Một số đề xuất nhằm hoàn thiện cơ chế quản lý vốn tại Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên

Hà Th ị Thanh Nga và Đtg Tạp chí KHOA H ỌC & CÔNG NGH Ệ 103(03): 9 - 16 MỘT S Ố ĐỀ XU ẤT NH ẰM HOÀN THI ỆN C Ơ CH Ế QU ẢN LÝ V ỐN TẠI CÔNG TY C Ổ PH ẦN GANG THÉP THÁI NGUYÊN Hà Th ị Thanh Nga *, Nguy ễn Th ị Nga Tr ường Đại h ọc Kinh t ế & Qu ản tr ị Kinh doanh – ĐH Thái Nguyên TÓM T ẮT Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái Nguyên s ản xu ất kinh doanh thép xây d ựng. Đố i v ới s ự phát tri ển c ủa công ty thì c ơ ch ế qu ản lý v ốn gi ữ m ột vai trò quan tr ọng. Trong th ời gian v ừa qua, c ơ ch ế qu ản lý v ốn đã có nh ững đóng góp nh ất đị nh cho ho ạt độ ng c ủa Công ty nh ư: đáp ứng t ươ ng đối nhu c ầu v ề v ốn cho sản xu ất kinh doanh, giúp s ử d ụng v ốn c ố đị nh, v ốn l ưu động trong Công ty đúng m ục đích. Tuy nhiên, bên c ạnh nh ững k ết qu ả đạ t được, c ơ ch ế qu ản lý v ốn c ủa Công ty còn nhi ều h ạn ch ế nh ư: sự b ất hợp lý trong hình th ức huy độ ng v ốn và c ơ c ấu v ốn. Vì v ậy, cần có nh ững nghiên c ứu để tìm ra các gi ải pháp hoàn thi ện c ơ ch ế qu ản lý v ốn phù h ợp v ới điều ki ện m ới, mang l ại hi ệu qu ả kinh doanh cho Công ty trong giai đoạn tới. Từ khoá : cơ ch ế, qu ản lý v ốn, c ơ c ấu v ốn, huy độ ng v ốn, điều hoà v ốn, gang thép Thái Nguyên ĐẶT V ẤN ĐỀ * đị nh do không phù h ợp v ới quy mô và s ự phát Trong n ền kinh t ế th ị tr ường, các doanh tri ển c ủa Công ty, nh ất là s ự b ất h ợp lý trong nghi ệp có quy ền t ự ch ủ trong m ọi ho ạt độ ng hình th ức huy độ ng v ốn và c ơ c ấu v ốn c ủa sản xu ất kinh doanh, do đó v ốn càng tr ở thành Công ty, vì v ậy c ần có nh ững nghiên c ứu để vấn đề quan tr ọng hàng đầ u và doanh nghi ệp tìm ra các gi ải pháp hoàn thi ện c ơ ch ế qu ản lý ph ải tìm các bi ện pháp huy độ ng v ốn phù vốn phù h ợp v ới điều ki ện m ới, mang l ại hi ệu hợp, nh ằm mang l ại hi ệu qu ả kinh doanh cao qu ả kinh doanh cho Công ty trong giai đoạn t ới. nh ất cho mình. Để th ực hi ện yêu c ầu đó, các TH ỰC TR ẠNG C Ơ CH Ế QU ẢN LÝ V ỐN doanh nghi ệp ph ải th ực hi ện vi ệc xây d ựng c ơ TẠI CÔNG TY C Ổ PH ẦN GANG THÉP ch ế qu ản lý v ốn đố i v ới doanh nghi ệp. Tuy THÁI NGUYÊN nhiên, môi tr ườ ng kinh t ế v ĩ mô hay s ự thay Th ực tr ạng c ơ ch ế huy độ ng v ốn đổ i trong quá trình phát tri ển c ủa doanh Vi ệc huy độ ng v ốn chính là quá trình Công ty nghi ệp trong nh ững giai đoạn khác nhau, đòi sẽ quy ết đị nh l ựa ch ọn ngu ồn v ốn nào để hỏi c ơ ch ế qu ản lý v ốn ph ải có nh ững thay ph ục v ụ cho ho ạt độ ng s ản xu ất kinh doanh đổi t ươ ng ứng, và nhu c ầu hoàn thi ện c ơ ch ế của mình, xác định chi phí v ốn, qui mô c ủa qu ản lý v ốn cho phù h ợp v ới th ực ti ễn là r ất từng lo ại v ốn. Công ty được huy độ ng v ốn cần thi ết đố i v ới m ỗi doanh nghi ệp. dưới m ọi hình th ức theo quy đị nh c ủa pháp Công ty C ổ ph ần Gang thép Thái Nguyên, lu ật nh ư: vay v ốn các ngân hàng, các t ổ ch ức ti ền thân là Công ty Gang thép Thái Nguyên tín d ụng, các doanh nghi ệp, các t ổ ch ức và cá đượ c thành l ập t ừ n ăm 1959. Ho ạt độ ng c ơ nhân trong và ngoài n ước. Các đơn v ị thành bản c ủa Công ty là s ản xu ất kinh doanh thép viên c ủa Công ty th ực hi ện huy độ ng v ốn theo xây d ựng cung c ấp cho c ả n ền kinh tế do đó quy định và b ảo lãnh c ủa Công ty. Vi ệc huy nhu c ầu v ốn cho ho ạt độ ng s ản xu ất kinh động v ốn ch ỉ s ử d ụng vào m ục đích kinh doanh là r ất l ớn. Trong nh ững n ăm qua c ơ ch ế doanh, không dùng vào m ục đích khác và ph ải qu ản lý v ốn phù h ợp đã góp ph ần không nh ỏ quản lý ch ặt ch ẽ có hi ệu qu ả, tr ả n ợ g ốc và lãi trong s ự t ăng tr ưởng và phát tri ển c ủa Công theo đúng h ạn đã cam k ết khi huy độ ng v ốn. ty. Tuy nhiên, trong nh ững n ăm g ần đây, c ơ Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái Nguyên s ử ch ế qu ản lý v ốn đã b ộc l ộ những h ạn ch ế nh ất dụng 2 ngu ồn tài tr ợ là v ốn ch ủ s ở h ữu và nợ ph ải tr ả. C ơ c ấu ngu ồn v ốn được th ể hi ện qua * Tel: 0912 898189 bảng 01. 9 12Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên Hà Th ị Thanh Nga và Đtg Tạp chí KHOA H ỌC & CÔNG NGH Ệ 103(03): 9 - 16 Bảng 01: Tình hình huy động v ốn của Công ty giai đoạn 2009-2011 TT Ch ỉ tiêu ĐVT 2009 2010 2011 I Ngu ồn v ốn Tr. đ 5.262.136 5.913.202 8.491.796 1 Vốn ch ủ s ở h ữu Tr. đ 1.943.454 2.053.651 1.983.473 Tỷ tr ọng % 37,93 35,73 23,36 2 Nợ ph ải tr ả Tr. đ 3.318.682 3.859.481 6.508.323 Tỷ tr ọng % 63,07 65,27 76,64 (Ngu ồn: Báo cáo tài chính c ủa Công ty giai đoạn 2009-2011) Bảng 02. Tình hình c ơ c ấu n ợ t ại Công ty giai đoạn 2009-2011 Đơ n v ị tính: tri ệu đồ ng TT Ch ỉ tiêu 2009 2010 2011 Số ti ền % Số ti ền % Số ti ền % I Tổng n ợ ph ải tr ả 3.318.682 100 3.859.481 100 6.508.323 100 1 Ngu ồn v ốn tín d ụng 2,772,619 83.55 3,404,171 88.20 5,625,843 86.44 ngân hàng 2 Ngu ồn v ốn tín d ụng 353,382 10.65 167,398 4.34 555,876 8.54 th ươ ng m ại 3 Ngu ồn v ốn khách 2,355 0.07 3,264 0.08 4,453 0.07 hàng ứng tr ước 4 Nợ khác 190,326 5.73 284,648 7.38 322,151 4.95 (Ngu ồn: Báo cáo tài chính c ủa Công ty giai đoạn 2009-2011) Tình hình huy động v ốn ch ủ s ở h ữu hữu, Công ty còn huy động v ốn c ủa các tổ Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái Nguyên là ch ức, cá nhân trong và ngoài n ước ph ục v ụ doanh nghi ệp Nhà n ước thu ộc B ộ Công nhu c ầu s ản xu ất kinh doanh. Hình th ức huy nghi ệp n ặng, nên v ốn góp ban đầ u là v ốn đầ u động v ốn này được th ực hi ện theo quy đị nh tư c ủa Nhà n ước. Ph ần v ốn ch ủ s ở h ữu c ủa của pháp lu ật, Công ty ph ải quan tâm đế n Công ty chi ếm t ỷ tr ọng trung bình h ơn hi ệu qu ả s ử d ụng v ốn vay để đảm b ảo hoàn tr ả n ợ g ốc và lãi vay theo đúng h ợp đồ ng tín 31,67% trên t ổng ngu ồn v ốn. Riêng n ăm dụng đã ký k ết. 2011, thì t ỷ tr ọng này th ấp h ơn m ức trung bình là 23,36%, ph ần ngu ồn tài tr ợ c ủa Công Qua s ố liệu thu th ập đượ c cho th ấy, ch ỉ tiêu tỷ ty được c ấu thành nên ngu ồn vốn ch ủ y ếu là lệ n ợ/t ổng ngu ồn v ốn của Công ty c ổ ph ần kho ản n ợ ph ải tr ả (t ỷ tr ọng trung bình kho ảng Gang thép Thái Nguyên giai đoạn 2009-2011 68,33%). Qua nghiên c ứu tình hình t ăng gi ảm tươ ng đối cao (trên 68,33%), điều đó ch ứng t ỏ vai trò c ủa ngu ồn v ốn nợ ph ải tr ả rất quan vốn ch ủ s ở h ữu t ại Công ty cho th ấy v ốn ch ủ tr ọng trong vi ệc đả m b ảo ngu ồn v ốn cho quá sở h ữu t ăng qua các n ăm (tr ừ n ăm 2011 có trình s ản xu ất kinh doanh t ại Công ty. gi ảm nh ẹ so v ới n ăm 2010 là 3,41% t ươ ng ứng 70.178 tr. đ là do l ợi nhu ận ch ưa phân Tình hình ngu ồn v ốn n ợ ph ải tr ả tại Công ty ph ối gi ảm để trích b ổ sung các qu ỹ nh ư: qu ỹ được th ể hi ện qua b ảng s ố li ệu sau: dự phòng tài chính, qu ỹ đầ u t ư phát tri ển). Cơ c ấu n ợ t ại Công ty c ổ ph ần Gang thép Ngu ồn v ốn ch ủ s ở h ữu c ủa Công ty t ăng ch ủ Thái Nguyên được c ấu thành t ừ ngu ồn v ốn yếu do đượ c b ổ sung từ lãi trong các n ăm vay tín d ụng d ụng ngân hàng, tín d ụng th ươ ng mại, ngu ồn v ốn ng ắn h ạn do khách hàng đặt tr ước, ho ặc do chênh l ệch t ỷ giá h ối đoái. cọc và n ợ khác. Trong đó, Công ty ch ủ y ếu Gi ảm ngu ồn v ốn ch ủ s ở hữu là do điều huy động n ợ ph ải tr ả b ằng 2 hình th ức chính chuy ển t ừ các ngu ồn khác nhau, gi ảm do là tín d ụng ngân hàng và n ợ khác. quy ết toán thu ế, Công ty c ổ ph ần Gang Thép Nguyên huy Tình hình huy động n ợ ph ải tr ả động v ốn n ợ qua các hình th ức nh ư sau: Để đả m b ảo v ốn ph ục v ụ cho ho ạt độ ng s ản - Tín d ụng ngân hàng : là hình th ức tín d ụng xu ất kinh doanh, ngoài ngu ồn v ốn ch ủ s ở cơ b ản và quan tr ọng nh ất, b ởi vì huy động 10 13Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên Hà Th ị Thanh Nga và Đtg Tạp chí KHOA H ỌC & CÔNG NGH Ệ 103(03): 9 - 16 vốn b ằng vay d ưới nhi ều hình th ức khác nhau khai thác được kho ản ti ền đặ t c ọc c ủa khách nên có th ể đả m b ảo được tính linh ho ạt. Công hàng, nh ờ vào uy tín c ủa Công ty và ch ất ty th ường ti ến hành vay ở các ngân hàng l ớn lượng s ản ph ẩm thép t ốt. S ố l ượng v ốn huy nh ư Ngân hàng Th ươ ng m ại c ổ ph ần Công động b ằng vi ệc khách hàng tr ả ti ền hàng th ươ ng L ưu Xá, Ngân hàng Đầu t ư và phát tr ước chi ếm t ỷ tr ọng không nh ỏ trong t ổng n ợ tri ển Thái Nguyên, Ngân hàng Thươ ng m ại của Công ty, giúp Công ty có th ể t ăng quy mô cổ ph ần Qu ốc t ế Thái Nguyên Ngu ồn v ốn vốn c ủa mình mà không ph ải tr ả kho ản chi này được công ty s ử d ụng để đầ u t ư mua s ắm phí lãi vay. TSC Đ m ới và đầu t ư tài s ản l ưu động ph ục v ụ - Nợ khác: Công ty huy động v ốn t ừ các cho s ản xu ất kinh doanh. Công ty vay được kho ản n ợ khác này chiếm t ỷ tr ọng t ươ ng đối của ngân hàng v ới s ố v ốn l ớn nh ư v ậy là do cao trong t ổng v ốn n ợ ph ải tr ả (chi ếm t ỷ l ệ Công ty đảm b ảo các kho ản tr ả n ợ g ốc và lãi trung bình kho ảng 6,02% trên t ổng c ơ c ấu vay đúng, t ạo uy tín v ới ngân hàng. Vi ệc duy vốn). Hình th ức huy độ ng v ốn b ằng n ợ khác trì t ỷ l ệ n ợ trên t ổng ngu ồn v ốn có tác d ụng ch ủ y ếu là n ợ dài h ạn (thuê tài chính, vay đối v ới vi ệc đáp ứng đầ y đủ nhu c ầu v ề v ốn nước ngoài), t ừ thu ế và các kho ản ph ải n ộp cho ho ạt độ ng kinh doanh c ủa Công ty. Tuy Nhà n ước, ph ải tr ả ng ười lao độ ng, chi phí nhiên, n ếu duy trì t ỷ l ệ n ợ l ớn s ẽ ti ềm ẩn ph ải tr ả, d ự phòng tr ợ c ấp m ất vi ệc làm hay nhi ều r ủi ro, vì ph ụ thu ộc quá nhi ều vào ngu ồn v ốn bên ngoài, r ủi ro tài chính đối v ới các kho ản n ợ ph ải, ... Công ty t ăng. Th ực tr ạng c ơ c ấu v ốn - Tín d ụng th ươ ng m ại: Ngu ồn v ốn tín d ụng Th ực t ế cho th ấy t ỷ l ệ n ợ ph ải tr ả/v ốn ch ủ s ở này chi ếm t ỷ tr ọng trên d ưới 10% trong t ổng hữu c ủa Công ty đạt 1,71 vào n ăm 2009, n ăm ngu ồn v ốn n ợ t ại Công ty. N ăm 2010, 2011 2010 là 1,88, n ăm 2011 là 3,28, ch ứng t ỏ ngu ồn v ốn tín d ụng th ươ ng m ại chi ếm t ỷ Công ty có xu h ướng s ử d ụng nhi ều n ợ ph ải tr ọng r ất th ấp d ưới 10% trong tổng c ơ c ấu tr ả trong c ơ c ấu ngu ồn v ốn c ủa mình và vốn. Đây là hình th ức huy độ ng v ốn v ới chi ngu ồn tài tr ợ t ừ v ốn ch ủ s ở h ữu gi ảm d ần qua phí th ấp, ti ện l ợi trong kinh doanh, t ạo cho các n ăm. công ty kh ả n ăng m ở r ộng các quan h ệ h ợp Vi ệc s ử d ụng nhi ều n ợ t ại Công ty làm cho tác trong kinh doanh lâu dài. Tuy nhiên, huy chi phí v ốn không cao. Hi ện t ại, Công ty s ử động v ốn theo hình th ức tín d ụng này có h ạn dụng n ợ vay nhi ều để huy độ ng v ốn ph ục v ụ ch ế là: số l ượng thì h ạn ch ế, th ời gian s ử d ụng cho ho ạt độ ng s ản xu ất kinh doanh c ủa mình. vốn th ường là ng ắn h ạn hơn so với tín d ụng Khi s ử d ụng nhi ều n ợ vay giúp cho Công ty ngân hàng. Vì v ậy, Công ty ch ỉ sử d ụng được có chi phí v ốn th ấp và phóng đại thu nh ập tỷ tr ọng nh ỏ ngu ồn v ốn này trong kinh doanh trên v ốn ch ủ s ở h ữu. Khi Công ty s ử d ụng của mình. nhi ều n ợ trong c ơ c ấu v ốn có tác d ụng tích - Ngu ồn v ốn ng ắn h ạn do khách hàng ứng cực đố i v ới thu nh ập. Tuy nhiên do qu ản lý tr ước ti ền hàng: Phát sinh ngu ồn v ốn này, chi phí ch ưa t ốt nên l ợi nhu ận t ại Công ty ch ứng t ỏ r ằng Công ty c ổ ph ần Gang thép th ấp so v ới doanh thu thu ần. Thái Nguyên đã xây d ựng được chính sách Bảng 03: Tình hình c ơ c ấu v ốn của Công ty giai đoạn 2009-2011 Đơ n v ị tính: % TT Ch ỉ tiêu 2009 2010 2011 I Nguồn v ốn 100 100 100 1 Nợ ph ải tr ả 63.07 65.27 76.64 2 Vốn ch ủ s ở h ữu 36.93 34.73 23.36 II Nợ ph ải tr ả/v ốn ch ủ s ở 1.71 1.88 3.28 hữu (l ần) (Ngu ồn: Báo cáo tài chính c ủa Công ty giai đoạn 2009-2011) 11 14Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên Hà Th ị Thanh Nga và Đtg Tạp chí KHOA H ỌC & CÔNG NGH Ệ 103(03): 9 - 16 Cơ ch ế điều hoà v ốn t ại Công ty c ổ ph ần bằng nhi ều hình th ức khác nhau. K ết qu ả là Gang thép Thái Nguyên Công ty đã huy động được m ột l ượng v ốn Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái Nguyên ph ục v ụ nhu c ầu s ản xu ất kinh doanh. Ngoài được quy ền thay m ặt Nhà n ước qu ản lý v ốn ra, Công ty đã tích c ực tìm ki ếm các ngu ồn Nhà n ước t ại Công ty, có quy ền điều độ ng vốn trong và ngoài n ước, nh ư là hình th ức vay vốn t ừ Công ty t ới các nhà máy, đơ n v ị thành ngân hàng không ph ải th ế ch ấp tài s ản mà viên và ng ược lại. Nh ư v ậy điều hoà v ốn c ủa bằng ph ươ ng th ức b ảo đả m là tín ch ấp, đã t ạo Công ty được th ực hi ện v ới 2 n ội dung: điều ki ện thu ận l ợi cho Công ty trong vi ệc huy động v ốn t ừ ngu ồn v ốn vay tín d ụng. - Điều hoà v ốn trong n ội b ộ Công ty : Cơ c ấu Công ty đã khai thác và cân đối ngu ồn v ốn tổ ch ức c ủa Công ty g ồm các đơn v ị nh ư sau: đảm b ảo cho các ho ạt độ ng s ản xu ất kinh 5 đơ n v ị nguyên li ệu, đơn v ị công ngh ệ là 3 doanh và đầu t ư xây d ựng c ơ b ản, mua s ắm đơ n v ị ph ục v ụ ph ụ tr ợ, 5 đơ n v ị tiêu th ụ tr ực máy móc trong thi ết b ị để ph ục v ụ cho s ản ti ếp s ản ph ẩm. Công ty c ổ ph ần Gang thép xu ất kinh doanh, b ổ sung v ốn l ưu động kinh Thái Nguyên th ực hi ện giao v ốn cho các đơ n doanh các đơ n v ị thành viên, gi ải quy ết được vị thành viên để qu ản lý và s ử d ụng phù h ợp khó kh ăn v ề v ốn cho các đơ n v ị, đồ ng th ời với quy mô và nhi ệm v ụ s ản xu ất kinh doanh ngu ồn v ốn huy độ ng t ừ liên doanh c ũng góp của từng đơ n v ị thành viên theo nguyên t ắc ph ần đả m b ảo tính cân đố i trong Công ty. bảo toàn, sử d ụng hi ệu qu ả và phát tri ển vốn. Với m ục tiêu nâng cao n ăng l ực s ản xu ất kinh - Điều hoà v ốn gi ữa Công ty và T ổng công ty doanh, đổi m ới công ngh ệ đáp ứng nhu c ầu Thép Vi ệt Nam : T ổng Công ty th ực hi ện giao vốn thu ộc s ở h ữu Nhà n ước bao g ồm v ốn của th ị tr ường trong và ngoài n ước, Công ty ngân sách, v ốn có ngu ồn g ốc t ừ ngân sách và đã đầu t ư r ất nhi ều trang thi ết b ị công ngh ệ vốn t ự có c ủa Công ty. Công ty được c ấp b ổ ph ục v ụ cho s ản xu ất. H ơn n ữa ngành s ản sung v ốn khi T ổng Công ty th ấy c ần thi ết xu ất thép là ngành kinh t ế đặ c thù đòi h ỏi v ốn ph ải đầ u t ư để h ỗ tr ợ kinh doanh, ho ặc để đầu t ư ban đầu r ất l ớn, để kh ắc ph ục tình th ực hi ện nhi ệm v ụ T ổng Công ty giao b ổ sung tr ạng thi ếu v ốn, Công ty đã ch ủ độ ng gi ải ho ặc t ăng gi ảm v ốn theo quy đị nh hi ện hành. quy ết nhu c ầu v ốn kinh doanh b ằng ph ươ ng th ức thuê tài s ản. Hình th ức này có ưu điểm là Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái Nguyên có tạo điều ki ện thu ận l ợi cho ng ười thuê mua quy ền thay đổ i c ơ c ấu v ốn, được s ử d ụng v ốn trong vi ệc thanh toán, có th ể l ựa ch ọn th ời của mình đầu t ư ra ngoài nh ư: mua trái phi ếu, góp v ốn liên doanh, th ực hi ện các hình th ức hạn tùy theo kh ả n ăng c ủa mình, lãi su ất phù đầu t ư khác theo quy định c ủa pháp lu ật, góp hợp và r ất ph ổ bi ến trên th ế gi ới, được nhi ều ph ần t ăng quy mô v ốn c ủa công ty, t ừ đó góp Công ty áp d ụng. Tuy nhiên, ph ươ ng th ức này ph ần t ăng doanh thu, l ợi nhu ận cho Công ty. còn chi ếm tỷ tr ọng nh ỏ trong t ổng tài s ản c ủa Công ty (dưới 1%). Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái Nguyên được quy ền gi ữ lãi kho ản l ợi nhu ận sau thu ế Hạn ch ế để b ổ sung v ốn cho ho ạt độ ng kinh doanh và Th ứ nh ất, hình th ức huy độ ng v ốn t ại Công ty trích l ập các qu ỹ theo quy định. còn đơ n điệu, kh ả n ăng thu hút, huy độ ng v ốn Đánh giá th ực tr ạng c ơ ch ế qu ản lý v ốn t ại so v ới nhu c ầu đầ u t ư còn th ấp. Hi ện nay, Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái Nguyên Công ty m ới ch ỉ áp d ụng các hình th ức huy động v ốn truy ền th ống nh ư huy động v ốn ch ủ Qua nghiên c ứu tình hình qu ản lý và s ử d ụng sở h ữu, vay ngân hàng và các t ổ ch ức tín vốn t ại Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái dụng khác, vay trong n ội b ộ công ty, vay Nguyên có th ể đánh giá nh ư sau: công nhân viên Các hình th ức huy độ ng Về ưu điểm: vốn khác v ẫn ch ưa được áp d ụng nh ư phát Cơ ch ế qu ản lý v ốn đã t ạo điều ki ện cho Công hành trái phi ếu Hình th ức thuê tài chính đã ty và các đơ n v ị thành viên huy động v ốn được áp d ụng nh ưng ch ưa ph ổ bi ến. Tuy ph ục v ụ nhu c ầu c ủa s ản xu ất kinh doanh nhiên, vi ệc huy độ ng v ốn t ừ n ội b ộ công ty 12 15Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên Hà Th ị Thanh Nga và Đtg Tạp chí KHOA H ỌC & CÔNG NGH Ệ 103(03): 9 - 16 vẫn còn khiêm t ốn trong khi kh ả n ăng có th ể công ty trong công tác thu h ồi n ợ. Vi ệc ch ấp huy động được nhi ều h ơn n ữa cho s ản xu ất hành quy định c ủa Nhà n ước, quy ch ế c ủa kinh doanh. Vi ệc huy độ ng v ốn ch ủ y ếu t ập Công ty trong công tác bán hàng t ại m ột s ố trung ở nh ững đơn v ị thành viên v ới s ố l ượng chi nhánh, c ửa hàng còn thi ếu ngiêm túc, đã còn th ấp. Vi ệc huy động v ốn qua liên doanh để x ảy ra công n ợ khó đòi, vi ph ạm v ề quy còn ở quy mô nh ỏ, ch ưa t ươ ng x ứng v ới ti ềm ch ế bán hàng, thu ti ền, nh ư các chi nhánh ở năng c ủa Công ty. Qu ảng Ninh, Hà N ội. Th ứ hai , quy mô và c ơ c ấu v ốn ch ưa h ợp lý. Th ứ hai , ho ạt độ ng phân tích tài chính hi ện t ại Trong th ời gian qua Công ty đã b ảo toàn và mới ch ỉ d ừng l ại ở ho ạt độ ng so sánh đơn phát tri ển v ốn được giao t ừng b ước đầ u t ư thu ần gi ữa s ố k ế ho ạch và th ực hi ện, gi ữa s ố nh ằm c ải thi ện c ơ c ấu v ốn, làm lành m ạnh năm nay v ới n ăm tr ước ch ứ ch ưa có m ột báo hoá các cân đối tài chính l ớn. Tuy nhiên, quy cáo phân tích tài chính c ụ th ể. mô và c ơ c ấu v ốn hi ện t ại c ủa Công ty ch ưa Th ứ ba , trong c ơ cấu t ổ ch ức t ại Công ty c ổ tươ ng x ứng v ới vai trò, ph ạm vi ho ạt độ ng ph ần Gang thép Thái Nguyên còn thi ếu m ột của Công ty. bộ ph ận chuyên làm công tác qu ản tr ị tài Th ứ ba , điều hoà và t ập trung v ốn trong n ội chính. Nhi ệm v ụ c ủa b ộ ph ận này là th ường bộ Công ty ch ưa th ực hi ệu qu ả, Công ty c ũng xuyên phân tích và báo cáo v ề tình hình tài ch ưa có các bi ện pháp h ữu hi ệu để th ực hi ện chính c ủa công ty t ại m ọi th ời điểm. T ừ đó, vi ệc cân đố i, điều hoà v ốn m ột cách có hi ệu đư a ra được cái nhìn t ổng th ể v ề tình hình s ử qu ả gi ữa các đơn v ị thành viên nh ằm h ỗ tr ợ dụng v ốn, hi ệu qu ả s ử d ụng v ốn, nh ững m ặt về v ốn trong n ội b ộ Công ty. Vi ệc huy độ ng còn h ạn ch ế trong c ơ ch ế qu ản lý v ốn c ủa vốn m ới th ực hi ện theo m ột chi ều, ch ưa t ạo ra công ty, để đưa ra các bi ện pháp nh ằm kh ắc được lu ồng v ốn 2 chi ều gi ữa Công ty và các ph ục h ạn ch ế đó, giúp Công ty nâng cao l ợi đơ n v ị thành viên. nhu ận, giá tr ị c ủa mình. Th ứ t ư, t ổ ch ức qu ản lý v ốn, hi ệu qu ả s ử d ụng Th ứ t ư, trong Công ty có m ột s ố bộ ph ận công vốn còn th ấp. Vi ệc qu ản lý v ốn c ủa Công ty nhân viên còn có tâm lý ỷ l ại, ch ưa th ực s ự ch ưa được c ụ th ể hoá thông qua vi ệc vi ệc ban làm vi ệc h ết mình, s ố lao độ ng trong Công hành quy ch ế để qu ản lý. Vi ệc xây d ựng quy ty còn đông, m ột s ố ngành ngh ề ch ất l ượng trình để qu ản lý được ngu ồn v ốn góp này có lao động ch ưa đáp ứng yêu c ầu s ản xu ất hi ệu qu ả, không để th ất thoát, m ất vốn nh ưng kinh doanh. không can thi ệp quá sâu vào ho ạt độ ng c ủa Nguyên nhân khách quan Công ty là m ột v ấn đề ph ải nghiên c ứu, ti ếp Th ứ nh ất, chính sách qu ản lý tài chính của các tục hoàn thi ện. Vi ệc qu ản lý s ử d ụng v ốn còn doanh nghi ệp nhà n ước nói chung và chính nhi ều h ạn ch ế nh ư tình tr ạng lãng phí v ẫn x ảy sách qu ản lý và s ử d ụng v ốn t ại Công ty nói ra, ch ưa th ực s ự quan tâm đế n vi ệc b ảo t ồn riêng đã được đổ i m ới, b ổ sung và ch ỉnh s ửa vốn c ố đị nh v ề m ặt hi ện v ật. theo Ngh ị đị nh s ố 199/2004/N Đ-CP ngày 03 Nguyên nhân ch ủ quan: tháng 12 n ăm 2004 theo chi ều h ướng t ăng Th ứ nh ất, công tác qu ản lý chi phí ch ưa được tính t ự ch ủ, t ự ch ịu trách nhi ệm c ủa Công ty. quan tâm đúng m ức nên v ẫn x ảy ra tình tr ạng Tuy nhiên, trong vi ệc huy độ ng v ốn mà hình lãng phí chi phí. Vi ệc b ảo toàn v ốn c ố đị nh th ức huy độ ng b ằng phát hành trái phi ếu mới ch ỉ quan tâm đế n giá tr ị c ủa tài s ản, vi ệc Công ty v ẫn còn nh ững h ạn ch ế. Bên c ạnh đó, bảo toàn v ề hi ện v ật tài s ản ch ưa th ực s ự được chính sách v ề lãi su ất, th ị tr ường ch ứng khoán quan tâm. Trong qu ản lý v ốn l ưu động, c ụ th ể cũng ảnh h ưởng đế n c ơ ch ế qu ản lý v ốn c ủa là qu ản lý các kho ản ph ải thu ch ưa ch ặt ch ẽ, Công ty.[1].[2] thi ếu b ộ ph ận chuyên trách thu h ồi n ợ, vi ệc Th ứ hai , nguyên nhân làm h ạn ch ế kh ả n ăng theo dõi và đôn đốc thu h ồi n ợ thi ếu t ập trung huy động v ốn t ại Công ty là do th ủ t ục cho và th ường xuyên. Quy trình thanh toán trong vay r ườm rà, c ứng nh ắc, h ạn m ức tín d ụng hợp đồ ng còn ch ưa ch ặt ch ẽ gây b ất lợi cho th ấp, lãi su ất cho vay cao nên không h ấp 13 16Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên Hà Th ị Thanh Nga và Đtg Tạp chí KHOA H ỌC & CÔNG NGH Ệ 103(03): 9 - 16 dẫn đố i v ới Công ty. Khi huy động v ốn t ừ các đơ n v ị thành viên v ới nhau. Xây d ựng c ơ kho ản vay, Công ty ph ải có ph ươ ng án thu ch ế qu ản lý tài chính m ới, đả m b ảo nguyên hồi v ốn đầ u t ư, hi ệu quả c ủa vi ệc s ử d ụng v ốn tắc độc l ập, t ự ch ủ c ủa các đơn v ị thành viên vay, nên m ỗi khi quy ết đị nh vay Công ty ph ải trong vi ệc huy độ ng v ốn và s ử d ụng v ốn. T ạo vô cùng th ận tr ọng. điều ki ện cho quá trình ra quy ết đị nh t ừ công Th ứ ba , v ề chi phí v ốn và r ủi ro c ủa các ty t ới các đơn v ị thành viên được nhanh kho ản tín d ụng c ũng là m ột trong các nguyên chóng, không làm m ất c ơ h ội kinh doanh. làm h ạn ch ế kh ả n ăng huy độ ng v ốn c ủa Công Đổi m ới và đa d ạng hoá các hình th ức huy ty. Đối v ới v ốn ngân sách Nhà n ước c ấp, động v ốn Công ty s ẽ không b ị áp l ực v ề th ời gian c ũng Gi ải pháp này không ph ải là huy động t ối đa nh ư chi phí s ử d ụng nên gây ra tâm lý ỷ l ại các ngu ồn v ốn ph ục v ụ cho s ản xu ất kinh trông ch ờ vào ngu ồn v ốn ngân sách c ấp, gi ảm doanh mà là gi ải pháp giúp Công ty huy độ ng tính ch ủ độ ng trong vi ệc tìm ki ếm ngu ồn tài được nh ững ngu ồn v ốn có hi ệu qu ả nh ất, t ức tr ợ v ốn khác. Vi ệc huy độ ng v ốn t ừ th ị tr ường ti ền t ệ và th ị tr ường v ốn còn h ạn ch ế do th ị là chi phí cho vi ệc s ử d ụng v ốn là th ấp nh ất. tr ường ch ứng khoán ở Vi ệt Nam còn ch ưa Từ đó Công ty có th ể đầ u t ư máy móc, thi ết b ị phát tri ển, hàng hóa ch ưa đa d ạng. Huy độ ng đổi m ới công ngh ệ s ản xu ất, m ở r ộng quy mô vốn qua các t ổ ch ức tín d ụng thì b ị gi ới h ạn sản xu ất kinh doanh, đa d ạng hoá s ản về h ạn m ức và th ời h ạn vay. ph ẩm, v ới m ục tiêu là h ạ giá thành s ản ph ẩm, đồ ng th ời không ng ừng nâng cao Th ứ t ư, giá nguyên v ật li ệu, v ật t ư đầu vào bi ến độ ng t ăng gi ảm độ t bi ến, khó d ự đoán, ch ất l ượng s ản ph ẩm. đặc bi ệt là phôi thép, thép ph ế, x ăng d ầu. Nên Để gi ải quy ết v ấn đề này, công ty c ần hoàn ảnh h ưởng đế n l ợi nhu ận c ủa Công ty, ti ếp đó thi ện vi ệc đổ i m ới và đa d ạng hoá các hình là ảnh h ưởng đế n hi ệu qu ả s ử d ụng TSC Đ, th ức huy độ ng v ốn theo các h ướng nh ư: huy TSL Đ. Ngoài ra, th ị tr ường thép xây d ựng động v ốn t ừ ngân sách nhà n ước, khuy ến di ễn bi ến r ất ph ức t ạp, s ốt nóng trong 6 tháng khích công ty ch ủ độ ng huy độ ng v ốn, t ăng đầu n ăm 2011, sau đó l ại s ụt gi ảm và r ớt giá cường tích lu ỹ thông qua k ết qu ả s ản xu ất trong 6 tháng cu ối n ăm. Ảnh h ưởng c ủa suy kinh doanh, đa d ạng hoá các hình th ức đầ u t ư của công ty ra ngoài thoái kinh t ế th ế gi ới, nh ất là th ị tr ường b ất động s ản làm cho nhu c ầu thép xây d ựng Nâng cao hi ệu qu ả điều hoà v ốn trong n ội gi ảm sút, tiêu th ụ khó kh ăn, t ồn kho cao, d ẫn bộ Công ty đến chi phí tài chính t ăng cao. Công ty c ần xây d ựng c ơ ch ế điều hoà v ốn Gi ải pháp hoàn thi ện c ơ ch ế qu ản lý v ốn tại của mình, để tránh ch ồng chéo trong ho ạt Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái Nguyên động điều hoà v ốn gi ữa Công ty và các đơ n v ị Hi ện nay, c ơ ch ế qu ản lý v ốn t ại Công ty v ẫn thành viên, c ần phân đị nh rõ ch ức n ăng trong còn b ộc l ộ nh ững h ạn ch ế nh ất đị nh trong vi ệc thu hút, đầ u t ư và điều hoà v ốn trong công tác qu ản lý và s ử d ụng v ốn. Làm sao Công ty. trong quá trình huy động và s ử d ụng v ốn đạ t Hoàn thi ện h ệ th ống thông tin, k ế toán và được hi ệu qu ả và mang l ại l ợi nhu ận cao cho phân tích tài chính công ty là v ấn đề được quan tâm đầ u tiên. - Tổ ch ức h ệ th ống thông tin n ội b ộ t ừ nghi ệp Dưới đây là m ột s ố nhóm gi ải pháp c ụ th ể: vụ cho đế n lãnh đạo phòng ban, đơ n v ị thành Hoàn thi ện h ệ th ống v ăn b ản pháp lý v ề c ơ viên để minh b ạch các ho ạt độ ng trong công ch ế qu ản lý v ốn và c ơ ch ế ph ối h ợp gi ữa các tác qu ản lý v ốn. Th ực hi ện đầ y đủ , k ịp th ời đơ n v ị thành viên trong Công ty các báo cáo tài chính theo quy định m ột cách Công ty c ần xây d ựng các c ơ ch ế ph ối h ợp, kịp th ời, trung th ực và chính xác. hợp tác kinh doanh gi ữa Công ty và các đơ n - Xây d ựng và v ận hành t ốt b ộ máy k ế toán, vị thành viên, và gi ữa đơn v ị thành viên v ới ki ểm toán n ội b ộ để th ực hi ện t ốt công tác nhau, để t ạo ra s ức m ạnh t ổng h ợp. Hoàn ki ểm toán, đổ i m ới ph ươ ng th ức ki ểm toán t ừ thi ện các quy đị nh v ề thanh toán, k ết n ối gi ữa ki ểm toán riêng l ẻ, ki ểm toán h ệ th ống và 14 17Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên Hà Th ị Thanh Nga và Đtg Tạp chí KHOA H ỌC & CÔNG NGH Ệ 103(03): 9 - 16 ki ểm toán theo ch ức n ăng nh ư ki ểm toán quy dưỡng nâng cao trình độ c ủa độ i ng ũ qu ản lý trình ho ạt độ ng, ki ểm toán vi ệc qu ản lý và trong công ty, c ủa công nhân viên tr ực ti ếp điều ti ết r ủi ro. sản xu ất để h ọ được ti ếp c ận v ới khoa h ọc k ỹ - Ti ến hành phân tích tài chính trên c ơ s ở thu ật hi ện đạ i, nâng cao n ăng suất s ản xu ất nh ững tiêu chí nh ư: phân tích kh ả n ăng qu ản sản ph ẩm. lý tài s ản, kh ả n ăng sinh l ời, kh ả n ăng thanh KẾT LU ẬN kho ản, qu ản lý n ợ T ổng h ợp hi ệu qu ả và r ủi Bài vi ết v ới n ội dung hoàn thi ện c ơ ch ế qu ản ro tài chính t ức là xem xét ảnh h ưởng t ổng lý v ốn t ại Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái hợp và riêng r ẽ c ủa các nhân t ố khác nhau đế n Nguyên, đã t ập trung gi ải quy ết m ột s ố v ấn đề : hi ệu q ủa tài chính c ủa công ty qua vi ệc - Phân tích đánh giá th ực tr ạng c ơ ch ế qu ản lý nghiên c ứu các cân đố i tài chính, các đòn b ẩy vốn t ại Công ty c ổ ph ần Gang thép Thái và đẳng th ức Du Pont..[3] Nguyên, qua đó rút ra nh ững k ết qu ả đạ t được Hoàn thi ện b ộ máy t ổ ch ức, qu ản lý c ủa cũng nh ư nh ững h ạn ch ế trong công tác qu ản Công ty lý v ốn t ại công ty. Theo phân công ch ức n ăng, nhi ệm v ụ c ủa - Từ nh ững phân tích, đánh giá th ực tr ạng c ơ phòng K ế toán - Th ống kê - Tài chính ch ủ y ếu ch ế qu ản lý v ốn t ại Công ty c ũng nh ư d ựa nh ấn m ạnh vai trò k ế toán h ơn là tài chính. trên định h ướng phát tri ển Công ty trong th ời Điều này th ể hi ện r ất rõ trong b ố trí nhân l ực gian t ới, đề xu ất m ột s ố gi ải pháp nh ằm hoàn cho công tác tài chính còn r ất ít, ch ủ y ếu là thi ện c ơ ch ế qu ản lý v ốn t ại Công ty c ổ ph ần nhân viên k ế toán kiêm nhi ệm ch ứ không ch ịu Gang thép Thái Nguyên. trách nhi ệm chính. Do đó, Công ty c ần ph ải t ổ ch ức b ộ máy ho ạt độ ng tài chính b ằng cách TÀI LI ỆU THAM KH ẢO phân đị nh rõ hai ch ức n ăng k ế toán và tài [1]. B ộ Tài chính (2005), Thông t ư s ố 33/2005/TT- chính. Phòng K ế toán - Th ống kê - Tài chính BTC ngày 29 tháng 04 n ăm 2005 c ủa B ộ Tài chính nên tách thành 2 phòng là phòng K ế toán - về vi ệc H ướng d ẫn m ột s ố điều t ại quy ch ế qu ản lý Th ống kê và phòng Tài chính. tài chính c ủa công ty nhà n ước và qu ản lý v ốn nhà Nâng cao ch ất l ượng ngu ồn nhân l ực nước đầ u t ư vào doanh nghi ệp khác , Hà N ội. [2]. Chính ph ủ (2004), Ngh ị đị nh s ố 199/2004/N Đ- Ngu ồn nhân l ực đóng vai trò quan tr ọng đế n CP ngày 03 tháng 12 n ăm 2004 c ủa Chính ph ủ v ề hi ệu qu ả ho ạt độ ng kinh doanh c ủa Công ty vi ệc Ban hành quy ch ế qu ản lý tài chính c ủa công ty nói chung và c ơ ch ế qu ản lý v ốn nói riêng. nhà n ước và qu ản lý v ốn nhà n ước đầ u t ư vào Công ty c ần phân đị nh rõ trách nhi ệm cho doanh nghi ệp khác , Hà N ội. từng v ị trí công vi ệc, phân công đúng ng ười, [3]. PGS.TS L ưu Th ị H ươ ng, PGS.TS V ũ Duy đúng vi ệc, đúng trình độ đã được đào t ạo. Hào (2007), Tài chính doanh nghi ệp, Nxb Đại h ọc Công ty th ường xuyên t ổ ch ức các l ớp b ồi Kinh t ế qu ốc dân, Hà N ội. 15 18Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên Hà Th ị Thanh Nga và Đtg Tạp chí KHOA H ỌC & CÔNG NGH Ệ 103(03): 9 - 16 SUMMARY SOLUTIONS FOR IMPROVING THE CAPITAL MANAGEMENT OF THAI NGUYEN IRON AND STEEL JOINT STOCK COMPANY Ha Thi Thanh Nga *, Nguyen Thi Nga College of Economics and Business Administration - TNU Thai Nguyen Iron and Steel Joint Stock Company – TISCO specializes in manufacturing and trading in steel for construction purpose. The development of this company has resulted from the capital management. Its capital management has been playing a key role in funding business activities, utilizing fixed and working capital effectively. However, this management also revealed undesirable issues: unsuitable capital mobilization and the capital structure. Therefore, there should be studies for improving the capital management to enhance the business performance in the time to come. Key words: Machanish, capital management, capital structure, capital mobilization, regulation of capital, Thái Nguyên Iron and Steel. Ngày nh ận bài: 14/1/2013, ngày ph ản bi ện: 31/1/2013, ngày duy ệt đă ng:26/3/2013 * Tel: 0912 898189 16 19Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên