Chẩn đoán và điều trị tiểu không kiểm soát ở phụ nữ

JANE SHIELDSRN, RMGiới thiệuTrong thời gian 30 phút tới, chúng ta sẽ tìm hiểu hai loại tiểu không kiểm soát thường gặp ở phụ nữ, những công cụ hỗ trợ chẩn đoán và điều trị sẵn có.Chúng ta cũng sẽ tìm hiểu ngắn gọn chứng tiểu không kiểm soát và phụ nữ mãn kinh.Các loại tiểu không kiểm soátTiểu không kiểm soát khi gắng sức – són tiểu xảy ra do sự gia tăng áp lực ổ bụng khi ho, hắt hơi, cười lớn, chạy hoặc nhấc một vật nặng. Phổ biến nhất ở phụ nữ trong độ tuổi từ 40 – 50.Tiểu gấp – hay “bàng quang phản ứng quá mức,” tiểu không tự chủ liên quan đến cảm giác rất muốn đi tiểu. Do sự co thắt các cơ bàng quang trong khi đúng ra các thớ cơ này phải được dãn nghỉ. Bàng quang luôn bị kích thích không rõ nguyên nhân hoặc là hậu quả của sự viêm nhiễm.Tiểu không kiểm soát hỗn hợp – kết hợp cả hai loại trênChẩn đoánĐòi hỏi phải đánh giá người phụ nữ thật đầy đủ. Tiền sử sản khoa và phụ khoa, các bệnh nội khoa. Những chi tiết liên quan đến hiện tượng rỉ nước tiểu.Khám thực thể, bao gồm cả khám sàn chậu.Cấy nước tiểuĐo lường thể tích nước tiểu tồn đọng sau mỗi lần đi tiểu - qua chụp cắt lớp bàng quang hay đặt ống thông tiểuTheo dõi lượng nước tiểu mỗi ngày – ghi nhận thể tích và tầng suất lượng nước vào và nước bài tiết trong một đến bảy ngàyCác nghiên cứu niệu động họcNghiên cứu niệu động họcLà một khảo sát xác định bàng quang hoạt động như thế nào.Bơm đầy dịch vào bàng quang qua một ống thông, và một thiết bị đo áp lực, nối với một máy tính sẽ diễn giải - Khả năng bàng quang làm trống một cách hiệu quảNiệu đạo hoạt động tốt như thế nàoSức chứa và độ nhạy của bàng quangCơ chế và nguyên nhân gây tiểu không kiểm soátDùng một ống thông nhỏ đưa vào trực tràng để đo sự thay đổi áp lực trong ổ bụng và giúp nhận biết liệu có việc rỉ nước tiểu xảy ra khi có sự thay đổi về áp lực trong ổ bụng không, chẳng hạn khi hắt hơi.Điều trị tiểu không kiểm soát khi gắng sứcMục đích của việc điều trị tiểu không kiểm soát khi gắng sức là cải thiện sự hỗ trợ các cơ quanh vùng bàng quang và niệu đạo Điều trị bảo tồnTránh những chất kích thích bàng quang như cà phê, thức uống có gazTránh để táo bón hoặc gắng sức khi tiêu, tiểuGiảm cân, điều trị chứng ho mãn tínhTránh khuân vác nặngChương trình tập sàn chậu riêng cho mỗi người. Điều trị tiểu không kiểm soát khi gắng sứcĐiều trị nhiễm trùng đường tiết niệuVòng âm đạo - làm bằng silicone đàn hồi được đưa vào trong âm đạo nhằm ép niệu đạo vào thành xương mu, hỗ trợ và xiết chặt niệu đạo, ngăn chặn việc rỉ nước tiểu khi có gia tăng áp lực ổ bụng đột ngột.2. Điều trị nộiĐiều trị bằng phẫu thuật chứng tiểu không kiểm soát do gắng sứcĐưa ra tỉ lệ điều trị cao nhất. Không khuyến cáo áp dụng cho phụ nữ đến khi họ có đủ con Phương pháp treo giữa niệu đạo – Dải băng âm đạo không áp lực (TVT) là“Tiêu chuẩn vàng” cho phẫu thuật điều trị chứng tiểu không kiểm soát do gắng sứcMột quy trình mới với kết quả lâu dài và hiệu quả vẫn đang được kiểm chứngTỷ lệ thành công 85 – 95%Một miếng lưới tổng hợp được đưa vào xuyên qua 3 vết rạch nhỏ - hai phía trên xương mu và một bên trong âm đạo (gần sau xương mu) hoặc hai vết rạch nhỏ ở vùng bẹn và một trong âm đạo (gần lỗ bịt). Điều trị bằng phẫu thuật (tt) Tác dụng của băng treo là “khép chặt” niệu đạo ngăn dòng nước tiểu chảy ra ngoài khi bụng bị tăng áp lực do ho hoặc hắt hơi.Có vài tác dụng phụThủ thuật được thực hiện đơn giản dưới gây tê tủy sống hoặc gây mê toàn thân như là thủ thuật một ngày, với thời gian hồi phục ngắn.Tại Úc, số phụ nữ áp dụng kỹ thuật này đã tăng lên gấp đôi trong 5 năm qua.Lưới giống dãy băng cho thủ thuật TVTVị trí đưa dãy băng vàoMục đích điều trị nhằm giảm sự co thắt cơ bức niệu và cải thiện dung tích bàng quangXử trí bảo tồnĐi tiểu lần 2 (sau lần đầu 15-20 phút) để làm trống bàng quangGiảm cânThực hiện các bài tập sàn chậuHạn chế cà phê và thức uống có gazUống ít nước vào buổi chiều để tránh đi tiểu vào ban đêmLặp lại các bài tập bàng quangSử dụng các sản phẩm thấm hútĐiều trị Chương trình tập bàng quangTập bàng quang nhằm mục đích: Tăng khoảng thời gian giữa những lần đi tiểu và lượng nước tiểu bàng quang có thể chứaThay đổi thói quen bài tiết. Từ từ tăng khoảng thời gian giữa hai lần đi tiểu, sức chứa của bàng quang sẽ tăng lên, và theo thời gian, cảm giác tiểu gấp và rỉ nước tiểu sẽ giảm bớt. Việc tập bàng quang thành công có thể mất vài tuần hoặc vài thángNhóm thuốc được sử dụng rộng rãi nhất là “anticholinergics”Việc điều trị bằng thuốc thường phổ biến.Hiệu quả bằng cách gia tăng sức chứa của bàng quang và giảm tiểu gấpCác loại thuốc thông dụng được chọn lựa là Oxybutynin và Solfinacin. Oxybutynin – Có tác động chống co thắt bàng quang. Có hiệu quả kinh tế và đa dạng - như thuốc viên, viên tác dụng châm, miếng dán hoặc nhũ tương.Tác dụng phụ như khô miệng, mờ mắt, táo bón. Khô miệng và táo bón thường khiến người phụ nữ uống nước nhiều hơn và vì thế làm nặng hơn việc tiểu không kiểm soátĐiều trị nội/Điều trị bằng thuốcĐiều trị nội/Điều trị bằng thuốcSolifenacin.Tác động chống co thắt trên bàng quang, nhưng hoạt động của thuốc chuyên biệt lên các sợi cơ của bàng quang.Vì thế, thuốc ít tác dụng phụ hơn so với các loại thuốc khác và vì vậy dễ sử dụng hơn. Thuốc có dạng viên và đắt tiền hơn Oxybutynin Điều trị nội (tt)Kích thích điện – được sử dụng cho hai loại tiểu không kiểm soát. Có nhiều loại thiết bị được sử dụng để:Kích thích sự co thắt các cơ vùng chậu và tăng trương lực cơKích thích và điều hòa hoạt động của cơ bức niệuKích thích trực tiếp dây thần kinh cùngCác thiết bị này thường được ứng dụng có sự tư vấn của nhà vật lý trị liệu hay các chuyên gia về tiểu không kiểm soát.Tiêm Botulinum Toxin (Botox) vào thành bàng quang. Làm dãn cơ bức niệu và giảm tiểu gấp. Hiệu quả của thuốc kéo dài từ 6 -10 tháng.Tiểu không kiểm soát và mãn kinh Chúng ta biết rằng –Chứng tiểu không kiểm soát gia tăng theo tuổi tác & sự mãn kinh. Giảm hay thiếu estrogene có thể gây ra:Mỏng và teo các mô ở niệu đạo, bàng quang và âm đạoKích thích và thiếu kiểm soát của bàng quangNhiễm trùng đường tiết niệu tái phátViệc sử dụng estrogen tại chỗ hay sử dụng vòng nâng Petxe có thể làm giảm những triệu chứng dẫn đến tiểu không kiểm soát. Trong trường hợp này liệu pháp estrogen có thể mang đến hiệu quả trong việc cải thiện các triệu chứng của tiểu không kiểm soát.Tuy nhiên,Những thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên lớn, như là thử nghiệm Women’s Health Initiative (2005) thấy rằng việc sử dụng estrogen đường uống thật sự làm nặng hơn việc tiểu không kiểm soát và tiểu gấp.Do vậy, bằng chứng hiện tại không khuyến cáo điều trị chứng tiểu không kiểm soát bằng estrogen đường uốngViệc nghiên cứu về lĩnh vực này vẫn đang được thực hiện.Kết luậnTiếp cận từng bước là cần thiết trong việc kiểm soát chứng tiểu không tự chủ . Chìa khóa để thành công là lên kế hoạch điều trị cụ thể cho từng cá nhân trong đó phải kết hợp nhiều phương thức khác nhau, gồm:Thay đổi cách sốngPhương pháp hành viĐiều trị bằng thuốcVấn đề phẫu thuật nên cân nhắc khi các điều trị không xâm lấn khác thất bạiCảm ơn