Quản trị xuất nhập khẩu

nh n đ c L/C do t ch c nh p kh u m thì ph i m l i L/Cổ ứ ấ ẩ ậ ượ ổ ứ ậ ẩ ở ả ở ạ t ng ng thì nó m i có giá tr .ươ ứ ớ ị L/C này đ c s d ng trong giao d ch hàng đ i hàngượ ử ụ ị ổ và gia công hàng xu t kh u. C 2 bên đ u là ng i mua , ng i bán c a nhau ấ ẩ ả ề ườ ườ ủ Th tín d ng thanh toán ch m (deferred payment L/C):ư ụ ậ Là lo i L/C không h y bạ ủ ỏ trong đó quy đ nh ngân hàng xác nhân L/C cam k t v i ng i h ng l i s thanh toánị ế ớ ườ ưở ợ ẽ toàn b s ti n L/C vào th i h n c th ghi trên L/C sau khi nh n đ c ch ng t vàộ ố ề ờ ạ ụ ể ậ ượ ứ ừ không c n có h i phi u.ầ ố ế Th tín d ng d phòng (Standby letter of Credit SBLC)ư ụ ự : L/C d phòng là m t tínự ộ d ng ch ng t hay là dàn x p t ng t , th hi n nghĩa v c a ngân hàng phát hànhụ ứ ừ ế ươ ự ể ệ ụ ủ t i ng i th h ng trong vi cớ ườ ụ ưở ệ :  Thanh toán l i kho n ti n mà ng i yêu c u m L/C d phòng đã vay ho cạ ả ề ườ ầ ở ự ặ đ c ng tr c.ượ ứ ướ  Thanh toán kho n n c a ng i m L/C d phòng.ả ợ ủ ườ ở ự  B i th ng nh ng thi t h i do ng i m L/C d phòng không th c hi n nghĩaồ ườ ữ ệ ạ ườ ở ự ự ệ v c a mình.ụ ủ NONSTOP Page 12 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ L/C có th ể chuy n nh ng (Transferable Letter of Credit)ể ượ : ► Ng i th h ng trong L/C chuy n nh ng có quy n yêu c u ngân hàngườ ụ ưở ể ượ ề ầ c a mình chuy n nh ng m t ph n ho c toàn b tín d ng cho ng i th h ngủ ể ượ ộ ầ ặ ộ ụ ườ ụ ưở khác. ► Các ch ng t trong L/C chuy n nh ng nên đ c yêu c u đ có th đ cứ ừ ể ượ ượ ầ ể ể ượ s d ng theo nh L/C g c.ử ụ ư ố ► Ng i th h ng trung gian có quy n thay th hóa đ n c a L/C chuy nườ ụ ưở ề ế ơ ủ ể nh ng b ng hóa đ n c a mình.ượ ằ ơ ủ Th tín d ng v i đi u kho n đ (ư ụ ớ ề ả ỏ Red clause L/C):là lo i th tín d ng có đi uạ ư ụ ề kho n đ c bi t(tr c dây đi u kho n này đ c ghi b ng m c đ ), ng i m L/Cả ặ ệ ướ ề ả ượ ằ ự ỏ ườ ở cho phép t ch c xu t kh u đ c quy n tháo khoán tr c m t s ti n nh t đ nhổ ứ ấ ẩ ượ ề ướ ộ ố ề ấ ị tr c khi giao hàng thay vì nói m t cách đ n gi n khi giao hàng. Vì th nó còn g i làướ ộ ơ ả ế ọ th tín d ng ng tr c.ư ụ ứ ướ Th tín d ng có đi u kho n T/TR (Telegraphic transfer reimbursement):ư ụ ề ả là lo i thạ ư tín d ng thông th ng nh ng có quy đ nh:ngân hàng ph c v ng i h ng l i sauụ ườ ư ị ụ ụ ườ ưở ợ khi ki m tra tính h p l c a b ch ng t , phù h p v i nh ng đi u ki n đã quy đ nhể ợ ệ ủ ộ ứ ừ ợ ớ ữ ề ệ ị trong L/C thì đ c phép đi n đòi ti n ngân hàng m L/C hay m t ngân hàng ch đ nhượ ệ ề ở ộ ỉ ị trong th tín d ng. nó đ c áp d ng trong tr ng h p hai ngân hàng có quan h thânư ụ ượ ụ ườ ợ ệ tín l n nhau.ẫ NONSTOP Page 13 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ CH NG 2: QUÁ TRÌNH NG D NG L/CƯƠ Ứ Ụ 2.1. V phía nhà xu t kh u.ề ấ ẩ Ki m tra L/C là khâu c c kỳ quan tr ng trong vi c th c hi n ph ng th c tínể ự ọ ệ ự ệ ươ ứ d ng ch ng t . N u không phát hi n đ c s phù h p gi a L/C v i h p đ ng màụ ứ ừ ế ệ ượ ự ợ ữ ớ ợ ồ ng i xu t kh u c ti n hành giao hàng theo h p đ ng thì s không đòi đ c ti n,ườ ấ ẩ ứ ế ợ ồ ẽ ượ ề ng c l i n u giao hàng theo yêu c u c a L/C thì vi ph m h p đ ng. C s ki m traượ ạ ế ầ ủ ạ ợ ồ ơ ở ể L/C là h p đ ng mua bán ngo i th ng. ợ ồ ạ ươ Các n i dung L/C c n ki m tra k :ộ ầ ể ỹ •S hi u, đ a đi m và ngày m L/C ( No of L/C, place and date of issuing) ố ệ ị ể ở •Tên ngân hàng m L/C ( opening bank; issuing bank) ở •Tên và đ a ch ngân hàng thông báo ị ỉ •Tên và đ a ch ng i th h ng ị ỉ ườ ụ ưở •Tên và đ a ch ng i m L/C ị ỉ ườ ở •S ti n c a L/C ( amount) ố ề ủ •Lo i L/C ( form of documentary credit) ạ •Ngày và đ a đi m h t hi u l c c a L/C ị ể ế ệ ự ủ •Th i h n giao hàng ờ ạ •Cách giao hàng •Cách v n t i ậ ả •Ph n mô t hàng hóa ầ ả •Các ch ng t thanh toánứ ừ NONSTOP Page 14 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ 2.1.1. S hi u, đ a đi m và ngày m L/C ( No of L/C, place and date of issuing).ố ệ ị ể ở M i L/C đ u có s hi u riêng dùng đ trao đ i th t , đi n tín có liên qua đ nỗ ề ố ệ ể ổ ư ừ ệ ế L/C và đ ghi vào các ch ng t có liên quan trong b ch ng t thanh toán.ể ứ ừ ộ ứ ừ Ð a đi m m L/C: có ý nghĩa trong vi c ch n lu t áp d ng khi x y ra tranhị ể ở ệ ọ ậ ụ ả ch p ( n u có).ấ ế Ngày m L/C: là căn c đ nhà xu t kh u ki m tra xem nhà nh p kh u có mở ứ ể ấ ẩ ể ậ ẩ ở L/C đúng h n hay không.ạ 2.1.2. Tên ngân hàng m L/C ( opening bank; issuing bank).ở Ngân hàng thông báo s ki m tra xem tên và đ a ch ngân hàng m L/C có th tẽ ể ị ỉ ở ậ không. Còn ng i xu t kh u ki m tra xem L/C có đ c m đúng t i ngân hàng nhườ ấ ẩ ể ượ ở ạ ư đã tho thu n trong h p đ ng mua bán ngo i th ng hay không.ả ậ ợ ồ ạ ươ 2.1.3. Tên và đ a ch ngân hàng thông báo ( advising bank), ngân hàng tr ti nị ỉ ả ề ( negotiating bank or paying bank), ngân hàng xác nh n ậ ( confirming bank) 2.1.4. Tên và đ a ch ng i th h ng ị ỉ ườ ụ ưở ( beneficiary ho c L/C có ghi In favourặ of...) 2.1.5. Tên và đ a ch ng i m L/Cị ỉ ườ ở 2.1.6. S ti n c a L/C ố ề ủ ( amount) S ti n c a L/C v a ghi b ng s v a ghi b ng ch và ph i th ng nh t v iố ề ủ ừ ằ ố ừ ằ ữ ả ố ấ ớ nhau. Tên c a đ n v ti n t ph i ghi rõ ràng, ph i ki m tra k xem có phù h p v iủ ơ ị ề ệ ả ả ể ỹ ợ ớ h p đ ng không.ợ ồ 2.1.7. Lo i L/Cạ ( form of documentary credit) Ð i v i nhà xu t kh u, ngân hàng khuy n cáo lo i L/C có l i nh t là L/Cố ớ ấ ẩ ế ạ ợ ấ không hu ngang mi n truy đòi ( Irrevocable without recourse L/C).ỷ ễ N u lô hàng có giá tr l n, ngân hàng phát hành không ph i là ngân hàng có uyế ị ớ ả tín thì nên l a ch n L/C có xác nh n.ự ọ ậ 2.1.8. Ngày và đ a đi m h t hi u l c c a L/C.ị ể ế ệ ự ủ NONSTOP Page 15 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ Khi ki m tra ph i l u ý: Ngày h t hi u l c c a L/C ph i sau ngày m L/Cể ả ư ế ệ ự ủ ả ở ( date of issue) và sau ngày giao hàng m t kho ng th i gian h p lý, th ng đ c tínhộ ả ờ ợ ườ ượ b ng kho ng th i gian giao hàng c ng v i th i gian l p và ki m tra ch ng t c aằ ả ờ ộ ớ ờ ậ ể ứ ừ ủ ng i bán, c ng v i th i gian l u gi và chuy n ch ng t t ngân hàng ng i bánườ ộ ớ ờ ư ữ ể ứ ừ ừ ườ qua ngân hàng m L/C.ở Hi n nay t i các công ty xu t nh p kh u t i Tp H Chí Minh, th i gian l p b ch ngệ ạ ấ ậ ẩ ạ ồ ờ ậ ộ ứ t trung bình kho ng 3-4 ngày.ừ ả Th i gian l u gi ch ng t t i Vietcombank HCM là 2 ngày. ờ ư ữ ứ ừ ạ S ngày chuy n ch ng t b ng DHL t Vi t Nam: Đi Nh t B n, Tri u Tiên,ố ể ứ ừ ằ ừ ệ ậ ả ề Singapore, H ng Kông m t 3-4 ngày; đi Châu Âu: Italia, Ð c, B ... m t 5-7 ngày.ồ ấ ứ ỉ ấ S ngày chuy n ch ng t b ng th đ m b o t Vi t Nam: Đ n các n c châu á h tố ể ứ ừ ằ ư ả ả ừ ệ ế ướ ế 5-7 ngày; đ n các n c Châu âu h t 10-15 ngày.ế ướ ế Ð a đi m h t hi u l c : th ng là t i n c ng i bán.ị ể ế ệ ự ườ ạ ướ ườ 2.1.9. Th i h n giao hàng ờ ạ ( shipment date or time of delivery) Th i h n giao hàng có th đ c ghi nh sau:ờ ạ ể ượ ư * Ngày giao hàng ch m nh t hay s m nh t: shipment must be effected not laterậ ấ ớ ấ than ... ho c ghi time of delivery: latest December 31st, 2000 or earliest September 1st,ặ 2001 * Trong vòng : shipment must be effected during.... * Kho ng: shipment must be about...ả * Ngày c th : shipment must be effected on....ụ ể Trong tr ng h p h p đ ng quy đ nh th i gian giao hàng b ng cách nào thìườ ợ ợ ồ ị ờ ằ L/C ph i quy đ nh b ng cách y căn c vào h p đ ng ,ng i xu t kh u ki m tra xemả ị ằ ấ ứ ợ ồ ườ ấ ẩ ể ng i nh p kh u có m L/C theo đúng nh v y không?ườ ậ ẩ ở ư ậ 2.1.10. Cách giao hàng. Có nhi u cách giao hàng khác nhau mà ng i nh p kh u có th c th hoáề ườ ậ ẩ ể ụ ể trong L/C nh :ư NONSTOP Page 16 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ  Giao hàng m t l n: partial shipment not allowedộ ầ  Giao hàng nhi u l n trong th i gian quy đ nh, s l ng quy đ nh; partial shipmentề ầ ờ ị ố ượ ị allowed:  Giao hàng nhi u l n nh ng quy đ nh gi i h n tr ng l ng c a m i chuy n, gi iề ầ ư ị ớ ạ ọ ượ ủ ỗ ế ớ h n s chuy n: Total 1000MTS, each shipment minimum 50 MTS to maximum 100ạ ố ế MTS the interverning period between 20 to 10  Giao nhi u l n, m i l n có s l ng nh nhau: Shipment is equal monthly inề ầ ỗ ầ ố ượ ư September, October, November and December 2000 for total 4000 MTS 2.1.11. Cách v n t i.ậ ả Trong L/C cho phép chuy n t i hay không, n u cho phép thì ph i ghiể ả ế ả transshipment permitted; không cho phép ghi : transhipment not allowed Chuy n t i có th th c hi n t i m t c ng ch đ nh do ng i chuyên ch và ng iể ả ể ự ệ ạ ộ ả ỉ ị ườ ở ườ nh p kh u l a ch n : transhipment at....port with through Bill of Lading acceptableậ ẩ ự ọ Ng i xu t kh u không th ch p nh n L/C quy đ nh vi c chuy n t i m t cách c ngườ ấ ẩ ể ấ ậ ị ệ ể ả ộ ứ nh c khi n cho ng i xu t kh u g p khó khăn ho c không th thuê ph ng ti n v nắ ế ườ ấ ẩ ặ ặ ể ươ ệ ậ t i phù h p.ả ợ 2.1.12. Ph n mô t hàng hoáầ ả ( Description of goods). Ng i xu t kh u ph i ki m tra: tên hàng, quy cách, s l ng ho c tr ng l ngườ ấ ẩ ả ể ố ượ ặ ọ ượ hàng, giá c hàng hoá phù h p v i h p đ ng ngo i th ng đã tho thu n không?ả ợ ớ ợ ồ ạ ươ ả ậ Ng i bán có năng l c th c hi n hay không?ườ ự ự ệ 2.1.13. Các ch ng t thanh toánứ ừ ( documents for payment) Khi nh n L/C, ng i xu t kh u ph i ki m tra k quy đ nh v b ch ng t trênậ ườ ấ ẩ ả ể ỹ ị ề ộ ứ ừ các khía c nh:ạ  S lo i ch ng t ph i xu t trìnhố ạ ứ ừ ả ấ  S l ng ch ng t ph i làm đ i v i t ng lo i ( thông th ng l p 3 b n)ố ượ ứ ừ ả ố ớ ừ ạ ườ ậ ả  N i dung c b n đ c yêu c u đ i v i t ng lo iộ ơ ả ượ ầ ố ớ ừ ạ NONSTOP Page 17 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ  Th i h n mu n nh t ph i xu t trình các ch ng tờ ạ ộ ấ ả ấ ứ ừ Quy đ nh cách th c tr ti n(h p đ ng quy đ nh cách nào thì L/C ph i quy đ nhị ứ ả ề ợ ồ ị ả ị b ng cách đó).ằ 2.2. V phía nhà nh p kh u.ề ậ ẩ Chúng ta nghiên c u cách th c m L/C t i Vi t Nam, g m có các v n đ sau:ứ ứ ở ạ ệ ồ ấ ề •Ði u ki n m L/C ề ệ ở •Cách th c m L/C ứ ở •Ký quĩ m L/C ở •Thanh toán phí m L/Cở 2.2.1 Ði u ki n m L/C.ề ệ ở Ð đ c m L/C, Doanh nghi p ph i n p t i ngân hàng.ể ượ ở ệ ả ộ ạ  Gi y đăng ký kinh doanhấ  Tài kho n ngo i t t i Ngân hàng ( mu n m tài kho n ph i đóng ít nh t 500ả ạ ệ ạ ố ở ả ả ấ USD vào tài kho n chu n b m cùng v i các gi y t sau: Quy t đ nh thành l p Côngả ẩ ị ở ớ ấ ờ ế ị ậ ty và quy t đ nh b nhi m Giám đ c và K toán tr ng.ế ị ổ ệ ố ế ưở 2.2.2 Cách th c m L/C.ứ ở * Các gi y t c n n p khi đ n Ngân hàng đ m L/C.ấ ờ ầ ộ ế ể ở Ð i v i L/C at sight:ố ớ → Gi y phép nh p kh u (n u hàng hoá đ c qu n lý b ng gi y phép)ấ ậ ẩ ế ượ ả ằ ấ → Quota ( đ i v i hàng qu n lý b ng h n ng ch)ố ớ ả ằ ạ ạ → H p đ ng nh p kh u ( b n sao)ợ ồ ậ ẩ ả → Ð n xin m L/C at sight ( theo m u in s n c a Ngân hàng). C s vi t đ n làơ ở ẫ ẵ ủ ơ ở ế ơ h p đ ng mua bán ngo i th ng đã ký k t. ợ ồ ạ ươ ế Ð i v i L/C tr ch m.ố ớ ả ậ → Gi y phép nh p kh u ( n u có) ho c quota nh pấ ậ ẩ ế ặ ậ NONSTOP Page 18 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ → Ph ng án bán hàng đ thanh toán nh p kh uươ ể ậ ẩ → Ð n xin m L/C tr ch m (theo m u in s n c a Ngân hàng).C s vi t đ nơ ở ả ậ ẫ ẵ ủ ơ ở ế ơ là h p đ ng mua bán ngo i th ng đã ký k t. ợ ồ ạ ươ ế → Ð n xin b o lãnh và cam k t tr n ( theo m u c a Ngân hàng)ơ ả ế ả ợ ẫ ủ * L u ý khi làm đ n xin m L/C:ư ơ ở C s vi t đ n là h p đ ng mua bán ngo i th ng đã ký k t nh ng nhà nh p kh uơ ở ế ơ ợ ồ ạ ươ ế ư ậ ẩ có th thêm m t s n i dung có l i cho mình. ể ộ ố ộ ợ Trên đ n ph i có ch ký c a Giám đ c và K toán tr ng đ n v nh p kh u. N uơ ả ữ ủ ố ế ưở ơ ị ậ ẩ ế th c hi n nh p kh u u thác thì trên đ n xin m L/C ph i có đ y đ 4 ch ký: chự ệ ậ ẩ ỷ ơ ở ả ầ ủ ữ ữ ký c a Giám đ c và K toán tr ng đ n v nh p kh u u thác và ch ký c a Giámủ ố ế ưở ơ ị ậ ẩ ỷ ữ ủ đ c và K toán tr ng c a đ n v nh n u thácố ế ưở ủ ơ ị ậ ỷ Ð tránh L/C ph i tu ch nh nhi u l n m t th i gian và t n kém, nhà nh p kh u cóể ả ỉ ề ầ ấ ờ ố ậ ẩ th fax đ n xin m L/C đ n nhà xu t kh u xem tr c và xin ý ki n.ể ơ ở ế ấ ẩ ướ ế Nhà nh p kh u nên xem L/C b n g c và đ ngh tu ch nh n u c n đ b o v quy nậ ẩ ả ố ề ị ỉ ế ầ ể ả ệ ề l i cho mình.ợ 2.2.3 Ký quĩ m L/C.ở Hi n nay các ngân hàng quy đ nh t l ký qũi ( 100%; d i 100% ho c không c nệ ị ỷ ệ ướ ặ ầ ký quĩ) đ i v i doanh nghi p nh p kh u căn c vào:ố ớ ệ ậ ẩ ứ Uy tín thanh toán c a doanh nghi pủ ệ M i quan h c a doanh nghi p đ i v i ngân hàngố ệ ủ ệ ố ớ S d ngo i t trên tài kho n c a doanh nghi pố ư ạ ệ ả ủ ệ Công n c a doanh nghi p nh p kh uợ ủ ệ ậ ẩ Tính kh thi trong ph ng án kinh doanh hàng nh p kh u c a đ n v nh p kh u.ả ươ ậ ẩ ủ ơ ị ậ ẩ * Cách th c ký quĩ:ứ N u s d tài kho n ti n g i c a khách hàng l n h n s ti n ký quĩ, ngân hànhế ố ư ả ề ử ủ ớ ơ ố ề s trích t tài kho n ti n g i chuy n sang tài kho n ký quĩ. Phòng nh p kh u tr cẽ ừ ả ề ử ể ả ậ ẩ ự NONSTOP Page 19 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ ti p làm phi u chuy n kho n n i dung ký quĩ m L/C sau đó s chuy n sang Phòngế ế ể ả ộ ở ẽ ể K toán đ th c hi n.ế ể ự ệ N u s d tài kho n ti n g i nh h n s ti n ký quĩ, gi i quy t b ng hai cáchế ố ư ả ề ử ỏ ơ ố ề ả ế ằ sau:Mua ngo i t đ ký quĩ ho c vay ngo i t đ ký quĩ.ạ ệ ể ặ ạ ệ ể 2.2.4. Thanh toán phí m L/C:ở Phí m L/C tùy theo m c nhà nh p kh u th c hi n ký qu .ở ứ ậ ẩ ự ệ ỹ Khi m L/C tr ch m: ph i có s b o lãnh c a ngân hàng nên nhà nh p kh uở ả ậ ả ự ả ủ ậ ẩ ph i tr thêm 0,2% - 0,5% cho m i quý tùy vào t ng m t hàng nh p.ả ả ỗ ừ ặ ậ NONSTOP Page 20 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ CH NG 3: ƯƠ TH C TR NG PH NG TH C THANH TOÁN TÍN D NGỰ Ạ ƯƠ Ứ Ụ CH NG T .Ứ Ừ 3.1. L i ích và h n ch đ i v i các bên liên quan.ợ ạ ế ố ớ 3.1.1 Đ i v i nhà nh p kh u.ố ớ ậ ẩ ►L i ích. ợ Ng i nh p kh u s nh n đ c các ch ng t v hàng hóa do mình quy đ nh nhườ ậ ẩ ẽ ậ ượ ứ ừ ề ị ư NHPH ghi rõ trong L/C, đ ng th i NHPH giúp ki m tra b ch ng t v i chuyên mônồ ờ ể ộ ứ ừ ớ và trách nhi m cao nh t. ệ ấ Ng i nh p kh u đ c b o đ m r ng s ch b ghi n tài kho n s ti n L/C khiườ ậ ẩ ượ ả ả ằ ẽ ỉ ị ợ ả ố ề t t c các ch th trong L/C đ c th c hi n đúng. ấ ả ỉ ị ượ ự ệ Ng i nh p kh u có kh năng b o toàn đ c v n vì anh ta không ph i ng tr cườ ậ ẩ ả ả ượ ố ả ứ ướ ti n. ề T n d ng đ c tín d ng c a ngân hàng, đó là đi u thi t y u trong kinh doanhậ ụ ượ ụ ủ ề ế ế qu c t ; b i vì kho ng th i gian t lúc m L/C cho đ n khi thu đ c ti n hàng là kháố ế ở ả ờ ừ ở ế ượ ề dài (bao g m th i gian đ ng i xu t kh u chu n b hàng, th i gian v n chuy n hàngồ ờ ể ườ ấ ẩ ẩ ị ờ ậ ể t n c xu t kh u đ n n c nh p kh u và th i gian nhà nh p kh u bán hàng). Doừ ướ ấ ẩ ế ướ ậ ẩ ờ ậ ẩ đó, theo t ng giai đo n nh p hàng, n u đ c ngân hàng cho phép mi n ký qu m từ ạ ậ ế ượ ễ ỹ ộ ph n hay toàn b tr giá L/C thì không khác gì ngân hàng đã c p tín d ng cho nhàầ ộ ị ấ ụ nh p kh u. ậ ẩ Đ m b o hàng hóa phù h p v i b ch ng t theo các đi u ki n và đi u kho n đãả ả ợ ớ ộ ứ ừ ề ệ ề ả ký k t trong h p đ ng ngo i th ng, nh s l ng, ch t l ng, th i gian giao hàng.ế ợ ồ ạ ươ ư ố ượ ấ ượ ờ Vì có s b o đ m v thanh toán, ng i nh p kh u có th th ng l ng đ đ tự ả ả ề ườ ậ ẩ ể ươ ượ ể ạ đ c giá c t t h n mà m r ng đ c quan h khách hàng cũng nh quy mô kinhượ ả ố ơ ở ộ ượ ệ ư doanh. ►H n ch . ạ ế NONSTOP Page 21 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ Vi c thanh toán c a ngân hàng cho ng i th h ng ch căn c vào b ch ng tệ ủ ườ ụ ưở ỉ ứ ộ ứ ừ xu t trình, mà không căn c vào ki m tra hàng hóa. Ngân hàng ch ki m tra tính "chânấ ứ ể ỉ ể th t" b ngoài c a ch ng t , cũng nh ch t l ng hay s l ng hàng hóa. M t nhàậ ề ủ ứ ừ ư ấ ượ ố ượ ộ xu t kh u ch tâm gian l n có th xu t trình b ch ng t gi m o (có b ngoài phùấ ẩ ủ ậ ể ấ ộ ứ ừ ả ạ ề h p v i L/C) cho NHCĐ đ thanh toán. Nh v y s không có s đ m b o nào choợ ớ ể ư ậ ẽ ự ả ả nhà nh p kh u r ng hàng hóa s đúng nh đ n đ t hàng hay không b h h i gì.ậ ẩ ằ ẽ ư ơ ặ ị ư ạ Trong tr ng h p này, nhà nh p kh u v n ph i hoàn tr đ y đ ti n đã thanh toánườ ợ ậ ẩ ẫ ả ả ầ ủ ề cho NHPH. Nh ng thay đ i trong h p đ ng ngo i th ng gi a nhà xu t kh u v i nhà nh pữ ổ ợ ồ ạ ươ ữ ấ ẩ ớ ậ kh u ph i ti n hành làm th t c s a đ i, b xung L/C làm kéo dài th i gian giao d ch,ẩ ả ế ủ ụ ử ổ ổ ờ ị tăng chi phí. NHXN hay m t ngân hàng ch đ nh (NHCĐ) khác có th m c sai l m khi đã thanhộ ỉ ị ể ắ ầ toán cho m t b ch ng t có sai sót, sau đó ghi n NHPH. N u ngân hàng m c saiộ ộ ứ ừ ợ ế ắ l m l i do ng i nh p kh u ch đ nh thì NHPH có quy n truy hoàn l i s ti n đã bầ ạ ườ ậ ẩ ỉ ị ề ạ ố ề ị ghi n . H n n a, trong m t s tr ng h p, nhà nh p kh u ph i ch p nh n đi uợ ơ ữ ộ ố ườ ợ ậ ẩ ả ấ ậ ề kho n hoàn tr cho NHPH ngay c khi ngân hàng m c sai l m do NHPH ch đ nh. Vả ả ả ắ ầ ỉ ị ề nguyên t c, NHCĐ m c sai l m ph i hoàn tr l i s ti n dã ghi n cho NHPH,ắ ắ ầ ả ả ạ ố ề ợ nh ng th c t thì r t ph c t p và d b t ch i. Đi u này x y ra là vì đ đ c b iư ự ế ấ ứ ạ ễ ị ừ ố ề ả ể ượ ồ hoàn bu c NHPH ph i giao d ch v i m t ngân hàng r t xa và t i m t qu c gia khác,ộ ả ị ớ ộ ở ấ ạ ộ ố h n n a ngân hàng này th ng đ cao m i quan h và trách nhi m c a mình v i nhàơ ữ ườ ề ố ệ ệ ủ ớ xu t kh u n i đ a. Th m chí, cho dù cu i cùng thì NHPH cũng đ c b i hoàn, nh ngấ ẩ ộ ị ậ ố ượ ồ ư ph i m t nhi u tháng giao d ch th t và tranh cãi, và chi phí có th v t cao h n cả ấ ề ị ư ừ ể ượ ơ ả L/C. Nhà nh p kh u ch a nh n đ c b ch ng t cho đ n khi hàng đã c p c ng. Vì bậ ẩ ư ậ ượ ộ ứ ừ ế ậ ả ộ ch ng t bao g m v n đ n, mà v n đ n l i là ch ng t s h u hàng hóa, nên thi uứ ừ ồ ậ ơ ậ ơ ạ ứ ừ ở ữ ế v n đ n thì hàng hóa không đ c gi i t a. N u nhà nh p kh u c n g p ngay hàngậ ơ ượ ả ỏ ế ậ ẩ ầ ấ hóa, thì ph i thu x p đ đ c NHPH phát hành cho m t th b o lãnh g i hãng tàu đả ế ể ượ ộ ư ả ử ể nh n hàng. Đ đ c b o lãnh nh n hàng, nhà nh p kh u ph i tr m t kho n phí choậ ể ượ ả ậ ậ ẩ ả ả ộ ả ngân hàng. H n n a n u không nh n hàng theo quy đ nh thì ti n b i th ng gi tàuơ ữ ế ậ ị ề ồ ườ ữ NONSTOP Page 22 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ quá h n s phát sinh. Tuy nhiên thông th ng theo các đi u kho n c a L/C thì nhàạ ẽ ườ ề ả ủ nh p kh u s nh n đ c b ch ng t trong kho ng th i gian h p lý. ậ ẩ ẽ ậ ượ ộ ứ ừ ả ờ ợ N u không quy đ nh "b v n đ n đ y đ " (full set of bills of lading), thì m t ng iế ị ộ ậ ơ ầ ủ ộ ườ khác có th l y đ c hàng hóa khi ch c n xu t trình m t ph n c a b v n đ n,ể ấ ượ ỉ ầ ấ ộ ầ ủ ộ ậ ơ trong khi đó ng i tr ti n hàng hóa l i là nhà nh p kh u.ườ ả ề ạ ậ ẩ 3.1.2. Đ i v i nhà xu t kh u.ố ớ ấ ẩ ► L i ích. ợ Là ng i h ng l i L/C, ng i xu t kh u đ c b o đ m r ng khi xu t trình (choườ ưở ợ ườ ấ ẩ ượ ả ả ằ ấ NHPH, NHXN ho c ngân hàng đ c ch đ nh) b ch ng t phù h p v i các đi uặ ượ ỉ ị ộ ứ ừ ợ ớ ề kho n c a L/C thì s nh n đ c ti n thanh toán, mà không c n ph i ch đ n khiả ủ ẽ ậ ượ ề ầ ả ờ ế ng i nh p kh u ch p nh n hàng hóa hay ch p nh n b ch ng t . ườ ậ ẩ ấ ậ ấ ậ ộ ứ ừ Tình tr ng tài chính c a ng i mua đ c thay th b ng cam k t c a NHPH là sạ ủ ườ ượ ế ằ ế ủ ẽ tr ti n, ch p nh n ho c chi t kh u trên c s ch ng t xu t trình phù h p v i cácả ề ấ ậ ặ ế ấ ơ ở ứ ừ ấ ợ ớ đi u kho n c a L/C. Đây là l i th v t tr i so v i ph ng th c ghi s hay nh thu.ề ả ủ ợ ế ượ ộ ớ ươ ứ ổ ờ M t L/C không h y ngang có xác nh n s đ t trách nhi m thanh toán không nh ngộ ủ ậ ẽ ặ ệ ữ cho NHPH mà còn cho NHXH, do đó, nó cung c p s an toàn t t nh t cho ng i xu tấ ự ố ấ ườ ấ kh u. Đi u đó có nghĩa là , đ i v i L/C có xác nh n thì NHXH và NHPH s cam k tẩ ề ố ớ ậ ẽ ế b o đ m r ng vi c thanh toán/ chi t kh u/ ch p nh n quy đ nh trong L/C đ c th cả ả ằ ệ ế ấ ấ ậ ị ượ ự hi n theo nguyên t c không truy đòi ng i th h ng. ệ ắ ườ ụ ưở Đ có u th trong vi c ký k t h p đ ng ngo i th ng, nhà xu t kh u có thể ư ế ệ ế ợ ồ ạ ươ ấ ẩ ể đ ng ý đ nhà nh p kh u tr ch m trên c s NHPH ch p nh n thanh toán h i phi uồ ể ậ ẩ ả ậ ơ ở ấ ậ ố ế kỳ h n. Nhà xu t kh u có th mang h i phi u đã ch p nh n đ n ngân hàng ph c vạ ấ ẩ ể ố ế ấ ậ ế ụ ụ mình (hay b t kỳ ngân hàng nào khác) đ chi t kh u nh n ti n t c th i. ấ ể ế ấ ậ ề ứ ờ Đ đ m b o quy n l i c a mình, nhà xu t kh u ph i ký đ c h p đ ng ngo iể ả ả ề ợ ủ ấ ẩ ả ượ ợ ồ ạ th ng có các đi u kho n, đi u ki n kh thi và trong t m kh năng th c hi n c aươ ề ả ề ệ ả ầ ả ự ệ ủ mình: trên c s đó ki m tra ch t ch các đi u kho n và đi u ki n c a L/C xem cóơ ở ể ặ ẽ ề ả ề ệ ủ phù h p v i h p đ ng ngo i th ng g c hay không, nh m m c đích l p đ c bợ ớ ợ ồ ạ ươ ố ằ ụ ậ ượ ộ ch ng t hàng xu t phù h p v i L/C đã đ c m .ứ ừ ấ ợ ớ ượ ở NONSTOP Page 23 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ ► H n ch .ạ ế Nh ng thay đ i trong h p đ ng ngo i th ng gi a nhà xu t kh u và nhà nh pữ ổ ợ ồ ạ ươ ữ ấ ẩ ậ kh u ph i ti n hành làm th t c s a đ i b sung L/C. ẩ ả ế ủ ụ ử ổ ổ L/C lo i h y ngang có th đ c NHPH s a đ i, b sung hay h y b b t c khiạ ủ ể ượ ử ổ ổ ủ ỏ ấ ứ nào tr c khi nhà xu t kh u xu t trình b ch ng t , mà không c n s đ ng ý c aướ ấ ẩ ấ ộ ứ ừ ầ ự ồ ủ ng i này (hi n nay lo i L/C này đã không đ c dùng). ườ ệ ạ ượ N u nhà xu t kh u xu t trình b ch ng t không phù h p v i L/C, thì m i kho nế ấ ẩ ấ ộ ứ ừ ợ ớ ọ ả thanh toán ch p nh n có th b t ch i, và nhà xu t kh u ph i t x lý hàng hóa nhấ ậ ể ị ừ ố ấ ẩ ả ự ử ư d hàng; l u kho cho đ n khi v n đ đ c gi i quy t ho c ph i tìm ng i mua m i,ỡ ư ế ấ ề ượ ả ế ặ ả ườ ớ bán đ u giá hay ch hàng quay v n c, nhà xu t kh u ph i ch u các chi phí nh l uấ ở ề ướ ấ ẩ ả ị ư ư tàu quá h n, phí l u kho và mua b o hi m cho hàng hóa... trong khi đó không bi t rõạ ư ả ể ế l p tr ng c a nhà nh p kh u là s đ ng ý hay t ch i nh n hàng vì lý do b ch ngậ ườ ủ ậ ẩ ẽ ồ ừ ố ậ ộ ứ t có sai sót. ừ Trong tr ng h p L/C không có xác nh n, n u NHPH m t kh năng thanh toán, thìườ ợ ậ ế ấ ả cho dù b ch ng t xu t trình là hoàn h o thì cũng không đ c thanh toán. T ng tộ ứ ừ ấ ả ượ ươ ự n u ngân hàng ch p nh n h i phi u kỳ h n b phá s n tr c khi h i phi u đ n h n,ế ấ ậ ố ế ạ ị ả ướ ố ế ế ạ thì h i phi u cũng không đ c tr ti n. Tr khi L/C đ c xác nh n b i m t ngânố ế ượ ả ề ừ ượ ậ ở ộ hàng uy tín h ng nh t trong n c, còn l i nhà xu t kh u luôn ch u r i ro v h s tínạ ấ ướ ạ ấ ẩ ị ủ ề ệ ố nhi m c a NHPH, cũng nh r i ro chính tr hay r i ro c ch chính sách c a n cệ ủ ư ủ ị ủ ơ ế ủ ướ nhà nh p kh u. ậ ẩ N u nhà xu t kh u nh n đ c m t L/C tr c ti p t NHPH (không g i thông quaế ấ ẩ ậ ượ ộ ự ế ừ ử NHTB), thì đó có th là m t L/C gi . Nhà xu t kh u ph i yêu c u có m t ngân hàngể ộ ả ấ ẩ ả ầ ộ trong n c xác nh n L/C hay ph i đ c ngân hàng ph c v mình xác nh n L/C làướ ậ ả ượ ụ ụ ậ th t.ậ 3.1.3. Đ i v i ngân hàng phát hành.ố ớ ► L i ích. ợ Thu phí t phát hành L/C và các kho n phí khác liên quan đ n giao d ch L/C; cácừ ả ế ị kho n thu nh p liên quan đ n chuy n đ i ti n t . ả ậ ế ể ổ ề ệ NONSTOP Page 24 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ Thông qua vi c cung c p d ch v thanh toán giúp khách hàng phát tri n kinh doanh,ệ ấ ị ụ ể thì các ho t đ ng khác c a ngân hàng cũng phát tri n theo. ạ ộ ủ ể Tăng c ng m i quan h v i các ngân hàng đ i lý, làm tăng ti m năng kinh doanhườ ố ệ ớ ạ ề đ i ng gi a các ngân hàng v i nhau.ố ứ ữ ớ ► H n ch . ạ ế H s tín nhi m c a ng i m : NHPH ph i th c hi n thanh toán cho ng i thệ ố ệ ủ ườ ở ả ự ệ ườ ụ h ng theo quy đ nh c a L/C ngay c trong tr ng h p nhà nh p kh u ch tâmưở ị ủ ả ườ ợ ậ ẩ ủ không hoàn tr ho c không có kh năng hoàn tr . V i lý do này, r i ro tín d ng đ iả ặ ả ả ớ ủ ụ ố v i NHPH là r t hi n h u. ớ ấ ệ ữ Tính ch t c a hàng hóa: Trong s các nhân t mà NHPH c n ph i xem xét đó làấ ủ ố ố ầ ả li u ngân hàng có thu l i đ c m t ph n hay toàn b s ti n đã thanh toán t vi cệ ạ ượ ộ ầ ộ ố ề ừ ệ bán hàng n u nhà nh p kh u b phá s n. ế ậ ẩ ị ả R i ro nghi p v : Khi L/C không có xác nh n, NHCĐ có th yêu c u NHPH ch pủ ệ ụ ậ ể ầ ấ nh n thanh toán cho ng i th h ng mà ch a nhìn th y b ch ng t . Trong tr ngậ ườ ụ ưở ư ấ ộ ứ ừ ườ h p này, n u không có s ch p nh n tr c c a ng i nh p kh u v vi c hoàn tr ,ợ ế ự ấ ậ ướ ủ ườ ậ ẩ ề ệ ả thì NHPH s g p r i ro khi b ch ng t có sai sót, nên nhà nh p kh u không ch pẽ ặ ủ ộ ứ ừ ậ ẩ ấ nh n, do đó ngân hàng s không truy hoàn đ c ti n t nhà nh p kh u. V m tậ ẽ ượ ề ừ ậ ẩ ề ặ nguyên t c, NHPH có quy n truy đòi NHCĐ vì b ch ng t có sai sót. Nh ng nh đãắ ề ộ ứ ừ ư ư nói trên, vi c này t ra m t th i gian và t n kém. ở ệ ỏ ấ ờ ố R i ro do ch quan: N u NHPH ch p nh n thanh toán h i phi u kỳ h n mà khôngủ ủ ế ấ ậ ố ế ạ có s ki m tra m t cách thích đáng b ch ng t , đ b ch ng t có l i, nhà nh pự ể ộ ộ ứ ừ ể ộ ứ ừ ỗ ậ kh u không ch p nh n thì không th đòi ti n nhà nh p kh u đ c.ẩ ấ ậ ể ề ậ ẩ ượ 3.1.4. Đ i v i ngân hàng thông báo/ ch đ nh/ xác nh n.ố ớ ỉ ị ậ ► L i ích. ợ Thu phí t vi c thông báo, thanh toán, xác nh n L/C và các kho n thu nh p khácừ ệ ậ ả ậ liên quan đ n chuy n đ i ti n t . ế ể ổ ề ệ Thông qua vi c cung c p d ch v thông báo/ thanh toán/ ch p nh n giúp kháchệ ấ ị ụ ấ ậ hàng phát tri n kinh doanh, thì các ho t đ ng khác c a ngân hàng cũng phát tri n theo.ể ạ ộ ủ ể NONSTOP Page 25 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ Tăng c ng các m i quan h v i các ngân hàng đ i lý, làm tăng ti m năng kinhườ ố ệ ớ ạ ề doanh đ i ng gi a các ngân hàng v i nhau.ố ứ ữ ớ ► H n ch : ạ ế V i NHTB: NHTB ch u trách nhi m ph i có s "quan tâm h p lý" đ b o đ mớ ị ệ ả ự ợ ể ả ả r ng L/C là chân th t, bao g m c vi c xác minh ch ký khóa mã, m u đi n tr cằ ậ ồ ả ệ ữ ẫ ệ ướ khi g i thông báo cho nhà xu t kh u. ử ấ ẩ Đ i v i ngân hàng ch đ nh: tr khi là NHXN, các NHCĐ không có m t tráchố ớ ỉ ị ừ ộ nhi m nào ph i thanh toán cho ng i xu t kh u tr c khi nh n đ c ti n t NHPH.ệ ả ườ ấ ẩ ướ ậ ượ ề ừ Tuy nhiên trong th c t , trên c s b ch ng t xu t trình, các NHCĐ th ng ngự ế ơ ở ộ ứ ừ ấ ườ ứ tr c cho nhà xu t kh u v i đi u ki n truy đòi (with recourse) đ tr giúp cho nhàướ ấ ẩ ớ ề ệ ể ợ xu t kh u, do đó, ngân hàng này ph i t ch u r i ro tín d ng đ i v i NHPH ho c nhàấ ẩ ả ự ị ủ ụ ố ớ ặ xu t kh u. ấ ẩ Đ i v i NHXN: N u b ch ng t là hoàn h o, thì NHXN ph i tr ti n cho ng iố ớ ế ộ ứ ừ ả ả ả ề ườ xu t kh u b t lu n là có truy hoàn đ c ti n t NHPH hay không. Nh v y, NHXNấ ẩ ấ ậ ượ ề ừ ư ậ ch u r i ro tín d ng đ i v i NHPH, cũng nh r i ro chính tr và r i ro c ch (h nị ủ ụ ố ớ ư ủ ị ủ ơ ế ạ ch ngo i h i) c a n c NHPH. ế ạ ố ủ ướ N u NHXN tr ti n hay ch p nh n thanh toán h i phi u kỳ h n mà không có sế ả ề ấ ậ ố ế ạ ự ki m tra m t cách thích đáng b ch ng t có l i, NHPH không ch p nh n, thì khôngể ộ ộ ứ ừ ỗ ấ ậ th đòi ti n NHPH.ể ề 3.2. R i ro trong ph ng th c thanh toán tín d ng ch ng t .ủ ươ ứ ụ ứ ừ 3.2.1. Đ i v i nhà nh p kh u.ố ớ ậ ẩ Vi c thanh toán c a Ngân hàng cho nhà xu t kh u ch căn c vào b ch ngệ ủ ấ ẩ ỉ ứ ộ ứ t xu t trình mà không căn c vào vi c ki m tra th c t hàng hoá. Ngân hàng chừ ấ ứ ệ ể ự ế ỉ ki m tra tính h p l b ngoài c a ch ng t . N u nhà xu t kh u ch tâm gian l n cóể ợ ệ ề ủ ứ ừ ế ấ ẩ ủ ậ th xu t trình ch ng t gi m o cho Ngân hàng ch đ nh đ thanh toán. Nh v y, sể ấ ứ ừ ả ạ ỉ ị ể ư ậ ẽ không có s b o đ m nào cho nhà nh p kh u r ng hàng hoá s đúng nh h p đ ngự ả ả ậ ẩ ằ ẽ ư ợ ồ v s l ng, ch ng lo i và không b h h ng gì. Trong tr ng h p này nhà nh pề ố ượ ủ ạ ị ư ỏ ườ ợ ậ kh u v n ph i hoàn tr đ y đ ti n đã thanh toán cho NH phát hành. Ngoài ra, nhàẩ ẫ ả ả ầ ủ ề nh p kh u còn g p ph i m t s r i ro sau:ậ ẩ ặ ả ộ ố ủ NONSTOP Page 26 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ  R i ro do đ i tác không cung c p hàng hoá.ủ ố ấ T p đoàn Nestle có nh p kh u b t hãng Latel c a Na Uy đ s n xu t các lo iậ ậ ẩ ơ ừ ủ ể ả ấ ạ s a giàu dinh d ng. Cu c mua bán đ c gi i thi u thông quan m t s thông tin trênữ ưỡ ộ ượ ớ ệ ộ ố Internet. Do đang trong lúc c n nguyên li u g p nên Nestle đã nhanh chóng tho thu nầ ệ ấ ả ậ h p đ ng nh p kh u v i Latel. H đã tho thu n thanh toán theo L/C, vì v i vàngợ ồ ậ ẩ ớ ọ ả ậ ộ nên Nestle ch a đ c p k các n i dung c th c a L/C mà nhanh chóng chuy n ti nư ề ậ ỹ ộ ụ ể ủ ể ề cho Latel theo L/C thông qua m t ngân hàng do Nestle ch đ nh. Nh ng r i, ti n thìộ ỉ ị ư ồ ề đ c g i đi mà hàng thì mãi v n ch a th y v . Tìm hi u k thì Nestle m i v l raượ ử ẫ ư ấ ề ể ỹ ớ ỡ ẽ r ng, Latel ch là m t công ty o trên m ng, không có th t.ằ ỉ ộ ả ạ ậ Nh ng r i ro nh v y là r t đáng ti c và b n c n có nh ng b c đi c th đữ ủ ư ậ ấ ế ạ ầ ữ ướ ụ ể ể tránh r i ro đáng ti c này, c th là: Tìm hi u b n hàng k l ng, tham kh o ý ki nủ ế ụ ể ể ạ ỹ ưỡ ả ế ngân hàng v quá trình kinh doanh c a đ i tác, nghiên c u k quy đ nh v đi u kho nề ủ ố ứ ỹ ị ề ề ả ph t trong h p đ ng (Penalty), yêu c u c hai bên ký qu t i m t ngân hàng đ đ mạ ợ ồ ầ ả ỹ ạ ộ ể ả b o th c hi n h p đ ng, yêu c u ph i đ a ra nh ng công c đ m b o an ninh thanhả ự ệ ợ ồ ầ ả ư ữ ụ ả ả toán c a ngân hàng nh Standby L/C, Bank Guarantee, Performance Bond.. (ch ápủ ư ỉ d ng đ i v i nh ng h p đ ng l n và khách hàng không quen bi t nhau) đ đ m b oụ ố ớ ữ ợ ồ ớ ế ể ả ả quy n l i c a nhà nh p kh u. ề ợ ủ ậ ẩ  R i ro thanh toán do ch ng t gi , ch ng t không trung th c, mâu thu n gi a hàngủ ứ ừ ả ứ ừ ự ẫ ữ hoá và ch ng t , ch ng t không đ ng nh t.ứ ừ ứ ừ ồ ấ N u đ i tác không tin c y hay đ i tác có ch ý “l a đ o”, r t có th b n s g pế ố ậ ố ủ ừ ả ấ ể ạ ẽ ặ r c r i b i nh ng l ai gi y t gi . Ngoài ra, v n đ mâu thu n gi a hàng và ch ngắ ố ở ữ ọ ấ ờ ả ấ ề ẫ ữ ứ t cũng là y u t c n đ ý, b i r t có th hàng hoá khi nh p kh u s b h i quan t chừ ế ố ầ ể ở ấ ể ậ ẩ ẽ ị ả ị thu do không có s trùng kh p v i gi y t . Hi n nay v n đ khá ph c t p trong thanhự ớ ớ ấ ờ ệ ấ ề ứ ạ toán XNK chính là v n t i hàng hóa. H u h t các v l a đ o t L/C đ u liên quanậ ả ầ ế ụ ừ ả ừ ề đ n v n t i hàng hóa (vi c ng i bán có giao hàng ho c ng i mua có nh n hàngế ậ ả ệ ườ ặ ườ ậ hay không). Khi thuê tàu v n chuy n hàng xu t ho c hàng nh p, h u nh các DNậ ể ấ ặ ậ ầ ư không n m b t rõ t a đ và thông tin lô hàng đang v n chuy n.ắ ắ ọ ộ ậ ể NONSTOP Page 27 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ Không ít tr ng h p, DN đem hóa đ n ra hãng tàu nh n hàng thì b t ch i v i lýườ ợ ơ ậ ị ừ ố ớ do hóa đ n không ph i do hãng tàu phát hành, trong khi nguyên nhân là do tàu b tr cơ ả ị ụ tr c k thu t nên hàng hóa đ c chuy n qua m t tàu khác.ặ ỹ ậ ượ ể ộ M t tr ng h p khác x y ra cách đây không lâu t i VIB Bank v i m t DN có r tộ ườ ợ ả ạ ớ ộ ấ nhi u kinh nghi m. DN này khi phát hành L/C mua hàng và xu t trình ch ng t r tề ệ ấ ứ ừ ấ hoàn h o. Khi NH yêu c u DN th c hi n nghĩa v thanh toán và đ n hãng tàu v n t iả ầ ự ệ ụ ế ậ ả đ nh n hàng thì b t ch i v i lý do r t đ n gi n là tên ng i ghi trên bill nh n hàngể ậ ị ừ ố ớ ấ ơ ả ườ ậ không ph i là ng i c a hãng tàu đó mà ch là ng i c a đ i lý hãng tàu. Có tr ngả ườ ủ ỉ ườ ủ ạ ườ h p DN còn b t ch i thanh toán ho c nh n hàng vì tàu v n chuy n không thu cợ ị ừ ố ặ ậ ậ ể ộ lo i tàu đ c phép đi bi n…ạ ượ ể 3.2.1.2. Gi i pháp đ i v i nh ng v n đ trên nh sau.ả ố ớ ữ ấ ề ư Đ a ra các yêu c u ch t ch , th ng nh t gi a n i dung và hình th c ch ng t ,ư ầ ặ ẽ ố ấ ữ ộ ứ ứ ừ không yêu c u chung chung. ầ Ch ng t ph i do các c quan đáng tin c y c p ứ ừ ả ơ ậ ấ V n đ n do hãng tàu đích danh l p. Khi x p hàng hoá ph i có s giám sát c a đ iậ ơ ậ ế ả ự ủ ạ di n phía nhà nh p kh u đ k p th i đ i chi u s th t gi c a v n đ n và l chệ ậ ẩ ể ị ờ ố ế ự ậ ả ủ ậ ơ ị trình tàu (đ i v i lô hàng có giá tr l n).ố ớ ị ớ Ð ngh nhà xu t kh u g i th ng 1/3 b v n đ n g c (b n chính) ề ị ấ ẩ ử ẳ ộ ậ ơ ố ả Hoá đ n th ng m i đòi h i ph i có s xác nh n c a đ i di n phía nhà nh pơ ươ ạ ỏ ả ự ậ ủ ạ ệ ậ kh u ho c c a Phòng Th ng m i ho c hoá đ n lãnh s (Consulars invoice) ẩ ặ ủ ươ ạ ặ ơ ự Gi y ch ng nh n ch t l ng do c quan có uy tín n c xu t kh u c p ấ ứ ậ ấ ượ ơ ở ướ ấ ẩ ấ Gi y ch ng nh n s l ng cũng ph i có s ki m tra, giám sát c a đ i di n phíaấ ứ ậ ố ượ ả ự ể ủ ạ ệ mình ho c đ i di n th ng m i. ặ ạ ệ ươ ạ Cung c p gi y ch ng nh n ki m tra (Certificate of inspection) ấ ấ ứ ậ ể 3.2.2. Đ i v i nhà xu t kh u.ố ớ ấ ẩ 3.2.2.1. R i ro:ủ Khi nhà xu t kh u xu t trình b ch ng t không phù h p v i L/C thì m iấ ẩ ấ ộ ứ ừ ợ ớ ọ kho n thanh toán (ch p nh n) đ u có th b t ch i và nhà xu t kh u s ph i t gi iả ấ ậ ề ể ị ừ ố ấ ẩ ẽ ả ự ả quy t b ng cách d hàng, l u kho, bán đ u giá… cho đ n khi v n đ đ c gi iế ằ ỡ ư ấ ế ấ ề ượ ả NONSTOP Page 28 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ quy t ho c ph i ch hàng quay v n c. Nhà xu t kh u ph i tr các kho n chi phíế ặ ả ở ề ướ ấ ẩ ả ả ả nh l u tàu quá h n, phí l u kho, mua b o hi m hàng hoá… trong khi không bi t nhàư ư ạ ư ả ể ế nh p kh u có đ ng ý nh n hàng hay t ch i nh n hàng vì lý do b ch ng t có saiậ ẩ ồ ậ ừ ố ậ ộ ứ ừ sót. N u NH phát hành ho c NH xác nh n m t kh năng thanh toán thì m c dù bế ặ ậ ấ ả ặ ộ ch ng t xu t trình có hoàn h o cũng không đ c thanh toán. Cũng t ng t nhứ ừ ấ ả ượ ươ ự ư v y, n u NH ch p nh n h i phi u kỳ h n b phá s n tr c khi h i phi u đ n h n thìậ ế ấ ậ ố ế ạ ị ả ướ ố ế ế ạ h i phi u cũng không đ c tr ti n. Tr khi L/C đ c xác nh n b i m t NH h ngố ế ượ ả ề ừ ượ ậ ở ộ ạ nh t trong n c, còn l i nhà xu t kh u s ph i ch u r i ro v h s tín nhi m c aấ ướ ạ ấ ẩ ẽ ả ị ủ ề ệ ố ệ ủ NH phát hành cũng nh r i ro chính tr hay r i ro do c ch chính sách c a nhà n cư ủ ị ủ ơ ế ủ ướ thay đ i.ổ 3.2.2.2. Gi i pháp.ả Theo các chuyên gia thanh toán XNK, đ tránh nh ng r i ro trên các DN c n:ể ữ ủ ầ Hi u rõ đ i tác v năng l c tài chính, quá trình ho t đ ngể ố ề ự ạ ộ Khi ký h p đ ng ph i ch t ch và tuân th các quy đ nh c a tiêu chu n qu c t .ợ ồ ả ặ ẽ ủ ị ủ ẩ ố ế N u có d u hi u kh nghi, đ a ch đ i tác không rõ ràng, h p đ ng thi u cam k t cế ấ ệ ả ị ỉ ố ợ ồ ế ế ụ th …, DN c n ph i h p ch t ch v i NH và các t ch c liên quan đ xác minh k pể ầ ố ợ ặ ẽ ớ ổ ứ ể ị th i, tránh nh ng r i ro gây thi t h i cho DN.ờ ữ ủ ệ ạ 3.2.3. R i ro đ i v i ngân hàng phát hành th tín d ngủ ố ớ ư ụ R i ro phát sinh t các ch th tham gia vào quy trình thanh toán b ng ph ngủ ừ ủ ể ằ ươ th c tín d ng ch ng t .ứ ụ ứ ừ R i ro t phía ng i yêu c u m th tín d ng:ủ ừ ườ ầ ở ư ụ Tr tr ng h p kí qu 100%, nghi p v phát hành TTD luôn mang tính ch từ ườ ợ ỹ ệ ụ ấ b o lãnh: NHPH b o lãnh cho ng i yêu c u m TTD, ng i m TTD ch ph i kíả ả ườ ầ ở ườ ở ỉ ả qu m t ph n giá tr th tín d ng, ph n còn l i đ c đ m b o b ng tài s n, b ngỹ ộ ầ ị ư ụ ầ ạ ượ ả ả ằ ả ằ m t ph n tài s n ho c là tín ch p. Vì v y, kh năng thanh toán và thi n chí thanhộ ầ ả ặ ấ ậ ả ệ toán c a ng i m TTD vô cùng quan tr ng. N u đ n th i h n thanh toán TTD màủ ườ ở ọ ế ế ờ ạ ng i m không có kh năng n p đ ph n ti n còn l i thì NHPH ph i dùng ngu nườ ở ả ộ ủ ầ ề ạ ả ồ v n c a mình đ thanh toán cho ng i th h ng. Kho n ti n này NHPH có th thuố ủ ể ườ ụ ưở ả ề ể NONSTOP Page 29 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ h i l i t tài s n đ m b o, hàng hóa nh p kh u… Vi c này t n nhi u th i gian vàồ ạ ừ ả ả ả ậ ẩ ệ ố ề ờ chi phí c a ngân hàng và có th không thu h i đ c.ủ ể ồ ượ R i ro t ng i th h ng th tín d ng.ủ ừ ườ ụ ưở ư ụ Giao d ch tín d ng ch ng t là giao d ch ch d a trên ch ng t , NHPH TTD ph iị ụ ứ ừ ị ỉ ự ứ ừ ả th c hi n thanh toán khi ng i th h ng xu t trình b ch ng t phù h p v i cácự ệ ườ ụ ưở ấ ộ ứ ừ ợ ớ đi u kho n và đi u ki n c a TTD. D a vào đi u này, tr ng h p ng i th h ngề ả ề ệ ủ ự ề ườ ợ ườ ụ ưở không giao hàng ho c giao hàng không đúng ch t l ng, ng i yêu c u m TTDặ ấ ượ ườ ầ ở không có kh năng thanh toán, không đ ng ý thanh toán vì không có hang ho c hàngả ồ ặ hóa không đúng ch t l ng ho c cùng v i ng i th h ng k t h p th c hi n hànhấ ượ ặ ớ ườ ụ ưở ế ợ ự ệ vi l a đ o thì NHPH ph i gánh ch u r i ro v a ph i thanh toán v a không thu h iừ ả ả ị ủ ừ ả ừ ồ đ c ti n t hàng hóa nh p kh u.ượ ề ừ ậ ẩ R i ro t ngân hàng chi t kh u th tín d ng ho c t ngân hàng xu t trìnhủ ừ ế ấ ư ụ ặ ừ ấ ch ng tứ ừ Ng i th h ng sau khi hoàn thành nghĩa v giao hàng s xu t trình b ch ngườ ụ ưở ụ ẽ ấ ộ ứ t cho ngân hàng ph c v mình xin chi t kh u ho c nh đòi ti n theo TTD,có th đòiừ ụ ụ ế ấ ặ ờ ề ể ti n b ng th ho c đòi ti n b ng đi n tùy theo TTD quy đ nh. Chi t kh u giúp choề ằ ư ặ ề ằ ệ ị ế ấ ng i th h ng nh n đ c ti n tr c khi NHPH thanh toán cho b ch ng t , mangườ ụ ưở ậ ượ ề ướ ộ ứ ừ l i thu n l i cho ng i th h ng. Tr ng h p đi n đòi ti n theo th tín d ng đãạ ậ ợ ườ ụ ưở ườ ợ ệ ề ư ụ đ c thanh toán, b ch ng t không phù h p và b ng i m TTD t ch i, NHPH cóượ ộ ứ ừ ợ ị ườ ở ừ ố th g p r i ro không th truy đòi t ngân hàng ph c v ng i th h ng.ể ặ ủ ể ừ ụ ụ ườ ụ ưở R i ro t ngân hàng hoàn trủ ừ ả Đ thu n ti n cho ng i th h ng trong vi c nh n đ c thanh toán, th tínể ậ ệ ườ ụ ưở ệ ậ ượ ư d ng cho phép ng i xu t trình ch ng t s đ c đòi ti n tr c ti p t m t ngânụ ườ ấ ứ ừ ẽ ượ ề ự ế ừ ộ hàng hoàn tr . Vì lý do nào đó ngân hàng hoàn tr không th c hi n vi c thanh toán,ả ả ự ệ ệ ch ng h n nh do không nh n đ c y quy n ho c ti n t NHPH, thì m i chi phíẳ ạ ư ậ ượ ủ ề ặ ề ừ ọ phát sinh NHPH ph i gánh ch u.ả ị 3.2.3.4 R i ro đ i v i ngân hàng xác nh n th tín d ngủ ố ớ ậ ư ụ Xác nh n TTD là m t cam k t không h y ngang c a NHXN, cùng v i camậ ộ ế ủ ủ ớ k t c a NHPH, thanh toán ho c ch p nh n thanh toán khi ng i th h ng xu tế ủ ặ ấ ậ ườ ụ ưở ấ NONSTOP Page 30 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ trình b ch ng t phù h p v i đi u kho n và đi u ki n c a TTD. NHXN th ng làộ ứ ừ ợ ớ ề ả ề ệ ủ ườ m t ngân hàng l n, có uy tín ho c là ngân hàng gi tài kho n ho c c p tín d ng choộ ớ ặ ữ ả ặ ấ ụ NHPH. Trách nhi m và nghĩa v c a NHXN đ i v i ng i th h ng và ngân hangệ ụ ủ ố ớ ườ ụ ưở ch đ nh trong TTD cũng gi ng nh NHPH. Bên c nh đó, NHXN ph i th c hi n thanhỉ ị ố ư ạ ả ự ệ toán ho c ch p nh n thanh toán b ch ng t đ c xu t trình ngay c khi NHPH m tặ ấ ậ ộ ứ ừ ượ ấ ả ấ kh năng thanh toán ho c khi NHPH r i vào tr ng h p b t kh kháng. Ngoài vi cả ặ ơ ườ ợ ấ ả ệ xác nh n theo UCP quy đ nh (xác nh n có y quy n), NHXN có th xác nh n đ nậ ị ậ ủ ề ể ậ ơ ph ng (silent confirmation) theo yêu c u c a ng i th h ng mà không đ c sươ ầ ủ ườ ụ ưở ượ ự y quy n c a NHPH. Vi c xác nh n đ n ph ng không có giá tr đ i v i NHPH.ủ ề ủ ệ ậ ơ ươ ị ố ớ NHXN trong tr ng h p này không th yêu c u NHPH kí qu ho c có b t c hànhườ ợ ể ầ ỹ ặ ấ ứ đ ng th ch p nào. Trong khi đó, trách nhi m thanh toán đ i v i ng i th h ngộ ế ấ ệ ố ớ ườ ụ ưở c a NHXN là không thay đ i, NHXN ch có th d a vào uy tín và kh năng thanh toánủ ổ ỉ ể ự ả c a NHPH. Ngoài ra, khi có r i ro x y ra, NHXN không đ c phép ki n NHPH trongủ ủ ả ượ ệ m i tr ng h p mà ph i nh đ n ng i th h ng đ ng ra ki n NHPH, n u ng iọ ườ ợ ả ờ ế ườ ụ ưở ứ ệ ế ườ th h ng đ. nh n đ c thanh toán và không ki n NHPH thì r i ro NHXN ph i gánhụ ưở ậ ượ ệ ủ ả ch u.ị 3.2.3.5. R i ro đ i v i ngân hàng chi t kh u th tín d ng.ủ ố ớ ế ấ ư ụ Chi t kh u là vi c m t ngân hàng đ c ch đ nh th c hi n mua l i h i phi uế ấ ệ ộ ượ ỉ ị ự ệ ạ ố ế (đ c kí phát cho m t ngân hàng khác ngân hàng đ c ch đ nh) và/ ho c b ch ng tượ ộ ượ ỉ ị ặ ộ ứ ừ xu t trình phù h p b ng cách ng tr c ho c đ ng ý ng tr c ti n cho ng i thấ ợ ằ ứ ướ ặ ồ ứ ướ ề ườ ụ h ng vào ho c tr c ngày ngân hàng ch đ nh nh n đ c ti n hoàn tr . Chi t kh uưở ặ ướ ỉ ị ậ ượ ề ả ế ấ không truy đòi là NHCK không có quy n truy đòi ng i th h ng khi không nh nề ườ ụ ưở ậ đ c thanh toán t NHPH do b ch ng t b t h p l ho c NHPH m t kh năngượ ừ ộ ứ ừ ấ ợ ệ ặ ấ ả thanh toán. Trong tr ng h p này, NHCK s g p r i ro không thu h i l i đ cườ ợ ẽ ặ ủ ồ ạ ượ kho n ti n đ c c p cho ng i th h ng. R i ro này phát sinh do uy tín c aả ề ượ ấ ườ ụ ưở ủ ủ NHPH không t t, nghi p v c a nhân viên ngân hàng không v ng và quan đi m khácố ệ ụ ủ ữ ể nhau v t p quán ngân hàng qu c t . Chi t kh u có truy đòi là NHCK có th đòi l iề ậ ố ế ế ấ ể ạ s ti n đ c c p cho ng i th h ng n u NHPH t ch i thanh toán b ch ng t .ố ề ượ ấ ườ ụ ưở ế ừ ố ộ ứ ừ Trong tr ng h p chi t kh u có truy đòi, r i ro c a NHCK phát sinh ch y u do uyườ ợ ế ấ ủ ủ ủ ế tín c a ng i th h ng. N u kh năng và uy tín tài chính c a ng i th h ngủ ườ ụ ưở ế ả ủ ườ ụ ưở NONSTOP Page 31 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ th p, ng i th h ng l p b ch ng t gi ho c c t.nh câu k t v i ng i m thấ ườ ụ ưở ậ ộ ứ ừ ả ặ ố ế ớ ườ ở ư tín d ng l a đ o NHCK thì kh năng NHCK g p r i ro là r t l n. Khi th c hi nụ ừ ả ả ặ ủ ấ ớ ự ệ chi t kh u b ch ng t xu t trình theo th tín d ng, NHCK có th g p nh ng r i roế ấ ộ ứ ừ ấ ư ụ ể ặ ữ ủ phát sinh t :ừ 3.2.3.6. R i ro đ i v i ngân hàng thông báo th tín d ng.ủ ố ớ ư ụ Tr c khi thông báo TTD cho ng i th h ng, ngân hàng thông báo ph iướ ườ ụ ưở ả ki m tra tính xác th c c a TTD. Trong tr ng h p NHTB không ki m tra đ c tínhể ự ủ ườ ợ ể ượ xác th c ph i g i thông báo cho ngân hàng g i TTD đ n và nêu rõ trong thông báoự ả ử ử ế g i đ n ng i th h ng. NHTB có trách nhi m thông báo đ y đ n i dung TTDử ế ườ ụ ưở ệ ầ ủ ộ nh n đ c. N u NHTB không th c hi n đúng nh ng quy đ nh trên thì ph i gánh ch uậ ượ ế ự ệ ữ ị ả ị m i r i ro phát sinh do TTD b gi m o, ng i th h ng giao hàng tr , ng i thọ ủ ị ả ạ ườ ụ ưở ễ ườ ụ h ng không th c hi n đúng quy đ nh do n i dung L/C không đ y đ …ưở ự ệ ị ộ ầ ủ 3.2.3.7. Các r i ro th y u khác.ủ ứ ế R i ro m t đ o đ c kinh doanhủ ặ ạ ứ Là nh ng r i ro khi m t bên tham gia c tình không th c hi n đúng nghĩa v c aữ ủ ộ ố ự ệ ụ ủ mình, làm nh h ng t i quy n l i c a các bên khác.ả ưở ớ ề ợ ủ R i ro chính tr ủ ị R i ro do c ch chính sách thay đ i hay còn g i là r i ro chính tr là nh ng r i ro cóủ ơ ế ổ ọ ủ ị ữ ủ quan h v i nhi u đ i t ng nhi u qu c gia khác nhau. M i m t s thay đ i vệ ớ ề ố ượ ở ề ố ỗ ộ ự ổ ề kinh t , chính tr đ u có nh h ng đ n kh năng thanh toán và s đáp ng các đi uế ị ề ả ưở ế ả ự ứ ề ki n đã tho thu n trong h p đ ng c a các bên. Suy thoái kinh t và bi n đ ng chínhệ ả ậ ợ ồ ủ ế ế ộ tr s có nh h ng tiêu c c đ i v i các ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanhị ẽ ả ưở ự ố ớ ạ ộ ả ấ ủ nghi p và giao l u th ng m i qu c t .ệ ư ươ ạ ố ế Ngoài ra còn m t s r i ro khác nh thiên tai, ho ho n…ộ ố ủ ư ả ạ 3.2.3.8. Các sai sót thông th ng trong b ch ng t L/C và cách gi iườ ộ ứ ừ ả quy tế ►Ng i xu t kh u cam k t mi ng v i ngân hàng c a mình v nh ng sai sót trongườ ấ ẩ ế ệ ớ ủ ề ữ b ch ng t đ đ c thanh toán.ộ ứ ừ ể ượ NONSTOP Page 32 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ Ngân hàng s ch p nh n thanh toán trong tr ng h p này khi b ch ng t có sai sótẽ ấ ậ ườ ợ ộ ứ ừ nh . Cách này ch ph bi n khi có s tín nhi m l n nhau. Khi đó:ỏ ỉ ổ ế ự ệ ẫ Ng i xu t kh u ph i có tình tr ng tài chính kh quan và là khách hàng quen thu cườ ấ ẩ ả ạ ả ộ c a ngân hàng.ủ Trong m t vài tr ng h p, ngân hàng giao d ch có th gi l i m t s ti n trong tàiộ ườ ợ ị ể ữ ạ ộ ố ề kho n ch đ n lúc ngân hàng m cho phép gi i to .ả ờ ế ở ả ả ►Ng i xu t kh u vi t th cam k t b i th ngườ ấ ẩ ế ư ế ồ ườ Theo t p quán, ng i xu t kh u có th nh ngân hàng c a mình chi t kh u cácậ ườ ấ ẩ ể ờ ủ ế ấ ch ng t b ng th cam k t b i th ng c a mình dù có các sai bi t đ i v i kháchứ ừ ằ ư ế ồ ườ ủ ệ ố ớ hàng đ c tín nhi m. N u ng i xu t kh u không ph i là khách hàng c a ngân hàngượ ệ ế ườ ấ ẩ ả ủ giao d ch, vi c b o lãnh c a ng i xu t kh u ph i đ c chính ngân hàng c a mìnhị ệ ả ủ ườ ấ ẩ ả ượ ủ ký xác nh n. ậ Khi vi c thanh toán đã đ c th c hi n theo th b i th ng, ng i xu t kh u s ph iệ ượ ự ệ ư ồ ườ ườ ấ ẩ ẽ ả ch u trách nhi m hoàn toàn v h u qu c a m i sai bi t và có th b ngân hàng chi tị ệ ề ậ ả ủ ọ ệ ể ị ế kh u yêu c u hoàn tr s ti n n u ng i mua không nh n b ch ng t .ấ ầ ả ố ề ế ườ ậ ộ ứ ừ ►Ng i xu t kh u đi n cho ngân hàng phát hành đ xin phép thanh toán:ườ ấ ẩ ệ ể N u th b i th ng c a nhà xu t kh u không đ c ngân hàng giao d ch ch p nh nế ư ồ ườ ủ ấ ẩ ượ ị ấ ậ ho c L/C c m giao d ch b ng th b i th ng, ng i xu t kh u có th yêu c u ngânặ ấ ị ằ ư ồ ườ ườ ấ ẩ ể ầ hàng c a mình đi n cho ngân hàng m xin đ c phép thanh toán. Trong b c đi n,ủ ệ ở ượ ứ ệ ngân hàng giao d ch th ng mô t ng n b ch ng t liên h cũng nh các chi ti t vị ườ ả ắ ộ ứ ừ ệ ư ế ề các sai bi t ch ng t . Ngân hàng giao d ch c a ng i xu t kh u th ng ph i m t vàiệ ứ ừ ị ủ ườ ấ ẩ ườ ả ấ ngày ho c m t tu n đ nh n đ c đi n tr l i. Ng i bán là ng i ph i ch u phíặ ộ ầ ể ậ ượ ệ ả ờ ườ ườ ả ị đi n báo.ệ ►Ng i xu t kh u chuy n sang ph ng th c nh thuườ ấ ẩ ể ươ ứ ờ N u không th s d ng m t trong nh ng cách trên, ng i xu t kh u có th yêu c uế ể ử ụ ộ ữ ườ ấ ẩ ể ầ ngân hàng giao d ch g i b ch ng t v i trách nhi m c a mình v m i r i ro đ nị ử ộ ứ ừ ớ ệ ủ ề ọ ủ ế ngân hàng m đ nh thu. V i cách này, ng i xu t kh u ph i ch m t th i gianở ể ờ ớ ườ ấ ẩ ả ờ ộ ờ m i đ c thanh toán. Ngân hàng m s hành đ ng nh m t ngân hàng nh thu, sớ ượ ở ẽ ộ ư ộ ờ ẽ chuy n s ti n thu đ c b ng th hàng không cho ng i xu t kh u thông qua ngânể ố ề ượ ằ ư ườ ấ ẩ NONSTOP Page 33 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ hàng c a ng i này. N u giá tr h i phi u là m t s ti n l n, ng i xu t kh u nênủ ườ ế ị ố ế ộ ố ề ớ ườ ấ ẩ yêu c u ngân hàng thu ngân chuy n s ti n thu đ c trên b ng đi n chuy n ti n đầ ể ố ề ượ ằ ệ ể ề ể thu đ c ti n nhanh h n.ượ ề ơ 3.3. Kinh nghi m m t s ngân hàng trên th gi i v h n ch r i ro trongệ ộ ố ế ớ ề ạ ế ủ ph ng th c tín d ng ch ng t .ươ ứ ụ ứ ừ Các ngân hàng l n n c ngoài đ u r t chú tr ng đ n vi c phòng ng a r i roớ ở ướ ề ấ ọ ế ệ ừ ủ trong ho t đ ng ngân hàng nói chung và r i ro trong ho t đ ng TTQT và TDCT nóiạ ộ ủ ạ ộ riêng. H có r t nhi u u th trong ho t đ ng phòng ng a r i ro trong ph ng th cọ ấ ề ư ế ạ ộ ừ ủ ươ ứ TDCT do có th i gian ho t đ ng lâu dài, đúc k t đ c nhi u kinh nghi m, có hờ ạ ộ ế ượ ề ệ ệ th ng chi nhánh nhi u qu c gia, có nhi u nhân viên lâu năm giàu kinh nghi m... Vìố ở ề ố ề ệ v y, nh ng kinh nghi m mà các ngân hàng l n n c ngoài đúc k t s mang l iậ ữ ệ ớ ở ướ ế ẽ ạ nhi u bài h c cho các ngân hàng Vi t Nam trong công tác ph.ng ng a r i ro trongề ọ ệ ừ ủ ph ng th c TDCT.ươ ứ 3.3.1. Phân lo i khách hàng.ạ Các ngân hàng n c ngoài có nh ng tiêu chu n đ phân lo i khách hàng thu c lo iướ ữ ẩ ể ạ ộ ạ khách hàng có tình hình tài chính t t, trung bình và x u. Tùy m i ngân hàng mà có hố ấ ỗ ệ thông tiêu chu n phân lo i khác nhau. Khi ti n hành giao d ch v i m t khách hàng,ẩ ạ ế ị ớ ộ ngân hàng s phân lo i khách hàng đó thu c nhóm khách hàng nào. Đ i v i kháchẽ ạ ộ ố ớ hàng có tình hình tài chính t t s đ c c p h n m c tín d ng, h n m c chi t kh u,ố ẽ ượ ấ ạ ứ ụ ạ ứ ế ấ b o lãnh m th tín d ng có th kí qu là 0%. Đ i v i nh ng khách hàng có tình hìnhả ở ư ụ ể ỹ ố ớ ữ tài chính trung bình s đ c c p h n m c chi t kh u có truy đòi, h n m c b o lãnhẽ ượ ấ ạ ứ ế ấ ạ ứ ả m th tín d ng có kí qu . Đ i v i khách hàng có tình hình tài chính x u s khôngở ư ụ ỹ ố ớ ấ ẽ đ c c p h n m c tín d ng ho c ph i trình lên h i đ ng tín d ng. Có đ c b cượ ấ ạ ứ ụ ặ ả ộ ồ ụ ượ ướ chu n b ban đ u t t s gi m thi u đ c r i ro cho ngân hàng sau này.ẩ ị ầ ố ẽ ả ể ượ ủ 3.3.2. S d ng các th a thu n trong h p đ ng, cam k t và m u bi u.ử ụ ỏ ậ ợ ồ ế ẫ ể Khi các ngân hàng tham gia vào các giao d ch tín d ng nói chung và các giao d ch tínị ụ ị d ng ch ng t nói riêng đ u có nh ng h p đ ng, th a thu n v i khách hang đ cụ ứ ừ ề ữ ợ ồ ỏ ậ ớ ượ so n th o m t cách ch t ch . Các h p đ ng, th a thu n đó có th là h p đ ng c pạ ả ộ ặ ẽ ợ ồ ỏ ậ ể ợ ồ ấ b o lãnh, h p đ ng chi t kh u, th a thu n v kí qu th tín d ng, các m u đ n xinả ợ ồ ế ấ ỏ ậ ề ỹ ư ụ ẫ ơ NONSTOP Page 34 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ m th tín d ng, phát hành th b o lãnh nh n hàng c a khách hàng. Trong các h pở ư ụ ư ả ậ ủ ợ đ ng và th a thu n này, các ngân hàng th ng đ a các đi u kho n ràng bu c tráchồ ỏ ậ ườ ư ề ả ộ nhi m c a khách hàng khi có r i ro x y ra đ gi m thi u trách nhi m c a ngân hàng.ệ ủ ủ ả ể ả ể ệ ủ Các ngân hàng l n th ng có m t b ph n ho c phòng ban chuyên so n th o các h pớ ườ ộ ộ ậ ặ ạ ả ợ đ ng và m u bi u này đ khi có r i ro x y ra ngân hàng có đ căn c đ gi m thi uồ ẫ ể ể ủ ả ủ ứ ể ả ể trách nhi m cho mình.ệ 3.3.3. Phòng quan h qu c t có ch c năng v thông tin và c nh báoệ ố ế ứ ề ả Các ngân hàng trên th gi i th ng thành l p phòng quan h qu c t , phòngnày cóế ớ ườ ậ ệ ố ế ch c năng thu th p và cung c p thông tin v các ngân hàng và qu c gia trên th gi i.ứ ậ ấ ề ố ế ớ L i th c a các ngân hàng này là có r t nhi u chi nhánh các n c trên th gi i giúpợ ế ủ ấ ề ở ướ ế ớ cho phòng quan h qu c t có nh ng thông tin c n thi t v các ngân hàng, v t ngệ ố ế ữ ầ ế ề ề ừ qu c gia trên th gi i. Phòng quan h qu c t th ng có nh ng c m nang giúp choố ế ớ ệ ố ế ườ ữ ẩ các giao d ch hàng ngày di n ra hi u qu chính xác. C m nang này đ c c p nh tị ễ ệ ả ẩ ượ ậ ậ th ng xuyên cho phù h p v i đ c tr ng c a m i n c, m i chi nhánh. Ngoài ra,ườ ợ ớ ặ ư ủ ỗ ướ ỗ phòng quan h qu c t luôn đ a ra nh ng c nh báo v r i ro qu c gia, r i ro khiệ ố ế ư ữ ả ề ủ ố ủ ngân hàng giao d ch v i chính ph , doanh nghi p ho c t ch c tài chính t i qu c giaị ớ ủ ệ ặ ổ ứ ạ ố đó. Đi u này giúp cho các chi nhánh có nh ng đ nh h ng trong giao d ch b o lãnh tínề ữ ị ướ ị ả d ng ch ng t tùy thu c vào đi u ki n c a t ng qu c gia mà đ a ra nh ng đi uụ ứ ừ ộ ề ệ ủ ừ ố ư ữ ề ki n v khách hàng khác nhau.ệ ề 3.3.4. Áp d ng công ngh cao và đào t o con ng iụ ệ ạ ườ Các ngân hàng n c ngoài th ng s d ng các ch ng trình qu n lý v i k thu tướ ườ ử ụ ươ ả ớ ỹ ậ và công ngh hi n đ i đ gi m b t nh ng r i ro. Các chi nhánh c a ngân hang b tệ ệ ạ ể ả ớ ữ ủ ủ ở ấ kỳ n c nào cũng có th truy c p thông tin liên quan ph c v cho nghi p v c aướ ể ậ ụ ụ ệ ụ ủ mình nên gi m đ c r i ro thi u thông tin. Ngoài ra, các ngân hàng này đ u đ o tàoả ượ ủ ế ề ạ m t đ i ngũ nhân viên bài b n b ng nh ng khóa hu n luy n dài ngày t i trung tâmộ ộ ả ằ ữ ấ ệ ạ đào t o, trao đ i thông tin gi a các chi nhánh, h c h i kinh nghi m t ch c qu n lýạ ổ ữ ọ ỏ ệ ổ ứ ả c a nhau.ủ Ch ng h n nh Citibank, HSBC… là nh ng ngân hàng có đ i ngũ hu n luy nẳ ạ ư ữ ộ ấ ệ chuyên nghi p, các nhân viên cao c p, có chuyên viên t v n nghi p v có th gi iệ ấ ư ấ ệ ụ ể ả đáp các tình hu ng ph c t p cho các chi nhánh. Do v y, nhân viên c a h làm vi cố ứ ạ ậ ủ ọ ệ NONSTOP Page 35 Qu n tr xu t nh p kh uả ị ấ ậ ẩ chuyên nghi p, tác phong nhanh nh n, thao tác thu n th c. H luôn đ t ch t l ngệ ẹ ầ ụ ọ ặ ấ ượ công vi c lên v trí hàng đ u, tính k lu t c a nhân viên r t cao và luôn b o m tệ ị ầ ỹ ậ ủ ấ ả ậ thông tin. 3.3.5. Trung tâm tài tr th ng m i.ợ ươ ạ Các ngân hàng th ng m i d n d n hi n đ i hóa h t ng công ngh thông tin theoươ ạ ầ ầ ệ ạ ạ ầ ệ h ng x lý giao d ch t p trung c a nhi u n c, chi nhánh v m t trung tâm.ướ ử ị ậ ủ ề ướ ề ộ Hi n nay, đây là cách làm c a nhi u ngân hàng l n trên th gi i có nhi u chiệ ủ ề ớ ế ớ ề nhánh, l ng giao d ch l n nh Citibank có trung tâm x lý tài chính th ng m i ượ ị ớ ư ử ươ ạ ở Penang (Malaysia), Bank of New York có trung tâm x l. Th ng H i (Trungử ở ượ ả Qu c), American Express Bank có trung tâm t i Singapore…ố ạ NONSTOP Page 36