Bài giảng môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương 4 Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng cộng sản Việt Nam

CHƯƠNG IVTƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINHVỀ ĐẢNG CỘNG SẢNVIEÄT NAM I. QUAN NIỆM CỦA HCM VỀ VAI TRÒ VÀ BẢN CHẤT CỦA ĐẢNG CS VN: 1. Về sự ra đời của Đảng CS VN 2. V trò của Đảng CS VN 3. Bản chất của Đảng CS VN 4. TT HCM về Đảng CS cầm quyền II. TT HCM VỀ XD ĐẢNG CS VN TRONG SẠCH VỮNG MẠNH: 1. XD Đảng- nhu cầu tồn tại và phát triển của Đảng 2. Nội dung công tác XD Đảng  Vấn đề chungVấn đề lãnh đạo là tất yếu khách quanVấn đề lãnh đạo luôn mang tính giai cấpI. Q. NIỆM CỦA HCM VỀ VAI TRỊ BẢN CHẤT CỦA ĐẢNG CSVNPhong trào công nhânChủ nghĩa Mác Lêninđảng cộng sảnI. Q. NIỆM CỦA HCM VỀ VAI TRỊ BẢN CHẤT CỦA ĐẢNG CSVN 1. Về sự ra đời của đảng CS VN:HCM v.dụng tư tưởng Lênin, song luôn x.phát từ đ kiện cụ thể của V N vốn là: - Thuộc địa nửa PK, nông nghiệp lạc hậu. - GCCN còn nhỏ bé, PTCN còn non yếu. - PTYN x.hiện sớm và ph.triển mạnh HCM: nếu ở VN: ĐCS = CNM-L + PTCN - Không có được cơ sở vững chắc trong q.chúng - Không đủ s mạnh h thành SMLS đ.với GC, DT HCM: ĐCSVN = CNM-L + PTCNVN + PTYNVN ĐCSVN mới có đủ sức lãnh đạo CMVN đi đến th lợi(Là tư tưởng s tao, ph triển của HCM trong điều kiện của 1 nước thuộc địa như VN) Theo HCM, ở VN, CNM-L phải được tr.bá vào PTCN đồng thời với PTYN. Có như vậy ĐCSVN:- Mới cắm rễ vào đời sống hiện thực, - Mới hiểu được tâm tư, ng.vọng của nh.dân- Mới được nh.dân ủng hộ, tạo nên sức sống m.mẽ và bền vững của Đảng. Xét từng yếu tố hình thành Đảng CS:Yếu tố CNM-L: (Phải là CNM-L, hệ tư tưởng của GCCN) Yếu tố PTCN: (của GCCN)HCM đánh giá cao vai trò của GCCN VN. Vì GCCN có đ điểm: - Có tính tập thể, có tổ chức, có kỹ luật. - Là GC tiên tiến nhất trong SX; - Có tinh thần CM nhất; - Có những khả năng mà các GC khác khó có thể đáp ứng Ph trào yêu nước - yếu tố thứ 3 hình thành ĐCS, vì:1là: PTYN có vị trí cực kỳ to lớn trong quá trình ph triển của DT VN. Nó có trước và h thành CN yêu nước và g trị VH tốt đẹp của DT VN 2 là: PTYN kết hợp được PTCN vì cả 2 PT đều có mục tiêu chung, kẻ thù chung. 3 là: PTYN thực chất là PT nông dân, bạn đồng minh tự nhiên của GCCN nên kết hợp được với PTCN. 4 là: PTYN của trí thức VN là nhân tố quan trọng thúc đẩy sự kết hợp các yếu tố  ra đời ĐCS VN.Theo HCM : - CM là sự nghiệp của q.chúng , song q.chúng chỉ thực sự trở thành lực lượng có sức mạnh khi . Được giác ngộ, . Được tổ chức, . Được l đạo bởi một đ.lối đ.đắn đ.bảo cho s.nghiệp CM đi đến th.lợi h.toàn. - Để làm được điều đó, HCM kh.định : - Trước hết phải có Đảng l.đạo. 2.Vai trò của Đảng CS VNHCM ví Đảng như người cầm lái con thuyền: - biết chèo, chống, - biết giữ vững tay lái - biết lái đúng hướng . . .  thì thuyền tới được bến bờ đã định.( ngược lại!) Thực tế l.sử : trước khi ĐCSVN ra đời, ở V.N x.hiện nhiều PTYN đ.tranh chống Pháp: - Văn Thân, Cần Vương, Yên Thế, - Đông Du, Duy Tân,Việt Nam Quang Phục Hội, Tâm Tâm xã, Quốc dân đảng  thất bạiTheo HCM, ĐCSVN là “chính Đảng của GCCN VN” ø là “đội tiên phong của GCCN, của nh.dân l.động và của cả DT”, Đảng phải luôn đấu tranh vì: - Độc lập cho DT, - Tự do cho nh.dân, - Aám no hạnh phúc cho mỗi con người, - XD đất nước giàu mạnh, đi lên CNXH  thì ĐCSVN mới giữ được v.trò l.đạo và mới thành nhân tố quyết định đưa CMVN đến th.lợi. Theo HCM : ĐCSVN là Đảng của GCCN đồng thời là Đảng của DTVN.- ĐH II (1951) HCM kh.định: “Trong g.đoạn này, q.lợi của GCCN, NDLĐ và của DT là một. Chính vì Đảng lao động V.N là đảng của GCCN vàNDLĐ, cho nên nó phải là Đảng của DTVN” - 1953 “ Đảng Lao Động là tổ chức của GC cần lao và đại biểu cho lợi ích của cả DT” “ Đảng là Đảng của GC lao động, mà cũng là Đảng của tồn dân”.3. Bản chất của Đảng CS VN:1957 HCM khẳng định: Đảng là đội tiên phong của GCCN, đồng thời cũng là đội tiên phong của DT.1961 “Đảng ta là Đảng của GC, đồng thời cũng là của DT, không thiên tư, thiên vị”.1965: “ Đảng ta xứng đáng là đội tiên phong, là bộ tham mưu của GCVS, của NDLĐ và của cả DT”.  ñịnh höôùng cho vieäc XD Ñaûng ta gaén boù vôùi GCCN, NDLĐ trong moïi giai ñoaïn CM. Vì vaäy ña soá ngöôøi V.N ñeàu caûm thaáy ÑCSVN laø Ñaûng cuûa Baùc Hoà, laø Ñaûng cuûa DTVN, hoï caûm thaáy gaàn guûi vaø thaáy coù trách nhiệm trong vieäc XD Ñaûng  taïo neân coäi nguoàn sức maïnh cuûa Ñaûng  ?CNM-L: ĐCS là Đảng của GCCN. HCM: Đảng ta là Đảng của GCCN,đồng thời là Đảng của DTlu mờ b.chất GC của Đảng không ? không, Xét về lập trường, hệ tư tưởng:HCM: yếu tố quyết định b.chất GCCN là : - Lấy CNM-L làm nền tảng tư tưởng - Hướng đến mục tiêu : ĐLDT và CNXH; - Nghiêm túc tuân thủ những ng.tắc của một Đảng kiểu mới của GCCN HCM phê phán quan điểm : - Khơng đánh giá đúng v trị của GCCN - chỉ chú trọng Cơng- Nơng mà khơng thấy vai trị các GC tầng lớp khác ."đảng là đội tiên phong của vô sản giai cấp" Hồ Chí Minh toàn tập, Tập.3, tr.3 Xét về bảo đảm quyền lợi: (có ý nghĩa to lớn đối với CM VN) - Đảng đem lại quyền lợi không chỉ cho GCCN mà cả NDLĐ và cả DT. - Trong thành phần của Đảng, ngoài CN còn có những người ưu tú trong các GC khác. - Sức mạnh của Đảng bắt nguồn không chỉ từ GCCN mà còn từ các tầng lớp NDLĐ khác. a. Đảng lãnh đạo ND giành CQ, trở thành Đảng cầm quyền:HCM đến với CNM-L và sớm xác định ĐLDT gắn liền với CNXH là con đường tất yếu của CMVN.Để thực hiện mục tiêu ấy, HCM thấy cần phải có 1 Đảng CS để lãnh đạo phong trào CM.Từ 1920 HCM tích cực chuẩn bị cả 3 mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức để tiến tới thành lập Đảng CSVN năm 1930.4. TTHCM về Đảng cầm quyền:Theo HCM, Đảng cầm quyền là Đảng lãnh đạo CM đã giành được q lực nhà nước và t tục l đạo nhà nước đó để hoàn thành sự nghiệp CM vì ĐLDT, DC và CNXH. - Khi chưa có CQ: l ñaïo ND ñ tranh giaønh CQ töø tay TD, ÑQ - Khi có CQ:  l ñaïo ND XD XH môùi khoâng coøn aùp böùc b coâng Treân t teá coù Ñaûng vieân thoaùi hoùa bieán chaát XD Ñaûng trong g ñoaïn Ñaûng caàm quyeàn laø voâ cuøng q troïngb Q niệm của HCM về Đảng cầm quyền: Quan niệm của HCM về Đảng cầm quyềnĐảng cầm quyền là đảng có mục đích lý tưởng hướng đến lợi ích của nhân dân Đảng cầm quyền vừa là người l đạo, vừa là người đầy tớ trung thành của nhân dân.Đảng cầm quyền để dân làm chủ 1. XD Đảng- nhu cầu tồn tại và ph triển của Đảng: Theo HCM,chỉnh đốn Đảng là nhu cầu thường xuyên, liên tục: - Khi CM gặp khó khăn, XD Đảng để củng cố lập trường quan điểm, không bị động lúng túng bi quan. - Khi CM th lợi, XD Đảng để ngăn ngừa chủ quan tự mãn, lạc quan tếu  “kiêu ngạo CS”.II. TTHCM về XD Đảng CSVN trong sạch vững mạnh: Theo HCM, XD chỉnh đốn Đảng mang tính khách quan do những lý do sau: + CM là 1 q trình gồm nhiều giai đoạn, có m tiêu, nh vụ, y cầu khác nhau. Trước diễn biến kh quan, Đảng phải tự chỉnh đốn, tự đổi mới để làm tròn tr nhiệm trước GC, DT + Mỗi c bộ, ÑV luôn chịu t động của môi trường XH. Việc XD, chỉnh đốn Đảng  giúp “đề kháng” lại cái xấu, cái tiêu cực + XD, chỉnh đốn Đảng là cơ hội để c bộ, ĐV được GD, rèn luyện, tu dưỡng đ đức CM, nhìn lại mình, phát huy cái tốt, loại bỏ mặt xấu. + XD, ch đốn Đảng gắn liền với công tác kiểm tra, q lý c bộ ĐV. Buông lỏng  thoái hóa biến chất + Trong điều kiện Đảng cầm quyền, việc XD, chỉnh đốn Đảng, phải tiến hành thường xuyên. Vì tính 2 mặt vốn có của quyền lực: - 1 mặt: Q lực có sức mạnh to lớn để c tạo XH cũ, XD XH mới. - Mặt khác: Q lực có sức tàn phá ghê gớm, nếu người nắm Q lực thoái hóa biến chấtHCM chỉ rõ, để đạt m tiêu CM, phải dựa vào lý luận CNM-L: là “cốt”, là kim chỉ nam cho hành động của Đảng a. XD Đảng về tư tưởng, lý luận:II.2. Nội dung công tác XD Đảng:Trong vận dụng CNM-L, HCM lưu ý 1 là. Ng cứu CNM-L phải phù hợp đối tượng 2 là. Phù hợp hoàn cảnh, tránh giáo điều, xa rời ng tắc cơ bản CNM-L 3 là. học tập, kế thừa những k nghiệm tốt của các ĐCS khác, tổng kết k nghiệm của mình bổ sung cho CNM-L 4 là. phải luôn đấu tranh bảo vệ sự trong sáng của CNM-L, chống xét lại, chống xuyên tạc, phủ nhận CNM-L Gồm: - XD đường lối c trị (q trọng nhất) - XD nghị quyết - XD, ph triển hệ tư tưởng c trị, c cố lập trường c trị, nâng cao bản lĩnh c trị - Bảo vệ chính trị Việc l đạo c trị chủ yếu thông qua cương lĩnh, chiến lược, sách lược, phương hướng mục tiêu phát triển kinh tế- XH HCM cảnh báo nguy cơ sai lầm về đường lối c trị  hậu quả nghiêm trọng đến vận mệnh đất nướcb. XD Đảng về chính trị: Hệ thống tổ chức của Đảng: HCM xác định, sức mạnh của Đảng bắt nguồn từ tổ chức từ trung ương  cơ sở: chặt chẽ, tính kỹ luật cao. Trong đó HCM coi trọng vai trò của chi bộ, vì: - Đó là hạt nhân quyết định chất lượng lãnh đạo của Đảng - Là môi trường tu dưỡng, rèn luyện, giám sát từng đảng viên - Là nơi gắn kết giữa Đảng với quần chúng nhân dânc. XD Đảng về tổ chức, bộ máy, c tác c bộ:Ng tắc tập trung dân chủNg tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ tráchNg tắc tự phê và phê bìnhNg tắc kỹ luật nghiêm minh và tự giácNg tắc đoàn kết thống nhất trong ĐảngCác nguyên tắc sinh hoạt Đảng: HCM đánh giá cao vai trò của c bộ CM, vì: c bộ - là hệ thống dây chuyền của bộ máy - là mắc khâu trung gian giữa Đảng-NN–ND Thành công hay thất bại là do c bộ tốt hay xấu C bộ phải có đủ ph chất, năng lực, đủ đức đủ tài.Trong đó: phẩm chất đạo đức là gốc. HCM: c tác c bộ là c tác gốc của Đảng, bao gồm: - Tuyển chọn, đào tạo bồi dưỡng c bộ. - Tuyển dụng, bố trí sắp xếp c bộ. - Thực hiện chính sách đối với c bộ.Cán bộ và công tác cán bộ của Đảng HCM: 1 Đảng chân chính CM phải có đạo đức. Đó là đ đức mang bản chất GCCN mà nội dung cốt lõi là CN nhân đạo. Có đ đức CM trong sáng, Đảng ta mới đủ sức lãnh đạo ND trong đ tranh GPDT, trong XD XH mới. GD đ đức CM là 1 nội dung quan trọng trong rèn luyện c bộ, ĐV. Nó gắn kết cuộc đấu tranh chống CN cá nhân  làm Đảng luôn trong sạch. Là điểm mới của HCM bổ sung cho CNM-L về công tác XD Đảngd. XD Đảng về đạo đức:HẾT - XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN