2. Theo tiêu chí kỹ thuật, nghiệp vụ:
- Tỷ giá giao ngay ( Spot rate): giá thỏa
thuận vào ngày giao dịch thực tế áp
dụng trong vòng 2 ngày sau đó. Trong
đó: St : tỷ giá giao ngay; St-1: tỷ giá giao
ngay thời điểm t-1, e : tỷ lệ thay đổi trong
giá trị ngoại tệ
14 trang |
Chia sẻ: tlsuongmuoi | Lượt xem: 2095 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Tài chính tiền tệ - Chương 3: Xác định tỷ giá hối đoái và tác động của chính phủ đến tỷ giá hối đoái, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1/3/2013
1
Chƣơng 3
XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI VÀ TÁC ĐỘNG
CỦA CHÍNH PHỦ ĐẾN
TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
(Theo sách Tài chính quốc tế của Trƣờng Đại Học
Công Nghiệp TP HCM và Internet)
Mục lục
PHẦN 1: XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
3.1. ĐO LƢỜNG BIẾN ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI
3.2. CÂN BẰNG TỶ GIÁ
3.3. MỨC CẦU TIỀN TỆ
3.4. MỨC CUNG TIỀN TỆ
3.5. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN CÂN BẰNG
TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
3.6. TƢƠNG TÁC CỦA CÁC NHÂN TỐ
3.7. ĐẦU CƠ TRÊN TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI DỰ KIẾN
Mục lục
PHẦN 2: TÁC ĐỘNG CỦA CHÍNH PHỦ ĐỐI VỚI TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
3.8. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ HỆ THỐNG TIỀN TỆ QUỐC TẾ
3.9. CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI CỐ ĐỊNH VÀ THẢ NỔI
3.10. XU THẾ CHUYỂN ĐỔI CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
CỦA CÁC QUỐC GIA TRONG THỜI KỲ HỘI NHẬP
3.11. CAN THIỆP CỦA CHÍNH PHỦ TRONG HỆ THỐNG
TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI CÓ QUẢN LÝ
3.12. TÁC ĐỘNG CỦA THÂM HỤT NGÂN SÁCH ĐỐI
VỚI TỶ GIÁ
3.13. ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI NHƢ MỘT CÔNG
CỤ CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ
3.14. ẢNH HƢỞNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐỐI VỚI
CÁC CHÍNH SÁCH CỦA CHÍNH PHỦ
3.15. CHẾ ĐỘ TỶ GIÁ CỦA VIỆT NAM SAU KHI GIA
NHẬP WTO
TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
Ño löôøng bieán ñoäng cuûa tyû giaù hoái ñoaùi
Xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi caân baèng
Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán tyû giaù hoái ñoaùi
caân baèng
TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI
Là mối quan hệ so sánh tƣơng quan
giá trị giữa các đồng tiền. Đó là hệ số
quy đổi một đơn vị tiền tệ của nƣớc
này sang những đơn vị tiền tệ của
nƣớc khác
CÁC LOẠI TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI
1. Theo tiêu chí pháp lý:
- Tỷ giá chính thức: do ngân hàng TW
quy định
- Tỷ giá thị trƣờng : theo cung cầu
trên thị trƣờng ngoại hối
1/3/2013
2
CÁC LOẠI TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI
2. Theo tiêu chí kỹ thuật, nghiệp vụ:
- Tỷ giá giao ngay ( Spot rate): giá thỏa
thuận vào ngày giao dịch thực tế áp
dụng trong vòng 2 ngày sau đó. Trong
đó: St : tỷ giá giao ngay; St-1: tỷ giá giao
ngay thời điểm t-1, e : tỷ lệ thay đổi trong
giá trị ngoại tệ
1
1
St
StSt
e
CÁC LOẠI TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI
2. Theo tiêu chí kỹ thuật, nghiệp
vụ:
- Tỷ giá kỳ hạn ( Forward rate): giá
thỏa thuận vào ngày ký hợp đồng
nhưng áp dụng vào ngày sau khi
ký hợp đồng
CÁC LOẠI TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI
3. Theo tiêu chí mức độ ảnh hưởng
của yếu tố trượt giá hàng hóa dịch
vụ giữa 2 quốc gia:
- Tỷ giá danh nghĩa: là tỷ giá chưa
tính yếu tố trượt giá hàng hóa dịch
vụ
- Tỷ giá thực: là tỷ giá đã tính yếu
tố trượt giá hàng hóa dịch vụ
-
CÁC LOẠI TỶ GIÁ HỐI
ĐOÁI
3. Theo tiêu chí giá trị bình quân của một
đồng tiền so với hai hay nhiều đồng tiền
khác:
- Tỷ giá hiệu dụng /trung bình: là tỷ giá
phản ánh giá trị bình quân của một đồng
tiền so với hai hay nhiều đồng tiền khác
- Tỷ giá thực hiệu dụng /trung bình: là tỷ
giá phản ánh giá trị bình quân của một
đồng tiền so với hai hay nhiều đồng tiền
khác nhưng sử dụng tỷ giá thực trong
tính toán
CÂN BẰNG TỶ GIÁ
Là tại bất kỳ thời điểm nào, một đồng
tiền sẽ thể hiện mức giá mà tại đó
mức cầu bằng với mức cung của
đồng tiền đó.
( Lƣu ý: Khi đồng GBP định giá cao,
ngƣời tiêu dùng / nhà đầu tƣ Anh
thích mua/ đầu tƣ hàng hóa Mỹ và
ngƣợc lại…)Tại sao?
CAÂN BAÈNG TYÛ GIAÙ
Mức cầu bảng Anh thể hiện nhu cầu
của nƣớc ngoài đối với đồng bảng
Đƣờng cầu đồng Bảng Anh có chiều
hƣớng đi xuống hàm ý rằng khi gíá
đồng bảng càng giảm nhu cầu đồng
bảng càng tăng và ngƣợc lại khi giá
tăng thì cầu giảm
1/3/2013
3
Möùc caàu tieàn teä
D
$1,50
$1,55
$1,60
Soá löôïng ñoàng baûng
G
ia
ù t
r
ò ñ
o
àn
g
b
a
ûn
g
CAÂN BAÈNG TYÛ GIAÙ
Mức cung bảng Anh ý nói nhu cầu của ngƣời Anh đối
với đồng đô la Mỹ.
Khi đồng bảng Anh tăng giá so với đô la Mỹ làm cho
hàng hóa Anh đắt tƣơng đối so với hàng hóa Mỹ nên
ngƣời Anh thích xài hàng Mỹ - suy ra cầu đô la Mỹ
tăng lên hay nói cách khác là cung bảng Anh tăng, số
bảng Anh trong giao dịch tăng.
Khi bảng Anh giảm gía so với đô la Mỹ làm cho hàng
hóa Mỹ trở nên đắt hơn tƣơng đối so với hàng hóa
Anh, lúc đó ngƣời Anh không có xu hƣớng xài hàng
Mỹ làm cầu đô la Mỹ giảm, cung bảng Anh giảm.
Möùc cung tieàn teä
$1,50
$1,55
$1,60
Soá löôïng ñoàng baûng
G
ia
ù t
r
ò ñ
o
àn
g
b
a
ûn
g
S
Xaùc ñònh tyû giaù hoái ñoaùi caân baèng
$1,50
$1,55
$1,60
Soá löôïng ñoàng baûng
G
ia
ù t
r
ò ñ
o
àn
g
b
a
ûn
g
D
S
ÑO LÖÔØNG BIEÁN ÑOÄNG TYÛ
GIAÙ
Tyû giaù giao ngay cuûa ñoàng baûng Anh
1992 1994 1996 1998
1,4
1,5
1,6
1,7
1,8
$1,9
G
i
a
ù
t
r
ò
ñ
o
àn
g
b
a
ûn
g
1992 1994 1996 1998
-30
-20
-10
0
10
20
30
Phaàn traêm thay ñoåi haøng naêm
%
t
h
a
y
ñ
o
åi
g
i
a
ù
t
r
ò
ñ
o
àn
g
b
a
ûn
g
t
ö
ø
n
a
êm
t
r
ö
ô
ùc
1/3/2013
4
Soá löôïng baûng Anh ñöôïc mua vôùi 10.000$
1992 1994 1996 1998
4.500
5.000
5.500
6.000
6.500
7.000 So
á
l
ö
ô
ïn
g
b
a
ûn
g
ñ
ö
ô
ïc
m
u
a
v
ô
ùi
1
0
.
0
0
0
$
CAÙC NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN TYÛ GIAÙ
1. Tyû leä laïm phaùt töông ñoái
2. Laõi suaát töông ñoái
3. Thu nhaäp töông ñoái
4. Kieåm soaùt cuûa chính phuû
5. Kyø voïng
Tác động cua sự gia tăng lạm phát Mỹ
đến giá trị cân bằng của đồng bảng Anh
Khi lạm phát ở Mỹ cao hơn một cách tương đối
Làm hàng hóa Mỹ đắt hơn và lúc này tiêu dùng chuyển sang hàng
hóa Anh -> cầu bảng Anh tăng ->đường D dịch chuyển sang phải
thành đường D2
Lúc này cầu đô la Mỹ giảm do hàng của Mỹ đắt i.e. cung bảng Anh
giảm (do người Anh không tiếp tục mua hàng Mỹ nữa) Đường S dịch
chuyển sang đường S2
D2 và S2 gặp nhau tại một điểm khác điểm này là tỷ giá cân bằng
mới. Tỷ giá mới này cao hơn tỷ giá cũ
KL: Khi lạm phát của Mỹ cao hơn một cách tương đối so với lạm
phát Anh thì đồng Bảng Anh tăng giá (đúng như PPP dự đoán)
1/3/2013
5
Tác động của sự gia tăng lạm phát Mỹ
đến giá trị cân bằng của đồng bảng Anh
$1,50
$1,55
$1,60
Soá löôïng ñoàng baûng
G
ia
ù t
r
ò ñ
o
àn
g
b
a
ûn
g
S
D
S
2
D
2
$1,57
Tác động cua sự gia tăng lãi suất Mỹ
đến giá trị cân bằng của đồng bảng Anh
Khi lãi suất ở Mỹ cao hơn một cách tương đối
Các nhà đầu tư Anh thích đầu tư vào Mỹ để hưởng
lãi suất cao -> cầu đô la tăng (cung bảng Anh tăng)-
>S dịch chuyển sang S2
Trong khi đó các nhà đầu tư Mỹ lại không thích đầu
tư vào Anh làm cho cầu bảng Anh giảm -> Kết quả
là đồng Bảng Anh giảm giá. D dịch chuyển sang D2.
Điểm cân bằng mới thấp hơn điểm cũ.
KL: Khi lãi suất Mỹ cao tương đối so với lãi suất
Anh thì đồng bảng Anh giảm giá.
Tác động cua sự gia tăng lãi suất Mỹ
đến giá trị cân bằng của đồng bảng Anh
$1,50
$1,55
$1,60
Soá löôïng ñoàng baûng
G
ia
ù t
r
ò ñ
o
àn
g
b
a
ûn
g
S
D
S
2
D
2
Tác động của sự gia tăng thu nhập Mỹ
đến giá trị cân bằng của đồng bảng Anh
Thu nhập quốc dân của Mỹ tăng tương đối
Người Mỹ tăng nhu cầu mua hàng hóa Anh -> cầu
bảng Anh tăng, D dịch chuyển sang D2
Giả sử thu nhập Người Anh không thay đổi nên
không tác động đến đường cung bảng Anh.
Cầu bảng Anh tăng trong khi cung bảng Anh không
thay đổi, Kết quả là bảng Anh tăng giá
KL: Khi thu nhập quốc dân Mỹ tăng tương đối thì
đồng bảng Anh tăng giá
Tác động của sự gia tăng thu nhập Mỹ
đến giá trị cân bằng của đồng bảng Anh
$1,50
$1,55
$1,60
Soá löôïng ñoàng baûng
G
i
a
ù
t
r
ò
ñ
o
àn
g
b
a
ûn
g
S
D
D
2
Chính phuû cuûa nöôùc ngoaøi coù theå taùc ñoäng ñeán
tyû giaù caân baèng
1. AÙp ñaët nhöõng raøo caûn veà ngoaïi hoái
2. AÙp ñaët nhöõng raøo caûn veà ngoaïi thöông
3. Can thieäp vaøo thò tröôøng ngoaïi hoái
4. Taùc ñoäng ñeán nhöõng bieán ñoäng vó moâ nhö
laïm phaùt, laõi suaát, vaø thu nhaäp quoác daân
1/3/2013
6
Thò tröôøng ngoaïi hoái phaûn öùng laïi vôùi caùc thoâng tin trong töông
lai coù lieân quan ñeán tyû giaù.
Kyø voïng cuûa nhaø ñaàu tö coù xu höôùng baày ñaøn
Kyø voïng coù taùc ñoäng töùc thôøi leân tyû giaù nhöng cuõng maát ñi moät
caùch nhanh choùng.
Ví duï : tin veà gia taêng laïm phaùt tieàm aån ôû My õ coù theå laøm nhöõng nhaø
ñaàu cô baùn ñoâ la do döï kieán ñoàng ñoâ la seõ giaûm giaù trong töông lai.
Ñieàu naøy gaây aùp löïc giaûm giaù trò cuûa ñoàng ñoâ la ngay laäp töùc.
Dự báo- Kỳ vọng Dự báo- Kỳ vọng
- Các giao dich ngoại hối có liên quan đến
thƣơng mại nhìn chung ít nhạy cảm với các
tin tức hơn
- Các giao dich tài chính rất nhạy cảm với
các tin tức
- Tin tức ảnh hƣởng đên biến động dự kiến
của tiền tệ thì nó sẽ ảnh hƣởng đến cung
cầu tiền.
- Do những giao dịch mang tính đầu cơ nên
tỷ giá hối đoái có thể rất bất ổn.
Toùm löôïc caùc yeáu toá coù theå taùc ñoäng ñeán tyû giaù
Cheânh leäch laïm phaùt
Cheânh leäch thu nhaäp
Nhöõng giôùi haïn maäu
dòch cuûa chính phuû
Cheânh leäch laõi suaát
Nhöõng giôùi haïn chu
chuyeån voán
Caàu haøng hoùa
nöôùc ngoaøi cuûa
cö daân Myõ
Nhu caàu cuûa cö
daân nöôùc ngoaøi
ñoái vôùi haøng hoùa
Myõ
Caàu ngoaïi
teä cuûa cö
daân Myõ
Cung
ngoaïi teä
Caàu chöùng khoaùn
nöôùc ngoaøi cuûa cö
daân Myõ
Caàu cuûa cö daân
nöôùc ngoaøi veà
chöùng khoaùn Myõ
TYÛ GIAÙ
HOÁI ÑOAÙI Caùc yeáu toá ta øi chính
Caùc yeáu toá lie ân quan ñeán thöông maïi
Caàu ngoaïi
teä cuûa cö
daân Myõ
Cung
ngoaïi teä
Đầu cơ trên tỷ giá hối đoái dự
kiến và chênh lệch lãi suất
Nhiều Ngân hàng TM cố gắng vốn hóa trên đầu cơ của họ vào sự biến động của tỷ giá
hối đoái dự kiến.
Ví dụ (xem sách trang 147):
Ngày 1/10/2011 một Việt Kiều Mỹ dư đoán tỷ giá USD/VND giảm từ 21.000 xuống
20.000 vào 30/12/2011 ( 3 tháng cuối năm 2011).
Ngày 1/10/2011 Việt Kiều Mỹ trên vay 10 triệu USD tại ngân hàng Mỹ đổi ra VND để gủi
vào Ngân hàng Việt Nam trong vòng 3 tháng theo lãi suất liên ngân hàng tại Mỹ và
Việt Nam như sau: ( Ngân hàng tính lãi suất đơn bảng bên dưới)
Tính lãi/lỗ (theo tỷ giá và lãi suất) nếu :
1. Vào ngày đáo hạn 30/12/2011 tỷ giá đúng như dự báo USD/VND = 20.000
2. Vào ngày đáo hạn 30/12/2011 tỷ giá USD/VND = 23.000( nếu không gửi ngân hàng
nhà đầu cơ trên lãi/ lỗ bao nhiêu?)
Loại tiền Lãi tiền gửi/ năm Lãi tiền vay/năm
USD ( NH Mỹ) 1,8% 2,4%
VND ( NH Việt
Nam)
18% 24%
Phần 2 : Tác động của Chính
Phủ đối với tỷ giá hối đoái
Hệ thống tiền tệ quốc tế:
Khái niệm: là chế độ tổ chức lƣu
thông tiền tệ giữa các quốc gia, đƣợc
thực hiện bằng những thỏa ƣớc và
quy định ràng buộc của các quốc gia,
có hiệu lực trong phạm vi không gian
và thời gian nhất định
Phần 2 : Tác động của Chính
Phủ đối với tỷ giá hối đoái
Đặc điểm của hệ thống tiền tệ quốc tế:
1. Luôn phải chọn loại hình tiền tệ làm
đơn vị tiền tệ quốc tế
2. Tổ chức lƣu thông tiền tệ
3. Mục đích của tổ chức hệ thống tiền tệ
quốc tế
4. Quá trình phát triển của hệ thống tiền tệ
quốc tế
1/3/2013
7
Chế độ tỷ giá hối đoái cố định và
thả nổi
Heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh
Heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi thaû noåi töï do
Heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi hoãn hôïp giöõa coá ñònh
vaø thaû noåi
Heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh
Tyû giaù hoái ñoaùi hoaëc ñöôïc giöõ khoâng ñoåi hoaëc chæ
ñöôïc cho pheùp dao ñoäng trong moät phaïm vi raát heïp.
Neáu tyû giaù hoái ñoaùi baét ñaàu dao ñoäng quaù nhieàu,
chính phuû coù theå can thieäp ñeå duy trì tyû giaù hoái ñoaùi
trong voøng giôùi haïn cuûa phaïm vi naøy.
Töø 1944 ñeán 1971, tyû giaù hoái ñoaùi ñöôïc coá ñònh
theo moät heä thoáng hoaïch ñònh taïi hoäi nghò Bretton
Woods.
Moãi ñoàng tieàn ñöôïc ñònh giaù theo vaøng. Vì taát caû
caùc ñoàng tieàn ñeàu ñöôïc ñònh giaù theo vaøng, giaù trò
cuûa chuùng ñoái vôùi nhau coá ñònh.
Caùc chính phuû ñaõ can thieäp vaøo caùc thò tröôøng
ngoaïi hoái ñeå ñaûm baûo tyû giaù hoái ñoaùi khoâng dao
ñoäng quaù 1% cao hôn hay thaáp hôn tyû giaù ñaõ ñònh
ban ñaàu.
Hoäi nghò Bretton Woods (Kyû nguyeân B.W.) Hieäp ñònh Smithsonian
Myõ coù thaâm huït caùn caân maäu dòch, ñieàu naøy cho thaáy giaù trò
cuûa ñoàng ñoâ la quaù cao.
Vaøo naêm 1971, giaù trò cuûa moät vaøi ñoàng tieàn caàn ñöôïc ñieàu
chænh ñeå taùi la äp moät doøng thanh toaùn caân baèng hôn giöõa caùc
nöôùc.
Thaùng 12/1971, hieäp ñònh Smithsonian ñöôïc thieát laäp ñaõ
yeâu caàu ñoàng ñoâ la Myõ giaûm giaù khoaûng 8% so vôùi caùc
ñoàng tieàn khaùc.
Bieân ñoä cuûa d ao ñoäng giaù trò cuûa caùc ñoàng tieàn ñöôïc nôùi
roäng ñeán ± 2,25% cuûa tyû giaù aán ñònh.
Thaùng 3 naêm 1973, hieäp ñònh Smithsonian chaám döùt
Tyû giaù seõ ñöôïc caùc löïc thò tröôøng aán ñònh maø khoâng
coù söï can thieäp cuûa chính phuû.
Heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi thaû noåi töï do
THUAÄN LÔÏI
Duy trì söï oån ñònh chung cuûa
theá giôùi; ngaên caûn söï laây lan
cuûa caùc “caên beänh” kinh teá
(laïm phaùt, thaát nghieäp …)
Giaûm bôùt aùp löïc cho NHTW
Naâng cao hieäu quaû cuûa thò
tröôøng taøi chính
BAÁT LÔÏI
Laøm traàm troïng theâm caùc
vaán ñeà kinh teá cuûa moät
quoác gia.
Khoù khaên cho caùc MNC
trong vieäc tính toaùn vaø quaûn
lyù ruûi ro tyû giaù.
Heä thoáng tyû giaù hoãn hôïp giöõa
coá ñònh vaø thaû noåi
Heä thoáng daûi baêng tyû giaù
Heä thoáng tyû giaù con raén tieàn teä
Heä thoáng tyû giaù thaû noåi coù quaûn lyù
Cheá ñoä tyû giaù chuaån tieàn teä
1/3/2013
8
CHEÁ ÑOÄ TYÛ GIAÙ CHAÂU AÂU – ERM
(daûi baêng tyû giaù)
Cheá ñoä tyû giaù chaâu AÂu (European Exchange
Rate Mechanism – ERM) laø moät hệ thoáng ñöôïc
Coäng Ñoàng Kinh Teá chaâu AÂu ñöa ra vaøo thaùng 3
naêm 1979;
laø moät phaàn cuûa Heä thoáng tieàn teä chaâu AÂu
(European Monetary System – EMS) ñeå caét giaûm
nhöõng bieán ñoäng cuûa tyû giaù hoái ñoaùi nhaèm ñaït
ñöôïc söï beàn vöõng veà tieàn teä ôû chaâu AÂu trong moät
nỗ löïc ñeå ñaït ñeán moät ñoàng tieàn chung, ñoàng
Euro, thaùng 01 naêm 1999.
ERM döïa treân khaùi nieäm veà bieân ñoä tyû giaù
hoái ñoaùi coá ñònh nhöng tyû giaù thì ñöôïc bieán
ñoäng trong nhöõng bieân ñoä naøy.
Tröôùc khi ñoàng Euro ra ñôøi, tyû giaù ñöôïc xaùc
ñònh döïa treân cô sôû ñoàng ECU (moät ñôn vò ño
löôøng cuûa chaâu AÂu) coù giaù trò ñöôïc xaùc ñònh
döïa treân troïng soá cuûa ñoàng tieàn caùc nöôùc
thaønh vieân.
Ñöôøng giôùi haïn cuûa tyû giaù song phöông ñöôïc
tính toaùn döïa treân cô sôû cuûa tyû giaù hoái ñoaùi
trung taâm theo ñoàng ECU vaø caùc ñoàng tieàn
ñöôïc dao ñoäng trong bieân ñoä laø 2,25% so vôùi
giôùi haïn döôùi vaø treân (tröø ñoàng lira cuûa YÙ vôùi
bieân ñoä cho pheùp laø 6%).
Nhöõng can thieäp vaø vieäc saép xeáp caùc khoaûn
vay seõ giöõ cho ñoàng tieàn caùc nöôùc thaønh vieân
khoûi nhöõng bieán ñoäng thaùi quaù.
Vaø ngaøy thöù tö ñen
toái ñaõ ñeán khi…
GEORGE SOROS
(12/08/1930)
Ngöôøi Myõ goác Hungary
Laø moät nhaø ñaàu cô tieàn
teä vaø moät nhaø töø thieän.
Chuû tòch cuûa Quyõ Soros
(Soros Fund
Management) vaø Vieän
Xaõ Hoäi Môû (Open
Society Institute).
1/3/2013
9
Ngöôøi haï guïc NHTW Anh Quoác
Ngaøy “thöù tö ñen toái” (16/09/1992),
Soros ñaõ trôû neân noåi tieáng khi oâng tin
raèng ñoàng baûng Anh ñaõ bò ñònh giaù cao
vaø ñaõ ñaàu cô maïnh vaøo ñoàng tieàn naøy.
Ngaân haøng TW Anh Quoác ñaõ buoäc phaûi
ruùt ñoàng tieàn cuûa mình ra khoûi Heä thoáng
tyû giaù Chaâu AÂu (ERM) vaø Soros ñaõ
kieám lôøi khoaûng 1,1 tyû ñoâ la trong suoát
quaù trình ñoù.
OÂng ñaõ ñöôïc gaùn cho teân goïi “Ngöôøi haï
guïc NHTW Anh Quoác”.
NGAØY THÖÙ TÖ ÑEN TOÁI
“ngaøy thö tö ñen toái” chæ ngaøy
16/09/1992 khi chính phuû Anh quoác buoäc
phaûi ruùt ñoàng baûng ra khoûi Heä thoáng tyû
giaù Chaâu AÂu (ERM) vì caùc nhaø ñaàu cô
tieàn teä – haàu nhö ñöôïc bieát ñeán laø
George Soros ñaõ ñaàu cô maïnh vaøo ñoàng
baûng.
Anh gia nhaäp ERM vaøo thaùng 10/1990,
theo ñoù chính phuû Anh seõ theo ñuoåi caùc
chính saùch kinh teá vaø tieàn teä nhaèm duy trì
tyû giaù giöõa ñoàng baûng vaø ñoàng tieàn cuûa
caùc nöôùc thaønh vieân trong moät bieân ñoä dao
ñoäng khoâng lôùn hôn 6%.
Ñoàng baûng böôùc vaøo heä thoáng naøy ôû möùc
2,95 mark Ñöùc aên moät baûng. Do ñoù, neáu
nhö tyû giaù ñoàng baûng tieán ñeán möùc saøn
cuûa bieân ñoä cho pheùp, 2,778 mark, thì
chính phuû phaûi coù nghóa vuï can thieäp.
Ñaàu thaäp nieân 90, laõi suaát ôû Ñöùc taêng cao bôûi
Bundesbank (NHTW Ñöùc) nhaèm traùnh nhöõng
taùc ñoäng cuûa laïm phaùt lieân quan ñeán vieäc taùi
thoáng nhaát nöôùc Ñöùc, ñaõ taïo neân moät söï caêng
thaúng treân toaøn boä ERM.
Nhaèm gìn giöõ uy tín cuûa caùc quoác gia vaø cam
keát cuûa moät hoïc thuyeát tyû giaù hoái ñoaùi coá ñònh
trong ERM nhaèm tieán ñeán moät ñoàng tieàn chung
chaâu AÂu ñaõ daãn söï can thieäp tyû giaù moät caùch
göôïng gaïo. Nhöõng ñoàng tieàn cuûa caùc nöôùc thaønh
vieân ERM ñaõ ñöôïc giao dòch ôû möùc saøn cuûa
bieân ñoä cho pheùp do söï taán coâng cuûa caùc nhaø
ñaàu cô tieàn teä treân thò tröôøng ngoaïi hoái.
Söï taán coâng taäp trung vaøo ñoàng lira cuûa YÙ vaø ñoàng
baûng Anh trong nöûa ñaàu thaùng 9. Ngaøy 16 thaùng 9,
chính phuû Anh ñaõ thoâng baùo taêng laõi suaát cô baûn töø
10 leân 12% nhaèm thuùc ñaåy caùc nhaø ñaàu cô mua
ñoàng baûng. Maëc duø vaäy vaø ngay sau ñoù trong cuøng
ngaøy, laõi suaát laïi taêng laàn nöõa leân 15%, caùc nhaø
ñaàu cô vaãn tieáp tuïc baùn ñoàng baûng.
Vaøo 7 giôø toái, Anh ñaõ tuyeân boá ruùt khoûi ERM vaø laõi
suaát trôû laïi möùc 10%. Caùc quoác gia ERM khaùc,
chaúng haïn nhö YÙ, coù ñoàng tieàn ñaõ vöôït quaù bieân ñoä
cho pheùp trong suoát ngaøy ñoù vaãn duy trì trong heä
thoáng nhöng vôùi moät bieân ñoä roäng hôn hoaëc ñieàu
chænh möùc ngang giaù trung taâm.
1/3/2013
10
Trong nhieàu naêm sau ngaøy thöù tö ñen toái, ñoàng
baûng ñöôïc giao dòch vôùi giaù ôû döôùi möùc cuûa
bieân ñoä döôùi trong ERM. Vaøo muøa xuaân naêm
1995 ñoàng baûng nguïp saâu ôû möùc 2,20 mark Ñöùc.
Töø möùc naøy trôû ñi, ñoàng baûng baét ñaàu phuïc hoài
vaø coù thôøi ñieåm noù ñaït möùc 3,20 mark Ñöùc.
Caùc nhaø phaân tích cho raèng söï kieän “ngaøy thöù
tö ñen toái” ñaõ chöùng toû raèng ñoù laø moät ñieàu toát
cho neàn kinh teá Anh xeùt trong daøi haïn vì laõi suaát
ñaõ ñöôïc taïo ñieàu kieän ñeå tieán ñeán giaù trò töï
nhieân cuûa noù.
Heä thoáng tyû giaù con raén tieàn teä
- Coøn goïi laø neo tyû giaù coù ñieàu chænh hay laø
caùc ngang giaù tröôït.
- Trong heä thoáng naøy, moät quoác gia aán ñònh
moät ngang giaù cho ñoàâng tieàn cuûa mình vaø
cho pheùp moät thay ñoåi nhoû xoay quanh ngang
giaù, chaúng haïn nhö coäng tröø 1% so vôùi ngang
giaù.
Heä thoáng tyû giaù con raén tieàn teä
A
1,98
2,0 F
G
D C B
S($/£)
Thaùng 1 2 3
Möùc traàn
Möùc saøn
Heä thoáng tyû giaù thaû noåi coù quaûn lyù
Heä thoáng naèm ñaâu ñoù giöõa coá ñònh vaø thaû noåi töï do.
Gioáng heä thoáng tyû giaù thaû noåi töï do ôû ñieåm caùc tyû
giaù ñöôïc cho pheùp dao ñoäng haøng ngaøy vaø khoâng coù
caùc bieân ñoä chính thöùc.
Gioáng heä thoáng tyû giaù coá ñònh ôû ñieåm caùc chính phuû
coù theå vaø ñoâi khi ñaõ can thieäp ñeå traùnh ñoàng tieàn
nöôùc hoï khoâng ñi quaù xa theo moät höôùng naøo ñoù.
Tyû giaù hoái
ñoaùi coá ñònh
Con raén
tieàn teä
Thaû noåi
coù quaûn lyù
Daûi baêng
tyû giaù
Thaû noåi
töï do
Tính linh hoaït taêng daàn
cuûa caùc heä thoáng tyû giaù
Can thieäp cuûa chính phuû trong
heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi coù quaûn lyù
Caùc lyù do cuûa vieäc can thieäp:
Laøm dòu bôùt caùc bieán ñoäng tyû giaù hoái ñoaùi
Thieát laäp caùc bieân ñoä tyû giaù hoái ñoaùi aån
ÖÙng phoù vôùi caùc xaùo troän taïm thôøi
1/3/2013
11
Can thieäp cuûa chính phuû trong
heä thoáng tyû giaù hoái ñoaùi coù quaûn lyù
Can thieäp tröïc tieáp
Can thieäp giaùn tieáp thoâng qua chính saùch
cuûa chính phuû
Can thieäp giaùn tieáp qua caùc haøng raøo cuûa
chính phuû
Can thieäp tröïc tieáp
Phöông phaùp can thieäp tröïc tieáp cuûa NHTW ñeå buoäc
ñoàng noäi teä giaûm giaù laø baùn noäi teä ra thò tröôøng, ñoåi
ñoàng noäi teä laáy caùc ngoaïi teä khaùc trong thò tröôøng
ngoaïi hoái.
Can thieäp khoâng ñaït muïc tieâu
Can thieäp ñaït muïc tieâu
Can thieäp khoâng voâ hieäu hoùa
Can thieäp voâ hieäu hoùa
Can thieäp ñaït muïc tieâu vaø khoâng ñaït
muïc tieâu
Can thieäp ñaït muïc tieâu khi söï can thieäp cuûa
NHTW phaùt huy taùc duïng hoaëc thaäm chí taùc
ñoäng maïnh ñeán thò tröôøng theo nhöõng muïc tieâu
maø NHTW mong muoán.
Can thieäp khoâng ñaït muïc tieâu thì ngöôïc laïi khi
nhöõng can thieäp cuûa NHTW khoâng phaùt huy
taùc duïng (do möùc ñoä hay khaû naêng can thieäp
khoâng ñuû maïnh).
Can thieäp khoâng voâ hieäu hoùa
so vôùi can thieäp voâ hieäu hoùa
NHTW can thieäp vaøo thò tröôøng hoái ñoaùi maø
khoâng ñieàu chænh söï thay ñoåi trong möùc cung
tieàn teä ñöôïc goïi laø can thieäp khoâng voâ hieäu
hoùa.
NHTW can thieäp voâ hieäu hoùa baèng caùch aùp
duïng ñoàng thôøi caùc giao dòch trong thò tröôøng
ngoaïi hoái vaø caùc hoaït ñoäng treân thò tröôøng môû.
Can thieäp giaùn tieáp thoâng qua chính saùch
cuûa chính phuû
NHTW coù theå taùc ñoäng ñeán giaù trò ñoàng noäi teä moät
caùch giaùn tieáp baèng caùch taùc ñoäng ñeán caùc yeáu toá coù
aûnh höôûng ñeán ñoàng noäi teä.
Thí duï, NHTW coù theå coá gaéng haï thaáp laõi suaát noäi teä
ñeå laøm naûn loøng caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi trong vieäc
ñaàu tö vaøo chöùng khoaùn trong nöôùc, do ñoù taïo aùp löïc
giaûm giaù ñoàng noäi teä.
Can thieäp giaùn tieáp qua caùc haøng raøo
cuûa chính phuû
Chính phuû cuõng coù theå taùc ñoäng moät caùch giaùn
tieáp ñeán caùc tyû giaù hoái ñoaùi baèng caùch aùp ñaët caùc
haøng raøo ñoái vôùi taøi chính vaø maäu dòch quoác teá.
Thí duï, neáu chính phuû Myõ muoán taêng giaù ñoàng ñoâ
la, hoï coù theå ñaùnh thueá treân haøng nhaäp nhaèm laøm
giaûm nhaäp khaåu. Haønh ñoäng naøy seõ laøm giaûm
nhu caàu cuûa Myõ ñoái vôùi caùc ngoaïi teä vaø taïo moät
aùp löïc taêng giaù ñoàng ñoâ la.
1/3/2013
12
Traû ñuõa söï can thieäp giaùn tieáp qua
caùc haøng raøo cuûa chính phuû
Chính phuû caùc nöôùc khaùc coù theå gaëp
khoù khaên do caùc haøng raøo naøy vaø seõ
traû ñuõa laïi baèng caùc haøng raøo cuûa hoï
Keát quaû, caû hai nöôùc coù theå cuøng bò
thieät haïi vaø moái quan heä giöõa hai
chính phuû xaáu ñi.
Taùc ñoäng cuûa chính phuû ñeán tyû giaù
Thueá
quan,
haïn
nghaïch
Caùc chính saùch taøi khoaù
vaø tieàn teä cuûa chính phuû
Tyû leä laõi suaát
töông öùng
Tyû leä laïm phaùt
töông öùng
Möùc ñoä thu nhaäp
quoác gia töông öùng
Doøng chaûy voán
quoác teá
Tyû giaù hoái ñoaùi
Thöông maïi
quoác teá
Söï can thieäp cuûa
chính phuû
Söùc huùt cuûa caùc
haøng hoaù mua baùn
quoác teá
Caùc
luaät
thueá
Söùc huùt cuûa caùc
chöùng khoaùn giao
dòch quoác teá
Chính phuû mua vaø
baùn tieàn teä
Ảnh hƣởng của tỷ giá đối với
các chính sách của chính phủ
Chính phủ có thể tác động tỷ giá hối
đoái bằng nhiều cách, tỷ giá hối đoái
có thể tác động đến chính sách của
chính phủ. Đôi khi chính phủ tác động
tỷ giá hối đoái bằng một cách thức sẽ
bổ sung cho các chính sách hiện hữu.
Chế độ tỷ giá của Việt Nam
sau khi gia nhập WTO
Thách thức
Diễn biến chế độ tỷ giá và can thiệp
của NHNN
Lựa chọn chế độ tỷ giá trong tiến trình
hội nhập
Chế độ tỷ giá của Việt Nam
sau khi gia nhập WTO
Từ giữa năm 2007 đến nay chỉ số giá tiêu dùng đột ngột tăng cao
và tăng liên tục ngoài mong đợi. Bức tranh toàn cảnh nền kinh tế
VN khiến các nhà làm chính sách rất nhiều khó khăn trong việc tìm
ra hƣớng đi thích hợp để kiềm chế lạm phát.
Từ cuối năm 2006 đến giữa đầu năm 2007, nền kinh tế VN nổi lên
với nhiều sự kiện, chỉ tiêu đầy hứa hẹn. VN chính thức là thành
viên của tổ chức thƣơng mại thế giới (WTO). Tốc độ tăng trƣởng
GDP đứng thứ hai châu lục. Kim ngạch xuất khẩu tăng đều từ 20
đến 25%. Dòng vốn đầu tƣ nƣớc ngoài và kiều hối liên tục tăng lên
đạt các kỷ lục mới. Kiểm soát lạm phát hiện nay là một trong
những mục tiêu cấp bách hàng đầu của Chính phủ.
Nguyên nhân quan trọng tác động đến lạm phát hiện nay đó là VN
còn bất cập trong các chính sách đối ứng với cú sốc bên ngoài,
trong đó có chính sách tỷ giá. Định hƣớng chính sách tỷ giá không
phù hợp so với biến động của kinh tế thế giới dẫn đến kết quả là:
lƣợng cung tiền tăng đột biến; chi phí cho sản xuất trong nƣớc
tăng cao. Đây là hai nguyên nhân chủ yếu dẫn tới lạm phát cao tại
VN.
Chế độ tỷ giá của Việt Nam
sau khi gia nhập WTO
Tỷ giá hối đoái (gọi tắt là tỷ giá) là tỷ lệ trao đổi giữa hai đồng tiền của
hai nƣớc; hay nói cách khác là giá của một đồng tiền này tính bằng
một đồng tiền (quốc gia) khác. Tỷ giá có thể đƣợc xác định bởi thị
trƣờng trong chế độ tỷ giá hối đoái thả nổi, đƣợc gọi là tỷ giá thị
trƣờng. Tỷ giá cũng có thể đƣợc xác định bởi các cơ quan hữu trách
trong chế độ tỷ giá hối đoái cố định.
Trong chính sách tỷ giá cố định, sau khi đƣợc quy định, tỷ giá không
thay đổi trong một thời gian tƣơng đối dài. Nếu tỷ giá thấp, nghĩa là
đồng nội tệ đƣợc định giá quá cao, ảnh hƣởng đến xuất khẩu, có thể
dẫn đến tình trạng đất nƣớc bị thâm hụt cán cân thanh toán. Lúc đó
Chính phủ có thể phá giá đồng tiền, cố định mức độ tỷ giá hối đoái ở
mức thấp hơn làm cho hàng nhập khẩu đắt hơn và hàng xuất khẩu rẻ
hơn. Ngƣợc lại, nếu đồng tiền trong nƣớc bị định giá quá thấp, xuất
khẩu có lợi sẽ đạt thặng dƣ cán cân thanh toán, nhà nƣớc có thể tăng
giá đồng nội tệ, cố định tỷ giá ở mức mới cao hơn, làm cho nhập khẩu
rẻ hơn. Trong chính sách tỷ giá thả nổi, tỷ giá tự do biến động hàng
ngày, nó xuống giá hoặc lên giá cùng với những biến động của thị
trƣờng, góp phần làm cho cán cân thanh toán liên tục ở trạng thái cân
bằng.
1/3/2013
13
Chế độ tỷ giá của Việt Nam
sau khi gia nhập WTO
Tỷ giá hối đoái đóng vai trò chính trong thƣơng mại
quốc tế. Chính vì vậy, tỷ giá hối đoái đƣợc sử dụng để
điều tiết chính sách khuyến khích xuất khẩu hay nhập
khẩu hàng hóa của một nƣớc.
Hiện nay, VN theo đuổi chính sách tỷ giá linh hoạt,
với biên độ dao động chưa đáng kể, chưa đủ thích
ứng với môi trường bên ngoài.
Chính sách tỷ giá hiện nay đã ảnh hƣởng hạn chế nhất
định đối với nền kinh tế. Nếu mở rộng biên độ dao động,
làm cho tỷ giá linh hoạt hơn, đồng thời mở rộng các
thành phần tham gia vào việc xác định tỷ giá, thì tính thị
trƣờng của tỷ giá sẽ cao hơn sẽ góp phần gia tăng hiệu
quả kiềm chế lạm phát trong tình hình hiện nay.
Chế độ tỷ giá của Việt Nam
sau khi gia nhập WTO
Ở các nƣớc châu á có cùng chung chiến lƣợc phát triển dựa vào
xuất khẩu nhƣ VN, đồng USD liên tục giảm giá. Đồng tiền của các
nƣớc châu á tăng giá so với đồng USD khiến cho các mặt hàng
xuất khẩu của các nƣớc này trở nên đắt đỏ hơn đối với ngƣời tiêu
dùng ở Mỹ.
Vì lẽ đó, VN không quá lo ngại đối với vấn đề VND lên giá sẽ làm
cho giá cả hàng hóa xuất khẩu đắt hơn.
Thứ nhất, đa số các đồng tiền trong khu vực đều tăng giá so với
đồng USD.
Bên cạnh đó, sự sụt giảm lƣợng hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ có
thể bù lại bằng việc xuất khẩu sang châu Âu, châu Phi và Mỹ Latinh.
Mặt khác, các doanh nghiệp làm hàng xuất khẩu ở VN cũng đƣợc
hƣởng lợi từ việc đồng nội tệ tăng giá vì điều này sẽ giúp họ mua
dầu mỏ, yếu tố đầu vào rẻ hơn.
Tăng cường linh hoạt tỷ giá và
tăng giá VND ở thời điểm hiện nay
Tỷ giá linh hoạt giúp hạn chế tăng cung tiền, tác nhân gây lạm phát
trong thời gian qua
Khi VN gia nhập WTO, lƣợng vốn đầu tƣ nƣớc ngoài vào VN tăng đột
biến (năm 2007 đã tới 20 tỉ USD). Về nguyên tắc, khi luồng vốn nƣớc
ngoài đầu tƣ vào VN tăng, VN Đồng (VND) sẽ lên giá để tạo ra điểm
cân bằng. Tuy nhiên, NHNN VN phát hành VND mua lại lƣợng ngoại
tệ này với mục đích kìm tỉ giá của VND với đồng Đô la Mỹ (USD) thấp
hơn điểm cân bằng nhằm nâng cao tính cạnh tranh của hàng xuất
khẩu về giá cả. Giữ VND yếu là một hình thức trợ giá cho hàng xuất
khẩu, tuy nhiên, mặt trái của chính sách này là do phải tung VND ra
mua khối lƣợng ngoại tệ lớn, lƣợng cung tiền của VN từ năm 2005
đến nay tăng tổng cộng 135%. Đây là mức tăng rất lớn, là tác nhân
quan trọng đối với lạm phát trong thời gian qua. Nếu linh hoạt tỷ giá,
khi tỷ giá thị trƣờng thích hợp, Nhà nƣớc sẽ quyết định mua USD và
sẽ đƣợc lợi khi bỏ ra số lƣợng VND ít hơn để mua USD rẻ bổ sung
vào quỹ dự trữ ngoại hối quốc gia.
Tăng cường linh hoạt tỷ giá và tăng
giá VND ở thời điểm hiện nay
Tỷ giá linh hoạt giúp VND theo kịp phản ứng của thị trƣờng khi USD
đang mất giá mạnh trên toàn cầu
Vài năm gần đây, do thâm hụt thƣơng mại khổng lồ, đồng USD đã mất
giá đáng kể so với những đồng ngoại tệ mạnh khác.).
Qua việc neo tỉ giá, VND cũng giảm trung bình 15% so với các ngoại tệ
mạnh khác. Chính sách VND yếu mặc dù có thể thúc đẩy xuất khẩu
nhƣng đồng thời lại góp phần gây nên “lạm phát chi phí đẩy” vào VN.
Sản xuất tại VN hiện nay phụ thuộc rất lớn vào các nguyên vật liệu nhập
khẩu nhƣ xăng dầu, xi măng, sắt thép, máy móc…
Sự mất giá của USD trên thế giới hay nói cách khác là sự tăng giá thành
của các mặt hàng nhập khẩu thiết yếu cho sản xuất tính bằng VND là
nguyên nhân chủ yếu dẫn đến chi phí sản xuất trong nƣớc tăng, kéo
theo giá cả hàng hóa tăng theo. Việc VND mất giá so với các ngoại tệ
làm tăng giá thành của hàng nhập khẩu, khiến cán cân thƣơng mại bị
thâm hụt lớn.
Nếu tỷ giá linh hoạt hơn, nếu VND mạnh hơn sẽ phản ánh đúng hƣớng
biến động của thị trƣờng thế giới
Tăng cường linh hoạt tỷ giá
và tăng giá VND ở thời điểm
hiện nay
Còn ở VN hiện nay thì ngƣợc lại, VND bị neo cứng nhắc với
đồng USD đang mất giá toàn diện trên thế giới là một trong
những nguyên nhân chính gây ra nhập khẩu chi phí đầu vào
cao. Nếu linh hoạt tỷ giá thì VND sẽ lên giá vừa chống lạm phát
vừa có nhiều tác dụng tích cực khác. Những nhà đầu tƣ nƣớc
ngoài đang giữ vốn bằng VND lên giá sẽ không có ý định rút vốn
ra khỏi VN. Bên cạnh đó, trong điều kiện nền kinh tế VN chƣa
hấp thu hiệu quả dòng vốn đầu tƣ nƣớc ngoài, nếu VND lên giá
sẽ có thể giảm lƣợng ngoại tệ chảy vào VN. Nó có tác dụng
chọn lọc những nguồn đầu tƣ lâu dài thực sự có hiệu quả cao,
hạn chế đƣợc những nguồn ngắn hạn mang tính đầu cơ rủi ro
lớn. Tất nhiên về dài hạn, VN sẽ có chính sách phù hợp để có
thể thu hút vốn nƣớc ngoài khi kinh tế vĩ mô ổn định mà điều
kiện cần là lạm phát trong tầm kiểm soát.
Tăng cường linh hoạt tỷ giá và tăng
giá VND ở thời điểm hiện nay
Chính sách tỷ giá linh hoạt, tăng giá VND: Giúp hạn chế và sàng
lọc nguồn vốn đầu tƣ gián tiếp nƣớc ngoài trong bối cảnh nền
kinh tế chƣa hấp thu hiệu quả nguồn vốn vào
VN hiện nay có một số triệu chứng nhƣ Thái Lan tiền khủng
hoảng 1997 nhƣ: yếu kém về hệ thống tài chính, bong bóng bất
động sản, tỷ giá neo,… . Tuy nhiên, yếu tố châm ngòi cho khủng
hoảng tại Thái Lan năm 1997 là ngƣợc lại so với hiện tại ở VN.
Lúc đó, kinh tế Mỹ mới phục hồi, lãi suất USD đƣợc nâng để
chống lạm phát, đồng USD lên giá trên toàn thế giới. Do Thái Lan
cố định đồng Baht so với đồng USD, nên đồng Baht lên giá toàn
diện so với các ngoại tệ khác. Thái Lan không linh hoạt thay đổi
tỷ giá dẫn đến thâm hụt thƣơng mại,…. Khi Thái Lan tuyên bố thả
nổi tỷ giá, lập tức đồng Baht bị mất giá gần 50%, các nhà đầu tƣ
nƣớc ngoài đang giữ vốn bằng đồng Baht hoảng loạn, rút vốn ra
khỏi Thái lan khiến cho đồng Baht càng mất giá trầm trọng và
khủng hoảng kinh tế xảy ra.
1/3/2013
14
Tăng cường linh hoạt tỷ giá và tăng
giá VND ở thời điểm hiện nay
Chính sách tỷ giá linh hoạt tạo cơ hội phát triển thị trƣờng sản phẩm
phái sinh nhằm phòng ngừa rủi ro khi giao dịch thanh toán quốc tế và
đầu tƣ nƣớc ngoài
Hiện nay, trên thế giới đang giao dịch rất nhiều loại sản phẩm phái
sinh nhƣ: Option, Forward, Swap, Future. VN cần phát triển và nâng
cao chất lƣợng của các nghiệp vụ kinh doanh và bảo hiểm tỉ giá, đặc
biệt là nghiệp vụ hoán đổi tiền tệ (Swap). Tuy nhiên, do VN duy trì
chính sách neo tỷ giá khá lâu đã khiến thị trƣờng các nghiệp vụ phái
sinh không có cơ hội để phát triển. Hậu quả là doanh nghiệp đã không
đƣợc sử dụng những sản phẩm có thể bảo hiểm rủi ro trong các hợp
đồng làm ăn, trong đó có rủi ro về tỷ giá. Trong điều kiện đồng tiền VN
chƣa đƣợc tự do chuyển đổi trên thị trƣờng, nếu cầu lớn hơn cung thì
giá sẽ vƣợt trần, còn nếu cung lớn hơn cầu thì giá đó nằm dƣới giá
sàn của NHNN qui định. Từ đó, các doanh nghiệp sẽ có xu hƣớng
mua bán USD ở bên ngoài để thanh toán dù biết đó là một hành động
vi phạm pháp luật. Vì thế, Nhà nuớc cần thực thi chính sách tỷ giá linh
hoạt, cho phép các nhà đầu tƣ có cơ hội vận dụng những công cụ
phòng ngừa rủi ro ngoại hối, giảm thiểu tác động tiêu cực do biến động
của tỷ giá hối đoái, thúc đẩy mở rộng đầu tƣ nƣớc ngoài.
Tăng cường linh hoạt tỷ giá và
tăng giá VND ở thời điểm hiện nay
Thực tế, việc tăng giá đồng nội tệ không trực tiếp gây ra rối loạn thị trƣờng tiền tệ
mà chủ yếu do cách vận dụng các chính sách của quốc gia nhƣ: cố định tỷ giá, đầu
tƣ sai không hiệu quả, chậm tiến hành cải cách cơ cấu,… Hiện nay các nƣớc phát
triển đã thực hiện chế độ tỷ giá thả nổi, trên 55% các quốc gia đang phát triển cũng
đã đi theo hƣớng này. Dĩ nhiên, các quốc gia cần phải đạt những điều kiện nhất định
mới có thể tự do hoá tỷ giá và tăng giá đồng nội tệ. Việc tăng giá đồng nội tệ cần
cân nhắc tác động của nó:
Tăng giá nội tệ có thể làm tăng nhập siêu, đặc biệt là nhập những hàng hoá xa xỉ,
không phải là đáp ứng nhu cầu thiết yếu của đời sống.
Tăng giá nội tệ sẽ ảnh hƣởng trực tiếp đến xuất khẩu, gây khó khăn cho các doanh
nghiệp khi canh tranh về tỷ giá trên trƣờng quốc tế, có thể mất thị phần.
Dù VN hiện đang nhập siêu, nhƣng đa phần hàng hoá nhập về là các yếu tố sản
xuất. Việc nhập khẩu giá rẻ sẽ giúp chi phí máy móc, nguyên vật liệu cho sản xuất
rẻ, góp phần xoa dịu lạm phát. VN cũng có thể dùng các biện pháp hành chính để
can thiệp vào danh mục hàng hoá nhập khẩu trong giai đoạn hiện nay để tránh nhập
những hàng hoá tiêu dùng xa xỉ, không thiết yếu. Việc tăng giá VND hiện nay, theo
tôi, là hợp xu thế chung của thế giới, khi mà USD ngày càng mất giá, sẽ không ảnh
hƣởng lớn đến thị phần xuất khẩu ở VN. Bên cạnh đó, dù linh hoạt chính sách tỷ giá,
Nhà nƣớc vẫn giữ vai trò điều tiết nền kinh tế. VN cần thúc đẩy các kênh đầu tƣ để
thu hút lƣợng USD nhằm giảm bớt tác dụng phụ của chính sách tỷ giá hối đoái. Mặt
khác, khi tỷ giá hối đoái giảm, các ngân hàng cần mở thêm dịch vụ mua vàng trực
tiếp bằng USD đối với các nhà đầu tƣ trong nƣớc, tạo điều kiện thu hút lƣợng USD
trong dân chúng, giảm bớt nhu cầu VND. Điều này sẽ làm giảm bớt áp lực lạm phát
và tính bất ổn cho nền kinh tế.
Tăng cường linh hoạt tỷ giá
và tăng giá VND ở thời điểm
hiện nay
Điều chỉnh TGHĐ theo quan hệ cung cầu ngoại tệ trong
bối cảnh một số nƣớc Châu Âu đang rơi vào cuộc
khủng hoảng nợ công, còn Trung quốc lại nâng giá
đồng nhân dân tệ?
Để khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu, thì xử
lý TGHĐ có phải là biện pháp hữu hiệu?
Khắc phục đƣợc yếu tố kỳ vọng VND mất giá?
Lý thuyết IS-LM và tỷ giá
VND ở thời điểm hiện nay
IS – LM ?
Bài tập
Theo sách
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- chuong_3tcqt_52.pdf