Hướng dẫn áp dụng UCP600

H ng d n áp d ng UCP600ướ ẫ ụ UCP là vi t t t c a ế ắ ủ “The Uniform Custom and Practice for Documentary Credits” (Quy t cắ th c hành th ng nh t v tín d ng ch ng t )ự ố ấ ề ụ ứ ừ . Tín d ng th (Letter of Credit) là ph ng th c thanh toán ph bi n và hi u qu trong các giaoụ ư ươ ứ ổ ế ệ ả d ch th ng m i qu c t . Trong h n 70 năm qua, ph ng th c thanh toán này đ c các doanhị ươ ạ ố ế ơ ươ ứ ượ nghi p trên toàn c u áp d ng theo các quy đ nh t i Quy t c Th c hành th ng nh t v Tín d ngệ ầ ụ ị ạ ắ ự ố ấ ề ụ th ch ng t (UCP) do Phòng Th ng m i Qu c t (ICC) ban hành. Do v y, UCP đ c coi làư ứ ừ ươ ạ ố ế ậ ượ c m nang cho các doanh nghi p trong ho t đ ng thanh toán qu c t .Sau 03 năm so n th o vàẩ ệ ạ ộ ố ế ạ ả ch nh lý, ngày 25 tháng 10 năm 2006, Phòng Th ng m i Qu c t (ICC) đã thông qua B n Quyỉ ươ ạ ố ế ả t c Th c hành th ng nh t v tín d ng ch ng t m i (UCP600), phiên b n th 7, thay th choắ ự ố ấ ề ụ ứ ừ ớ ả ứ ế B n Quy t c th c hành th ng nh t v tín d ng ch ng t cũ (UCP 500) và có hi u l c t ngày 01ả ắ ự ố ấ ề ụ ứ ừ ệ ự ừ tháng 7 năm 2007. Qui t c th c hành th ng nh t v tín d ng ch ng t UCP 600ắ ự ố ấ ề ụ ứ ừ Ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n và nh ng v n đ c n quan tâm theo quy đ nhứ ừ ở ằ ườ ể ữ ấ ề ầ ị c a UCP 600 ủ Tháng 5 năm 2003, Phòng Th ng m i qu c t đã y quy n cho y ban K thu t và T p quánươ ạ ố ế ủ ề Ủ ỹ ậ ậ ngân hàng tri n khai vi c s a đ i b n quy t c và th c hành th ng nh t v tín d ng ch ng t , nể ệ ử ổ ả ắ ự ố ấ ề ụ ứ ừ ấ ph m ICC s 500 (g i t t là UCP 500). M c đích c a vi c s a đ i UCP 500 là ph n ánh đ cẩ ố ọ ắ ụ ủ ệ ử ổ ả ượ nh ng thay đ i và phát tri n các ho t đ ng trong lĩnh v c ngân hàng, v n t i và b o hi m. Bênữ ổ ể ạ ộ ự ậ ả ả ể c nh đó là rà soát l i ngôn t , hành văn trong UCP nh m tránh nh ng tranh ch p phát sinh khiạ ạ ừ ằ ữ ấ ng d ng và gi i thích trên th c t . ứ ụ ả ự ế Sau h n 3 năm kh o sát, phân tích, rà soát, tranh lu n và dung hòa gi a các thành viên c aơ ả ậ ữ ủ nhóm so n th o y ban Ngân hàng và các y ban qu c gia có liên quan c a ICC, n ph m m iạ ả Ủ ủ ố ủ ấ ẩ ớ ICC s 600 đã ra đ i – UCP 600. N i dung UCP 600 đ c p t i nhi u v n đ , bài vi t này đố ờ ộ ề ậ ớ ề ấ ề ế ề c p t i ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n và nh ng v n đ c n quan tâm theoậ ớ ứ ừ ở ằ ườ ể ữ ấ ề ầ quy đ nh c a UCP 600.ị ủ Theo quy đ nh c a UCP 600, nh ng v n đ c n quan tâm t i ch ng t chuyên ch hàng hóaị ủ ữ ấ ề ầ ớ ứ ừ ở b ng đ ng bi n c th nh sau:ằ ườ ể ụ ể ư Các lo i ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n ạ ứ ừ ở ằ ườ ể UCP 600 đã chia ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n thành 3 lo i:ứ ừ ở ằ ườ ể ạ - V n đ n đ ng bi n (Bill of Lading)ậ ơ ườ ể - Gi y g i hàng b ng đ ng bi n không l u thông (Non-Negotiable Seawaybill)ấ ử ằ ườ ể ư - V n đ n theo h p đ ng thuê tàu (Charter Pary Bill of Lading)ậ ơ ợ ồ Nh v y khi g i hàng b ng đ ng bi n, tùy theo yêu c u c a tín d ng ch ng t , các lo i ch ngư ậ ử ằ ườ ể ầ ủ ụ ứ ừ ạ ứ t trên đây đ u đ c ngân hàng coi là ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n và ch pừ ề ượ ứ ừ ở ằ ườ ể ấ nh n đ thanh toán.ậ ể Hình th c c a ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n ứ ủ ứ ừ ở ằ ườ ể Ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n có th phát hành d i hai hình th c:ứ ừ ở ằ ườ ể ể ướ ứ - Ch ng t gi y: Đ i v i ch ng t gi y thì bao g m 2 m t: m t 1 s ch a đ ng nh ng n i dungứ ừ ấ ố ớ ứ ừ ấ ồ ặ ặ ẽ ứ ự ữ ộ theo quy đ nh, m t 2 ch a đ ng các đi u ki n và đi u kho n chuyên ch .ị ặ ứ ự ề ệ ề ả ở - Ch ng t đi n t : Đ i v i ch ng t đi n t , UCP 600 không đ c p trong n i dung, mà s cóứ ừ ệ ử ố ớ ứ ừ ệ ử ề ậ ộ ẽ b n ph tr ng h ng d n c th kèm theo. N u phát hành d i d ng đi n t thì không baoả ụ ươ ướ ẫ ụ ể ế ướ ạ ệ ử g m 2 m t mà bao g m 2 b ph n h p thành: b ph n th nh t g i là ch ng t v n đ n đi n tồ ặ ồ ộ ậ ợ ộ ậ ứ ấ ọ ứ ừ ậ ơ ệ ử (Electronic Bill of Lading text) và b ph n th hai g i là trang đăng ký chuy n đ i.ộ ậ ứ ọ ể ổ Song phát hành d i hình th c nào cũng ph i đ m b o nh ng n i dung đ c quy đ nh trongướ ứ ả ả ả ữ ộ ượ ị UCP 600. N i dung c a ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n ộ ủ ứ ừ ở ằ ườ ể Tên g i c a ch ng t ọ ủ ứ ừ Ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n cho dù đ c g i nh th nào, UCP 600 khôngứ ừ ở ằ ườ ể ượ ọ ư ế quan tâm, mi n là n i dung c a ch ng t đáp ng nh ng quy đ nh c a UCP.ễ ộ ủ ứ ừ ứ ữ ị ủ Ví d : M t ch ng t khi xu t trình t i ngân hàng có tiêu đ : “Bill of Lading or Seawaybill forụ ộ ứ ừ ấ ạ ề Combined transport Shipment or port to port Shipment” ch a ph i là c s đ ngân hàng ch pư ả ơ ở ể ấ nh n hay t ch i, mà vi c ch p nh n hay t ch i s ph thu c vào n i dung ch ng t th hi nậ ừ ố ệ ấ ậ ừ ố ẽ ụ ộ ộ ứ ừ ể ệ theo quy đ nh.ị Ng i phát hành và ng i ký ch ng t ườ ườ ứ ừ + Ng i phát hành ch ng t : Đ i v i v n đ n đ ng bi n và gi y g i hàng b ng đ ng bi n,ườ ứ ừ ố ớ ậ ơ ườ ể ấ ử ằ ườ ể ph i ch rõ tên ng i chuyên ch (indicate the name of the carrier), nh ng không đ c th hi nả ỉ ườ ở ư ượ ể ệ và ghi là ph thu c vào h p đ ng thuê tàu (contain no indication that it is subject to a charterụ ộ ợ ồ party). Đ i v i v n đ n theo h p đ ng thuê tàu, không c n ch rõ tên ng i chuyên ch , nh ng có ghi làố ớ ậ ơ ợ ồ ầ ỉ ườ ở ư ph thu c vào h p đ ng thuê tàu (containing an indication that it is subject to charter party).ụ ộ ợ ồ + Ng i ký ch ng t : Theo UCP 600, ng i ký các ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ngườ ứ ừ ườ ứ ừ ở ằ ườ bi n c th nh sau:ể ụ ể ư Đ i v i v n đ n đ ng bi n và gi y g i hàng b ng đ ng bi n, ng i ký ch ng t có th làố ớ ậ ơ ườ ể ấ ử ằ ườ ể ườ ứ ừ ể ng i chuyên ch hay đ i lý ho c ng i thay m t ng i chuyên ch ; thuy n tr ng hay đ i lýườ ở ạ ặ ườ ặ ườ ở ề ưở ạ ho c ng i thay m t thuy n tr ng.ặ ườ ặ ề ưở Đ i v i v n đ n theo h p đ ng thuê tàu, ng i ký ch ng t có khác đôi chút so v i ng i kýố ớ ậ ơ ợ ồ ườ ứ ừ ớ ườ ch ng t trên v n đ n đ ng bi n và gi y g i hàng b ng đ ng bi n. C th , ng i ký v n đ nứ ừ ậ ơ ườ ể ấ ử ằ ườ ể ụ ể ườ ậ ơ theo h p đ ng thuê tàu có th là thuy n tr ng hay đ i lý ho c ng i thay m t thuy n tr ng;ợ ồ ể ề ưở ạ ặ ườ ặ ề ưở ch tàu hay đ i lý ho c ng i thay m t ch tàu; ng i thuê tàu hay đ i lý ho c ng i thay m tủ ạ ặ ườ ặ ủ ườ ạ ặ ườ ặ ng i thuê tàu (ng i thuê tàu th ng g i là ng i chuyên ch ).ườ ườ ườ ọ ườ ở Ng i ký ch ng t , khi ký ph i th hi n rõ t cách pháp lý c a mình. Riêng đ i v i đ i lý, khi ký,ườ ứ ừ ả ể ệ ư ủ ố ớ ạ ngoài vi c th hi n là đ i lý, còn ph i ghi rõ đ i lý cho ai, nghĩa là ph i ghi rõ tên c a ng i màệ ể ệ ạ ả ạ ả ủ ườ mình là đ i lý cho h .ạ ọ X p hàng lên tàu ế Trên các ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n, UCP 600 quy đ nh r t c th vứ ừ ở ằ ườ ể ị ấ ụ ể ề hàng x p lên tàu. Ch ng t v n chuy n ph i ch rõ hàng hóa đã đ c x p lên con tàu ch đ nhế ứ ừ ậ ể ả ỉ ượ ế ỉ ị t i c ng giao hàng quy đ nh trong th tín d ng (indicate that the goods have been shipped onạ ả ị ư ụ board a name vessel at the port of loading stated in the credit). N i dung này trên ch ng t cóộ ứ ừ th đ c th hi n b ng hai cách, ho c là m t c m t in s n (pre-printed wording) ho c là m tể ượ ể ệ ằ ặ ộ ụ ừ ẵ ặ ộ ghi chú là hàng đã đ c x p lên tàu và có ghi ngày x p hàng lên tàu (an onboard notationượ ế ế indicating the date on wich the goods have been shipped in board). Ngày giao hàng Theo quy đ nh c a UCP 600 thì ngày phát hành v n đ n s đ c coi là ngày giao hàng (the dateị ủ ậ ơ ẽ ượ of issuance of the Bill of Lading will be deemed to be the date of shipment), tr khi trên ch ng từ ứ ừ v n chuy n đã có ghi chú ngày x p hàng lên tàu thì ngày x p hàng lên tàu s đ c coi là ngàyậ ể ế ế ẽ ượ giao hàng (the date stated in the on board notation will be deemed to be the date of shipment). Nh v y, theo quy đ nh c a UCP 600, ngày x p hàng lên tàu chính là ngày giao hàng. Còn ngàyư ậ ị ủ ế phát hành ch ng t v n chuy n s đ c coi nh ngày giao hàng n u trên ch ng t không có ghiứ ừ ậ ể ẽ ượ ư ế ứ ừ chú khác v ngày x p hàng lên tàu. Trên th c t cũng có nh ng tr ng h p ngày phát hànhề ế ự ế ữ ườ ợ ch ng t v n chuy n có th tr c ho c sau ngày x p hàng lên tàu – Trong nh ng tr ng h pứ ừ ậ ể ể ướ ặ ế ữ ườ ợ này không đ c coi ngày phát hành ch ng t v n chuy n là ngày giao hàng.ượ ứ ừ ậ ể Hành trình c a hàng hóaủ Theo UCP 600, hành trình c a hàng hóa ph i đ c th hi n c th trên ch ng t chuyên chủ ả ượ ể ệ ụ ể ứ ừ ở hàng hóa b ng đ ng bi n. Nghĩa là trên ch ng t v n chuy n ph i ch rõ chuy n hàng đ cằ ườ ể ứ ừ ậ ể ả ỉ ế ượ giao t c ng x p hàng t i c ng d hàng đã đ c quy đ nh trong th tín d ng (indicate shipmentừ ả ế ớ ả ỡ ượ ị ư ụ from the port of loading to the port of discharge state in the credit). Còn tr ng h p trên ch ng tườ ợ ứ ừ v n chuy n ch a xác đ nh rõ đ c c ng x p ho c ghi c ng d đ nh x p hàng thì khi x p hàngậ ể ư ị ượ ả ế ặ ả ự ị ế ế lên tàu ph i ghi chú rõ tên c ng x p nh quy đ nh trong tín d ng, ngày x p hàng lên tàu và tênả ả ế ư ị ụ ế tàu hàng đã x p lên.ế Chuy n t i ể ả V n đ chuy n t i đ c UCP 600 đ c p đ i v i v n đ n đ ng bi n và gi y g i hàng b ngấ ề ể ả ượ ề ậ ố ớ ậ ơ ườ ể ấ ử ằ đ ng bi n, còn không đ c p đ i v i v n đ n theo h p đ ng thuê tàu.ườ ể ề ậ ố ớ ậ ơ ợ ồ Đi u 20 và 21 c a UCP 600, kho n b và c sau khi đ a ra khái ni m v chuy n t i, đã quyỞ ề ủ ả ư ệ ề ể ả đ nh là trên ch ng t v n chuy n có th ghi hàng hóa s ho c có th chuy n t i mi n là toàn bị ứ ừ ậ ể ể ẽ ặ ể ể ả ễ ộ hành trình v n chuy n ch s d ng m t và cùng m t ch ng t .ậ ể ỉ ử ụ ộ ộ ứ ừ N u hàng hóa đ c giao b ng container, xe moóc ho c sà lan tàu LASH ghi trên ch ng t , thìế ượ ằ ặ ứ ừ ngay c khi tín d ng th c m chuy n t i (even if the credit prohibits transhipment) các ngânả ụ ư ấ ể ả hàng v n có th ch p nh n m t ch ng t v n chuy n ghi vi c chuy n t i s ho c có th x y raẫ ể ấ ậ ộ ứ ừ ậ ể ệ ể ả ẽ ặ ể ả (transhipment will of may take place). Ch ng t v n chuy n g c ứ ừ ậ ể ố Trong chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n, khi nh n hàng đ ch , ng i nh n hàng đ chở ằ ườ ể ậ ể ở ườ ậ ể ở th ng phát hành cho ng i g i hàng 01 ho c 01 b ch ng t v n chuy n g c - n i dungườ ườ ử ặ ộ ứ ừ ậ ể ố Ở ộ này, UCP 600 cũng quy đ nh c th : Khi xu t trình ch ng t v n chuy n g c t i ngân hàng cóị ụ ể ấ ứ ừ ậ ể ố ạ th xu t trình m t b n g c duy nh t n u phát hành m t b n g c, còn phát hành m t b thì ph iể ấ ộ ả ố ấ ế ộ ả ố ộ ộ ả xu t trình tr n b ch ng t g c đã phát hành.ấ ọ ộ ứ ừ ố Đi u ki n và đi u kho n chuyên ch ề ệ ề ả ở V i đi u ki n và đi u kho n chuyên ch , UCP 600 ch đ c p đ i v i v n đ n đ ng bi n vàớ ề ệ ề ả ở ỉ ề ậ ố ớ ậ ơ ườ ể gi y g i hàng b ng đ ng bi n, còn không đ c p đ i v i v n đ n theo h p đ ng thuê tàu:ấ ử ằ ườ ể ề ậ ố ớ ậ ơ ợ ồ + Đ i v i v n đ n đ ng bi n và gi y g i hàng b ng đ ng bi n, UCP 600 quy đ nh “không thố ớ ậ ơ ườ ể ấ ử ằ ườ ể ị ể hi n ph thu c vào h p đ ng thuê tàu”. Vì v y, trong n i dung c a hai ch ng t này ph i “ch aệ ụ ộ ợ ồ ậ ộ ủ ứ ừ ả ứ đ ng các đi u ki n và đi u kho n chuyên ch ho c ph i d n chi u t i các ngu n khác ch aự ề ệ ề ả ở ặ ả ẫ ế ớ ồ ứ đ ng nh ng đi u ki n và đi u kho n chuyên ch (tr ng h p v n đ n hay gi y g i hàng m tự ữ ề ệ ề ả ở ườ ợ ậ ơ ấ ử ặ sau đ tr ng). V n i dung c a các đi u ki n và đi u kho n chuyên ch , theo quy đ nh c aể ắ ề ộ ủ ề ệ ề ả ở ị ủ UCP 600, thì các ngân hàng không có trách nhi m ki m tra, xem xét.ệ ể + Đ i v i v n đ n theo h p đ ng thuê tàu, UCP 600 quy đ nh có ghi trên đó là ph thu c vàoố ớ ậ ơ ợ ồ ị ụ ộ h p đ ng thuê tàu, mà h p đ ng thuê tàu đã đ y đ các đi u ki n và đi u kho n chuyên ch ,ợ ồ ợ ồ ầ ủ ề ệ ề ả ở cho nên UCP 600 không đ c p t i đi u ki n và đi u kho n chuyên ch trên v n đ n. V n iề ậ ớ ề ệ ề ả ở ậ ơ ề ộ dung c a h p đ ng thuê tàu, các ngân hàng cũng không có trách nhi m ki m tra và xem xétủ ợ ồ ệ ể ngay c khi h p đ ng thuê tàu ph i xu t trình theo yêu c u c a th tín d ng…ả ợ ồ ả ấ ầ ủ ư ụ Trên đây là nh ng quy đ nh v ch ng t chuyên ch hàng hóa b ng đ ng bi n và nh ng n iữ ị ề ứ ừ ở ằ ườ ể ữ ộ dung c b n c n quan tâm trong ch ng t v n chuy n đ ng bi n khi xu t trình t i ngân hàngơ ả ầ ứ ừ ậ ể ườ ể ấ ạ theo UCP 600. PGS.TS. Nguy n Nh Ti nễ ư ế Đ i h c Ngo i th ngạ ọ ạ ươ