Quản trị chiến lược nâng cao

Moân Quaûn trò chieán löôïc naâng cao Soá tieát: 60 tieát. (22/9/2007~) GV: ThS Traàn Thanh Tuøng Taøi lieäu: theo taøi lieäu cuûa GV. Khoûang 36trang, cuoái khoùa seõ ñöa cho lôùp photo. Saùch coù theå tham khaûo baát kyø saùch naøo. Lieân keát moân Quaûn trò hoïc. Nhaéc sô moân Quaûn trò hoïc. 1. Coù 5 chöùc naêng cô baûn: 4 chöùc naêng( hoïach ñònh, toå chöùc, laõnh ñaïo, kieåm tra) hoïaêc 5 chöùc naêng goàm (hoïach ñònh, toå chöùc, nhaân sö,ï laõnh ñaïo, kieåm tra) 2. Ñònh nghóa cuûa caùc chöùc naêng: (tham khaûo moân QTH) Caâu hoûi: 1. Quaûn trò laø gì? Chieán löôïc laø gì? - Quaûn trò laø nhöõng hoïat ñoäng phaùt sinh töø söï keát hôïp cuûa hai hoaëc nhieàu ngöôøi moät caùch coù yù thöùc ñeå hoøan thaønh muïc tieâu cuûa toå chöùc. - Chieán löôïc laø moät loïat caùc quyeát ñònh vaø haønh ñoäng coù lieân heä chaët cheõ vôùi nhau höôùng veà muïc tieâu (SGK: Chieán löôïc laø xaùc ñònh muïc tieâu chung vaø daøi haïn cuûa doanh nghieäp). (Chieán löïôc laø öôùc mô ñi keøm haønh ñoäng ñeå bieán öôùc mô thaønh hieän thöïc. VD. Doanh nghieäp khi môùi hình thaønh cuõng coù nhöõng öôùc voïng trong thôøi gian bao laâu phaûi ñaït ñöïôc nhöõng thaønh töïu gì. Tuy nhieân, thöïc hieän öôùc voïng ñoù cuõng caàn xem xeùt caùc yeáu toá khaùc xoay quanh vaán ñeà nhö moâi tröøông caùc yeáu toá veà nguoàn löïc, vaät löïc…) Muïc tieâu taïo ra chieán löïôc laø taïo ra ñieàu kieän sao cho doanh nghieäp cuûa mình vöôït troäi hôn nhöõng doanh nghieäp khaùc. Khaùi nieäm: chieán löïôc laø moät chöông trình haønh ñoäng toång theå xaùc ñònh caùc muïc tieâu cô baûn daøi haïn cuûa moät doanh nghieäp löïa choïn caùc ñöøông loái hoïat ñoäng vaø caùc chính saùch ñieàu haønh vieäc thu thaäp söû duïng vaø boá trí caùc nguoàn löïc ñeå ñaït ñöïôc caùc muïc tieâu cuï theå laøm taêng söùc maïnh moät caùch hieäu quaû nhaát vaø daønh ñöïôc lôïi theá caïnh tranh beàn vöõng ñoái vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh khaùc. 2. Chia xeû moät soá VD ñeå hieåu roõ hôn veà chieán löïôc (Ñaây laø moät moân khoa hoïc xaõ hoäi, tìm hieåu veà caùc chieán löïôc cuûa DN nhö saùp nhaäp DN, mua CP….) 3. Quaûn trò chieán löïôc: quaù trình hoïc goàm: - Phaân tích taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá moâi tröôøng: vó moâ vaø vi moâ, caùc yeáu toá moâi tröôøng, taát caû caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán thaønh coâng hay thaát baïi cuûa DN. Nhaèm nhaän thaáy nhöõng ñieàu maïnh vaø ñieàu yeáu cuûa DN ñeå giaûm bôùt ruûi ro. - Phaân tích tình hình: - Xaây döïng chieán löôïc: thoâng qua caùc chieán löôïc xung quanh mình thoâng qua baùo ñaøi, saùch….vaän duïng cho baûn thaân, ñöa ra phöông aùn toái öu (löïa choïn vaøo thôøi ñieåm) - Kieåm tra vieäc thöïc hieän caùc chieán löôïc: ñi ñuùng hay ñi cheäch höôùng. TOÅNG QUAN QUAÛN TRÒ CHIEÁN LÖÔÏC 1. Taàm nhìn (Vision). Vaøo website cuûa moät soá coâng ty lôùn ñeàu coù nhaéc ñeán taàm nhìn: Caâu hoûi: Taàm nhìn laø gì? (Coù bao giôø nghe noùi ñeán taàm nhìn xa, taàm nhìn gaàn, coù caùi ñaàu….) Laø khaû naêng nhìn nhaän vaán ñeà töø nhöõng keát quaû ñöôïc phaân tích veà moâi tröøông thöïc teá xoay quanh doanh nghieäp döïa treân nhöõng keá hoïach doanh nghieäp ñaõ ñeà ra, ñaùnh giaù möùc ñoä coù theå ñaït ñöïôc nhaèm ñem laø hieäu quaû cho toå chöùc. VD: veà vieäc ñaët teân cuûa moãi ngöôøi, taïi sao ba meï ñaët teân naøy maø khoâng ñaët teân khaùc. Vì taát caû ñeàu do ñònh höôùng vaø hy voïng cuoäc ñôøi cuûa ngöôøi con naøy coù theå gioáng hoïaêc töông töï nhö mong öôùc cho cha meï. Taàm nhìn laø caùi nhìn ñaàu tieân veà öôùc voïng, khao khaùt ñaët ra caàn ñaït ñöïôc hình aûnh nhö vaäy trong töông lai. Doanh nghieäp phaûi xaây döïng taàm nhìn: laø böùc tranh cuûa doanh nghieäp ôû ngaøy mai. Taát caû caùc ñònh höôùng cuûa doanh nghieäp ñeàu phaûi höôùng vaøo ñoù. Taàm nhìn voâ cuøng quan troïng, vaø DN phaûi bieát DN phaûi laøm nhöõng gì. Moät soá DN lôùn, taàm nhìn cuûa hoï khoâng phaûi laø lôïi nhuaän tröùôc maét maø DN ñaët ra phaûi ñaït ñöïôc nhöõng gì trong töông lai. Coù theå ngay böôùc ñaàu thua loã moät khoûan vôùi muïc ñích ñaàu tö. Khaùi nieäm: Taàm nhìn laø gôïi ra moät ñònh höôùng trong töông lai, moät khaùt voïng maø coâng ty muoán ñaït tôùi. Hoaëc: Taàm nhìn laø höôùng moïi thaønh vieân trong toå chöùc ñeán moät ñieåm chung trong töông lai. VD. Taàm nhìn cuûa trang web Google: taàm nhìn saép xeáp taát caû thoâng tin treân toøan caàu. Töø trang web naøy coù theå lieân keát ñeán nhöõng trang web khaùc. VD. Thöùc aên haèng ngaøy, nhöõng DN, taäp ñoøan phaùt trieån theo moät ñònh höôùng saün coù theå saûn phaåm cuûa hoï khoâng baèng nhöõng tieäm kinh doanh nhoû nhöng hoï coù taàm nhìn ñeå phaùt trieån. 2. Nhieäm vuï chieán löïôc (Mission) - Laø moät soá caàn phaûi laøm ñeå ñaït ñöïôc muïc tieâu chieán löôïc. - Töø taàm nhìn (vision), ñöa ra nhieàu nhòeâm vuï chieán löïôc (mission) vaø taùc nghieäp (object). Khaùi nieäm: nhieäm vuï chieán löôïc laø nhöõng muïc ñích chính cuûa doanh nghieäp nhaèm phaân tích ñaëc tröng cuûa doanh nghieäp mình vôùi doanh nghieäp khaùc cuøng ngaønh. Hay noùi caùch khaùc muïc ñích kinh doanh cuûa doanh nghieäp laø nhieäm vuï chieán löôïc hay coøn goïi laø toân chæ, chöùc naêng hoaëc nhieäm vuï cuûa DN. Ñöôïc theå hieän qua caùc baûng baùo caùo nhieäm vuï: Baûng baùo caùo nhieäm vuï goàm caùc noäi dung sau: a. Khaùch haøng (ngöôøi mua haøng vaø ngöôøi tieâu thuï saûn phaåm) b. Saûn phaåm hay dòch vuï chính cuûa DN cung caáp laø gì? c. Thò tröôøng: DN ñang caïnh tranh taïi ñaâu d. Coâng ngheä: bao goàm coâng ngheä hieän taïi ñang söû duïng vaø möùc ñoä DN quan taâm ñeán coâng ngheä naøy ra sao. e. Trieát lyù kinh doanh: laø nhöõng nieàm tin cô baûn, nhöõng chaân giaù trò, nhöõng giaù trò öu tieân hay nguyeän voïng. f. Söï quan taâm ñeán vaán ñeà moâi tröôøng: moâi tröôøng xaõhoäi vaø moâi tröôøng töï nhieân. g. Söï quan taâm: ñeán thuoäc caáp vaø nhaân vieân nhö thaùi ñoä trong hieän taïi vaø haønh xöû trong töông lai. h. Muïc ñích (lyù do ñeå vieát baùo caùo nhieäm vuï) * Nhaèm thieát laäp tieáng noùi chung beân trong cuõng nhö beân ngoøai cuûa toå chöùc. * Ñònh roõ muïc tieâu cuûa toå chöùc. * Taïo söï nhaát trí veà phöông höôùng muïc tieâu chung cuûa toå chöùc. * Taïo thuaän lôïi cho vieäc: ñöa caùc muïc tieâu vaøo toå chöùc. * Phaân boå nhieäm vuï cho caùc caù nhaân vaø boä phaän * Cung caáp tieâu chuaån ñeå phaân phoái caùc nguoàn taøi nguyeân. VD: trieát lyù cuûa Nutrifood (giaùm ñoác laø moät baùc só dinh döôõng) “Moãi moät saûn phaåm laøm ra tröôùc maét khoâng phaûi vì lôïi nhuaän maø xuaát phaùt töø söùc khoûe cuûa coäng ñoàng”. Vì tæ leä töû vong treû sô sinh raát nhieàu vaøo thaäp kyû 80 do ñöøông ruoät cuûa treû khaùc ngöôøi lôùn. Sau khi caûi thieän baèng caùch taïo ra saûn phaåm chuyeân duøng cho treû sô sinh thì giaûm thieåu ñöôïc tæ leä töû vong ôû treû. Yeâu caàu: xem tham khaûo töø caùc website cuûa coâng ty lôùn veà trieát lyù vaø taàm nhìn cuûa DN. Xem theâm saùch giaùo khoa veà lyù thuyeát. 3. Nguoàn löïc: - Khaùi nieäm taàm nhìn vaø nhieäm vuï chieán löôïc phaûi naém baét cho kyõ. - Coù nguoàn löïc maïnh vaø nguoàn löïc yeáu (nguoàn löïc laø caùi maø DN ñang coù, ñang sôû höõu): bao goàm tö lieäu saûn xuaát vaø löïc löôïng saûn xuaát. Nguoàn löïc coù theå bao goàm taøi chính, vaät chaát, con ngöôøi, taøi saûn voâ hình vaø caùch toå chöùc ñaõ ñöïôc doanh nghieäp söû duïng ñeå phaùt trieån, saûn xuaát, phaân phoái saûn phaåm hoaëc dòch vuï ñeán khaùch haøng cuûa mình. Taøi saûn taøi chính bao goàm: voán coå phaàn (capity) vaø nhöõng khoûan nôï phaûi thu, tieàn laõi. Taøi saûn vaät chaát: nhaø xöôûng, maùy moùc, phöông tieän, vaät lieäu… Nhaân löïc: kinh nghieäm, ñaëc ñieåm, kieán thöùc, söï saùng suoát, kyõ naêng, khaû naêng vaø naêng löïc. Taøi saûn voâ hình: goàm nhaõn hieäu, baèng saùng cheá, danh tieáng, thöông hieäu, cô sôû döõ lieäu, baûn quye àn… Taøi saûn toå chöùc (caùch thöùc toå chöùc DN) goàm lòch söû, vaên hoùa, heä thoáng coâng vieäc, chính saùch toå chöùc, moái quan heä laøm vieäc, möùc ñoä tin caäy. VD: quyõ ñaàu tö sôû höõu soá löôïng nhaân vieân khoûang 30 ngöôøi, nhöõng ngöôøi naøy laøm vieäc cöïc kyø nhaïy beùn. Seõ noùi veà vai troø cuûa quyõ ñaàu tö. VD: So saùnh vôùi ñoäi nguõ nhaân vieân cuûa caùc coâng ty saûn xuaát coù soá nhaân vieân vaøi nghìn ngöôøi. Noùi ñeán con ngöôøi: ngoøai theå chaát vaø söùc khoûe chöa ñeà caäp ñeán giaù trò beân trong. Giaù trò voâ hình beân trong laø trình ñoä qua ñaøo taïo vaø kinh nghieäm thöïc teá. Moái quan heä: ñeà caäp ñeán caùc beân lieân quan, caùc quan bieát phaùt sinh bình thöôøng khoâng ñem laïi baát kyø lôïi nhuaän naøo, ñoâi luùc taëng quaø tieäc tuøng…. Nhöng ñeán khi caàn söï giuùp ñôõ thì môùi nhaän ra. VD. Xaây döïng tröøông hoïc, xin giaáy pheùp xaây döïng, ñöïôc nhaø nöôùc giao quyeàn söû duïng ñaát… Naêng löïc laø gì? Thöông hieäu laø moät taøi saûn cuûa doanh nghieäp. Phaân bieät giöõa thöông hieäu vaø nhaõn hieäu. Thöông hieäu gaén lieàn vôùi doanh nghieäp coøn nhaõn hieäu gaén lieàn vôùi saûn phaåm. VD: Thöông hieäu cuûa Cty Taân Hieäp Phaùt laø saûn phaåm traø xanh. Vaø traø xanh O2 laø nhaõn hieäu cuûa saûn phaåm traø ñoù. Thöông hieäu laø gì? Coù giaù trò veà kinh teá, laø caùi hieäu coù theå baùn ñöïôc duø xuaát phaùt töø moät nhaõn hieäu naøo ñoù. Khi noùi ñeán saûn phaåm cuûa thöông hieäu naøo ñoù, chuùng ta coù theå lieân töôûng ngay ñeán saûn phaåm ñoù. Giaù trò voâ hình beân trong saûn phaåm, coù theå baùn ñöïôc, giaù trò ñöïôc thöøa nhaän goïi laø thöông hieäu. Tham khaûo Quyeàn sôû höõu coâng ngheä: bao goàm quyeàn sôõ höõu trí tueä, quyeàn sôû höõu gioáng caây troàng vaø quyeàn taùc giaû. Nhaõn hieäu laø gì? Coù taùc duïng phaân bieät saûn phaåm naøy vôùi saûn phaåm khaùc. Khaùc nhau giöõa thöông hieäu vaø nhaõn hieäu Khaùch haøng. Khi ñaùnh giaù doanh nghieäp naøo ñoù ngöôøi ta thöøông ñaùnh giaù qua taøi saûn höõu hình: maùy moùc, voán, thò phaàn (thò tröôøng), quan heä giöõa toå chöùc vôùi toå chöùc, bí quyeát kinh doanh, caùc cô sôû döõ lieäu (maïch trong maùy tính Database) veà khaùch haøng veà nhaø cung caáp (VD: Database cuûa Metro quaûn lyù qua theû khaùch haøng coù theå xem xeùt ñöïôc haønh vi tieâu duøng cuûa khaùch haøng, töø ñoù tìm ra ñöïôc möùc ñoä söû duïng haøng hoùa cuûa khaùch haøng) (VD: döõ lieäu veà thoâng tin cuûa beänh nhaân maø Beänh vieän Caàn Thô ñang laøm, trong theû laø bao goàm taát caû caùc beänh cuûa beänh nhaân töø tröùôc (beänh aùn), khi vaøo beänh laø ñöa theû laø coù theå bieát ñöôïc beänh cuûa beänh nhaân ñoù) Sau naøy coù phaàn ñaùnh giaù caùc yeáu toá caïnh tranh: 4. Vaên hoùa doanh nghieäp: Laø moät yeáu toá quan troïng, laø cô sôû ñeå phaùt trieån beàn vöõng vaø laø caùi khoù baét chöùôc nhaát. Ñaëc ñieåm gì theå hieän vaên hoùa DN: trang phuïc, caùch öùng xöû cuûa nhaân vieân vôùi caáp treân caáp döôùi, vôùi beân trong vaø beân ngoøai toå chöùc, noäi quy doanh nhieäp (giôø giaác laøm vieäc) Vaên hoùa DN: laø nhöõng nhaän thöùc toàn taïi trong caùc thaønh vieân cuûa taäp theå, coù khaû naêng chi phoái moïi haønh ñoäng, suy nghó vaø nhöõng thoùi quen cuûa hoï. - Laø nhöõng chuaån möïc, khuoân maãu coù tính truyeàn thoáng maø moïi thaønh vieân trong toå chöùc phaûi noi theo, phaûi thöïc hieän bao goàm nhöõng ñieàu caám kî, nhöõng tieâu chuaån ñaïo ñöùc, nhöõng chuaån möïc giaù trò hay nhöõng giaù trò maø ñöïôc nhaân vieân thöøa nhaän, nhaän thöùc, chia xeû hay phaûn öùng laïi vôùi moâi tröôøng beân ngoøai. Ñaëc ñieåm vaên hoùa DN: laø töông ñoái oån ñònh vaø bieåu hieän thöôøng xuyen theo thôøi gian nhö tính caùch cuûa con ngöôøi. VD. Söï gaén boù cuûa caùc thaønh vieân, söï quan taâm giöõa ngöôøi vaø ngöôøi, söï quan taâm ñeán caùc nhoùm laøm vieäc. Caùc tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù caùc thaønh quaû hay söï chaáp nhaän cuûa maâu thuaån. Caùch phaûn öùng laïi söï thay ñoåi cuûa moâi tröôøng. * Nguoàn goác cuûa vaên hoùa DN: phaûn aùnh nhöõng nhaân caùch, nhaõn quan cuûa ngöôøi saùng laäp. * Nhieäm vuï thoâng leä, ñònh kieán ñeå taïo ra hình aûnh DN. * Ñöïôc tieáp nhaän vaø truyeàn baù bôûi nhöõng coäng söï hay ngöôøi saùng laäp ban ñaàu. Caàn laøm roõ taàm quan troïng cuûa vaên hoùa DN. VD: YÙ nghóa côø ñoû sao vaøng VN, maøu ñoû laø maøu maùu qua ñaáu tranh, maøu vaøng laø da vaøng. Sao vaøng coù naêm caùnh töôïng tröng cho 5 giai caáp goàm: só, noâng, coâng, thöông, binh. 5. Caùc ñoái töôïng höõu quan: Phaûi tìm hieåu taát caû caùc coâng vieäc cuûa ngöôøi khaùc trong cuøng moät guoàng maùy ñeå ñaûm baûo 2 vaán ñeà. Moät laø, neáu trôû thaønh ngöôøi laõnh ñaïo, mình coù theå hieåu moät caùch roõ raøng veà coâng vieäc cuûa caáp döôùi. Hai laø, neáu cuøng laø ñoàng nghieäp mình coù theå hieåu vaø thoâng caûm vôùi coâng vieäc cuûa ngöôøi khaùc, töø ñoù keát hôïp coâng vieäc toát hôn hieäu quaû hôn. Caâu hoûi: Töø thöïc tieãn, maø cuï theå laø trong doanh nghieäp. Nhaän ñònh nhöõng ñoái töôïng höõu quan laøm aûnh höôûng ñeán doanh nghieäp, nhöõng ngöôøi maø seõ taïo ra thôøi cô hoaëc nguy cô ñoái vôùi doanh nghieäp. Goàm 2 khía caïnh: Khaùch quan: Yeáu toá beân ngoøai: kinh teá, chính trò, vaên hoùa, xaõ hoäi - Ngöôøi daân ñòa phöông leân tieáng noùi toá caùo, phaûn aùnh doanh nghieäp trong caùc tröôøng hôïp gaây aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng cuûa hoï nhö oàn aøo, oâ nhieãm moâi tröôøng… - Cô quan truyeàn thoâng “cô quan quyeàn löïc thöù tö-cô quan ngoân luaän” (baùo, ñaøi): baùo chí, baùo ñieän töû, ñaøi truyeàn hình, ñaøi truyeàn thanh. Aûnh höôûng: coù aûnh höôûng toát vaø xaáu Yeáu toá beân trong: caùc ñôn vò toå chöùc coâng ñoøan, caùc boä phaän phoøng ban. - Coâng ñoøan: toå chöùc ñaïi dieän soá ñoâng leân tieáng noùi ñoøi quyeàn lôïi vaø öu saùch cho ñoái töôïng lao ñoäng, coù theå ñoái khaùng vôùi ngöôøi laøm chuû. Ngöôøi laøm coâng ñoøan phaûi laø ngöôøi laøm thueâ. Ñoù laø vai troø, chöùc naêng, nhieäm vuï nhöng chính vì ngöôøi laøm coâng ñoøan luoân giaønh quyeàn lôïi cho caáp lao ñoäng vaø deã daøng gaây maâu thuaån vôùi caáp laõnh ñaïo neân bò truø daäp. Do vaäy, trong thöïc teá, ngöôøi laøm coâng ñoøan chöa theå laøm heát chöùc naêng cuûa hoï. Chuû quan: Khaùch haøng: Ñoái thuû caïnh tranh: Nhaø cung öùng Caùc thaønh vieân trong toå chöùc: coå ñoâng (quyeàn lôïi, quyeàn löïc trong HÑQT), caùn boä coâng nhaân vieân (löông, phuùc lôïi, ñòa vò, ñieàu kieän phaùt trieån ngheà nghieäp, ñoäng cô chuû yeáu laø nhu caàu sinh lyù - Maslow) Nhaø quaûn lyù caáp cao: hoï caàn ñieàu gì? Nhu caàu gì? - Môû roäng quy trình saûn xuaát kinh doanh (chia lôøi ít cho nhaân vieân), - Nhu caàu quyeàn löïc, duøng phöông phaùp baùn haøng hueà voán hoaëc loã ñeå taïo ra moät aûnh höôûng naøo ñoù (VD. Ngöôøi mua laø moät ngöôøi coù theá löïc naøo ñoù. Nhôø mua baùn nhö theá seõ taïo ñöôïc moái quan heä toát, cô hoäi ñeå thu laïi nguoàn lôïi khaùc trong töông lai). Caùc ñoái töôïng höõu quan laø caù nhaân hay taäp theå coù nhöõng quyeàn haïn nhaát ñònh trong vieäc ñoøi hoûi öu saùch doanh nghieäp laøm theo yù muoán cuûa hoï. Öu saùch hay nhöõng nguyeän voïng naøy thöøông ñoái khaùng nhau Tieán trình phaân tích taùc ñoäng cuûa caùc ñoái töôïng höõu quan naøy goàm: Nhaän daïng caùc ñoái töôïng höõu quan laø ai? Nhaän daïng söï quan taâm vaø quyeàn lôïi cuûa hoï laø gì? Nhaän daïng caùc öu saùch cuûa hoï: Nhaän daïng söï quan troïng cuûa hoï ñoái vôùi doanh nghieäp cuûa mình (coù raát nhieàu quyeàn lôïi, öu saùch…thì seõ quan taâm ñeán möùc ñoä aûnh höôûng lôùn) Nhaän daïng nhöõng khoù khaên do taùc ñoäng cuûa nhöõng öu saùch naøy taùc ñoäng ñeán chieán löïôc cuûa doanh nghieäp (theå hieän trong baùo caùo nhieäm vuï) Caùc ñoái töôïng höõu quan goàm caùc ñoái töïông sau: Ñoái töôïng beân trong doanh nghieäp goàm: coå ñoâng, coâng ñoøan, nghieäp ñoøan, caùn boä coâng nhaân vieân. Moät soá ñoái töôïng khaùc nhö ban ñieàu haønh quaûn lyù… Ñoái töïông beân ngoøai doanh nghieäp goàm: nhaø nöôùc (chính quyeàn caùc caáp ñoøi hoûi tuaân theo phaùp luaät kyû cöông, trong khi caùc doanh nghieäp ñeàu muoán laùch luaät), Coâng chuùng (ngöôøi daân ñòa phöông xung quanh doanh nghieäp, keùo theo söï toàn taïi hoaëc aûnh höôûng), Coäng ñoàng ñòa phöông (caùc toå chöùc quyeân goùp, ñeán doanh nghieäp xin quyeân goùp…trong khi doanh nghieäp khoâng muoán chi, chi nhieàu hoaëc chi ít) Khaùch haøng: muoán ngon boå reû, caùi gì cuõng caàn toát nhaát trong khi ñieàu ñoù ñem laïi khoù khaên cho doanh nghieäp. Ñoái thuû caïnh tranh (ñoái khaùng quyeàn lôïi): caùc ñoái thuû ñeàu muoán caïnh tranh laønh maïnh (duøng trí tueä) trong khi caùc doanh nghieäp laïi caïnh tranh khoâng laønh maïnh (duøng kyû xaûo). Nhaø cung caáp: muoán baùn haøng nhanh thu tieàn mau, khi doanh nghieäp thích caøng laâu caøng toát. Thaûo luaän sau: Chính trò trong doanh nghieäp Tam quyeàn phaân laäp: laäp phaùp (quoác hoäi), haønh phaùp (chính phuû), tö phaùp(vieän kieåm soùat, toøa aùn), (thöù tö laø cô quan ngoân luaän, baùo ñaøi) Quoác hoäi hoïp 1 naêm 2 laàn xuaân thu nhieäm kyø. Ñaïi bieåu quoác hoäi chuyeân traùch coù quyeàn lôïi raát nhieàu maø cuï theå laø duø coù toäi gì nhöng coâng an vaãn chöa theå baét vaø phaùn xeùt tröôùc khi quoác hoäi hoaëc uûy ban thöôøng vuï quoác hoäi baõi nhieäm. Chæ sau khi baõi nhieäm môùi xeùt xöû ñaïi bieåu ñoù ñuùng theo phaùp luaät ñöôïc. PHAÂN TÍCH TAÙC ÑOÄNG CAÙC YEÁU TOÁ MOÂI TRÖØÔNG 1. Moâi tröøông beân ngoøai: Moâi tröôøng vó moâ:  Kinh teá vó moâ: GDP, GNP, laïm phaùt,laõi suaát, tæ giaù, thaát nghieäp, caùn caân thöông maïi… GDP (Gross Dometis Product –toång saûn phaåm quoác noäi): C+I+G+X-M, theå hieän söï thònh vöôïng, möùc ñoä giaøu coù cuûa quoác gia. Laïm phaùt: giaûm phaùt, thieåu phaùt, sieâu laïm phaùt… Laõi suaát:  Yeáu toá theå cheá chính trò, söï quaûn lyù nhaø nöôùc, heä thoáng phaùp luaät (do UÛy ban thöôøng vuï quoác hoäi ban haønh) Quan heä coâng chuùng (PR- Public Relation): quan heä vôùi coâng chuùng (nhöõng ngöôøi xung quanh) ñeå coù hình aûnh toát veà mình, ñieàu naøy thoâng qua phöông tieän laø cô quan baùo chí, ñaøi…  Yeáu toá xaõ hoäi hoïc: noùi ñeán xaõ hoäi laø noùi ñeán nhöõng yeáu toá veà con ngöôøi (giôùi tính, tuoåi taùc, trình ñoä, tình traïng hoân nhaân, toân giaùo, ngheà nghieäp, theå chaát, taâm sinh lyù, haønh vi con ngöôøi, taâm lyù con ngöôøi)  Yeáu toá khoa hoïc – coâng ngheä: trình ñoä phaùt trieån khoa hoïc kyõ thuaät taïi thôøi ñaïi, 1. Hieán phaùp - Laø ñaïo luaät cô baûn xaùc ñònh cheá ñoä chính trò, kinh teá, xaõ hoäi, vaên hoùa, an ninh quoác phoøng, ñoái ngoïai, xaùc laäp nguyeân lyù toå chöùc cuûa boä maùy nhaø nöôùc quy ñònh quyeàn vaø nghóa vuï cô baûn cuûa coâng daân. - Hieán phaùp laø ñaïo luaät cô baûn bôûi leõ hieán phaùp chæ quy ñònh nhöõng ñieàu luaät chung laøm neàn taûng, caùc boä luaät khaùc phaûi chi tieát hoùa, cuï theå hoùa nhöõng noäi dung cô baûn cuûa hieán phaùp. - Hieán phaùp laø ñaïo luaät cao nhaát bôûi leõ hieán phaùp do quoác hoäi, cô quan quyeàn löïc toái cao ban haønh thoâng qua vôùi ít nhaát 2/3 toång soá ñaïi bieåu quoác hoäi bieåu quyeát taùn thaønh. Ñoàng thô øi hieán phaùp coù quyeàn phuû nhaän baát kyø vaên baûn phaùp luaät naøo neáu traùi vôùi hieán phaùp. - Nhaø nöùôc ta laàn löïôt ban haønh HP1946, HP1959, HP1980 vaø HP hieän haønh 1992. - Luaät doanh nghieäp môùi nhaát laø Luaät DN 2006, coù giaù trò töø 1/1/2006. 2. Luaät: (bao goàm ñaïo luaät, boä luaät vaø luaät) - Ñaïo luaät laø vaên baûn phaùp luaät ñieàu chænh caùc quan heä xaõ hoäi vó moâ nhaát trong ñôøi soáng xaõ hoäi. VD: hieán phaùp laø moät ñaïo luaät. - Boä luaät laø vaên baûn phaùp luaät ñieàu chænh caùc quan heä xaõ hoäi phaùt sinh trong moät lónh vöïc nhaát ñònh cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. VD: boä luaät hình söï, boä luaät lao ñoäng… - Luaät laø vaên baûn luaät ñieàu chænh caùc quan heä xaõ hoäi vi moâ nhaát cuûa ñôøi soáng xaõ hoäi. VD: luaät doanh nghieäp, luaät phaù saûn, luaät luaät sö…. 3. Phaùp leänh: Laø vaên baûn do uûy ban thöøông vuï quoác hoäi ban haønh cuï theå hoùa, chi tieát hoùa nghò quyeát cuûa quoác hoäi. 4. Leänh: Laø vaên baûn cuûa chuû tòch nöùôc ban haønh ñeå phaùp lyù hoùa thaåm quyeàn cuûa chuû tòch nöùôc veà ñoái noäi vaø ñoái ngoïai: VD: leänh ñaïi xaù, leänh tuyeân boá chieán tranh, leänh toång ñoäng vieân… 5. Nghò quyeát:Laø vaên baûn ñeå ban haønh caùc chuû tröông, chính saùch lôùn nhieäm vuï keá hoïach, ngaân saùch nhaø nöôùc vaø caùc coâng taùc quan troïng khaùc. 6. Nghò ñònh: Laø vaên baûn ñeå xaùc laäp caùc cô quan haønh chính nhaø nöôùc quy ñònh quyeàn vaø nghóa vuï cuï theå cuûa coâng daân. 7. Quyeát ñònh: Laø vaên baûn ñeå ban haønh caùc cheá ñoä chính saùch, cheá ñoä veà tuyeån duïng, ñieàu ñoäng, boå nhieäm, khen thöôûng, kyû luaät caùn boä nhaø nöôùc. Chi tieát hoùa, cuï theå hoùa noäi dung nghò quyeát vaø nghò ñònh. 8. Chæ thò:Laø vaên baûn ñeå truyeàn ñaït chuû tröông, chính saùch hay quy ñònh chi tieát veà thi haønh noäi dung nghò quyeát, nghò ñònh vaø quyeát ñònh. 9. Thoâng tö: laø vaên baûn höôùng daãn thi haønh caùc cheá ñoä chính saùch va quy ñònh cuï theå ñeå thi haønh noäi dung nghò quyeát, nghò ñònh, quyeát ñònh vaø chæ thò. a) Nghò quyeát lieân tòch: Laø vaên baûn ñöôïc hình thaønh theo chuû tröông coâng taùc giöõa moät cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn lieân keát vôùi moät cô quan laõnh ñaïo ñoaøn theå caáp töông ñöông cuøng quy ñònh. VD: nghò quyeát lieân tòch giöõa boä tröôûng LÑ-TBXH vôùi Trung öông hoäi phuï nöõ VN veà vieäc phuïng döôõng baø meï VN anh huøng. b) Nghò quyeát lieân boä: - Laø vaên baûn höôùng daãn thi haønh theo chuû tröông coâng taùc giöõa 2 hay nhieàu boä cuøng quy ñònh. Chuù yù: Leä (thoâng leä) quan troïng hôn vaø hieåu ñöïôc seõ giuùp doanh nghieäp coù nhieàu cô hoäi trong vieäc ruùt ngaén thôøi gian vaø giaûm thieåu ñöïôc khoù khaên hôn hoøan thaønh hoà sô thuû tuïc…(Taát caû doanh nghieäp ñeàu hieåu luaät nhöng taùc ñoäng ñeán ñuùng ngöôøi, laøm ñuùng tieán ñoä thì caàn phaûi hieåu leä)  Yeáu toá ñieàu kieän töï nhieân moâi tröôøng: khoa hoïc coâng ngheä (ñaët nhaø maùy saûn xuaát gaàn nguoàn nguyeân lieäu, tieát kieäm phí vaän chuyeån…) Moâi tröôøng chung goàm 5 yeáu toá:  Nhöõng tröøông hôïp nhaø cung caáp (caùc yeáu toá ñaàu vaøo) gaây söùc eùp ñoái vôùi doanh nghieäp. - Moät soá ngaønh cung caáp ñoäc quyeàn: ñieän, nöùôc (chính phuû) - Moät soá nhaø cung caáp saûn phaåm ñoäc quyeàn- caùc yeáu toá ñaàu vaøo voâ cuøng thieát yeáu ñoái vôùi doanh nghieäp (VD.bieät döôïc, con chip maùy tính) - Soá löôïng mua cuûa doanh nghòeâp quaù nhoû so vôùi toång doanh soá cuûa nhaø cung caáp. - Khaû naêng thöông löïông cuûa nhaø cung caáp nhö naâng giaù saûn phaåm, giaûm chaát löôïng haøng hoùa trong moät soá tröøông hôïp sau: * Coâng ty khoâng coù nhieàu löïa choïn ñoái vôùi saûn phaåm thay theá. * Coâng ty mua khoái löïông raát nhoû trong toång doanh thu cuûa nhaø cung caáp * Ngaønh ngheà kinh doanh cuûa doanh nghieäp khoâng quan troïng ñoái vôùi nhaø cung caáp. * Saûn phaåm cung caáp laø ñaàu vaøo voâ cuøng quan troïng ñoái vôùi doanh nghieäp. * Nhaø cung caáp coù öu theá trong vieäc chuyeân bieät hoùa saûn phaåm. * Khaû naêng töï cung caáp cuûa doanh nghieäp mình raát thaáp. * Khaû naêng keát hôïp veà phía tröôùc cuûa nhaø cung caáp cao (trong vieäc xaây döïng chieán löïôc) - Chaát löôïng saûn phaåm laø gì? Laø saûn phaåm ñöïôc xem laø chaát löôïng khi thoûa maõn toát nhaát nhu caàu khaùch haøng (ñoä thoûa maõn nhu caàu khaùch haøng caøng cao chöùng toû chaát löôïng saûn phaåm caøng cao. Ñieàu naøy khoâng phuï thuoäc nhieàu vaøo giaáy chöùng nhaän chaát löôïng saûn phaåm)  Nhöõng tröøông hôïp khaùch haøng (caùc yeáu toá ñaàu ra) gaây söùc eùp hoaëc öu saùch baát lôïi ñoái vôùi doanh nghieäp. - Soá löôïng mua cuûa khaùch haøng quaù lôùn (khaùch haøng lôùn) - Tính ñaùp öùng nhu caàu cuûa khaùch haøng - Tính khaùc bieät cuûa khaùch haøng - Khaùch haøng gaây söùc eùp hoaëc öu saùch baát lôïi ñoái vôùi doanh nghieäp trong nhöõng tröøông hôïp sau: Doanh nghieäp Söï caïnh tranh trong ngaønh Ñoái thuû tieàm aån Saûn phaåm thay theá Nhaø cung caáp Khaùch haøng * Tuøy thuoäc vaøo löôïng haøng mua * Coù raát nhieàu nhaø cung caáp (DN) cuøng thoûa maõn moät nhu caàu cuûa khaùch haøng. * Khaùch haøng coù nhieàu löïa choïn hôn ñoái vôùi caùc saûn phaåm thay theá * Saûn phaåm dòch vuï khoâng quan troïng ñoái vôùi khaùch haøng. * Löôïng thoâng tin cuûa khaùch haøng coù ñöïôc veà saûn phaåm dòch vuï cuûa mình nhieàu (phaùt trieån khi thoâng tin coù lôïi, thu heïp khi thoâng tin baát lôïi) Saûn phaåm thay theá Saûn phaåm thay theá laø gì? Söùc eùp veà saûn phaåm thay theá: cô hoäi, ñe doïa Saûn phaåm thay theá: laø nhöõng saûn phaåm coù theå thoûa maõn moät nhu caàu naøo ñoù khaùch haøng trong moät khoûang thôøi gian nhaát ñònh (khaû naêng keát hôïp veà phía sau vaø veà phía tröôùc cuûa doanh nghieäp) Phaân bieät saûn phaåm thay theá vaø saûn phaåm caïnh tranh vôùi nhau. VD. Phôû thay theá côm Traø thay theá nöôùc suoái - Khaû naêng taïo ra saûn phaåm thay theá. - Chi phí phaùt trieån (RD) - Khaû naêng phaùt trieån coâng ngheä môùi - Khaû naêng khaùc bieät hoùa saûn phaåm - Môû roäng thò tröôøng saûn phaåm - Do phaùt trieån veà phía sau - Do nhu caàu xuaát khaåu veà taøi saûn, xuaát khaåu veà naêng löïc hay xuaát phaùt töø chieán löïôc traû ñuõa ñoái thuû caïnh tranh. VD. Saûn phaåm thay theá tröïc tieäp vaø saûn phaåm thay theá giaùn tieáp Ñoái thuû caïnh tranh: goàm ñoái thuû caïnh tranh tröïc tieáp vaø giaùn tieáp aûnh höôûng ñeán doanh thu vaø lôïi nhuaän. (caïnh tranh laø giaønh quyeàn lôïi) - Ñoái thuû caïnh tranh tieàm aån : (caïnh tranh vôùi mình nhöng khoâng nhìn thaát) laø nhöõng toå chöùc hay doanh nghieäp coù nhieàu tieàm naêng öu theá ñeå tham gia thò tröôøng maø doanh nghieäp mình laø thaønh vieân hoaëc nhöõng toå chöùc taäp theå chuaån bò tham giaù thò tröôøng. Bôûi vì moät soá lyù do sau : * Nhu caàu ña daïng hoùa saûn phaåm * Taïo ra nhöõng lôïi theá do quy moâ * Nhöõng ngöôøi naém giöõ bí kí, kinh nghieäm. VD. Heä thoáng kinh doanh G7 mart (phaùt trieån chuoãi taïp hoùa) Bao goàm caùc lôïi theá cho G7 vaø caùc tieäm taïp hoùa Tieäm taïp hoùa : * Ñöïôc trang trí maët baèng * Quyeàn lôïi laø ñöïôc tieáng thôm laây neáu cuøng phaùt trieån G7 :* Soá löôïng phaân phoái cho heä thoáng G7 * Chaát löôïng toát, giaù caû reû, coù theå traû laïi cho G7.  Nhaän dieän ñoái thuû caïnh tranh - Döïa treân khaùch haøng: khi doanh nghieäp heát saûn phaåm hay ngöøng cung caáp moät saûn phaåm dòch vò thì khaùch haøng löïa choïn dòch vuï, saûn phaåm naøo. - Döïa vaøo caùc nhoùm chieán löôïc: coù cuøng quy moâ, sôû höõu nhöõng nguoàn löïc vaø naêng löïc töông töï nhau. Hay nhöõng doanh nghieäp coù chieán löïôc töông töï nhau veà giaù, veà ñònh vò.  Moät soá thoâng tin veà ñoái thuû caïnh tranh caàn phaûi tìm hieåu: - Thoâng soá veà thò phaàn: - Tìm hieåu veà söï taêng tröôûng ñoái thuû caïnh tranh thoâng qua khaùch haøng. - Muïc tieâu vaø höôùng ñi cuûa ñoái thuû. - Caùc chieán löïôc (hay nhöõng böùôc ñi) maø ñoái thuû caïnh tranh söû duïng trong quaù khöù vaø hieän taïi. - Döïa vaøo cô caáu chi phí ñeå taïo ra saûn phaåm hay dòch vuï ñoù. - Vaên hoùa doanh nghieäp cuûa toå chöùc ñoù. - Moät soá raøo caûn thoùat khoûi ngaønh.  Ñaùnh giaù ñieåm maïnh- ñieåm yeáu: Moät soá yeáu toá caên cöù:  Nhöõng taøi saûn, naêng löïc cuûa ñoái thuû naøo giuùp hoï thaønh coâng  Nhöõng khaùch haøng then choát cuûa ñoái thuû caïnh tranh laø gì  Giaù trò gì quan troïng nhaát maø ñoái thuû caïnh tranh mang laïi cho khaùch haøng  Phaàn taøi saûn naøo hay naêng löïc naøo taïo ra giaù trò gia taêng nhieàu nhaát hay gaây ra phí toån nhieàu nhaát.  Boä phaän naøo trong chuoãi giaù trò mang laïi giaù trò khaùch haøng lôùn nhaát.  Moät soá raøo caûn mang tính cô ñoäng nhö theá naøo Ñaàu vaøo Saûn xuaát, vaän haønh Ñaàu ra Tieáp thò, baùn haøng Dòch vuï (Value chain – Chuoãi giaù trò) Chuoãi giaù trò: (seõ phaân tích kyõ hôn trong moâi tröôøng noäi boä) Khaùi nieäm: chuoãi giaù trò laø moät chuoãi caùc hoïat ñoäng cuûa doanh nghieäp nhaèm taïo ra vaø gia taêng caùc giaù trò khaùch haøng. Phaùt hieän ra ñieåm maïnh cuûa moãi doanh nghieäp ôû choã naøo ñeå phaùt trieån maïnh hôn. Baát kyø doanh nghieäp naøo cuõng thöïc hieän theo chuoãi giaù trò naøy, tuy nhieân tuøy theo töøng maët haøng saûn phaåm kinh doanh seõ coù nhöõng chieán löïôc hay phöông phaùp ñaàu tö maïnh vaøo ôû moãi khaâu. Chaúng haïn nhö ôû khaâu kinh doanh tieáp thò hoaëc dòch vuï… Giaù trò khaùch haøng: laø nhöõng giaù trò ñöïôc taïi ra nhaèm thoûa maõn nhu caàu naøo ñoù cuûa khaùch haøng maø nhöõng giaù trò ñoù phaûi nhìn thaáy ñöôïc coù theå phaân bieät vôùi ñoái thuû caïnh tranh. Giaù trò khaùch haøng laø nhöõng giaù trò maø khaùch haøng muoán nhaän ñöïôc thoâng qua vieäc tieâu duøng saûn phaåm hay dòch vuï ñoù. Hay noùi caùch khaùc laø nhöõng gì khaùch haøng saün saøng traû giaù cho nhöõng giaù trò ñoù. Giaù trò khaùch haøng phaûi xuaát phaùt töø 3 phaïm truø lôùn sau ñaây. + Saûn phaåm phaûi ñoäc ñaùo vaø khaùc bieät + Giaù caû phaûi thaáp + Doanh nghieäp, toå chöùc haøng hoùa dòch vuï ñoù phaûi coù khaû naêng ñaùp öùng nhanh caùc yeâu Lôïi nhuaän caàu cuï theå vaø ñaëc bieät cuûa khaùch haøng. VD. Moät soá saûn phaåm khoâng bao giôø coù thöông hieäu nhö taêm xæa raêng, löôïc, choåi…neân ñöøng bao giôø toán coâng söùc vaø trí tueä vaøo khaâu kinh doanh tieáp thò. Ngöôïc laïi, moät soá saûn phaåm khaùch quan taâm vaøo khaâu kinh doanh tieáp thò moät caùch maïnh meõ laø myõ phaåm, thuoác men… 2. Moâi tröôøng beân trong: Muoán xem xeùt tình hình taøi chính doanh nghieäp caàn xem xeùt qua caùc baùo caùo - Baûng caân ñoái keá toùan - Baûng baùo caùo thu nhaäp Tính thanh khoûan: laø khaû naêng chuyeån hoùa thaønh tieàn maët. Lôïi theá caïnh tranh beàn vöõng * Lôïi theá caïnh tranh ñöïôc xem laø beàn vöõng khi: - Khoù baét chöôùc - Nguoàn löïc cuûa doanh nghieäp coù theå giuùp doanh nghieäp toàn taïi ñöôïc bao laâu - Nguoàn löïc ñoù so vôùi ñoái thuû caïnh tranh coù thöïc söï vöôït troäi hay khoâng Tieán haønh phaân tích noäi boä.  Phaân tích moâi tröôøng noäi boä: laø vieäc xem xeùt ñaùnh giaù ñaëc ñieåm heát söùc ñaëc tröng cuûa moät doanh nghieäp bao goàm caùc vaán ñeà. - Nhaän dieän vaø raø soùat taát caû caùc yeáu toá veà nguoàn löïc - Ñaùnh giaù caùc naêng löïc coát loõi, naêng löïc khaùc bieät - Xaùc ñònh caùc yeáu toá chieán löôïc cuï theå - Thieát laäp caùc yeáu toá ñaùnh giaù moâi tröøông noäi boä - Xaây döïng caùc ma traän veà hình aûnh caïnh tranh. * Naêng löïc cuûa 1 doanh nghieäp laø khaû naêng moät toå chöùc laøm ñöïôc nhöõng gì. VD. Vinamilk chuû yeáu laø söõa tuy nhieân hoï coøn coù naêng löïc ñeå phaùt trieån moät soá ngaønh khaùc nhö saûn xuaát theâm doøng saûn phaåm bia, kem, nöôùc suoái….Kinh ñoâ chuû yeáu laø baùnh nhöng coøn tham gia moät soá saûn xuaát moät soá saûn phaåm khaùc nhö baát ñoäng saûn… * Naêng löïc coát loõi: Laø nhöõng naêng löïc maø coâng ty (doanh nghieäp coù theå thöïc hieän toát hôn nhöõng naêng löïc khaùc trong cuøng noäi boä. Laø nhöõng naêng löïc mang tính trung taâm ñoái vôùi khaû naêng caïnh tranh cuûa coâng ty. * Naêng löïc khaùc bieät: laø nhöõng naêng löïc maø nhöõng doanh nghieäp coù theå thöïc hieän toát hôn ñoái thuû caïnh tranh. Nhöõng naêng löïc khaùc bieät cho pheùp nhöõng doanh nghieäp taïo ra duy trì vaø phaùt trieån lôïi theá caïnh tranh.  Ñaùnh giaù caùc nguoàn löïc (voâ hình vaø höõu hình): - Taøi saûn höõu hình theå hieän treân baûng caân ñoái keá toùan saép xeáp theo tính thanh khoûan giaûm daàn. Beân caïnh ñoù coøn coù taøi saûn voâ hình (caùi naøy khoù coù theå nhaän dieän ñöïôc), nguoàn löïc voâ hình laø coát loõi taïo ra lôïi theá caïnh tranh maø cuï theå laø “moái quan heä” VD. Môøi ngöôøi coù theá löïc, danh tieáng toát hoaëc ôû trong nhöõng ñòa vò cao trong caùc cô quan hình chính söï nghieäp coù moái quan heä roäng laøm ñôõ ñaàu hay coá vaán cho doanh nghieäp. Ñieàu naøy aûnh höôûng raát lôùn ñeán doanh nghieäp ñoàng thôøi taïo ñöïôc lôïi theá caïnh tranh toát hôn caùc ñoái thuû cuøng ngaønh. VD. Coâng ty Pepsi (lieân doanh), Toång giaùm ñoác Mr Ngoïc Trai chòu traùch nhieäm veà phaàn quan heä vôùi caùc cô quan coâng quyeàn, trong khi phoù giaùm ñoác laø ngöôøi nöùôc ngoøai chòu traùch nhieäm veà taát caû phaàn quaûn trong doanh nghieäp.  Phaân tích chuoãi giaù trò (lieân quan giaù trò khaùch haøng) + Caáu truùc haï taàng + Quaûn trò nhaân söï + Phaùt trieån coâng ngheä + Hoïat ñoäng mua saém Phaân tích so saùnh chi phí laø phöông phaùp so saùnh chi phí cuûa ñôn vò mình vôùi nhöõng chi phí cuûa ñoái thuû caïnh tranh theo töøng coâng ñoïan vaø chæ ra nhöõng coâng ñoïan naøo maø doanh nghieäp mình coù lôïi theá hay khoâng coù lôïi theá. * Moät soá nguyeân nhaân khaùc nhau cuûa phaân tích chi phí - Chi phí cho nguyeân vaät lieäu, phuï tuøng vaø caùc nguyeân vaät lieäu thay theá khaùc. - Coâng ngheä saûn xuaát khaùc nhau, tuoåi thoï cuûa caùc thieát bò hay nhaø xöôûng khaùc nhau. * Hieäu naêng saûn xuaát, möùc löông hay naêng suaát khaùc nhau. * Chi phí tieáp thò, ngaân saùch, choå baùn haøng, khuyeán maõi, quaûng caùo, heä thoáng phaân phoái, chi phí quaûn lyù. * Chi phí vaän chuyeån, xuaát nhaäp khaåu haøng hoùa. * Chi phí hoå trôï trang bò cho ñaïi lyù hay heä thoáng phaân phoái… Moät soá lyù do caàn phaûi phaân tích noäi boä: * Laø caùch duy nhaát tìm ra ñieåm maïnh hay ñieåm yeáu cuûa doanh nghieäp. * Laø noäi dung caàn thieát ñeå ñöa ra caùc chieán löôïc moät caùch ñuùng ñaén. PHÂN TÍCH THỊ TRƯỜNG Một số yếu tố khi phân tích thị trường cần tìm hiểu: Kích thước thị trường: * Thị trường hiện tại và thị trường tiềm năng * Tốc độ, sự tăng trưởng của thị trường * Khả năng sinh lợi của thị trường * Cơ cấu chi phí * Hệ thống phân phối * Chiều hướng và sự phát triển mới của thị trừơng * Một số yếu tố thành công then chốt. 1. Kích thước của thị trường như: Tổng mức cầu (tiêu thụ) hiện tại qua các năm, mức độ tăng trưởng của tổng cầu qua các năm. Những thị trường nào còn bỏ ngõ, hoặc đang và sắp suy yếu. - Một số động cơ hay áp lực tạo ra chiều hướng tăng trưởng hoặc suy thóai - Dự đóan sự tăng trưởng của thị trường qua các năm trong tương lai - Phát hiện độ chính mùi hay chu kỳ sống của sản phẩm hay dịch vụ đó. 2. Sự tăng trưởng của thị trường 3. Khả năng sinh lợi của thị trường * Xem xét mức độ cạnh tranh hiện tại * Giả sử nếu ngành này có lợi cao thì những đối tượng nào có nguy cơ tham gia (sự cạnh tranh khốc liệt) thì ai sẽ tham gia vào thị trường này * Một số sản phẩm thay thế là gì nếu sản phẩm, dịch vụ hết hoặc giá lên quá cao * Xem xét sự mặc cả hay là sức mạnh, khả năng thương lượng của các nhà cung cấp và các nhà mua hàng. 4. Cơ cấu chi phí: * PHAÂN TÍCH CAÙC CHIEÁN LÖÏÔC CHÖÙC NAÊNG Moät soá chöùc naêng: moãi moät boä phaän chöùc naêng ñeàu coù moät chieán löïôc rieâng ñeå hoøan thaønh caùc nhieäm vuï cuûa mình. Vaø cuõng ñeå boå sung, cuûng coá giuùp cho caû toå chöùc, doanh nghieäp ñaït ñöïôc nhöõng muïc tieâu chung, vieãn caûnh (vision) chung. 1. Saûn xuaát * Veà coâng suaát * Veà nhaø maùy (nhö veà quy moâ nhaø maùy, vò trí nhaø maùy, thôøi gian hoïat ñoäng) * Thieát bò (möùc ñoä töï ñoäng hoùa, coâng taùc vaän haønh) * Tính linh hoïat * Veà quy trình ( caùch toå chöùc quy trình, tính linh hoïat trong chuyeån ñoåi quy trình) * Vò trí treân ñöôøng cong kinh nghieäm * Chi phí cuûa caùc yeáu toá ñaàu vaøo nhö nguyeân nhieân vaät lieäu. * Giaù thaønh saûn phaåm. 2. Tieáp thò vaø baùn haøng * Nguyeân lyù tieáp thò vaø quaûn trò tieáp thò Marketing 4P: Product: saûn phaåm, chu kyø soáng cuûa saûn phaåm, nhaõn hieäu, logo, bao bì… Price: giaù, chieán löïôc giaù. Place: ñòa ñieåm, caùc hình thöùc phaân phoái vaø ñòa ñieåm phaân phoái. Khaùch haøng muoán mua saûn phaåm phaûi mua ôû ñaâu, mua taïi keânh phaân phoái naøo (heä thoáng sieâu thò, chôï, CH taïp hoùa). Promotion: coâng taùc tieáp thò. - Maïng löôùi phaân phoái - Khaû naêng nghieân cöùu thò tröôøng - Chính saùch dòch vuï baùn haøng - Chieán löôïc giaù: möùc giaù, caùc chính saùch giaûm giaù khaùc nhau, caùcmöùc chieác khaáu cho caùc ñoái töôïng khaùc nhau (doanh soá khaùc nhau, vò trò xaõ hoäi khaùc nhau). - Chieán löïôc veà saûn phaåm: chaát löôïng saûn phaåm, nhöõng ñaëc tính cuûa saûn phaåm, nhaõn hieäu saûn phaåm, caùc bao bì saûn phaåm, caùc dòch vuï keøm theo saûn phaåm. - Caùc chieán löôïc veà chieâu thò (nhö caùc hình thöùc quaûng caùo, khuyeán maïi, baùn haøng tröïc tieáp, coâng taùc PR-quan heä coâng chuùng) - Caùc chieán löïôc veà phaân phoái nhö caùc keânh phaân phoái, coâng taùc vaän chuyeån, coâng taùc veà kho baõi. - Veà ngaân saùch tieáp thò: - Caùc möùc ñoä trung thaønh cuûa khaùch haøng ñoái vôùi saûn phaåm. Caùc tieâu chuaån veà veä sinh an toøan thöïc phaåm do Sôû Y teá caáp. Ñoái vôùi moät soá saûn phaåm söû duïng trong ngaøy thì ñöïôc mieãn tröø caáp giaáy pheùp veä sinh an toøan thöïc phaåm. - Chieán löôïc chuyeân bieät hoùa laø nhöõng khaùc bieät veà ñaëc ñieåm, tính naêng, tieâu chuaån, veà maãu maõ. Ví duï: Veà caùc dòch vuï nhö: giao haøng, dòch vuï tö vaán, laép raùp, hoã trôï kyõ thuaät Veà maët nhaân söï: trình ñoä naêng löïc cuûa nhaân vieân, thaùi ñoä giao tieáp vôùi khaùch haøng, traùch nhieäm trong coâng vieäc. Veà caùc hình aûnh cuûa doanh nghieäp: maøu saéc chuû ñaïo, logo, caùch thieát keá toång theå. - Chieán löôïc ñònh vò: ñònh vò veà ñaëc tính saûn phaåm, veà lôïi nhuaän, veà söû duïng saûn phaåm, veà höôùng ngöôøi tieâu duøng, ñònh vò so vôùi ñoái thuû caïnh tranh... - Chieán löôïc phaân khuùc: saûn phaåm, thò tröôøng 3. Chieán löôïc keá toaùn _ taøi chính: *Söï khaùc nhau giöõa coâng taùc keá toaùn vaø coâng taùc taøi chính? Coâng taùc keá toaùn Coâng taùc taøi chính _Thöïc hieän caùc phaàn haønh khaùc nhau (tieàn maët, haøng toàn kho, chi phí, coâng nôï, keá toaùn toång hôïp...) _ Ngöôøi keá toaùn thöïc hieän nhöõng coâng vieäc: hoaïch toaùn caùc khoaûn chi phí, haøng thaùng noäp baûn keâ thueá, haøng quí noäp thueá thu nhaäp, toång hôïp caùc dòch vuï ñaõ phaùt sinh vaø thu vaøo... _ Laäp baûng baùo caùo taøi chính(goàm 3 baûng) _ Caân ñoái thu chi _ Chöùng khoaùn: EPS: chæ soá sinh lôøi/1 coå phieáu Coå töùc: tieàn nhaän ñöôïc/soá löôïng coå phieáu Ví duï: Lôïi nhuaän sau thueá: 100 trieäu Coâng ty coù 1000 coå phieáu Meänh giaù: 10000 ñ /coå phieáu Vaäy EPS cuûa 1 coå phieáu: 10000 ñ = 100 trieäu /10000 coå phieáu Coâng ty chæ laáy 50% * 100 trieäu = 50 trieäu ñeå chia coå töùc, coøn 50% ñeå söû duïng taùi ñaàu tö. P/E : giaù/EPS ... - Chính saùch chia coå töùc - Caáu truùc nguoàn voán (cô caáu giöõa nguoàn voán chuû sôû höõu vaø ñi vay). ÔÛ ñaây söû duïng voán vay toát hôn voán chuû sôû höõu khi chæ soá EPS (tæ xuaát sinh lôïi) cao hôn ñi vay. - Caáu truùc cuûa caùc khoaûn nôï töø ngaén haïn, trung haïn vaø daøi haïn. - Khaû naêng huy ñoäng voán töø caùc nguoàn khaùc nhau (phaùt haønh traùi phieáu, coå phieáu...) - Caùc chæ soá voøng quay voán vaø phaân boå nguoàn voán. Tæ leä voán vay 0% 25% 50% 75% _ Voán vay 0 125000 250000 375000 _ Voán chuû sôû höõu (1) 500000 357000 250000 125000 _ Soá coå phieáu (2) 50000 37500 25000 12500 _ Chi phí vay (12%) 0 15000 30000 45000 _ Lôïi nhuaän tröôùc thueá (3) 80000 65000 50000 35000 _ Thueá thu nhaäp doanh nghieäp(28%) 22400 18200 14000 9800 _ Lôïi nhuaän sau thueá (4) 57600 46800 36000 25000 _EPS0 = (4)/(2) 1.2 1.2 1.4 2.0 Tính ñieåm hoøa voán: F/(p-v) Ví duï: Tính saûn phaåm traø chaân chaâu 1/ Traø 2/ Nöôùc 3/ Ñöôøng 4/ Söõa 5/ Ñaù 6/ Haït chaân chaâu 7/ Ly nhöïa 8/ bao nhöïa 9/ oáng huùt _ Thueâ nhaø : 4 trieäu _ Nhaân vieân: 4,5 trieäu _ Thieát bò : 500000 ñ _ Ñieän nöôùc, thueá: 1 trieäu _ Quaûng caùo: 2 trieäu Toång: 4000 ñ 12 trieäu Soá ly baùn ra: 12 trieäu / (12000 ñ – 4000 ñ)= 1500 ly thì hoøa voán. Vaäy 1 ngaøy trong thaùng baùn: 1500 ly/ 30 = 50 ly/ ngaøy Ly thöù 51 lôøi: 12000 – 4000 = 8000 ñ - Khaû naêng thanh toaùn: Khaû naêng thanh toaùn hieän thôøi = Taøi saûn ngaén haïn / Nôï ngaén haïn YÙ nghóa: 1 ñoàng nôï ngaén haïn ñöôïc ñaûm baûo bao nhieâu taøi saûn ngaén haïn. Khaû naêng thanh toaùn nhanh = (Tieàn maët + Phaûi thu)/ Nôï ngaén haïn YÙ nghóa: 1 ñoàng nôï ngaén haïn ñöôïc ñaûm baûo bao nhieâu khoaûn phaûi thu coäng vôùi tieàn maët. ROE = toång nôï / Voán chuû sôû höõu ROE: (return on equity) lôïi nhuaän sau thueá: 1 ñoàng voán chuû sôû höõu töông öùng bao nhieâu ñoàng nôï. ROA = toång nôï/toång taøi saûn (ROA >1 laø nôï > taøi saûn => coù vaán ñeà) Coù 2 phöông phaùp phaân tích: Phaân tích cô baûn laø phaân tích theo soá lieäu ñeå ñöa ra nhöõng nhaän ñònh. Phaân tích kyõ thuaät laø phaân tích theo bieåu ñoà. - Giaù trò tieàn teä theo thôøi gian: PV, FV IRR (giaù trò hieän taïi roøng), NPV => thaåm ñònh döï aùn ñaàu tö 4. Chieán löôïc veà nhaân söï- toå chöùc: - Chieán löôïc löïa choïn nhaân söï ñaàu vaøo - Chieán löôïc trôï caáp thöôûng khuyeán khích - Chieán löôïc veà döïng caáp heä thoáng quaûn lyù ñaùnh giaù keát quaû hoaït ñoäng laøm vieäc cuûa caù nhaân hay 1 nhoùm caù nhaân. _ Coâng taùc taêng cöôøng söï tham gia cuûa nhaân vieân. *Tieán trình coâng vieäc: chieán löôïc xaây döïng caùc quy trình, coâng taùc xaây döïng caùc toå laøm vieäc (nhoùm töï quaûn), coâng taùc nhaân söï: tuyeån noäi boä hay töø beân ngoaøi, tuyeån tröïc tieáp hay thoâng qua caùc coâng ty dòch vuï veà nhaân söï, söï phuø hôïp cuûa ngöôøi lao ñoäng vôùi vaên hoùa doanh nghieäp; ñaàu ra: coâng taùc xa thaûi. Ñaùnh giaù hieäu quaû laøm vieäc cuûa ngöôøi lao ñoäng nhaèm naâng cao caûi tieán coâng vieäc vaø trình ñoä cuûa ngöôøi lao ñoäng. *Coâng taùc ñaøo taïo vaø phaùt trieån: - Mua laïi caùc kyõ naêng vaø kinh nghieäm laøm vieäc töø nhöõng ngöôøi ñaõ ñaûm ñöông nhöõng coâng vieäc töông töï taïi caùc coâng ty khaùc (chi phí cao). - Tuyeån duïng ñaøo taïo laïi. *Cheá ñoä trôï caáp: löông coá ñònh hay keát hôïp vôùi caùc khoaûn thöôûng bieán ñoåi. *Quan heä vôùi caùc nhaân vieân döôùi quyeàn: xaây döïng heä thoáng thoâng tin töø döôùi leân hay töø treân xuoáng, hôïp taùc hay ñoái ñaàu vôùi caùc toå chöùc coâng ñoaøn, ñoaøn theå. *Quyeàn cuûa ngöôøi lao ñoäng: duøng kyû luaät ñeå haïn cheá sai phaïm hay khuyeán khích ñoäng vieân khôi daäy tinh thaàn hôïp taùc nhaèm laøm giaûm sai phaïm do lao ñoäng tích cöïc (veà nghieân cöùu phaùt trieån RrD, MIS). “Baûn chaát con ngöôøi suy töø ñoäng cô laøm vieäc” CHIEÁN LÖÔÏC COÂNG TY -Chieán löôïc coâng ty laø caùc chieán löôïc coù lieân quan ñeán caùc vaán ñeà lôùn vaø daøi haïn veà ngaønh ngheà kinh doanh maø doanh nghieäp ñang hoaëc muoán tham gia vaø nhöõng gì doanh nghieäp muoán thöïc hieän vôùi ngaønh kinh doanh naøy; moät toå chöùc hay moät doanh nghieäp toàn taïi gaén lieàn vôùi moät soá muïc ñích naøo ñoù (mision, vision) thöïc hieän vaø ñaït ñöôïc caùc muïc ñích naøy töùc laø caùc nhaø quaûn lyù chieán löôïc phaûi quyeát ñònh nhöõng ñöôøng loái hoaït ñoäng coù hieäu quaû nhaát hoaëc nhöõng phöông höôùng toát nhaát cho toå chöùc ñoù; xaùc ñònh nhöõng phöôùng toát nhaát seõ giuùp doanh nghieäp thöïc hieän vaø ñaït ñöôïc nhöõng muïc ñích cuûa mình vaø ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu chieán löôïc thoâng qua hoaït ñoäng kinh doanh cuûa mình. -Chieán löôïc coâng ty goàm nhöõng vaán ñeà cô baûn sau:  Ñònh höôùng hoaït ñoäng cuûa coâng ty theo höôùng naøo; taêng tröôûng, duy trì hoaït ñoäng hay thu heïp töø boû voán hoaït ñoäng.  Quyeát ñònh caùc danh muïc ñaàu tö cuûa coâng ty.  Xaây döïng caùch thöùc phoái hôïp hoaït ñoäng chuyeån giao nguoàn löïc giöõa caùc ñôn vò kinh doanh vôùi nhau, xaây döïng, boå sung caùc nguoàn löïc caàn thieát. 1. Chieán löôïc taêng tröôûng: 2. Phaùt trieån thò tröôøng 3. Ña daïng hoùa 1. 4.Phaùt trieån saûn phaåm *1baùn saûn phaåm môùi treân thò tröôøng hieän taïi. *2 baùn saûn phaåm hieän taïi treân thò tröôøng hieän taïi. - Phaùt trieån thò tröôøng thoâng qua: quaûng caùo naâng möùc ñoä hieåu bieát, gôïi thoùi quen tieâu duøng, khuyeán maõi, tieáp thò. - Taêng dung tích, taïo söï ham muoán mua nhieàu ñöôïc reû. - Laøm cho saûn phaûm tieän duïng hôn - Taêng taàân suaát söû duïng thoâng qua caùch söû duïng. *3 baùn saûn phaåm môùi treân thò tröôøng môùi. *4 baùn saûn phaåm hieän taïi treân thò tröôøng môùi. 2. Phaùt trieån thò tröôøng - Môû roäng veà maët ñòa lyù - Môû roäng veà moät phaân khuùc môùi bao goàm nhöõng khaùch haøng chöa söû duïng, moät nhoùm tuoåi khaùch haøng, moät keânh phaân phoái môùi. - Môû roäng vieäc saûn xuaát kinh doanh sang moät lónh vöïc môùi coù lieân quan hay khoâng coù lieân quan ñeán thò tröøông saûn phaåm hieän taïi. 3. Ña daïng hoùa - Ña daïng hoùa ñoàng taâm (cuøng loïai): môû roäng vieäc saûn xuaát kinh doanh moät lónh vöïc môùi trong vieäc taän duïng nhöõng nguoàn löïc hieän taïi. - Ña daïng hoùa khaùc loïai: khoâng lieân quan ñeán nguoàn löïc hieän taïi. - Moät soá ñoäng cô cuûa vieäc ña daïng hoùa: + Cuøng loïai: chia seû, trao ñoåi nhöõng naêng löïc, nguoàn löïc ñeå khai thaùc veà thöông hieäu saün coù, kyõ naêng tieáp thò, heä thoáng phaân phoái vaø naêng löïc kinh doanh khai thaùc caùc kyõ naêng veà saûn xuaát vaø kyõ naêng coát loõi. Khai thaùc trieät ñeå caùc chi phí vaø nghieân cöùu phaùt trieån kinh doanh, cô hoäi taêng lôïi theá kinh doanh do taêng quy moâ. + Khaùc loïai: quaûn lyù, phaân boå caùc luoàng tieàn nhaèm caûi thieän vaø taêng chæ soá hoøan voán ñaàu tö ROI (return on invertment). Giaûm ruûi ro khi môû roäng kinh doanh nhieàu ngaønh ngheà coù lôïi theá veà thueá. Coù theâm taøi saûn löu ñoäng, cô hoäi tham gia hoäi nhaäp veà chieàu doïc, taêng khaû naêng töï veä, taïo söï quan taâm, ñeå yù cuûa laõnh ñaïo caáp treân (yeáu toá chính trò) 4. Phaùt trieån saûn phaåm Môùi Hieän taïi Thò tröôøng Saûn phaåm Môùi Hieän taïi - Theá naøo laø phaùt trieån saûn phaåm môùi? + Caáp ñoä 1: theâm caùc ñaëc tröng (thay ñoåi bao bì, kieåu daùng, tính naêng) + Caáp ñoä 2: cho ra ñôøi doøng saûn phaåm môùi hoøan toøan, theá heä saûn phaåm môùi. + Caáp ñoä 3: saûn phaåm môùi hoøan toøan. Taêng tröôûng oån ñònh:  Keát hôïp veà phía tröùôc (hoäi nhaäp xuoâi)  Keát hôïp veà phía sau (hoäi nhaäp ngöôïc) Chieán löïôc vöôn ra thò tröøông quoác teá  Tìm hieåu veà giaáy chöùng nhaän xuaát xöù (C/O – certificate of origin): saûn phaåm hoøan thaønh coâng ñoïan sau cuøng ñeå trôû thaønh thaønh phaåm taïi ñaâu thì ñöïôc goïi laø saûn phaåm cuûa quoác gia ñoù.  Xuaát khaåu tröïc tieáp: ngöôøi phuï traùch coâng taùc thu mua (purchasing) cuûa heä thoáng sieâu thò naøo ñoù coù theå thu thaäp vaø laáy haøng vôùi soá löïông lôùn ôû caùc quoác gia khaùc vaø cung caáp nhöõng saûn phaåm ñoù vaøo thò tröøông trong nöôùc tieâu thuï.  Xuaát khaåu giaùn tieáp: thoâng qua caùc coâng ty moâi giôùi ñeå nhaäp haøng.  Ñaët xöôûng saûn xuaát taïi nöùôc ngoøai (gia coâng) Moät soá ñoäng cô vöôn rathò tröôøng quoác teá  Tieáp caän ñöïôc nguoàn nguyeân lieäu, nhaân coâng lao ñoäng giaù reû cuûa ñòa phöông  Tieáp caän ñöïôc nhöõng khuyeán khích vaø öu ñaõi cuûa nöôùc ngoøai  Traùnh neù caùc raøo caûn maäu dòch  Coù ñöïôc söï hoå trôï cheùo giöõ caùc thò tröôøng  Tieáp caän ñöïôc nhöõng thò tröøông chieán löôïc môùi  Caét giaûm chi phí töø vieäc taêng quy moâ môû roäng saûn xuaát.  Taïo ñöïôc caùc moái lieân keát toøan caàu. THÖÏC HIEÄN CHIEÁN LÖÏÔC Coâng taùc Leadership - Söï gaây aûnh höôûng, uy tín, khaû naêng taùc ñoäng “Power” - Khoâng coù moái quan heä thì phaûi coù taøi naêng thöïc söï vaø ñaëc bieät ñeå thu huùt ngöôøi khaùc chuù yù. Vaên hoùa doanh nghieäp - Taïo ra lôïi theá caïnh tranh heát söùc beàn vöõng - Neùt naøo theå hieän vaên hoùa doanh nghòeâp VD. Ngaøy hoäi trong coâng ty – family day