Bài giảng Phân tích rủi ro trong thẩm định dự án

PHÂN TÍCH RỦI RO TRONG THẨM ĐỊNH DỰ ÁN Biên soạn: Ths. Nguyễn Tấn Phong Ths. Nguyễn Tấn Phong150Projects appraisal Khái niệm1 Phân tích độ nhạy2 Nội dung Phân tích tình huống3 Phân tích mơ phỏng4 Ths. Nguyễn Tấn Phong151Projects appraisal Tài liệu tham khảo [1] Nguyễn Tấn Bình, Phân tích hoạt động doanh nghiệp (Chương 7), NXB thống kê, 2005 [2] PGS TS Nguyễn Quang Thu (Chủ biên), Thiết lập và thẩm định dự án đầu tư (Chương 8), NXB Thống kê, 2009 Ths. Nguyễn Tấn Phong152Projects appraisal Khái niệm • Theo quan điểm đầu tư thì rủi ro là khơng cĩ được NPV và IRR như kỳ vọng −Rủi ro của dự án chính là sự khơng ổn định (khơng chắc chắn) của các biến dự đốn trong việc thẩm định dự án. −Phân tích rủi ro khơng thay thế cho phương pháp thẩm định dự án đầu tư. Nhưng nĩ hỗ trợ cho cơng việc thẩm định để các nhà đầu tư cĩ được các quyết định đúng và tốt nhất. Ths. Nguyễn Tấn Phong153Projects appraisal Tại sao phải phân tích rủi ro • Phân tích rủi ro đối với các dự án đang nghiên cứu là một cơng việc rất cần thiết và quan trọng vì: −Việc dự đốn dịng tiền khĩ tránh khỏi sai sĩt và những thay đổi khơng mong muốn; −Nhu cầu đo lường độ tin cậy của các kết quả phân tích ngân lưu của dự án; −Nhận dạng những khu vực dễ gặp rủi ro; −Loại bỏ bớt những dự án tồi và khơng để sĩt một dự án tốt. Ths. Nguyễn Tấn Phong154Projects appraisal Quy trình phân tích rủi ro • Nhận dạng −Biến rủi ro −Và biến kết quả; • Ước lượng phạm vi thay đổi và mức độ khơng chính xác (dựa theo miền biến động và phân phối xác suất) của các biến rủi ro; • Phân tích và đánh giá tác động của biến rủi ro đến biến kết quả; • Tĩm tắt và trình bày các kết quả cùng với những đề nghị. Ths. Nguyễn Tấn Phong155Projects appraisal Lợi ích của phân tích rủi ro • Cĩ thể chấp nhận một số dự án cĩ NPV thấp nhưng mức độ rủi ro nhỏ và cĩ thể loại bỏ một số dự án cĩ NPV dương nhưng mức rủi ro lại quá lớn; • Giúp tiết kiệm ngân quỹ dùng để cĩ được các thơng tin về dự án và nâng cao độ chính xác của các giá trị dự đốn; • Giảm mức độ sai lệch khi đánh giá dự án; • Cĩ thể nhận dạng và đo lường các rủi ro; • Nâng cao tầm quan trọng của việc quản lý rủi ro trong một dự án đầu tư. Ths. Nguyễn Tấn Phong156Projects appraisal Hạn chế của phân tích rủi ro • Các biến phụ thuộc trong phân tích rủi ro nếu khơng được xác định rõ ràng dễ dẫn đến kết luận sai lầm; • Sự phân tích rủi ro dựa trên một mơ hình tốn với các dữ kiện giả thiết đặt ra (theo hướng tốt đẹp), nếu mơ hình tốn đưa ra khơng đúng thì kết quả phân tích rủi ro cũng cĩ thể bị sai. Ths. Nguyễn Tấn Phong157Projects appraisal Phương pháp sử dụng Phân tích tất định (Determinant analysis) • Phương pháp phân tích độ nhạy (một chiều và hai chiều) • Phương pháp phân tích tình huống Phân tích bất định Hay cịn gọi là phân tích mơ phỏng (simulation analysis) Ths. Nguyễn Tấn Phong158Projects appraisal Phân tích tất định • Tổng quát phương pháp tất định: −Là dựa trên kinh nghiệm, chủ quan đưa ra các tình huống dự kiến đối với các biến rủi ro nhằm xem xét sự biến đổi của một biến kết quả nào đĩ −Phương pháp này cịn gọi là phương pháp xem xét “what if – Cái gì xảy ra, nếu ? Ths. Nguyễn Tấn Phong159Projects appraisal Phân tích độ nhạy Phân tích độ nhạy một chiều Cho một biến thay đổi (giả định các biến cịn lại khơng đổi) nhằm xem xét sự tác động đến biến kết quả Cho hai biến thay đổi cùng lúc (giả định các biến cịn lại khơng đổi) nhằm xem xét sự tác động của hai biến này đồng thời đến biến kết quả Phân tích độ nhạy hai chiều Ths. Nguyễn Tấn Phong160Projects appraisal Ưu và nhược điểm • Ưu và nhược điểm của phân tích độ nhạy: −Ưu điểm: Đơn giản và xác định được miền hiệu quả của dự án −Nhược điểm: Bỏ qua mối tương quan giữa các biến được chọn với các biến khác khơng được chọn Do đĩ, thường kết hợp với phương pháp phân tích tình huống Ths. Nguyễn Tấn Phong161Projects appraisal Phân tích tình huống • Phân tích tình huống −Dựa trên cơ sở là cho rằng các biến số cĩ quan hệ qua lại lẫn nhau −Dự kiến các tình huống (kịch bản) cĩ thể xảy ra trong thực tế. Trong đĩ, mỗi tình huống bao gồm một nhĩm (trên hai biến) các biến rủi ro được cho thay đổi phù hợp với tình huống nhằm xem xét sự biến động của biến kết quả Ths. Nguyễn Tấn Phong162Projects appraisal Phân tích mơ phỏng • Nhược điểm của phân tích độ nhạy và phân tích tình huống là chỉ quan sát được vài biến rủi ro nhất định tác động đến biến kết quả −Trong nhiều trường hợp thì các biến rủi ro quan trọng cĩ sự tương tác qua lại lẫn nhau và cùng lúc tác động đến biến kết quả −Vậy, để thấy hết được tác động của nhiều biến rủi ro lên biến kết quả thường sử dụng phương pháp mơ phỏng. Ths. Nguyễn Tấn Phong163Projects appraisal … • Phân tích mơ phỏng: −Hay cịn gọi là phân tích xác suất hay bất định. Theo đĩ, giá trị của mỗi biến rủi ro xuất hiện một cách ngẫu nhiên; trên cơ sở đĩ, thì giá trị NPV sẽ được tính tốn lại. −Tiến hành mơ phỏng hàng trăm lần như vậy, nhằm xác định xác suất để các kết quả NPV cĩ thể xảy ra. −Sử dụng phần mềm Crystall Ball (chạy trên nền excel) để mơ phỏng tính tốn. Ths. Nguyễn Tấn Phong164Projects appraisal Tác dụng phương pháp mơ phỏng • Cùng một lúc tính tốn phân phối xác suất và phạm vi khác nhau của các giá trị cĩ thể của các biến rủi ro quan trọng của dự án • Cho phép phân tích sự tương quan giữa các biến số • Tạo ra được một phạm vi phân phối xác suất các kết quả của dự án thay vì chỉ tính một kết quả duy nhất • Phân phối xác suất biến kết quả cĩ thể giúp cho việc ra quyết định