P <- 1 hay /E p / >1: phần trăm thay đổi của lượng cầu lớn hơn phần trăm thay đổi của giá. Cầu co giãn nhiều, khách hàng phản ứng mạnh.  Nếu E P >- 1 hay /E p / <1: phần trăm thay đổi của lượng cầu nhỏ hơn phần trăm thay đổi của giá. Cầu co giãn ít, khách hàng phản ứng yếu.  Nếu E P =- 1 hay /E p / =1: phần trăm thay đổi của lượng cầu bằng với phần trăm thay đổi của giá. Cầu co giãn một đơn vị Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 4 17.10.2012 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 7 Độ co giãn của cầu theo giá Q P Ep < -1 E p = -1 E p = 0  - EP Khi di chuyển xuống dưới đường cầu, độ co giãn càng giảm. 4 8 2 4 E p > -1 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 8 Độ co giãn của cầu theo giá D P *  - EP Q P Cầu co giãn hoàn toàn Q 0 EP  Q P Cầu hoàn toàn không co giãn Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 5 17.10.2012 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 9 Độ co giãn của cầu theo giá  Những nhân tố chính ảnh hưởng đến độ co giãn của cầu theo giá  Tính chất của hàng hoá.  Tính thay thế của hàng hoá.  Mức chi tiêu của mặt hàng trong tổng mức chi tiêu  Tính thời gian 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 10 Độ co giãn của cầu theo giá  Mối quan hệ giữa doanh thu (chi tiêu) và giá bán phụ thuộc vào E p  E P <-1: TR nghịch biến với P (đồng biến với Q)  E P >-1: TR đồng biến với P (nghịch biến với Q)  Tại mức giá và lượng bán có E P = -1 TR thế nào? Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 6 17.10.2012 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 11 Độ co giãn chéo của cầu  Độ co giãn chéo giữa hai mặt hàng X và Y là phần trăm thay đổi của lượng cầu mặt hàng X khi giá mặt hàng Y thay đổi 1%. X Y Y X YY XX XY Q P * P Q /PP /QQ E D D  D D  )P)/(%Q(% E YXXY DD 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 12 Độ co giãn chéo của cầu  E XY = 0 : X và Y là hai mặt hàng không liên quan  E XY < 0 : X và Y là hai mặt hàng bổ sung  E XY > 0 : X và Y là hai mặt hàng thay thế Quan hệ giữa hai doanh nghiệp là gì? Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 7 17.10.2012 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 13 Độ co giãn của cầu theo thu nhập  Độ co giãn của cầu theo thu nhập là phần trăm thay đổi của lượng cầu khi thu nhập thay đổi 1%. Q I * Q /I Q/Q EI II D D  D D  )Q)/(%(% EI IDD 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 14 Độ co giãn của cầu theo thu nhập  E I < 0: hàng cấp thấp  E I > 0: hàng thông thường  E I <1: hàng thiết yếu  E I >1: hàng cao cấp Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 8 17.10.2012 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 15 Độ co giãn của cung  Độ co giãn của cung (theo giá) là phần trăm thay đổi của lượng cung khi giá thay đổi 1%.  Độ co giãn của cung có dấu dương do giá và lượng cung quan hệ đồng biến P)Q)/(%(% ES DD Q P * P Q P/P Q/Q ES D D  D D  10/17/2012 Đặng Văn Thanh 16 Độ co giãn của cung  E S >1: cung co giãn nhiều  E S <1: cung co giãn ít  E S =1: cung co giãn một đơn vị  E S = 0: cung hoàn toàn không co giãn  E S = ∞ : cung co giãn hoàn toàn Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 9 17.10.2012 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 17 D S Tác động của thuế gián thu Q P P 0 Q 0 Q 1 P D 1 t * Sản lượng giảm * Giá cầu (giá người mua phải trả) tăng * Giá cung (giá người bán nhận được sau khi đã nộp thuế) giảm P S 1 S 1 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 18 Ai chịu thuế nhiều hơn tuỳ thuộc vào độ co giãn của cung và cầu Q Q P P S D S D Q 0 P 0 P 0 Q 0 Q 1 P D 1 P S 1 t Q 1 t Cầu co giãn ít hơn cung, người tiêu dùng chịu thuế nhiều hơn P D 1 P S 1 Cung co giãn ít hơn cầu, nhà sản xuất chịu thuế nhiều hơn Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright Kinh tế Vi mô Bài giảng 6 Đặng Văn Thanh 10 17.10.2012 10/17/2012 Đặng Văn Thanh 19 s Trợ cấp Giống như thuế, lợi ích của trợ cấp được phân chia cho cả người mua và người bán, tùy thuộc vào độ co giãn của cung và cầu. * Sản lượng tăng * Giá cầu (giá người mua phải trả) giảm * Giá cung (giá người bán nhận được sau khi đã nhận trợ cấp) tăng S D Q P P 0 Q 0 S 1 Q 1 P D 1 P S 1