Bài giảng Quản trị nhóm làm việc - Chương 4: Lãnh đạo trong nhóm làm việc

Chương 4: Lãnh đạo nhóm làm việc 4.1. Khái luận về lãnh đạo nhóm làm việc 4.2. Huấn luyện nhóm làm việc 4.3. Tạo động lực cho nhóm làm việc 4.4. Giải quyết xung đột nhóm làm việc 68 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.1 Khái luận về lãnh đạo nhóm làm việc  4.1.1 Khái niệm và vai trò của lãnh đạo nhóm làm việc  4.1.2 Các phong cách lãnh đạo nhóm làm việc 69 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Khái niệm lãnh đạo nhóm làm việc 70 Lãnh đạo nhóm làm việc là hệ thống các tác động của nhà quản trị đến các thành viên nhóm, cụ thể bao gồm huấn luyện, tạo động lực và giải quyết xung đột trong nhóm làm việc để thúc đẩy từng thành viên trong nhóm tự nguyện và nhiệt tình thực hiện các nhiệm vụ được phân công nhằm đạt được mục tiêu chung của nhóm làm việc. DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Vai trò của lãnh đạo nhóm làm việc  Hiện thực hóa tương lai  Tạo sự phấn khích  Truyền ý chí cho các thành viên trong nhóm  Rèn luyện và nâng cao được các phẩm chất, năng lực của từng thành viên  Xây dựng, củng cố và hoàn thiện bầu không khí làm việc 71 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.1.2 Các phong cách lãnh đạo nhóm 72 Phong cách lãnh đạo tự do Phong cách lãnh đạo dân chủ Phong cách lãnh đạo chuyên quyền DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.1.2 Các phong cách lãnh đạo nhóm làm việc 73 Phong cách lãnh đạo dân chủ Phong cách lãnh đạo chuyên quyền Phong cách lãnh đạo tự do DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.2 Huấn luyện nhóm làm việc  4.2.1 Khái niệm huấn luyện nhóm làm việc  4.2.2 Quy trình huấn luyện nhóm làm việc  4.2.3 Phương pháp huấn luyện nhóm làm việc  4.2.4 Lợi ích của nhóm khi thực hiện việc huấn luyện hiệu quả 74 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.2.1 Khái niệm huấn luyện nhóm làm việc 75 Huấn luyện nhóm làm việc là quá trình tác động, hướng dẫn, kèm cặp, của nhà quản trị nhóm làm việc nhằm cung cấp và nâng cao phẩm chất thái độ, kiến thức, kỹ năng của các thành viên trong nhóm, giúp họ có thể chủ động xử lý những tình huống, vấn đề gặp phải trong quá trình làm việc nhóm. DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.2.2 Quy trình huấn luyện nhóm làm việc 76 Xác định nhu cầu huấn luyện Thiết lập mục tiêu huấn luyện Đánh giá thực trạng công việc Tìm kiếm giải pháp huấn luyện Cam kết thực hiện huấn luyện DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.2.3 Phương pháp huấn luyện nhóm làm việc 77 Hình thức huấn luyện Mục đích hành động Ví dụ TRỰC TIẾP Phát triển kỹ năng Hướng dẫn thành viên mới cần phát triển các kỹ năng thuộc lĩnh vực chuyên môn hoặc giúp thành viên hợp tác với nhà quản trị nhóm khác có các kỹ năng cần thiết. Đưa ra câu trả lời Giải thích chiến lược tổ chức cho thành viên mới Hướng dẫn Chỉ ra phương pháp thích hợp nhất để thực hiện một nhiệm vụ hay làm việc cùng với các thành viên trong nhóm về một dự án mà thành viên có thể học hỏi từ nhà quản trị nhóm. HỖ TRỢ Tạo điều kiện giải quyết vấn đề Giúp thành viên nhóm tìm ra giải pháp của chính họ. Xây dựng sự tự tin Bày tỏ sự tin tưởng rằng một cá nhân có thể tìm ra giải pháp. Khuyến khích các thành viên học hỏi từ chính họ Giúp những thành viên mới có trách nhiệm có thể học hỏi từ công việc, dù điều đó có nghĩa là phải mạo hiểm mắc sai lầm. Đóng vai trò là nguồn thông tin cho các thành viên trong nhóm Cung cấp thông tin hay sự liên hệ để giúp các thành viên trong nhóm tự giải quyết vấn đề. DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.2.4 Lợi ích của nhóm khi thực hiện việc huấn luyện hiệu quả  Tăng mức độ nỗ lực mà mỗi thành viên dành cho công việc.  Đảm bảo công việc đã thực hiện sẽ được đánh giá cao.  Giúp các thành viên thể hiện tối đa năng lực của họ. 78 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.3 Tạo động lực cho nhóm làm việc  4.3.1 Khái niệm tạo động lực cho nhóm làm việc  4.3.2 Các cách thức tạo động lực cho nhóm làm việc 79 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.3.1 Khái niệm tạo động lực cho nhóm làm việc  Tạo động lực cho nhóm làm việc là tất cả những hoạt động mà nhà quản trị nhóm làm việc có thể thực hiện được đối với các thành viên trong nhóm, tác động đến khả năng làm việc và tinh thần thái độ làm việc của họ nhằm đem lại kết quả cao trong công việc của từng thành viên trong nhóm làm việc, từ đó cả nhóm làm việc đạt được kết quả cao. 80 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.3.2 Các cách thức tạo động lực cho nhóm làm việc  Tạo động lực bằng các công cụ tài chính  Tạo động lực thông qua môi trường làm việc  Khuyến khích thành viên nhóm tham gia vào các quyết định  Ủy quyền  Công nhận thành tích và biểu dương, khen ngợi 81 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.4 Giải quyết xung đột nhóm làm việc  4.4.1 Khái niệm và các loại xung đột trong nhóm làm việc  4.4.2 Nội dung giải quyết xung đột nhóm làm việc 82 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Khái niệm xung đột nhóm làm việc 83 Xung đột nhóm làm việc là sự bất đồng xảy ra giữa cá nhân với cá nhân trong nhóm, giữa các nhóm trong một tổ chức do khác biệt về nhu cầu, giá trị, mục đích hay cạnh tranh về quyền lợi, tài nguyên, quyền lực hay bất đồng về vai trò, nhiệm vụ, trách nhiệm. DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Các căn cứ để phân loại xung đột 84 • Xung đột bên trong • Xung đột bên ngoài Quan hệ đối với sự vật được xem xét • Xung đột cơ bản • Xung đột không cơ bản Ý nghĩa đối với sự tồn tại và phát triển của nhóm • Xung đột chủ yếu • Xung đột thứ yếu Vai trò của xung đột • Xung đột đối kháng • Xung đột không đối kháng Tính chất của các quan hệ lợi ích DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Vai trò của giải quyết xung đột nhóm làm việc  Kích thích sự sáng tạo, thúc đẩy tư duy đổi mới, cải thiện mỗi cá nhân  Giúp củng cố nhóm, tăng cường trao đổi, thảo luận, thúc đẩy ý tưởng mới.  Động lực tích cực giúp nhóm biết phê bình và tự phê bình, có khả năng cạnh tranh, sáng tạo và đổi mới 85 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 4.4.2. Nội dung giải quyết xung đột nhóm làm việc  Xác định xung đột và nguyên nhân xung đột nhóm làm việc  Xác định phương pháp giải quyết xung đột nhóm làm việc 86 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Xác định xung đột  Cần chú ý đến ngôn ngữ, cử chỉ và cao độ của giọng nói  Biết lắng nghe và quan sát kỹ lưỡng, khách quan  Dành thời gian để gặp gỡ riêng từng thành viên  Cần nhận diện bản chất của xung đột  Xác định nguyên nhân gây ra xung đột 87 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Nguyên nhân xung đột nhóm làm việc  Nhóm các nguyên nhân liên quan đến tổ chức nhóm  Nhóm các nguyên nhân liên quan đến thành viên trong nhóm  Nhóm các nguyên nhân liên quan đến bản thân nhà quản trị nhóm 88 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Nguyên nhân xung đột nhóm làm việc 89 Tổ chức nhóm Không có chiến lược Sự không tương thích giữa trách nhiệm và thẩm quyền Phân công công việc không hợp lý Thiếu tính minh bạch Thiếu hệ thống quy trình Lối sống của tổ chức nhóm DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Nguyên nhân xung đột nhóm làm việc 90 Thành viên trong nhóm Sự đối lập về tính cách cá nhân Sự khác biệt về quan điểm và kỳ vọng vào công việc Sự thiếu hiểu biết Sự khác biệt về nguồn gốc cá nhân Sự khác biệt về năng lực công tác và cách thức hành động DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Nguyên nhân xung đột nhóm làm việc 91 Bản thân nhà quản trị nhóm Cách thức ra quyết định không hợp lý Thiếu năng lực Không dám chịu trách nhiệm Tính cách cá nhân DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU 92 Hậu quả của xung đột? Ở mức độ căng thẳng có thể dẫn đến sự thù nghịch và công kích cá nhân. Có thể dẫn đến tình trạng phân chia phe phái, mỗi phe phái có quan điểm riêng. DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU “Lợi ích” của xung đột?  Xung đột nếu lôi kéo mọi người tham gia vào giải quyết vấn đề và đưa tới giải pháp cho vấn đề thì mang tính tích cực  Cơ hội để từng thành viên nhìn nhận lại bản thân và nhóm đánh giá lại cơ chế hoạt động của nhóm 93 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU Xác định phương pháp giải quyết xung đột nhóm làm việc 94 DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU DHTM _TMU