Chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề trồng rau hữu cơ

phân xanh 2.3. Kỹ thuật trồng cây phân xanh 3. Cây dẫn dụ, xua đuổi 3.1. Mục đích trồng cây dẫn dụ, xua đuổi 3.2. Giới thiệu các loại cây dẫn dụ, xua đuổi 3.3. Kỹ thuật trồng cây dẫn dụ, xua đuổi B. Câu hỏi và bài tập thực hành - Trồng cây hàng rào - Trồng cây dẫn dụ, xua đuổi - Trồng cây phân xanh C. Ghi nhớ IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun Chuẩn bị trước gieo trồng trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng rau hữu cơ. - Các nội quy, quy định về an toàn, vệ sinh lao động 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: - Máy tính, máy chiếu, phim tài liệu, băng đĩa, tranh ảnh hướng dẫn Trồng cây hàng rào, cây phân xanh, ủ phân hữu cơ - Dụng cụ phục vụ thiết kế như bút vẽ, giấy A4, A0, bản đồ, sơ đồ 3. Điều kiện về cơ sở vật chất cho lớp học 30 người: - 01 Phòng học 30m2, có đủ bảng, bàn ghế cho giáo viên và học viên. - 500 m2 (hay 01 ha) vườn trồng rau hữu cơ (có thể thuê, mượn của cơ sở trồng rau hữu cơ ở gần địa điểm của lớp học). - Phân gà 1000 kg, phân trâu, bò 1000 kg - Cây cỏ voi 300 cây - Cây phân xanh 500 cành - Các dụng cụ giản đơn như dao, leng (xẻng), cuốc … mỗi loại có 06 cái. 4. Điều kiện khác: Mỗi học viên có đủ bộ bảo hộ lao động như áo, mũ, kính, khẩu trang, ủng bảo hộ lao động… V. PHUƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá a. Kiểm tra định kỳ - Lý thuyết: trắc nghiệm khách quan hoặc vấn đáp - Đánh giá kỹ năng nghề: Kiểm tra kỹ năng nghề thông qua bài thực hành, kiểm tra qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. b. Kiểm tra kết thúc mô đun - Kiếm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) thực hiện + Thiết kế khu vườn ươm, khu trồng rau diện tích 1000 m2 + Lập kế hoạch trồng rau hữu cơ cho một năm với diện tích 5000 m2 + Ủ phân chuồng với số lượng phân trâu, bò 500 kg + Làm đất với diện tích 100 m2 + Trồng cây phân xanh, cây hàng rào 200 m2 - Kiểm tra cá nhân: Học viên trình bày kỹ thuật thiết kế khu vườn sản xuât, ủ phân chuồng, làm đất, trồng cây phân xanh, cây hàng rào. 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Lập kế hoạch sản xuất, các bước tiến hành làm phân ủ hữu cơ, kỹ thuật làm đất - Thực hành: Ủ phân, làm đất, vệ sinh đồng ruộng, làm đất, rạch hàng, bón phân lót... VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun chuẩn bị trước gieo trồng rau hữu cơ áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun chuẩn bị trước gieo trồng rau hữu cơ có thể sử dụng dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng (dạy nghề thường xuyên) - Chương trình áp dụng cho cả nước. - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu. 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun - Các bài trong mô đun là các nội dung cần thiết phải thực hiện. Phần lý thuyết giảng dạy tại lớp phần thực hành giảng dạy tại thực địa, vườn thực hành, có đầy đủ các trang thiết bị, dụng cụ, vật tư cần thiết để thực hiện các bài thực hành trong mô đun. - Lý thuyết: Sử dụng phương pháp lấy người học làm trung tâm - Thực hành: Sử dụng phương pháp làm mẫu (theo trình tự hướng dẫn kỹ năng). 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Lập kế hoạch sản xuất, kỹ thuật làm phân ủ, kỹ thuật làm đất trồng rau hữu cơ - Thực hành: Các bước thực hiện ủ phân hữu cơ, làm đất trồng rau hữu cơ. 4. Sách giáo khoa và tài liệu tham khảo: [1] . Hội nông dân Việt Nam (2007). Làm phân ủ thật đơn giản. Tài liệu dự án “Phát triển khuôn khổ cho sản xuất và marketing Nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam” [2]. Tạ Thị Thu Cúc. (2007). Kỹ thuật trồng rau ăn lá. Nhà xuất bản Phụ Nữ [3]. Nguyễn Mạnh Chinh (2004) Sổ tay trồng rau an toàn. Nhà xuất bản NN [4]. Trung tâm khuyến nông quốc gia (2010). Kỹ thuật sản xuất rau an toàn. Nhà Xuất bản Nông nghiệp [5]. Tổ chức ADDA – Đan Mạch (2008). Tài liệu tập huấn nông dân về sản xuất hữu cơ tại Việt Nam [6]. WWW. vietnamorganic.vn CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Sản xuất cây giống Mã số mô đun: MĐ 02 Nghề: Trồng rau hữu cơ CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO SẢN XUẤT CÂY GIỐNG Mã số của mô đun: MĐ 02 Thời gian mô đun: 48 giờ (Lý thuyết: 12 giờ; Thực hành: 34 giờ Kiểm tra kết thúc mô đun: 02 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: + Mô đun sản xuất cây giống là mô đun được bố trí sau mô đun chuẩn bị trước gieo trồng rau hữu cơ. - Tính chất: + Đây là mô đun kỹ năng chuyên môn nghề kỹ thuật trồng rau hữu cơ. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Trình bày được tiêu chuẩn một cây giống tốt. - Xác đinh thời gian gieo, xác định cách gieo, chuẩn bị đất gieo ươm, chuẩn bị hạt giống và xử lý hạt, thực hiện gieo ươm và chăm sóc cây giống - Thực hành sản xuât giống rau bắp cải, cà chua, dưa chuột, đậu cô ve. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1 .Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Số TT Tên các bài trong mô đun Thời gian (giờ) Tổng số Lý thuyết Thực hành Kiểm tra 1 Chuẩn bị làm cây giống 12 3 8 1 2 Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây giống 26 6 19 1 3 Chuẩn bị cây giống xuất vườn 8 3 5 Kiểm tra kết thức mô đun 2 2 Cộng 48 12 32 4 Ghi chú: * Kiểm tra tích hợp giữa lý thuyết với thực hành nên thời gian kiểm tra được tính trong tổng số giờ thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1: Chuẩn bị làm cây giống Thời gian: 12 giờ Mục tiêu: - Lựa chọn vị trí sản xuất cây giống - Nhân giống bằng phương pháp gieo hạt và ghép. - Thực hiện các công việc chăm sóc vườn ươm A. Nội dung: 1. Chọn địa điểm thành lập vườn ươm 1.1. Điều kiện khí hậu 1.2. Điều kiện đất đai 2. Quy hoạch và thiết kế vườn ươm 2.1. Các loại vườn ươm 2.2. Quy hoạch và thiết kế vườn ươm cố định 2.3. Quy hoạch và thiết kế vườn ươm tạm thời 3. Những chú ý khi chọn địa điểm vườn ươm cây giống 4. Các phương pháp gieo ươm hạt giống 4.1. Phương pháp nhân giống hữu tính (bằng hạt). 4.1.1. Phương pháp gieo hạt cà chua 4.1.2. Phương pháp gieo hạt cải bắp 4.1.3. Phương pháp gieo hạt dưa chuột 4.1.4. Phương pháp gieo hạt đậu đỗ 4.2. Nhân giống bằng phương pháp ghép (áp dụng đối với giống cà chua) 5. Chuẩn bị đất làm vườn ươm 6. Chăm sóc và tưới nước 7. Quản lý dịch hại B. Câu hỏi và bài tập thực hành - Vườn ươm cố định và vườn ươm tạm thời - Các phương pháp gieo ươm hạt giống C. Ghi nhớ Kỹ thuật ghép cà chua lên gốc cà tím Bài 2: Kỹ thuật gieo và chăm sóc cây giống Thời gian:26 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các bước gieo ươm và chăm sóc cây giống rau, bắp cải, dưa chuột, cà chua; - Thực hiện được các công việc chăm sóc cây giống rau, bắp cải, dưa chuột, cà chua; A. Nội dung: 1. Kỹ thuật gieo và chăm sóc cà chua 1.1. Thời vụ trồng 1.2. Giống cà chua 1.3. Xử lý hạt giống 1.4. Gieo hạt 1.5. Chăm sóc cây giống 1.5.1. Làm giàn che 1.5.2. Tưới nước 1.5.3. Bỏ rơm rạ che phủ ra khỏi luống 1.5.4. Nhổ cỏ, định cây 1.5.5. Bón phân thúc 1.5.6. Quản lý sâu bệnh 1.5.7. Huấn luyện cây giống 2. Kỹ thuật gieo và chăm sóc cải bắp 2.1. Thời vụ trồng 2.2. Giống 2.3. Xử lý hạt giống 2.4. Gieo hạt 2.5. Chăm sóc cây giống 2.5.1. Làm giàn che 2.5.2. Tưới nước 2.5.3. Bỏ rơm rạ che phủ ra khỏi luống 2.5.4. Nhổ cỏ, định cây 2.5.5. Bón phân thúc 2.5.6. Quản lý sâu bệnh 3. Kỹ thuật gieo và chăm sóc dưa chuột 3.1. Thời vụ trồng 3.2. Giống 3.3. Xử lý hạt giống 3.4. Gieo hạt 3.5. Chăm sóc cây giống 4. Kỹ thuật gieo và chăm sóc đậu côve 4.1. Thời vụ trồng 4.2. Giống B. Câu hỏi và bài tập thực hành - Gieo hạt - Làm giàn che - Tưới nước - Làm cỏ - Bắt sâu C. Ghi nhớ Bài 3: Chuẩn bị cây giống xuất vườn Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Xác định được thời điểm cây xuất vườn; - Thực hiện các công việc chăm sóc trước khi xuất vườn; - Lựa chọn được những cây giống theo tiêu chuẩn trước khi xuât vườn. A. Nội dung: 1. Kỹ thuật chăm sóc cà chua trước khi xuất vườn 1.1. Tiêu chuẩn cây giống xuất vườn 1.2. Kỹ thuật chăm sóc cà chua trước khi xuất vườn 2. Kỹ thuật chăm sóc cải bắp trước khi xuất vườn 2.1. Tiêu chuẩn cây giống xuất vườn 2.2. Kỹ thuật chăm sóc cải bắp trước khi xuất vườn 3. Kỹ thuật chăm sóc dưa chuột trước khi xuất vườn 3.1. Tiêu chuẩn cây giống xuất vườn 3.2. Kỹ thuật chăm sóc dưa chuột trước khi xuất vườn B. Câu hỏi và bài tập thực hành - Phân loại cây giống - Nhổ cây giống C. Ghi nhớ Tiêu chuẩn cây giống xuất vườn IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun Sản xuất cây giống trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng rau hữu cơ. - Các nội quy, quy định về an toàn, vệ sinh lao động 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: Máy tính, máy chiếu, phim tài liệu, băng đĩa, tranh ảnh hướng dẫn sản xuất cây bắp cải, cà chua. 3. Điều kiện về cơ sở vật chất cho lớp học 30 người: - 01 Phòng học 30m2, có đủ bảng, bàn ghế cho giáo viên và học viên. - 360 m2 vườn sản xuất cây giống (có thể thuê, mượn của cơ sở trồng rau hữu cơ ở gần địa điểm của lớp học). - 200 g hạt bắp cải, 100 g hạt cà chua - Các dụng cụ giản đơn như dao, leng (xẻng), cuốc … mỗi loại có 06 cái. 4. Điều kiện khác: Mỗi học viên có đủ bộ bảo hộ lao động như áo, mũ, kính, khẩu trang, ủng bảo hộ lao động… V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Kiểm tra định kỳ + Phần lý thuyết: Hình thức kiểm tra vấn đáp - tự luận - trắc nghiệm; + Phần thực hành: Giáo viên phải quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện, đảm bảo an toàn trong quá trình thực hiện và bài báo cáo thực hành để đánh giá cho từng bài thực hành; - Kiểm tra kết thúc môn học: + Phần lý thuyết: Kiểm tra viết (tự luận hay trắc nghiệm) tổng hợp các kiến thức của môn học; + Phần thực hành: Các thao tác trong từng bước của việc thực hiện qui trình 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Tiêu chuẩn cây giống tốt, kỹ thuật chăm sóc cây giống giai đoạn vườn ươm. - Thực hành: Làm đất, bón phân, tưới nước, che phủ, quản lý sâu bệnh hại giai đoạn vườn ươm. VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun chuẩn bị trước gieo trồng rau hữu cơ áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun chuẩn bị trước gieo trồng rau hữu cơ có thể sử dụng dạy độc lập hoặc cùng một số mô đun khác cho các khoá tập huấn hoặc dạy nghề dưới 3 tháng (dạy nghề thường xuyên) - Chương trình áp dụng cho cả nước. - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu. 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun - Các bài trong mô đun là các nội dung cần thiết phải thực hiện. Phần lý thuyết giảng dạy tại lớp phần thực hành giảng dạy tại thực địa, vườn thực hành, có đầy đủ các trang thiết bị, dụng cụ, vật tư cần thiết để thực hiện các bài thực hành trong mô đun. - Lý thuyết: Sử dụng phương pháp lấy người học làm trung tâm - Thực hành: Sử dụng phương pháp làm mẫu (theo trình tự hướng dẫn kỹ năng). 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Tiêu chuẩn một cây giống tốt - Thực hành: Làm đất, bón phân, chăm sóc cây giống. 4. Sách giáo khoa và tài liệu tham khảo: [1]. Bộ môn rau quả (2010), Giáo trình trồng rau. Nhà Xuất bản Nông nghiệp [2]. Vũ Hữu Yên (2001). Giáo trình Trồng trọt. NXB Giáo dục 2001. [3]. Trung tâm khuyến nông quốc gia (2010). Kỹ thuật sản xuất rau an toàn. Nhà Xuất bản Nông nghiệp [4]Trung tâm khuyến nông T.P Hồ Chí Minh Cẩm nang trồng rau ăn lá . 2009 [5] ADDA – Việt nam . Canh tác hữu cơ. www. Vietnamorganic.vn [6] ADDA – Việt nam . Cẩm nang trồng rau hữu cơ. Vietnamorganic.vn [7] ADDA – Việt nam. Sổ tay PGS cho người sản xuất rauVietnamorganic.vn [8] ADDA – Việt nam. Giáo trình huấn luyện nông dân sản xuất hữu cơ. Vietnamorganic.vn CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Trồng và chăm sóc rau hữu cơ Mã số mô đun: MĐ 03 Nghề: Trồng rau hữu cơ CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO TRỒNG VÀ CHĂM SÓC RAU HỮU CƠ Mã số của mô đun: MĐ 3 Thời gian mô đun: 120 giờ (Lý thuyết: 26 giờ; Thực hành: 92 giờ Kiểm tra kết thúc mô đun: 2 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: Mô đun trồng và chăm sóc rau hữu cơ là một mô đun quan trọn trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp trồng rau hữu cơ; được giảng dạy sau mô đun sản xuất cây giống và trước mô đun quản lý dịch hại, Mô đun sản xuất trồng và chăm sóc rau hữu cơ cũng có thể giảng dạy độc lập theo yêu cầu của người học. - Tính chất: Đây là một trong những mô đun chuyên môn nghề trồng rau hữu cơ, được thực hiện chủ yếu ở ruộng sản xuất rau. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Xác định các giai đoạn trồng và chăm sóc cho các loại cây rau: bắp cải, cà chua, đậu cô ve, dưa chuột; - Tính toán được lượng phân bón, nước tưới của cây bắp cải, cà chua, đậu cô ve, dưa chuột; - Áp dụng được kỹ thuật canh tác hữu cơ trong sản xuất để tăng năng suất, chất lượng cây bắp cải, cà chua, đậu cô ve, dưa chuột; - Tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn PGS , rèn luyện được tính cẩn thận, tỷ mỉ, chính xác, an toàn lao động, vệ sinh môi trường trong việc trồng và chăm sóc cây rau hữu cơ; III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Số TT Tên các bài trong mô đun Thời gian (giờ) Tổng số Lý thuyết Thực hành Kiểm tra 1 Trồng và chăm sóc bắp cải hữu cơ 29 6 22 1 2 Trồng và chăm sóc dưa chuột hữu cơ 30 7 21 2 3 Trồng và chăm sóc đậu cove hữu cơ 29 6 22 1 4 Trồng và chăm sóc cà chua hữu cơ 30 7 21 2 Kiểm tra kết thức mô đun 2 2 Cộng 120 26 86 8 Ghi chú: * Kiểm tra tích hợp giữa lý thuyết với thực hành nên thời gian kiểm tra được tính trong tổng số giờ thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1: Trồng và chăm sóc rau bắp cải hữu cơ Thời gian:29 giờ Mục tiêu: - Xác định được các thời vụ, các giai đoạn chăm sóc bắp cải; - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc rau bắp cải theo hình thức hữu cơ; - Lựa chọn đúng dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện chăm sóc cây đúng kỹ thuật; - Thực hiện được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc rau bắp cải theo hình thức hữu cơ; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. A. Giới thiệu về quy trình B. Các bước tiến hành 1. Luân canh 2. Thời vụ 3. Mật độ, khoảng cách 4. Trồng rau, trồng xen 5. Lượng phân bón cho cây bắp cải 6. Chăm sóc 6.1. Giai đoạn hồi xanh 6.2. Giai đoạn hồi xanh – trải lá 6.3. Giai đoạn trải lá – cuốn 6.4. Giai đoạn cuấn – thu hoạch C. Bài tập và sản phẩm thực hành của học viên 1. Bón phân 2. Tưới nước 3. Trồng dặm 4. Làm cỏ 5. Ngắt bỏ lá già, lá bị sâu bệnh D. Ghi nhớ - Thời vụ trồng - Mật độ, khoảng cách - Lượng phân bón - Các Giai đoạn sinh trưởng của cây - Trồng xen Bài 2: Trồng và chăm sóc dưa chuột hữu cơ Thời gian:30 giờ Mục tiêu: - Xác định được các thời vụ, các giai đoạn chăm sóc dưa chuột; - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc dưa chuột theo hình thức hữu cơ; - Lựa chọn đúng dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện chăm sóc cây đúng kỹ thuật; - Thực hiện được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc dưa chuột theo hình thức hữu cơ; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Nội dung: A. Giới thiệu về quy trình B. Các bước tiến hành 1. Luân canh 2. Thời vụ 3. Mật độ, khoảng cách 4. Trồng rau, trồng xen 5. Lượng phân bón 6. Chăm sóc 6.1. Giai đoạn cây con 6.2. Giai đoạn sinh trưởng dinh dưỡng 6.3. Giai đoạn ra hoa 6.4. Giai đoạn quả C. Sản phẩm thực hành của học viên 1. Bón phân 2. Tưới nước 3. Trồng dặm 4. Làm cỏ, xới đất 5. Làm giàn D. Ghi nhớ - Thời vụ trồng - Mật độ, khoảng cách - Lượng phân bón - Các Giai đoạn sinh trưởng của cây Bài 3: Trồng và chăm sóc đậu cô ve hữu cơ Thời gian:29 giờ Mục tiêu: - Xác định được các thời vụ, các giai đoạn chăm sóc đậu cô ve; - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc đậu cô ve theo hình thức hữu cơ; - Lựa chọn đúng dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện chăm sóc cây đúng kỹ thuật; - Thực hiện được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc đậu cô ve theo hình thức hữu cơ; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Nội dung: A. Giới thiệu về quy trình B. Các bước tiến hành 1. Luân canh 2. Thời vụ 3. Mật độ, khoảng cách 4. Trồng đậu cô ve, trồng xen 5. Lượng phân bón 6. Chăm sóc 6.1. Giai đoạn nảy mầm và hình thành lá thật 6.2. Giai đoạn sinh cành và phát triển thân lá nhanh 6.3. Giai đoạn ra hoa và hình thành quả 6.4. Giai đoạn quả đầy và chín 6.4. Giai đoạn thu hoạch C. Sản phẩm thực hành của học viên 1. Bón phân 2. Tưới nước 3. Trồng dặm 4. Làm cỏ 5. Làm giàn D. Ghi nhớ - Thời vụ trồng - Mật độ, khoảng cách - Lượng phân bón - Các Giai đoạn sinh trưởng của cây Bài 4: Trồng và chăm sóc cà chua hữu cơ Thời gian:30 giờ Mục tiêu: - Xác định được các thời vụ, các giai đoạn chăm sóc cà chua; - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật trồng và chăm sóc cà chua theo hình thức hữu cơ; - Lựa chọn đúng dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện chăm sóc cây đúng kỹ thuật; - Thực hiện được các bước trong quy trình trồng và chăm sóc cà chua theo hình thức hữu cơ; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. Nội dung: A. Giới thiệu về quy trình B. Các bước tiến hành 1. Luân canh 2. Thời vụ 3. Mật độ, khoảng cách 4. Trồng cà chua, trồng xen 5. Lượng phân bón 6. Chăm sóc 6.1. Giai đoạn cây con 6.2. Giai đoạn ra hoa 6.3. Giai đoạn quả 6.4. Giai đoạn thu hoạch C. Sản phẩm thực hành của học viên 1. Bón phân 2. Tưới nước 3. Trồng dặm 4. Làm cỏ 5. Làm giàn 6. Định tỉa cành 7. Buộc cây vào giàn D. Ghi nhớ - Thời vụ trồng - Mật độ, khoảng cách - Lượng phân bón - Các Giai đoạn sinh trưởng của cây IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: - Giáo trình dạy nghề mô đun Trồng và chăm sóc rau hữu cơ trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề Trồng rau hữu cơ. - Các nội quy, quy định về an toàn, vệ sinh lao động 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: Máy tính, máy chiếu, phim tài liệu, băng đĩa, tranh ảnh hướng dẫn Trồng chăm sóc, bắp cải, cà chua, dưa chuột, đậu cô ve. 3. Điều kiện về cơ sở vật chất cho lớp học 30 người: - 01 Phòng học 30m2, có đủ bảng, bàn ghế cho giáo viên và học viên. - 360 m2 vườn trồng chăm sóc, bắp cải, cà chua, dưa chuột, đậu cô ve. (có thể thuê, mượn của cơ sở trồng rau hữu cơ ở gần địa điểm của lớp học). - Cây giống cà chua 150 cây cà chua, bắp cải - Hạt giống: 200 g dưa chuột, 300 g đậu cô ve - Phân hữu cơ hoai. 3 tạ cho mỗi loại cây - Dèo căm 250 cây cho các cây cà chua, dưa chuột, đậu cô ve - Các dụng cụ giản đơn như dao, xẻng, cuốc, … mỗi loại có 15 cái. 4. Điều kiện khác: Mỗi học viên có đủ bộ bảo hộ lao động như áo, mũ, kính, khẩu trang, ủng bảo hộ lao động… V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Kiểm tra định kỳ + Phần lý thuyết: Hình thức kiểm tra vấn đáp, trắc nghiệm; + Phần thực hành: Giáo viên phải quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện, đảm bảo an toàn trong quá trình thực hiện và bài báo cáo thực hành để đánh giá cho từng bài thực hành; - Kiểm tra kết thúc môn học: + Phần lý thuyết: Kiểm tra vấn đáp, trắc nghiệm tổng hợp các kiến thức của mô đun; + Phần thực hành: Các thao tác trong từng bước của việc thực hiện qui trình 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: Quy trình và cách thức thực hiện trồng và chăm sóc rau bắp cải, dưa chuột, đậu cove, cà chua - Thực hành: Trồng cây bắp cải, dưa chuột, đậu cove, cà chua Cắm giàn cà chua, dưa chuột, đậu cô ve Bấm ngọn, tỉa cành lá cây cà chua, dưa chuột VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun trồng và chăm sóc rau hữu cơ áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun dạy cùng các mô đun 1, mô đun 2, mô đun 4 cho dạy nghề dưới 3 tháng - Chương trình áp dụng cho cả nước - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu, - Là mô đun thực hành đòi hỏi cẩn thận, nghiêm túc; 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun - Các bài trong mô đun là các nội dung cần thiết phải thực hiện. Phần lý thuyết giảng dạy tại trường, phần thực hành giảng dạy tại vườn trồng rau, vườn thực hành có đầy đủ các trang thiết bị, dụng cụ, vật tư cần thiết để thực hiện các bài thực hành trong mô đun. - Sử dụng phương pháp dạy tích hợp 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc rau hữu cơ - Thực hành: Trồng cây bắp cải, dưa chuột, đậu cove, cà chua Cắm giàn cà chua, dưa chuột, đậu cô ve Bấm ngọn, tỉa cành lá cây cà chua, dưa chuột 4. Sách giáo khoa và tài liệu tham khảo: [1]. Bộ môn rau quả (2010), Giáo trình trồng rau. Nhà Xuất bản Nông nghiệp [2]. Nguyễn Mạnh Chinh (2004) Sổ tay trồng rau an toàn. Nhà xuất bản NN [3]. Tạ Thị Thu Cúc. (2007). Kỹ thuật trồng rau ăn lá. Nhà xuất bản Phụ Nữ [4]. Trần Khắc Thi, Tô Thị Thu Hà. Sổ tay hướng dẫn thực hành Viet GAP trên rau. Nhà xuất bản Nông nghiệp [5]. Vũ Hữu Yên (2001). Giáo trình Trồng trọt. NXB Giáo dục 2001. [6]. Trung tâm khuyến nông quốc gia (2010). Kỹ thuật sản xuất rau an toàn. Nhà Xuất bản Nông nghiệp [8]Trung tâm khuyến nông T.P Hồ Chí Minh Cẩm nang trồng rau ăn lá . 2009 [9] ADDA – Việt nam . Canh tác hữu cơ. www. Vietnamorganic.vn [10] ADDA – Việt nam . Cẩm nang trồng rau hữu cơ. Vietnamorganic.vn [11] ADDA – Việt nam. Sổ tay PGS cho người sản xuất rauVietnamorganic.vn [12] ADDA – Việt nam. Giáo trình huấn luyện nông dân sản xuất hữu cơ. Vietnamorganic.vn CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Quản lý dịch hại Mã số mô đun: MĐ 04 Nghề: Trồng rau hữu cơ CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO QUẢN LÝ DỊCH HẠI CÂY RAU Mã số của mô đun: MĐ4 Thời gian mô đun: 75 giờ (Lý thuyết: 16giờ; Thực hành: 57 giờ; Kiểm tra hết mô đun: 2giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: Mô đun quản lý dịch hại là một mô đun chuyên môn nghề trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp của nghề trồng rau hữu cơ; được giảng dạy sau mô đun trồng và chăm sóc rau hữu cơ trước mô đun thu hoạch và bảo quản sản phẩm; - Tính chất: Đây là một trong những mô đun kỹ năng chuyên môn nghề trồng rau hữu cơ, được thực hiện ở ngoài thực địa sản xuất rau. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Nhận biết được các đối tượng sâu hại, bệnh hại, cỏ dại trên cây rau. - Áp dụng được các biện pháp phòng và trừ các đối tượng gây hại. Sâu hại, cỏ dại, bệnh dại trên cây rau. - Tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn PGS , rèn luyện được tính cẩn thận, tỷ mỉ, chính xác, an toàn lao động, vệ sinh môi trường trong việc quản lý dịch hại cây rau hữu cơ; III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1.Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Số TT Tên các bài trong mô đun Thời gian (giờ) Tổng số Lý thuyết Thực hành Kiểm tra* 1 Quản lý sâu hại 34 8 223 3 2 Quản lý bệnh hại 22 4 16 2 3 Quản lý cỏ dại 22 4 16 1 Kiểm tra hết mô đun 2 2 Cộng 80 16 56 8 Ghi chú: * Kiểm tra tích hợp giữa lý thuyết với thực hành nên thời gian kiểm tra được tính trong tổng số giờ thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1: Quản lý sâu hại Thời gian: 34 giờ Mục tiêu: - Biết được các nguyên tắc quản lý dịch hại cây trồng; - Xác định thời điểm sâu gây hại và áp dụng được các biện pháp phòng và trừ sâu hại trên cây rau; - Chế biến và sử dụng được một số loại thảo mộc để phòng trừ dịch hại rau; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. A. Nội dung 1. Nguyên tắc quản lý dịch hại tổng hợp 2. Biện pháp quản lý 2.1. Biện pháp canh tác 2.2. Biện pháp thủ công 2.3 Biện pháp sinh học 3. Biện pháp sử dụng thuốc thảo mộc, thuốc sinh học 4. Sâu hại trên cây rau 4.1. Sâu hại trên bắp cải 4.2. Sâu hại trên cà chua 4.3. Sâu hại trên dưa chuột 4.4. Sâu hại trên đậu cô ve B. Câu hỏi và bài tập thực hành Bài tập 1: Chế biết thuốc thảo mộc từ nguyên liệu tỏi, ớt, rượu, gừng phun cho rau Bài tập 2: Hướng dẫn cách pha, phun thuốc thảo mộc từ tỏi, ớt, gừng, rượu Bài tập 3: Phân tích hệ sinh thái ruộng bắp cải và thực hiện các biện pháp phòng trừ sâu hại cho từng giai đoạn của cây bắp cải Bài tập 4: Phân tích hệ sinh thái ruộng cà chua và thực hiện các biện pháp phòng trừ sâu hại cho từng giai đoạn của cây cà chua Bài tập 5: Phân tích hệ sinh thái ruộng dưa chuột và thực hiện các biện pháp phòng trừ sâu hại cho từng giai đoạn của cây dưa chuột Bài tập 6: Phân tích hệ sinh thái ruộng đậu cô ve và thực hiện các biện pháp phòng trừ sâu hại cho từng giai đoạn của đậu cô ve C. Ghi nhớ - Sử dụng thuốc thảo mộc trên cây rau - Sử dụng thuốc sinh học trên rau - Các loại sâu hại chính Bài 2: Quản lý bệnh hai Thời gian:22 giờ Mục tiêu: - Xác định được các nguyên nhân gây hại trên cây rau; - Nhận biết các triệu chứng bên ngoài của bệnh hại trên cây rau; - Áp dụng các biện pháp phòng các loại bệnh trên cây rau; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. A. Nội dung 1. Nguyên nhân gây bệnh trên cây rau 1.1. Bệnh do vi khuẩn gây hại 1.2. Bệnh do nấm gây hại 1.3. Bệnh do vi rút gây hại 2. Nhận biết triệu chứng bên ngoài của bệnh hại cây rau 2.1. Triệu chứng héo 2.2. Triệu chứng thối 2.3. Triệu chứng vết đốm 2.4. Triệu chứng biến dạng 2.5. Triệu chứng biến màu 2.6. Triệu chứng u sưng 2.7. Triệu chứng đám nấm – vết nấm 3. Biện pháp phòng trừ bệnh hại trên cây rau 3.1. Biện pháp canh tác 3.2. Sử dụng sinh học 3.3. Sử dụng thuốc booc do 1% 4. Bệnh hại trên cây rau 4.1. Bệnh hại trên bắp cải 4.2. Bệnh hại trên dưa chuột 4.3. Bệnh hại trên đậu cô ve 4.4. Bệnh hại trên cà chua B. Câu hỏi và bài tập Bài tập 1: Nhận biết, mô tả các triệu chứng bên ngoài của bệnh hại rau Bài tập 2: Thực hiện pha chế thuốc Booc đô 1% Bài tập 3: Phân tích hệ sinh thái ruộng bắp cải và thực hiện các biện pháp phòng trừ bệnh hại cho từng giai đoạn của cây bắp cải Bài tập 4: Phân tích hệ sinh thái ruộng cà chua và thực hiện các biện pháp phòng trừ bệnh hại cho từng giai đoạn của cây cà chua Bài tập 5: Phân tích hệ sinh thái ruộng dưa chuột và thực hiện các biện pháp phòng trừ bệnh hại cho từng giai đoạn của cây dưa chuột Bài tập 6: Phân tích hệ sinh thái ruộng đậu cô ve và thực hiện các biện pháp phòng trừ bệnh hại cho từng giai đoạn của đậu cô ve C. Ghi nhớ - Nguyên nhân gây hại bệnh cho rau - Nhận biết các triệu chứng bên ngoài của bệnh hại rau - Biết được các loại bệnh chính hại rau bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột, cà chua - Sử dụng các biện pháp phòng, trừ sâu bệnh Bài 3: Quản lý cỏ dại Thời gian:22 giờ Mục tiêu: - Nhận biết các loại cỏ gây hại trên cây rau; - Sử dụng được các biện pháp hạn chế, tiêu diệt cỏ dại trên cây rau; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. A. Nội dung 1. Tác hại của cỏ dại 2. Đặc điểm sinh học của cỏ dại 3. Một số cỏ dại thường gặp trên ruộng 3.1. Cỏ dại hàng năm hại rau 3.2. Cỏ dại lâu năm hại rau 4. Biện pháp phòng trừ cỏ dại 4.1. Làm sạch hạt giống trước khi gieo 4.2. Diệt mầm mống cỏ dại trong phân gia súc 4.3. Sử dụng nước tưới 4.4. Trừ cỏ bằng kỹ thuật nông nghiệp B. Câu hỏi và bài tập thực hành Bài tập 1: Nhận biết cỏ dại gây hại trên cây rau Bài tập 2: Thực hiện diệt cỏ ở từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây bắp cải Bài tập 3: Thực hiện diệt cỏ ở từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây cà chua Bài tập 4: Thực hiện diệt cỏ ở từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây đậu cô ve Bài tập 5: Thực hiện diệt cỏ ở từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển của cây dưa chuột C. Ghi nhớ - Nhận biết được các loài cỏ trên cây rau - Áp dụng các biện pháp trong trừ cỏ cho cây rau IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: Giáo trình dạy nghề mô đun quản lý dịch hại trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề trồng rau hữu cơ. - Các nội quy, quy định về an toàn, vệ sinh lao động 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: Máy tính, máy chiếu, phim tài liệu, băng đĩa, tranh ảnh. Mẫu các loại bệnh hại rau, các sâu hại rau 3. Điều kiện về cơ sở vật chất cho lớp học 30 người: - 01 Phòng học 30m2, có đủ bảng, bàn ghế cho giáo viên và học viên. - 500 m2 vườn trồng chăm sóc, bắp cải, cà chua, dưa chuột, đậu cô ve. (có thể thuê, mượn của cơ sở trồng rau hữu cơ ở gần địa điểm của lớp học). - 10 vợt bắp côn trùng - 5 kg tỏi - 4 kg gừng - 4 lít rượu - 2 kg vôi bột - 0,5 kg đồng sunfat 4. Điều kiện khác: Mỗi học viên có đủ bộ bảo hộ lao động như áo, mũ, kính, khẩu trang, ủng bảo hộ lao động… V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá kiến thức: dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan hoặc vấn đáp, trao đổi (theo tình huống). - Đánh giá kỹ năng nghề: đánh giá kỹ năng nghề của học viên thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. - Kiểm tra kết thúc mô đun Kiểm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) hoặc kiểm tra cá nhân: + Thực hiện mô tả một công việc được thực hiện trong mô đun hoặc thực hiện trắc nghiệm học viên theo bảng câu hỏi do giáo viên chuẩn bị trước. Thực hiện một công việc hoặc một số công việc trong quá trình thực hiện mô đun, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: - Trình bày đặc điểm sâu hại, bệnh hại, cỏ dại và các đối tượng gây hại trên cây rau. - Nhận biết các đối tượng sâu hại, bệnh hại, cỏ dại đưa các các biện pháp phòng ngừa. - Thực hành: - Điều tra phát hiện sâu, bệnh hại - Nhận biết đối tượng sâu, bệnh, cỏ dại và các dịch hại khác gây hại cây trồng. - Sử dụng các biện pháp để phòng ngừa sâu bệnh, cỏ dại. - Chế biến các loại thuốc thảo mộc trừ sâu bệnh hại trên rau VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun các điều kiện cần thiết để trồng rau hữu cơ áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun dạy cùng các mô đun 3 cho dạy nghề dưới 3 tháng - Chương trình áp dụng cho cả nước - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu, - Là mô đun thực hành đòi hỏi cẩn thận, nghiêm túc; 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun Mô đun này có cả phần lý thuyết và thực hành, nên tiến hành song song vừa học lý thuyết vừa học thực hành để học viên dễ nhớ và tiếp thu bài học tốt. a. Phần lý thuyết - Giáo viên có thể sử dụng phương pháp giảng dạy, nhưng chú trọng phương pháp giảng dạy tích cực như: phương pháp dạy học có sự tham gia và dạy học cho người lớn tuổi, kết hợp với lớp học hiện trường (FFS) để phát huy tính tích cực của học viên. - Ngoài tài liệu, giáo viên nên sử dụng các học cụ trực quan như: Mô hình, bảng biểu, tranh ảnh, băng đĩa để hỗ trợ trong giảng dạy. b. Phần thực hành: Hướng dẫn thực hành qua thực hiện các công việc thực tế - Giáo viên mời một hoặc một số học viên trong lớp thực hiện làm mẫu các thao tác trong bài thực hành và mời các học viên khác nhận xét, trên cơ sở đó giáo viên tổng hợp, đưa ra các nhận xét từng tình huống thực hành. Sau đó chia học viên của lớp thành các nhóm để thực hiện cho đến khi đạt yêu cầu đề ra trong khoảng thời gian cho phép; - Giáo viên khuyến khích thái độ tự tin và mạnh dạn của học viên trong thực hành và giúp học viên tự kiểm tra việc thực hiện của chính bản thân họ; - Giáo viên nhận xét kỹ năng thực hành của học viên, nêu ra những trở ngại, sai sót đã hoặc có thể gặp phải trong khi thực hiện công việc và cách khắc phục. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Sức Nhận biết sâu hại, bệnh hại, cỏ dại, biện pháp phòng và ngừa sâu bệnh hại, nhận biết các đối tượng dịch hại trên cây rau. - Thực hành: Điều tra phát hiện sâu, bệnh hại. Nhận biết đối tượng sâu, bệnh, cỏ dại và các dịch hại khác gây hại cây trồng. Sử dụng các biện pháp để phòng ngừa sâu bệnh, cỏ dại và các dịch hại khác. 4. Sách giáo khoa và tài liệu tham khảo: [1]. Bộ môn rau quả (2010), Giáo trình trồng rau. Nhà Xuất bản Nông nghiệp [2]. Nguyễn Mạnh Chinh (2004) Sổ tay trồng rau an toàn. Nhà xuất bản NN [3]. Tạ Thị Thu Cúc. (2007). Kỹ thuật trồng rau ăn lá. Nhà xuất bản Phụ Nữ [4] ADDA – Việt nam . Canh tác hữu cơ. www. Vietnamorganic.vn [5] ADDA – Việt nam . Cẩm nang trồng rau hữu cơ. Vietnamorganic.vn [6] ADDA – Việt nam. Sổ tay PGS cho người sản xuất rauVietnamorganic.vn [7]. ADDA – Việt nam . Bảo vệ thực vật theo phương pháp tự nhiên . Vietnamorganic.vn CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Thu hoạch và bảo quản sản phẩm Mã số mô đun: MĐ 05 Nghề: Trồng rau hữu cơ CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO THU HOẠCH VÀ BẢO QUẢN SẢN PHẨM Mã số của mô đun: MĐ 5 Thời gian mô đun: 64 giờ (Lý thuyết: 10 giờ; Thực hành: 43 giờ Kiểm tra kết thúc mô đun: 1 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: Mô đun thu hoạch và bảo quản sản phẩm là một mô đun chuyên môn nghề trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp của nghề trồng rau hữu cơ; được giảng dạy sau mô đun quản lý dịch hại tổng hợp và trước mô đun tiêu thụ sản phẩm. Mô đun thu hoạch và bảo quản sản phẩm cũng có thể giảng dạy độc lập theo yêu cầu của người học. - Tính chất: Đây là một trong những mô đun chuyên môn nghề trồng rau hữu cơ, được thực hiện ở ruộng và trong nhà. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Biết được thời điểm thu hoạch, sơ chế và bảo quản sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, bắp cải; - Lựa chọn, phân loại các sản phẩm rau hữu cơ đạt tiêu chuẩn; - Sử dụng được các dụng cụ, thiết bị, vật tư, trong quá trình thu hoạch, phân loại, sơ chế sản phẩm rau hữu cơ - Thực hiện đước các bước trong quá trình thu hoạch, sơ chế và bảo quản sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Thực hiện kiểm tra chất lượng sản phẩm rau hữu cơ; - Rèn luyện được tính cẩn thận, tỷ mỉ, chính xác, an toàn lao động, vệ sinh môi trường trong việc thu hoạch, sơ chế và bảo quản sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Tuân thủ các biện pháp an toàn trong quá trình thu hái, sơ chế và bảo quản sản phẩm rau hữu cơ đúng theo tiêu chuẩn PGS. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Số TT Tên các bài trong mô đun Thời gian (giờ) Tổng số Lý thuyết Thực hành Kiểm tra 1 Thu hoạch sản phẩm rau hữu cơ 16 2 13 1 2 Phân loại, sơ chế sản phẩm 25 4 20 1 3 Bảo quản sản phẩm 12 4 10 Kiểm tra kết thức mô đun 1 1 Cộng 64 8 48 8 Ghi chú: * Kiểm tra tích hợp giữa lý thuyết với thực hành nên thời gian kiểm tra được tính trong tổng số giờ thực hành 2. Nội dung chi tiết Bài 1: Thu hoạch sản phẩm rau hữu cơ Thời gian:16 giờ Mục tiêu: - Nhận biết được thời điểm thu hoạch sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Lựa chọn các sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột đạt tiêu chuẩn thu hái; - Sử dụng cụ, vật tư, trang thiết bị và thực hiện công việc thu hoạch sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột đúng kỹ thuật; - Thực hiện được các bước trong quy trình thu hái sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. A. Giới thiệu về quy trình B. Các bước tiến hành 1. Kiểm tra chất lương, ước tính sản lượng thu hoạch 1.1. Lấy mẫu kiểm tra 1.2. Ước tính sản lượng 2. Thời điểm thu hoạch 2.1. Bắp cải 2.2. Dưa chuột 2.3. Đậu cô ve 2.4. Cà chua 3. Chuẩn bị dụng cụ thu hoạch 3.1. Bắp cải 3.2. Dưa chuột 3.3. Đậu cô ve 3.4. Cà chua 4. Tiến hành thu hái 4.1. Bắp cải 4.2. Dưa chuột 4.3. Đậu cô ve 4.4. Cà chua C. Sản phẩm thực hành của học viên - Thu hái bắp cải - Thu hái đậu cô ve - Thu hái dưa chuột - Thu hái cà chua D. Ghi nhớ - Thời điểm hoạch sản phẩm rau rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột. Bài 2: Phân loại và sơ chế sản phẩm Thời gian:25 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các biện pháp kỹ thuật trong qua trình phân loại và sơ chế sản phẩm rau hữu cơ; - Lựa chọn, loại bỏ, các sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột không đạt tiêu chuẩn; - Sử dụng được các dụng cụ, vật tư, trang thiết bị trong phân loại và sơ chế sản phẩm; - Thực hiện được các bước trong quy trình phân loại và sơ chế sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. A. Giới thiệu về quy trình B. Các bước tiến hành 1. Loại bỏ sản phẩm không đủ tiêu chuẩn 1.1. Bắp cải 1.2. Dưa chuột 1.3. Đậu cô ve 1.4. Cà chua 2. Làm sạch sản phẩm 2.1.Bắp cải 2.2. Dưa chuột 2.3. Đậu cô ve 2.4. Cà chua 3. Phân loại sản phẩm 3.1. Bắp cải 3.2. Dưa chuột 3.3. Đậu cô ve 3.4. Cà chua 4. Đóng gói sản phẩm 4.1. Bắp cải 4.2. Dưa chuột 4.3. Đậu cô ve 4.4. Cà chua C. Sản phẩm thực hành của học viên - Loại bỏ sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Làm sạch sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Phân loại sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Đóng gói rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột. D. Ghi nhớ - Sơ chế và đóng gói sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột. Bài 3: Bảo quản sản phẩm Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Trình bày được các phương pháp bảo quản sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Xác định đúng thời gian bảo quản cho từng sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Lựa chọn, sử dụng được các dụng cụ, vật tư, trang thiết bị trong quá trình bảo quản sản phẩm; - Thực hiện được các bước trong quy trình bảo quản sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Có ý thức tiết kiệm vật tư, vệ sinh an toàn lao động và bảo vệ môi trường. A. Giới thiệu về quy trình B. Các bước tiến hành 1. Xác định thời gian bảo quản 2. Lựa chọn phương pháp bảo quản 3. Chuẩn bị vật tư, trang thiết bị, dụng cụ, nhà xưởng 4. Tiến hành bảo quản C. Sản phẩm thực hành của học viên - Bảo quản bắp cải - Bảo quản đậu cô ve - Bảo quản dưa chuột - Bảo quản cà chua D. Ghi nhớ - Các phương pháp bảo quản sản phẩm rau rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: Giáo trình dạy nghề mô đun thu hoạch và bảo quản sản phẩm trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề trồng rau hữu cơ; 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: máy tính, máy chiếu, tranh ảnh 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: Phòng học, nhà sơ chế, bảo quản, vườn trồng rau đang đến Giai đoạn thu hoạch sản phẩm ( rau cà chua, bắp cải, dưa chuột, đậu cô ve) 4. Điều kiện khác: Dao, kéo, bao tải, sọt, túi ni long, máy đóng gói sản phẩm, nước sạch V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Kiểm tra định kỳ + Phần lý thuyết: Hình thức kiểm tra vấn đáp, trắc nghiệm; + Phần thực hành: Giáo viên phải quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện, đảm bảo an toàn trong quá trình thực hiện và bài báo cáo thực hành để đánh giá cho từng bài thực hành; - Kiểm tra kết thúc môn học: + Phần lý thuyết: Kiểm tra vấn đáp, trắc nghiệm tổng hợp các kiến thức của mô đun; + Phần thực hành: Các thao tác trong từng bước của việc thực hiện qui trình 2. Nội dung đánh giá - Lý thuyết: - Thời điểm thu hoạch sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Phân loại, sơ chế sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Phương pháp bảo quản rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve ,dưa chuột; - Thực hành: - Thực hiện thu hái sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Phân loại, làm sạch sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Đóng gói sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Bảo quản sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun thu hoạch và bảo quản sản phẩm áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun dạy cùng các mô đun 3, mô đun 4 cho dạy nghề dưới 3 tháng - Chương trình áp dụng cho cả nước - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu, - Là mô đun thực hành đòi hỏi cẩn thận, nghiêm túc, chính xác. 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun - Các bài trong mô đun là các nội dung cần thiết phải thực hiện. Phần lý thuyết giảng dạy tại trường, phần thực hành giảng dạy tại vườn trồng rau, nhà sơ chế và bảo quản sản phẩm rau, điểm thực hành có đầy đủ các trang thiết bị, dụng cụ, vật tư cần thiết để thực hiện các bài thực hành trong mô đun. - Sử dụng phương pháp dạy tích hợp 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: - Thời điểm thu hoạch sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Phân loại, sơ chế sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Phương pháp bảo quản rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột. - Thực hành: - Thực hiện thu hái sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Phân loại, làm sạch sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Đóng gói sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; - Bảo quản sản phẩm rau cà chua, bắp cải, đậu cô ve, dưa chuột; 4. Sách giáo khoa và tài liệu tham khảo: [1]. Đại học Nông nghiệp Hà Nội, Giáo trình Bảo quản nông sản, Nhà xuất bản Nông nghiệp, năm 2006 [2]. Trần Minh Tâm, Bảo quản chế biến nông sản sau thu hoạch, Nhà xuất bản Nông nghiệp TP Hồ Chí Minh năm 1997 CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên mô đun: Tiêu thụ sản phẩm rau hữu cơ Mã số mô đun: MĐ 06 Nghề: Trồng rau hữu cơ CHƯƠNG TRÌNH MÔ ĐUN ĐÀO TẠO TIÊU THỤ SẢN PHẨM RAU HỮU CƠ Mã số của mô đun: MĐ 6 Thời gian mô đun: 48 giờ (Lý thuyết: 8 giờ; Thực hành: 40 giờ; Kiểm tra kết thúc mô đun: 2 giờ) I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔ ĐUN: - Vị trí: Mô đun tiêu thụ sản phẩm rau hữu là một mô đun chuyên môn nghề trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp của nghề trồng rau hữu cơ; được giảng dạy cuối cùng và trước mô đun thu hoạch và bảo quản sản phẩm, Mô đun tiêu thụ sản phẩm rau cũng có thể giảng dạy độc lập theo yêu cầu của người học. - Tính chất: Đây là một trong những mô đun chuyên môn nghề trồng rau hữu cơ, được thực hiện chủ yếu điểm tiêu thụ sản phẩm rau. II. MỤC TIÊU CỦA MÔ ĐUN: - Trình bày được nội dung giới thiệu sản phẩm, cách bày sắp xếp sản phẩm rau hữu cơ; - Thực hiện bán được sản phẩm rau hữu cơ; - Phân tích được hiệu quả kinh tế của sản phẩm rau hữu cơ. III. NỘI DUNG CỦA MÔ ĐUN : 1. Nội dung tổng quát và phân bổ thời gian Số TT Tên các bài trong mô đun Thời gian (h) Tổng số Lý thuyết Thực hành Kiểm tra* 1 Giới thiệu sản phẩm 16 2 13 1 2 Chọn địa điểm bán hàng 8 2 6 3 Thực hiện bán hàng 8 2 6 4 Hạch toán hiệu quả kinh tế 8 2 5 1 Kiểm tra kết thúc mô đun 2 2 Tổng cộng 48 8 36 4 Ghi chú: * Kiểm tra tích hợp giữa lý thuyết với thực hành nên thời gian kiểm tra được tính trong tổng số giờ thực hành Bài 1: Giới thiệu sản phẩm Thời gian: 16 giờ Mục tiêu: - Xác định được sự cần thiết phải quản bá sản phẩm khi bán hàng - Lựa chọn được hình thức quảng bá loại sản phẩm của mình ra thị trường A. Nội dung 1. Công bố sản phẩm rau theo tiêu chuẩn PGS 2. Giới thiệu các phương phương pháp Marketing sản phẩm rau hữu cơ 3. Chiến lược thị trường 4. Chiến lược sản phẩm 5. Một số chiến lược về giá của các loại rau 6. Thực hiện chương trình quản bá sản phẩm 7. Giám sát và đánh giá kết quả quảng bá B. Câu hỏi và bài tập Thực hiện tại lớp học(kết hợp giới thiệu các hình ảnh, thông tin , tư liệu về marketing, quảng báo sản phẩm, dịch vụ…) C. Ghi nhớ - Các phương pháp marketing sản phẩm rau hữu cơ - Thực hiện chương trình quảng bá rau hữu cơ Bài 2: Chuẩn bị địa điểm bán hàng Thời gian: 8giờ Mục tiêu: - Thực hiện các bước bán hàng theo phương thức hợp đồng; - Tổ chức địa điểm bán hàng. A. Nội dung 1. Thiết lập hệ thống kênh phân phối và mạng lưới tiêu thụ sản phẩm rau hữu cơ. 2. Các bước để chuẩn bị một địa điểm bán hàng. 3. Quy trình thực hiện bán hàng. 4. Các phương thức thanh toán. 5. Tổ chức, trưng bày các sản phẩm rau hữu cơ tại quầy hàng. B. Câu hỏi và bài tập - Trưng bày sản phẩm rau hữu cơ C. Ghi nhớ - Quy trình thực hiện bán hàng Bài 3: Thực hiện bán hàng Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Bố trí lượng hàng phù hợp với thị trường tiêu thụ rau hữu cơ - Phân phối sản phẩm qua các kênh bán hàng khác nhau A. Nội dung: 1. Giới thiệu sản phẩm cho các nhà bán buôn 2. Xúc tiến bán hàng 3. Kỹ năng bán hàng B. Bài tập thực hành Thực hiện bán hàng Bài 4: Hạch toán hiệu quả kinh tê Thời gian: 8 giờ Mục tiêu: - Xác định được các khoản thu chi phí cho sản phẩm cây rau; - Định khoản các khoản mục trong quá trình sản xuất; - Tính toán được chi phí, doanh thu , lợi nhuận của quá trình sản xuất rau; A. Nội dung: 1. Nhận dạng doanh thu và chi phí 1.1. Nhận dạng chi phí 1.2. Nhận dạng về doanh thu 2. Lợi nhuận 3. Nhận dạng doạn thu và chi phí cho 1 chu kỳ sản xuất 3.1. Tính chi phí cho một chu kỳ sản xuất kinh doanh 3.2. Tính doanh thu cho một chu kỳ kinh doanh B. Câu hỏi và bài tập thực hành Tính hiệu quả kinh tế C. Ghi nhớ - Cách tính lợi nhuận thu được trong quán trình sản xuất rau IV. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Tài liệu giảng dạy: Giáo trình dạy nghề mô đun tiêu thụ sản phẩm rau hữu trong chương trình dạy nghề trình độ sơ cấp nghề của nghề trồng rau hữu cơ; 2. Điều kiện về thiết bị dạy học và phụ trợ: máy tính, máy chiếu, tranh ảnh, giấy A0, giấy A4. 3. Điều kiện về cơ sở vật chất: 01Phòng học, 01 gian trưng bày, bán sản phẩm rau hữu cơ 10 kg bắp cải đã đóng túi 10 kg cà chua đóng túi, 10 kg đậu cô ve đóng túi 10 kg bắp cải đóng túi gian hàng 4. Điều kiện khác: Dao, kéo, xe máy, thùng vận chuyển, điểm bán hàng, V. PHƯƠNG PHÁP VÀ NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ 1. Phương pháp đánh giá - Đánh giá kiến thức: dùng phương pháp trắc nghiệm khách quan hoặc vấn đáp, trao đổi (theo tình huống). - Đánh giá kỹ năng nghề: đánh giá kỹ năng nghề của học viên thông qua bài thực hành, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. - Kiểm tra kết thúc mô đun Kiểm tra theo nhóm (mỗi nhóm từ 3-5 học viên) hoặc kiểm tra cá nhân: + Thực hiện mô tả một công việc được thực hiện trong mô đun hoặc thực hiện trắc nghiệm học viên theo bảng câu hỏi do giáo viên chuẩn bị trước. Thực hiện một công việc hoặc một số công việc trong quá trình thực hiện mô đun, giáo viên đánh giá qua quan sát và theo dõi thao tác, thái độ thực hiện và kết quả thực hành của học viên. 2. Nội dung đánh giá a. Lý thuyết: - Quản bá sản phẩm, tính hiệu quả kinh tế b. Thực hành: - Sắp xếp giang hàng - Tính hiệu quả kinh tế VI. HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MÔ ĐUN 1. Phạm vi áp dụng chương trình - Chương trình mô đun tiêu thụ sản phẩm rau hữu cơ áp dụng cho các khoá đào tạo nghề trình độ sơ cấp và dạy nghề dưới 3 tháng, trước hết là các khoá đào tạo nghề phục vụ cho Đề án đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2020. - Chương trình mô đun dạy mô đun 6 cho dạy nghề dưới 3 tháng - Chương trình áp dụng cho cả nước - Ngoài người lao động nông thôn, có thể giảng dạy nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng nghề cho các lao động khác có nhu cầu, - Là mô đun thực hành đòi hỏi cẩn thận, nghiêm túc; 2. Hướng dẫn một số điểm chính về phương pháp giảng dạy mô đun Mô đun này có cả phần lý thuyết và thực hành, nên tiến hành song song vừa học lý thuyết vừa học thực hành để học viên dễ nhớ và tiếp thu bài học tốt. a. Phần lý thuyết - Giáo viên có thể sử dụng phương pháp giảng dạy, nhưng chú trọng phương pháp giảng dạy tích cực như: phương pháp dạy học có sự tham gia và dạy học cho người lớn tuổi, kết hợp với lớp học hiện trường (FFS) … để phát huy tính tích cực của học viên. - Ngoài tài liệu, giáo viên nên sử dụng các học cụ trực quan như: Mô hình, bảng biểu, tranh ảnh, băng đĩa ... để hỗ trợ trong giảng dạy. b. Phần thực hành: Hướng dẫn thực hành qua thực hiện các công việc thực tế - Giáo viên mời một hoặc một số học viên trong lớp thực hiện làm mẫu các thao tác trong bài thực hành ... và mời các học viên khác nhận xét, trên cơ sở đó giáo viên tổng hợp, đưa ra các nhận xét từng tình huống thực hành. Sau đó chia học viên của lớp thành các nhóm để thực hiện cho đến khi đạt yêu cầu đề ra trong khoảng thời gian cho phép; - Giáo viên khuyến khích thái độ tự tin và mạnh dạn của học viên trong thực hành và giúp học viên tự kiểm tra việc thực hiện của chính bản thân họ; - Giáo viên nhận xét kỹ năng thực hành của học viên, nêu ra những trở ngại, sai sót đã hoặc có thể gặp phải trong khi thực hiện công việc và cách khắc phục. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý - Lý thuyết: Giới thiệu sản phẩm rau hữu cơ, tính hiệu quả kinh tế - Thực hành: Thực hiện bán hàng, tính hiệu quả kinh tế 4. Sách giáo khoa và tài liệu tham khảo: [1]. Tổng Cục dạy nghề, 2008. Giáo trình Tiêu thụ sản phẩm hoa. Nhà xuất bàn Lao động xã hội. [2]. Tổng Cục dạy nghề, 2008. Giáo trình Nghiên cứu chiều hướng thị trường. Nhà xuất bàn Lao động xã hội. [3]. Dịch giả Lâm Đặng Cam Thảo “ Giải pháp bán hàng – Bí quyết tạo khách hàng cho những thị trường khó tiêu thụ sản phẩm. NXB. Tổng hợp TP HCM 2010 [4]. Lê Minh Cẩn . Huấn luyện kỹ năng bán hàng . NXB Thanh niên.