Bệnh truyền nhiễm - Chương II: Khái niệm cơ bản về bệnh truyền nhiễm

CHƯƠNG II. KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM I. Định nghĩa: • Bệnh truyền nhiễm là bệnh tổng hợp xảy ra trong cơ thể sinh vật khi có tác nhân gây bệnh xâm nhập. • Bệnh truyền nhiễm gồm 3 nhân tố: @ Do nấm, ký sinh trùng, vi khuẩn, vi rút... @ Sinh vật có mang các tác nhân gây bệnh @ Điều kiện môi trường bên ngoài thuận lợi cho sự xâm nhập của mầm bệnh, thúc đẩy quá trình truyền nhiễm KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ BỆNH TRUYỀN NHIỄM • Khái niệm bệnh truyền nhiễm Virus Vi khuẩn Nấm Khỏe mạnh Biến đổi tổng hợp Biến đổi cục bộ Nhiễm trùng Xuất hiện bệnh lý đặc thù Bệnh truyền nhiễm là kết quả quá trình xâm nhập của tác nhân gây bệnh là Virus, vi khuẩn, nấm và sự cảm thụ của cơ thể vật chủ dưới tác động của các điều kiện ngoại cảnh. BỆNH VIRUS MBV HÌnh ảnh mô bệnh học gan tụy tôm khỏe (trái) và tôm bệnh (phải) MBV YHV YHV BỆNH NHIỄM TRÙNG MÁU DO EDWARDSIELLA Ở CÁ - Nội tạng sưng to, xuất hiện các đốm trắng nhỏ ở lách và thận. Đặc biệt ở đầu thận. • Đặc trưng chính của bệnh truyền nhiễm Đặc trưng chính của bệnh truyền nhiễm BTN có khả năng lây lan mạnh Tác nhân gây bệnh BTN có độc lực cao, xâm lấn nhanh Thường gây ra các bệnh nhiễm trùng hệ thống ở vật chủ BTN hay thể hiện ở dạng bệnh cấp tính BTN thường gây tác hại lớn, khó hoặc không thể chữ trị Bệnh do vi khuẩn hoặc nấm thì có thể trị nhưng hiệu quả thấp BTN do virus chưa có thuốc để trị II. Nguồn gốc của tác nhân gây bệnh truyền nhiễm Nguồn gốc bên ngoài Nguồn gốc của tác nhân gây BTN Nguồn gốc bên trong Tồn tại tự do trong nước, đáy ao Tồn tại ở nguồn thức ăn dùng hàng ngày Tồn tại trong xác của ĐV bị bệnh Tồn tại ở sinh vật mang vi rus hay VK VK đã nằm trong cơ thể chờ co hội gây bệnh Sức khỏe của vật chủ cũng quyết định bệnh có hay không III. Con đường lây lan CON ĐƯỜNG LÂY LAN CỦA BTN Lây theo trục ngang Lây theo trục dọc Lây theo dòng nước Lây do tiếp xúc Trực tiếp Lây theo Con đường di cư Do sự di chuyển của SV mang TNGB Lây theo dụng cụ dùng Lây từ mẹ sang con trực tiếp Lây từ mẹ sang con gián tiếp CHU KỲ SINH HỌC CỦA MBV TÔM BỐ MẸ(+) Trứng (-) Nauplius (-) Zoae (+) Mysis (+) Postlarvae(+) chết Sống sót MÃN TÍNH, CÒI CỌC, Phân (+) CON ĐƯỜNG XÂM NHẬP Xâm nhập Chủ động Xâm nhập Bị động Có khả năng bám dính tiết men xâm nhập không cần đến các thương tổn bề mặt Qua các vết thương tổn ở da, mang Xâm nhập qua đường tiêu hóa Xâm nhập qua đường hô hấp CON ĐƯỜNG XÂM NHẬP CỦA TÁC NHÂN GÂY BTN • MỐI QUAN HỆ GIỮA BỆNH TRUYỀN NHIỄM Ở ĐVTS VÀ SỨC KHỎE CON NGƯỜI – Chưa có thông tin nào về bệnh virus ở ĐVTS có thể lây sang người – Có một số vi khuẩn gây bệnh ở ĐVTS có thể gây bệnh ở người: • Vibrio parahaemolyticus • Vibrio alginolyticus • Clostridium botulinum, • Salmonella enteritidis, • Proteus vulgaris • Salmonella suipestifer, – Chưa có thông tin nào về nấm gây bệnh ở ĐVTS có thể lây nhiễm và gây bệnh cho con người IV.CÁC PHƯƠNG PHÁP NGĂN CHẶN MẦM BỆNH XÂM NHẠP VÀO MÔI TRƯỜNG NUÔI ƯƠNG CÁ