Sơ đồ thay thế MBA ở chế độ không tải ?
Điện trở không tải: 01m
rrr = +=
thường r
0
>> r1
nên : rm˜r
0
Tổng trở không tải
0 Z =
m Z Z >> 0 0 Z Zm ˜ Ỉ
Điện kháng không tải 01 ___________
m
xxx = +=
thường x
0
>> x1
nên : xm˜x
0
Hệ số công suất không tải
0
cos? =
186 trang |
Chia sẻ: aloso | Lượt xem: 1883 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Mạch từ trong các TB KTĐ, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
eåm
σ: öùng suaát choáng daäp naùt cuûa vaät lieäu tieáp ñieåm
Tieáp ñieåm moät choã tieáp xuùc, chuû yeáu ñöôïc söû duïng khi doøng ñieän nhoû
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 4
7BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Tính ñieän trôû tieáp xuùc ñieåm
Neáu giaû thieát kích thöôùc cuûa choã tieáp xuùc nhoû hôn raát nhieàu so vôùi
kích thöôùc cuûa tieáp ñieåm ( d>6,5a), ñieän trôû tieáp xuùc ñöôïc xaùc ñònh
bôûi bieåu thöùc (vôùi ñoä chính xaùc 5%) :
/= ρtxR 2a
ρ: ñieän trôû suaát cuûa vaät lieäu tieáp ñieåm
a: baùn kính beà maët tieáp xuùc thöïc teá, phuï thuoäc vaøo löïc eùp
tieáp ñieåm vaø vaät lieäu tieáp ñieåm
d
8BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Tính ñieän trôû tieáp xuùc ñieåm
/π = σ2 tda F
/= ρtxR 2a 2
tx
td
R
F
ρ πσ= =
Ñieän trôû tieáp xuùc sinh ra do söï thaét laïi cuûa ñöôøng söùc doøng ñieän, tyû leä vôùi
ñieän trôû suaát, caên baäc hai cuûa öùng suaát choáng daäp naùt cuûa vaät lieäu vaø tyû leä
nghòch vôùi caên baäc hai cuûa löïc eùp tieáp ñieåm
Neáu söï bieán daïng vaät lieäu tieáp ñieåm khi chuùng va ñaäp vaø eùp chaët vaøo vôùi
nhau laø bieán daïng deûo, thì:
1/ 32tx td
R
F
ρ πσ= =
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 5
9BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Tính ñieän trôû tieáp xuùc ñieåm
–10-4Nhoâm
–10-4Theùp
–10-4Thau
–10-4Chì
0,00610-4Baïc
0,014 – 0,017510-4Ñoàng
Heä soá K ñoái vôùi tieáp ñieåm
doøng ñieän nhoû, N1/2W
Heä soá K ñoái vôùi tieáp ñieåm
doøng ñieän lôùn, N1/2W
Vaät lieäu tieáp
ñieåm
Caùc giaù trò cuûa heä soá K ñoái vôùi tieáp ñieåm coù 1 ñieåm tieáp xuùc
10BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Tính ñieän trôû tieáp xuùc
Tieáp ñieåm moät ñieåm tieáp xuùc, chuû yeáu ñöôïc söû duïng khi doøng ñieän nhoû.
Ñoái vôùi tröôøng hôïp doøng ñieän lôùn, ngöôøi ta thöôøng söû duïng tieáp ñieåm maët coù
nhieàu ñieåm tieáp xuùc.
Khi doøng ñieän ñi qua moät vaøi ñieåm tieáp xuùc song song vôùi nhau nhö vaäy, ñieän
trôû tieáp xuùc cuûa chuùng nhoû hôn nhieàu so vôùi tröôøng hôïp tieáp ñieåm moät ñieåm
tieáp xuùc, ôû ñieàu kieän coù cuøng löïc eùp tieáp ñieåm.
Soá löôïng caùc ñieåm tieáp xuùc taêng leân khi löïc eùp tieáp ñieåm taêng, quy luaät phuï
thuoäc naøy raát phöùc taïp, ñieän trôû tieáp xuùc ñöôïc bieåu dieãn baèng phöông trình:
/= mtxR K F
Chæ soá muõ m thay ñoåi trong phaïm vi töø 0,1 ñeán 1
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 6
11BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Yeâu caàu cuûa ñieän trôû tieáp xuùc
Ñieän trôû tieáp xuùc nhoû sao cho nhieät ñoä, ñieän aùp taïi ñieåm tieáp xuùc nhoû hôn
nhieät ñoä, ñieän aùp meàm hoùa cuûa vaät lieäu tieáp ñieåm
______________________ (θmh) cuûa vaät lieäu tieáp ñieåm: nhieät ñoä taïi ñoù
beà maët cuûa vaät lieäu tieáp ñieåm bò bieán daïng khoâng phuïc hoài
______________________ (Umh) cuûa vaät lieäu tieáp ñieåm: ñieän aùp rôi taïi
choå tieáp xuùc öùng vôùi nhieät ñoä taïi ñieåm tieáp xuùc baèng vôùi nhieät ñoä meàm
hoùa
12BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Yeâu caàu cuûa ñieän trôû tieáp xuùc
54700--Than chì (grafit)
0,717730,25540Platin
0,132320,07100Chì
1,033700,41000Wolfram
0,15321--Cadmidium
0,359600,09150Baïc
0,4310830,12190Ñoàng
0,6514550,22520Nickel
0,615300,21500Saét
0,36580,1150Nhoâm
Unc (v)θnc(°C)Umh (V)θmh(°C)Vaät lieäu
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 7
13BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Vaät lieäu tieáp xuùc ñieän
1- Ñoä daãn ñieän vaø daãn nhieät cao.
2- Beàn vöõng ñoái vôùi söï aên moøn trong khoâng khí vaø trong caùc moâi tröôøng khí
khaùc.
3- Beàn vöõng ñoái vôùi söï oxy hoùa beà maët vaät lieäu tieáp ñieåm.
4- Coù ñoä cöùng vöøa phaûi ñeå giaûm giaù trò löïc eùp tieáp ñieåm.
5- Coù ñoä cöùng vöøa phaûi ñeå giaûm ñoä maøi moøn cô khí do phaûi ñoùng ngaét
thöôøng xuyeân.
6- Coù ñoä beàn choáng hoà quang cao (nhieät ñoä noùng chaûy cao)
7- Coù giaù trò doøng ñieän vaø ñieän aùp duy trì hoà quang cao.
8- Deã gia coâng, giaù thaønh haï.
Caùc yeâu caàu ñoái vôùi vaät lieäu tieáp ñieåm:
14BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Vaät lieäu tieáp xuùc ñieän
- Öu ñieåm:
. ñoä daãn ñieän vaø daãn nhieät cao
. töông ñoái cöùng, cho pheùp taùc ñoäng ñoùng ngaét thöôøng xuyeân
. Io, Uo duy trì hoà quang töông ñoái lôùn
. coâng ngheä ñôn giaûn, giaù thaønh haï
________________
- Nhöôïc ñieåm:
. nhieät ñoä noùng chaûy thaáp,
. deã hình thaønh lôùp phuû oxy hoùa beàn vöõng, coù ñieän trôû suaát lôùn
Æ caàn phaûi taïo ra löïc eùp tieáp ñieåm töông ñoái lôùn.
Khaéc phuïc: phuû moät lôùp baïc, thieác baèng phöông phaùp ñieän phaân, coù beà daøy
khoaûng 20 – 30μm.
. ñoä beàn hoà quang keùmÆ khoâng neân söû duïng trong caùc thieát bò ñoùng ngaét caùc
doøng ñieän lôùn vaø coù taàn soá ñoùng ngaét lôùn.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 8
15BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Vaät lieäu tieáp xuùc ñieän
- Öu ñieåm:
. ñoä daãn ñieän vaø daãn nhieät töông ñoái lôùn
. troïng löôïng rieâng nheï vaøo khoaûng 30% so vôùi ñoàng
_____________
-Nhöôïc ñieåm:
. deã hình thaønh lôùp oxy hoùa beàn vöõng vaø coù ñieän trôû suaát lôùn.
. ñoä beàn hoà quang keùm (nhieät ñoä noùng chaûy nhoû hôn so vôùi cuûa ñoàng vaø baïc
nhieàu)
. ñoä beàn cô raát thaáp.
. thöôøng xaûy ra hieäu öùng aên moøn ñieän hoùa maïnh khi tieáp xuùc vôùi ñoàng, vì vaäy
khi tieáp xuùc vôùi ñoàng, nhoâm thöôøng söû duïng moái noái ñoàng-nhoâm hoaëc caû hai vaät
lieäu naøy ñeàu ñöôïc phuû moät lôùp thieác.
Nhoâm vaø caùc hôïp kim cuûa noù (Duranium, ...) ñöôïc öùng duïng chuû yeáu laøm caùc
thanh daãn vaø caùc chi tieát keát caáu trong thieát bò.
16BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Vaät lieäu tieáp xuùc ñieän
-Öu ñieåm:
Wolfram coù ñoä beàn hoà quang cao, ñoä beàn choáng aên moøn cao.
Ñoä cöùng cao cuûa Wolfram cho pheùp öùng duïng noù vaøo trong caùc thieát bò coù taàn
soá ñoùng caét cao
__________
-Nhöôïc ñieåm:
. Ñieän trôû suaát lôùn, ñoä daãn ñieän thaáp
. Hình thaønh lôùp oxy hoùa vaø sulfit hoùa beà maët beàn vöõng
. Do coù ñoä beàn cô lôùn vaø lôùp oxy hoùa neân caùc tieáp ñieåm laøm töø Wolfram
caàn phaûi coù löïc eùp tieáp ñieåm lôùn
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 9
17BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Vaät lieäu tieáp xuùc ñieän
Caùc vaät lieäu, coù tính chaát mong muoán troäi ñöôïc keát hôïp vôùi nhau qua phöông
_________________________________ Caùc tính chaát vaät lyù cuûa vaät lieäu thaønh
phaàn beân trong vaät lieäu kim loaïi goám ñöôïc baûo toaøn.
__________________
boät kim loaïiÆ keát dínhÆ eùp, thieâu keát ôû aùp suaát cao vaø nhieät ñoä cao
Ví duï: tính chòu ñöïng hoà quang trong vaät lieäu kim loaïi goám laø do caùc thaønh phaàn
wolfram hoaëc molibden, giaù trò ñieän trôû tieáp xuùc nhoû do thaønh phaàn baïc hoaëc
ñoàng.
Nhaän xeùt: khoâng moät vaät lieäu naøo trong soá ñoù ñaùp öùng ñöôïc ñaày ñuû caùc yeâu caàu
ñoái vôùi vaät lieäu tieáp ñieåm.
18BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Vaät lieäu tieáp xuùc ñieän
Tính chaát vaø thaønh phaàn cuûa moät vaøi kim loaïi goám thöôøng gaëp cuûa Nga
170 – 2000,0713800Ñoàng, wolfram, nickelKMK – B 21
120 – 1500,0612100Ñoàng, wolfram, nickelKMK – B 20
170 – 2100,04515000Baïc, wolfram, nickelKMK – A 61
120 – 1600,04113500Baïc, wolfram, nickelKMK – A 60
60 – 800,0329500Baïc, nickelKMK – A 31
45 – 600,0259500Baïc, oxyde ñoàngKMK – A 20
45 – 750,0309700Baïc, oxyde cadmiumKMK – 10 A
Ñoä cöùng
Brinel
N/m2
Ñieän trôû suaát
mΩ . m
Troïng löôïng
rieâng Kg/m3Caùc thaønh phaàn chính
Maõ hieäu
vaät lieäu
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 10
19BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Keát caáu tieáp xuùc ñieän coá ñònh
Tieáp xuùc coá ñònh: noái cöùng
- noái caùc thanh daãn, noái cable
- caùc ñaàu noái cung caáp ñieän cho caùc thieát bò ñieän hoaëc phuï taûi ñieän,
Æ thöôøng noái baèng buø-loâng
Caùc thanh daãn baèng ñoàng tröôùc heát phaûi ñöôïc xöû lyù laøm saïch beà maët hoaëc
phaûi xi maï baïc hoaëc thieác
Ñoái vôùi vaät lieäu meàm nhö nhoâm, moái noái baèng buø-loâng thöôøng laø khoâng tin
caäyÆ duøng phöông phaùp haøn
20BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Keát caáu tieáp xuùc ñieän coá ñònh
2500Nhoâm
600 – 1200Ñoàng thau
500 – 1000Ñoàng ñoû
AÙp löïc, 101 PaVaät lieäu tieáp xuùc ñieän
Soá lieäu veà aùp löïc caàn thieát ñoái vôùi caùc moái noái buø-loâng
1 pascal (Pa) = 1 N/m2 = 1 J/m3 = 1 kg·m–1·s–2
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 11
21BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Keát caáu tieáp xuùc ñoùng ngaét
Löïc eùp tieáp ñieåm ñöôïc thöïc hieän nhôø loø xo
m
22BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Keát caáu tieáp xuùc ñoùng ngaét
_____________ cuûa tieáp ñieåm laø khoaûng caùch giöõa hai tieáp ñieåm ôû traïng thaùi ngaét
Ñoä môû caøng lôùn thì hoà quang caøng deã bò daäp taét
_____________ cuûa tieáp ñieåm laø ñoaïn chuyeån dôøi theâm cuûa cô caáu
truyeàn ñoäng tôùi vò trí oån ñònh sau khi tieáp ñieåm ñoäng ñaõ tieáp xuùc vôùi tieáp
ñieåm tænh.
Æ tieáp ñieåm töï oån ñònh: tieáp ñieåm coù khaû naêng töï oån ñònh beà maët tieáp
xuùc ñeå coù theå coù soá löôïng ñieåm tieáp xuùc lôùn nhaát
m
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 12
23BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Keát caáu tieáp xuùc ñoùng ngaét
m
Lôùp oxy hoùa beà maët vaät lieäu tieáp ñieåm khoâng ñöôïc laøm
saïch do khoâng theå taïo ra taùc ñoäng tröôït giöõa caùc tieáp
ñieåm sau khi chuùng chaïm nhau.
Khoâng neân söû duïng ñoàng laømvaät lieäu tieáp ñieåm
24BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Keát caáu tieáp xuùc ñoùng ngaét
Heä thoáng tieáp ñieåm ngoùn, ñöôïc söû duïng trong caùc contactor coù tieáp ñieåm baèng
ñoàng: tay ñoøn 4 ñöôïc noái vôùi naép cuûa nam chaâm ñieän.
Vò trí I: tieáp ñieåm ôû vò trí ngaét
Vò trí II: tieáp ñieåm vöøa chaïm nhau
Vò trí III: tieáp ñieåm ñoäng 2 tieáp tuïc chuyeån ñoäng theâm nöõa, ñieåm tieáp xuùc di
chuyeån theâm ñeán vò trí oån ñònh. Söï chuyeån ñoäng keát thuùc sau khi tieáp ñieåm 2
ñaõ tröôït leân treân tieáp ñieåm 1, nhôø ñoù lôùp oxy hoùa beà maët treân caùc tieáp ñieåm bò
phaù huûy.
Coù theå phaân bieät hai phaàn treân tieáp ñieåm: moät phaàn luoân xaûy ra söï chaùy hoà
quang treân noù, phaàn khaùc doøng ñieän seõ chaûy qua moät caùch laâu daøi
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 13
25BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Keát caáu tieáp xuùc ñoùng ngaét
Tieáp ñieåm hoà quang hay söøng daäp hoà quang:
Khi doøng ñieän ñònh möùc qua tieáp ñieåm chính 1 – 1’ vaø
hai tieáp ñieåm hoà quang 2 – 2’. Caùc tieáp ñieåm chính
ñöôïc phuû moät lôùp baïc moûng baèng phöông phaùp ñieän
phaân (khoaûng 20 μm)
Caùc tieáp ñieåm hoà quang ñöôïc cheá taïo töø ñoàng ñöôïc
phuû moät lôùp vaät lieäu coù tính chòu hoà quang toát
wolfram hoaëc kim loaïi goám.
26BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Tieáp xuùc tröôït
Tieáp xuùc tröôït: beà maët tieáp xuùc cuûa vaät daãn ñieän naøy di chuyeån treân beà
maët tieáp xuùc cuûa vaät daãn kia
Ví duï: choåi than tröôït treân vaønh goùp trong maùy ñieän, variac,…
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 14
27BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Ñoùng maïch ñieän
Khi 2 tieáp ñieåm chaïm nhauÆ söï va ñaäpÆ söï rung tieáp ñieåm khi
ñoùngÆ hoà quang phaùt sinh nhieàu laànÆ aên moøn tieáp ñieåm
Hai thoâng soá ñaùnh giaù söï rung tieáp ñieåm khi ñoùng:
- Xm:bieân ñoä rung tieáp ñieåm ôû laàn baät ra thöù nhaát
- tm: thôøi gian rung tieáp ñieåm töông öùng
28BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Ñoùng maïch ñieän
Bieän phaùp giaûm rung tieáp ñieåm khi ñoùng
- Neùn tröôùc loø xo tieáp ñieåm khi caùc tieáp ñieåm coøn ñang ôû traïng thaùi
môû.
Taïi thôøi ñieåm tieáp ñieåm tieáp xuùc vôùi nhau löïc eùp tieáp ñieåm taêng leân
khoâng phaûi töø giaù trò zeùro maø töø _____________________. Khi löïc eùp
ban ñaàu taêng leân, söï rung tieáp ñieåm giaûm ñi ñaùng keå. Tuy vaäy khi löïc
eùp ban ñaàu taêng leân moät caùch ñaùng keå, seõ laøm cho söï rung tieáp ñieåm
taêng leân.
- Taêng ñoä cöùng cuûa loø xo tieáp ñieåmÆ ñoä rung tieáp ñieåm giaûm
Bieän phaùp naøy keùm hieäu quaû hôn so vôùi bieän phaùp laøm thay ñoåi ñoä
neùn ban ñaàu cuûa loø xo tieáp ñieåm.
- Giaûm ñoäng naêng cuûa heä thoáng truyeàn ñoäng
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 15
29BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Ñoùng maïch ñieän
Bieän phaùp giaûm rung tieáp ñieåm khi ñoùng
- Giaûm ñoäng naêng cuûa heä thoáng truyeàn ñoäng
Ñoäng naêng cuûa heä thoáng tyû leä vôùi dieän tích giôùi
haïn S giöõa ñaëc tính löïc huùt ñieän töø cuûa nam
chaâm ñieän trong heä thoáng truyeàn ñoäng vaø ñaëc
tính phaûn löïc
Dieän tích S caøng nhoû ñoäng naêng cuûa heä thoáng
caøng giaûm, daãn ñeán heä thoáng ít bò rung hôn
: ñaëc tính löïc huùt ñieän töø
: ñaëc tính phaûn löïc
30BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Doøng ñieän qua tieáp ñieåm ôû traïng thaùi ñoùng
Doøng ñieän ñònh möùc daøi haïn qua tieáp ñieåm ôû traïng thaùi ñoùng
Ñieàu kieän tính löïc eùp tieáp ñieåm:
.tx dm tx txcfU I R U= ≤ =
≤ <tx txcf mem hoaU U U
Khi bieát vaät lieäu TÑ Æ U meàm hoaùÆ UtxcfÆ Rtx=Utxcf/Iñm
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 16
31BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Doøng ñieän qua tieáp ñieåm ôû traïng thaùi ñoùng
Tính löïc eùp tieáp ñieåm töø coâng thöùc:
/= mtxR K F
Hoaëc söû duïng coâng thöùc 5.12, 5.13 saùch KTÑ I
Doøng ñieän ñònh möùc daøi haïn qua tieáp ñieåm ôû traïng thaùi ñoùng
32BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Doøng ñieän qua tieáp ñieåm ôû traïng thaùi ñoùng
Kieåm tra cheá ñoä laøm vieäc söï coá khi tieáp ñieåm ôû traïng thaùi ñoùng
Caùc tính toaùn thöïc teá thöôøng phaûi duøng tôùi caùc soá lieäu thí nghieäm, coù lieân
quan tröïc tieáp tôùi doøng ñieän haøn dính vaø löïc eùp tieáp ñieåmÆ coù theå söû duïng
coâng thöùc thöïc nghieäm cuûa Butkewich ñeå tính toaùn ñoä beàn ñieän ñoäng cuûa
tieáp ñieåm:
≤I K F
I , A - doøng ñieän beàn ñieän ñoäng (thöôøng laáy giaù trò bieân ñoä doøng ñieän xung kích)
F - löïc eùp tieáp ñieåm.
Giaù trò cuûa heä soá K ñöôïc cho trong baûng
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 17
33BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Doøng ñieän qua tieáp ñieåm ôû traïng thaùi ñoùng
Kieåm tra cheá ñoä laøm vieäc söï coá khi tieáp ñieåm ôû traïng thaùi ñoùng ≤I K F
1900Ñoàng – ÑoàngTieáp ñieåm hoa hueä (treân moät phaàn töû)
1740Ñoàng – ThauTieáp ñieåm hoa hueä (treân moät phaàn töû)
1820Ñoàng – ThauTieáp ñieåm ngoùn - Töï oån ñònh
1600ThauTieáp ñieåm ngoùn - Khoâng töï oån ñònh
1520Thau – TheùpTieáp ñieåm ngoùn - Khoâng töï oån ñònh
1200Thau – ÑoàngTieáp ñieåm ngoùn - Khoâng töï oån ñònh
1300Ñoàng – ÑoàngTieáp ñieåm ngoùn - Khoâng töï oån ñònh
950 – 1270Ñoàng – ThauTieáp xuùc ñieåm
K,A/N1/2Vaät lieäuDaïng tieáp ñieåm
34BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Quaù trình ngaét maïch ñieän
Khi tieáp ñieåm taùch rôøi nhauÆ hoà quang xuaát hieänÆ gaây ra _________
________________
Ngoaøi ra coøn xaûy ra:
- ___________________ do hieän töôïng oxy hoùa, taïo ra lôùp oxy hoùa beà maët
vaät lieäu.
- ____________________ do vaät chaát ñöôïc vaän chuyeån töø ñieän cöïc naøy sang
ñieän cöïc khaùc, thöôøng xaûy ra maïnh ôû doøng ñieän moät chieàu.
Söï aên moøn laøm cho khoái löôïng vaø theå tích tieáp ñieåm bò giaûm ñi.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 18
35BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Quaù trình ngaét maïch ñieän
Khi doøng ñieän I>5A ñoä aên moøn cuûa tieáp ñieåm coù theå ñöôïc tính theo coâng
thöùc:
-9 2
i 0Q = 10 K N I
Q - ñoä moøn tieáp ñieåm
N - soá laàn ñoùng ngaét
Io- doøng ñieän ngaét, A
Ki- heä soá thöïc nghieäm
36BMTBD-LT KCÑ-nxcuong-V1-9-11-05
Cheá ñoä laøm vieäc cuûa caùc tieáp xuùc ñieän
Quaù trình ngaét maïch ñieän
Caùc bieän phaùp choáng laïi söï aên moøn tieáp ñieåm
1- Giaûm thôøi gian chaùy hoà quang baèng caùch laép ñaët buoàng daäp hoà quang
2- Giaûm rung khi ñoùng
3- Söû duïng caùc tieáp ñieåm coù tính choáng hoà quang cao
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 1
1BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
2BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Giôùi thieäu chung veà maùy bieán aùp
Maùy bieán aùp laø thieát bò ñieän töø tónh laøm vieäc theo nguyeân lyù ____
__________________, duøng ñeå bieán ñoåi moät heä thoáng doøng ñieän
xoay chieàu ôû ñieän aùp naøy thaønh moät heä thoáng doøng ñieän xoay
chieàu ôû ñieän aùp khaùc vôùi taàn soá khoâng thay ñoåi.
ÆMaùy bieán aùp chæ laøm nhieäm vuï truyeàn taûi hoaëc phaân phoái
naêng löôïng chöù khoâng bieán ñoåi naêng löôïng.
Maùy bieán aùp goàm hai hay nhieàu cuoän daây
lieân heä vôùi nhau bôûi töø thoâng moùc voøng:
- Cuoän daây noái vaøo nguoàn ñieän goïi laø _________________
- Cuoän daây caûm öùng töø thoâng moùc voøng cuûa daây quaán sô caáp
goïi laø _______________________
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 2
3BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Giôùi thieäu chung veà maùy bieán aùp
Caùc ñaïi löôïng vaø thoâng soá lieân quan ñeán phía sô caáp hay daây quaán sô caáp
ghi chæ soá 1 : soá voøng daây sô caáp w1, ñieän aùp sô caáp U1, doøng ñieän sô caáp I1,
coâng suaát sô caáp P1.
Caùc ñaïi löôïng vaø thoâng soá lieân quan ñeán phía thöù caáp hay daây quaán thöù caáp
ghi chæ soá 2 : soá voøng daây thöù caáp w2, ñieän aùp thöù caáp U2, doøng ñieän thöù caáp
I2, coâng suaát thöù caáp P2
Maùy bieán aùp ____________ khi U2>U1
Maùy bieán aùp ____________ khi U2<U1
Kyù hieäu maùy bieán aùp trong caùc sô ñoà ñieän:
4BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaïi löôïng ñònh möùc
Ñieän aùp sô caáp ñònh möùc U1ñm [V] laø ñieän aùp hoaït ñoäng
ñònh möùc cuûa daây quaán sô caáp maùy bieán aùp
Ñieän aùp thöù caáp ñònh möùc U2ñm [V] laø ñieän aùp cuûa daây quaán thöù caáp
khi maùy bieán aùp ___________ vaø ñieän aùp ñaët vaøo sô caáp laø ñònh möùc
Ñoái vôùi maùy bieán aùp ba pha, ñieän aùp ñònh möùc laø ____________
Doøng ñieän sô caáp ñònh möùc I1ñm [A] vaø doøng ñieän thöù caáp ñònh möùc
I2ñm [A] laø doøng ñieän trong caùc daây quaán sô caáp vaø thöù caáp cuûa maùy
bieán aùp öùng vôùi _________________________ vaø __________________
______________
Ñoái vôùi maùy bieán ba pha, doøng ñieän ñònh möùc laø _____________
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 3
5BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaïi löôïng ñònh möùc
Coâng suaát dònh möùc cuûa maùy bieán aùp Sñm [VA] laø coâng suaát toaøn
phaàn (bieåu kieán) ñöa ra ôû daây quaán __________ maùy bieán aùp
Maùy bieán aùp moät pha:
2 2__dm dm dmS U I=
2 2dm dm dmS U I=
Maùy bieán aùp ba pha:
Taàn soá ñònh möùc f [Hz] thöôøng laø 50 hay 60Hz
Caùc ñaïi löôïng khaùc nhö soá pha, sô ñoà noái daây, ñieän aùp ngaén
maïch, cheá ñoä laøm vieäc, …
6BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caáu taïo cuûa maùy bieán aùp
Caùc boä phaän chính:
- loõi theùp
- daây quaán
- voû maùy bieán aùp.
Loõi theùp Æ daãn töø thoâng chính trong maùy,
khung ñeå ñaët daây quaán, ñöôïc laøm töø nhöõng
laù theùp kyõ thuaät ñieän (daøy 0,35mm hoaëc
0,5mm, hai maët coù sôn caùch ñieän).
Loõi theùp goàm coù truï ñeå ñaët daây quaán vaø
goâng duøng ñeå kheùp kín maïch töø giöõa caùc truï
Daây quaán maùy bieán aùp baèng
ñoàng hoaëc nhoâm ñöôïc boïc caùch
ñieän
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 4
7BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caáu taïo cuûa maùy bieán aùp
Maùy bieán aùp kieåu boïc,
daây quaán ñoàng taâm
Daây quaán xen keõ
Voû maùy bieán aùp baèng theùp bao boïc
vaø baûo veä daây quaán vaø loõi theùp
8BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maùy bieán aùp
φ
i1
u1 w1 w2
i2
u2 Zt
Sô ñoà nguyeân lyù cuûa maùy bieán aùp
w1 vaø w2 : soá voøng daây cuûa daây quaán
sô caáp vaø thöù caáp
Zt : toång trôû taûi
u1 ñaët vaøo daây quaán sô caáp Æ doøng ñieän sô caáp i1Æ söùc töø ñoäïng i1w1
Æ töø thoâng chính Φ moùc voøng qua caû hai daây quaán sô caáp vaø thöù caáp
°Khi maùy bieán aùp khoâng taûi: φ do doøng ñieän _____________
chaïy trong daây quaán sô caáp sinh ra
° Khi maùy bieán aùp coù taûi, doøng ñieän trong daây quaán thöù caáp laø i2φ do söùc töø ñoäng ________________ sinh ra
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 5
9BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maùy bieán aùp
1 1
1 1 1
2 2 4.44
2 2
w w fE fw fwωφ π φ π φ φ= = = =
φ
i
1u
1
w
1
w
2
i2
u
2
Z
t
φ Æ söùc ñieän ñoäng caûm öùng
dt
dwe 11
φ−=
dt
dwe 22
φ−=
2
wjE 11
φω−= 22 2
j wE ω φ= −
tyû soá bieán aùp 1
2
Ek
E
= =
(caùc ñaïi löôïng ñieän ñöôïc quy öôùc laáy caùc giaù trò hieäu duïng
caùc giaù trò töø tröôøng quy öôùc laáy caùc giaù trò bieân ñoä)
2 24.44E fw φ=
10BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa maùy bieán aùp
1 1 2 2E U E U
φ
i
1u
1
w
1
w
2
i2
u
2
Z
t
tyû soá bieán aùp 1 1
2 2
E wk
E w
= =
Neáu boû qua ñieän trôû daây quaán vaø töø thoâng taûn
ra ngoaøi khoâng khí:
1 1
2 2
w Ek
w E
= =
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 6
11BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä khoâng taûi cuûa maùy bieán aùp
U1 U2
I0
w1 w2
i2 = 0
E2E1
φ
E1
E2 = U2
U1 = -E1
Phöông trình ñieän aùp
Neáu boû qua ñieän trôû vaø töø thoâng taûn daây quaán sô caáp,
phöông trình caân baèng ñieän aùp daây quaán sô caáp vaø thöù caáp:
1
1 1 2
wU E jω φ= − = 22 2 2
wU E jω φ= = − (choïn chieàu ñieän aùp vaø ñieän ñoängvaø doøng ñieän nhö treân sô ñoà)
12BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä khoâng taûi cuûa maùy bieán aùp
Doøng ñieän khoâng taûi
do toån hao trong loõi theùp, doøng ñieän khoâng taûi Io sôùm pha
hôn so vôùi töø thoâng φ goùc α goïi laø ___________________
φ
E1
U1
I0
I0x
I0rα
Doøng ñieän khoâng taûi Io goàm:
IoxÆ taïo neân töø thoâng vaø cuøng chieàu vôùi töø thoâng
Ior Æ buøø toån hao trong loõi theùp vaø vuoâng goùc vôùi töø thoâng
Thöôøng Ior < 10%Iox neân ta coù theå xem Iox≅Io
0 1( 0 . 5 % 1 0 % ) d mI I= ÷
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 7
13BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä khoâng taûi cuûa maùy bieán aùp
2
1o Fe oP P r I= +
Coâng suaát toån hao khoâng taûi
Coâng suaát toån hao khoâng taûi Po cuûa MBA laø coâng suaát nguoàn ñieän
cung caáp cho MBA hoaït ñoäng ôû cheá ñoä _______________
:suaát toån hao trong theùp ôû taàn soá 50Hz vaø töø caûm 1T [w/kg]
B: töø caûm trong loõi theùp [T]
mFe: khoái löôïng theùp [kg]
1,3
2
1,0
50 50
Fe Fe
fP p B m⎛ ⎞= ⎜ ⎟⎝ ⎠
1,0
50
p
14BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä taûi cuûa maùy bieán aùp
φ
I1
u1
w1 w2
I2
Zt
φσ1 φσ2
Söùc töø ñoäng _________________Æ
töø thoâng trong loõi theùp
- Moät phaàn lôùn töø thoâng kheùp kín trong loõi
theùp moùc voøng qua caû hai daây quaán sô caáp
vaø thöù caáp, goïi laø ___________________
töø thoâng chính φÆ söùc ñieän ñoäng caûm öùng _______ trong daây
quaán sô caáp vaø thöù caáp
1
1 1
d de w
dt dt
ψ φ= − = − 22 2d de wdt dt
ψ φ= − = −
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 8
15BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä taûi cuûa maùy bieán aùp
1 1 1wσ σψ φ= ⋅
φ
I1
u1
w1 w2
I2
Zt
φσ1 φσ2
- Moät phaàn nhoû töø thoâng do söùc töø
ñoäng daây quaán sô caáp hoaëc thöù caáp
sinh ra chæ moùc voøng qua chính cuoän
daây ñoù vaø kheùp kín qua caùc vaät lieäu
phi töø tính - goïi laø _______________
________
Töø thoâng taûi φσ1 vaøø φσ2 chæ moùc voøng rieâng leû qua daây quaán sô caáp
vaø thöù caáp neân coù töø thoâng taûn moùc voøng sô caáp vaø thöù caáp töông öùng
nhö sau:
2 2 2wσ σψ φ= ⋅
16BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä taûi cuûa maùy bieán aùp
2
2
2
L
i
σ
σ
ψ=
φ
I1
u1
w1 w2
I2
Zt
φσ1 φσ2
ψσ1 do doøng ñieän sô caáp i1 gaây raψσ2 do doøng ñieän thöù caáp i2 gaây ra
Æ ñieän caûm taûn cuûa daây quaán sô caáp vaø thöù caáp:
1
1
1
L
i
σ
σ
ψ=
Vì töø thoâng taûn kheùp maïch qua caùc vaät lieäu phi töø tính coù ñoä daãn töø keùm
Æ töø thoâng taûn raát nhoû so vôùi töø thoâng chính
Æø ñieän caûm taûn Lσ1 vaø Lσ2 _________________ vaøo doøng ñieän sô caáp i1 vaø i2
1 1
1 1
d die L
dt dt
σ
σ σ
ψ= − = − 2 22 2d die Ldt dtσσ σ
ψ= − = −
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 9
17BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä taûi cuûa maùy bieán aùp
1
1 1 1 1 1
2
2 2 2 2 2
diu e L ri
dt
diu e L r i
dt
σ
σ
⎧ = − + +⎪⎪⎨⎪ = − −⎪⎩
φ
i1
u1
eσ2
i2
u2 Zte2
e1
eσ1
phöông trình caân baèng ñieän aùp trong daây quaán sô caáp vaø thöù caáp
1 1 1 1 1
2 2 2 2 2
u e e r i
u e e r i
σ
σ
= − − +⎧⎨ = + −⎩
1 1 1 1 1 1 1 1
2 2 2 2 2 2 2 2
( )
( )
U E r jx I E Z I
U E r jx I E Z I
⎧ = − + + = − +⎪⎨ = − + = −⎪⎩
x1 = ω Lσ1: ñieän khaùng taûn daây quaán sô caáp
x2 = ω Lσ2: ñieän khaùng taûn daây quaán thöù caáp
Z1 = r1 + jx1: toång trôû daây quaán sô caáp.
Z2 = r2 + jx2: toång trôû daây quaán thöù caáp.
18BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä taûi cuûa maùy bieán aùp
1 1 1 1 1 __ __( ) _U E r jx I= − + + __________________→
φ
i1
u1
eσ1
i2
u2 Zte1
e2
eσ2
phöông trình caân baèng söùc töø ñoäng
________φ =→
Ôû cheá ñoä khoâng taûi, töø thoâng chính φ do ________________ sinh ra
Ôû cheá ñoä taûi, töø thoâng chính φ do söùc töø ñoäng _______________ sinh ra
Do φ _____________ neân ta coù phöông trình caân baèng söùc töø ñoäng:
______________________
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 10
19BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä taûi cuûa maùy bieán aùp
1 1 1 2 2oI w I w I w= +
( )'21 0 2 0 2
1
wI I I I I
w
⎛ ⎞−= + = + −⎜ ⎟⎝ ⎠
' 2
2 2 2
1
1wI I I
w k
= =
Khi MBA coù taûi thì doøng ñieän i1 goàm 2 thaønh phaàn:
_____Æ töø thoâng trong maïch töø
_____ Æ bieán ñoåi thaønh doøng ñieän i2 cung caáp cho taûi
20BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Cheá ñoä taûi cuûa maùy bieán aùp
( )
( )
( )
1 1 1 1 1
2 2 2 2 2
'
1 0 2
U E r jx I
U E r jx I
I I I
⎧ = − + +⎪⎪ = − +⎨⎪ = + −⎪⎩
Heä phöông trình moâ taû maùy bieán aùp
Giaûn ñoà vectô
cuûa maùy bieán aùp
θ2
α : goùc toån hao töø treã
θ2: goùc giöõa I2 vaø E2
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 11
21BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Sô ñoà thay theá cuûa maùy bieán aùp
Æ Sô ñoà thay theá cuûa MBA goàm caùc _____________________ ñaëc tröng
cho maïch ñieän vaø maïch töø cuûa MBA
( )
( )
( )
1 1 1 1 1
2 2 2 2 2
'
1 0 2
U E r jx I
U E r jx I
I I I
⎧ = − + +⎪⎪ = − +⎨⎪ = + −⎪⎩
Heä phöông trình hay moâ hình toaùn hoïc moâ taû maùy bieán aùp
Do söùc ñieän ñoäng daây quaán sô caáp vaø thöù caáp khaùc nhau, ñeå noái maïch
sô caáp vaø thöù caáp vôùi nhau thaønh moät maïch chung thì hai daây quaán
phaûi coù ______söùc ñieän ñoäng, nghóa laø coù_______ soá voøng daây.
Æ Quy ñoåi daây quaán thöù caáp vaø caùc ñaïi löôïng thöù caáp veà sô caáp
hoaëc ngöôïc laïi thoâng qua moät _______________________
22BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Sô ñoà thay theá cuûa maùy bieán aùp
Ñieàu kieän quy ñoåi: caùc quaù trình vaät lyù vaø naêng löôïng trong maùy bieán
aùp khoâng bò thay ñoåi
°khaûo saùt tröôøng hôïp quy ñoåi caùc ñaïi löôïng maùy bieán aùp thöù caáp veà sô caáp
Khi quy ñoåi ___________- Æ _____________
22
2
1
1 kEEw
w
E == Æ E’2 = kE2
Töông töï: U’2 = __U2
k laø tyû soá maùy bieán aùp ñoàng thôøi cuõng laø heä soá quy ñoåi caùc ñaïi löôïng maùy bieán aùp
töø thöù caáp veà sô caáp
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 12
23BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Sô ñoà thay theá cuûa maùy bieán aùp
___________________
'
2__________ ______x→ =
'
2 _____Z =
Doøng ñieän thöù caáp quy ñoåi?
Ñieàu kieän quy ñoåi: ________________ maùy bieán aùp khoâng thay ñoåi khi quy ñoåi
_____________________
Ñieän trôû vaø ñieän khaùng thöù caáp quy ñoåi?
Ñieàu kieän quy ñoåi : Coâng suaát _______________ daây quaán thöù caáp vaø ____
___________________________________ daây quaán thöù caáp khoâng ñoåi
'
2______________ _____r→ =
' _____tZ =
toång trôû daây quaán thöù caáp quy ñoåi
toång trôû taûi quy ñoåi
24BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Sô ñoà thay theá cuûa maùy bieán aùp
( )
( )
( )
1 1 1 1 1
2 2 2 2 2
'
1 0 2
U E r jx I
U E r jx I
I I I
⎧ = − + +⎪⎪ = − +⎨⎪ = + −⎪⎩
( )
( )
( )
1 1 1 1 1
' ' ' ' '
2 2 2 2 2
'
1 0 2
U E r jx I
U E r jx I
I I I
⎧ = − + +⎪⎪ = − +⎨⎪ = + −⎪⎩
Æ
heä phöông trình moâ taû
MBA tröôùc khi quy ñoåi
heä phöông trình moâ taû
MBA sau khi quy ñoåi
Ñaây cuõng chính laø caùc phöông trình Kirchhoff 1 vaø 2 moâ taû
maïch ñieän:
r1 r’2 x’2I’2I’1x1
rm
xm
I0
-E1 -E’2 Z’tU1
U’2 sô ñoà thay theá cuûa
maùy bieán aùp
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 13
25BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Sô ñoà thay theá cuûa maùy bieán aùp
1 ( )m o m m oE Z I r jx I− = = +
r1 r’2 x’2I’2I’1x1
rm
xm
I0
-E1 -E’2 Z’tU1
U’2
(-E1) laø ñieän aùp rôi treân nhaùnh töø hoùa coù toång
trôû Zm ñaëc tröng cho töø thoâng chính vaø toån
hao saét töø
m m mZ r jx= +
2
0
Fe
m I
p
r =
toång trôû töø hoùa ñaëc tröng cho maïch töø
ñieän trôû töø hoùa ñaëc tröng cho toån hao saét töø
xm :laø ñieän khaùng töø hoùa ñaëc tröng cho töø thoâng chính φ
26BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Sô ñoà thay theá cuûa maùy bieán aùp
r1 r’2 x’2I’2I’1x1
rm
xm
I0
-E1 -E’2 Z’tU1
U’2
Xm
r1 r’2 x’2-İ’2İ’1x1
I0
-Ė 1
Z’tU1 U
’
2
Ior Iox
RmÙ
Thoâng thöôøng toång trôû töø hoùa ______, doøng ñieän I0 _____, ta coù theå ____
nhaùnh töø hoùa vaø coù sô ñoà thay theá gaàn ñuùng
rn xn
İ1=-İ’2
Z’tU1 U
’
2
rn = r1 + r’2 laø ñieän trôû ngaén maïch cuûa maùy bieán aùp
xn = x1 + x’2 laø ñieän khaùng ngaén maïch cuûa maùy bieán aùp
Nhaùnh töø hoùa goàm 2 phaàn töû noái tieáp rm vaøø xm coù theå bieán ñoåi töông ñöông
thaønh nhaùnh töø hoùa goàm 2 phaàn töû song song Rm vaø Xm
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 14
27BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Xaùc ñònh caùc thoâng soá cuûa maùy bieán aùp
Caùc ñieän trôû vaø ñieän khaùng trong sô ñoà thay theá cuûa maùy bieán aùp
coù theå ñöôïc xaùc ñònh baèng thí nghieäm hoaëc tính toaùn töø caùc thoâng
soá hình hoïc vaø caùc ñaëc tröng cuûa maïch töø, daây quaán maùy bieán aùp
Thí nghieäm khoâng taûi
Sô ñoà thí nghieäm khoâng taûi
A W
V VU1
I0 P0=U1ñm
U20
Caùc soá lieäu thí nghieäm: I0, P0 , U1, U20
Caùc keát quaû tính toaùn:
Tyû soá bieán aùp k
20
1
2
1
2
1
U
U
E
E
w
wk ≈==
28BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Xaùc ñònh caùc thoâng soá cuûa maùy bieán aùp
Sô ñoà thay theá MBA ôû cheá ñoä khoâng taûi ?
Ñieän trôû khoâng taûi: 0 1 mr r r= + =
thöôøng r0 >> r1 neân : rm ≈ r0
Toång trôû khoâng taûi
0Z =
mZZ >>0 0ZZm Ů
Ñieän khaùng khoâng taûi 0 1 ___________mx x x= + =
thöôøng x0 >> x1 neân : xm ≈ x0
Heä soá coâng suaát khoâng taûi
0cosϕ =
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 15
29BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Xaùc ñònh caùc thoâng soá cuûa maùy bieán aùp
Thí nghieäm ngaén maïch
Sô ñoà thí nghieäm ngaén maïch
Duøng boä ñieàu chænh ñieän aùp taêng daàn ñieän aùp ñaët vaøo daây quaán sô
caáp tôùi giaù trò Un sao cho doøng ñieän trong caùc daây quaán _________
___________________
Un : ñöôïc goïi laø ñieän aùp ___________
Un = ( 3% + 10% )U1ñm
A W
V AU1=Un
In Pn
=I1ñm I2ñm
30BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Xaùc ñònh caùc thoâng soá cuûa maùy bieán aùp
Thí nghieäm ngaén maïch A W
V AU1=Un
In Pn=I1ñm I2ñm
Sô ñoà thay theá cuûa MBA ôû cheá ñoä ngaén maïch ?
Do Un nhoû Æ töø thoâng φ _______ Æ doøng ñieän töø hoùa Io ___
____ __Æ coù theå ________________________ trong sô ñoà
thay theá
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 16
31BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Xaùc ñònh caùc thoâng soá cuûa maùy bieán aùp
Thí nghieäm ngaén maïch
Toång trôû ngaén maïch
1 1
n n
n
dm dm
U UZ
I I
= =
Ñieän trôû ngaén maïch
dm1
2
n
n I
Pr =
Ñieän khaùng ngaén maïch 2n
2
nn rZx −=
Ñeå tính caùc ñieän trôû vaø ñieän khaùng trong sô ñoà thay theá maùy bieán
aùp ngöôøi ta thöôøng söû duïng theâm quan heä gaàn ñuùng trong thöïc teá
nhö sau :
2
r
rr n'21 ≈≈ 2
x
xx n'21 ≈≈
rn xn
İ1=-İ’2
U1
U’2
32BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Xaùc ñònh caùc thoâng soá cuûa maùy bieán aùp
Thí nghieäm ngaén maïch
Tam giaùc ñieän aùp ngaén maïch
Un Unx
ϕn
Unr
Unr = rnI1ñm : laø thaønh phaàn taùc duïng cuûa ñieän aùp ngaén maïch
Unx = xnI1ñm : laø thaønh phaàn phaûn khaùng cuûa ñieän aùp
Ñieän aùp ngaén maïch thöôøng ñöôïc tính baèng phaàn traêm so vôùi ñieän aùp ñònh möùc
1
1 1
1
1 1
1
1 1
% 100 100
% 100 100
% 100 100
n n dm
n
dm dm
nr n dm
nr
dm dm
nx n dm
nx
dm dm
U Z IU
U U
U r IU
U U
U x IU
U U
= =
= =
= =
rn xn
İ1=-İ’2
U1
U’2
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 17
33BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Xaùc ñònh caùc thoâng soá cuûa maùy bieán aùp
1
1 1
% 100 100
%
nr n dm
nr
dm dm
nx
U r IU
U U
U
= = =
=
rn xn
İ1=-İ’2
U1
U’2
34BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
Giaûn ñoà naêng löôïng cuûa maùy bieán aùp khi vaän haønh ôû cheá ñoä taûi
S1 = P1 + jQ1
S1 = P1 + jQ1
pCu1 + jq1
Coâng suaát maùy bieán aùp nhaän ñöôïc töø nguoàn ñieän
P1 = U1I1cosϕ1 coâng suaát taùc duïng
Q1 = U1I1sinϕ1 coâng suaát phaûn khaùng
Ôû phía sô caáp, moät phaàn coâng suaát taùc duïng vaø phaûn khaùng
bò tieâu hao hoaëc ñöôïc söû duïng treân daây quaán sô caáp
pcu1=______ : CS toån hao treân ñieän trôû daây quaán sô caáp
q1 = ______ : CS phaûn khaùng taïo töø tröôøng taûn daây quaán sô caáp
pCu 1 + jq1
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 18
35BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
Giaûn ñoà naêng löôïng cuûa maùy bieán aùp khi vaän haønh ôû cheá ñoä taûi
S1 = P1 + jQ1
pCu 1 + jq1 pFe+ jq1
pFe+ jqm
Ôû phía sô caáp, moät phaàn khaùc cuûa coâng suaát taùc duïng vaø
phaûn khaùng bò tieâu hao vaø ñöôïc söû duïng ______________
pFe = _____ : coâng suaát toån hao trong loõi theùp
qm = _____ : coâng suaát phaûn khaùng taïo töø tröôøng chính trong loõi theùp
36BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
1 1 2 2 2 ______sin __dt Cu mQ Q q q E I θ= − − =
Giaûn ñoà naêng löôïng cuûa maùy bieán aùp khi vaän haønh ôû cheá ñoä taûi
S1 = P1 + jQ1 Sñt = Pñt + jQñt
pCu 1 + jq1 pFe+ jq1
Sñt = Pñt + jQñt
Phaàn coøn laïi chính laø coâng suaát ________ taùc duïng
vaø phaûn khaùng truyeàn töø sô caáp qua thöù caáp MBA
1 1 2 2 2 ___cos ______dt Cu FeP P p p E I θ= − − =
r1 r’2 x’2I’2I’1x1
rm
xm
I0
-E1 -E’2 Z’tU1
U’2
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 19
37BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
2 2θ ϕ
1 1 2 2 2 2 2 2cos cosdt Cu FeP P p p E I E Iθ ϕ= − − =
Giaûn ñoà naêng löôïng cuûa maùy bieán aùp khi vaän haønh ôû cheá ñoä taûi
r1 r’2 x’2I’2I’1x1
rm
xm
I0
-E1 -E’2 Z’tU1
U’2
' '
2 2 2 2 2( , ) ( , )I E I Eθ = − = −
1 1 2 2 2 2 2 2sin sindt Cu mQ Q q q E I E Iθ ϕ= − − =
' '
2 2 2 2 2( , ) ( , )I U I U he so cong suat taiϕ = = =
38BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
Giaûn ñoà naêng löôïng cuûa maùy bieán aùp khi vaän haønh ôû cheá ñoä taûi
S1 = P1 + jQ1 Sñt = Pñt + jQñt
pCu 2 + jq2pCu 1 + jq1 pFe+ jq1
pCu2 + jq2
ÔÛ phía thöù caáp, moät phaàn coâng suaát
ñieän töø bò tieâu hao treân daây quaán thöù caáp
pcu2 = r2I22 : CS toån hao treân ñieän trôû daây quaán thöù caáp
q2 = x2I22 : CS phaûn khaùng taïo töø tröôøng taûn daây quaán thöù caáp
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 20
39BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
Giaûn ñoà naêng löôïng cuûa maùy bieán aùp khi vaän haønh ôû cheá ñoä taûi
S1 = P1 + jQ1 Sñt = Pñt + jQñt S2 = P2 + jQ2
pCu 2 + jq2pCu 1 + jq1 pFe+ jq1
S2 = P2 + jQ2Coâng suaát taùc duïng vaø phaûn khaùng ôû ñaàu ra maùy bieán aùp
P2 = Pdt – pcu2 = _________
Q2 = Qdt – q2 = __________
coâng suaát taùc duïng cung caáp cho taûi
coâng suaát phaûn khaùng cung caáp cho taûi
40BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
Heä soá taûi cuûa maùy bieán aùp
2
2dm
I
I
β = ≈
Heä soá β duøng ñeå ñaùng giaù möùc ñoä taûi
Khi β = 1: taûi ñònh möùc
β< 1: non taûi
β >1: quaù taûi
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 21
41BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
Hieäu suaát maùy bieán aùp
Ñònh nghóa hieäu suaát maùy bieán aùp
1
2
P
P=η 100
P
P%
1
2=ηhoaëc
Tính hieäu suaát cuûa maùy bieán aùp hoïat ñoäng ôû heä soá taûi β vaø heä soá
coâng suaát taûi cosϕ2
CuFe2
2
1
2
PPP
P
P
P
++==η
2
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
2
___c _____os cos c _os _dm dm dm
dm
IP U I U I U I
I
= ϕ ϕ ϕ =
2 2
1 1 2 2 ___________________________cuP r I r I= + =
oFe P consP t=
42BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
o
n
P
P
β =
CuFe2
2
1
2
PPP
P
P
P
++==η
2
2
2
cos
cos
dm
dm o n
S
S P P
β ϕη = β ϕ + +β
Neáu cos ϕ2=const thì hieäu suaát seõ cöïc ñaïi khi:
0ηβ
∂ =∂
2
n oP Pβ =Æ Æ
Hieäu suaát maùy bieán aùp
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 22
43BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
Söï thay ñoåi ñieän aùp cuûa maùy bieán aùp
Neáu xem daây quaán sô caáp maùy bieán aùp noái vaøo nguoàn ñieän coù coâng suaát voâ
cuøng lôùn thì :
U1 =U1ñm = const
Khi maùy bieán aùp hoaït ñoäng ôû cheá ñoä khoâng taûi thì ñieän aùp daây quaán thöù caáp:
U2 = U2o = U2ñm
Khi MBA hoaït ñoäng ôû cheá ñoä taûi thì U2 < U2ñm vaø phuï thuoäc vaøo taûi do ñieän
aùp rôi treân daây quaán sô caáp vaø thöù caáp.
Δ = −2dm 2U U U % −Δ = 2dm 22
2dm
U UU 100
U
Ñoä bieán thieân ñieän aùp thöù caáp ΔU2:
44BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
' cos( ) cos cos sin sin− = ϕ − ϕ = ϕ ϕ + ϕ ϕ1dm 2 n 2 n 1 n 2 n 1 n 2U U AC AB Z I Z I
Söï thay ñoåi ñieän aùp cuûa maùy bieán aùp
U1ñm = OB ≈ OC
Æ
'
%
− − −Δ = = =2dm 2 2dm 2 1dm 22
2dm 2dm 1dm
U U kU kU U UU 100 100 100
U kU U
0 A
C
B
ϕ2 ϕn
ZnI1
xnI1
-U’2-I’2 = I1 rnI1
U1dm
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 23
45BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
' ( cos sin )− β ϕ + ϕ1dm 2 nr 2 nx 2U U U U
cosϕ = = β = βn 1 n n 1 n 1dm nrZ I r I r I U
sinϕ = = β = βn 1 n n 1 n 1dm nxZ I x I x I U
Söï thay ñoåi ñieän aùp cuûa maùy bieán aùp
' cos cos sin sin− ϕ ϕ + ϕ ϕ1dm 2 n 1 n 2 n 1 n 2U U Z I Z I
( cos sin )
%
β ϕ + ϕΔ nr 2 nx 22
1dm
U U
U 100
U
% ( %cos %sin )Δ β ϕ + ϕ2 nr 2 nx 2U U U
0 A
C
B
ϕ2 ϕn
ZnI1
xnI1
-U’2-I’2 = I1 rnI1
U1dm
46BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Caùc ñaëc ñieåm vaän haønh cuûa maùy bieán aùp
Söï thay ñoåi ñieän aùp cuûa maùy bieán aùp
0 A
C
B
ϕ2 ϕn
ZnI1
xnI1
-U’2-I’2 = I1 rnI1
U1ñm
% ( %cos %sin )Δ β ϕ + ϕ2 nr 2 nx 2U U U
%( )Δ= − Δ = − 22 2dm 2 2dm UU U U U 1 100
sin ϕ2 >0: khi doøng ñieän ___________________
sin ϕ2 <0: khi doøng ñieän ___________________
Æ ΔU2% phuï thuoäc vaøo heä soá taûi vaø tính chaát cuûa taûi
Ñaëc tính ngoaøi cuûa maùy bieán aùp
U2
U20
R
L
C
β
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 1
1BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
2BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Maïch töø cuûa MBA 3 pha
Ñoái vôùi maùy bieán aùp ba pha, coù hai loaïi heä thoáng maïch töø:
Ví duï: toå maùy bieán aùp ba pha do ba maùy bieán aùp moät pha gheùp laïi
Heä thoáng maïch töø ________: töø thoâng cuûa töøng pha ñoäc laäp ñoái vôùi
nhau
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 2
3BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Maïch töø cuûa MBA 3 pha
Heä thoáng maïch töø _________
Giaû söû heä thoáng ba pha ñoái xöùng
+ + =A B CU U U 0
0A B CΦ +Φ +Φ =
Æ coù theå caét boû truï gheùp chung maø khoâng aûnh
höôûng ñeán tình traïng laøm vieäc cuûa maùy bieán
aùp: maùy bieán aùp ba pha coù heä thoáng maïch töø
chung.
Æ töø thoâng toång ôû truï gheùp chung
UA
.
UB
.
UC
.
4BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Maïch töø cuûa MBA 3 pha
Heä thoáng maïch töø chung
Thöôøng boá trí ba truï coøn laïi naèm trong cuøng maët phaúng
Keát caáu loõi saét khoâng ñoái xöùng: truï giöõa maïch töø ngaén hôn
Æ doøng ñieän töø hoùa cuûa ba pha _______________________
( , , )oa oc obI I 1 2 1 5 I≈ = ÷
Io << Iñm Æ söï khoâng ñoái xöùng naøy aûnh höôûng khoâng ñaùng keå ñeán söï
laøm vieäc bình thöôøng cuûa maùy bieán aùp.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 3
5BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Nhöõng hieän töôïng xuaát hieän khi töø hoùa loõi theùp
φ
E1
U1
I0
I0x
I0rαThöôøng Ior < 10%Iox neân ta coù theå xem Iox≅IoÆ Io laø doøng töø hoùa loõi theùp Æ quan heä Φ(Io)
cuõng chính laø quan heä ____________
Φ(ωt) laø haøm sin, nhöng do tính chaát baûo
hoøa cuûa maïch töø, io coù daïng nhoïn ñaàu vaø
truøng pha vôùi Φ
6BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Nhöõng hieän töôïng xuaát hieän khi töø hoùa loõi theùp
io(ωt) truøng pha vôùi Φ(ωt) laø haøm tuaàn hoaøn khoâng
sin coù daïng nhoïn ñaàu neân ñöôïc phaân tích chuoåi
Fourrier thaønh soùng haøi cô baûn baäc 1 vaø caùc soùng
haøi baäc leõ: baäc 3, 5, 7, 9,…
Thaønh phaàn soùng haøi baäc 1 vaø 3 coù giaù trò ñaùng keå
Doøng ñieän baäc ba trong caùc pha
sin= ω03A 03mi I 3 t
sin sin03B 03m 03m
2i I 3 t I 3 t
3
π⎛ ⎞= ω − = ω⎜ ⎟⎝ ⎠
sin sinπ⎛ ⎞= ω − = ω⎜ ⎟⎝ ⎠03C 03m 03m
4i I 3 t i 3 t
3
sin→ = = = ω03A 03B 03C 03mi i i i 3 t
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 4
7BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Nhöõng hieän töôïng xuaát hieän khi töø hoùa loõi theùp
Tröôøng hôïp maùy bieán aùp noái Y/Y khoâng coù daây trung tính
Æ töø thoâng Φ = Φ1+ Φ3 coù daïng vaït ñaàu
Φ3Æ e3
Φ1Æ e1
Æ e = e1+ e3 coù daïng nhoïn ñaàu
Vì daây quaán sô caáp noái Y neân thaønh phaàn
doøng ñieän baäc 3 khoâng toàn taïi
Æ Doøng ñieän töø hoùa coù daïng hình sin
nghóa laø xuaát hieän thaønh phaàn –io3 xeáp
choàng leân doøng io nhoïn ñaàu coù thaønh phaàn io3
Æ Doøng ñieän -io3 sinh ra töø thoâng Φ3 xeáp choàng
leân töø thoâng Φ1 coù daïng sin
8BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Nhöõng hieän töôïng xuaát hieän khi töø hoùa loõi theùp
Tröôøng hôïp maùy bieán aùp noái Y/Y khoâng coù daây trung tính
Ñoái vôùi toå maùy bieán aùp ba pha rieâng bieät, Φ3 kheùp kín qua
maïch töø rieâng leõ töøng pha nhö Φ1
Æ e3 khaù lôùn (coù theå ñaït tôùi 20%)
Æ bieân ñoä cuûa söùc ñieän ñoäng pha taêng leân roõ reät
Æ coù theå gaây nguy hieåm nhö choïc thuûng caùch ñieän cuûa daây
quaán
Æ khoâng duøng kieåu ñaáu daây Y/Y cho toå maùy bieán aùp ba pha
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 5
9BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Nhöõng hieän töôïng xuaát hieän khi töø hoùa loõi theùp
Tröôøng hôïp maùy bieán aùp noái Y/Y khoâng coù daây trung tính
Ñoái vôùi maùy bieán aùp ba pha 3 truï, töø thoâng Φ3 baèng nhau vaø
cuøng chieàu trong 3 truï theùp taïi moïi thôøi ñieåm, neân khoâng theå
kheùp maïch töø truï naøy qua truï khaùc ñöôïc, maø chæ coù theå kheùp
maïch qua khoâng khí hoaëc daàu laøm maùt, coù töø trôû lôùn.
ÆΦ 3 khoâng lôùn laém
Æ Φ sin, e sin
Tuy nhieân, töø thoâng baäc 3 seõ gaây neân nhöõng toån hao phuï laøm
hieäu suaát cuûa maùy bieán aùp giaûm.
10BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Nhöõng hieän töôïng xuaát hieän khi töø hoùa loõi theùp
Tröôøng hôïp maùy bieán aùp noái Δ/Y hay Δ/Δ
Daây quaán sô caáp noái ΔÆ io3 kheùp kín trong
tam giaùc ñoù Æ io coù daïng nhoïn ñaàuÆ Φ, e
daïng hình sin
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 6
11BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maïch töø cuûa maùy bieán aùp ba pha
Nhöõng hieän töôïng xuaát hieän khi töø hoùa loõi theùp
Tröôøng hôïp maùy bieán aùp noái Y/ Δ
Φ3Δ Φ3Y
e23
i23
Daây quaán sô caáp noái Y
Æ Φ coù daïng vaït ñaàu Æ Φ3Y
Æ e23 trong daây quaán thöù caáp
Æ Φ3 = Φ3Y + Φ3Δ ≈0 Æ e3 nhoû Æ e daïng hình sin
Æ i23 trong daây quaán thöù caáp
Æ Φ3Δ
12BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Toå noái daây cuûa maùy bieán aùp
Caùch kyù hieäu ñaàu daây
Ñoái vôùi MBA moät pha, daây quaán coù theå tuøy yù choïn ñaàu
ñaàu hay ñaàu cuoái vì ñoä leäch pha giöõa daây quaán sô caáp vaø
thöù caáp chæ coù hai giaù trò _______________
Ñoái vôùi MBA ba pha, daây quaán phaûi kyù hieäu ñaàu ñaàu vaø ñaàu
cuoái moät caùch roõ raøng vaø thoáng nhaát
A C
B
A
C
B
Neáu moät pha daây quaán kyù hieäu ngöôïc thì ñieän aùp daây laáy ra seõ ______________
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 7
13BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Toå noái daây cuûa maùy bieán aùp
Caùch kyù hieäu ñaàu daây
00Ñaàu trung tính
x, y, z X, Y, Z Ñaàu cuoái
a, b, c A, B, C Ñaàu ñaàu
Daây quaán thöù
caáp
Daây quaán
sô caáp
14BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Toå noái daây cuûa maùy bieán aùp
Caùc kieåu ñaáu daây
Daây quaán cuûa maùy bieán aùp ba pha coù theå ñaáu hình sao (kyù hieäu Y) hay ñaáu
hình tam giaùc (kyù hieäu Δ). Neáu ñaáu sao coù daây trung tính: kyù hieäu Yo.
Ñaáu sao thì ba ñaàu X, Y, Z noái laïi vaøo nhau, caùc ñaàu A, B, C ñeå töï do
Ñaáu tam giaùc thì ñaàu cuoái cuûa pha naøy noái vôùi ñaàu ñaàu cuûa pha kia.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 8
15BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Toå noái daây cuûa maùy bieán aùp
Toå noái daây cuûa maùy bieán aùp
Trong maùy bieán aùp moät pha, goùc leäch pha giöõa söùc ñieän ñoäng cuûa daây quaán
sô caáp vaø daây quaán thöù caáp laø _____________. Trong maùy bieán aùp ba pha,
goùc leäch pha naøy seõ laø _________________________.
Toå noái daây cuûa maùy bieán aùp ñöôïc hình thaønh do söï phoái hôïp kieåu ñaáu daây
sô caáp vaø thöù caáp.
Noù bieåu thò goùc leäch pha giöõa caùc söùc ñieän ñoäng daây quaán sô caáp vaø daây
quaán thöù caáp.
Goùc leäch pha naøy phuï thuoäc caùc yeáu toá sau:
1. Chieàu quaán cuûa cuoän daây;
2. Kyù hieäu ñaàu daây;
3. Caùch noái daây quaán.
16BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Toå noái daây cuûa maùy bieán aùp
Toå noái daây cuûa maùy bieán aùp
Qui öôùc:
- ___________ töôïng tröng cho ____________________________________
_______________, ñöôïc ñaët ôû vò trí chæ soá 12 treân ñoàng hoà.
- ___________ bieåu thò cho söùc ñieän ñoäng daây cuûa daây quaán ____________.
Æ Giôø chæ thò treân ñoàng hoà seõ laø soá kyù hieäu qui ñònh cuûa toå noái daây
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 9
17BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Toå noái daây cuûa maùy bieán aùp
Toå noái daây cuûa
maùy bieán aùp
18BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Phaân tích maùy bieán aùp ba pha
Khi maùy bieán aùp 3 pha laøm vieäc vôùi _________________________ thì coù theå
aùp duïng caùc coâng thöùc duøng trong maùy bieán aùp 1 pha ñeå khaûo saùt treân 1 pha
cuûa maùy bieán aùp 3 pha
Löu yù khi chuyeån baøi toaùn MBA 3 pha Æ baøi toaùn MBA 1 pha thì:
- Ñieän aùp MBA 1 pha laø ____________________________
- Doøng ñieän MBA 1 pha laø ________________________________
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 10
19BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Phaân tích maùy bieán aùp ba pha
Uñm
Iñm
N
Uñm
Iñm
Cho MBA 3 pha: Sñm, Uñm, Pn, Po, Io, Un
If
Uf
=If
Uf
20BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Phaân tích maùy bieán aùp ba pha
η =
2%UΔ ≅
Hieäu suaát maùy bieán aùp
Söï thay ñoåi ñieän aùp cuûa maùy bieán aùp
2
1 1
1 1 1
1
1
3
% 100 100
3
% 100
nf f nf f
nr
f f f
nf f
nx
f
r I r I
U
U U I
x I
U
U
= = =
= =
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 11
21BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maùy bieán aùp laøm vieäc song song
Trong heä thoáng cung caáp ñieän, ñeå baûo ñaûm caùc yeâu caàu veà kinh teá – kyõ thuaät,
giaûm toån hao khi vaän haønh vaø taêng ñoä tin caäy cung caáp ñieän lieân tuïc, nhieàu
maùy bieán aùp coù theå ñöôïc gheùp laøm vieäc song song.
Ñieàu kieän ñeå cho caùc maùy bieán aùp laøm vieäc song song:
-doøng ñieän taûi ñöôïc phaân boå theo tyû leä coâng suaát maùy, nghóa laø caùc maùy bieán aùp
ñeàu coù cuøng heä soá taûi
- khoâng coù doøng ñieän caân baèng chaïy trong caùc daây quaán thöù caáp
U1 U2
EI
EII
I
II
Ic6
22BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maùy bieán aùp laøm vieäc song song
Nghóa laø caàn thoûa nhöõng ñieàu kieän cuï theå sau ñaây:
1) Caùc ñieän aùp ñònh möùc sô caáp vaø thöù caáp _____________ töông öùng.
2) Caùc ñieän aùp thöù caáp cuøng pha hoaëc ________________________________.
3) Ñieän aùp ngaén maïch phaàn traêm cuûa caùc maùy bieán aùp _______________.
Ñieàu kieän 1 vaø 2 ñaûm baûo khoâng coù doøng ñieän caûm baèng chaïy quaån trong caùc
daây quaán thöù caáp: EI = EII
Ñieàu kieän 3 baûo ñaûm taûi phaân boá treân caùc maùy tyû leä vôùi coâng suaát
ñònh möùc cuûa chuùng
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Page 12
23BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maùy bieán aùp laøm vieäc song song
Giaûi baøi toaùn maïch sô ñoà thay theá hai maùy bieán aùp laøm vieäc song song
ZnI
ZnII
I’2I
I’2II
I’2
U’2
Z’2U1
ZnI, ZnII laø toång trôû ngaén maïch cuûa maùy bieán aùp I vaø II
24BMTBD-KTÑ1-nxcuong-V1-5-05
Maùy bieán aùp laøm vieäc song song
Töø ñieàu kieän taûi phaân boá treân caùc maùy tyû leä vôùi coâng suaát ñònh
möùc cuûa chuùng
%
%
β = =β
nI I nI II
I I nI nI
U U
U U
Æ
Heä soá taûi cuûa maùy bieán aùp laøm vieäc song song tyû leä nghòch vôùi ñieän
aùp ngaén maïch cuûa chuùng, maùy bieán aùp naøo coù ñieän aùp ngaén maïch
nhoû hôn seõ mang taûi naëng hôn.
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- Mạch từ trong các TB KTĐ.pdf