Cẩm nang an toàn sinh học trong phòng thí nghiệm

nh ӵa , sӱ d өn g ph ѭѫ ng ti Ӌn b ҧo vӋ m ҳt . C ó th Ӈ ph ҧn ӭn g vӟ i c ác ch ҩt o xy h oá r ҩt m ҥn h. T hѭ ӡn g cu ng c ҩp ӣ dҥ ng d un g dӏ ch ӣ nӗ ng ÿӝ k há c nh au , c ó th êm c hҩ t әn ÿӏ nh nh ҵm tă ng tí nh әn ÿӏ nh . x 16 0 x A xi t hy dr oc hl or ic (1 0- 37 % ) H C l H yd ro ge n ch lo ri de C hҩ t l ӓn g ba y hѫ i, kh ôn g m àu , m ùi h ҳc . N hi Ӌt ÿӝ s ôi – 12 10 C . T an tr on g nѭ ӟc . T ác ÿӝ ng ăn m òn lê n m ҳt , h Ӌ hô h ҩp và d a. T iӃ p xú c vӟ i hѫ i n hi Ӆu lҫ n dү n ÿӃ n vi êm p hӃ q uҧ n m ãn tí nh . K hô ng h ít h ѫi , s ӱ dө ng th iӃ t b ӏ b ҧo v Ӌ hô h ҩp . K hi bӏ d ín h và o m ҳt , r ӱa n ga y bҵ ng n ѭӟ c và ÿ ѭa ÿӃ n cѫ sӣ y tӃ . B ӏ d ín h và o da r ӱa ng ay b ҵn g nh iӅ u nѭ ӟc . T ha o tá c tr on g tӫ h út . Ĉ eo gă ng ta y ca o su h oһ c nh ӵa và th i Ӄ t b ӏ b ҧo v Ӌ m ҳt . P hҧ n ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i ki Ӆm ( ch ҩt r ҳn v à du ng dӏ ch ÿһ c) v à ph ҧn ӭn g gâ y nә v ӟi th uӕ c tí m r ҳn . T oҧ hѫ iÿ ӝc v à gâ y nә k hi ti Ӄp xú c vӟ i n hi Ӆu k im lo ҥi . T oҧ h ѫi r ҩt ÿӝ c kh i ÿ un nó ng . O xy g ià H 2O 2 C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy - 39 0 C ( 70 % ), n hi Ӌt ÿӝ sô i 1 25 0 C ( 70 % ). T an tr on g nѭ ӟc tҥ o th àn h du ng d ӏc h ӣ cá c nӗ ng ÿ ӝ kh ác n ha u. Ă n m òn ӣ n ӗn g ÿӝ ca o (6 0% ) và ӣ nӗ ng ÿ ӝ th ҩp ( 6% ) nӃ u ti Ӄp x úc lâ u dà i vӟ i d a. D un g dӏ ch lo ãn g kí ch th íc h m ҳt , h Ӌ hô h ҩp v à da . C hҩ t o xy ho á, ti Ӄp x úc vӟ i v ұt li Ӌu dӉ c há y có th Ӈ gâ y ch áy . D ùn g nh iӅ u nѭ ӟc ÿӇ r ӱa kh i b ӏ b ám v ào d a. N Ӄu nӗ ng ÿ ӝ ca o hѫ n 20 % ÿ eo gă ng ta y ni tr ile v à sӱ d өn g ph ѭѫ ng ti Ӌn b ҧo v Ӌ m ҳt . P hҧ n ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i nh iӅ u ho á ch ҩt k há c nh au , ba o gӗ m c ҧ cá c ch ҩt ô x y ho á và k iӅ m . P hҧ n ӭn g vӟ i hҫ u hӃ t c ác k im lo ҥi v à m uӕ i c ӫa c hú ng , c ác c hҩ t lӓ ng d Ӊ ch áy n ә và v ұt li Ӌu dӉ c há y kh ác ( gi ҩy , v ҧi ), an il in e và n it ro m et ha ne . C ó th Ӈ ph ân hu ӹ th àn h ox y, là m tă ng á p su ҩt tr on g vұ t ch ӭa . B ҧo qu ҧn ӣ ch ӛ tӕ i, m át . K hô ng b ҧo qu ҧn tr on g vұ t c hӭ a ho һc th iӃ t b ӏ ki m lo ҥi nh ѭ ÿӗ ng th au ,ÿ ӗn g, sҳ t. H yd ro ge n su lf id e H 2S C hҩ t k hí k hô ng m àu , m ùi tr ӭn g th ӕi . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy - 85 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi - 60 0 C . C ó th Ӈ tә n hҥ i h Ӌ th ҫn k in h tr un g ѭѫ ng , g ây ÿ au ÿҫ u, ch ón g m һt , h o, vi êm h ӑn g, n ôn , kh ó th ӣ, c ho án g và tӱ v on g. H ít p hҧ i có th Ӈ gâ y ph ù ph әi . L àm ÿ ӓ, ÿa u và b ӓn g nһ ng m ҳt . C hҩ t c há y rҩ t m ҥn h. G iӟ i hҥ n kh ҧ nă ng c há y 4, 3- 46 % . L àm v iӋ c nѫ i t hô ng g ió , c ó th iӃ t b ӏ t hҧ i k hí tҥ i c hӛ . M an g kí nh a n to àn h oһ c sӱ dө ng p hѭ ѫn g ti Ӌn b ҧo v Ӌ m ҳt c ùn g vӟ i p hѭ ѫn g ti Ӌn bҧ o hô h ҩp . C hҩ t o xy h oá m ҥn h và a xi t ni tr ic m ҥn h. Ă n m òn n hi Ӆu ki m lo ҥi v à cá c lo ҥi n hӵ a. K hҧ n ăn g cӫ a kh ӭu gi ác g iҧ m rҩ t n ha nh v à kh ôn g th Ӈ dӵ a và o nó ÿӇ x ác ÿ ӏn h sӵ h iӋ n di Ӌn cӫ a kh í. x 16 1 x Io di ne I 2 (I ô t) D ҥn g vҭ y kӃ t t in h m àu xa nh ÿe n, c ó m ùi ÿ һc tr ѭn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 11 40 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 18 40 C . G ҫn n hѭ k hô ng ta n tr on g nѭ ӟc . K íc h th íc h m ҳt , h Ӌ th ҫn k in h và d a. G ây m үn c ҧm d a kh i t iӃ p xú c nh iӅ u lҫ n. C ó th Ӈ ҧn h hѭ ӣn g ÿӃ n tu yӃ n gi áp . K hô ng c há y, nh ѭn g là m tă ng s ӭc ch áy c ӫa c ác ch ҩt k há c. N hi Ӆu p hҧ n ӭn g có th Ӈ gâ y ch áy ho һc n ә. K hi ÿӕ t t oҧ h ѫi (h oһ c kh í) kh ó ch ӏu ho һc ÿӝ c hҥ i. K hô ng h ít h ѫi . T rá nh b ӏ dí nh v ào m ҳt . Ĉ eo g ăn g ta y ni tr il e. P hҧ n ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i c ác ki m lo ҥi n hѭ n hô m , k al i v à na tr i, hӛ n hӧ p et ha no l/ ph ot ph or us , ac et yl en e và a m m on ia c. M er cu ry H g (t hӫ y ng ân ) C hҩ t l ӓn g nһ ng , m àu bҥ c. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy – 39 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 35 70 C . K hô ng ta n tr on g nѭ ӟc . C ó th Ӈ ng ҩm q ua da . P hѫ i n hi Ӊm nh iӅ u lҫ n gâ y tә n th ѭѫ ng th ұn v à hӋ th ҫn k in h tr un g ѭѫ ng , g ây n ôn , t iê u ch ҧy , ÿ au ÿҫ u, bu ӗn n ôn , s ѭn g lӧ i và r өn g ră ng . K hô ng c há y. T oҧ h ѫi k hó ch ӏu h oһ c ÿӝ c kh i b ӏ ÿӕ t n ón g. B ҧo q uҧ n tr on g vұ t c hӭ a kí n nҳ p. T ha o tá c tr on g tӫ hú t h oһ c ӣ nѫ i t hô ng g ió tӕ t. T rá nh b ӏ c hҧ y tr àn . T he o dõ i c hӃ ÿӝ v Ӌ si nh ng hi êm n gһ t. M an g gă ng ta y ni tr il e. A ce ty le ne , a xi t f ul m in ic . P hҧ n ӭn g vӟ i a m m on ia c, az id es v à et hy le ne o xi de tҥ o th àn h cá c ch ҩt d Ӊ nә . P hҧ n ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i br ôm . T ҥo th àn h hӛ n hӕ ng vӟ i n hi Ӆu k im lo ҥi . B ҧo q uҧ n bì nh c hӭ a và s ӱ dө ng kh ay h ӭn g ÿӇ c hӭ a lѭ ӧn g bӏ ÿә ra , H út c ác gi ӑt r ѫi v ãi và o bì nh ox y kh ӟp vӟ iӕ ng n ӕi m ao d үn v à nӕ i v ӟ i m ӝt cá i b ѫm , x ӱ lý k hu v ӵ c bӏ tr àn b ҵn g bӝ t k Ӂm ÿӇ tҥ o th àn h hӛ n hӕ ng . x 16 2 x M et ha no l C H 3O H C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , dӉ b ay h ѫi , m ùi ÿ һc tr ѭn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy - 98 0 C , n hi Ӌt ÿӝ sô i 6 50 C . T an tr on g nѭ ӟc . Ҧ nh h ѭӣ ng ÿӃ n hӋ th ҫn k in h tr un g ѭѫ ng , d үn tӟ i n gҩ t; kí ch th íc h m àn g nh ҫy . P hѫ i n hi Ӊm m ãn tí nh c ó th Ӈ gâ y tә n th ѭѫ ng võ ng m ҥc v à dâ y th ҫn k in h m ҳt . D a bӏ ti Ӄp x úc k éo d ài có th Ӈ bӏ v iê m . C ó th Ӈ ng ҩm q ua d a. D Ӊ ch áy . N hi Ӌt ÿӝ b ӕc ch áy - 16 0 C , gi ӟi h ҥn ch áy 7 -3 7% . B ҧo q uҧ n tr on g bì nh k ín , tr án h xa n gu ӗn lӱ a. T rá nh hí t h ѫi v à ti Ӄp x úc v ӟi d a. T ha o tá c tr on g tӫ h út h oһ c nѫ i t hô ng g ió tӕ t. M an g gă ng ta y nh ӵa h oһ c ca o su và p hѭ ѫn g ti Ӌn b ҧo v Ӌ m ҳt . C ó th Ӈ ph ҧn ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i c ác c hҩ t o xy h oá , m ag iê h oһ c br ôm v à ph ҧn ӭn g vӟ i c ác c hҩ t o xy h oá m ҥn h ho һc c hl or of or m v à na tr i c ó th Ӈ gâ y nә . N ap ht hy la m in e (a lp ha v à be ta ) C 10 H 9N N -p he ny l- D- na ph th yl am in e và N - ph en yl -E - na ph th yl am in e. T in h th Ӈ có m àu tӯ tr ҳn g ÿӃ n hӗ ng , m ùi ÿһ c tr ѭn g. C ҩu tr úc a lp ha : n hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 5 00 C , nh iӋ tÿ ӝ sô i 3 01 0 C . C ҩu tr úc B et a: n hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 1 13 0 C , nh iӋ tÿ ӝ sô i 3 06 0 C , í t ta n tr on g nѭ ӟc n hѭ ng hy dr oc lo ri de th ì t an tr on g nѭ ӟc . C ҧ ha i d ҥn g ÿӅ u rҩ t ÿӝ c kh i n uӕ t, hí t ph ҧi v à ti Ӄp x úc vӟ i d a. G ây u ng th ѭ ch o ng ѭӡ i, gâ y un g th ѭ bà ng qu an g. G ây ÿ ӝt bi Ӄn v à qu ái th ai tr ên th ӵc n gh iӋ m . N gҩ m q ua d a. D Ӊ ch áy . T rá nh tҩ t c ҧ cá c ph ѫi nh iӉ m . S ӱ dө ng ÿӗ b ҧo h ӝ th íc h hӧ p. T ha o tá c tr on g tӫ h út , n ѫi c ó th iӃ t b ӏ t hҧ i kh í h oһ c qu ҥt h út g ió . C ҩm s ӱ d ө ng h oһ c có s ӵ ki Ӈm so át c ӫa lu ұt p há p ӣ nh iӅ u nѭ ӟc . x 16 3 x N in hy dr in C 9H 6O 4 C hҩ t r ҳn m àu v àn g án h, tӵ p hâ n hu ӹ tr ѭӟ c kh i n ón g ch ҧy ӣ nh iӋ t ÿӝ 2 41 0 C . C un g cҩ p tr on g bì nh p hu n kh í du ng d ѭӟ i d ҥn g du ng dӏ ch b ut an ol 0 ,5 % . T an tr on g nѭ ӟc . G ây ÿ ӝc k hi n uӕ t và h ít p hҧ i. K íc h th íc h m ҳt , h Ӌ hô hҩ p và d a. T iӃ p xú c nh iӅ u lҫ n dү n tӟ i ch ӭn g m үn c ҧm d a. D Ӊ ch áy . N hi Ӌt ÿӝ b ӕc ch áy 3 90 C . T rá nh h ít p hҧ i k hí d un g và hѫ i c NJn g nh ѭ bӏ d ín h và o m ҳt . D ùn g gă ng ta y nh ӵa ho һc c ao s u và k ín h bҧ o vӋ lo ҥi c hӕ ng h óa c hҩ t. K hi d ín h và o da tҥ o th àn h vӃ t tí m k éo d ài . A xi t n it ri c (5 0- 7 0% ) H N O 3 C hҩ t l ӓn g dҥ ng k hó i kh ôn g m àu h oһ c m àu và ng s án g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy - 42 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi : 8 3- 12 10 C . T an tr on g nѭ ӟc . T ác ÿӝ ng ăn m òn ; gâ y bӓ ng n һn g ӣ m ҳt v à da . H ít p hҧ i hѫ i c ó th Ӈ gâ y ph ù ph әi . C hҩ t o xy hó a; c ó th Ӈ gâ y ch áy k hi ti Ӄp x úc v ӟi vұ t l iӋ u dӉ ch áy . K hi ch áy tӓ a hѫ i ÿӝ c. K hô ng h ít h ѫi ; s ӱ dө ng ph ѭѫ ng ti Ӌn b ҧo v Ӌ hô h ҩp . K hi b ӏ d ín h và o m ҳt n ha nh ch ón g rӱ a và ÿ ѭa ÿӃ n cѫ s ӣ y tӃ . B ӏ d ín h và o da , r ӱa nh an h và th ay q uҫ n áo b ӏ nh iӉ m b ҭn . Ĉ eo g ăn g ta y nh ӵa P V C , t ҥp d Ӆ nh ӵa v à kí nh a n to àn lo ҥi c hӕ ng h óa ch ҩt . T ha o tá c tr on g tӫ h út . A xi t a ce ti c, a xi t c hr om ic , ax it h yd ro cy an ic , a ni li n, ca rb on h yd rg en s ul fi de , ki Ӆm , k im lo ҥi v à nh iӅ u ch ҩt k há c. A xi t n it ri c ÿұ m ÿһ c th am g ia và o cá c ph ҧn ӭn g ng uy h iӇ m hѫ n nh ӳn g hó a ch ҩt th ӱ kh ác . N it ro be nz en C 6H 5N O 2 C hҩ t l ӓn g dҥ ng d ҫu , m àu v àn g sá ng , m ùi ÿһ c tr ѭn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 60 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 21 10 C . X an h tí m d o tҥ o m et ha em og lo bi n m áu , t әn th ѭѫ ng ga n, tr iӋ u ch ӭn g ba o gӗ m c ҧ xa nh tí m m ôi h oһ c m ón g ta y, c hâ n, c hó ng m һt , n ôn m ӱa , m Ӌt lҧ , n gҩ t. N gҩ m q ua da . D Ӊ ch áy . N gu y cѫ ch áy v à nә . N hi Ӌt ÿӝ b ӕc ch áy 8 80 C . T ha o tá c nѫ i t hô ng k hí , n ѫi có th iӃ t b ӏ t hҧ i k hí tҥ i c hӛ ho һc s ӱ dө ng th iӃ t b ӏ b ҧo bӝ h ô hҩ p. S ӱ dө ng g ăn g ta y, q uҫ n áo v à kí nh b ҧo hӝ . K hi ÿӕ t c há y tҥ o th àn h kh í ăn m òn b ao g ӗm c ác n it ѫ ô xí t. P hҧ n ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i cá c ch ҩt o xy h oá v à ch ҩt kh ӱ m ҥn h gâ y ra n gu y cѫ ch áy v à nә .Ă n m òn n hi Ӆu dҥ ng n hӵ a. T ҥo th àn h cá c ch ҩt n ә (k hô ng b Ӆ n b ӣi nh iӋ t) h oһ c cá c hӛ n hӧ p vӟ i n hi Ӆu h ӧp c hҩ t h ӳu c ѫ và v ô cѫ . x 16 4 x O sm iu m te tr ox id e O sO 4 T in h th Ӈ m àu v àn g sá ng , m ùi h ҳc . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 40 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 13 00 C , t hă ng h oa d ѭӟ i ÿi Ӈm s ôi . T an tr on g nѭ ӟc . R ҩt ÿӝ c kh i n uӕ t, hí t p hҧ i v à ti Ӄp x úc vӟ i d a, g ây b ӓn g nһ ng v à kí ch th íc h. H ѫi , c hҩ t r ҳn v à du ng d ӏc h ÿӅ u gâ y tá c ÿӝ ng ăn m òn ÿӃ n da v à ÿѭ ӡn g hô h ҩp . H ít v ào c ó th Ӈ gâ y ph ù ph әi . C hҩ t o xy ho á rҩ t m ҥn h. K hô ng c há y, nh ѭn g nh ѭn g là m tă ng s ӭc ch áy c ӫa c ác ch ҩt k há c. B ҧo q uҧ n tr on g bì nh c hӭ a kí n và ÿ Ӈ nѫ i t hô ng g ió tӕ t. T ha o tá c vӟ i c hҩ t r ҳn h oһ c du ng d ӏc h tr on g tӫ h út h oһ c nѫ i c ó qu ҥt h út g ió . Ĉ eo kí nh a n to àn lo ҥi c hӕ ng h óa ch ҩt v à gă ng ta y bҧ o vӋ . K hi p ha c hӃ d un g dӏ ch p hҧ i ÿһ t c ác tú i k ín v ào b ìn h vӟ i lѭ ӧn g nѭ ӟc c ҫn th iӃ t, ÿұ y nҳ p rӗ i l ҳc tӟ i k hi v ӥ tú i. A xi t o xa lic H O 2C C O 2H T in h th Ӈ kh ôn g m àu , ta n tr on g nѭ ӟc . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 19 00 C , p hâ n hu ӹ. Ĉ ӝc h ҥi k hi ti Ӄp x úc vӟ i d a và n uӕ t p hҧ i. B өi g ây k íc h th íc h ÿѭ ӡn g hô h ҩp v à m ҳt . D un g dӏ ch k íc h th íc h m ҳt v à có th Ӈ là m b ӓn g da . D Ӊ ch áy . K hi ÿӕ t t oҧ h ѫi (h oһ c kh í) kh ó ch ӏu ho һc ÿӝ c. T rá nh d ín h và o da v à m ҳt , ÿe o dө ng c ө bҧ o vӋ m ҳt v à m an g gă ng ta y. C ác c hҩ t o xy h oá c NJn g nh ѭ bҥ c, th uӹ n gâ n và c ác h ӧp ch ҩt c ӫa c hú ng . O xy ge n O 2 K hí d ҥn g né n kh ôn g m àu . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy -2 18 ,4 0 C , n hi Ӌt ÿӝ sô i – 18 30 C . Ӣ n ӗn g ÿӝ rҩ t c ao gâ y kí ch th íc h ÿѭ ӡn g hô h ҩp . K hô ng c há y, nh ѭn g nh ѭn g là m tă ng s ӭc ch áy c ӫa c ác ch ҩt k há c. K hi là m nó ng á p xu ҩt tr on g bì nh ch ӭa tă ng lê n, c ó ng uy cѫ n ә. K hô ng d ùn g ng ӑn lӱ a hӣ , t ia lӱ a ÿi Ӌn , k hô ng h út th uӕ c, kh ôn g ÿӇ ti Ӄp x úc v ӟi c ác ch ҩt d Ӊ ch áy . C hҩ t o xy h oá m ҥn h, p hҧ n ӭn g vӟ i c ác v ât li Ӌu d Ӊ ch áy và c ác c hҩ t k hӱ g ây ra n gu y cѫ c há y và n ә. P hҧ n ӭn g vӟ i dҫ u, m ӥ, h yd ro ge n và c ác ch ҩt lӓ ng d Ӊ ch áy , c ác c hҩ t rҳ n và k hí . x 16 5 x A xi t p er ch lo ri c H C lO 4 C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , ho à lү n vӟ i n ѭӟ c. Ă n m òn ; g ây b ӓn g nһ ng ӣ m ҳt v à da , cNJ ng n hѭ b ӓn g ӕn g tiê u hó a kh i n uӕ t ph ҧi . H ѫi g ây tá c dө ng ă n m òn tr ên m ҳt , d a và ÿ ѭӡ ng hô h ҩp . H ít ph ҧi h ѫi có th Ӈ gâ y ph ù ph әi . C hҩ t o xy h oá rҩ t m ҥn h. K hô ng c há y, nh ѭn g là m tă ng s ӭc c há y cӫ a cá c ch ҩt kh ác . T rá nh k hô ng h ít ph ҧi h ѫi v à cá c dҥ ng p hѫ i n hi Ӊm k há c. M an g ÿӗ b ҧ o h ӝ gӗ m g ăn g ta y ni tr ile , c ác d өn g cө b ҧo vӋ m ҳt v à m һt . V ӟi c ác d un g dӏ ch n ón g cҫ n th ao tá c tr on g tӫ h út h oһ c nѫ i c ó qu ҥt th ôn g gi ó. V ұt li Ӌu d Ӊ ch áy v à cá c ch ҩt kh ӱ nh ѭ ac et ic a nh yd ri de , bi sm ut h và c ác h ӧp k im c ӫa nó , r ѭӧ u, k im lo ҥi , g iҩ y, g ӛ và c ác v ұt li Ӌu h ӳu c ѫ kh ác . C hҩ t o xy ho á rҩ t m ҥn h, c ó th Ӈ tҥ o th àn h ch ҩt g ây n ә kh i t iӃ p xú c vӟ i n hi Ӆu ch ҩt v ô cѫ và h ӳu c ѫ nh ѭ sà n gӛ , bà n, g hӃ nh iӉ m kh uҭ n … K hi v a ch ҥm có th Ӈ gâ y nә . P he no l C 6H 5O H T in h th Ӈ kh ôn g m àu ho һc m àu h ӗn g sá ng , m ùi ÿ һc tr ѭn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 41 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 18 20 C . T an tr on g nѭ ӟc . C hҩ t v à hѫ iă n m òn m ҳt , d a và ÿѭ ӡn g hô h ҩp , g ây bӓ ng n һn g. C ó th Ӈ ng ҩm q ua d a. L àm rӕ i l oҥ n hӋ th ҫn ki nh tr un g ѭѫ ng , hô n m ê. G ây tә n th ѭѫ ng th ұn v à ga n. T ri Ӌu c hӭ ng : ÿa u bө ng , n ôn m ӱa , t iê u ch ҧy , kí ch ӭn g da , ÿ au m ҳt . T iӃ p xú c vӟ i du ng d ӏc h lo ãn g ké o dà i d үn ÿӃ n vi êm d a. N hi Ӌt ÿӝ b ӕc ch áy 8 00 C , gi ӟi h ҥn k hҧ nă ng c há y 1, 7- 6% . K hô ng h ít h ѫi , s ӱ dө ng dө ng c ө bҧ o vӋ h ô hҩ p. T rá nh ÿӇ r ѫi v ào m ҳt v à ti Ӄp x úc v ӟi d a. L àm v iӋ c tr on g tӫ h út . M an g gă ng ta y ni tr ile v à dө ng c ө bҧ o vӋ m ҳt . K hi b ӏ d ín h và o m ҳt r ӱa n ga y bҵ ng n ѭӟ c và ÿѭ a ÿӃ n cѫ s ӣ y tӃ . K hi b ӏ dí nh v ào d a cҫ n cӣ i n ga y qu ҫn á o bҭ n và b ôi gl yc er ol , p ol ye th yl en e gl yc ol 3 00 h oһ c hӛ n hӧ p ch ҩ t lӓ ng p ol ye th yl en e gl yc ol ( 70 % ) và c ӗn m et ha no l 3 0% v ào v Ӄt th ѭѫ ng s au ÿ ó rӱ a cҭ n th ұn bҵ ng n ѭӟ c. P hҧ n ӭn g vӟ i c ác c hҩ t o xy hó a gâ y ng uy c ѫ ch áy v à nә . x 16 6 x A xi t ph os ph or ic H 3P O 4 C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , nh ӟt h oһ c ti nh th Ӈ hú t nѭ ӟc , m àu tr ҳn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 42 0 C , p hâ n hu ӹ dѭ ӟi nh iӋ tÿ ӝ sô i 2 13 0 C . T an tr on g nѭ ӟc . Ă n m òn . G ây b ӓn g da v à m ҳt . P hҧ n ӭn g vӟ i n hi Ӆu ki m lo ҥi tҥ o th àn h hy dr og en . K hi ÿu n nó ng to ҧ hѫ i ÿӝ c. K hi b ӏ d ín h và o m ҳt c ҫn rӱ a ng ay b ҵn g nѭ ӟc v à ÿѭ a ÿӃ n cѫ s ӣ y tӃ .Ĉ eo g ăn g ta y ni tr il v à dө ng c ө bҧ o vӋ m ҳt . P hӕ t p ho pe nt ox id e P 2O 5 T in h th Ӈ ho һc b ӝt h út ҭm m àu tr ҳn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 34 00 C ,ÿ iӇ m th ăn g ho a 36 00 C . Ă n m òn m ҳt , d a và ÿѭ ӡn g hô h ҩp g ây vi êm h ӑn g, h o, r át bӓ ng , k hó th ӣ, bӓ ng d a, ÿ au , g iӝ p da , b ӓn g m ҳt . H ít ph ҧi h ѫi c ó th Ӈ gâ y ph ù ph әi . N uӕ t ph ҧi g ây ÿ au b өn g, rá t, ti êu c hҧ y, v iê m hӑ ng , n ôn m ӱa . K hô ng c há y nh ѭn g nh ѭn g là m tă ng s ӭc ch áy c ӫa c ác ch ҩt k há c. N hi Ӆu p hҧ n ӭn g có th Ӈ gâ y ch áy ho һc n ә. Ĉ ӕt nó ng to ҧ hѫ i (h oһ c kh í) kh ó ch ӏu ho һc ÿӝ c. L àm v iӋ c nѫ i c ó qu ҥt th ҧi gi ó tҥ i c hӛ . M an g gă ng ta y, qu ҫn á o bҧ o hӝ , m һt n ҥ ho һc d ùn g dө ng c ө bҧ o vӋ m ҳt c ùn g hô h ҩp . D un g dӏ ch là a xi t m ҥn h, ph ҧn ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i ki Ӆm v à có tá c ÿӝ ng ăn m òn . P hҧ n ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i a xi t p er ch lo ri c gâ y ng uy c ѫ ch áy v à nә . K Ӄt hӧ p rҩ t m ҥn h vӟ i n ѭӟ c t ҥ o th àn h ax it P ho sp ho ri c. P hҧ n ӭn g vӟ i n hi Ӆu k im lo ҥi k hi c ó nѭ ӟc là m c hҩ t xú c tá c. A xi t p ic ri c C 6H 2( N O 2) 3O H 2 ,4 ,6 - T ri ni tr op he no l T in h th Ӈ m àu v àn g, ng ҩm n ѭӟ c ho һc ta n tr on g cӗ n. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 12 20 C . T an n hҽ tr on g nѭ ӟc . Ĉ ӝc k hi n uӕ t, hí t ph ҧi v à ti Ӄp x úc vӟ i d a. N uӕ t p hҧ i có th Ӈ gâ y ÿa u ÿҫ u, bu ӗn n ôn . K íc h th íc h m ҳt . N gu y cѫ n ә ӣ tr ҥn g th ái kh ô L uô n bҧ o qu ҧn ӣ dҥ ng c ó dҩ p nѭ ӟc h oһ c ch Ӎ s ӱ dө ng ӣ dҥ ng d un g dӏ ch tr on g cӗ n. T ҥo th àn h m uӕ i v ӟi n hi Ӆu ki m lo ҥi d Ӊ nә h ѫn c hí nh nó . K hi ti Ӄp x úc v ӟi b ê- tô ng có th Ӈ tҥ o ra c an xi pi cr at e là c hҩ t g ây n ә, n hҥ y vӟ i m a sá t. C ó th Ӈ ph ҧn ӭn g m ҥn h vӟ i c ác c hҩ t kh ӱ. T ҥo v Ӄt nh uӝ m m àu và ng tr ên da . x 16 7 x K al i hy dr ox id e K O H D ҥn g bô ng , b ӝt , h ҥt ho һc th an h m àu tr ҳn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 36 00 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 13 20 0 C . T an m ҥn h tr on g nѭ ӟc . Ă n m òn h Ӌ hô h ҩp , m ҳt v à da . H ít p hҧ i bө i g ây p hù p hә i. K hi d ín h và o m ҳt c ҫn r ӱa ng ay b ҵn g nѭ ӟc v à ÿѭ a ÿӃ n cѫ s ӣ y tӃ . K hi d ín h và o da cҫ n rӱ a ng ay v à cӣ i b ӓ ng ay ÿ ӗ nh iӉ m b ҭn . M an g gă ng ta y ca o su h oһ c nh ӵa và d өn g cө b ҧo v Ӌ m ҳt , th ұm c hí c ҧ kh i l àm v iӋ c vӟ i d un g dӏ ch lo ãn g. P hҧ n ún g m ҥn h vӟ i a xi t v à ni tr ob en ze n và c ác c hҩ t t ҭy rӱ a kh ác . H oà ta n tr on g nѭ ӟc s in h nh iӋ t m ҥn h. B ҧo qu ҧn tr on g th ùn g kí n. P hҧ n ӭn g vӟ i m ӝt s ӕ ki m lo ҥi (n hô m , kӁ m , t hi Ӄc ) tr on g ÿi Ӆu ki Ӌn ҭm . K al i pe rm an ga na te K M nO 4 T in h th Ӈ m àu h uy Ӄt d ө. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 24 00 C ( ph ân h uӹ ). D Ӊ ta n tr on g nѭ ӟc . N uӕ t v à hí t p hҧ i b өi gâ y ăn m òn . K íc h th íc h m ҳt v à hô h ҩp rҩ t m ҥn h. H ít bө i c ó th Ӈ gâ y ph ù ph әi . ox y ho á m ҥn h. C ó th Ӈ là m c há y cá c vұ t l iӋ u dӉ ch áy . D ùn g qu ҫn á o bҧ o hӝ , d өn g cө b ҧo v Ӌ m ҳt , n hҩ t l à m һt nҥ k hi c ó hҥ t b өi n hӓ . Ph ҧn ӭn g rҩ t m ҥn h và p hҧ n ӭn g nә v ӟi n hi Ӆu c hҩ t v ô c ѫ và h ӳu c ѫ ho һc b ӝt k im lo ҥi . K al i t el lu ri te K 2T eO 3 T in h th Ӈ m àu tr ҳn g, dҥ ng b ôn g, ta n m ҥn h tr on g nѭ ӟc . N uӕ t v à hí t p hҧ i gâ y ÿӝ c. K íc h th íc h da v à m ҳt . D ùn g qu ҫn á o bҧ o hӝ . Pr op an -2 -o l (C H 3) 2C H O H Is op ro pa no l C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , m ùi c ӗn . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy - 89 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 82 0 C . T an tr on g nѭ ӟc . K íc h th íc h m ҳt v à ÿѭ ӡn g hô h ҩp . C ó th Ӈ ҧn h hѭ ӣn g ÿӃ n hӋ th ҫn k in h tr un g ѭѫ ng g ây ÿ au ÿ ҫu , ch ón g m һt , b uӗ n nô n, n ôn v à hô n m ê. R ҩt d Ӊ ch áy . N hi Ӌt ÿӝ b ӕc ch áy 1 12 0 C , gi ӟi h ҥn ch áy 2 ,3 - 12 ,7 % . B ҧo q uҧ n tr on g bì nh c hӭ a ÿұ y kí n, ÿ Ӈ xa n gu ӗn lӱ a. T ha o tá c tr on g tӫ h út . D ùn g gă ng ta y ni tr ile v à dө ng c ө bҧ o vӋ h ô hҩ p. K hi p hѫ i n hi Ӊm lâ u vӟ i á nh sá ng v à kh ôn g kh í, có th Ӈ ph ҧn ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i c ác ch ҩt o xy h óa tҥ o th àn h cá c pe ro xi de k hô ng b Ӆn . 70 -8 5% pr op an -2 -o l tr on g nѭ ӟc ÿѭ ӧc s ӱ dө ng là m kh í d un g kh ӱ tr ùn g vү n có n gu y cѫ c há y và kh ôn g nê n sӱ d ùn g gҫ n ng uӗ n lӱ a. x 16 8 x Py ri di n C 5H 5N C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , m ùi ÿһ c tr ѭn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 42 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 11 50 C . Ҧ nh h ѭӣ ng ÿӃ n hӋ th ҫn k in h tr un g ѭѫ ng g ây c hó ng m һt ,ÿ au ÿҫ u, b uӗ n nô n, th ӣ nô ng v à ng ҩt . C ó th Ӈ ng ҩm qu a da g ây ÿ ӓ và bӓ ng r át . N uӕ t p hҧ i gâ y ÿa u bө ng , t iê u ch ҧy , n ôn , m Ӌt lӏ m . Ph ѫi n hi Ӊm n hi Ӆu lҫ n gâ y tә n th ѭѫ ng ga n và th ұn . D Ӊ ch áy . N hi Ӌt ÿӝ b ӕc ch áy 2 00 C , gi ӟi h ҥn ch áy 1 ,8 - 12 ,4 % . Ĉ un nó ng to ҧ hѫ i (h oһ c kh í) kh ó ch ӏu ho һc ÿӝ c. H ѫi / h ӛn h ӧp là c hҩ t d Ӊ ch áy . T ha o tá c nѫ i t hô ng g ió , c ó th iӃ t b ӏ t hҧ i g ió tҥ i c hӛ h oһ c sӱ d өn g dө ng c ө bҧ o vӋ h ô hҩ p. M an g gă ng ta y và qu ҫn á o bҧ o hӝ . Ph ҧn ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i c ác ch ҩt o xy h oá v à ax it m ҥn h. Se le n Se C hҩ t r ҳn , t ӗn tҥ iӣ nh iӅ u dҥ ng k há c nh au , ch ҩt r ҳn v ô ÿӏ nh h ìn h m àu n âu ÿ ӓ ÿӃ n xa nh ÿe n ho һc ti nh th Ӈ ÿӓ tr on g su ӕt h oһ c tin h th Ӈ xá m k im lo ҥi ÿӃ n ÿe n. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 17 0- 21 70 C , n hi Ӌt ÿӝ sô i 6 85 0 C . K íc h th íc h da v à m ҳt . H ít ph ҧi b өi c ó th Ӈ gâ y ph ù ph әi . Ph ѫi n hi Ӊm n hi Ӆu lҫ n có th Ӈ gâ y rө ng m ón g ta y, m ón g ch ân , t әn th ѭѫ ng h Ӌ tiê u ho á. C hҩ t d Ӊ ch áy . T oҧ hѫ i ( ho һc kh í) k hó c hӏ u ho һc h ѫi ÿӝ c kh iÿ ӕt c há y. T rá nh p há t t án b өi . T he o dõ i c hӃ ÿӝ v Ӌ si nh c hһ t c hӁ . T ha o tá c ӣ nѫ i c ó th ҧi g ió tҥ i c hӛ .Ĉ eo g ăn g ta y, q uҫ n áo b ҧo h ӝ và k ín h an to àn . Ph ҧn ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i c ác ch ҩt o xy h oá v à cá c ax it m ҥn h. Ӣ 5 00 C tá c dө ng v ӟi nѭ ӟc tҥ o th àn h hy dr og en v à ax it se le n dӉ c há y. K hi ÿ ӕt tr ên n gӑ n lӱ a nh ӓ th am g ia ph ҧn ӭn g vӟ i p hӕ t p ho v à cá c ki m lo ҥi n hѭ n ik en , ka li, p la tin , n at ri v à kӁ m . x 16 9 x Si lv er A g (b ҥc ) K im lo ҥi m àu tr ҳn g, tr ӣ nê n ÿe n kh i c ó tá c dө ng c ӫa o zo n, hy dr og en s ul fi de h oһ c lѭ u hu Ǥn h. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 96 20 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 22 12 0 C . H ít nh iӅ u hѫ i b ҥc ki m lo ҥi c ó th Ӈ gâ y tә n th ѭѫ ng p hә i, bi Ӈu h iӋ n là p hù th NJn g. K hi p hѫ i nh iӉ m lâ u dà i h oһ c nh iӅ u lҫ n có th Ӈ là m m àu m ҳt , m NJi , hӑ ng , d a ch uy Ӈn sa ng m àu x an h xá m (c hӭ ng d a nh iӉ m bҥ c) . K hô ng c há y, tr ӯ dҥ ng b ӝt . T ha o tá c nѫ i c ó th ҧi g ió tҥ i ch ӛ. M an g gă ng ta y và k ín h bҧ o vӋ h oһ c dө ng c ө bҧ o vӋ m ҳt c ùn g vӟ i d өn g c ө b ҧo vӋ h ô hҩ p kh i t iӃ p xú c vӟ i bө i h oһ c hѫ i b ҥc . K hô ng tѭ ѫn g th íc h vӟ i ac et yl en e, c ác h ӧp c hҩ t c ӫa am m on i, ax it ox al ic , a xi t ta rt ar ic . B ҥc n itr at A gN O 3 T in h th Ӈ m àu tr ҳn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 21 20 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 44 40 C . T an tr on g nѭ ӟc . C ó th Ӈ gâ y kí ch th íc h và b ӓn g nһ ng ӣ da v à m ҳt . N uӕ t ph ҧi g ây ă n m òn . Ph ѫi n hi Ӊm k éo d ài ho һc n hi Ӆu lҫ n có th Ӈ gâ y ra c hӭ ng sҳ c tӕ x an h - ÿӓ tr ên d a (c hӭ ng d a nh iӉ m b ҥc ). K hô ng c há y nh ѭn g nh ѭn g là m tă ng s ӭc ch áy c ӫa c ác ch ҩt k há c. T rá nh g ây b өi . T he o dõ i ch һt c hӁ c hӃ ÿӝ v Ӌ si nh . M an g gă ng ta y bҧ o hӝ b ҵn g ca o su h oһ c nh ӵa v à m һ t n ҥ ho һc k ín h bҧ o vӋ m һt c ùn g dө ng c ө bҧ o vӋ h ô hҩ p. K hi bӏ d ín h và o m ҳt c ҫn r ӱa ng ay b ҵn g nѭ ӟc v à ÿѭ a ÿӃ n cѫ s ӣ y tӃ . D un g dӏ ch a m m on ia c là m kӃ t t ӫa b ҥc n itr it dӉ n ә kh i có s ӵ th am g ia c ӫa k iӅ m ho һc g lu co se . C ó th Ӈ tҥ o th àn h ch ҩt d Ӊ nә v ӟi e th an ol và d үn tӟ i p hҧ n ӭn g tr ùn g hӧ p vӟ i a cr yl on itr il dӉ n ә. C ó th Ӈ gâ y ch áy h oһ c nә kh i t rӝ n vӟ i m ag iê , p hӕ t ph o ho һc lѭ u hu Ǥn h. x 17 0 x N at ri a zi de N 3N a C hҩ t r ҳn , d ҥn g ti nh th Ӈ kh ôn g m àu . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 30 00 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 13 90 0 C . T an tr on g nѭ ӟc . R ҩt ÿӝ c kh i n uӕ t, hí t p hҧ i v à dí nh và o da . C ó th Ӈ gâ y bӓ ng . B өi v à du ng dӏ ch k íc h th íc h m ҳt và d a, c ó th Ӈ ng ҩm qu a da . Ĉ un n ón g tr ên ÿi Ӈm nó ng c hҧ y sӁ ph ân h uӹ gâ y ng uy c ѫ nә . T ӓa h ѫi ÿӝ c kh i ÿ un nó ng . K hô ng dù ng n ѭӟ c ÿӇ d ұp tҳ t ho ҧ ho ҥn xҧ y ra . K hi d ín h và o da p hҧ i r ӱa sҥ ch n ga y. T rá nh h ít p hҧ i bө i. S ӱ dө ng g ăn g ta y nh ӵa ho һc c ao s u và d өn g cө b ҧo vӋ m ҳt . P hҧ n ӭn g nә v ӟi b rô m , ca rb on d is ul fi de h oһ c ch ro m yl c hl or id e. D ҥn g rҳ n ph ҧn ӭn g vӟ i k im lo ҥi nһ ng , b ao g ӗm c ҧ ÿӗ ng , ch ì, th uӹ n gâ n, tҥ o th àn h m uӕ i a zi d ki m lo ҥi c ó ng uy cѫ n ә. T iӃ p xú c vӟ i a xi t t ҥo th àn h ch ҩt k hí c ó ÿӝ c tí nh và k hҧ n ăn g nә c ao . N at ri bi se le ni te N aH S eO 3 D ҥn g bӝ t t in h th Ӈ tr ҳn g nh ҥt , t an tr on g nѭ ӟc . N uӕ t v à hí t p hҧ i bө i g ây ÿ ӝc . C ó th Ӈ ng uy h iӇ m d o ҧn h hѭ ӣn g tí ch lu ӻ. G ây q uá i t há i t rê n th ӵc n gh iӋ m . T iӃ p xú c ké o dà i t rê n da có th Ӈ gâ y vi êm d a. M һc q uҫ n áo b ҧo h ӝ C ác c hҩ t o xy h oá x 17 1 x N at ri c ia nu a N aC N D ҥn g bӝ t t in h th Ӈ tr ҳn g, c ó m ùi h ҥn h nh ân . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 56 30 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 14 96 0 C , t an m ҥn h tr on g nѭ ӟc . R ҩt ÿӝ c kh i n uӕ t, hí t p hҧ i v à ti Ӄp x úc vӟ i d a. G ây k íc h th íc h nһ ng c ho m ҳt . P hѫ i n hi Ӊm lâ u dà i c ó th Ӈ gâ y tә n th ѭѫ ng tu yӃ n gi áp . T ӓa h ѫi ÿӝ c kh i b ӏ n ón g. T rá nh h ít p hҧ i b өi . D ùn g dө ng c ө bҧ o vӋ h ô hҩ p. T rá nh ÿӇ d ín h vá o m ҳt v à da . K hi b ӏ d ín h và o da c ҫn rӱ a nѭ ӟc n ga y và c ӣi b ӓ qu ҫn á o nh iӉ m b ҭn .Ĉ eo kí nh b ҧo v Ӌ m ҳ t lo ҥi c hӕ ng hó a ch ҩt v à gă ng ta y ca o su ho һc n hӵ a. B ҧo q uҧ n cҭ n th ұn tr on g th ùn g kí n, n ѫi th ôn g gi ó. T oҧ k hí h yd ro ge n cy an id e (H C N ) rҩ tÿ ӝc k hi ti Ӄp x úc vӟ i c ác a xi t h oһ c nѭ ӟc ch ӭa k hí c ar bo n di ox id e ho à ta n. C ó th Ӈ tҥ o hӛ n hӧ p gâ y nә v ӟi c ác n it ri t. X ӱ lý n ѫi du ng d ӏc h bӏ ÿә b ҵn g ch ҩt tҭ y (s od iu m hy po ch lo ri d e) v à ÿӇ 2 4 gi ӡ. Q ué t cҭ n th ұn b ӝt rҳ n bӏ ÿә v à ch o và o nu ӟc c hӭ a bӝ t t ҭy , ÿ Ӈ sa u 24 g iӡ m ӟi th ҧi b ӓ. C ҫn c ó th uӕ c gi ҧi ÿӝ c cy an id e tr on g ph òn g th í n gh iӋ m . N at ri hy dr ox id e N aO H D ҥn g bô ng , b ӝt , h ҥt ho һc th an h nh ӓ, k hô ng m àu . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 3 18 0 C , n hi Ӌt ÿӝ sô i 1 39 00 C . T an tr on g nѭ ӟc . D ҥn g rҳ n và d un g dӏ ch ÿұ m ÿһ c. H ít ph ҧi b өi g ây tә n th ѭѫ ng ÿѭ ӡn g hô hҩ p, g ây p hù p hә i. Ă n m òn k hi n uӕ t ph ҧi . D un g dӏ ch lo ãn g kí ch th íc h m ҳt . T iӃ p xú c ké o dà i c ó th Ӈ dү n tӟ i tә n th ѭѫ ng n gh iê m tr ӑn g. K hô ng c há y. T iӃ p xú c vӟ i hѫ iҭ m h oһ c nѭ ӟc c ó th Ӈ to ҧ nh iӋ t, ÿӫ ÿӇ g ây c há y cá c ch ҩt d Ӊ ch áy . K hi d ín h và o m ҳt c ҫn p hҧ i rӱ a ng ay v à ÿѭ a ÿӃ n cѫ s ӣ y tӃ . K hi d ín h và o da c ҫn rӱ a nѭ ӟc n ga y, c ӣi b ӓ qu ҫn áo n hi Ӊm b ҭn . M an g gă ng ta y ca o su h oһ c nh ӵa v à dө ng c ө bҧ o vӋ m ҳt , t hұ m ch í n ga y cҧ k hi là m v iӋ c vӟ i d un g dӏ ch lo ãn g. T oҧ n hi Ӆu n hi Ӌt k hi ta n tr on g nѭ ӟc . P hҧ n ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i h ӛn h ӧp ch lo ro fo rm -m et ha no l v à cá c ax it m ҥn h. B ҧo q uҧ n tr on g th ùn g kí n nѫ i k hô rá o. x 17 2 x D un g dӏ ch N at ri hy po ch lo ri t (C ó 10 -1 4% ch lo ri ne ) N aO C l D un g dӏ ch k hô ng m àu ho һc m àu v àn g sá ng , m ùi c lo , t an tr on g nѭ ӟc . Ă n m òn m ҳt v à da . N uӕ t p hҧ i g ây ă n m òn ÿ ѭӡ ng h ô hҩ p. H ít p hҧ i c ó th Ӈ gâ y ph ù ph әi . P hѫ i nh iӉ m n hi Ӆu lҫ n có th Ӈ gâ y nê n hi Ӌn tѭ ӧn g m үn c ҧm d a. ox y ho á m ҥn h. C ó th Ӈ to ҧ hѫ i ÿӝ c kh i ch áy . K hi d ín h và o m ҳt , r ӱa n ѭӟ c ng ay v à ÿѭ a ÿӃ n cѫ s ӣ y tӃ . D ín h và o da c ҫn r ӱa n ga y. K hô ng h ít h ѫ i , d ùn g dө ng cө b ҧo v Ӌ hô h ҩp . T ha o tá c nѫ i t hô ng k hí tӕ t. S ӱ dө ng gă ng ta y ca o su h oһ c nh ӵa và d өn g cө b ҧo v Ӌ m ҳt . K hi ti Ӄp x úc v ӟi c ác a xi t to ҧ ra k hí ÿ ӝc m ҥn h. C ó th Ӈ ph ҧn ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i c ác hӧ p ch ҩt d Ӊ ch áy v à cá c ch ҩt k hӱ . C ó th Ӈ ph ҧn ӭn g vӟ i c ác h ӧp c hҩ t c ӫa ni tr og en tҥ o th àn h hӧ p ch ҩt N -c hl or o gâ y nә . C ó th Ӈ ph ҧn ӭn g m ҥn h vӟ i m et ha no l. T ro ng q uá tr ìn h bҧ o qu ҧn m ҩt dҫ n ch lo ri ne , s ӱ dө ng d un g dӏ ch lo ãn g là m c hҩ t kh ӱ tr ùn g nh an h bӏ hӓ ng . B ҧo qu ҧn n ѫi tӕ i, m át , th ôn g kh í tӕ t v à xa ax it . A xi t s ul fu ri c H 2S O 4 C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , kh ôn g m ùi , n hӟ t. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 10 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 34 00 C ( ph ân h uӹ ). D un g dӏ ch ÿұ m ÿһ c (1 5% ) ăn m òn , g ây bӓ ng n һn g. D ҥn g sѭ ѫn g m ù và h ѫi gâ y ăn m òn n һn g kh i h ít ph ҧi . D un g dӏ ch lo ãn g kí ch th íc h m ҳt v à da , gâ y bӓ ng v à vi êm da . Ĉ un n ón g có th Ӈ to ҧ hѫ i ÿӝ c. K hô ng ch áy . N hi Ӆu ph ҧn ӭn g gâ y ch áy ho һc n ә. K hi ph a tr on g nѭ ӟc to ҧ nh iӋ t, có th Ӈ bҳ n tu ng to é ho һc s ôi . L uô n ÿә a xi t và o nѭ ӟc , kh ôn g ba o gi ӡ ÿә n ѭӟ c và o ax it . B ӏ b ҳn v ào m ҳ t p hҧ i r ӱa ng ay v à ÿѭ a ÿӃ n cѫ s ӣ y tӃ . B ӏ d ín h và o da , c ҫn r ӱa ng ay , c ӣi b ӓ qu ҫn á o nh iӉ m bҭ n. Ĉ eo g ăn g ta y ni tr il e, sӱ d өn g dө ng c ө bҧ o vӋ m ҳt v à m һt .K hô ng c ho ti Ӄp x úc v ӟi c ác c hҩ t dӉ ch áy . L à ch ҩt là m k hô o xy h oá m ҥn h và p hҧ n ún g rҩ t m ҥn h vӟ i n hi Ӆu h oá c hҩ t nh ѭ hӧ p ch ҩt c ӫ a n it ro ge n, th uӕ c tí m , k im lo ҥi k iӅ m v à pe rc hl or at , c ác v ұt li Ӌu d Ӊ ch áy , c hҩ t o xy h oá , a m in e, ki Ӆm , n ѭӟ c, n hi Ӆu n hi Ӌt v à ph ҫn lӟ n ki m lo ҥi . K hi th êm nѭ ӟc v ào du ng d ӏc h ax it ÿұ m ÿһ c có th Ӈ xҧ y ra h iӋ n tѭ ӧn g sô i tҥ i c hӛ . x 17 3 x T et ra hy dr of ur an C 4H 8O D ie th yl en e ox id e T et ra m et hy le n e ox id e C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , có m ùi ÿ һc tr ѭn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy - 10 8, 50 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 66 0 C Ӭ c ch Ӄ hӋ th ҫn ki nh tr un g ѭѫ ng , gâ y hô n m ê. K íc h th íc h m ҳt , d a và ÿѭ ӡn g hô h ҩp . R ҩt d Ӊ ch áy . C ó th Ӈ tҥ o th àn h cá c pe ro xi de g ây nә . N hi Ӌt ÿӝ bӕ c ch áy - 14 0 C . N ѭӟ c kh ôn g hi Ӌu qu ҧ tr on g ch ӳa c há y do te tr ah yd ro fu r an , n hѭ ng c ó th Ӈ dù ng n ó ÿӇ là m n gu ӝi bì nh c hӭ a bӏ ҧn h hѭ ӣn g cӫ a lӱ a. T ha o tá c nѫ i t hô ng g ió , c ó th ҧi g ió tҥ i c hӛ h oһ c dù ng gă ng ta y, d өn g cө b ҧo v Ӌ hô hҩ p và k ín h an to àn . Ph ҧn ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i c hҩ t ox y ho á, k iӅ m m ҥn h và m ӝt sӕ h ӧp c hҩ t c ӫa h al og en v ӟi ki m lo ҥi g ây n gu y cѫ c há y và n ә . Ă n m òn m ӝt s ӕ dҥ ng nh ӵa , c ao s u và c ác b Ӆ m һt kh ác . C ó th Ӈ tӵ tr ùn g hӧ p kh i c ó ca tio n kh ӣi s ѭӟ ng ph ҧn ӭn g. S ӵ cҩ t p hâ n ÿo ҥn vӟ i c an xi h yd ro xi d có th Ӈ gâ y nә . T ha lli um ac et at T IC 2H 3O 2 T in h th Ӈ ch ҧy r ӱa m àu tr ҳn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 11 00 C . T an m ҥn h tr on g nѭ ӟc . R ҩt ÿӝ c kh i n uӕ t ph ҧi v ӟi h iӋ u ӭn g tíc h lu ӻ. Ҧ nh hѭ ӣn g ÿӃ n hӋ th ҫn ki nh tr un g ѭѫ ng v à hӋ ti m m ҥc h. G ây ÿӝ c kh i b ӏ d ín h và o da v à m ҳt . B ҧo q uҧ n tr on g bì nh c hӭ a kí n nҳ p. T ha o tá c tr on g tӫ hú t h oһ c có th iӃ t b ӏ t hҧ i k hí . M an g ÿӗ b ҧo h ӝ, b ao g ӗm cҧ k hҭ u tr an g, k ín h bҧ o vӋ kh ӓi h oá c hҩ t, gă ng ta y ca o su h oһ c nh ӵ a , d өn g cө b ҧo vӋ m ҳt . o- T ol id in (C 6H 3( 3C H 3) - (4 N H 2) ) 2 3, 3' -D im et hy l- (1 ,1 'b im et hy l) - 4, 4' di am in e T in h th Ӈ kh ôn g m àu . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 13 10 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 20 00 C . T an ít tr on g nѭ ӟc . Ĉ ӝc h ҥi k hi ti Ӄp xú c vӟ i d a ho һc nu ӕt p hҧ i. B өi g ây kí ch th íc h hӋ h ô hҩ p và m ҳt . C ó kh ҧ nă ng g ây u ng th ѭ ch o ng ѭӡ i. C hҩ t d Ӊ ch áy . Ĉ un nó ng to ҧ hѫ i (h oһ c kh í) kh ó ch ӏu ho һc ÿӝ c. T rá nh ti Ӄp x úc . S ӱ dө ng c ác dө ng c ө bҧ o vӋ m ҳt v à m an g gă ng ta y. C ác c hҩ t o xy h oá . x 17 4 x T ol ue n C 7H 8 M et hy lb en ze n e C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , có m ùi ÿ һc tr ѭn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy - 95 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 11 10 C . K hô ng ta n tr on g nѭ ӟc . Ӭ c ch Ӄ hӋ th ҫn ki nh tr un g ѭѫ ng . K íc h th íc h m ҳt , m àn g nh ҫy , d a. P hѫ i n hi Ӊm n hi Ӆu lҫ n có th Ӈ gâ y ÿӝ c ch o qu á tr ìn h si nh sҧ n và s ӵ ph át tr iӇ n ӣ ng ѭӡ i. R ҩt d Ӊ ch áy . H ѫi c NJn g có th Ӈ gâ y ch áy . N hi Ӌt ÿӝ b ӕc c há y 40 C , g iӟ i h ҥn ch áy 1 ,4 - 7% . N gu yê n li Ӌu dù ng ÿ Ӈ dұ p tҳ tÿ ám c há y nh ӓ: h oá ch ҩt k ha n, ca rb on ic di ox id e, b ӑt , sѭ ѫn g nѭ ӟc ho һc k hí tr ѫ (n it ro ge n) . B ҧo q uҧ n tr on g bì nh c hӭ a kí n nҳ p, x a ng uӗ n lӱ a, n ӕi dâ y ti Ӄp ÿҩ t c ác th ùn g ch ӭa nh ҵm tr án h tҥ o dò ng tƭ nh ÿi Ӌn . K hô ng h ít h ѫi . S ӱ dө ng d өn g cө b ҧo v Ӌ hô hҩ p. B ҧo q uҧ n và th ao tá c tr on g tӫ h út h oһ c nѫ i t hô ng gi ó t ӕ t. Ĉ eo g ăn g ta y ni tr il e. C ó th Ӈ ph ҧn ӭn g vӟ i a xi t m ҥn h, k iӅ m v à ch ҩt o xy ho á. A xi t tr ic hl or oa ce ti c C C l 3 C O O H T in h th Ӈ hú t ҭ m m àu tr ҳn g có m ùi h ăn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy 58 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 19 7, 50 C . T an tr on g nѭ ӟc , et ha no l, di et hy le th er . Ă n m òn ; g ây b ӓn g nһ ng c ho m ҳt , d a, ÿѭ ӡn g hô h ҩp . K hô ng c há y. C ó th Ӈ tӓ a kh íÿ ӝc k hi ÿӕ t. T rá nh ÿӇ d ín h và o m ҳt v à da ;ÿ eo g ăn g ta y nh ӵa h oһ c ca o su v à kí nh h oһ c m һt n ҥ lo ҥi c hӕ ng h óa c hҩ t c ùn g vӟ i d өn g cө b ҧo v Ӌ hô h ҩp . K hi b ӏ d ín h và o m ҳt c ҫn rӱ a nѭ ӟc n ga y và ÿ ѭa ÿӃ n cѫ s ӣ y tӃ . P hҧ n ӭn g rҩ t m ҥ n h v ӟ i h ӛn hӧ p ÿӗ ng /d im et hy l su lf fo xi de v à ti Ӄp x úc v ӟi ki Ӆm , c hҩ t o xi h óa m ҥn h và ki m lo ҥi n hѭ s ҳt , k Ӂm , nh ôm . B ҧo q uҧ n nѫ i k hô r áo . D un g dӏ ch ÿұ m ÿһ c tr on g nѭ ӟc có th Ӈ ph ân ly r ҩt m ҥn h. x 17 5 x T ri ch lo ro - et hy le n C H C lC C l 2 C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , m ùi ÿ һc tr ѭn g. N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy - 73 0 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 8 70 C . G ây k íc h th íc h m ҳt và d a. P hѫ i n hi Ӊm ké o dà i c ó th Ӈ g ây vi êm d a và ҧn h hѭ ӣn g hӋ th ҫn k in h gâ y m ҩt tr í n hӟ . C ó th Ӈ g ây tә n th ѭѫ ng ga n và th ұn . C ó th Ӈ gâ y un g th ѭ ӣ ng ѭӡ i. D Ӊ c há y tr on g ÿi Ӆu ki Ӌn c ө th Ӈ. T ha o tá c nѫ i t hô ng g ió , c ó th ҧi k hí tҥ i c hӛ . S ӱ dө ng gă ng ta y, k ín h bҧ o vӋ h oһ c dө ng c ө bҧ o vӋ m ҳt k há c cù ng v ӟi d өn g cө b ҧo v Ӌ h ô hҩ p. K hi ti Ӄp x úc v ӟi c ác b Ӆ m һt nó ng h oһ c lӱ a ph ân h uӹ tҥ o th àn h kh í ÿ ӝc v à ăn m òn (p ho sg en e, h yd ro ge n ch lo ri de ). K hi ti Ӄp x úc v ӟi ki Ӆm m ҥn h, p hâ n hu ӹ tҥ o th àn h di ch lo ro -a ce ty le ne ; ph ҧn ӭn g rҩ t m ҥn h vӟ i b ӝt ki m lo ҥi n hѭ : n hô m , b ar iu m , m ag iê v à tit an ; p hâ n hu ӹ ch ұm b ӣi á nh s án g kh i c ó hѫ i ҭm , t ҥo th àn h H C l. X yl en e (c hҩ t ÿӗ ng p hâ n hӛ n hӧ p) C 6H 4( C H 3) 2 D im et hy l- be nz en C hҩ t l ӓn g kh ôn g m àu , có m ùi th ѫm . N hi Ӌt ÿӝ n ón g ch ҧy tӯ -9 50 C ÿӃ n -1 30 C , n hi Ӌt ÿӝ s ôi 1 36 -1 45 0 C . K hô ng ta n tro ng n ѭӟ c. C ó th Ӈҧ nh h ѭӣ ng ÿӃ n hӋ th ҫn k in h tr un g ѭѫ ng g ây ÿ au ÿҫ u, c hó ng m һt , m Ӌt lҧ v à nô n m ӱa . D ҥn g lӓ ng v à hѫ i k íc h th íc h m ҳt d a, m àn g nh ҫy , ÿ ѭӡ ng h ô hҩ p. G ây ÿ ӝc k hi n uӕ t ph ҧi . T iӃ p xú c ké o dà i v ӟi d a có th Ӈ l àm te o m ӥ. S uy g iҧ m th ҫn k in h kh ôn g ÿһ c hi Ӌu . C ó th Ӈ l àm tă ng n gu y cѫ tә n th ѭѫ ng s ӭc n gh e kh i ph ѫi n hi Ӊm v ӟi ti Ӄn g ӗn . T hӵ c ng hi Ӌm tr ên ÿӝ ng v ұt c ho th ҩy g ây ÿ ӝc c ho qu á tr ìn h si nh s ҧn v à sӵ p há t t ri Ӈn ӣ ng ѭӡ i. C hҩ t l ӓn g dӉ ch áy ; n hi Ӌt ÿӝ b ӕc c há y 27 -3 20 C . T rá nh ÿӇ rѫ i v ào m ҳt . S ӱ dө ng g ăn g ta y ni tr ile v à dө ng cө b ҧo v Ӌ m ҳt . B ҧo q uҧ n tr on g bì nh c hӭ a kí n nҳ p, x a ng uӗ n lӱ a. C ó th Ӈ c hӭ a et hy lb en ze ne nh ѭ là m ӝt tҥ p ch ҩt . E th yl be ne c ó th Ӈ g ây u ng th ѭ ch o ng ѭӡ i. x 17 6 x