Đề cương Quy hoạch phát triển lãnh thổ

HỌC VIỆN CHÍNH SÁCH VÀ PHÁT TRIỂN KHOA QUY HOẠCH PHÁT TRIỂN CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP 1. Tên môn học:QUY HOẠCH PHÁT TRIỂN LÃNH THỔ 2. Giảng viên phụ trách - Giảng viên: ThS. Lê Kim Chi - Điện thoại: 092.515.555 - 0982831510 5. Nội dung ôn tập - Những về vấn đề lý luận cơ bản của quy hoạch phát triển lãnh thổ. - Thực tiễn quy hoạch lãnh thổ ở Việt Nam và những vấn đề về quản lý nhà nước đối với QHPTLT của Việt Nam. - Nội dung và phương pháp quy hoạch phát triển lãnh thổ ở Việt Nam. 7. Tài liệu tham khảo ôn thi 1. Lê Kim Chi, 2013, Tập bài giảng “ Quy hoạch phát triển lãnh thổ”, tài liệu lưu hành nội bộ, HVCS&PT. 2.Viện Chiến lược phát triển, “Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, XNB Chính trị quốc gia, 2004 3.PGS.TS. Ngô Doãn Vịnh,2003, “Nghiên cứu chiến lược và quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam- học hỏi và sáng tạo”, XNB Chính trị quốc gia. 4. PGS.TS. Ngô Doãn Vịnh, 2007, “Chiến lược phát triển, bàn về tư duy và hành động có tính chiến lược”, XNB Chính trị quốc gia. 5. Hoàng Sỹ Động,2012, “Quy hoạch từ lý thuyết đến thực tiễn ở nước chuyển đổi mô hình phát triển”, NXB Khoa học và Kỹ thuật, 6.TS. Ngô Thúy Quỳnh,2010, “Giáo trình Tổ chức lãnh thổ kinh tế”, NXB Chính trị quốc gia. 12. Nội dung chi tiết và lịch học môn Quy hoạch phát triển lãnh thổ Tuần Nội dung học Tài liệu tham khảo Nội dung 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUY HOẠCH PHÁT TRIỂN LÃNH THỔ Buổi 1 Ngày.. Số giờ trên lớp:3 1. Quan niệm chung về QHPTLT. 2.QHPTLT trên thế giới. -Các nước công nghiệp phát triển - Các nước thuộc LBNga và Đông Âu -Trung Quốc, Hàn Quốc, Malaysia 3. QHPTLT ở Việt Nam (2 tiết) -Quy trình kế hoạch hóa -Quan niệm về QHPTLT - Mục đích QHPTLT - Đối tượng QHPTLT - Các loại QHPTLT ở VN - Nội dung QHPTLT ở VN -Bản chất, đặc điểm của QHPTLT ở Việt Nam 4.Thực tiễn công tác QHPTLT ở Việt Nam: Thành tựu Khuô khổ pháp lý QHTTPTKT-XH vùng, lãnh thổ QHKKT; QHKCN QHPT ngành Hạn chế Hạn chế trong QHTTPTKT-XH Hạn chế trong QHKKT và KCN Hạn chế trong QHPT ngành, lĩnh vực Tập bài giảng: Quy hoạch phát triển lãnh thổ - Viện Chiến lược phát triển, “Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, XNB Chính trị quốc gia, 2004 và các Nội dung 2. NỘI DUNG QUY HOẠCH PHÁT TRIỂN LÃNH THỔ Ở VIỆT NAM I. Quy trình lập QHPT và Phân tích, đánh giá, dự báo về các yếu tố, điều kiện phát triển Buổi: 2 Ngày:.. Số giờ trên lớp: 3 - Quy trình lập QHPT Bước 1: Hình thành ý tưởng, xây dựng đề cương Bước 2: Thu thập xử lý số liệu, tài liệu Bước 3: Tiến hành nghiên cứu các chuyên đề và tổ chức đánh giá, nghiệm thu các chuyên đề nghiên cứu Bước 4: Xử lý và xây dựng báo cáo tổng hợp, xin ý kiến tư vấn chuyên gia Bước 5: Tổ chức thẩm định, thông qua quy hoạch Bước 6: Công bố quy hoạch - Phân tích, đánh giá vị trí địa lý và địa thế của lãnh thổ; - Phân tích, đánh giá tiềm năng và khả năng khai thác các tài nguyên thiên nhiên để phát triển kinh tế - xã hội của lãnh thổ trong thời kỳ quy hoạch; - Phân tích, đánh giá nguồn nhân lực; Tập bài giảng: Quy hoạch phát triển lãnh thổ - Viện Chiến lược phát triển, “Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, XNB Chính trị quốc gia, 2004 và các II: Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển kinh tế, xã hội của lãnh thổ quy hoạch và Phân tích những hạn chế , thách thức và ảnh hưởng của bối cảnh bên ngoài đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội của lãnh thổ Buổi: 3 Ngày:.. Số giờ trên lớp: 3 - Phân tích tình trạng và trình độ phát triển: tăng trưởng kinh tế, cơ cấu kinh tế, trình độ công nghệ, xuất khẩu và độ mở của nền kinh tế (có so sánh với lãnh thổ khác, cả nước), đầu tư phát triển; - Phân tích hiện trạng và trình độ phát triển các ngành sản xuất; - Phân tích hiện trạng và trình độ phát triển các lĩnh vực chủ yếu; - Những biện pháp đã thực thi: cơ chế, chính sách phát triển, đầu tư, hợp tác liên lãnh thổ và quốc tế, cải cách hành chính và quản lý nhà nước 1. Phân tích những hạn chế và thách thức phát triển của lãnh thổ a. Đối với phân tích hạn chế phát triển trong thời kỳ quy hoạch b. Phân tích các thách thức chủ yếu trong thời kỳ quy hoạch 2. Phân tích ảnh hưởng của bối cảnh bên ngoài đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội của lãnh thổ a. Đối với nội dung yêu cầu của cả nước, của cấp lãnh thổ lớn hơn đối với việc xác định mục tiêu phát triển của lãnh thổ b.Phân tích và dự báo khả năng đầu tư vào tỉnh c. Phân tích và dự báo khả năng tiêu thụ sản phẩm và sức ép cạnh tranh đối với sản phẩm hàng hóa của lãnh thổ quy hoạch c. Phân tích và dự báo khả năng tiếp thu công nghệ và kinh nghiệm quản trị tiên tiến vào lãnh thổ quy hoạch d. Đối với nội dung dự báo khả năng rủi ro Tập bài giảng: Quy hoạch phát triển lãnh thổ - Viện Chiến lược phát triển, “Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, XNB Chính trị quốc gia, 2004 và các III. Định hướng phát triển lãnh thổ trong kỳ quy hoạch Buổi: 4 Ngày:.. Số giờ trên lớp: 3 1. Luận chứng quan điểm, mục tiêu phát triển lãnh thổ cho kỳ quy hoạch a. Xác định quan điểm phát triển b. Luận chứng mục tiêu phát triển cho từng giai đoạn và lựa chọn phương án phát triển - Cách tiếp cận theo mục tiêu - Cách tiếp cận từ tiềm năng phát triển c. Dự báo và lựa chọn phương án phát triển - Các tiêu chí dự báo phương án tăng trưởng - Các bước tính toán dự báo tăng trưởng kinh tế tiếp cận từ mục tiêu phát triển - Luận chứng lựa chọn cơ cấu kinh tế - Luận chứng lựa chọn các khâu đột phá 2. Luận chứng phương hướng phát triển các ngành, lĩnh vực và sản phẩm chủ lực a. Phương hướng phát triển công nghiệp và các sản phẩm công nghiệp ưu tiên, công nghiệp mũi nhọn b. Phương hướng phát triển khu vực dịch vụ c. Phương hướng phát triển nông nghiệp và phát triển nông thôn d. Phát triển nguồn nhân lực và các lĩnh vực xã hội: e. Phương hướng phát triển kết cấu hạ tầng chủ yếu f. Phương hướng bảo vệ môi trường g. Phương hướng phát triển kinh tế - xã hội kết hợp với đảm bảo an ninh quốc phòng h. Phương hướng tổ chức lãnh thổ i. Các chương trình phát triển, dự án ưu tiên đầu tư Tập bài giảng: Quy hoạch phát triển lãnh thổ - Viện Chiến lược phát triển, “Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, XNB Chính trị quốc gia, 2004 và các III. Xác định các giải pháp nhằm thực hiện quy hoạch; đề xuất phương án tổ chức thực hiện quy hoạch và thể hiện phương án quy hoạch phát triển lãnh thổ trên bản đồ quy hoạch Buổi: 5 Ngày:.. Số giờ trên lớp: 3 1. Huy động và sử dụng vốn đầu tư a. Dự báo nhu cầu và xác đinh các nguồn vốn đầu tư cho phát triển b. Xác định nguồn vốn đầu tư c. Dự báo các nguồn vốn có khả năng huy động 2. Giải pháp phát triển nguồn nhân lực 3. Mở rộng hợp tác liên tỉnh và hợp tác quốc tế 4. Lựa chọn bước đi trong thời kỳ quy hoạch 5. Tổ chức thực hiện quy hoạch 1. Tỷ lệ kích thước các bản đồ 2. Yêu cầu nội dung các bản đồ a. Bản đồ hành chính, vị trí địa lý, dân cư b. Bản đồ hệ thống kết cấu hạ tầng chủ yếu (hiện trạng và quy hoạch) c. Bản đồ hiện trạng phân bố đô thị, khu công nghiệp và các công trình chủ yếu. d. Bản đồ quy hoạch tổ chức không gian lãnh thổ e.Bản đồ quy hoạch phát triển lãnh thổ 3.Một số ký hiệu thống nhất sử dụng trong bản đồ quy hoạch phát triển lãnh thổ Tập bài giảng: Quy hoạch phát triển lãnh thổ - Viện Chiến lược phát triển, “Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, XNB Chính trị quốc gia, 2004 và các Buổi: 6 Ngày:.. Số giờ trên lớp: 3 Quản lý Nhà nước trong Quy hoạch phát triển lãnh thổ oqr Việt Nam Tập bài giảng: Quy hoạch phát triển lãnh thổ - Viện Chiến lược phát triển, “Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, XNB Chính trị quốc gia, 2004 và các