Thiết bị mạng và các kỹ thuật mới

70 Ch−¬ng 4 ThiÕt bÞ m¹ng vµ c¸c kü thuËt míi MÆc dï mçi m¹ng m¸y tÝnh côc bé LAN lµ duy nhÊt, nh−ng cã nhiÒu khÝa c¹nh thiÕt kÕ phæ dông cho tÊt c¶ c¸c LAN. VÝ dô, hÇu hÕt c¸c LAN ®Òu theo cïng chuÈn vµ sö dông c¸c thµnh phÇn gièng nhau. Ch−¬ng nµy tr×nh bµy th«ng tin liªn quan ®Õn c¸c thµnh phÇn cña Ethernet LAN vµ c¸c thiÕt bÞ phæ dông. Ngµy nay cã mét sè c¸c kÕt nèi m¹ng m¸y tÝnh diÖn réng kh¶ dông. Chóng ph©n bè tõ quay sè cho ®Õn truy xuÊt b¨ng réng vµ kh¸c nhau vÒ b¨ng th«ng, chi phÝ vµ trang thiÕt bÞ yªu cÇu. Ch−¬ng nµy tr×nh bµy th«ng tin liªn quan ®Õn c¸c lo¹i kÕt nèi WAN kh¸c nhau. 4.1 C¸p LAN 4.1.1 Líp vËt lý cña LAN C¸c ký hiÖu kh¸c nhau ®−îc dïng ®Ó m« t¶ c¸c lo¹i ®−êng truyÒn nh− ®−îc thÓ hiÖn trªn h×nh 4.1. Token Ring ®−îc biÓu diÔn b»ng mét vßng trßn. FDDI ®−îc biÓu diÔn b»ng hai vßng trßn ®ång t©m vµ Ethernet ®−îc biÓu diÔn b»ng mét ®−êng th¼ng. C¸c kÕt nèi serial ®−îc biÓu diÔn b»ng dÊu chíp. Mçi m¹ng m¸y tÝnh ®Òu cã thÓ ®−îc x©y dùng b»ng nhiÒu lo¹i ®−êng truyÒn kh¸c nhau. Chøc n¨ng cña ®−êng truyÒn lµ mang luång th«ng tin xuyªn qua LAN. C¸c wireless LAN dïng kh«ng khÝ hay kho¶ng kh«ng gian nh− m«i tr−êng truyÒn. M«i tr−êng m¹ng kh¸c gi÷ c¸c tÝn hiÖu m¹ng trong c¸p hay sîi. §−êng truyÒn lËp m¹ng ®−îc xem nh− thµnh phÇn thuéc líp 1 hay líp vËt lý cña LAN. Mçi lo¹i ®−êng truyÒn ®Òu cã c¸c −u ®iÓm vµ khuyÕt ®iÓm. Mét sè c¸c −u vµ khuyÕt cã thÓ so s¸nh lµ: • ChiÒu dµi, • Chi phÝ, • DÔ dµng l¾p ®Æt, • TÝnh nh¹y c¶m ®èi víi xuyªn nhiÔu. C¸p ®ång trôc, c¸p sîi quang vµ ngay c¶ kh«ng gian tù do ®Òu cã thÓ mang tÝn hiÖu m¹ng. Tuy nhiªn, m«i tr−êng truyÒn sÏ ®−îc nghiªn cøu lµ c¸p UTP chñng lo¹i Cat 5 bao gåm c¶ hä c¸p Cat 5e. Cã nhiÒu topo cho LAN còng nh− cã nhiÒu ®−êng truyÒn vËt lý kh¸c nhau. 71 H×nh 4.1. §−êng truyÒn. 4.1.2 Ethernet trong khu«n viªn tr−êng häc (m¹ng campus) Ethernet lµ mét c«ng nghÖ LAN ®−îc dïng réng r·i nhÊt. Ethernet ®−îc thùc hiÖn lÇn ®Çu tiªn bëi Digital, Intel vµ Xerox, gäi t¾t lµ DIX. DIX t¹o ra vµ hiÖn thùc ®Æc t¶ Ethernet LAN ®Çu tiªn, nã ®−îc sö dông nh− lµ nÒn t¶ng cho ®Æc t¶ IEEE 802.3, ®−îc c«ng bè vµo n¨m 1980. Sau ®ã, IEEE më réng 802.3 thµnh ba ñy ban míi lµ 802.3 (Fast Ethernet), 802.3z (Gigabit Ethernet qua sîi quang) vµ 802.3ab (Gigabit Ethernet qua UTP). C¸c nhu cÇu m¹ng b¾t buéc n©ng cÊp ®Õn mét trong c¸c c«ng nghÖ Ethernet nhanh. HÇu hÕt c¸c m¹ng Ethernet ®Òu hç trî tèc ®é 10Mbps vµ 1000Mbps. ThÕ hÖ multimedia míi còng nh− c«ng nghÖ ¶nh vµ c¸c s¶n phÈm c¬ së d÷ liÖu cã thÓ nhanh chãng lµm trµn ngËp mét m¹ng ch¹y Ethernet truyÒn thèng tèc ®é 10 vµ 100Mbps. Nh÷ng ng−êi qu¶n trÞ m¹ng cã thÓ c©n nh¾c cung øng Gigabit Ethernet tõ backbone ®Õn ®Çu cuèi user. Chi phÝ l¾p ®Æt c¸p míi vµ c¸c thiÕt bÞ thÝch nghi cã thÓ t¹o nªn rµo c¶n dÉn ®Õn ®iÒu nµy. Gigabit Ethernet cho ®Õn tõng m¸y ®¬n kh«ng ph¶i lµ mét tiªu chuÈn vµo thêi gian nµy. Nh×n chung, c¸c c«ng nghÖ Ethernet cã thÓ ®−îc dïng trong mét m¹ng campus theo mét vµi c¸ch kh¸c nhau: • Mét Ethernet tèc ®é 10 Mbps cã thÓ ®−îc dïng t¹i møc user ®Ó cung cÊp phÈm chÊt tèt. C¸c client hay server yªu cÇu nhiÒu b¨ng th«ng h¬n cã thÓ dïng 100 Mbps Ethernet. • Fast Ethernet ®−îc dïng nh− lµ liªn kÕt gi÷a user vµ thiÕt bÞ m¹ng. Nã cã thÓ hç trî mét tËp hîp tÊt c¶ c¸c l−u l−îng tõ mçi ®o¹n Ethernet. • §Ó t¨ng c−êng phÈm chÊt clien - serven xuyªn qua m¹ng campus vµ tr¸nh c¸c cæ chai, Fast Ethernet cã thÓ ®−îc dïng ®Ó kÕt nèi c¸c server cña doanh nghiÖp. • Fast Ethernet hay Gigabit Ethernet, nh− cã thÓ cung cÊp, nªn ®−îc thùc hiÖn gi÷a c¸c thiÕt bÞ backbone. 72 B¶ng 4.1. M¹ng Ethernet trong campus. HiÖn thùc Ethernet 10BASE-T HiÖn thùc Fast Ethernet HiÖn thùc Gigabit Ethernet Møc user (End - user level: thiÕt bÞ ®Çu cuèi user ®Õn thiÕt bÞ nhãm) Cung cÊp kÕt nèi cho c¸c øng dông qui m« tõ thÊp ®Õn trung b×nh Cho c¸c m¸y PC cÊu h×nh m¹nh truy xuÊt ®Õn server víi tèc ®é 100Mbps Kh«ng phæ dông t¹i møc nµy Møc nhãm (workgroup level: thiÕt bÞ nhãm ®Õn backbone). Kh«ng phæ dông ë møc nµy Cung cÊp kÕt nèi gi÷a ®Çu cuèi user vµ c¸c nhãm. Cung cÊp kÕt nèi tõ nhãm ®Õn backbone. Cung cÊp kÕt nèi tõ khèi server ®Õn líp backbone Cung cÊp kÕt nèi chÊt l−îng cao ®Õn khèi server cña doanh nghiÖp Møc backbone Kh«ng phæ dông ë møc nµy Cung cÊp kÕt nèi tõ khèi server cña nhãm ®Õn backbone Cung cÊp backbone tèc ®é cao vµ kÕt nèi thiÕt bÞ m¹ng. 4.1.3 Nhu cÇu ®−êng truyÒn Ethernet vµ bé nèi Tr−íc khi chän mét ph−¬ng ¸n triÓn khai Ethernet, xem xÐt c¸c nhu cÇu vÒ ®−êng truyÒn vµ bé nèi cho mçi ph−¬ng ¸n. Còng c©n nh¾c møc phÈm chÊt mµ m¹ng cÇn. C¸c ®Æc t¶ c¸p vµ thiÕt bÞ nèi ®−îc dïng ®Ó hç trî c¸c ph−¬ng ¸n triÓn khai Ethernet ®−îc lÊy tõ tæ chøc tiªu chuÈn EIA/TIA. C¸c chñng lo¹i c¸p ®−îc ®Þnh nghÜa cho Ethernet ®−îc dÉn ra tõ EIA/TIA-568 (SP-2840) CBTWS (Commercial Building Telecommunications Wiring Standards). §iÒu l−u ý quan träng lµ sù kh¸c nhau vÒ ®−êng truyÒn ®−îc dïng cho 10 Mbps Ethernet, ng−îc víi 100 Mbps Ethernet. C¸c m¹ng cã phèi hîp l−u l−îng 10 vµ 100Mbps dïng UTP Cat 5 ®Ó hç trî Fast Ethernet. 4.1.4 M«i tr−êng kÕt nèi Bé nèi RJ (regitered jack) vµ jack lµ phæ biÕn nhÊt. Bé nèi RJ-45 ®−îc th¶o luËn chi tiÕt h¬n trong phÇn kÕ tiÕp. Trong mét vµi tr−êng hîp lo¹i nèi trªn mét card giao tiÕp m¹ng (NIC) kh«ng phï hîp víi ®−êng truyÒn mµ nã cÇn nèi vµo. Mét giao tiÕp cã thÓ tån t¹i cho bé nèi AUI (Attachment Unit Interface) 15 ch©n. Bé nèi AUI cho phÐp kÕt nèi víi lo¹i ®−êng truyÒn kh¸c ®−îc dïng víi mét transceiver thÝch hîp. Mét transceiver lµ mét bé thÝch nghi nh»m chuyÓn ®æi mét lo¹i kÕt nèi ®−êng truyÒn nµy sang lo¹i kÕt nèi ®−êng truyÒn kh¸c. Th«ng th−êng, mét transceiver chuyÓn ®æi mét AUI sang bé nèi RJ-45, 73 bé nèi c¸p ®ång trôc hay bé nèi sîi quang. Trªn 10 BASE 5 Ethernet, hay Thicknet, mét c¸p ng¾n ®−îc dïng ®Ó nèi AUI víi mét transceiver trªn c¸p chÝnh. 4.1.5 Thùc hiÖn UTP EIA/TIA chØ ®Þnh bé nèi RJ-45 cho c¸p UTP. C¸c ch÷ RJ lµ viÕt t¾t cho registered jack vµ sè 45 ®Ò cËp ®Õn tuÇn tù nèi d©y. §Çu RJ-45 kÕt nèi víi 8 d©y cã mµu. Bèn d©y m¹ng ®iÖn thÕ vµ ®−îc xem nh− “tip” (T1 ®Õn T4). Bèn d©y cßn l¹i tiÕp ®Êt ®−îc gäi lµ “ring” (R1 ®Õn R4). Tip vµ ring lµ c¸c thuËt ng÷ cã nguån gèc tõ thuë ban ®Çu cña kü thuËt ®iÖn tho¹i. Ngµy nay, c¸c thuËt ng÷ nµy ®−îc gäi lµ d©y d−¬ng vµ d©y ©m trong mét ®«i d©y. C¸c d©y trong ®«i ®Çu tiªn cña c¸p hay trong mét bé nèi ®−îc g¸n lµ T1 vµ R1. §«i d©y thø hai lµ T2 vµ R2 vµ cø thÕ. §Çu nèi RJ-45 lµ thµnh phÇn male, ®−îc kÕt vµo mét ®Çu cña c¸p. Khi nh×n ®Çu nèi male nµy tõ phÝa tr−íc, c¸c vÞ trÝ ch©n ®−îc ®¸nh sè tõ tr¸i sang ph¶i lµ 8 ®Õn 1 (H×nh 4.2). H×nh 4.2. §Çu nèi RJ-45. H×nh 4.3. RJ-45 jack. Jack lµ thµnh phÇn female trong mét thiÕt bÞ m¹ng, lç c¾m t−êng hay patch panel. H×nh 4.3 tr×nh bµy c¸c kÕt nèi phÝa sau cña jack n¬i c¸p Ethernet UTP kÕt nèi vµo. V× ®iÖn ch¹y qua gi÷a bé nèi vµ jack, nªn thø tù cña d©y ph¶i tu©n theo tiªu chuÈn EIA/TIA-T568-A hay T568-B. Nh©n ®iÖn ®óng chñng lo¹i c¸p ®Ó dïng cho mét thiÕt bÞ nèi b»ng c¸ch x¸c ®Þnh chuÈn nµo ®ang ®−îc dïng bëi jack trªn thiÕt bÞ m¹ng. Ngoµi ra ®Ó nhËn diÖn ®óng chñng lo¹i c¸p EIA/TIA cÇn x¸c ®Þnh ph¶i dïng c¸p th¼ng (straight - through) hay c¸p chÐo (crossover). 74 NÕu c¸c ®Çu nèi RJ-45 cña c¸p ®−îc gi÷ cïng chiÒu th× mµu cña c¸c d©y sÏ xuÊt hiÖn. NÕu thø tù cña mµu d©y lµ gièng nhau t¹i ®Çu cuèi th× c¸p lµ c¸p th¼ng. Víi c¸p chÐo, c¸c ®Çu nèi RJ-45 trªn c¶ hai ®Çu cho thÊy vµi d©y trªn mét phÝa lµ chÐo so víi phÝa kia cña c¸p. H×nh 4.3 cho thÊy ch©n 1 vµ 2 trªn mét ®Çu lÇn l−ît kÕt nèi ®Õn ch©n 3 vµ ch©n 6 cña ®Çu kia. Dïng c¸p th¼ng cho c¸c kÕt nèi sau: • Nèi switch ®Õn router. • Nèi switch ®Õn PC hay server. • Nèi hub ®Õn PC hay server. Dïng c¸p chÐo cho c¸c kÕt nèi sau: • Nèi switch ®Õn switch • Nèi switch ®Õn hub • Nèi hub ®Õn hub • Nèi router ®Õn router • Nèi PC ®Õn PC • Nèi router ®Õn PC. 4.1.6 C¸c repeater ThuËt ng÷ repeater ®· cã tõ nh÷ng ngµy ®Çu cña ho¹t ®éng truyÒn th«ng ®−êng dµi. ThuËt ng÷ m« t¶ c«ng viÖc khi mét ng−êi ë trªn mét ngän ®åi lÆp l¹i tÝn hiÖu mµ hä võa nhËn ®−îc tõ mét ng−êi trªn ngän ®åi phÝa tr−íc. Qu¸ tr×nh nµy cø lÆp l¹i cho ®Õn khi th«ng ®iÖp ®−îc chuyÓn tíi ®Ých. TruyÒn th«ng telegraph, telephone, microwave vµ quang dïng c¸c repeater ®Ó t¨ng c−êng tÝn hiÖu ®−îc truyÒn qua c¸c cù ly xa. Mét repeater tiÕp thu mét tÝn hiÖu, t¸i sinh nã vµ chuyÓn ®i. Nã cã thÓ t¸i sinh vµ ®Þnh thêi l¹i cho c¸c tÝn hiÖu m¹ng t¹i møc bit ®Ó cho phÐp c¸c tÝn hiÖu nµy di chuyÓn ®−îc xa h¬n trªn ®−êng truyÒn. LuËt bèn repeater cho 10Mbps Ethernet sÏ ®−îc dïng nh− lµ mét tiªu chuÈn ®Ó më réng c¸c segment cña LAN. LuËt nµy quy ®Þnh r»ng kh«ng ®−îc phÐp cã nhiÒu h¬n bèn repeater gi÷a c¸c host trªn mét LAN. LuËt nµy ®−îc dïng ®Ó h¹n chÕ ®é t¨ng trÔ bëi mçi repeater ®èi víi frame ch¹y qua chóng. Qu¸ trÔ trªn LAN sÏ lµm gia t¨ng sè l−îng xung ®ét sau ®ã vµ khiÕn cho hiÖu suÊt LAN gi¶m sót. Repeater Repeater RepeaterRepeater H×nh 4.4. Repeater. 4.1.7 Hub Hub thùc sù lµ c¸c repeater ®a port. Trong nhiÒu tr−êng hîp, sù kh¸c biÖt gi÷ hai lo¹i thiÕt bÞ nµy chÝnh lµ sè port mµ mçi chóng cung cÊp. Trong khi mét repeater tiªu biÓu chØ cã hai port, mét hub th−êng cã tõ bèn ®Õn hai m−¬i bèn port. C¸c hub ®−îc dïng phæ biÕn trong c¸c m¹ng Ethernet 10BASE-T hay 100BASE-T, mÆc dï còng cã c¸c kiÕn tróc m¹ng kh¸c còng sö dông chóng. 75 Sö dông hub thay ®æi topo m¹ng tõ bus th¼ng, ë ®ã mçi thiÕt bÞ ®−îc g¾n trùc tiÕp vµo trong bus, sang m¹ng sao (star). §èi víi hub, sè liÖu ®i qua c¸p ®Õn port ®−îc lÆp l¹i trªn tÊt c¶ c¸c port kh¸c ngo¹i trõ port mµ sè liÖu nµy ®Õn hub. Hub xuÊt hiÖn ë ba lo¹i c¬ b¶n: • Thô ®éng (Passive): Mét passive hub phôc vô chØ víi vai trß lµ mét ®iÓm kÕt nèi vËt lý. Nã kh«ng thao t¸c hay nhËn biÕt l−u l−îng ®i qua nã. Nã kh«ng khuyÕch ®¹i hay lµm s¹ch tÝn hiÖu nµy. Mét passive hub chØ ®−îc dïng ®Ó chia sÎ ®−êng truyÒn vËt lý. Nh− vËy, passive hub kh«ng cÇn nguån cung cÊp ®iÖn. • TÝch cùc (Active): Mét active hub ph¶i ®−îc cung cÊp nguån ®iÖn bëi nã cÇn n¨ng l−îng ®Ó khuyÕch ®¹i tÝn hiÖu tr−íc khi chuyÓn ra c¸c port kh¸c. • Th«ng minh (Intelligent): C¸c hub th«ng minh ®«i khi cßn gäi lµ smart hub. C¸c thiÕt bÞ nµy cã c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n nh− c¸c active hub, ngoµi ra chóng cßn bao gåm mét chÝp vi xö lý vµ c¸c kh¶ n¨ng chuÈn ®o¸n. C¸c hub th«ng minh ®¾t tiÒn h¬n c¸c active hub nh−ng h÷u hiÖu h¬n trong c¸c t×nh huèng söa ch÷a. C¸c thiÕt bÞ nèi ®Õn mét hub nhËn ®−îc tÊt c¶ l−u l−îng ®i qua hub. Cµng cã nhiÒu thiÕt bÞ nèi ®Õn hub sÏ cã nhiÒu ®ông ®é x¶y ra. Mét ®ông ®é x¶y ra khi hai hay nhiÒu tr¹m truyÒn sè liÖu qua m¹ng cïng mét thêi ®iÓm. TÊt c¶ sè liÖu ®Òu bÞ háng khi x¶y ra ®ông ®é. Mçi thiÕt bÞ nèi ®Õn cïng mét segment m¹ng ®−îc gäi lµ mét thµnh viªn cña mét miÒn ®ông ®é. §«i khi c¸c hub ®−îc gäi lµ bé tËp trung, bëi c¸c hub ®ãng vai trß nh− mét ®iÓm nèi trung t©m cho mét Ethernet LAN. Accounting Manufacturing Research and Development Server Server Hub H×nh 4.5 M¹ng sao víi mét hub trong mét c«ng ty. 4.1.8 Wireless Mét m¹ng wireless cã thÓ ®−îc t¹o ra chØ cÇn mét sè rÊt Ýt c¸p so víi c¸c m¹ng kh¸c. C¸c tÝn hiÖu v« tuyÕn lµ c¸c sãng ®iÖn tõ lan truyÒn trong kh«ng gian tù do. C¸c m¹ng wireless dïng Radio, laser, hång ngo¹i, vi ba, hay sãng vÖ tinh ®Ó mang tÝn hiÖu tõ mét m¸y tÝnh nµy ®Õn m¸y tÝnh kh¸c mµ kh«ng cÇn quan t©m ®Õn mét ®−êng d©y c¸p cè ®Þnh nµo. ChØ cã ®−êng c¸p nèi ®Õn c¸c ®iÓm truy xuÊt cho m¹ng. C¸c tr¹m 76 trong ph¹m vi cña m¹ng wireless ®Òu cã thÓ di chuyÓn dÔ dµng mµ kh«ng cÇn ph¶i kÕt nèi hay kÕt néi l¹i c¸p m¹ng. Mét øng dông phæ biÕn nhÊt ®èi víi truyÒn sè liÖu v« tuyÕn lµ cho dÞch vô di ®éng. Mét sè vÝ dô nh− m¸y bay, vÖ tinh, th¨m dß tõ xa, tµu vò trô vµ c¸c tr¹m kh«ng gian. Cèt lâi cña truyÒn th«ng v« tuyÕn lµ c¸c thiÕt bÞ ®−îc gäi lµ tr¹m ph¸t vµ tr¹m thu. Mét tr¹m ph¸t chuyÓn ®æi sè liÖu gèc thµnh sãng ®iÖn tõ, sãng ®iÖn tõ nµy ®−îc chuyÓn ®Õn m¸y thu. Sau ®ã m¸y thu chuyÓn c¸c sãng ®iÖn tõ nµy trë vÒ sè liÖu gèc. Trong truyÒn th«ng hai chiÒu, mçi thiÕt bÞ cÇn mét bé ph¸t vµ bé thu. NhiÒu nhµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ nèi m¹ng chÕ t¹o bé ph¸t vµ bé thu chung trong mét thiÕt bÞ ®−îc gäi lµ transceiver hay card m¹ng kh«ng d©y (wireless network card). TÊt c¶ c¸c LAN kh«ng d©y ®Òu ph¶i ®−îc l¾p ®Æt c¸c card m¹ng kh«ng d©y thÝch hîp. Hai c«ng nghÖ kh«ng d©y phæ biÕn nhÊt ®−îc dïng ®Ó nèi m¹ng lµ IR vµ RF. C«ng nghÖ IR cã c¸c nh−îc ®iÓm cña nã. C¸c tr¹m vµ c¸c thiÕt bÞ digital ph¶i ë trong tÇm nh×n th¼ng cña m¸y ph¸t ®Ó ho¹t ®éng diÔn ra b×nh th−êng. Mét m¹ng dïng hång ngo¹i phï hîp víi c¸c m«i tr−êng ë ®ã tÊt c¶ thiÕt bÞ digital cÇn kÕt nèi ë trong mét phßng. C«ng nghÖ IR cã thÓ ®−îc l¾p ®Æt nhanh chãng, nh−ng c¸c tÝn hiÖu sè liÖu cã thÓ bÞ suy yÕu hay bÞ che khuÊt bëi ng−êi di chuyÓn qua l¹i trong phßng hay bëi ®é Èm trong kh«ng khÝ. Tuy nhiªn, cã c¸c c«ng nghÖ IR míi ®ang ®−îc ph¸t triÓn cã thÓ lµm viÖc ë ngoµi tÇm nh×n. C«ng nghÖ RF cho phÐp c¸c thiÕt bÞ ë trong c¸c phßng kh¸c nhau hay ngay c¶ gi÷a c¸c toµ nhµ. TÇm ho¹t ®éng giíi h¹n cña tÝn hiÖu radio h¹n chÕ viÖc sö dông lo¹i m¹ng nµy. C«ng nghÖ RF cã thÓ lµ ®¬n hay ®a tÇn. Mét tÇn sè radio ®¬n chÞu c¸c xuyªn nhiÔu bªn ngoµi vµ c¸c c¶n trë vÓ mÆt ®Þa lý. H¬n n÷a, tÇn sè ®¬n dÔ bÞ nh×n thÊy bëi ng−êi kh¸c khiÕn cho ho¹t ®éng truyÒn sè liÖu kÐm an toµn. Tr¶i phè tr¸nh ®−îc vÊn ®Ò kh«ng an toµn nµy b»ng c¸ch dïng nhiÒu tÇn sè ®Ó gia t¨ng sù miÔn nhiÔm ®èi víi t¹p ©m vµ g©y khã kh¨n cho sù th©m nhËp bÊt hîp ph¸p vµo hÖ thèng truyÒn. Hai gi¶i ph¸p hiÖn nay ®ang ®−îc dïng ®Ó thùc hiÖn tr¶i phæ trong c¸c ho¹t ®éng truyÒn WLAN lµ tr¶i phæ nhÈy tÇn (FHSS) vµ tr¶i phæ tuÇn tù trùc tiÕp (DSSS). H×nh 4.6 Wireless LAN. 4.1.9 Bridges Cã ®«i khi cÇn chia mét LAN lín thµnh c¸c phÇn nhá h¬n, dÔ qu¶n lý h¬n. §iÒu nµy lµm gi¶m l−u l−îng trªn mét LAN ®¬n vµ cã thÓ më réng ph¹m vi ®Þa lý mµ mét LAN cã thÓ hç trî. C¸c thiÕt bÞ ®−îc dïng ®Ó kÕt nèi c¸c segment m¹ng nhá l¹i víi nhau bao gåm bridge, switch, router vµ gateway. C¸c switch vµ bridge ho¹t ®éng t¹i líp 77 datalink (líp 2) cña m« h×nh OSI. Chøc n¨ng cña bridge lµ ®−a ra mét quyÕt ®Þnh th«ng minh liªn quan ®Õn viÖc cã chuyÓn hay kh«ng chuyÓn c¸c tÝn hiÖu lªn segment kÕ tiÕp cña m¹ng. Khi mét bridge nhËn mét frame, nã dß ®Þa chØ MAC víi b¶ng ®Ó quyÕt ®Þnh läc, truyÒn flooding hay sao chÐp frame nµy lªn segment kh¸c. Qu¸ tr×nh nµy x¶y nh− sau: • NÕu thiÕt bÞ ®Ých lµ trªn cïng segment víi frame th× bridge chÆn frame kh«ng cho chuyÓn lªn c¸c port dÉn ®Õn c¸c segment kh¸c. Qu¸ tr×nh nµy ®−îc coi nh− lµ läc frame. • NÕu thiÕt bÞ ®Ých ë trªn c¸c segment kh¸c, bridge chuyÓn frame lªn segmen thÝch hîp. • NÕu bridge kh«ng thÓ biÕt ®−îc ®Þa chØ ®Ých, nã chuyÓn frame lªn tÊt c¶ c¸c segment ngo¹i trõ segment mµ frame ®Õn tõ ®ã. Qu¸ tr×nh nµy ®−îc gäi lµ truyÒn flooding. NÕu ®−îc l¾p ®Æt mét c¸ch cã chiÕn l−îc, mét bridge cã thÓ c¶i thiÖn hiÖu suÊt m¹ng rÊt ®¸ng kÓ. Bridge Accounting Server Human Resources ServerAccounting Department Human Resources Department H×nh 4.7 Mét vÝ dô vÒ dïng bridge trong mét c«ng ty. 4.1.10 Switch Mét switch ®«i khi ®−îc m« t¶ nh− mét bridge ®a port. Mét bridge th«ng th−êng chØ cã hai port liªn kÕt víi hai segment m¹ng, switch cã thÓ cã nhiÒu port tuú vµo sè l−îng segment m¹ng ®−îc liªn kÕt. Gièng nh− bridge, c¸c switch häc c¸c th«ng tin nµo ®ã vÒ c¸c gãi sè liÖu mµ nã nhËn ®−îc tõ c¸c m¸y tÝnh m¹ng. C¸c switch dïng th«ng tin nµy ®Ó x©y dùng b¶ng t×m ®−êng ®Ó x¸c ®Þnh ®Ých cña mçi sè liÖu ®ang ®−îc göi bëi mét m¸y tÝnh nµy ®Õn m¸y tÝnh kh¸c trªn m¹ng. MÆc dï cã vµi ®iÓm t−¬ng ®ång gi÷a hai thiÕt bÞ, nh−ng mét switch lµ thiÕt bÞ phøc t¹p h¬n bridge. Mét bridge x¸c ®Þnh cã chuyÓn frame lªn segment kh¸c hay kh«ng dùa vµo ®Þa chØ MAC cña ®Ých. Mét switch cã nhiÒu port víi nhiÒu segment m¹ng nèi ®Õn chóng. Mét switch chän mét port kÕt nèi ®Õn thiÕt bÞ ®Ých. C¸c Ethernet switch ®ang trë thµnh gi¶i ph¸p kÕt nèi phæ biÕn bëi v× còng t−¬ng tù nh− bridge c¸c switch c¶i thiÖn hiÖu suÊt m¹ng b»ng c¸ch c¶i thiÖn ®−îc tèc ®é vµ b¨ng th«ng. Switching lµ mét kü thuËt lµm gi¶m møc ®é nghÏn x¶y ra trong c¸c Ethernet LAN b»ng c¸ch gi¶m l−u l−îng vµ t¨ng b¨ng th«ng. C¸c switch thay thÕ dÔ dµng cho c¸c hub bëi switch lµm viÖc víi h¹ tÇng c¸p ®· ®ã. §iÒu nµy c¶i thiÖn ®−îc hiÖu suÊt m¹ng chØ víi mét t¸c ®éng tèi thiÓu vµo m¹ng ®ang tån t¹i. 78 Trong tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng truyÒn sè liÖu ngµy nay, tÊt c¶ c¸c switch ®Òu thùc hiÖn hai ho¹t ®éng c¬ b¶n. Ho¹t ®éng thø nhÊt ®−îc gäi lµ chuyÓn m¹ch cho frame sè liÖu. ViÖc chuyÓn m¹ch cho frame sè liÖu lµ mét qu¸ tr×nh mµ qua ®ã mét frame ®−îc tiÕp nhËn tõ ®Çu vµo vµ ®−îc truyÒn ®i trªn mét ngâ ra. Ho¹t ®éng thø hai lµ hç trî ho¹t ®éng chuyÓn m¹ch, ë ®ã c¸c switch x©y dùng vµ duy tr× c¸c b¶ng chuyÓn m¹ch vµ t×m kiÕm theo vßng. C¸c switch ho¹t ®éng víi tèc ®é cao h¬n rÊt nhiÒu so víi bridge vµ cã thÓ hç trî nhiÒu tÝnh n¨ng míi, vÝ dô nh− LAN ¶o (VLAN). Mét Ethernet switch cã nhiÒu Ých lîi. Mét trong sè ®ã lµ nã cho phÐp nhiÒu user truyÒn th«ng cho nhau diÔn ra song song qua c¸c m¹ch ¶o vµ c¸c segment m¹ng dµnh riªng trong mét m«i tr−êng ¶o kh«ng ®ông ®é. §iÒu nµy lµm tèi ®a b¨ng th«ng kh¶ dông trªn m«i tr−êng chia sÎ. Mét lîi Ých kh¸c lµ viÖc chuyÓn sang m«i tr−êng LAN chuyÓn m¹ch th× rÊt hiÖu qu¶ vÒ kinh tÕ bëi cã thÓ dïng l¹i toµn bé hÖ thèng c¸p còng nh− phÇn cøng cã s½n. H×nh 4.8 Mét vÝ dô vÒ dïng switch. 4.1.11 KÕt nèi host Chøc n¨ng cña mét NIC lµ kÕt nèi mét thiÕt bÞ host vµo m«i tr−êng m¹ng. Mét NIC lµ mét b¶n m¹ch in ®−îc c¾m vµo trong khe më réng cña b¶n m¹ch chÝnh hay thiÕt bÞ ngo¹i vi cña mét m¸y tÝnh. NIC còng ®−îc xem nh− lµ mét bé thÝch nghi m¹ng. Trªn m¸y tÝnh x¸ch tay hay notebook kÝch th−íc cña NIC chØ b»ng mét thÎ tÝn dông. C¸c NIC ®−îc xem nh− lµ thiÕt bÞ líp 2 bëi mçi NIC chøa mét m· duy nhÊt ®−îc gäi lµ ®Þa chØ MAC. §Þa chØ nµy ®−îc dïng ®Ó ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng truyÒn sè liÖu cho host trªn m¹ng. SÏ ph¶i häc nhiÒu ®iÒu liªn quan ®Õn ®Þa chØ MAC nµy ë phÇn sau cña gi¸o tr×nh. Nh− bao hµm trong tªn gäi, card giao tiÕp m¹ng (NIC) lµm nhiÖm vô ®iÒu khiÓn host truy nhËp m«i tr−êng m¹ng. Trong mét sè tr−êng hîp ®Çu nèi cña NIC kh«ng phï hîp víi lo¹i m«i tr−êng truyÒn cña m¹ng mµ nã cÇn nèi vµo. VÝ dô nh− mét router Cisco 2500. Trªn router nµy cã mét ®Çu nèi AUI. §Çu nèi AUI cÇn kÕt nèi ®Õn mét c¸p UTP Cat 5 Ethernet. §Ó lµm ®iÒu nµy mét transceiver ®−îc dïng. Transceiver chuyÓn ®æi mét lo¹i tÝn hiÖu hay mét lo¹i ®Çu nèi nµy sang lo¹i kh¸c. VÝ dô transceiver cã thÓ kÕt nèi giao tiÕp AUI 15 ch©n sang mét RJ - 45 jack. Transceiver ®−îc xem lµ thiÕt bÞ líp 1 bëi nã chØ lµm c«ng viÖc víi tÝn hiÖu vËt lý vµ kh«ng biÕt ®Õn bÊt kú th«ng tin ®Þa chØ nµo hay c¸c giao thøc møc cao h¬n. Trong l−îc ®å, c¸c NIC kh«ng cã ký hiÖu chuÈn. §iÒu nµy ngô ý r»ng, khi c¸c thiÕt bÞ nèi m¹ng ®−îc g¾n vµo trong ®−êng truyÒn m¹ng th× ®−¬ng nhiªn cã mét NIC hay mét thiÕt bÞ t−¬ng tù nh− NIC hiÖn diÖn ë ®ã. BÊt cø ë ®©u cã mét dÊu chÊm trªn b¶n ®å cÊu h×nh th× ®ã lµ biÓu diÔn cho mét giao tiÕp NIC hoÆc mét port, chóng ®ãng vai trß nh− mét NIC. 79 4.1.12 Peer-to-peer B»ng c¸ch dïng c¸c c«ng nghÖ LAN hay WAN, nhiÒu m¸y tÝnh ®−îc liªn kÕt ®Ó cung øng dÞch vô cho c¸c user cña chóng. §Ó cã ®−îc ®iÒu nµy, c¸c m¸y tÝnh nèi m¹ng thùc hiÖn c¸c vai trß hay chøc n¨ng riªng mèi quan hÖ víi nhau. Mét sè øng dông yªu cÇu c¸c m¸y tÝnh thùc hiÖn chøc n¨ng riªng trong mèi quan hÖ víi nhau. Mét sè øng dông yªu cÇu c¸c m¸y tÝnh thùc hiÖn chøc n¨ng nh− lµ c¸c ®èi t¸c ngang hµng. Cã c¸c lo¹i øng dông kh¸c mµ ë ®ã mét m¸y tÝnh thùc hiÖn chøc n¨ng ®Ó phôc vô cho mét sè c¸c m¸y tÝnh kh¸c trong mét mèi quan hÖ kh«ng ngang hµng nhau. Trong c¶ hai lo¹i øng dông, hai m¸y tÝnh truyÒn tin cho nhau b»ng c¸ch dïng c¸c giao thøc yªu cÇu / ®¸p øng (request/response). Mét m¸y tÝnh ph¸t ra mét yªu cÇu dÞch vô, m¸y tÝnh thø hai tiÕp nhËn vµ ®¸p øng cho yªu cÇu nµy. T¸c nh©n yªu cÇu ®ãng vai trß lµ client vµ t¸c nh©n ®¸p øng ®ãng vai trß lµ server. Trong m¹ng ngang hµng, c¸c m¸y tÝnh nèi m¹ng ®ãng vai trß lµ c¸c ®èi t¸c ngang b»ng nhau (peer). Khi ®· lµ ngang hµng nhau, mçi m¸y tÝnh cã thÓ ®ãng vai trß lµ client hay server. Vµo mét thêi ®iÓm nµo ®ã, m¸y tÝnh A cã thÓ ph¸t ra yªu cÇu mét tËp tin tõ m¸y tÝnh B, m¸y tÝnh B ®¸p øng b»ng c¸ch phôc vô tËp tin m¸y cho A. M¸y tÝnh A cã chøc n¨ng lµ client trong khi m¸y tÝnh B ®ãng vai trß lµ server. Vµo thêi ®iÓm sau ®ã, m¸y tÝnh A vµ B cã thÓ ®¶o ng−îc vai trß cho nhau. Trong m¹ng ngang hµng, c¸c user c¸ thÓ tù kiÓm so¸t tµi nguyªn cña m×nh. C¸c user cã thÓ quyÕt ®Þnh chia sÎ tµi nguyªn víi c¸c user kh¸c. C¸c user còng cã thÓ yªu cÇu password tr−íc khi cho phÐp c¸c user kh¸c truy xuÊt tµi nguyªn cña m×nh. V× c¸c user c¸ thÓ ®−a ra c¸c quyÕt ®Þnh nªn kh«ng hÒ cã ®iÓm ®iÒu khiÓn trung t©m hay sù qu¶n trÞ tËp trung nµo trong m¹ng. Ngoµi ra, c¸c user c¸ thÓ ph¶i tù dù phßng c¸c hÖ thèng cña m×nh ®Ó cã thÓ phôc håi c¸c d÷ liÖu bÞ mÊt trong tr−êng hîp háng hãc. Khi mét m¸y tÝnh ®ãng vai trß server, user cña m¸y nµy cã thÓ ph¶i chÞu sù gi¶m hiÖu suÊt khi m¸y nµy phôc vô yªu cÇu tõ c¸c hÖ thèng kh¸c. C¸c m¹ng ngang hµng t−¬ng ®èi dÔ l¾p ®Æt vµ ®iÒu hµnh. Kh«ng cÇn thªm thiÕt bÞ nµo ngo¹i trõ mét hÖ ®iÒu hµnh thÝch hîp trªn mçi m¸y tÝnh. V× c¸c user kiÓm so¸t tµi nguyªn cña hä nªn kh«ng cÇn ng−êi qu¶n trÞ riªng. Khi m¹ng ph¸t triÓn lín, c¸c quan hÖ ngang hµng trë nªn khã céng t¸c. M¹ng ngang hµng chØ lµm viÖc tèt víi 10 m¸y tÝnh hay Ýt h¬n. V× c¸c m¹ng ngang hµng kh«ng cã kh¶ n¨ng më réng nªn hiÖu suÊt cña nã sÏ gi¶m nhanh khi sè l−îng m¸y tÝnh trªn m¹ng gia t¨ng. Còng lµ vÊn ®Ò, c¸c user c¸ thÓ kiÓm so¸t truy xuÊt tµi nguyªn trªn m¸y tÝnh cña hä, ®iÒu nµy cã nghÜa lµ khã duy tr× tÝnh an toµn. M« h×nh client/server cã thÓ ®−îc dïng ®Ó kh¾c phôc c¸c h¹n chÕ nµy cña m¹ng ngang hµng. H×nh 4.9 M¹ng ngang hµng (peer-to-peer). 80 4.1.13 Client/server Trong mét s¾p xÕp client/server, c¸c dÞch vô m¹ng ®−îc to¹ l¹c trªn mét m¸y tÝnh chØ ®Þnh ®−îc gäi lµ server. Server nµy ®¸p øng tÊt c¶ c¸c yªu cÇu cña c¸c client. Server lµ m¸y tÝnh trung t©m liªn tôc kh¶ dông ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu tõ c¸c client vÒ tËp tin, in Ên, øng dông vµ c¸c dÞch vô kh¸c. HÇu hÕt c¸c hÖ ®iÒu hµnh m¹ng ®Òu tu©n theo d¹ng quan hÖ client/ server. Th«ng th−êng, c¸c m¸y tÝnh ®Ó bµn ®ãng vai trß lµ c¸c client vµ mét hay nhiÒu m¸y tÝnh cã cÊu h×nh m¹nh nh− CPU cã tèc ®é xö lý cao, bé nhí lín, phÇn mÒm cã chøc n¨ng ®Æc biÖt ®ãng vai trß lµ server. C¸c server ®−îc thiÕt kÕ ®Ó kiÓm so¸t c¸c yªu cÇu tõ nhiÒu client mét c¸ch ®ång thêi. Tr−íc khi mét client cã thÓ truy xuÊt c¸c tµi nguyªn cña server, client ph¶i bÞ nhËn d¹ng vµ ®−îc x¸c thùc ®Ó dïng tµi nguyªn ®ã. §iÒu nµy ®−îc thùc hiÖn b»ng c¸ch g¸n cho mçi client mét account name vµ password, cÆp nµy sÏ ®−îc thÈm tra bëi mét dÞch vô x¸c thùc. DÞch vô x¸c thùc ®ãng vai trß nh− mét lÝnh g¸c ®Ó canh phßng ho¹t ®éng truy xuÊt tµi nguyªn. Víi sù tËp trung c¸c account, b¶o vÖ vµ ®iÒu khiÓn truy xuÊt, c¸c m¹ng theo m« h×nh client/ server ®¬n gi¶n trong viÖc qu¶n trÞ c¸c m¹ng lín. Sù tËp trung c¸c tµi nguyªn m¹ng nh− hÖ thèng file, m¸y in vµ c¸c øng dông trªn c¸c server còng lµm cho d÷ liÖu ®−îc ph¸t sinh dÔ dµng h¬n ®Ó dù phßng vµ duy tr×. Thay v× tr¶i réng tµi nguyªn nµy ra mét sè c¸c m¸y tÝnh c¸ nh©n, c¸c tµi nguyªn nµy ®−îc ®Æt trªn c¸c server trung t©m lµm cho truy xuÊt dÔ dµng h¬n. HÇu hÕt c¸c hÖ thèng client/server ®Òu cã c¸c tiÖn Ých t¨ng c−êng nh»m bæ sung dÞch vô míi gia t¨ng sù h÷u dông cña m¹ng. Sù ph©n phèi chøc n¨ng trong c¸c m¹ng client/server ®em ®Õn c¸c −u ®iÓm quan träng, nh−ng nã còng cã gi¸ ph¶i tr¶. MÆc dï sù tËp trung c¸c tµi nguyªn trªn c¸c hÖ thèng server gióp t¨ng c−êng ®é an toµn, dÔ dµng h¬n trong truy xuÊt vµ ®iÒu khiÓn ®−îc phèi hîp, nh−ng c¸c server tá ra lµ mét ®iÓm háng hãc trªn m¹ng. Kh«ng cã server ho¹t ®éng, m¹ng kh«ng thÓ thùc hiÖn bÊt kú chøc n¨ng nµo. C¸c server yªu cÇu nhãm chuyªn viªn ph¶i ®−îc huÊn luyÖn ®Ó qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh. §iÒu nµy lµm t¨ng chi phÝ ho¹t ®éng cña m¹ng. C¸c hÖ thèng server còng yªu cÇu sù bæ sung phÇn cøng vµ phÇn mÒm ®Æc biÖt lµm t¨ng chi phÝ ®Çu t−. H×nh 4.10 M¹ng gåm cã hai client vµ mét server. 4.2 C¸p WAN 81 4.2.1 Líp vËt lý cña WAN C¸c thùc hiÖn thùc tÕ líp vËt lý thay ®æi tuú vµo kho¶ng c¸ch thiÕt bÞ ®Õn dÞch vô, tèc ®é vµ chÝnh b¶n th©n lo¹i dÞch vô. C¸c kÕt nèi nèi tiÕp ®−îc dïng ®Ó hç trî c¸c dÞch vô WAN nh− c¸c ®−êng d©y thuª riªng ch¹y PPP hay Frame Relay. Tèc ®é cña c¸c kÕt nèi nµy trong d¶i tõ 2400 biÖn ph¸p ®Õn T1 tèc ®é 1,544 Mbps vµ E1 tèc ®é 2,048 Mbps. ISDN cung cÊp dÞch vô quay sè theo yªu cÇu. Mét dÞch vô giao tiÕp tèc ®é c¬ b¶n (BRI) ®−îc cÊu thµnh tõ hai kªnh truyÒn dÉn 64 kbps (kªnh B) cho sè liÖu vµ mét kªnh delta (kªnh D) tèc ®é 16 kbps ®−îc dïng cho b¸o hiÖu vµ c¸c t¸c vô qu¶n lý liªn kÕt kh¸c. PPP th−êng ®−îc dïng ®Ó truyÒn dÉn sè liÖu qua kªnh B. Víi sù gia t¨ng nhu cÇu vÒ c¸c dÞch vô tèc ®é cao b¨ng th«ng réng trong khu vùc d©n c−, c¸c kÕt nèi DSL vµ modem c¸p ®ang trë nªn phæ dông h¬n. VÝ dô, dÞch vô DSL c«ng céng cã thÓ ®¹t c¸c tèc ®é T1/E1 qua ®−êng d©y ®iÖn tho¹i cã s½n. C¸c dÞch vô c¸p dïng ®−êng c¸p truyÒn h×nh ®ång trôc cã s½n. Mét ®−êng c¸p ®ång trôc cung cÊp kÕt nèi tèc ®é cao b»ng hoÆc v−ît so víi DSL. 4.2.2 C¸c kÕt nèi WAN nèi tiÕp Trong truyÒn th«ng ®−êng dµi c¸c WAN dïng d¹ng truyÒn dÉn nèi tiÕp. §Êy lµ qu¸ tr×nh truyÒn bit sè liÖu nèi tiÕp nhau qua mét kªnh ®¬n. TiÕn tr×nh nµy cung øng truyÒn th«ng ®−êng dµi tin cËy h¬n vµ dïng d¶i tÇn sè ¸nh s¸ng hay ®iÖn tö ®Æc biÖt. C¸c tÇn sè ®−îc ®o theo sè chu kú trong mét gi©y vµ ®−îc biÓu diÔn theo Hertz (Hz). C¸c tÝn hiÖu ®−îc truyÒn qua c¸c ®−êng d©y ®iÖn tho¹i ©m tÇn dïng d¶i 4 kHz. KÝch th−íc cña d¶i tÇn ®−îc xem nh− b¨ng th«ng. Trong nèi m¹ng, b¨ng th«ng lµ ®¹i l−îng ®o theo sè bit ®−îc truyÒn trong mét gi©y. §èi víi mét Cisco router, kÕt nèi vËt lý ë phÝa kh¸ch hµng ®−îc cung cÊp bëi mét hay hai lo¹i kÕt nèi nèi tiÕp. Lo¹i thø nhÊt cña kÕt nèi nèi tiÕp lµ bé nèi 60 ch©n. Lo¹i thø hai lµ bé nèi th«ng minh ch¾c ch¾n h¬n. Bé nèi phÝa nhµ cung cÊp sÏ thay ®æi tuú vµo lo¹i thiÕt bÞ phôc vô. NÕu kÕt nèi ®−îc nèi trùc tiÕp víi nhµ cung cÊp dÞch vô, hay mét thiÕt bÞ cung cÊp tÝn hiÖu ®Þnh thêi nh− CSU/DSU (Channel Service Unit/ Data Service Unit), th× router sÏ lµ mét thiÕt bÞ ®Çu cuèi DTE (Data Terminal Equipment) vµ dïng c¸p DTE. §©y lµ tr−êng hîp th«ng th−êng. Tuy nhiªn, cã mét sè tr−êng hîp mµ router côc bé ®−îc yªu cÇu cung cÊp tÝn hiÖu ®Þnh thêi vµ do ®ã sÏ dïng mét c¸p DCE (Data Communication Equipment). 4.2.3 Router vµ c¸c kÕt nèi nèi tiÕp C¸c router chÞu tr¸ch nhiÖm ®Þnh tuyÕn c¸c gãi d÷ liÖu tõ nguån ®Õn ®Ých trong mét LAN vµ ®Ó cung cÊp kÕt nèi ®Õn WAN. Trong m«i tr−êng LAN router chøa broadcast, cung cÊp dÞch vô ph©n gi¶i ®Þa chØ côc bé nh− ARP vµ RARP vµ cã thÓ chia m¹ng b»ng c¸ch dïng mét cÊu tróc m¹ng con. §Ó cung øng c¸c dÞch vô nµy router ph¶i ®−îc kÕt nèi ®Õn LAN vµ WAN. Nh»m x¸c ®Þnh lo¹i c¸p, cÇn ph¶i x¸c ®Þnh c¸c ®Çu nèi lµ DTE hay lµ DCE. DTE lµ mét ®iÓm cña thiÕt bÞ user trªn mét liªn kÕt WAN. DCE lµ mét ®iÓm th«ng th−êng chÞu tr¸ch nhiÖm chuyÓn giao sè liÖu ®Õn nhµ cung cÊp dÞch vô. 82 Khi kÕt nèi trùc tiÕp ®Õn nhµ cung cÊp dÞch vô, hay ®Õn mét thiÕt bÞ nh− CSU/DSU, router lµ mét DTE vµ cÇn c¸p DTE. §©y lµ tr−êng hîp phæ biÕn ®èi víi router. Tuy nhiªn, cã mét vµi tr−êng hîp router sÏ cÇn ®ãng vai trß lµ DCE. Khi thùc hiÖn mét cÊu h×nh back-to-back trong m«i tr−êng kiÓm thö, mét router sÏ lµ DTE vµ router kh¸c sÏ lµ DCE. Khi nèi c¸p lo¹i nèi tiÕp cho router, router sÏ cã c¸c port cè ®Þnh hay g¾n linh ®éng (modular port). Lo¹i port ®ang ®−îc dïng sÏ ¶nh h−ëng ®Õn có ph¸p ®−îc dïng trong qu¸ tr×nh cÊu h×nh mçi giao tiÕp. C¸c giao tiÕp trªn router lµ cè ®Þnh ®−îc ®¸nh nh·n theo lo¹i port vµ chØ sè port. C¸c giao tiÕp trªn router lµ linh ®éng ®−îc ghi nh·n theo lo¹i port, khe (slot) vµ chØ sè port. Khe lµ vÞ trÝ cña module. §Ó cÊu h×nh mét port trªn mét card rêi, cÇn ph¶i chØ ra giao tiÕp b»ng c¸ch dïng có ph¸p “port type slot number/port number”. Dïng nh·n “serial 1/0” khi giao tiÕp lµ nèi tiÕp, chØ sè khe n¬i module ®−îc g¾n vµo lµ 1 vµ port ®ang ®−îc tham chiÕu ®Õn lµ port 0. 4.2.4 Router vµ c¸c kÕt nèi ISDN BRI Víi ISDN BRI, hai lo¹i giao tiÕp cã thÓ ®−îc dïng lµ BRI/S vµ BRI/U. X¸c ®Þnh ai ®ang cung cÊp thiÕt bÞ kÕt cuèi m¹ng NT1 ®Ó x¸c ®Þnh lo¹i giao tiÕp cÇn. Mét NT1 lµ mét thiÕt bÞ trung gian to¹ l¹c gi÷a router vµ tæng ®µi ISDN cña nhµ cung cÊp dÞch vô. NT1 ®−îc dïng ®Ó kÕt nèi c¸c thuª bao 4 d©y ®Õn vßng côc bé chuÈn cã hai d©y. ë B¾c Mü, kh¸ch hµng th−êng cung cÊp NT1, trong khi ë nh÷ng n¬i kh¸c nhµ cung cÊp dÞch vô chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp NT1. Cã lÏ ph¶i dïng mét NT1 ngoµi nÕu thiÕt bÞ kh«ng ®−îc lµm s½n mét NT1 trong router. Quan s¸t nh·n trªn c¸c giao tiÕp cña router lµ ph−¬ng ph¸p dÔ dµng nhÊt ®Ó x¸c ®Þnh router cã tÝch hîp s½n NT1 hay kh«ng. Mét giao tiÕp BRI cã tÝch hîp NT1 ®−îc g¾n nh·n lµ BRI U. Mét giao tiÕp BRI kh«ng cã tÝch hîp NT1 ®−îc g¾n nh·n lµ BRI S/T. Bëi router cã thÓ cã nhiÒu lo¹i giao tiÕp ISDN, cÇn x¸c ®Þnh lo¹i giao tiÕp nµo cÇn khi mua nã. Lo¹i giao tiÕp ISDN BRI cã thÓ ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch nh×n vµo nh·n cña port. §Ó kÕt nèi port ISDN BRI ®Õn thiÕt bÞ cña nhµ cung cÊp dÞch vô, dïng c¸p UTP Cat 5 straight-through. 4.2.5 Router vµ c¸c kÕt nèi DSL Cisco 827 ADSL router cã mét giao tiÕp ADSL. §Ó kÕt nèi mét ®−êng ADSL ®Õn port ADSL trªn router, thùc hiÖn c¸c b−íc sau: • KÕt nèi c¸p ®iÖn tho¹i ®Õn cæng ADSL trªn router. • KÕt nèi ®Çu kia cña c¸p ®iÖn tho¹i vµo jack c¾m. §Ó nèi mét router cho dÞch vô DSL, dïng mét c¸p ®iÖn tho¹i víi ®Çu nèi RJ-11. DSL lµm viÖc qua c¸c ®−êng d©y ®iÖn tho¹i chuÈn dïng ch©n 3 vµ 4 trªn ®Çu nèi RJ- 11. 4.2.6 Router vµ c¸c kÕt nèi c¸p Cisco uBR905 cable access router cung cÊp mét truy xuÊt m¹ng tèc ®é cao qua hÖ thèng truyÒn h×nh c¸p cho thuª bao d©n c− vµ v¨n phßng nhá, SOHO (small office home office). UB905 router cã mét giao tiÕp c¸p ®ång trôc hay F-connector kÕt nèi trùc tiÕp víi hÖ thèng c¸p. C¸p ®ång trôc vµ mét ®Çu nèi BNC ®−îc dïng ®Ó nèi router víi 83 hÖ thèng c¸p. Theo c¸c b−íc sau ®©y ®Ó nèi Cisco uBR905 cable access router vµo hÖ thèng c¸p: • KiÓm tra r»ng router ch−a ®−îc nèi ®Õn nguån ®iÖn. • §Þnh vÞ c¸p ®ång trôc RF ®Õn tõ hÖ thèng truyÒn h×nh c¸p. • L¾p ®Æt bé splitter/directional coupler, nÕu cÇn, ®Ó chia c¸c tÝn hiÖu cho TV vµ m¸y tÝnh. NÕu cÇn, còng l¾p ®Æt c¸c bé läc th«ng cao ®Ó triÖt nhiÔu gi÷a c¸c tÝn hiÖu TV vµ m¸y tÝnh. • KÕt nèi c¸p ®ång trôc vµo ®Çu nèi RF cña router. Gi÷ chÆt ®Çu nèi vµ vÆn chÆt 1/6 vßng. • §¶m b¶o r»ng tÊt c¶ c¸c bé chia (splitter) trung gian, c¸c bé ghÐp (coupler), hay c¸c khèi tiÕp ®Êt ®Òu ®−îc gi÷ chÆt an toµn tõ tñ ph©n phèi ®Õn Cisco uBR905 cable access router. 4.2.7 Thùc hiÖn mét kÕt nèi console §Ó b¾t ®Çu cÊu h×nh thiÕt bÞ cña Cisco, mét kÕt nèi qu¶n trÞ ph¶i ®−îc thùc hiÖn trùc tiÕp ®Õn thiÕt bÞ. Trong trang thiÕt bÞ cña Cisco kÕt nèi nµy ®−îc gäi lµ console port. Console port cho phÐp gi¸m s¸t vµ cÊu h×nh mét Cisco hub, switch hay router. C¸p ®−îc dïng gi÷a ®Çu cuèi vµ console port lµ rollover cable, víi ®Çu nèi RJ-45. Rollover cable còng ®−îc gäi lµ mét console cable, cã c¸c s¬ ®å nèi ch©n kh¸c víi c¸c c¸p straight–through hay crossover RJ-45 ®−îc dïng víi Ethernet vµ ISDN BRI. §Ó thùc hiÖn mét kÕt nèi gi÷a ®Çu cuèi vµ console port, thùc hiÖn hai b−íc. B−íc thø nhÊt, kÕt nèi c¸c thiÕt bÞ b»ng rollover cable tõ console port ®Õn cæng nèi tiÕp cña m¸y tÝnh lµm ®Çu cuèi (cæng COM). Cã thÓ cÇn bé ®æi tõ RJ–45 sang DB–9 hay RJ–45 sang DB-25 ®Ó nèi vµo m¸y tÝnh c¸ nh©n. B−íc kÕ tiÕp lµ cÊu h×nh øng dông m« pháng ®Çu cuèi víi c¸c th«ng sè cµi ®Æt cho cæng nèi tiÕp (COM) cña m¸y tÝnh nh− sau: • speed: 9600 bps • format: 8 data bit • parity: no • stop bits: 1 • flow control: no AUX port ®−îc dïng ®Ó cung cÊp sù qu¶n lý th«ng qua modem (out-of-band). AUX port còng ®−îc cÊu h×nh theo c¸ch thøc nh− console port tr−íc khi cã thÓ dïng. AUX port còng dïng c¸c cµi ®Æt th«ng sè 9600 bps, 8 data bits, no parity, 1 stop bit vµ no flow control. 4.3 Mét sè kü thuËt m¹ng míi 4.3.1 VLAN (Virtual LAN) Gi¶i ph¸p ph©n ®o¹n m¹ng VLAN qu¶n lý hiÖu qu¶ nh÷ng m¹ng lín. VLANs ho¹t ®éng t¹i líp 2 cña m« h×nh OSI, lµ kü thuËt chia m¹ng vËt lý lín thµnh c¸c m¹ng logic nhá, viÖc ph©n ®o¹n cã thÓ dùa vµo ID cña port, ®Þa chØ MAC, giao thøc hoÆc theo c¸c øng dông. Nhê ®ã c¸c khung d÷ liÖu chØ truyÒn gi÷a c¸c cæng trong cïng mét VLAN, t¨ng kh¶ n¨ng b¶o mËt. VLAN qu¶n lý vµ chia sÎ tµi nguyªn cho c¸c VLAN kh¸c. Switch th−êng ®−îc dïng ®Ó ph©n ®o¹n vµ qu¶n trÞ c¸c VLANs. 84 Server Accounting Research and Development Server Manufacturing VLAN 2 VLAN 3 Catalyst Switch H×nh 4.11 Mét m« h×nh ph©n ®o¹n m¹ng dïng VLAN. 4.3.2 Stackable Lµ chøc n¨ng th−êng ®−îc tÝch hîp trªn c¸c switch thÕ hÖ míi, Stackable cho phÐp ghÐp nhiÒu thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch thµnh mét ®¬n vÞ thèng nhÊt, gióp ng−êi qu¶n trÞ cã thÓ qu¶n lý mäi chuyÓn m¹ch ®¬n trªn m¹ng th«ng qua mét ®Þa chØ IP duy nhÊt. 4.3.3 Port trunking TÝnh n¨ng nµy th−êng cung cÊp bëi c¸c switch. Víi switch h·ng Cisco, tÝnh n¨ng nµy cho phÐp c¸c segment nh×n thÊy nhau. Víi switch h·ng Planet, nã cho phÐp ng−êi qu¶n trÞ ghÐp nhiÒu cæng trªn m¹ng thµnh mét cæng duy nhÊt, nh»m t¨ng gi¶i th«ng cho mét yªu cÇu bÊt chît ph¸t sinh hoÆc mét yªu cÇu t¹m thêi. Sau khi thùc hiÖn xong yªu cÇu, cã thÓ gi¶i phãng c¸c cæng trë l¹i tr¹ng th¸i th«ng th−êng. Router Computer Computer Computer Computer Trunk Trunk Switch Switch H×nh 4.12 Port trunking. 4.3.4 Port Mirroring Nhê tÝnh t¨ng Port Mirroring cña Switch, ng−êi qu¶n trÞ cã thÓ ¸nh x¹ toµn bé ho¹t ®éng cña mét cæng bÊt kú trªn thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch sang mét cæng kh¸c ®Ó dß lçi mét c¸ch nhanh chãng, mµ kh«ng ph¶i xuÊt hiÖn t¹i n¬i m¹ng ®ang lçi. 85 4.3.5 Module Expand ViÖc më réng hÖ thèng nhiÒu kiÓu kÕt nèi kh¸c nhau cã thÓ dÔ dµng thùc hiÖn nhê g¾n thªm c¸c module tïy theo yªu cÇu thùc tÕ. C¸c module nµy cung cÊp kÕt nèi gigabit cho c¸p ®ång (lo¹i CAT.5e trë lªn) nh»m tËn dông h¹ líp m¹ng cã s½n, hoÆc c¸p quang, cho phÐp më réng kho¶ng c¸ch lªn tíi 50 km. 4.3.6 RS 232, Telnet, Web Based console Nhê mét sè tÝnh n¨ng h÷u Ých nµy, cã thÓ qu¶n lý vµ thiÕt lËp cÊu h×nh c¸c thiÕt bÞ chuyÓn m¹ch th«ng qua nhiÒu c¸ch: cæng RS232, tõ xa qua Telnet, c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng, c¸c Web server ®−îc cµi s½n trong thiÕt bÞ. KÕt hîp víi tÝnh n¨ng Stackable sÏ cho phÐp ng−êi qu¶n trÞ chØ cÇn kÝch ho¹t tr×nh duyÖt Web vµ gâ vµo ®Þa chØ IP duy nhÊt lµ cã thÓ qu¶n lý toµn m¹ng tõ bÊt kú ®©u.