Bài giảng Kinh tế Tài nguyên và Môi trường

Phaùùt trieåån beààn vöõngõ Sustainable development Phaïïm Khaùùnh Nam Caùùc thaùùch thöùùc toaøøn caààu  Giaûûm ngheøøo: 1.3 tyûû ngöôøøi soááng döôùùi ngöôõng $1/ngaõ øøy vaøø 3 tyûû döôùùi möùùc $2/ngaøøy. Nhoùùm 20% giaøøu nhaáát söûû duïïng 80% taøøi nguyeân, 20% ngheâ øøo nhaáát söûû duïïng 1.3%.  Thöïïc phaååm: 800 trieääu ngöôøøi suy dinh döôõng.õ  Nöôùùc: 1.3 tyûû ngöôøøi khoângâ ñöôïïc söûû duïïng nöôùùc saïïch. 2 tyûû ngöôøøi khoâng tieâ ááp caään heää thoááng veää sinh.  Naêng lê öôïïng: 2 tyûû ngöôøøi khoângâ ñöôïïc duøøng ñieään.  Moâi trâ öôøøng: Hôn 1.4 tyûû ngöôøøi aûûnh höôûûng bôûûi oâ nhieãmâ ã khoâng khâ í vaøø caùùc beäänh lieân quanâ ñeáán nöôùùc.  Choã ôã ûû: raáát nhieààu ngöôøøi soááng trong vuøøng xung ñoäät vuõõ trang, suy thoaùùi moâi trâ öôøøng, thieân tai.â Munasinghe (1993)  Cơ chế phân bổ nguồn lực hiệu quả không hoạt động? Phaùùt trieåån beààn vöõng?õ Baùùo caùùo cuûûa IUCN naêm 1980ê Brundtland (1987): Phaùùt trieåån beààn vöõng laõ øø söïï phaùùt trieåån thoûûa maõn nhu caõ ààu trong hieään taïïi maøø khoâng xaâmâ â phaïïm ñeáán khaûû naêng laê øøm thoûûa maõn nhu caõ ààu cuûûa caùùc theáá heää töông lai.  “Nhu caààu” goààm nhöõng gõ ì?  Nhöõngõ “nhu caààu” naøøy thay ñoååi theáá naøøo trong töông lai? chieáát khaááu nhö theáá naøøo? Phuùc lôïi/ngöôøi Thôøi gian A B C Munasinghe (1993) Heä thoáng kinh teá – xaõ hoäi Naêng löôïng maët trôøi Taøi nguyeân Naêng löôïng Chaát thaûi OÂ nhieãm Naêng löôïng böùc xaï Heä sinh thaùi Taùùi caááu truùùc phaùùt trieåån Heä thoáng kinh teá – xaõ hoäi Heä sinh thaùi Heä thoáng kinh teá – xaõ hoäi Heä sinh thaùi Beàn vöõngKhoâng beàn vöõng Munasinghe (1993) Kinh teá Xaõ hoäi Moâi tröôøng Taêng tröôûng Hieäu quaû OÅn ñònh Ña daïng Taøi nguyeân OÂ nhieãm Ngheøo ñoùi Vaên hoùa Phaân quyeàn •Coâng baèng lieân theá heä •Söï tham gia Ñaùnh giaù giaù trò Noäi hoùa chi phí ngoaïi taùc Coâng baèng lieân theá heä Vieäc laøm Munasinghe (1993)  Munansinghe (1993): tieááp caään ña ngaøønh “Sustainomics” Heää thoááng kinh teáá – moâi trâ öôøøng Coâng ty Hoä gia ñình Heä thoáng taøi nguyeân - moâi tröôøng Taøi nguyeân thieân nhieân Chaát thaûi Saûn xuaát Tieâu thuï Xuaát löôïng Nhaäp löôïng 2. Ñieààu kieään ñeåå phaùùt trieåån beààn vöõngõ  Caùùc daïïng tö baûûn Caùc quaù trình kinh teá Phuùc lôïi cuûa con ngöôøi Saûn xuaát haøng hoùa vaø dòch vuï Hoã trôï cuoäc soáng Tri thöùcDi saûn KP KN KH Pearce, DW (1991) Tö baûn xaõ hoäi (social capital)? World Bank (1997) 2. Ñieààu kieään ñeåå phaùùt trieåån beààn vöõngõ  Ñieààu kieään caààn: chuyeåån giao di saûûn tö baûûn cho theáá heää sau khoângâ ít hôn nhöõng gõ ì maøø theáá heää hieään taïïi ñang coùù  Phaùùt trieåån beààn vöõng thaõ ááp:  Giaûû thieáát: caùùc daïïng tö baûûn coùù khaûû naêng thay theê åå hoaøøn toaøøn  Duy trì giaùù trò toåång khoáái löôïïng tö baûûn  Phaùùt trieåån beààn vöõng cao:õ  Giaûû thieáát: khoâng coâ ùù söïï thay theáá hoaøøn toaøøn giöõa caõ ùùc daïïng tö baûûn 2. Ñieààu kieään ñeåå phaùùt trieåån beààn vöõngõ  Herman Daly’s (1990): Khai thaùùc moäät soáá taøøi nguyeân coâ ùù theåå taùùi taïïo ôûû möùùc baèèng hoaëëc thaááp hôn toáác ñoää taêng trê öôûûng. Khi taøøi nguyeân khoâng theâ â åå taùùi taïïo bò caïïn kieäät, phaûûi phaùùt trieåån taøøi nguyeân taâ ùùi taïïo thay theáá ôûû möùùc duy trì ñöôïïc doøøng dòch vuïï moâi trâ öôøøng.  Phaùùt thaûûi chaáát oâ nhieãm ôâ ã ûû möùùc khaûû naêng chuyeê åån hoùùa cuûûa moâi trâ öôøøng. 3. Ño löôøøng phaùùt trieåån beààn vöõngõ  Atkinson&Pearce (1993): “tieáát kieääm thöïïc” Y: Thu nhaääp S: tieáát kieääm : khaááu hao cho M (tö baûûn nhaân taâ ïïo) vaøø N (tö baûûn töïï nhieân)â  Coâng thâ öùùc naøøy ño löôøøng phaùùt trieåån beààn vöõng cao hay thaõ ááp? Y δN Y δM Y Sz  Y N Y M Y Sz δδ  +3 +13 +11 +14 +17 +3 +9 0 0 0 -2 -5 -9 10 7 2 1 2 3 5 12 4 6 17 17 16 7 10 15 10 14 12 10 12 11 12 5 3 1 20 30 28 25 33 18 24 24 15 18 20 15 8 Neààn kinh teáá phaùùt trieåån beààn vöõngõ Brazil Czechoslovakia Finland Netherlands Japan USA Zimbabwe Neààn kinh teáá PTBV ôûû möùùc bieânâ Mexico Philippines United Kingdom Neààn kinh teáá khoâng PT beâ ààn vöõngõ Indonesia Nigeria Madagasca Z-N/Y-M/YS/YNguoààn: World Bank (1997)