Hệ điều hành MS - DOS

CHÖÔNG 4: HEÄ ÑIEÀU HAØNH MS- DOS I.Caáu truùc cuûa heä ñieàu haønh 1.Caáu truùc: Heä ñieàu haønh MS-DOS ñöôïc thieát keá goàm 3 ñôn theå chính laø IO.SYS, MSDOS.SYS, COMMAND.COM nhieäm vuï cuûa töøng ñôn theå laø: - Ñôn theå COMMAND.COM goïi laø boä xöû lyù leänh cuûa heä ñieàu haønh .ñôn theå naøy coù nhieäm vuï in ra daáu nhaéc heä thoáng vaø khi ngöôøi söû duïng ra leänh (baèng caùch goõ vaøo töø baøn phim boä xöû lyù leänh ñoïc vaø thoâng dòch leänh vaø chuyeån ñieàu khieån ñeán caùc chöông trình töông öùng. - Caùc ñôn theå IO.SYS vaø MSDOS.SYS thöïc hieän nhieäm vuïñieàu khieån heä thoáng xuaát nhaäp (Input / Output control System – IOCS), heä thoáng naøy phaùt sinh caùc leänh caàn thieát khaùc. - Ngoaøi 3 ñôn theå chính treân, heä ñieàu haønh MS-DOS coøn thieáu nhieàu chöông trình tieän ích khaùc 2.Xöû lyù boot vaø naïp heä ñieàu haønh Khi baét ñaàu baät coâng taéc maùy, boä nhôù chính (phaàn RAM) troáng roãng, ngöôøi söû duïng vaãn chöa theå ñieàu khieån ñöôïc maùy Ñeå ngöôøi söû duïng coù theå coù nhöõng giao tieáp ñaàu tieân ñöôïc vôùi maùy caàn phaûi naïp heä ñieàu haønh vaøo boä nhôù trong cuûa maùy tính, vieäc naøy ñöôïc thöïc hieän nhôø moät chöông trình ñaëc bieät ñöôïc goïi laø chöông trình Boot. Chöông trình naøy ñöôïc chöùa treân 1 hoaëc 2 Sector ñaàu tieân cuûa ñóa. Phaàn cöùng ñöôïc thieát keá sao cho coù theå ñoïc caùc Sector naøy moät caùch töï ñoäng. Chöông trình Boot bao goàm moät vaøi chæ thò, nhöng caùc chæ thò naøy ñuû ñeå ñoïc phaàn coøn laïi cuûa heä ñieàu haønh vaøo boä nhôù trong vaø ta noùi raèng MS-DOS ñöôïc Boot Khi MS-DOS ñöôïc Boot, caùc ñôn theå COMMAND.COM, MSDOS.SYS vaø IO.SYS ñöôïc sao cheùp vaøo boä nhôù trong cuûa maùy, neáu söï sao cheùp laø thaønh coâng, boä xöû lyù leänh cuûa heä ñieàu haønh seõ in ra maøn hình daáu nhaéc heä thoáng (System prompt). Tôùi luùc naøy ngöôøi söû duïng coù theå ra leänh cho maùy hoaït ñoäng theo hieäu leänh cuûa heä ñieàu haønh 4.Khôûi ñoäng maùy tính 4.1.Khôûi ñoäng maùy tính: Laø theo qui ñònh cuûa heä ñieàu haønh, chuùng ta ñöa maùy ñeán tình traïng saün saøng laøm vieäc theo ñieàu khieån cuûa ngöôøi söû duïng. Coù hai khaùi nieäm caàn nhôù ôû ñaây laø: + Ñóa khôûi ñoäng (Boot Disk), laø ñóa maø trong noù coù chöùa chöông trình Boot caùc taäp tin sau ñaây cuûa heä ñieàu haønh: IO.SYS, MSDOS.SYS, COMMAND.COM + Ñóa khôûi ñoäng coù theå laø ñóa cöùng, coù theå laø ñóa meàm, ñóa naøy ñöôïc taïo khi ñònh daïng ñóa baèng leänh FORMAT vôùi tham soá / S Chuùng ta thöôøng coù caùc caùch khôûi ñoäng sau: Khôûi ñoäng baèng ñóa meàm: Moät quaù trình khôûi ñoäng maùy thaønh coâng bao goàm caùc böôùc sau: - Ñöa ñóa khôûi ñoäng vaøo oå ñóa khôûi ñoäng maùy (ñöôïc qui ñònh tröôùc cho moãi maùy, thöôøng laø oå A), caøi then oå ñóa. - Baät coâng taéc oån aùp, baät coâng taéc POWER treân CPU. Ñeøn chæ thò oå ñóa phaùt tín hieäu nhaáp nhaùy (maøu xanh) - Sau ñoù treân maøn hình xuaát hieän caâu: Starting MSDOS……. - Chôø cho ñeán khi treân maøn hình xuaát hieän caâu: Current date is Tue 16 - 12 - 2003 Enter new date (dd-mm-yyyy): - - Nhaán phím ENTER - Treân maøn hình laïi xuaát hieän caâu: Current time is Tue 15:40:52,42 Enter new time:- - Nhaán phím ENTER - Treân maøn hình laïi xuaát hieän caâu thoâng baùo: MicroSoft (R) MS_DOS (R) version 6.2, copyright (C) Microsoft Corp 1981 – 1999 Ñaây laø caâu thoâng baùo baûn quyeàn cuûa haõng Microsoft vaø kí hieäu phieân baûn heä ñieàu haønh maø chuùng ta ñaõ duøng ñeå khôûi ñoäng maùy Khôûi ñoäng maùy baèng ñóa cöùng: - Khoâng caàn ñöa baát kyø ñóa meàm hay ñóa CDROM naøo vaøo trong caùc oå ñóa. - Baät coâng taéc oån aùp, baät coâng taéc POWER treân CPU. Ñeøn chæ thò oå ñóa phaùt tín hieäu nhaáp nhaùy (maøu xanh) - Baät coâng taéc maøn hình (nuùt ON/ OFF) - Chôø cho ñeán khi xuaát hieän daáu nhaác: C:\> _ - Quaù trình khôûi ñoäng ñaõ hoaøn taát Khôûi ñoäng noùng (khôûi ñoäng lai): Trong quaù trình laøm vieäc ñoâi khi maùy bò maát ñieàu khieån (maùy bò treo), ôû tình traïng naøy theå hieän nhö sau: Maùy ngöng laøm vieäc. Moïi thao taùc treân baøn phím ñeàu khoâng coù taùc duïng. - Ñoâi khi loa trong CPU phaùt ra tieáng keâu bíp – bíp ngoaøi ñieàu khieån keùo daøi. Khi ñoù chuùng ta caàn thieát phaûi khôûi ñoäng laïi maùy. Coù theå choïn 1 trong 3 caùch sau ñaây: - Ñöa ñóa khôûi ñoäng vaøo maùy, nhaán toå hôïp phím CTRL + ALT + DEL - Ñöa ñóa khôûi ñoäng vaøo maùy, nhaán nuùt RESET treân CPU - Taét coâng taéc POWER treân CPU. Thöïc hieän khôûi ñoäng laïi töø ñaàu. (ñaây laø caùch cuoái cuøng maø ta choïn neáu 1 trong 2 caùch treân khoâng thöïc hieän ñöôïc) Sô ñoà hoaït ñoäng Ngöôøi duøng khôûi ñoäng maùy Heä ñieàu haønh xuaát daáu ñôïi leänh treân maøn hình Dos Ngöôøi duøng goõ Leänh vaøo ( Enter ) Thoâng baùo loãi ( Bad command or File name ) Cho thöïc hieän Leänh HÑH kieåm tra Leänh Sai Ñuùng Minh hoïa khôûi ñoäng maùy tính Quaù trình hoaït ñoäng cuûa maùy tính: Maùy tính hoaït ñoäng laø thöïc hieän chaïy chöông trình trong boä nhôù trong, qui trình hoaït ñoäng maùy goàm: a. Chöông trình trong ROM : chöông trình naøy ñaûm nhaän caùc coâng vieäc sau - Kieåm tra söï hoaït ñoäng caùc thieát bò ngoaïi vi - Kieåm tra söï hoaït ñoäng maùy tính vaø xuaát hieän leân maøn hình caùc thoâng soá kyõ thuaät maùy tính: dung löôïng RAM dung löôïng oå ñóa - Naïp boot sector vaøo boä nhôù trong vaø chuyeån ñieàu khieån cho chöông trình boot Sector. - Trong quaù trình kieåm tra, moät söï coá hay phaùt hieän loãi. Chöông trình seõ ñöa ra thoâng baùo loãi töông öùng vôùi loãi ñoù vaø ngöng hoaït ñoäng Sô ñoà sau, moâ taû quaù trình chuyeån giao quyeàn ñieàu khieån maùy tính cuûa daõy caùc chöông trình töø khi khôûi ñoäng maùy ñeán khi giao quyeàn ñieàu khieån cho moät chöông trình öùng duïng khaùc Chöông trình trong ROM Chöông trình trong Boot Sector Chöông trình HÑH Chöông trình öùng duïng b. Chöông trình boot Sector: Coøn goïi laø chöông trình moài, nhieäm vuï tìm treân ñóa khôûi ñoäng coù taäp tin IO.SYS vaø MSDOS.SYS khoâng - Neáu khoâng coù chöông trình boot Sector thoâng baùo “ Non – System disk or disk error Replace and drive any key when ready “ (khoâng phaûi ñóa heä thoáng hoaëc ñóa hoûng, thay theá vaø nhaán moät phím baát kyø ñeå thi haønh) - Neáu coù, seõ naïp hai taäp tin IO.SYS vaø MSDOS.SYS vaøo vò trí aán ñònh trong boä nhôù maùy tính. tieáp theo naïp taäp tin CONFIG.SYS ñeå thieát laäp caáu hình cuûa maùy tính, neáu khoâng coù taäp tin CONFIG.SYS thì caáu hình chuaån cuûa maùy khoâng ñöôïc thieát laäp. Chöông trình môùi naïp tieáp taäp tin COMMAND.COM vaøo boä nhôù vaø trao quyeàn ñieàu khieån cho noù. Ñeán ñaây chöông trình môùi heát nhieäm vuï. Luùc naøy taäp tin COMMAND.COM tìm taäp tin AUTOEXEC.BAT treân thö muïc goác vaø thi haønh caùc leänh trong taäp tin naøy. Sau cuøng daáu nhaéc. Heä ñieàu haønh xuaát hieän vaø trao quyeàn ñieàu khieån cho ngöôøi söû duïng. Thoaùt khoûi MS_DOS: - Ñöa maùy tính trôû veà maøn hình Dos (daáu ñôïi leänh) - Taét maùy chính (CPU) II.Caùc Leänh cuûa MS -DOS: Leänh noäi truù (Internal Command): Laø caùc leänh maø ñoaïn chöông trình xöû lyù töông öùng ñaõ coù saün trong boä nhôù chính (trong chöông trình heä ñieàu haønh). Ñaây laø caùc leänh ñöôïc thöôøng xuyeân söû duïng vaø do ñoù ñöôïc caøi ñaët saün trong heä ñieàu haønh, ñöôïc naïp vaøo boä nhôù chính ngay luùc khôûi ñoäng maùy. Leänh ngoaïi truù (External Command) Laø caùc leänh maø ñoaïn chöông trình xöû lyù töông öùng khoâng coù saün trong boä nhôù chính, maø ñöôïc löu treân ñóa döôùi daïng caùc taäp tin thöïc hieän ñöôïc. Söû duïng leänh ngoaïi truù thöïc chaát laø yeâu caàu heä ñieàu haønh naïp vaø cho thöïc hieän moät chöông trình ñaõ ñöôïc chuaån bò tröôùc. 1.Caùc khaùi nieäm cô baûn cuûa heä ñieàu haønh MS-DOS 1.1. Taäp tin (File): Taäp tin laø moät taäp hôïp caùc thoâng tin veà moät vaán ñeà nhaát ñònh naøo ñoù. Thoâng tin ñöôïc löu giöõ treân caùc ñóa töø döôùi daïng caùc taäp tin , caùc taäp tin ñöôïc phaân bieät vôùi nhau bôûi caùc yeáu toá sau: 1. – teân chính , 2 – teân môû roäng teân chính do ngöôøi söû duïng quyeát ñònh, Teân môû roäng cuõng do ngöôøi söû quyeát ñònh nhöng phaûi tuaân theo caùc qui ñònh chung cuûa heä ñieàu haønh Qui taéc ñaët teân taäp tin: Ms-Dos quaûn lyù caùc taäp tin thoâng qua teân taäp tin, goàm hai phaàn a. Teân taäp tin coù daïng nhö sau: Phaàn teân chính vaø phaàn môû roäng. = {} - Teân chính : Baét buoäc phaûi coù, duøng ñeå nhaän daïng taäp tin, goàm toái ña 8 kyù töï, baét ñaàu laø kyù töï chöù khoâng ñöôïc chöùa khoaûng traéng ( khoaûng troáng hay coøn goïi laø khoaûng caùch ) - Phaàn môû roäng []: coù theå coù hoaëc khoâng, duøng ñeå ñònh loaïi taäp tin, toái ña 3 kyù töï vaø ñöôïc taùch khoûi teân chính bôûi daáu chaám ( . ) Ví duï teân taäp tin ñuùng BAIHOC.TXT teân moät file ñaày ñuû A_BAIHOC.TXT duøng daáu gaïch döôùi khoâng roõ. ABAIHOC khoâng coù phaàn môû roäng 1ABAIHOC.TXT chöùa chöõ soá abaihoc.txt khoâng phaân bieät chöõ hoa thöôøng Ví duï Teân taäp tin khoâng ñuùng A BAIHOC.TXT vì coù daáu khoaûng caùch (khoaûng traéng) A-BAIHOC.TXT Vì duøng kyù töï daáu tröø ( - ) Thuctapdos.txt vì coù tôùi 10 kyù töï (cho pheùp teân file toái ña 8 kyù töï ) Teân moät file ñaày ñuû (caùch ñaët naøy raát thöôøng duøng) CONFIG.SYS Phaàn môû roäng hay coøn goïi ñuoâi Phaàn teân chính Chuù yù : Ms-Dos daønh rieâng moät soá teân phaàn môû roäng ñeå chæ caùc thieát bò ngoaïi vi, khoâng ñöôïc pheùp ñaët truøng teân. Caùc teân daønh rieâng bao goàm: CON, LPT, PRN, COM1, COM2. AUX: chæ thieát bò giaû NUL: teân thieát bò giaû Caùc taäp tin coù phaàn môû roäng EXE, COM, BAT thöôøng laø caùc taäp tin chöông trình, caùc taäp tin coù phaàn môû roäng laø SYS thöôøng laø caùc taäp tin heä thoáng chöùa caùc thoâng tin lieân quan ñeán phaàn cöùng Ñuoâi DOC, TXT ñeå chæ taäp tin vaên baûn b. Kieåu taäp tin: Kieåu cuûa taäp tin ñöôïc ñöa vaøo nhaèm muïc ñích phaân loaïi caùc taäp tin .Moãi kieåu seõ öùng duïng vôùi moät loaïi taäp tin naøo ñoù. Ví duï : Kieåu COM hay EXE: caùc taäp tin chöông trình baèng ngoân ngöõ maùy coù theå cho thöïc hieän (leänh ngoaïi truù) Kieåu TXT: taäp tin vaên baûn coù noäi dung laø caùc kyù töï trong ngoân ngöõ cuûa con ngöôøi. Caùc taäp tin naøy luoân luoân ñöôïc keát thuùc baèng kyù töï ^z (maõ ASCII 1AH) Kieåu IMG: taäp tin coù noäi dung töông öùng vôùi moät hình aûnh. Kieåu PAS, C, BAS, ASM: Taäp tin chöông trình goác cuûa caùc ngoân ngöõ Pascal, C, Basic, Hôïp ngöõ ….. 2. Thö muïc (Directory) a.Khaùi nieäm: Moät ñóa cöùng hay ñóa meàm coù dung löôïng lôùn coù theå chöùa raát nhieàu taäp tin. Neáu ngöôøi duøng löu treân ñoù moät soá löôïng lôùn caùc taäp tin, coù theå laøm cho MS-DOS maát raát nhieàu thôøi gian ñeå tìm taäp tin maø ngöôøi söû duïng muoán duøng vaø hôn nöõa khi treân cuøng moät ñóa cho pheùp ngöôøi duøng chung seõ daãn ñeán tình traïng laãn loän caùc taäp tin cuûa nhau. Khaùi nieäm thö muïc ñöôïc ñöa ra ñeå coù theå toå chöùc quaûn lyù toát caùc taäp tin treân ñóa baèng caùch chia caùc taäp tin thaønh töøng nhoùm rieâng bieät goïi laø thö muïc. b.Caùch ñaët teân cho thö muïc: Qui taéc ñaët teân cho thö muïc gioáng nhö ñaët teân cho taäp tin c.Caây thö muïc: Trong tröôøng hôïp ñóa coù nhieàu nhoùm ngöôøi söû duïng, moãi nhoùm seõ taïo ra moät thö muïc ñeå löu caùc taäp tin cuûa nhoùm mình.Tuy nhieân nhöõng ngöôøi trong cuøng moät nhoùm laïi coù yeâu caàu taùch rieâng caùc taäp tin cuûa hoï. Ñieàu naøy ñöôïc giaûi quyeát baèng caùch cho pheùp trong moãi thö muïc coù theå taïo ra caùc thö muïc môùi goïi laø thö muïc con cuûa thö muïc ban ñaàu Trong thö muïc con laïi coù theå taïo ra caùc thö muïc con khaùc … Ñieàu naøy daãn ñeán söï hình thaønh moät caây thö muïc treân ñóa, trong ñoù toaøn boä ñóa ñöôïc xem nhö thö muïc goïi laø thö muïc goác vôùi kyù hieäu \ SÔ ÑOÀ CAÁU TRUÙC CUÛA MOÄT CAÂY THÖ MUÏC - Thö muïc con (Sub directory): Laø thö muïc caáp döôùi cuûa thö muïc. Do ñoù ta coù theå taïo ra hay xoùa ñi caùc thö muïc naøy baèng leänh thoâng thöôøng. - Thö muïc hieän haønh (Wording directory): laø thö muïc maø taïi ñoù chuùng ta ñang laøm vieäc. - Thö muïc roãng (Empty directory) laø thö muïc trong ñoù khoâng chöùa caùc taäp tin hay thö muïc con. Ví duï : Thö muïc goác C:\ chöùa caùc thö muïc TIN vaø NGONNGU Trong thö muïc con caáp 1 TIN chöùa caùc thö muïc con MSOFFICE vaø chöùa caùc taäp tin Pascal.Pas, 123View.exe. Trong thö muïc NGONNGU chöùa caùc taäp tin ANHVAN.TXT, PHAPVAN.TXT, TIENGHOA.TXT Trong thö muïc con caáp 2 MSOFFICE chöùa hai taäp tin Word.Doc, Excel.XLS Ví duï : THÖ MUÏC GOÁC SINH HOÙA LYÙ TOAÙN BT BH BT BH BT BH 3.Ñöôøng daãn (Path) Khi treân ñóa ñaõ coù moät toå chöùc thö muïc giuùp cho vieäc quaûn lyù caùc taäp tin deã daøng thì ngöôïc laïi noù cuõng gaây ra moät ít phieàn phöùc khi muoán söû duïng caùc taäp tin. Ngöôøi söû duïng muoán duøng moät taäp tin khoâng chæ ñôn giaûn ñöa ra teân cuûa taäp tin ñoù. Maø phaûi xaùc ñònh thaát roõ raøng veà vò trí taäp tin treân ñóa Coù hai loaïi ñöôøng daãn coù theå söû duïng: ñöôøng daãn tuyeät ñoái (baét ñaàu töø thö muïc goác) ñöôøng daãn töông ñoái (baét nguoàn töø thö muïc hieän haønh) b.Ñöôøng daãn tuyeät ñoái: Laø moät daõy caùc taäp tin thö muïc ñöôïc caùch nhau bôûi daáu \, trong ñoù thö muïc ñöùng sau phaûi laø thö muïc ñöùng ngay tröôùc ñoù. Ñöôøng daãn tuyeät ñoái ñöôïc baét ñaàu töø thö muïc goác vaø keát thuùc baèng taäp tin, thö muïc con muoán söû duïng. =[\thö muïc ]* Trong ñoù: Kyù hieäu [ ]*: Phaàn beân trong coù theå laëp laïi nhieàu laàn hay khoâng coù laàn naøo heát. : laø teân taäp tin hay thö muïc con Ví duï: Ñeå söû duïng taäp tin SK.COM trong thö muïc BH Ñöôøng daãn tuyeät ñoái \ TOAÙN\BH\SK.COM c. Ñöôøng daãn töông ñoái: Töông töï nhö ñöôøng daãn tuyeät ñoái nhöng noù ñöôïc baét ñaàu töø thö muïc hieän haønh =[\]* ví duï : Giaû söû thö muïc hieän haønh laø thö muïc THÖ MUÏC GOÁC (A:\>), ñeå söû duïng caùc taäp tin CT.TXT, SK.COM chæ caàn ñöa ra teân cuûa caùc taäp tin naøy: A>del CT.TXT (xoùa taäp tin CT.TXT) a> DEL SK.COM (xoùa taäp tin SK.COM ) A> TYPE DL (xem noäi dung taäp tin DL) 4. OÅ ñóa: Laø thieát bò cuûa maùy tính duøng ñeå truy nhaäp ñóa töø, Moãi oå ñóa coù moät teân xaùc ñònh: oå ñóa meàm coù teân laø oå A vaø B oå ñóa cöùng coù teân laø C, D, E ,… 5.Thö muïc hieän haønh: Laø oå ñóa maø CPU laøm vieäc treân noù, khi baät maùy khôûi ñoäng, oå ñóa naøo khôûi ñoäng thì ôû oå ñóa hieän haønh (neáu khôûi ñoäng töø oå ñóa meàm A: thì ôû hieän haønh laø A: neáu khôûi ñoäng töø oå ñóa cöùng thì oå hieän haønh laø C:) Teân oå ñóa hieän haønh xuaát hieän tröôùc daáu ñôïi leänh Ví duï 1 A:\> oå ñóa hieän haønh laø A: C:\DOS> oå ñóa hieän haønh laø C: vaø thö muïc hieän haønh laø DOS Muoán thay ñoåi oå ñóa hieän haønh : Ta goõ teân oå ñóa, daáu hai chaám “ : “ vaø nhaán phím Enter töø baøn phím Ví duï 2: C:\> A: A:\> luùc naøy A: laø oå ñóa hieän haønh MOÄT SOÁ LEÄNH CÔ BAÛN CUÛA MS- DOS CAÙC LEÄNH NOÄI TRUÙ Caùc Quy öôùc veà leänh Ms- Dos: a. Quy öôùc cuù phaùp: : Duøng cho phaàn choïn baét buoäc trong khi goõ leänh [ ] : Duøng cho phaàn tuyø choïn khoâng baét buoäc trong khi goõ leänh b.Caùch goõ leänh: Goõ vaøo moät leänh töø daáu nhaán Heä ñieàu haønh Ms- Dos Goõ xong leänh roài nhaán Enter ñeå thi haønh leänh. Trong moät cuù phaùp leänh khoâng phaân bieät chöõ hoa hay chöõ thöôøng Giöõa caùc thaønh phaàn leänh phaûi caùch nhau moät khoaûng traéng Trong caùc caâu leänh cuûa Ms- Dos baïn coù theå duøng kyù töï ñaïi dieän “ * vaø ? “ cho teân moät taäp tin vaø phaàn môû roäng. Kyù töï “ *” ñaïi dieän ñöôïc goõ ñeán 8 kyù töï, kyù töï “ ? “ ñaïi dieän chæ ñöôïc 1 kyù töï c. Caùc leänh cuûa Ms- Dos Leänh noäi truù: laø caùc leänh thöôøng duøng, ñöôïc ñöa thöôøng truù trong boä nhôù maùy tính Leänh veà taäp tin: 1.Taïo taäp tin töø baøn phím: Cuù phaùp: COPY CON [ d:] [ ñöôøng daãn] Coâng duïng: Taïo moät taäp tin töø baøn phím roài sao cheùp vaøo moät thö muïc xaùc ñònh. Trong ñoù: [ ñöôøng daãn ]: laø loä trình daãn ñeán nôi caàn taïo taäp tin : teân taäp tin caàn taïo Caùch thöïc hieän: Sau khi ñaõ xaùc ñònh taäp tin caàn taïo baèng leänh COPY CON, ta coù theå nhaäp noäi dung cho taäp tin naøy ngay taïi vò trí daáu nhaùy. Ñeå chuyeån sang nhaäp noäi dung cho doøng môùi, baïn goõ phím Enter. Sau cuøng muoán löu laïi noäi dung taäp tin naøy nhaán phím toå hôïp Ctrl + Z (hay nhaán phím F6) vaø nhaán Enter ñeå keát thuùc Ví duï: Haõy taïo taäp tin AVAN.TXT trong thö muïc NNGU cuûa ñóa C C:\> COPY CON NNGU\AVAN.TXT Enter Chuong trinh giang day : Enter Chung chi A: ……………………. Enter Chung chi B:……………………… Enter Aán phím F6 ( ^z) Minh hoïa : 2.Xem noäi dung taäp tin: TYPE [d:] [ñöôøngdaãn] Coâng duïng: Hieån thò noäi dung cuûa moät taäp tin leân maøn hình Cuù phaùp : TYPE [oå ñóa ] [ ñöôøng daãn] Enter Trong ñoù: [oå ñóa ]: Teân oå ñóa [ñöôøng daãn]: ñöôøng daãn ñeán thö muïc caàn xem noäi dung taäp tin : teân taäp tin caàn xem (goàm phaàn teân vaø phaàn môû roäng) Ví duï :Xem noäi dung taäp tin teân AVAN.txt trong thö muïc NNGU.txt ôû oå ñóa C: Cuù phaùp : 3.Xoùa moät taäp tin: Coâng duïng: xoùa taäp tin treân ñóa Cuù phaùp : DEL [d:] [ñöôøngdaãn] Minh hoïa : Trong ñoù: [ oå ñóa ] laø oå ñóa hieän haønh [ ñöôøng daãn ]: daãn ñeán thö muïc chöùa taäp tin caàn xoùa. : teân taäp tin caàn xoùa (goàm phaàn teân vaø phaàn môû roäng) Ví duï : Xoùa taäp tin NVAN.txt trong thö muïc NNGU C:\> DEL NNGU\NVAN.txt Enter Ví duï : Xoùa caùc taäp tin coù phaàn môû roäng .PAS trong thö muïc TIN C:\> DEL TIN\*.PAS Enter 4.Cheùp taäp tin: Coâng duïng: Sao cheùp caùc taäp tin ñeán caùc thö muïc hoaëc oå ñóa khaùc. Moät coâng duïng khaùc laø noái hai taäp tin thaønh moät taäp tin môùi. Cuù phaùp: COPY [nguoàn] [ñích ] Enter Trong ñoù: [nguoàn ]: Laø [oå ñóa ] [ ñöôøng daãn] [ ñích ]: Laø [ oå ñóa] [ ñöôøng daãn][teân taäp tin môùi] Ví duï: Sao cheùp taäp tin AVAN.TXT töø thö muïc NNGU sang thö muïc TIN treân ñóa C Ghi chuù : Chuùng ta coù theå duøng kyù töï ñaïi dieän ñeå sao cheùp moät nhoùm caùc taäp tin Ví duï: Sao cheùp caùc taäp tin coù kyù töï ñaàu laø N cuûa ñóa hieän haønh C sang ñóa A Cuù phaùp: C:\> COPY N*.* A: Enter Ví duï : Sao cheùp caùc taäp tin coù phaàn môû roäng laø (.txt) töø thö muïc NNGU sang thö muïc TIN Cuù phaùp: C:\> COPY NNGU\*.txt TIN Enter Ví duï : Sao cheùp caùc taäp tin töø thö muïc NNGU sang thö muïc TIN Cuù phaùp: C:\> COPY NNGU \ *.* TIN Enter NOÁI TAÄP TIN: Chuùng ta coù theå noái hai taäp tin thaønh moät taäp tin môùi vôùi noäi dung laø noäi dung cuûa caû hai taäp tin Ví duï: Noái taäp tin AVAN.txt vaø PVAN.txt thaønh taäp tin môùi laø NNGU2.txt trong thö muïc NNGU Cuù phaùp: C:\> NNGU > COPY AVAN.txt + PVAN.txt NNGU2.txt 5.Ñoåi teân taäp tin: Coâng duïng: Ñoåi teân taäp tin Cuù phaùp: REN [oå ñóa][ñöôøng daãn] Enter Trong ñoù: [ oå ñóa ] laø oå ñóa hieän haønh [ ñöôøng daãn ]: ñöôøng daãn ñeán thö muïc chöùa taäp tin caàn ñoåi . : teân taäp tin caàn ñoåi ( goàm phaàn teân vaø phaàn môû roäng ) Ví duï : Ñoåi teân taäp tin THOA.txt TRONG THÖ MUÏC NNGU.txt thaønh teân NVAN.txt C:\> REN NNGU\THOA.txt NVAN.txt Enter Leänh veà thö muïc (Make Director - MD): 1.Taïo thö muïc con: Coâng duïng: Taïo moät thö muïc môùi . Cuù phaùp: MD [ oå ñóa ] [ ñöôøng daãn ] Enter Trong ñoù: [oå ñóa]: teân oå ñóa ñeå taïo thö muïc treân noù. [ñöôøng daãn]: Loä trình daãn tôùi thö muïc caàn taïo. : teân thö muïc caàn taïo Löu yù: teân thö muïc caàn taïo khoâng truøng vôùi teân thö muïc con hoaëc thö muïc goác cuøng caáp Ví duï C:\> MD TIN ( taïo thö muïc TIN trong thö muïc goác ôû oå ñó C:) C:\> MD TIN\ MSOFFICE ( taïo thö muïc MSOFFICE trong thö muïc TIN ) Minh hoïa : 2.Xem thö muïc: Coâng duïng: Lieät keâ caùc taäp tin hay thö muïc Cuù phaùp: DIR [ oå ñóa ] [ ñöôøng daãn] [ teân] [tham soá ] [thuoäc tính ] Enter DIR [d:] [ñöôøng daãn] [/p] [/w] Trong ñoù: [oå ñóa ]: teân oå ñóa caàn lieät keâ. Neáu khoâng coù tham soá naøy Ms-Dos seõ lieät keâ caùc taäp tin vaø thö muïc treân oå ñóa hieän haønh. [ñöôøng daãn]: ñöôøng daãn ñeán thö muïc muoán xem [teân]: teân thö muïc caàn lieät keâ [tham soá ]: goàm caùc löïa choïn sau: /P ( vieát taét cho page ): lieät keâ töøng trang /W (Wide): Lieät keâ caùc taäp tin vaø thö muïc theo haøng ngang /S: lieät keâ caùc taäp tin trong thö muïc muoán xem vaø caùc taäp tin trong thö muïc con cuûa thö muïc muoán xem. /L (Lowercase): Lieät keâ daïng chöõ thöôøng [ thuoäc tính]: goàm caùc thuoäc tính sau : /A: Lieät keâ taát caû caùc taäp tin /AH: Lieät keâ caùc taäp tin aån (hidden file) /AS: Lieät keâ caùc taäp tin heä thoáng (System file) /AR: Lieät keâ caùc taäp tin coù thuoäc tính chæ ñoïc / AA: Lieät keâ caùc taäp tin coù thuoäc tính löu tröõ /ON: saép xeáp thöù töï theo daïng Aphabet cuûa phaàn teân /OE: saép xeáp taêng daàn theo kích thöôùc caùc taäp tin / OD: saép xeáp theo thöù töï ngaøy taïo taäp tin Ví duï: Lieät keâ caùc taäp tin vaø thö muïc trong ñóa C C:\> DIR Enter Ví duï: Lieät keâ caùc taäp tin vaø thö muïc trong ñóa A C:\> DIR A: Enter Ví duï: Lieät keâ caùc taäp tin vaø thö muïc cuûa oå ñóa C theo trang maøn hình C:\> DIR /P Enter Ví duï: Lieät keâ caùc taäp tin vaø thö muïc cuûa oå ñóa C theo chieàu ngang C:\> DIR /W Enter 3.Chuyeån thö muïc laøm vieäc (Change Director – CD): Coâng duïng: Chuyeån ñoåi thö muïc hieän haønh Cuù phaùp: CD [oå ñóa ] [ ñöôøng daãn] Enter CD [d:] [ñöôøng daãn] Trong ñoù: [oå ñóa ]: teân oå ñóa chuyeån ñeán thö muïc [ ñöôøng daãn]: laø loä trình tôùi thö muïc môùi : teân thö muïc caàn chuyeån Ví du 1ï: chuyeån vaøo thö muïc TIN treân oå ñóa C: C:> CD TIN Enter Khi ñoù daáu nhaéc heä thoáng thay ñoåi laø C:\TIN> vaø luùc naøy thö muïc hieän haønh laø TIN Ví duï 2: Chuyeån thö muïc MSOFFICE C:\TIN > CD MSOFFICE Enter Minh hoïa: CD\ :Chuyeån veà thö muïc goác CD.. :Chuyeån veà thö muïc caáp treân cuûa thö muïc hieän haønh 4.Xoùa thö muïc (Remove Director - RD): Coâng duïng: Xoùa thö muïc roãng (thö muïc roãng laø thö muïc khoâng chöùa thö muïc con vaø thö muïc con vaø taäp tin) Cuù phaùp : RD [ oå ñóa ] [ ñöôøng daãn ] Enter RD [d:] [ñöôøngdaãn] Trong ñoù: [ oå ñóa ]: teân oå ñóa [ ñöôøng daãn ]: laø loä trình daãn tôùi thö muïc : teân thö muïc caàn xoùa . Ñieàu kieän: Thö muïc caàn xoùa phaûi laø roãng Khoâng xoùa ñöôïc thö muïc hieän haønh Ví duï 1: Xoùa thö muïc MSOFFICE C:\> RD TIN\MSOFFICE ENTER Ví duï: Xoùa thö muïc MSOFFICE C:\RD MSOFFICE Minh hoïa: Chuù yù: Thö muïc muoán xoùa phaûi roãng vaø khoâng phaûi laø thö muïc hieän haønh. 5.Caùc leänh ñieàu khieån thieát bò: Xoùa maøn hình (Clear Screen – CLS): Coâng duïng: Duøng ñeå xoùa maøn hình vaø ñöa ñaáu nhaéc veà goùc treân beân traùi maøn hình. Ví duï : C:\> CLS Enter Xem vaø caäp nhaät ngaøy (Date): Coâng duïng: Xem hoaëc thieát laäp laïi ngaøy heä thoáng. Cuù phaùp: DATE (mm-dd-yy) Vôùi ( mm-dd-yy ): daïng thöùc [ thaùng – ngaøy – naêm ] caàn thieát laäp Trong ñoù : mm : laø giaù trò thaùng ñöôïc tính töø 01 ñeán 12 dd: laø giaù trò ngaøy ñöôïc tính töø 01 ñeán 31 yy: Laø giaù trò naêm töø 90 ….. Khi ta duøng leänh DATE khoâng coù daïng thöùc [ mm-dd-yy], thì duøng ñeå xem ngaøy heä thoáng, khi chuùng ta muoán tahy ñoåi ngaøy môùi, nhaäp giaù trò . Neáu giaù trò ngaøy khoâng hôïp leä Ms- Dos seõ tieáp tuïc yeâu caàu baïn nhaäp laïi giaù trò ngaøy cho ñeán khi hôïp leä hoaëc nhaán, ñeå boû qua khi ñoù giaù trò ngaøy vaãn laø ngaøy cuõ. Minh hoïa : Xem vaø caäp nhaät giôø (TIME): Coâng duïng: Xem hoaëc thieát laäp laïi giôø heä thoáng. Cuù phaùp TIME [ hh:mm:ss] [ .ps][a | p ] Trong ñoù: hh: laø giaù trò giôø töø 0 ñeán 24 mm: laø giaù trò phuùt töø 0 ñeá 59 ss laø giaù trò giaây töø 0 ñeán 59 .ps: giaù trò phaàn traêm giaây töø 0 ñeán 99 a | p: daïng thöùc giôø AM (töø 0 ñeán 12 giôø tröa) hoaëc PM (töø 12 giôø ñeán 24 giôø ). Neáu khi ta nhaäp giôø baát kyø töø 01 ñeán 12 maø khoâng cho bieát daïng thöùc (a) hoaëc (p) thì maùy seõ töï hieåu laø (a). - Khi duøng leänh TIME khoâng coù tham soá [ hh:mm:ss] thì ta seõ coi giôø hieän haønh cuûa maùy. Neáu baïn muoán thay ñoåi giôø cho maùy baïn coù theå nhaäp giaù trò giôø ngay taïi vò trí con troû, neáu giôø khoâng hôïp leä, Ms - Dos seõ thoâng baùo vaø yeâu caàu nhaäp laïi giôø cho hôïp leä, hoaëc nhaán Enter ñeå boû qua. Xem Version cuûa DOS: Coâng duïng : Xem phieân baûn cuûa Heä ñieàu haønh Cuù phaùp : Enter Ví duï : C:\>VER ENTER Minh hoïa : Khi ñoù chuùng ta seõ thaáy xuaát hieän caùc thoâng soá veà phieân baûn hieän duøng: “ Windows 98 [Version 4.10.1998] “ Ngoaïi truù: Laø caùc leänh ít söû duïng hôn leänh noäi truù, moãi leänh laø 1 taäp tin ñöôïc chöùa trong thö muïc DOS, khi ra leänh phaûi coù taäp tin töông öùng vôùi leänh ñoù môùi thöïc hieän ñöôïc leänh 1.Leänh DELTREE: Laø leänh ngoaïi truù neân treân ñóa phaûi coù taäp tin DELTREE (thöôøng naèm trong thö muïc Dos cuûa oå ñóa hieän haønh) Coâng duïng: Ñeå xoùa thö muïc (khoâng phaân bieät thö muïc roãng) Cuù phaùp DELTREE [oå ñóa ] [ ñöôøng daãn] Enter Trong ñoù: [ oå ñóa]: chöùa thö muïc caàn xoùa [ ñöôøng daãn]: daãn ñeán thö muïc chöùa taäp tin caàn xoùa : teân caàn xoùa Ví duï : Xoùa thö muïc TIN trong oå ñóa C (khoâng phaân bieät laø thö muïc roãng) C:\> DELTREE TIN Enter Minh hoïa: 2.Leänh XCOPY: Coâng duïng: Duøng ñeå sao cheùp caùc thö muïc Cuù phaùp : XCOPY [ tham soá ] Enter Trong ñoù: : xaùc ñònh oå ñóa, thö muïc hay teân taäp tin caàn sao cheùp. : xaùc ñònh oå ñóa, thö muïc caàn sao cheùp tôùi. [ tham soá ] : Neáu coù theâm caùc tham soá sau: /E : Copy caû thö muïc roãng /S: Copy caû thö muïc con ôû caáp thaáp hôn, boû qua caùc thö muïc con roãng . neáu khoâng coù tham soá naøy, leänh XCOPY chæ copy thö muïc chính. Muoán copy caû thö muïc con vaø thö muïc roãng caàn phaûi coù hai tham soá /E,/S. /P: Ñöa ra thoâng baùo cho töøng taäp tin “ Y,N “ ñeå khaúng ñònh laïi coù muoán taïo taäp tin ñích hay khoâng ? Höôùng daãn: Böôùc 1: Trong thö muïc NNGU baïn taïo moät thö muïc con vôùi teân laø VPHOØNG Böôùc 2: Trong thö muïc goác baïn taïo moät thö muïc vôùi teân laø HOSO Böôùc 3: Thöïc hieän leänh XCOPY sao cheùp taát caû caùc taäp tin vaø thö muïc con (caû thö muïc roãng vaên phoøng) töø thö muïc NNGU sang thö muïc HOSO 3.Leänh MOVE Coâng duïng: Di chuyeån taäp tin hay ñoåi teân thö muïc Di chuyeån taäp tin: Cuù phaùp: MOVE Enter Trong ñoù: : [ oå ñóa] [ ñöôøng daãn] < teân taäp tin [ ,……] : [ oå ñóa ] [ ñöôøng daãn] Vôùi [ oå ñóa ], [ ñöôøng daãn]: Chæ ñònh ñöôøng daãn ñeán thö muïc chöùa taäp tin . : laø teân taäp tin caàn chuyeån. Neáu coù nhieàu taäp tin caàn chuyeån ta vieát caùch nhau bôûi daáu phaåy ( , ) Ví duï : Di chuyeån caùc taäp tin AVAN.txt, NVAN.txt trong thö muïc NNGU sang thö muïc HOSO cuûa ñóa C C:\> MOVE NNGU \AVAN.txt,NVAN.txt TIN Enter Ghi chuù : Chuùng ta coù theå duøng kyù töï ñaïi dieän ñeå di chuyeån moät nhoùm caùc taäp tin Ñoåi teân thö muïc: Cuù phaùp: MOVE [ oå ñóa ] [ ñöôøng daãn] Enter Trong ñoù: [ oå ñóa ], [ ñöôøng daãn]: Chæ ñònh ñöôøng daãn ñeán thö muïc caàn ñoåi teân. : Teân thö muïc caàn ñoåi : teân thö muïc môùi Ví duï: Ñoåi teân thö muïc VPHONG trong thö muïc NNGU, thaønh thö muïc coù teân VP C:\> MOVE NNGU\VPHONG NNGU\VP Enter 4.Leänh UNDELETE: Coâng duïng: Phuïc hoài caùc taäp tin ñaõ bò xoùa Cuù phaùp: C:\> UNDELETE [oå ñóa ][ñöôøng daãn] [teân taäp tin ][/LIST][/ALL] Enter Trong ñoù: [oå ñóa ] ,[ñöôøng daãn]: Chæ ñònh ñöôøng daãn ñeán thö muïc caàn phuïc hoài . [ teân taäp tin ]: teân taäp tin caàn phuïc hoài [/LIST]: chæ lieät keâ danh saùch caùc taäp tin ñaõ bò xoùa [/ ALL]: Phuïc hoài caùc taäp tin maø khoâng caàn ñöa ra daáu nhaéc nhôû yeâu caàu ôû moãi taäp tin vaø töï cung caáp kyù töï # thay cho kyù töï ñaàu tieân cuûa moãi taäp tin ñöôïc phuïc hoài Ví duï : Phuï choài caùc taäp tin trong thö muïc HOSO cuûa oå ñóa C, maø khoâng nhaéc nhôû xaùc nhaän ôû moãi taäp tin ( giaû söû caùc taäp tin AVAN.txt, PVAN.txt ,NVAN.txt ñaõ bò xoùa ) C:\> UNDELETE HOSO/ALL 5.Leänh ATTRIB: xaùc ñònh thuoäc tính - Taäp tin coù 4 thuoäc tính, moãi thuoäc tính coù giaù trò khaùc nhau : Read only: thuoäc tính chæ ñoïc. System: Thuoäc tính heä thoáng Hidden: Thuoäc tính aån duøng ñeå daáu taäp tin . Archive: Thuoäc tính löu tröõ . - Leänh thay ñoåi thuoäc tính: daáu “ + “ ñeå baät thuoäc tính , daáu “ – “ ñeå taét thuoäc tính. Cuù phaùp: ATTRIB [ - r] [ + r ] [- s ] [+s] [- h] [+h] [-a] [+a] Ví duï: Gaén thuoäc tính aån cho taäp tin AVAN.txt Sau khi thöïc hieän xong, baïn coù theå kieåm tra laïi baèng leänh DIR cuûa Dos xem thö muïc NNGU coù xuaát hieän taäp tin AVAN hay khoâng ? Cuù phaùp : C:\> DIR NNGU Enter 6.Leänh FORMAT: Coâng duïng: Ñònh daïng ñóa töø Cuù phaùp: FORMAT [tham soá ] Trong ñoù: : teân oå ñóa caàn ñònh daïng. [ tham soá ]: thì ta coù moät soá tham soá thöôøng duøng nhö sau: [/F:size ]: ñònh daïng ñóa vôùi dung löôïng ( n ) KB (maøn: nhaän caùc giaù trò 260, 720, 1.200, 1.400) /S : ñònh daïng ñóa coù cheùp ba taäp tin heä thoáng IO.SYS . MSDOS.SYS , COMMAND.COM (laøm ñóa khôûi ñoäng) /U : Khoâng löu laïi thoâng tin treân ñóa löu yù : Khoâng theå duøng UNFORMAT ñeå phuïc hoài ñóa ñaõ bò FORMAT nhaèm / Q: ñònh daïng nhanh (nhöng khoâng söû duïng cho ñóa chöa ñònh daïng laàn naøo) /B : ñònh daïng ñóa coù daønh choã troáng ñeå sau naøy cheùp ba taäp tin heä thoáng 7.Leänh DISKCOPY: Coâng duïng: sao cheùp toaøn boä noäi dung ñóa meàm coù cuøng dung löôïng ñóa. Cuù phaùp: DISKCOPY [ oå ñóa 1:] { oå ñóa 2 : ][/ 1][/v] Trong ñoù: [ oå ñóa 1: ]: xaùc ñònh oå ñóa nguoàn. [ oå ñóa 2:] : xaùc ñònh ñóa ñích [ /1] : chæ sao cheùp moät maët. [/v]: coù kieåm tra döõ lieäu trong quaù trình sao cheùp löu yù: - Neáu duøng tham soá naøy thì vieäc thöïc hieän sao cheùp seõ bò chaäm - Döõ lieäu treân ñóa ñích seõ bò phaù huûy toaøn boõ khi söû duïng leänh naøy Ví duï: Sao cheùp noäi dung ñóa A sang ñóa A thöù hai C:\> DISKCOPY A: A: Enter Khi naøy maùy seõ laàn löôït yeâu caàu ñöa ñóa nguoàn vaøo ñeå ñoïc : Insert Source dirkette in drive A : ñöa ñóa nguoàn vaøo oå A Press any key to continue …………..: nhaán phím baát kyø ñeå tieáp tuïc Reading from source diskette ……: ñang ñoïc ñóa nguoàn Copying 80 tracks, 18 sectors per track, 2 side ( s) Sau ñoù maùy yeâu caàu ruùt ñóa nguoàn ra ñeå ñöa ñóa ñích vaøo : Insert Target diskette in dirve A : ñöa ñóa ñích vaøo oå A Pres any key to continue …………….: nhaán phím baát kyø ñeå tieáp tuïc …. 8.Leänh LABEL: Coâng duïng: ñaët teân cho ñóa , thay ñoåi hoaëc xoùa teân nhaõn treân ñóa Cuù phaùp: LABEL [oå ñóa ] Trong ñoù: [oå ñóa ] xaùc ñònh oå ñóa muoán ñaët teân . 9.Leänh SYS: Coâng duïng: Sao cheùp caùc taäp tin heä thoáng trong boä nhôù ra ñóa Cuù phaùp : SYS [ oå ñóa 1: ] [ oå ñóa 2: ] Trong ñoù: [oå ñóa 1:] :Xaùc ñònh oå ñóa chöùa caùc taäp tin heä thoáng. [ oå ñóa 2:] : xaùc ñònh oå ñóa caàn cheùp caùc taäp tin heä thoáng. Ñònh höôùng thieát bò nhaäp xuaát: Khaùi nieäm: Thieát bò xuaát chuaån laø maøn hình Thieát bò nhaäp chuaån laø baøn phím. Trong taát caû caùc leänh, ngöôøi söû duïng xaùc ñònh khoâng chính xaùc caùc thieát bò xuaát / nhaäp. Ms- Dos seõ söû duïng hai thieát bò xuaát nhaäp chuaån treân. Ví duï : C:\> DIR NNGU Enter Coù nghóa xuaát caùc taäp tin vaø thö muïc con trong thö muïc NNGU ra maøn hình Ñònh höôùng xuaát: Duøng kyù töï “ > “ trong leänh Ví duï : Xuaát taát caû caùc taäp tin vaø thö muïc con trong thö muïc NNGU ra maùy in C:\> DIR C:\NNGU >PRN Enter Ngoaøi ra coù theå duøng hai kyù töï “ >> “ ñeå troän hai taäp tin Ví duï: C:\NNGU>TYPE AVAN.txt >> PVAN.txt Enter Nghóa laø noäi dung trong taäp tin AVAN.txt theâm vaøo cuoái noäi dung taäp tin PVAN.txt Ñònh höôùng nhaäp: Duøng kyù töï “ < “ trong leänh . Ví duï : Taäp tin Tho.txt coù noäi dung Con coùc laø caäu Oâng Trôøi Neáu ai ñaùnh noù thì trôøi ñaùnh cho . Vôùi leänh: C:\> LABEL C < Tho.txt Enter Nghóa laø : oå ñóa C: coù teân CON COC LA. Vì toái ña teân cuûa moät oå ñóa laø 11 kyù töï . Ñònh höôùng xuaát ñeán moät chöông trình khaùc xöû lyù : Duøng daáu “ | “ treân baøn phím coù trong leänh. Ví duï: C:\> TYPE Tho.txt | MORE Enter YÙ nghóa cuûa MORE coù taùc duïng nhaän keát xuaát vaø trình baøy keát xuaát treân maøn hình theo daïng töøng trang Leänh treân xuaát noäi dung taäp tin Tho.txt ra maøn hình. Neáu noäi dung lôùn MORE seõ ngaét töøng trang treân maøn hình. Ñóa aûo vaø thieát bò laäp ñóa aûo Ñóa aûo: Laø moät vuøng nhôù trong RAM ñöôïc ngöôøi söû duïng taïo ra ngay sau khi khôûi ñoäng maùy. taát caû döõ lieäu treân ñóa aûo seõ maát ñi khi ta taét maùy hoaëc bò cuùp ñieän, do ñoù baïn phaûi thöôøng xuyeân löu laïi döõ lieäu treân ñóa aûo naøy. b. Caùch taïo ñóa aûo: Treân ñóa khôûi ñoäng caàn coù taäp tin RAMDRIVE.SYS vaø trong taäp tin Config.sys baïn taïo doøng leänh sau: Device = Himem.sys Device = Ramdrive.sys 350 / E Nghóa laø taïo ra ñóa aûo coù dung löôïng 350 KB ôû vuøng nhôù môû roäng (/ E – Extended memory) - Vôùi leänh Device = Ramdrive.sys. Dos seõ taïo ñóa aûo dung löôïng ngaàm ñònh 64KB, khoâng coù /E. Khi taïo ñóa aûo Dos duøng vuøng nhôù cô sôû taïo chöù khoâng duøng vuøng nhôù môû roäng. - Ñóa aûo coù teân chöõ caùi tieáp theo daõy teân ñóa coù treân maùy. Ví duï : neáu maùy coù oå ñóa meàm laø A, ñóa cöùng laø C thì Dos seõ taïo ra oå ñóa aûo laø D: Taäp tin Config.sys: Taäp tin Config.sys: Laø taäp chöùa nhoùm leänh ñeå caøi ñaët caùc chöông trình ñieàu khieån caùc thieát bò vaø chæ ra vuøng nhôù ñeå xöû lyù thoâng tin. Do ñoù ta goïi laø taäp tin thieát laäp caáu hình, Caáu hình naøy ñöôïc thieát laäp trong quaù trình khôûi ñoäng maùy. Trong quaù trình khôûi ñoäng maùy boä xöû lyù leänh seõ tìm trong thö muïc goác cuûa ñóa khôûi ñoäng taäp tin naøy ñeå ñoïc vaø khôûi ñoäng caáu hình ghi trong ñoù. - Taäp tin Config.sys cuõng laø moät taäp tin vaên baûn ñöôïc taïo ôû thö muïc goác cuûa ñóa khôûi ñoäng baèng caùc phaàn meàm soaïn thaûo thoâng duïng hay baèng leänh Copy con - Taäp tin Config.sys ñöôïc thi haønh khi khôûi ñoäng maùy b. Caùc leänh trong Config.sys: - BUFFERS: caáp phaùt boä nhôù ñöôïc duøng laøm vuøng ñeäm (buffers) cho thao taùc ghi vaø ñoïc. Giaù trò maëc ñònh 15. Cuù phaùp : BUFFERS = Vôùi soá vuøng nhôù ñeäm töø 2 ñeán 255 (moãi vuøng nhôù ñeäm chieám 512 byte), neáu nhaäp giaù trò khoâng hôïp leä thì heä thoáng seõ döøng giaù trò ngaàm ñònh. Khi ta khai baùo Buffers lôùn thì caùc chöông trình khaùc haïn cheá boä nhôù. Neáu baïn ñöa Dos leân vuøng nhôù cao thì vuøng ñeäm cuõng naèm treân vuøng nhôù cao neân boä nhôù cô sôû seõ troáng nhieãu hôn FILES: aán ñònh soá taäp tin môû ñoàng thôøi khi Dos truy xuaát. Cuù phaùp: File = . Trong ñoù: 8 < n < 255, giaù trò maëc nhieân laø 8 giaù trò thöôøng khai baùo töø 20 ñeán 30, Files = 25 DEVICE : naïp moät chöông trình ñieàu khieån thieát bò vaøo boä nhôù Löu yù : Chæ duøng khi ñaõ khai baùo Himem.sys Cuù phaùp: DEVICE = [ oå ñóa :][ñöôøng daãn\] Ví duï: DEVICE = C:\Dos \ Ansi.sys Trong ñoù: ñöa Ansi.sys ôû thö muïc Dos vaøo taäp tin Config.sys Trong taäp Config.sys baïn coù theå duøng nhieàu doøng Device. DEVICEHICH: naïp moät chöông trình ñieàu khieån thieát bò vaøo vuøng nhôù treân. Leänh cho chuùng ta taän duïng ñöôïc boä nhôù cô sôû. Cuù phaùp: Devicehigh = [ oå ñóa:][ñöôøng daãn\] Tröôùc khi caøi ñaët Devicehigh phaûi caøi ñaët Himem.sys, emm386exe vaø Leänh Dos = Umb trong taäp tin Config.sys, ñeå truy xuaát leân boä nhôù bình thöôøng. Ví duï : ñeå ñöa chöông trình Mouse.sys vaøo boä nhôù treân cuûa maùy ta duøng leänh: Device = C:\Windows\himem.sys Device= C:\Windows\emm386.exe NOEMS Devicehigh=C: \ Mouse.sys Dos hight ,umb - BREAK [ ON | Off ]: cho pheùp ngaét [ ON ] hay khoâng [Off] caùc hoaït ñoäng truy xuaát ñóa baèng Ctrl + C hay Ctrl + Break - DOS : Chæ ra coù hay khoâng duy trì vieäc lieân keát vôùi boä nhôù cô sôû vôùi boä nhôù treân hoaëc taûi moät phaàn cuûa noù vaøo boä nhôù caùo (HMA) Cuù phaùp : Dos = High/Low [ UMB/NOUMB ] UMB/ NOUMB coù hay khoâng duy trì lieân keát giöõa hai vuøng boä nhôù qui öôùc vaø boä nhôù treân. Maëc nhieân laø MOUMB (lieân keát vôùi boä nhôù qui öôùc) HIGH, NOUMB cho pheùp hay khoâng taûi moät phaàn cuûa chính noù vaøo HMA, maëc nhieân laø LOW khoâng cho pheùp . Caøi Himem.sys tröôùc khi caøi leänh Dos = UMB, NOUMB Ví duï : Device = C:\Windows\himem.sys Dos = HIGH - STACKS: cho pheùp söû duïng caùc ngaên xeáp döõ lieäu ñeå ñieàu khieån caùc ngaét phaàn cöùng. Cuù phaùp: stacks = n,s Trong ñoù: N: chæ soá ngaên xeáp 8 < n < 64 S : chæ ra kích thöôùc ( Bytes laø ñôn vò ) moãi ngaên xeáp döõ lieäu 32 < s< 512 vaø 0 Ví duï : Stacks = 15, 240 (Caáp phaùt 15 ngaên xeáp moãi ngaên laø 240 Bytes) Taäp tin leänh Bat a. Khaùi nieäm : Khi laøm vieäc vôùi Ms – Dos , caùc leänh ñöôïc thi haønh moät caùch rieâng leû (sau moãi leänh ta nhaán phím Enter , maùy thöïc hieän vaø ta goõ vaøo leänh môùi) . Baïn coù theå laøm caùch khaùc laø taïo ra moät chöông trình batch (batch program – chöông trình goâm) töø nhöõng leänh cuûa Dos vaø caùc chöông trình khaû thi löu noù vaøo moät taäp tin coù phaàn môû roäng .BAT (Batch file – taäp tin gom). Moãi laàn goïi ñeán taäp tin thì taát caû caùc leänh trong noù laàn löôït thöïc hieän . b. Taïo taäp tin BAT: - Taäp tin .BAT laø moät taäp tin vaên baûn bao goàm : Caùc leänh cuûa heä ñieàu haønh (Noäi truù vaø ngoaïi truù) Caùc chöông trình leänh khaû thi (caùc taäp tin chöông trình coù EXE, COM, BAT) Caùc leänh duøng rieâng . - Taäp tin .BAT ñöôïc taïo baèng caùc hình thöùc soaïn thaûo (baèng leänh Copy con, baèng caùc chöông trình soaïn thaûo NC, SK , VR ,… ) c. Thi haønh taäp tin leänh: Caùch thöïc hieän moät taäp tin .BAT gioáng nhö thöïc hieän moät taäp tin leänh ngoaïi truù . d. Moät soá leänh rieâng cuûa taäp tin .BAT . Leänh Echo: Echo [chuoãi thoâng baùo] : ñöa chuoãi thoâng baùo ra maøn hình Echo Off : khoâng hieån thi caùc caâu leänh beân döôùi ra maøn hình Echo On : cho hieån thò ra maøn hình Leänh REM : ñeå ghi caùc chuù thích trong taäp tin leänh, caùc lôøi ghi chuù naøy khoâng theå hieän khi thöïc hieän . Leänh Goto : cho pheùp chuyeån ñieàu khieån ñeán leänh naèm beân döôùi nhaõn chæ ñònh - Nhaõn laø moät chuoãi kyù töï daøi toái ña 8 kyù töï ñöôïc sau daáu [:] Neáu doøng nhaõn chæ ôû leänh Goto khoâng coù trong fiel… Dos baùo loãi: Label not found (nhaõn khoâng tìm thaáy) Ví duï : Taïo taäp tin leänh vôùi noäi dung sau: Echo Off :lap Date Time Goto lap Ñaàu tieân taäp tin leänh ñònh ngaøy , giôø sau ñoù gaëp leänh Goto lap, chöông trình seõ quay laïi nhaõn lap beân treân vaø thi haønh ñònh ngaøy giôø khoâng ngöøng. Leänh Pause : Laøm taïm döøng vieäc thi haønh caùc leänh tieáp sau cho ñeán khi moät phím ñöôïc goõ. Khi gaëp leänh naøy treân maøn hình seõ xuaát hieän: Pres any key to continue Leänh CALL: Cho pheùp goïi thöïc hieän moät taäp tin leänh khaùc . Trong moät taäp tin leänh ta cuõng coù theå goïi moät taäp tin leänh khaùc baèng caùch goïi teân tröïc tieáp. Nhöng sau khi thöïc hieän xong taäp tin leänh ñoù seõ khoâng trôû veà taäp tin leänh ban ñaàu . Leänh CALL seõ goïi taäp tin ñoù traû veà e. Taäp tin leänh AUTOEXE.BAT: Ñaëc ñieåm : Taäp tin Autoexe.bat laø moät taäp tin BAT ñaëc bieät . Coù teân laø Autoexe.bat Ñöôïc cheùp ôõ thö muïc goác cuûa ñóa khôûi ñoäng heä thoáng . Ñöôïc töï ñoäng thi haønh khi khôûi ñoäng maùy tính . Do ñoù, Autoexe.bat thöôøng chöùa caùc leänh ñeå xaùc ñònh moâi tröôøng laøm vieäc nhö ñònh laïi ngaøy , giôø heä thoáng , daáu nhaéc ñôïi leänh , khai baùo ñöôøng daãn cho caùc moäi tröôøng laøm vieäc ,…… Ví du:ï taäp Autoexe.bat taïo cho maùy coù ñóa cöùng hoaëc ñaõ taïo ñóa aûo : C:\ Autoexe.bat @Echo Off Khoâng cho xuaát hieän caùc doøng leänh ra maøn hình path caùc ñòa chæ hay duøng Khai baùo caùc ñöôøng daãn ( ví duï : C:\Windows: C:\Dos MD C:\ temp Taïo moät thö muïc ñeå chöùa caùc taäp tin taïm Set temp = C:\temp Xaùc ñònh nôi Dos seõ caát caùc taäp tin taïm Copy C:\command.com D:\ Cheùp caùc taäp tin Command sang ñóa D: Set compspec = D:\command.com chæ cho Ms- Dos ñöôøng tìm taäp tin command.com Date Nhaäp ngaøy heä thoáng Time Nhaäp giôø heä thoáng Baøi taäp maãu : 1. Taïo caây thö muïc sau : A:\THUCHANH> DOS NOITRU NG-TRU THO HIENDAI CODIEN SK EDITORS VNI SK VNI