Tài liệu học tập ngành cao học tài chính

Häc viÖn hµnh chÝnh quèc gia Bµi gi¶ng: Qu¶n Lý Tµi chÝnh c«ng §èi t­îng: Cao häc hµnh chÝnh PGS.TS. TrÇn V¨n Giao - Khoa qu¶n lý Tµi chÝnh c«ng Néi dung ch­¬ng tr×nh: 1. Lý luËn chung vÒ TCC vµ qu¶n lý TCC. 1.1. Lý luËn chung vÒ Tµi chÝnh c«ng. 1.1.1. B¶n chÊt cña Tµi chÝnh. Sù ra ®êi cña Tµi chÝnh: TiÒn ®Ò kh¸ch quyÕt ®Þnh sù ra ®êi cña Tµi chÝnh: SXHH - tiÒn tÖ → XuÊt hiÖn ph¹m trï Tµi chÝnh Sù xuÊt hiÖn Nhµ n­íc → XuÊt hiÖn ph¹m trï Tµi chÝnh Nhµ n­íc 1.1. Lý luËn chung vÒ TCC (tiÕp) Ph©n tÝch c¸c biÓu hiÖn bªn ngoµi cña Tµi chÝnh thÓ hiÖn: Mét lµ, h×nh thøc biÓu hiÖn cña TC lµ sù vËn ®éng cña c¸c quü tiÒn tÖ ®­îc dïng cho mét môc ®Ých nhÊt ®Þnh. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh quü tiÒn tÖ cña Chñ thÓ XH Qu¸ tr×nh sö dông quü tiÒn tÖ Hai lµ, nguån Tµi chÝnh lµ tiÒn tÖ ®ang vËn ®éng trong qu¸ tr×nh ph©n phèi ®Ó t¹o lËp vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ. B¶n chÊt cña Tµi chÝnh lµ ph¶n ¸nh hÖ thèng c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ n¶y sinh trong qu¸ tr×nh ph©n phèi c¸c nguån Tµi chÝnh th«ng qua viÖc t¹o lËp vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ nh»m ®¸p øng c¸c nhu cÇu kh¸c nhau cña c¸c Chñ thÓ trong x· héi. 1.1. Lý luËn chung vÒ TCC (tiÕp) Chó ý: C¸c nguån TC khi héi tô t¹i mét ®iÓm nhÊt ®Þnh nµo ®ã t¹o thµnh quü tiÒn tÖ. Mçi lÜnh vùc ho¹t ®éng nhÊt ®Þnh g¾n víi mét lo¹i quü tiÒn tÖ ®Æc thï vµ h×nh thµnh nªn mét kh©u TC ®éc lËp. Gi÷a c¸c kh©u TC cã mèi quan hÖ chÆt chÏ trong sù vËn ®éng kh«ng ngõng cña c¸c nguån TC. §iÒu ®ã khiÕn chóng kÕt hîp víi nhau vµ cÊu thµnh hÖ thèng TC thèng nhÊt. 1.1. Lý luËn chung vÒ TCC (tiÕp) 1.1. Lý luËn chung vÒ TCC (tiÕp) K/n: TCC lµ mét ph¹m trï kinh tÕ g¾n víi thu nhËp vµ chi tiªu cña ChÝnh phñ. TCC lµ nguån lùc ®Ó Nhµ n­íc thùc hiÖn nh÷ng chøc n¨ng vèn cã cña m×nh, lµ c«ng cô ®Ó Nhµ n­íc chi phèi, ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng x· héi nh»m thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. C¸c ®Þnh nghÜa kh¸c vÒ TCC: TCC nghiªn cøu c¸c ho¹t ®éng chi tiªu vµ lµm t¨ng thu nhËp cña ChÝnh phñ. (nguån: Harvay S.Roen: Tµi chÝnh c«ng, NXB Irwin McGraw – Hill, xuÊt b¶n lÇn thø 5, trang 7). 1.1.2. Tµi chÝnh c«ng lµ g×? 1.1.2. Tµi chÝnh c«ng lµ g×?(tiÕp) Tiªu chÝ ®¸nh gi¸: 1.1.2. Tµi chÝnh c«ng lµ g×?(tiÕp) B¶n chÊt cña Tµi chÝnh c«ng: Lµ c¸c ho¹t ®éng thu vµ chi b»ng tiÒn cña NN. Ph¶n ¸nh c¸c quan hÖ kinh tÕ d­íi h×nh thøc gi¸ trÞ trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ sö dông c¸c quü tiÒn tÖ cña Nhµ n­íc. Nh»m thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng vèn cã cña NN ®èi víi x· héi. 1.1.2. Tµi chÝnh c«ng lµ g×?(tiÕp) C¬ cÊu Tµi chÝnh c«ng: Sù kh¸c biÖt gi÷a TC vµ TCC B¶o ®¶m duy tr× sù tån t¹i vµ ho¹t ®éng cña bé m¸y Nhµ n­íc. §¸p øng c¸c nhu cÇu chi tiªu nh»m thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng vèn cã cña Nhµ n­íc B¶o ®¶m thùc hiÖn viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, æn ®Þnh chÝnh trÞ cña ®Êt n­íc. Thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi. Gãp phÇn thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn cã hiÖu qu¶ vµ æn ®Þnh. 1.1.3. Vai trß cña Tµi chÝnh c«ng 1.1.4. Chøc n¨ng cña Tµi chÝnh c«ng 1.2.1. Kh¸i niÖm vµ b¶n chÊt cña qu¶n lý TCC.  Kh¸i niÖm: Qu¶n lý TCC là qu¸ tr×nh t¸c ®éng, ®iÒu hµnh th«ng qua hÖ thèng c¸c c¬ quan Nhµ n­íc ®Õn nh÷ng mÆt ho¹t ®éng cña TCC nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu nhÊt ®Þnh. B¶n chÊt cña qu¶n lý TCC lµ qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch, tæ chøc, ®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t ho¹t ®éng thu chi cña Nhµ n­íc nh»m phôc vô cho viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. 1.2. Qu¶n Lý Tµi chÝnh c«ng. 1.2.2. §Æc ®iÓm cña qu¶n lý Tµi chÝnh c«ng. Lµ mét lo¹i qu¶n lý hµnh chÝnh Nhµ n­íc. §­îc thùc hiÖn bëi mét hÖ thèng nh÷ng c¬ quan Nhµ n­íc vµ tu©n thñ nh÷ng quy ph¹m ph¸p luËt cña Nhµ n­íc. Lµ mét ph­¬ng thøc quan träng trong viÖc ®iÒu tiÕt c¸c nguån lùc TCC nh»m thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng, nhiÖm vô cña Nhµ n­íc ®èi víi x· héi. 1.2.3. Môc tiªu cña qu¶n lý Tµi chÝnh c«ng. Môc tiªu tæng qu¸t: T¹o ra sù c©n ®èi vµ hiÖu qu¶ cña TCC, m«i tr­êng Tµi chÝnh thuËn lîi cho cho sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn KT-XH, nh»m thùc hiÖn môc tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn ®Êt n­íc. C¸c môc tiªu cô thÓ: Thø nhÊt, b¶o ®¶m kû luËt tµi kho¸ tæng thÓ. Thø hai, b¶o ®¶m hiÖu qu¶ ph©n bæ vµ huy ®éng nguån lùc. Thø ba, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. 1.2.4. C¸c yªu cÇu ®èi víi qu¶n lý TCC. TËp trung ®­îc nguån lùc TCC ®Ó gi¶i quyÕt c¸c nhiÖm vô quan träng, Sö dông tËp trung nguån lùc TCC cho c¸c ­u tiªn chiÕn l­îc. §¶m b¶o sù c«ng b»ng trong ph©n phèi, t¹o nªn sù c¹nh tranh b×nh ®¼ng. N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông nguån lùc N©ng cao ®­îc tÝnh chñ ®éng, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c ®¬n vÞ H­íng tíi môc tiªu cña c¶i c¸ch hµnh chÝnh Nhµ n­íc 1.2.5. Nguyªn t¾c cña qu¶n lý TCC. 1.2.6. Ph¹m vi qu¶n lý Tµi chÝnh c«ng 1.2.7. C¶i c¸ch TCC trong xu thÕ c¶i c¸ch HCQG. §æi míi c¬ chÕ ph©n cÊp qu¶n lý Tµi chÝnh vµ ng©n s¸ch. B¶o ®¶m quyÒn quyÕt ®Þnh ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng cña Héi ®ång nh©n d©n c¸c cÊp. Thùc hiÖn ®æi míi c¬ chÕ ph©n bæ ng©n s¸ch cho c¬ quan hµnh chÝnh, sù nghiÖp. §æi míi c¬ b¶n c¬ chÕ Tµi chÝnh ®èi víi khu vùc dÞch vô c«ng. Thùc hiÖn thÝ ®iÓm ®Ó ¸p dông réng r·i mét sè c¬ chÕ Tµi chÝnh míi. §æi míi c«ng t¸c kiÓm to¸n ®èi víi c¸c c¬ quan hµnh chÝnh ®¬n vÞ sù nghiÖp. 2 . Qu¶n lý ng©n s¸ch Nhµ n­íc 2.1. Kh¸i niÖm vÒ ng©n s¸ch Nhµ n­íc: Kh¸i niÖm: Ng©n s¸ch Nhµ n­íc lµ toµn bé c¸c kho¶n thu chi cña Nhµ n­íc ®· ®­îc c¬ quan cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh vµ ®­îc thùc hiÖn trong mét n¨m nh»m thùc hiÖn chøc n¨ng nhiÖm vô cña Nhµ n­íc. (LuËt NSNN ViÖt Nam n¨m 2002) C¸c ®Æc tr­ng cña NSNN: HÖ thèng ng©n s¸ch Nhµ n­íc ë ViÖt nam NSNN ph¶n ¸nh mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a mét bªn lµ Nhµ n­íc vµ mét bªn lµ c¸c chñ thÓ kh¸c trong x· héi trong qu¸ tr×nh ph©n phèi TSPQD. NSNN lµ kÕ ho¹ch Tµi chÝnh c¬ b¶n ®Ó h×nh thµnh, ph©n phèi, sö dông cã kÕ ho¹ch quü tiÒn tÖ cña Nhµ n­íc, ®Ó më réng SX vµ tho¶ m·n c¸c nhu cÇu XH. NSNN lµ mét thÓ thèng nhÊt, trong ®ã cã ph©n cÊp gi÷a ng©n s¸ch TW vµ ng©n s¸ch §P. NSNN bao gåm c¸c kho¶n thu vµ chi nh»m c¸c chøc n¨ng vèn cã cña Nhµ n­íc 2.2. B¶n chÊt ng©n s¸ch Nhµ n­íc: 2.3. Qu¶n lý thu NSNN. Kh¸i niÖm: Thu NSNN bao gåm c¸c kho¶n thu tõ thuÕ, phÝ, lÖ phÝ; c¸c kho¶n thu tõ ho¹t ®éng kinh tÕ cña Nhµ n­íc; c¸c kho¶n ®ãng gãp cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n; c¸c kho¶n viÖn trî; c¸c kho¶n thu kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. (§iÒu 2 LuËt NSNN n¨m 2002) C¬ cÊu thu ng©n s¸ch Nhµ n­íc ThuÕ, phÝ, lÖ phÝ; Thu tõ ho¹t ®éng kinh tÕ; Thu tõ viÖn trî; Thu tõ sù ®ãng gãp cña c¸c Tæ chøc, c¸ nh©n; Thu kh¸c theo LuËt ®Þnh. ThuÕ: ThuÕ lµ mét h×nh thøc ®éng viªn b¾t buéc cña NN nh»m tËp trung mét bé phËn nguån lùc cña c¶i x· héi vµo NSNN ®Ó ®¸p øng nhu cÇu chi tiªu cña NN thÝch øng víi tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña x· héi. ThuÕ cã c¸c ®Æc ®iÓm nh­ sau: TÝnh c­ìng chÕ vµ ph¸p lý cao: TÝnh kh«ng hoµn tr¶ trùc tiÕp: 2.4. Qu¶n lý thu NSNN (tiÕp). PhÝ: lµ kho¶n thu mang tÝnh chÊt bï ®¾p mét phÇn chi phÝ vÒ c¸c DVC. LÖ phÝ lµ kho¶n thu nhá, cã tÝnh ­íc lÖ vÒ viÖc cung øng c¸c DVC. §Æc ®iÓm cña thu phÝ, lÖ phÝ: PhÝ vµ lÖ phÝ ®Òu lµ nguån thu nh»m bï ®¾p mét phÇn chi phÝ DVC. PhÝ vµ lÖ phÝ lµ nh÷ng c«ng cô thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi. PhÝ, lÖ phÝ ph¶i do c¬ quan NN cã thÈm quyÒn quy ®Þnh. C¸c kho¶n thu phÝ, lÖ phÝ ph¶i cã ho¸ ®¬n, chøng tõ. 2.4. Qu¶n lý thu NSNN (tiÕp). Thu tõ b¸n Tµi s¶n cña Nhµ n­íc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn CPH DNNN. Thu tõ b¸n Tµi s¶n cña NN ®· cho thuª. Thu tõ sö dông vèn thuéc nguån NSNN. Thu tõ b¸n c¸c c¬ së kinh tÕ cña NN cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. TiÒn gèc vµ l·i suÊt cho vay cña tÝn dông NN. Thu tõ cho thuª hoÆc b¸n Tµi nguyªn… Thu tõ ho¹t ®éng kinh tÕ cña Nhµ n­íc Duy tr× tû lÖ ®éng viªn b×nh qu©n vµo NSNN ®¹t kho¶ng 20-21 % GDP. T¨ng c­êng tËp trung khai th¸c, båi d­ìng nguån thu. B¶o ®¶m nguån thu c¸c cÊp t­¬ng xøng víi nhiÖm vô ®­îc giao, ph¸t huy sù n¨ng ®éng chñ ®éng cho chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. C¬ cÊu l¹i nguån thu trong ®ã chó träng ®Õn c¸c kho¶n thu tõ trong n­íc ®Ó ®¸p øng nhu do c¾t gi¶m thuÕ quan trong qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ. §¶m b¶o c«ng b»ng x· héi. ChÝnh s¸ch thu NSNN: Qu¶n lý thuÕ lµ qu¸ tr×nh h×nh thµnh c¸c luËt thuÕ, tæ chøc ®iÒu hµnh thu thuÕ vµ gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn c¸c luËt thuÕ. Néi dung cña qu¶n lý thuÕ bao gåm: Lùa chän vµ ban hµnh c¸c luËt thuÕ. Tæ chøc qu¶n lý thu thuÕ. Thanh tra thuÕ. Qu¶n lý thuÕ: Kh¸i niÖm, c¬ cÊu chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc: Kh¸i niÖm: Chi NSNN lµ qu¸ tr×nh ph©n phèi, sö dông quü NSNN theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh nh»m thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cña NN. Thùc chÊt, chi NSNN chÝnh lµ viÖc cung cÊp c¸c ph­¬ng tiÖn TC cho viÖc thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô cña NN. 2.5. Qu¶n lý chi NSNN Kh¸i niÖm, c¬ cÊu chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc §Æc ®iÓm chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc: Chi NSNN lu«n g¾n víi nhiÖm vô kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi mµ Nhµ n­íc. §¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶ cña c¸c kho¶n chi NSNN. Lµ c¸c kho¶n cÊp ph¸t mang tÝnh kh«ng hoµn tr¶ trùc tiÕp. Liªn quan ®Õn ph¸t triÓn KT-XH nh­ : t¹o viÖc lµm, t¨ng thu nhËp … Chi th­êng xuyªn: Chi ®Çu t­ ph¸t triÓn: Chi tr¶ nî gèc vµ l·i c¸c kho¶n tiÒn do ChÝnh phñ vay. Chi bæ sung quü dù tr÷ Tµi chÝnh. Chi bæ sung cho ng©n s¸ch cÊp d­íi. C¬ cÊu chi NSNN Nh÷ng nguyªn t¾c vµ yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi qu¶n lý chi NSNN. C¸c nguyªn t¾c qu¶n lý chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc bao gåm: N»m trong kh¶ n¨ng chi tr¶ ng©n s¸ch (®¶m b¶o kû c­¬ng ng©n s¸ch). Nguyªn t¾c ph©n bæ hiÖu qu¶: Nguyªn t¾c sö dông cã hiÖu qu¶: Nhµ n­íc ph©n ®Þnh vµ bè trÝ c¸c kho¶n chi t­¬ng øng víi c¸c nguån thu. Chi ng©n s¸ch ph¶i thùc hiÖn vai trß ®iÒu tiÕt kinh tÕ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. B¶o ®¶m thùc hiÖn c«ng cuéc c¶i c¸ch triÖt ®Ó nÒn hµnh chÝnh quèc gia. Qu¸n triÖt nguyªn t¾c tiÕt kiÖm vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ trong mäi kho¶n chi NSNN. §¶m b¶o thu chi ng©n s¸ch theo kÕ ho¹ch. Qu¶n lý chi ng©n s¸ch theo ®óng luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, chÕ ®é, nguyªn t¾c. C¸c yªu cÇu vÒ chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc: Néi dung qu¶n lý chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch, chÕ ®é vµ ®Þnh møc chi ng©n s¸ch. Tæ chøc, ®iÒu hµnh chi NSNN. KiÓm tra, gi¸m s¸t chi ng©n s¸ch Nhµ n­íc. 2.6. Qu¶n lý c©n ®èi ng©n s¸ch Nhµ n­íc. Kh¸i niÖm: C©n ®èi NSNN tr­íc hÕt biÓu hiÖn quan hÖ vÒ l­îng gi÷a c¸c kho¶n thu chi cña NSNN. 1: ∑thu NSNN = ∑chi NSNN → Th¨ng b»ng NSNN 2: ∑thu NSNN › ∑chi NSNN → Béi thu NSNN 3: ∑thu NSNN ‹ ∑chi NSNN → Béi chi NSNN Chó ý:Th©m hôt NSNN lµ sè chªnh lÖch gi÷a sè chi lín h¬n sè thu cña NSNN. Kh¸i niÖm vÒ th©m hôt NSNN: §Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c sè th©m hôt ng©n s¸ch cÇn lo¹i trõ 3 kho¶n thu sau: Sè thu NSNN kh«ng ®­îc tÝnh sè vay nî. Kh«ng tÝnh sè viÖn trî kh«ng hoµn l¹i... Kh«ng ®­îc tÝnh toµn bé viÖc thu håi tiÒn nî Nhµ n­íc ®· cho vay hµng n¨m mµ chØ tÝnh sè cho vay rßng (lµ chªnh lÖch gi÷a sè cho vay ra vµ sè ®· thu). CÇn x¸c ®Þnh thªm chØ tiªu % th©m hôt so víi GDP. Kh¸i niÖm vÒ th©m hôt NSNN(tiÕp). Nguyªn nh©n dÉn ®Õn th©m hôt NSNN: NÒn kinh tÕ x· héi ®¹t hiÖu qu¶ thÊp. C¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ kh«ng ®­îc më réng hoÆc ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶. C¬ cÊu c¸c kho¶n thu, chi tiªu ng©n s¸ch kh«ng hîp lý. C¬ chÕ qu¶n lý ng©n s¸ch kÐm hiÖu qu¶, kh«ng cho phÐp NN sö dông nã ®Ó kÝch thÝch ph¸t triÓn kinh tÕ vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi. Ph¸t hµnh thªm tiÒn; Vay nî trong vµ ngoµi n­íc; T¨ng thuÕ cho c¸c ®èi t­îng kinh doanh, cã thu nhËp cao trong x· héi; TriÖt ®Ó tiÕt kiÖm chi th­êng xuyªn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t­. Gi¶i ph¸p gi¶m th©m hôt NSNN: Tæ chøc c©n ®èi NSNN theo luËt NSNN Nguyªn t¾c thùc hiÖn c©n ®èi NSNN: Tæng sè thu tõ thuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ ph¶i lín h¬n tæng sè chi th­êng xuyªn. Béi chi NSNN ®­îc bï ®¾p b»ng nguån vèn vay trong n­íc vµ ngoµi n­íc. Vay bï ®¾p béi chi NSNN kh«ng sö dông cho tiªu dïng vµ chØ sö dông cho môc ®Ých ph¸t triÓn vµ b¶o ®¶m bè trÝ NS ®Ó chñ ®éng tr¶ nî khi ®Õn h¹n. Ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng ®­îc c©n ®èi theo nguyªn t¾c: Tæng sè chi kh«ng v­ît qu¸ tæng sè thu. Mét lµ: Dù to¸n ng©n s¸ch c¸c cÊp ®­îc tæng hîp theo lÜnh vùc tõng lo¹i thu, tõng lÜnh vùc chi, c¬ cÊu gi÷a chi th­êng xuyªn, chi ®Çu t­ ph¸t triÓn, chi tr¶ nî. Hai lµ: Trong qu¸ tr×nh c©n ®èi NSNN, quan hÖ gi÷a ng©n s¸ch c¸c cÊp ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c: Ng©n s¸ch TW vµ ng©n s¸ch mçi cÊp ®­îc ph©n ®Þnh nguån thu vµ nhiÖm vô chi cô thÓ (trõ tr­êng hîp ®Æc biÖt do ChÝnh phñ quy ®Þnh). Tæ chøc thùc hiÖn c©n ®èi NSNN: Ph­¬ng h­íng ®æi míi qu¶n lý chi ng©n s¸ch. §èi víi nguån chi TX thùc hiÖn chi hîp lý vÒ hiÖu qu¶ trªn c¬ së tiÕt kiÖm chèng l·ng phÝ , theo chÕ ®é thèng nhÊt cña NN. §èi víi chi ®Çu t­ ®­îc thùc hiÖn theo h­íng: Dµnh tû lÖ tho¶ ®¸ng cho x©y dùng c¬ së h¹ tÇng kü thuËt vµ x· héi; B¶o ®¶m kinh tÕ NN gi÷ vai trß chñ ®¹o; N©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ quèc doanh. Thùc hiÖn kiÓm tra, kiÓm so¸t th­êng xuyªn ®èi víi chi ng©n s¸ch cho phï hîp víi tiÕn tr×nh ®æi míi cña ®Êt n­íc vµ c«ng cuéc c¶i c¸ch nÒn hµnh chÝnh quèc gia. 3. Qu¶n lý TCC trong c¸c c¬ quan HCNN 3.1. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ c¬ quan HC-SN: 3.1.1. Kh¸i niÖm: C¬ quan hµnh chÝnh vµ ®¬n vÞ sù nghiÖp do Nhµ n­íc quyÕt ®Þnh thµnh lËp nh»m thùc hiÖn mét nhiÖm vô chuyªn m«n hay qu¶n lý nhµ n­íc vÒ mét lÜnh vùc nµo ®ã ho¹t ®éng b»ng nguån vèn NSNN cÊp vµ c¸c nguån kh¸c theo nguyªn t¾c kh«ng båi hoµn trùc tiÕp nh»m thùc hiÖn nhiÖm vô cña NN giao cho tõng giai ®o¹n. 3.1.2. §Æc ®iÓm: Nguån chi tr¶: Nhµ n­íc cÊp toµn bé hoÆc mét phÇn theo dù to¸n ®­îc duyÖt. C¸c cÊp dù to¸n: C¸c c¬ quan hµnh chÝnh, ®¬n vÞ sù nghiÖp trong cïng mét ngµnh ®­îc chia thµnh c¸c ®¬n vÞ dù to¸n tõ cÊp I – III vµ ®¬n vÞ cÊp d­íi cña cÊp III. C¬ quan hµnh chÝnh Nhµ n­íc. C¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp c«ng. C¸c tæ chøc ®oµn thÓ x· héi. C¸c c¬ quan an ninh quèc phßng. 3.1.3. Ph©n lo¹i c¬ quan HC-SN: §èi víi c¸c c¬ quan hµnh chÝnh, sù nghiÖp: ch­¬ng tr×nh tæng thÓ c¶i c¸ch hµnh chÝnh Nhµ n­íc giai ®o¹n 2001 – 2010 v¬i 4 néi dung c¬ b¶n: C¶i c¸ch thÓ chÕ; C¶i c¸ch bé m¸y hµnh chÝnh; §æi míi, n©ng cao chÊt l­îng c¸n bé, c«ng chøc; C¶i c¸ch Tµi chÝnh c«ng. 3.1.4. Yªu cÇu c¶i c¸ch hµnh chÝnh: 3.2. Qu¶n lý TC ®èi víi c¬ quan HCNN. 3.2.1. Ph¹m vi vµ ®èi t­îng ®iÒu chØnh: C¸c bé, c¬ quan ngang bé, c¬ quan thuéc chÝnh phñ; V¨n phßng Quèc héi, v¨n phßng Chñ tÞch n­íc; Tßa ¸n ND c¸c cÊp, ViÖn kiÓm s¸t ND c¸c cÊp. V¨n phßng H§NN, UBNN, c¸c c¬ quan chuyªn m«n c¸c tØnh thµnh phè trùc thuéc TW. V¨n phßng H§NN, UBNN, c¸c c¬ quan chuyªn m«n c¸c quËn huyÖn, thµnh phè, thÞ x· thuéc tØnh thµnh phè. Chó ý: ViÖc thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ ®èi víi UBNN x·, ph­êng do chñ tÞch UBNN c¨n cø vµo nghÞ ®Þnh 130/2005/N§ - CP ®Ó quyÕt ®Þnh. C¸c c¬ quan thuéc §¶ng CSVN, c¸c tæ chøc chÝnh trÞ x· héi ®­îc c¬ quan cã thÈm quyÒn giao biªn chÕ, kinh phÝ qu¶n lý tù quyÕt ®Þnh. C¸c c¬ quan thuéc bé QP, bé CA, ban c¬ yÕu CP ®­îc NSNN cÊp kinh phÝ qu¶n lý HC kh«ng thuéc ®èi t­îng thùc hiÖn N§ nµy. 3.2.2. Môc tiªu thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ... T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¬ quan chñ ®éng sö dông biªn chÕ, kinh phÝ QLHC. Thóc ®Èy s¾p xÕp, tæ chøc bé m¸y, thùc hµnh tiÕt kiÖm. N©ng cao hiÖu su©t lao ®éng, hiÖu qu¶ sö dông kinh phÝ QLHC vµ t¨ng thu nhËp. G¾n tr¸ch nhiÖm cña thñ tr­ëng ®¬n vÞ, c«ng chøc trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô. B¶o ®¶m hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®­îc giao; Kh«ng t¨ng biªn chÕ vµ chi phÝ QLHC ®­îc giao (trõ tr­êng hîp cã quy ®Þnh kh¸c); Thùc hiÖn c«ng khai, d©n chñ, b¶o ®¶m quyÒn lîi hîp ph¸p. 3.2.3. Nguyªn t¾c thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ... 3.2.4. Nguån kinh phÝ QLHC cña c¬ quan NN. Ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp; C¸c khu¶n phÝ, lÖ phÝ ®­îc ®Ó l¹i theo chÕ ®é quy ®Þnh; C¸c kho¶n thu hîp ph¸p kh¸c theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Chó ý: Kinh phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh gåm hai lo¹i: Giao ®Ó thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ (chi th­êng xuyªn). Giao nh­ng kh«ng thùc hiÖn chÕ ®é tù chñ (chi söa ch÷a lín TSC§, dù ¸n, ®µo t¹o...) 3.2.5. Sö dông kinh phÝ QLHC tiÕt kiÖm ®­îc: Bæ sung thu nhËp cho c¸n bé c«ng chøc (kh«ng qu¸ mét lÇn); Chi khen th­ëng vµ phóc lîi; LËp quü dù phßng ®Ó æn ®Þnh thu nhËp cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn. 3.2.6. X©y dùng vµ thùc hiÖn Quy chÕ chi tiªu néi bé… §Ó chñ ®éng sö dông kinh phÝ tù chñ ®­îc giao vµ qu¶n lý TSC ®óng môc ®Ých vµ tiÕt kiÖm, c¸c c¬ quan hµnh chÝnh ph¶i x©y dùng: Quy chÕ chi tiªu néi bé; Quy chÕ sö dông tµi s¶n c«ng. 3.3. Qu¶n lý TC ®èi víi ®¬n vÞ SN c«ng lËp. 3.3.1. Ph©n lo¹i vµ m« h×nh ®¬n vÞ sù nghiÖp c«ng lËp cã thu: §¬n vÞ b¶o ®¶m toµn bé chi phÝ vÒ häat ®éng TX; §¬n vÞ b¶o ®¶m mét phÇn CP vÒ häat ®éng TX; §¬n vÞ kh«ng b¶o ®¶m chi phÝ vÒ häat ®éng TX; Chó ý: §µi TiÕng nãi VN, Th«ng tÊn x· VN kh«ng ho¹t ®éng theo Q§ nµy. 3.3.2. Sù cÇn thiÕt, môc ®Ých ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý TC ®èi víi ®¬n vÞ SNC. Sù cÇn thiÕt: Ph©n biÖt râ c¬ quan hµnh chÝnh c«ng víi tæ chøc sù nghiÖp, dÞch vô c«ng; §æi míi c¬ b¶n c¬ chÕ TC ®èi víi c¸c ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu cña NN nh»m t¨ng c­êng tÝnh tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm, gi¶m c¬ chÕ ”xin, cho”; Sö dông tiÕt kiÖm kinh phÝ Hµnh chÝnh, nghiÖp vô, t¨ng c­êng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng dÞch vô c«ng vµ ph¸t triÓn ho¹t ®éng sù nghiÖp cã thu, t¨ng thu nhËp cho c«ng chøc. Môc ®Ých: T¹o quyÒn chñ ®éng, tù quyÕt, tù chÞu tr¸ch nhiÖm cho ®¬n vÞ SN cã thu; Thóc ®Èy sù ph¸t triÓn theo h­íng ®a d¹ng hãa c¸c lo¹i h×nh ®¬n vÞ SN cã thu; S¾p xÕp vµ tæ chøc lao ®éng hîp lý, t¨ng thu nhËp, phóc lîi, khen th­ëng cho NL§. 3.3.3. Nguån thu, ND chi cña ®¬n vÞ SNC cã thu. Nguån thu: Kinh phÝ do NSNN cÊp; Kinh phÝ thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô Khoa häc vµ C«ng nghÖ... Nguån thu tõ ho¹t ®éng sù nghiÖp; Nguån thu kh¸c. NhiÖm vô chi: Chi th­êng xuyªn: Chi theo chøc n¨ng nhiÖm vô; Chi phôc vô c¸c c«ng viÖc, DV cã thu; Chi cho c¸c ho¹t ®éng dÞch vô. Chi kh«ng th­êng xuyªn (thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô KH vµ CN..) C¸c kho¶n chi kh¸c. C¬ chÕ tr¶ l­¬ng. a. §èi víi ®¬n vÞ kh«ng b¶o ®¶m chi th­êng xuyªn (kh«ng t¨ng thªm mét lÇn). b. §èi víi ®¬n vÞ b¶o ®¶m mét phÇn chi TX (kh«ng t¨ng thªm hai lÇn). c. §èi víi ®¬n vÞ b¶o ®¶m toµn bé chi TX (t¨ng thu nhËp kh«ng h¹n chÕ). C¬ chÕ trÝch lËp vµ sö dông c¸c qòy. a. §èi víi ®¬n vÞ kh«ng b¶o ®¶m chi TX (®­îc chi cho phóc lîi - khen th­ëng, dù phßng). b. §èi víi ®¬n vÞ b¶o ®¶m mét phÇn chi TX (®­îc trÝch lËp 3 quü phóc lîi, khen th­ëng, dù phßng). c. §èi víi ®¬n vÞ b¶o ®¶m toµn bé chi TX (®­îc trÝch lËp 4 quü phóc lîi, khen th­ëng, dù phßng vµ sù nghiÖp).