Xác suất thống kê - Chương II: Thu thập dữ liệu

. . . . . . Chương II . .. .. . . Thu thập dữ liệu Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 1 / 17 . . . . . . Chương II .. .1 Xác định dữ liệu cần thu thập .. .2 Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp .. .3 Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu giản đơn Mẫu hệ thống Mẫu chùm Mẫu phân tổ Mẫu nhiều cấp Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 2 / 17 . . . . . . Chương II .. .1 Xác định dữ liệu cần thu thập .. .2 Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp .. .3 Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu giản đơn Mẫu hệ thống Mẫu chùm Mẫu phân tổ Mẫu nhiều cấp Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 2 / 17 . . . . . . Chương II .. .1 Xác định dữ liệu cần thu thập .. .2 Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp .. .3 Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu giản đơn Mẫu hệ thống Mẫu chùm Mẫu phân tổ Mẫu nhiều cấp Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 2 / 17 . . . . . . Xác định dữ liệu cần thu thập Xác định dữ liệu cần thu thập Người nghiên cứu có thể thu thập rất nhiều dữ liệu liên quan đến hiện tượng nghiên cứu. Vấn đề quan trọng đầu tiên của công việc thu thập dữ liệu là xác định rõ dữ liệu nào cần thu thập, thứ tự ưu tiên của các dữ liệu này. Nếu không sẽ mất rất nhiều thời gian và chi phí cho những dữ liệu ít quan trọng hay không liên quan đến vấn đề cần nghiên cứu. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 3 / 17 . . . . . . Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu thứ cấp: là dữ liệu đã qua tổng hợp, xử lý. Dữ liệu thứ cấp có ưu điểm là thu thập nhanh, ít tốn kém chi phí, nhưng đôi khi ít chi tiết và không đáp ứng đúng nhu cầu nghiên cứu. Nguồn cung cấp: Số liệu nội bộ, số liệu từ cơ quan thống kê nhà nước, cơ quan chính phủ, báo, tạp chí, các tổ chức, hiệp hội, viện nghiên cứu, ... Dữ liệu sơ cấp: là dữ liệu thu thập trực tiếp, ban đầu từ đối tượng nghiên cứu. Dữ liệu sơ cấp đáp ứng tốt nhu cầu nghiên cứu nhưng phải tốn kém nhiều về thời gian và chi phí. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp có nhiều cách thu thập khác nhau nhưng những phương pháp thường được dùng nhiều nhất là: ...1 Thực nghiệm....2 Khảo sát qua điện thoại....3 Thư hỏi...4 Quan sát trực tiếp và phỏng vấn cá nhân Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 4 / 17 . . . . . . Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu thứ cấp: là dữ liệu đã qua tổng hợp, xử lý. Dữ liệu thứ cấp có ưu điểm là thu thập nhanh, ít tốn kém chi phí, nhưng đôi khi ít chi tiết và không đáp ứng đúng nhu cầu nghiên cứu. Nguồn cung cấp: Số liệu nội bộ, số liệu từ cơ quan thống kê nhà nước, cơ quan chính phủ, báo, tạp chí, các tổ chức, hiệp hội, viện nghiên cứu, ... Dữ liệu sơ cấp: là dữ liệu thu thập trực tiếp, ban đầu từ đối tượng nghiên cứu. Dữ liệu sơ cấp đáp ứng tốt nhu cầu nghiên cứu nhưng phải tốn kém nhiều về thời gian và chi phí. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp có nhiều cách thu thập khác nhau nhưng những phương pháp thường được dùng nhiều nhất là: ...1 Thực nghiệm....2 Khảo sát qua điện thoại....3 Thư hỏi...4 Quan sát trực tiếp và phỏng vấn cá nhân Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 4 / 17 . . . . . . Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu thứ cấp: là dữ liệu đã qua tổng hợp, xử lý. Dữ liệu thứ cấp có ưu điểm là thu thập nhanh, ít tốn kém chi phí, nhưng đôi khi ít chi tiết và không đáp ứng đúng nhu cầu nghiên cứu. Nguồn cung cấp: Số liệu nội bộ, số liệu từ cơ quan thống kê nhà nước, cơ quan chính phủ, báo, tạp chí, các tổ chức, hiệp hội, viện nghiên cứu, ... Dữ liệu sơ cấp: là dữ liệu thu thập trực tiếp, ban đầu từ đối tượng nghiên cứu. Dữ liệu sơ cấp đáp ứng tốt nhu cầu nghiên cứu nhưng phải tốn kém nhiều về thời gian và chi phí. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp có nhiều cách thu thập khác nhau nhưng những phương pháp thường được dùng nhiều nhất là: ...1 Thực nghiệm....2 Khảo sát qua điện thoại....3 Thư hỏi...4 Quan sát trực tiếp và phỏng vấn cá nhân Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 4 / 17 . . . . . . Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu thứ cấp: là dữ liệu đã qua tổng hợp, xử lý. Dữ liệu thứ cấp có ưu điểm là thu thập nhanh, ít tốn kém chi phí, nhưng đôi khi ít chi tiết và không đáp ứng đúng nhu cầu nghiên cứu. Nguồn cung cấp: Số liệu nội bộ, số liệu từ cơ quan thống kê nhà nước, cơ quan chính phủ, báo, tạp chí, các tổ chức, hiệp hội, viện nghiên cứu, ... Dữ liệu sơ cấp: là dữ liệu thu thập trực tiếp, ban đầu từ đối tượng nghiên cứu. Dữ liệu sơ cấp đáp ứng tốt nhu cầu nghiên cứu nhưng phải tốn kém nhiều về thời gian và chi phí. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp có nhiều cách thu thập khác nhau nhưng những phương pháp thường được dùng nhiều nhất là: ...1 Thực nghiệm....2 Khảo sát qua điện thoại....3 Thư hỏi...4 Quan sát trực tiếp và phỏng vấn cá nhân Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 4 / 17 . . . . . . Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp Dữ liệu thứ cấp: là dữ liệu đã qua tổng hợp, xử lý. Dữ liệu thứ cấp có ưu điểm là thu thập nhanh, ít tốn kém chi phí, nhưng đôi khi ít chi tiết và không đáp ứng đúng nhu cầu nghiên cứu. Nguồn cung cấp: Số liệu nội bộ, số liệu từ cơ quan thống kê nhà nước, cơ quan chính phủ, báo, tạp chí, các tổ chức, hiệp hội, viện nghiên cứu, ... Dữ liệu sơ cấp: là dữ liệu thu thập trực tiếp, ban đầu từ đối tượng nghiên cứu. Dữ liệu sơ cấp đáp ứng tốt nhu cầu nghiên cứu nhưng phải tốn kém nhiều về thời gian và chi phí. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp có nhiều cách thu thập khác nhau nhưng những phương pháp thường được dùng nhiều nhất là: ...1 Thực nghiệm....2 Khảo sát qua điện thoại....3 Thư hỏi...4 Quan sát trực tiếp và phỏng vấn cá nhân Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 4 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Nội dung trình bày .. .1 Xác định dữ liệu cần thu thập .. .2 Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp .. .3 Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu giản đơn Mẫu hệ thống Mẫu chùm Mẫu phân tổ Mẫu nhiều cấp Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 5 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu ngẫu nhiên Để có thể căn cứ vào thông tin của mẫu đưa ra những kết luận đủ chính xác về dấu hiệu nghiên cứu trong tổng thể thì trước hết mẫu được chọn phải mang tính đại diện cho tổng thể. Điều kiện chọn mẫu là: ...1 Lấy từng phần tử vào mẫu. ...2 Mỗi phần tử được lấy vào mẫu một cách hoàn toàn ngẫu nhiên, tức là mọi phần tử của tổng thể đều có thể được lấy vào mẫu với khả năng như nhau. ...3 Các phần tử được lấy vào mẫu theo phương thức hoàn lại. Khi kích thước của tổng thể khá lớn còn kích thước của mẫu lại nhỏ thì phương thức lấy mẫu hoàn lại và lấy mẫu không hoàn lại cho ta kết quả sai lệch không đáng kể. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 6 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu ngẫu nhiên Để có thể căn cứ vào thông tin của mẫu đưa ra những kết luận đủ chính xác về dấu hiệu nghiên cứu trong tổng thể thì trước hết mẫu được chọn phải mang tính đại diện cho tổng thể. Điều kiện chọn mẫu là: ...1 Lấy từng phần tử vào mẫu. ...2 Mỗi phần tử được lấy vào mẫu một cách hoàn toàn ngẫu nhiên, tức là mọi phần tử của tổng thể đều có thể được lấy vào mẫu với khả năng như nhau. ...3 Các phần tử được lấy vào mẫu theo phương thức hoàn lại. Khi kích thước của tổng thể khá lớn còn kích thước của mẫu lại nhỏ thì phương thức lấy mẫu hoàn lại và lấy mẫu không hoàn lại cho ta kết quả sai lệch không đáng kể. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 6 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu ngẫu nhiên Để có thể căn cứ vào thông tin của mẫu đưa ra những kết luận đủ chính xác về dấu hiệu nghiên cứu trong tổng thể thì trước hết mẫu được chọn phải mang tính đại diện cho tổng thể. Điều kiện chọn mẫu là: ...1 Lấy từng phần tử vào mẫu. ...2 Mỗi phần tử được lấy vào mẫu một cách hoàn toàn ngẫu nhiên, tức là mọi phần tử của tổng thể đều có thể được lấy vào mẫu với khả năng như nhau. ...3 Các phần tử được lấy vào mẫu theo phương thức hoàn lại. Khi kích thước của tổng thể khá lớn còn kích thước của mẫu lại nhỏ thì phương thức lấy mẫu hoàn lại và lấy mẫu không hoàn lại cho ta kết quả sai lệch không đáng kể. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 6 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu ngẫu nhiên Để có thể căn cứ vào thông tin của mẫu đưa ra những kết luận đủ chính xác về dấu hiệu nghiên cứu trong tổng thể thì trước hết mẫu được chọn phải mang tính đại diện cho tổng thể. Điều kiện chọn mẫu là: ...1 Lấy từng phần tử vào mẫu. ...2 Mỗi phần tử được lấy vào mẫu một cách hoàn toàn ngẫu nhiên, tức là mọi phần tử của tổng thể đều có thể được lấy vào mẫu với khả năng như nhau. ...3 Các phần tử được lấy vào mẫu theo phương thức hoàn lại. Khi kích thước của tổng thể khá lớn còn kích thước của mẫu lại nhỏ thì phương thức lấy mẫu hoàn lại và lấy mẫu không hoàn lại cho ta kết quả sai lệch không đáng kể. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 6 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu giản đơn Nội dung trình bày .. .1 Xác định dữ liệu cần thu thập .. .2 Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp .. .3 Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu giản đơn Mẫu hệ thống Mẫu chùm Mẫu phân tổ Mẫu nhiều cấp Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 7 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn là loại mẫu được chọn trực tiếp từ danh sách đã được đánh số của tổng thể. Từ tổng thể kích thước N người ta dùng cách rút thăm đơn giản ra n phần tử của mẫu theo một bảng số ngẫu nhiên nào đó. Các bảng số ngẫu nhiên có thể sử dụng là: Các bảng của Tippet gồm các số có 4 chữ số, Các bảng của Fisher và Yates; Các bảng của Kendall và BabingtonSmith gồm các số có 5 chữ số; Các bảng của Burke Haton; Các bảng của công ty Rand... Phương pháp này có ưu điểm là cho phép thu được một mẫu có tính đại diện cao, song để vận dụng phải có được toàn bộ danh sách của tổng thể nghiên cứu, và chi phí chọn mẫu sẽ khá lớn. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 8 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn là loại mẫu được chọn trực tiếp từ danh sách đã được đánh số của tổng thể. Từ tổng thể kích thước N người ta dùng cách rút thăm đơn giản ra n phần tử của mẫu theo một bảng số ngẫu nhiên nào đó. Các bảng số ngẫu nhiên có thể sử dụng là: Các bảng của Tippet gồm các số có 4 chữ số, Các bảng của Fisher và Yates; Các bảng của Kendall và BabingtonSmith gồm các số có 5 chữ số; Các bảng của Burke Haton; Các bảng của công ty Rand... Phương pháp này có ưu điểm là cho phép thu được một mẫu có tính đại diện cao, song để vận dụng phải có được toàn bộ danh sách của tổng thể nghiên cứu, và chi phí chọn mẫu sẽ khá lớn. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 8 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn là loại mẫu được chọn trực tiếp từ danh sách đã được đánh số của tổng thể. Từ tổng thể kích thước N người ta dùng cách rút thăm đơn giản ra n phần tử của mẫu theo một bảng số ngẫu nhiên nào đó. Các bảng số ngẫu nhiên có thể sử dụng là: Các bảng của Tippet gồm các số có 4 chữ số, Các bảng của Fisher và Yates; Các bảng của Kendall và BabingtonSmith gồm các số có 5 chữ số; Các bảng của Burke Haton; Các bảng của công ty Rand... Phương pháp này có ưu điểm là cho phép thu được một mẫu có tính đại diện cao, song để vận dụng phải có được toàn bộ danh sách của tổng thể nghiên cứu, và chi phí chọn mẫu sẽ khá lớn. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 8 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn là loại mẫu được chọn trực tiếp từ danh sách đã được đánh số của tổng thể. Từ tổng thể kích thước N người ta dùng cách rút thăm đơn giản ra n phần tử của mẫu theo một bảng số ngẫu nhiên nào đó. Các bảng số ngẫu nhiên có thể sử dụng là: Các bảng của Tippet gồm các số có 4 chữ số, Các bảng của Fisher và Yates; Các bảng của Kendall và BabingtonSmith gồm các số có 5 chữ số; Các bảng của Burke Haton; Các bảng của công ty Rand... Phương pháp này có ưu điểm là cho phép thu được một mẫu có tính đại diện cao, song để vận dụng phải có được toàn bộ danh sách của tổng thể nghiên cứu, và chi phí chọn mẫu sẽ khá lớn. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 8 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn là loại mẫu được chọn trực tiếp từ danh sách đã được đánh số của tổng thể. Từ tổng thể kích thước N người ta dùng cách rút thăm đơn giản ra n phần tử của mẫu theo một bảng số ngẫu nhiên nào đó. Các bảng số ngẫu nhiên có thể sử dụng là: Các bảng của Tippet gồm các số có 4 chữ số, Các bảng của Fisher và Yates; Các bảng của Kendall và BabingtonSmith gồm các số có 5 chữ số; Các bảng của Burke Haton; Các bảng của công ty Rand... Phương pháp này có ưu điểm là cho phép thu được một mẫu có tính đại diện cao, song để vận dụng phải có được toàn bộ danh sách của tổng thể nghiên cứu, và chi phí chọn mẫu sẽ khá lớn. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 8 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn Mẫu giản đơn là loại mẫu được chọn trực tiếp từ danh sách đã được đánh số của tổng thể. Từ tổng thể kích thước N người ta dùng cách rút thăm đơn giản ra n phần tử của mẫu theo một bảng số ngẫu nhiên nào đó. Các bảng số ngẫu nhiên có thể sử dụng là: Các bảng của Tippet gồm các số có 4 chữ số, Các bảng của Fisher và Yates; Các bảng của Kendall và BabingtonSmith gồm các số có 5 chữ số; Các bảng của Burke Haton; Các bảng của công ty Rand... Phương pháp này có ưu điểm là cho phép thu được một mẫu có tính đại diện cao, song để vận dụng phải có được toàn bộ danh sách của tổng thể nghiên cứu, và chi phí chọn mẫu sẽ khá lớn. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 8 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu giản đơn Trích một phần của bảng số ngẫu nhiên Bảng số ngẫu nhiên 51259 77452 16308 60756 92144 49442 53900 70960 60268 89368 19885 55322 44819 01188 65255 64835 94904 31273 04146 18594 29852 71585 85030 51132 58586 23216 14513 83149 98736 23491 64350 94738 09998 42698 06691 76988 13602 51851 46104 88916 14346 09172 30168 90229 04734 59193 22178 30412 74103 47070 25306 76468 26384 58151 06646 21524 24200 13363 38005 94342 28728 35806 06912 17012 87308 58731 00256 45834 15398 46557 41135 10367 07351 19731 92420 60952 61280 50001 67658 32586 96243 24878 82651 66566 14778 76797 14780 13300 26432 46901 20849 89768 81536 86645 12659 92259 66432 84673 40027 32832 61362 98947 96067 64760 Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 9 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu hệ thống Nội dung trình bày .. .1 Xác định dữ liệu cần thu thập .. .2 Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp .. .3 Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu giản đơn Mẫu hệ thống Mẫu chùm Mẫu phân tổ Mẫu nhiều cấp Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 10 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu hệ thống Mẫu hệ thống Mẫu hệ thống là loại mẫu đã được đơn giản hóa trong cách chọn, trong đó chỉ có phần tử đầu tiên được chọn ngẫu nhiên, sau đó dựa trên danh sách đã được đánh số của tổng thể để chọn ra các phần tử tiếp theo vào mẫu theo một thủ tục nào đó. Ví dụ Ta có một danh sách gồm N=500 khách hàng, ta cần chọn ngẫu nhiên n=30 khách hàng. Đầu tiên ta chọn ngẫu nhiên một phần tử chẳng hạn 13, ta có Nn t 16:66667 sau đó ta sẽ lấy luôn một dãy cách nhau 16 đơn vị, vậy ta được mẫu là những thứ tự sau trong danh sách: 13 29 45 61 77 93 109 125 141 157 173 189 205 221 237 253 269 285 301 317 333 349 365 381 397 413 429 445 461 477 Nhược điểm dễ mắc sai số hệ thông khi danh sách của tổng thể không được sắp xếp một cách ngẫu nhiên mà lại theo một trật tự chủ quan nào đó. Cách chọn mẫu này thường được dùng ở cấp độ chọn mẫu cuối khi tổng thể tương đối thuần nhất. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 11 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu hệ thống Mẫu hệ thống Mẫu hệ thống là loại mẫu đã được đơn giản hóa trong cách chọn, trong đó chỉ có phần tử đầu tiên được chọn ngẫu nhiên, sau đó dựa trên danh sách đã được đánh số của tổng thể để chọn ra các phần tử tiếp theo vào mẫu theo một thủ tục nào đó. Ví dụ Ta có một danh sách gồm N=500 khách hàng, ta cần chọn ngẫu nhiên n=30 khách hàng. Đầu tiên ta chọn ngẫu nhiên một phần tử chẳng hạn 13, ta có Nn t 16:66667 sau đó ta sẽ lấy luôn một dãy cách nhau 16 đơn vị, vậy ta được mẫu là những thứ tự sau trong danh sách: 13 29 45 61 77 93 109 125 141 157 173 189 205 221 237 253 269 285 301 317 333 349 365 381 397 413 429 445 461 477 Nhược điểm dễ mắc sai số hệ thông khi danh sách của tổng thể không được sắp xếp một cách ngẫu nhiên mà lại theo một trật tự chủ quan nào đó. Cách chọn mẫu này thường được dùng ở cấp độ chọn mẫu cuối khi tổng thể tương đối thuần nhất. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 11 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu hệ thống Mẫu hệ thống Mẫu hệ thống là loại mẫu đã được đơn giản hóa trong cách chọn, trong đó chỉ có phần tử đầu tiên được chọn ngẫu nhiên, sau đó dựa trên danh sách đã được đánh số của tổng thể để chọn ra các phần tử tiếp theo vào mẫu theo một thủ tục nào đó. Ví dụ Ta có một danh sách gồm N=500 khách hàng, ta cần chọn ngẫu nhiên n=30 khách hàng. Đầu tiên ta chọn ngẫu nhiên một phần tử chẳng hạn 13, ta có Nn t 16:66667 sau đó ta sẽ lấy luôn một dãy cách nhau 16 đơn vị, vậy ta được mẫu là những thứ tự sau trong danh sách: 13 29 45 61 77 93 109 125 141 157 173 189 205 221 237 253 269 285 301 317 333 349 365 381 397 413 429 445 461 477 Nhược điểm dễ mắc sai số hệ thông khi danh sách của tổng thể không được sắp xếp một cách ngẫu nhiên mà lại theo một trật tự chủ quan nào đó. Cách chọn mẫu này thường được dùng ở cấp độ chọn mẫu cuối khi tổng thể tương đối thuần nhất. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 11 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu chùm Nội dung trình bày .. .1 Xác định dữ liệu cần thu thập .. .2 Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp .. .3 Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu giản đơn Mẫu hệ thống Mẫu chùm Mẫu phân tổ Mẫu nhiều cấp Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 12 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu chùm Mẫu chùm Trước tiên tổng thể điều tra được phân làm nhiều chùm theo nguyên tắc: Mỗi phần tử của tổng thể được phân vào một chùm, Mỗi chùm cố gắng chứa nhiều phần tử khác nhau về dấu hiệu nghiên cứu, sao cho nó có độ phân tán cao như của tổng thể. Phân chia sao cho các chùm tương đối đồng đều nhau về quy mô. Sau đó các chùm được chọn một cách ngẫu nhiên và tất cả các phần tử của chùm đó đều được chọn vào mẫu. Nhược điểm sai số chọn mẫu có thể cao hơn phương pháp chọn ngẫu nhiên đơn với cùng kích thước mẫu, song nó vẫn được sử dụng cho đỡ tốn kém chi phí và thích hợp với việc nghiên cứu theo nhiều dấu hiệu cùng một lúc. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 13 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu chùm Mẫu chùm Trước tiên tổng thể điều tra được phân làm nhiều chùm theo nguyên tắc: Mỗi phần tử của tổng thể được phân vào một chùm, Mỗi chùm cố gắng chứa nhiều phần tử khác nhau về dấu hiệu nghiên cứu, sao cho nó có độ phân tán cao như của tổng thể. Phân chia sao cho các chùm tương đối đồng đều nhau về quy mô. Sau đó các chùm được chọn một cách ngẫu nhiên và tất cả các phần tử của chùm đó đều được chọn vào mẫu. Nhược điểm sai số chọn mẫu có thể cao hơn phương pháp chọn ngẫu nhiên đơn với cùng kích thước mẫu, song nó vẫn được sử dụng cho đỡ tốn kém chi phí và thích hợp với việc nghiên cứu theo nhiều dấu hiệu cùng một lúc. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 13 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu chùm Mẫu chùm Trước tiên tổng thể điều tra được phân làm nhiều chùm theo nguyên tắc: Mỗi phần tử của tổng thể được phân vào một chùm, Mỗi chùm cố gắng chứa nhiều phần tử khác nhau về dấu hiệu nghiên cứu, sao cho nó có độ phân tán cao như của tổng thể. Phân chia sao cho các chùm tương đối đồng đều nhau về quy mô. Sau đó các chùm được chọn một cách ngẫu nhiên và tất cả các phần tử của chùm đó đều được chọn vào mẫu. Nhược điểm sai số chọn mẫu có thể cao hơn phương pháp chọn ngẫu nhiên đơn với cùng kích thước mẫu, song nó vẫn được sử dụng cho đỡ tốn kém chi phí và thích hợp với việc nghiên cứu theo nhiều dấu hiệu cùng một lúc. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 13 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu chùm Mẫu chùm Trước tiên tổng thể điều tra được phân làm nhiều chùm theo nguyên tắc: Mỗi phần tử của tổng thể được phân vào một chùm, Mỗi chùm cố gắng chứa nhiều phần tử khác nhau về dấu hiệu nghiên cứu, sao cho nó có độ phân tán cao như của tổng thể. Phân chia sao cho các chùm tương đối đồng đều nhau về quy mô. Sau đó các chùm được chọn một cách ngẫu nhiên và tất cả các phần tử của chùm đó đều được chọn vào mẫu. Nhược điểm sai số chọn mẫu có thể cao hơn phương pháp chọn ngẫu nhiên đơn với cùng kích thước mẫu, song nó vẫn được sử dụng cho đỡ tốn kém chi phí và thích hợp với việc nghiên cứu theo nhiều dấu hiệu cùng một lúc. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 13 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu chùm Mẫu chùm Trước tiên tổng thể điều tra được phân làm nhiều chùm theo nguyên tắc: Mỗi phần tử của tổng thể được phân vào một chùm, Mỗi chùm cố gắng chứa nhiều phần tử khác nhau về dấu hiệu nghiên cứu, sao cho nó có độ phân tán cao như của tổng thể. Phân chia sao cho các chùm tương đối đồng đều nhau về quy mô. Sau đó các chùm được chọn một cách ngẫu nhiên và tất cả các phần tử của chùm đó đều được chọn vào mẫu. Nhược điểm sai số chọn mẫu có thể cao hơn phương pháp chọn ngẫu nhiên đơn với cùng kích thước mẫu, song nó vẫn được sử dụng cho đỡ tốn kém chi phí và thích hợp với việc nghiên cứu theo nhiều dấu hiệu cùng một lúc. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 13 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu phân tổ Nội dung trình bày .. .1 Xác định dữ liệu cần thu thập .. .2 Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp .. .3 Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu giản đơn Mẫu hệ thống Mẫu chùm Mẫu phân tổ Mẫu nhiều cấp Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 14 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu phân tổ Mẫu phân tổ Trong chọn mẫu phân tổ người ta tiến hành hai bước sau: Phân chia tổng thể ra thành các tổ có độ thuần nhất cao để chọn ra các phần tử đại diện cho từng tổ. Sau khi phân tổ kích thước mẫu được phân bổ cho mỗi tổ theo một quy tắc nào đó, chẳng hạn tỷ lệ thuận với kích thước của mỗi tổ. Việc phân tổ có hiệu quả khi tổng thể nghiên cứu không thuần nhất theo dấu hiệu nghiên cứu. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 15 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu phân tổ Mẫu phân tổ Trong chọn mẫu phân tổ người ta tiến hành hai bước sau: Phân chia tổng thể ra thành các tổ có độ thuần nhất cao để chọn ra các phần tử đại diện cho từng tổ. Sau khi phân tổ kích thước mẫu được phân bổ cho mỗi tổ theo một quy tắc nào đó, chẳng hạn tỷ lệ thuận với kích thước của mỗi tổ. Việc phân tổ có hiệu quả khi tổng thể nghiên cứu không thuần nhất theo dấu hiệu nghiên cứu. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 15 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu phân tổ Mẫu phân tổ Trong chọn mẫu phân tổ người ta tiến hành hai bước sau: Phân chia tổng thể ra thành các tổ có độ thuần nhất cao để chọn ra các phần tử đại diện cho từng tổ. Sau khi phân tổ kích thước mẫu được phân bổ cho mỗi tổ theo một quy tắc nào đó, chẳng hạn tỷ lệ thuận với kích thước của mỗi tổ. Việc phân tổ có hiệu quả khi tổng thể nghiên cứu không thuần nhất theo dấu hiệu nghiên cứu. Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 15 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu nhiều cấp Nội dung trình bày .. .1 Xác định dữ liệu cần thu thập .. .2 Dữ liệu sơ cấp và thứ cấp .. .3 Các phương pháp chọn mẫu Mẫu ngẫu nhiên Mẫu giản đơn Mẫu hệ thống Mẫu chùm Mẫu phân tổ Mẫu nhiều cấp Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 16 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu nhiều cấp Mẫu nhiều cấp Nếu các phần tử của tổng thể phân tán quá rộng và thiếu thông tin về chúng, người ta thường chọn mẫu theo nhiều cấp. Khi chọn nhiều cấp, ta có nhiều loại đơn vị chọn mẫu ở mỗi cấp (đơn vị chọn mẫu cấp 1, cấp 2,..) Để chọn mẫu ở mỗi cấp chỉ cần có thông tin về phân bố của dấu hiệu ở cấp ấy là đủ. Việc chọn mẫu ở mỗi cấp có thể tiến hành theo phương pháp mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu ngẫu nhiên hệ thống, mẫu chùm hay mẫu phân tổ. Ví dụ Để điều tra ý kiến của tổng thể khách hàng trong cả nước về sản phẩm của doanh nghiệp có thể chọn mẫu nhiều cấp như sau: Đơn vị mẫu cấp 1: Chọn ra các tỉnh, thành phố đại diện. Đơn vị mẫu cấp 2: Trong các tỉnh, thành phố đã chọn, chọn ra một số quận huyện đại diện. Đơn vị mẫu cấp 3: Trong các quận huyện đã chọn, chọn ra một số phường xã đại diện,... Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 17 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu nhiều cấp Mẫu nhiều cấp Nếu các phần tử của tổng thể phân tán quá rộng và thiếu thông tin về chúng, người ta thường chọn mẫu theo nhiều cấp. Khi chọn nhiều cấp, ta có nhiều loại đơn vị chọn mẫu ở mỗi cấp (đơn vị chọn mẫu cấp 1, cấp 2,..) Để chọn mẫu ở mỗi cấp chỉ cần có thông tin về phân bố của dấu hiệu ở cấp ấy là đủ. Việc chọn mẫu ở mỗi cấp có thể tiến hành theo phương pháp mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu ngẫu nhiên hệ thống, mẫu chùm hay mẫu phân tổ. Ví dụ Để điều tra ý kiến của tổng thể khách hàng trong cả nước về sản phẩm của doanh nghiệp có thể chọn mẫu nhiều cấp như sau: Đơn vị mẫu cấp 1: Chọn ra các tỉnh, thành phố đại diện. Đơn vị mẫu cấp 2: Trong các tỉnh, thành phố đã chọn, chọn ra một số quận huyện đại diện. Đơn vị mẫu cấp 3: Trong các quận huyện đã chọn, chọn ra một số phường xã đại diện,... Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 17 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu nhiều cấp Mẫu nhiều cấp Nếu các phần tử của tổng thể phân tán quá rộng và thiếu thông tin về chúng, người ta thường chọn mẫu theo nhiều cấp. Khi chọn nhiều cấp, ta có nhiều loại đơn vị chọn mẫu ở mỗi cấp (đơn vị chọn mẫu cấp 1, cấp 2,..) Để chọn mẫu ở mỗi cấp chỉ cần có thông tin về phân bố của dấu hiệu ở cấp ấy là đủ. Việc chọn mẫu ở mỗi cấp có thể tiến hành theo phương pháp mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu ngẫu nhiên hệ thống, mẫu chùm hay mẫu phân tổ. Ví dụ Để điều tra ý kiến của tổng thể khách hàng trong cả nước về sản phẩm của doanh nghiệp có thể chọn mẫu nhiều cấp như sau: Đơn vị mẫu cấp 1: Chọn ra các tỉnh, thành phố đại diện. Đơn vị mẫu cấp 2: Trong các tỉnh, thành phố đã chọn, chọn ra một số quận huyện đại diện. Đơn vị mẫu cấp 3: Trong các quận huyện đã chọn, chọn ra một số phường xã đại diện,... Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 17 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu nhiều cấp Mẫu nhiều cấp Nếu các phần tử của tổng thể phân tán quá rộng và thiếu thông tin về chúng, người ta thường chọn mẫu theo nhiều cấp. Khi chọn nhiều cấp, ta có nhiều loại đơn vị chọn mẫu ở mỗi cấp (đơn vị chọn mẫu cấp 1, cấp 2,..) Để chọn mẫu ở mỗi cấp chỉ cần có thông tin về phân bố của dấu hiệu ở cấp ấy là đủ. Việc chọn mẫu ở mỗi cấp có thể tiến hành theo phương pháp mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu ngẫu nhiên hệ thống, mẫu chùm hay mẫu phân tổ. Ví dụ Để điều tra ý kiến của tổng thể khách hàng trong cả nước về sản phẩm của doanh nghiệp có thể chọn mẫu nhiều cấp như sau: Đơn vị mẫu cấp 1: Chọn ra các tỉnh, thành phố đại diện. Đơn vị mẫu cấp 2: Trong các tỉnh, thành phố đã chọn, chọn ra một số quận huyện đại diện. Đơn vị mẫu cấp 3: Trong các quận huyện đã chọn, chọn ra một số phường xã đại diện,... Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 17 / 17 . . . . . . Các phương pháp chọn mẫu Mẫu nhiều cấp Mẫu nhiều cấp Nếu các phần tử của tổng thể phân tán quá rộng và thiếu thông tin về chúng, người ta thường chọn mẫu theo nhiều cấp. Khi chọn nhiều cấp, ta có nhiều loại đơn vị chọn mẫu ở mỗi cấp (đơn vị chọn mẫu cấp 1, cấp 2,..) Để chọn mẫu ở mỗi cấp chỉ cần có thông tin về phân bố của dấu hiệu ở cấp ấy là đủ. Việc chọn mẫu ở mỗi cấp có thể tiến hành theo phương pháp mẫu ngẫu nhiên đơn, mẫu ngẫu nhiên hệ thống, mẫu chùm hay mẫu phân tổ. Ví dụ Để điều tra ý kiến của tổng thể khách hàng trong cả nước về sản phẩm của doanh nghiệp có thể chọn mẫu nhiều cấp như sau: Đơn vị mẫu cấp 1: Chọn ra các tỉnh, thành phố đại diện. Đơn vị mẫu cấp 2: Trong các tỉnh, thành phố đã chọn, chọn ra một số quận huyện đại diện. Đơn vị mẫu cấp 3: Trong các quận huyện đã chọn, chọn ra một số phường xã đại diện,... Ngô Thị Thanh Nga (ĐHTL) Xác Suất Thống Kê Ứng Dụng Tháng 4 năm 2011 17 / 17