Lý thuyết Tài chính - Tiền tệ - Tài chính doanh nghiệp

11/9/15 1 TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP I. Một số khái niệm cơ bản II. Cấu trúc tài chính của DN III. Nội dung của TCDN IV. Thu nhập và lợi nhuận I. Một số khái niệm cơ bản 1. Khái niệm về tài chính doanh nghiệp Theo Paul Samuelson & William D. Nordhaus “Doanh nghiệp là đơn vị sản xuất cơ bản trong một nền kinh tế tư bản hoặc hỗn hợp. Nó thuê lao động và mua những thứ khác ở đầu vào nhằm sản xuất và bán hàng hóa” Điều 4, Luật Doanh nghiệp năm 2005 định nghĩa: “Doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh”. Thực hiện các hoạt động kinh doanh Có quy trình sản xuất I. Một số khái niệm cơ bản 2. Vai trò của tài chính doanh nghiệp - Tổ chức huy động và phân phối sử dụng các nguồn lực tài chính có hiệu quả - Kiểm t ra đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. - Tạo lập các đòn bẩy tài chính để kích thích điều tiết các hoạt động kinh tế trong doanh nghiệp I. Một số khái niệm cơ bản Lưu ý: www.themegallery. com Company Name DN TC:nhiệm vụ chính là KD tiền tệ - tín dụng (như NHTM, công ty bảo hiểm, ) Doanh Nghiệp Doanh nghiệp phi tài chính: nhiệm vụ chính là sản xuất – kinh doanh hàng hóa – dịch vụ. www.themegallery. com Company Name I. Một số khái niệm cơ bản Khoản 1, Điều 3 Nghị định số 56/2009/NĐ-CP ngày 30/6/2009 của Chính phủ về Định nghĩa Doanh nghiệp nhỏ và vừa: 11/9/15 2 II. Cấu trúc tài chính của doanh nghiệp Xem xét bảng Cân đối kế toán của một doanh nghiệp TÀI SẢN NGẮN HẠN (LƯU ĐỘNG) NỢ NGẮN HẠN NỢ DÀI HẠN + VỐN CHỦ SỞ HŨU + LỢI NHUẬN TÀI SẢN NGUỒN VỐN TÀI SẢN DÀI HẠN (TS CỐ ĐỊNH) II. Cấu trúc tài chính của doanh nghiệp Xem xét bảng Cân đối kế toán của một doanh nghiệp Taøi saûn Nôï vaø voán § Taøi saûn löu ñoäng § Taøi saûn coá ñònh § Nôï ngắn hạn § Nôï daøi haïn § Voán coå phaàn (ñieàu leä) § Lôïi nhuaän CHUYỂN HÓA TSLĐ QUA 1 CHU KỲ KINH DOANH NGUYÊN VẬT LIỆU ĐẦU VÀO SẢN XUẤT LƯU KHO TIÊU THỤTIỀN MẶT HÀNG HÓA HÀNG HÓA CHUYỂN HÓA TSLĐ QUA 1 CHU KỲ KINH DOANH MUA NVL ĐẦU VÀO SẢN XUẤT TIÊU THỤ TIỀN MẶT ĐK NVL TIỀN MẶT CK HÀNG HÓA • NHÀ XƯỞNG • MÁY MÓC • PHƯƠNG TIỆN VẬN TẢI 1. Cấu trúc về vốn tài sản a. Khái niệm và đặc điểm vốn tài sản: Là những phương tiện, các yếu tố vật chất mà 1 DN phải có để tiến hành các hoạt động KD b. Vốn tài sản cố định (vốn cố định) Những TLLĐ nào thỏa đủ 2 đk sau đuợc gọi là TSCĐ: - Có thời gian sử dụng dài (theo thông lệ quốc tế là từ 1 năm trở lên. - Có giá trị lớn (quy định hiện hành ở VN hiện nay là 30trđ trở lên) 1. Cấu trúc về vốn tài sản Vốn cố định của DN là sự biểu hiện bằng tiền về toàn bộ TSCĐ phục vụ cho hoạt động KD của DN. Đặc điểm: - Tham gia nhiều chu kỳ kinh doanh - Không thay đổi hình thái tồn tại - Luân chuyển giá trị dần từng phần vào trong giá trị sản phẩm dưới hình thức khấu hao TSCĐ 11/9/15 3 1. Cấu trúc về vốn tài sản c. Vốn tài sản lưu động (vốn lưu động): Khi tham gia quá trình kinh doanh, TSLĐ có các đặc điểm: - Có sự chuyển hóa về hình thức tồn tại qua các công đoạn của quá trình kinh doanh - Chỉ tham gia 1 chu kỳ kinh doanh (ngoại trừ CCDC) => Đặc điểm của vốn lưu động: - Vốn lưu động chuyển toàn bộ giá trị của nó vào trong giá trị sản phẩm mới - Hoàn thành 1 vòng tuần hoàn sau 1 chu kỳ kinh doanh của doanh nghiệp 2. Cấu trúc nguồn tài trợ a. Khái niệm: Nguồn tài trợ cho hoạt động KD của DN là những nguồn lực tài chính có trong nền kinh tế, được DN huy động để đảm bảo nhu cầu vốn cho hoạt động KD b. Các nguồn vốn tài trợ: - Căn cứ vào tính chất sở hữu: + Nguồn vốn thuộc chủ sở hữu + Nguồn vốn vay (tín dụng thương mại, tín dụng ngân hàng) - Căn cứ vào thời gian tài trợ có: + Nguồn vốn tài trợ ngắn hạn + Nguồn vốn tài trợ trung và dài hạn 1. Moät doanh nghie äp coù taøi lieäu sau: § Nôï vay ngaân haøng: 100 § Nôï vay daøi haïn: 70 § Tieàn löông phaûi traû: 20 § BHXH phaûi traû: 10 § Nguyeân vaät lieäu: 20 § Coâng cuï lao ñoäng: 40 § Haøng toàn kho: 60 § Chi phí saûn xuaát: 30 § Maùy moùc thieát bò 100 § Nhaø cöûa: 300 § Chöùng khoaùn caùc loaïi: 40 § Voán sôû höõu chuû: 300 § Lôïi nhuaän: 90 1 5 BAØI TAÄP Yeâu caàu: Laäp baûng caân ñoái taøi saûn cuûa doanh nghieäp Công ty Hoàn Cầu do ông An làm chủ sở hữu có vốn điều lệ hiện tại là 600 triệu đồng. Công ty định mở rộng kinh doanh, đầu tư sản xuất bánh kẹo vào năm tới. Tuy nhiên số vốn Công ty còn thiếu là 400 triệu đồng để đầu tư các hạng mục. Ông An dự kiến nếu có đủ vốn kinh doanh thì năm sau đó. Công ty sẽ bán được 500 triệu đồng tiền bánh kẹo. Chi phí giá vốn hàng bán là 150 triệu đồng. Chi phí bán hàng là 50 triệu. Chi phí quản lý doanh nghiệp là 100 triệu đồng. Ông An dự kiến huy động số vốn cần thiết bằng 01 trong 2 cách sau: - Huy động vốn từ người khác. - Phát hành trái phiếu để vay vốn. Thuế TNDN là 22%/năm. Lãi suất trái phiếu 10%/năm. Giúp ông An lựa chọn phương án có lợi ích kinh tế tốt nhất cho mình. 2. Cấu trúc nguồn tài trợ Tiêu thức Vốn chủ sỡ hữu Nợ phả i trả Quyền quản lý Kỳ hạn Đố i xử thuế Kiểm soát tâm lý ỷ lại Có Không Không tính vào chi phí Kém hơn Không Có Tính vào chi phí Tố t hơn PHÂN BIỆT NỢ VÀ VỐN CHỦ SỞ HỮU TRONG CẤU TRÚC NGUỒN TÀI TRỢ Nguyên tắc lựa chọn nguồn tài trợ: Lựa chọn nguồn có chi phí sử dụng vốn thấp nhất trên cơ sở độ rủi ro chấp nhận được. III. Nội dung của TCDN Lập kế hoạch tài chính : - Kế hoạch đầu tư - Kế hoạch cơ cấu vốn - Kế hoạch phân phố lợi nhuận - Kế hoạch tài chính ngắn hạn: Quản lý vốn lưu động, quản lý tài sản lưu động và các khoản nợ phải trả trong ngắn hạn. 11/9/15 4 a. Quản lý và sử dụng vốn tài sản cố định Quản lý hiện vật: - Căn cứ vào hình thái biểu hiện có: TSCĐ hữu hình và vô hình. - Căn cứ vào quyền sở hữu có: TSCĐ thuộc và không thuộc sở hữu của DN - Căn cứ vào tình hình sử dung có: TSCĐ đang sử dụng, chưa sử dụng, không cần dùng - Căn cứ vào công dụng có: + TSCĐ trực tiếp dùng cho khâu SX – KD + TSCĐ dùng cho công tác quản lý + TSCĐ dùng cho khâu tiêu thụ hàng hóa + TSCĐ dùng cho các hoạt động phúc lợi b. Quản lý và sử dụng vốn tài sản lưu động - Quản lý vốn bằng tiền: cần lập kế hoạch tài chính xác định nhu cầu vốn bằng tiền phục vụ kinh doanh hàng tháng, thậm chí hàng tuần. - Quản lý các khoản phải thu: cần có biện pháp giảm thấp hệ số vốn bị chiếm dụng, rút ngắn kỳ thu tiền bình quân - Quản lý hàng tồn kho: cần xác định lượng dự trữ ở mức tối thiểu cần thiết nhằm đảm bảo quá trình kinh doanh được liên tục và nâng cao hiệu quả sử dụng đồng vốn. IV. Thu nhập và lợi nhuận của DN 1. Thu nhập của DN: - Thu nhập của DN là toàn bộ số tiền mà DN thu được: + Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ + Doanh thu từ hoạt động tài chính + Thu nhập khác. - Trong kỳ KD, thu nhập của DN tồn tại dưới 2 dạng: + Số tiền thực thu + Số nợ phải thu IV. Thu nhập và lợi nhuận của DN 2. Chi phí của doanh nghiệp: - Giá vốn hàng bán - Chi phí TC - Chi phí bán hàng - Chi phí QLDN - Chi phí khác IV. Thu nhập và lợi nhuận của DN DOANH THU CHI PHÍ LỢI NHUẬN TRƯỚC THUẾ LỢI NHUẬN SAU THUẾ BÙ LỖ LẬP CÁC QUỸ CHIA CHO CSH GIỮ LẠI 1 PHẦN NỘP THUẾ 1 1 /9 /1 5 PGS.TS. Su Din h Than h 2 4 4. Doanh nghieäp A trong naêm coù lôïi nh uaän thu ñöô ïc laø 120 tyû; doanh nghieäp B coù lôïi nh uaän thu ñöô ïc laø 100 tyû? Hoûi doan h nghieäp naøo kinh doanh coù hieäu quaû hôn. 5. Moät doanh nghieäp A trong naêm kinh doanh coù ñöôïc lôïi nhuaän laø 100 tyû vaø chính saùch phaân phoái nhö sau: § Noäp thueá TNDN laø 28% § Lôïi nhuaän coøn laïi: § Trích laäp caùc quy õ 50% § Traû lô ïi tö ùc cho co å ño âng:50% BAØI TAÄP 11/9/15 5 1 1 /9 /1 5 PGS.TS. Su Din h Than h 2 5 6. Trong naêm moät doanh nghieäp coù taøi lieäu sau: § Doanh thu: 250 tyû § Chi phí: § Nguye ân vaät lie äu: 100 ty û § Khaáu hao taøi saûn: 50 ty û § Tie àn löông: 50 ty û § Baûo hie åm: 19% cu ûa tie àn löông § Chi phí khaùc: 20 ty û Tính lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp BAØI TAÄP