Bài giảng Kinh tế học đại cương - Chương 5: Thị trường cạnh tranh hoàn hảo và thị trường độc quyền hoàn hảo

Chương 5: Thị trường cạnh tranh hoàn hảo và thị trường độc quyền hoàn hảo Nội dung Một số khái niệm I. Thị trường cạnh tranh hoàn hảo 1. Đặc điểm của thị trường 2. Đặc điểm doanh nghiệp trong thị trường. 3. Hành vi của doanh nghiệp trong ngắn hạn II. Thị trường độc quyền hoàn hảo 1. Đặc điểm của thị trường 2. Đặc điểm doanh nghiệp trong thị trường 3. Hành vi của doanh nghiệp trong ngắn hạn 4. Điều tiết của chính phủ Một số khái niệm Tổng doanh thu (TR): Toàn bộ số tiền mà doanh nghiệp nhận được do tiêu thụ một số lượng hàng hóa TR = P*Q 3 Một số khái niệm Doanh thu biên (MR): Sự thay đổi trong tổng doanh thu khi doanh nghiệp bán thêm một đơn vị sản phẩm. TR MR   (TR)' Q 4 Một số khái niệm Doanh thu trung bình (AR) Là mức doanh thu mà doanh nghiệp nhận được tính trung bình cho một đơn vị sản phẩm bán ra TR AR  Q 5 Một số khái niệm - Tổng lợi nhuận (Pr): Là phần chênh lệch giữa doanh thu và tổng chi phí Pr(Q)  TR(Q) TC(Q) 6 I. Thị trường cạnh tranh hoàn hảo 1. Đặc điểm thị trường Có vô số người mua, Sản phẩm được tiêu người bán chuẩn hóa, đồng nhất Thị trường CTHH Tự do gia nhập và rút Thông tin trên thị lui khỏi ngành trường là hoàn hảo 2. Đặc trưng của doanh nghiệp Doanh nghiệp chấp nhận giá thị trường, đường cầu của doanh nghiệp là đường thẳng nằm ngang P P (D) P* O O Q Q* Q8 2. Đặc trưng (tt) TR TR = P*Q TR O Q MR = P = AR 9 3. Hành vi của doanh nghiệp trong ngắn hạn Để đạt tối đa hóa lợi nhuận doanh nghiệp phải sản xuất ở mức nào??? 10 Tối đa hóa lợi nhuận Pr (Q) = TR(Q) – TC(Q) Pr max  Pr’ = 0 (TR – TC)’ = 0  TR’ – TC’ = 0  MR = MC (Lưu ý: MR = P) 11 P MC AC A P MR = P C B O Q1 Q* Q2 Q * MC=MR=P Prmax=(P-AC)Q -Doanh nghiệp lỗ khi nào? Nếu doanh nghiệp đang bị lỗ thì doanh nghiệp sẽ: - Tiếp tục sản xuất trong tình trạng lỗ? - Ngừng sản xuất? 13 P P MC Ngưỡng cửa sinh lời = Điểm hòa vốn P2 B AC A Điểm đóng cửa P1 AVC Q Q Q1 2 14 II. THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN HOÀN TOÀN 1. Đặc điểm thị trường - Chỉ có một người bán và nhiều người mua - Sản xuất sp riêng biệt, không có SP thay thế - Lối gia nhập ngành bị phong tỏa (các rào cản, luật định, kinh tế, tự nhiên: tài nguyên, bằng phát minh, ) 15 2. Đặc điểm của doanh nghiệp - Đường cầu đứng trước doanh nghiệp độc quyền cũng chính là đường cầu thị trường - Đường doanh thu biên (MR) có hệ số góc gấp đôi đường cầu. MR=2aQ + b Ví dụ: P = -1/5 Q + 2000  MR= -2/5 Q + 2000 16 3. Hành vi của doanh nghiệp trong ngắn hạn Để tối đa hóa doanh thu thì doanh nghiệp phải sản xuất ở mức nào? 17 P Để TRmax  TR’ = 0  MR = 0 P1 MR D Q1 Q 18 Ví dụ P = -1/4 Q + 280. Công ty A sản xuất độc quyền với TC = 1/6 Q2 + 30Q+15000  Để tối đa hóa doanh thu: 19 3. Hành vi của doanh nghiệp trong ngắn hạn Để tối đa hóa lợi nhuận thì doanh nghiệp phải sản xuất ở mức nào? 20 Để tối đa hóa lợi nhuận  MR = MC $ Lợi nhuận tối đa (Pr max) Pr max = TR – TC MC P Pr = P1 Q1 – C Q1 A AC = (P1 - C)Q1 P1 = diện tích P1CBA D c B 0 Q1 MR Q 21 Ví dụ Thị trường chỉ có công ty A độc quyền với hàm cầu thị trường: P = -1/4 Q + 280. Hàm chi phí của A: TC = 1/6 Q2 + 30Q+15000 => Để tối đa hóa lợi nhuận? 22 4. Điều tiết của chính phủ Đánh thuế (theo sản lượng) AC = AC + t P 2 AC MC2 2 MC2 = MC + t MC1 E AC P2 A 1 P1 D K H Khi đánh thuế trên mỗi đơn vị sản lượng H MR  P tăng, Q giảm  người tiêu dùng bị 0 Q2 Q1 Q thiệt hại 23 Đánh thuế (không theo sản lượng): Thuế khoán AC = AC + T /Q P 2 MC1 A AC1 Khi chính phủ khoán AC2 P1 1 mức thuế T P,Q D không đổi  người tiêu dùng không thiệt hại, người sản xuất MR bị giảm lợi nhuận 0 bằng T. Q1 Q 24