Giáo trình tcdn

ph c v cho ho t đ ng c a th tr ngụ ụ ạ ộ ủ ị ườ Th tr ng tài chính mu n ho t đ ng đ c và ho t đ ng t t c n ph i có nh ng cị ườ ố ạ ộ ượ ạ ộ ố ầ ả ữ ơ s v t ch t k thu t nh t đ nh nh h th ng thi t b k thu t in ch ng khoán, h th ngở ậ ấ ỹ ậ ấ ị ư ệ ố ế ị ỹ ậ ứ ệ ố chuy n l nh, ghép l nh, h th ng ký g i và thanh toán bù tr ... đ m b o cho ho t đ ngể ệ ệ ệ ố ử ừ ả ả ạ ộ giao d ch và ki m soát ch ng khoán, phát hành ch ng khoán đ c nhanh chóng, an toànị ể ứ ứ ượ và có hi u qu . Đ c bi t là ph i có m t h th ng thông tin kinh t k p th i, chính xácệ ả ặ ệ ả ộ ệ ố ế ị ờ cho ho t đ ng giao d ch và qu n lý th tr ng.ạ ộ ị ả ị ườ Thông tin kinh t là y u t quan tr ng hàng đ u đ i v i nh ng ng i có ti nế ế ố ọ ầ ố ớ ữ ườ ề mu n b v n đ u t vào th tr ng tài chính, quy t đ nh mua lo i ch ng khoán c a chố ỏ ố ầ ư ị ườ ế ị ạ ứ ủ ủ th phát hành mà có th đem l i l i nhu n cao nh t. Ng i c n v n c n n m thông tinể ể ạ ợ ậ ấ ườ ầ ố ầ ắ đ bi t các kh năng cung ng v n c a th tr ng, t đó quy t đ nh hình th c và th iể ế ả ứ ố ủ ị ườ ừ ế ị ứ ờ gian huy đ ng v n có l i cho mình. H n n a, Nhà n c c n n m thông tin liên quan đ nộ ố ợ ơ ữ ướ ầ ắ ế ho t đ ng c a th tr ng tài chính đ ki m soát, qu n lý đ i v i th tr ng. Nh v y hạ ộ ủ ị ườ ể ể ả ố ớ ị ườ ư ậ ệ th ng thông tin là đi u ki n không th thi u đ hình thành, phát tri n th tr ng tàiố ề ệ ể ế ể ể ị ườ chính. 5.6. C n có m t đ i ngũ các nhà kinh doanh, các nhà qu n lý am hi u các ki nầ ộ ộ ả ể ế th c c a th tr ng tài chính, v ng v nghi p v k thu t ho t đ ng c a th tr ngứ ủ ị ườ ữ ề ệ ụ ỹ ậ ạ ộ ủ ị ườ - C ch ho t đ ng c a th tr ng tài chính là c ch h t s c ph c t p đòi h iơ ế ạ ộ ủ ị ườ ơ ế ế ứ ứ ạ ỏ ph i có đ i ngũ chuyên gia thông th o v lý thuy t và nghi p v c a th tr ng m i cóả ộ ạ ề ế ệ ụ ủ ị ườ ớ th đ m b o đi u khi n và v n hành th tr ng đ t hi u qu .ể ả ả ề ể ậ ị ườ ạ ệ ả - Đ i ngũ qu n lý Nhà n c v ho t đ ng c a th tr ng có nhi m v t ch cộ ả ướ ề ạ ộ ủ ị ườ ệ ụ ổ ứ giám sát, ki m soát các ho t đ ng c a th tr ng, phát hi n và x lý các v vi ph m,ể ạ ộ ủ ị ườ ệ ử ụ ạ tranh ch p... nh m duy trì s ho t đ ng có tr t t c a th tr ng tài chính. Đ i ngũ nàyấ ằ ự ạ ộ ậ ự ủ ị ườ ộ ph i có ki n th c chuyên sâu v lĩnh v c ch ng khoán m i có th đ nh ra lu t ch i phùả ế ứ ề ự ứ ớ ể ị ậ ơ h p v i tình hình c a th tr ng, đi u khi n s ho t đ ng c a th tr ng.ợ ớ ủ ị ườ ề ể ự ạ ộ ủ ị ườ II. Th tr ng ti n tị ườ ề ệ 1. Khái ni mệ Th tr ng ti n t là m t b ph n c a th tr ng tài chính đ c chuyên môn hóaị ườ ề ệ ộ ộ ậ ủ ị ườ ượ đ i v i các ngu n tài chính đ c trao quy n s d ng ng n h nố ớ ồ ượ ề ử ụ ắ ạ 2. Đ i t ngố ượ Đ i t ng c a th tr ng ti n t là quy n s d ng các ngu n tài chính có th iố ượ ủ ị ườ ề ệ ề ử ụ ồ ờ h n s d ng ng nạ ử ụ ắ 3. Công cụ Trên th tr ng ti n t có nhi u công c khác nhauị ườ ề ệ ề ụ - Tín phi u kho b cế ạ Là lo i ch ng nh n n ng n h n c a Chính ph do Kho b c nhà n c phát hànhạ ứ ậ ợ ắ ạ ủ ủ ạ ướ nh m bù đ p thi u h t t m th i ngân sách nhà n c. Đây là m t trong nh ng công cằ ắ ế ụ ạ ờ ướ ộ ữ ụ quan tr ng đ th c hi n chính sách ti n t . Tín phi u kho b c có đ an toàn cao, kh iọ ể ự ệ ề ệ ế ạ ộ ố l ng phát hành l n. có tính thanh kho n cao.ượ ớ ả - Th ng phi u ươ ế Là ch ng ch có giá ghi nh n l nh yêu c u thanh toán hay cam k t thanh toánứ ỉ ậ ệ ầ ế không đi u ki n m t s ti n xác đ nh trong m t kho ng th i gian nh t đ nh.ề ệ ộ ố ề ị ộ ả ờ ấ ị Th ng phi u có 2 lo i: ươ ế ạ +H i phi u (ch ng ch có giá do ng i ký phát l p, yêu c u ng i b ký phátố ế ứ ỉ ườ ậ ầ ườ ị ph i thanh toán không đi u ki n m t s ti n xác đ nh khi có yêu c u ho c vào m t th iả ề ệ ộ ố ề ị ầ ặ ộ ờ gian nh t đ nh trong t ng lai cho ng i th h ng)ấ ị ươ ườ ụ ưở H i phi u th c ch t là m t phi u ghi n do ch n ( ng i ký phát) l p ra đ raố ế ự ấ ộ ế ợ ủ ợ ườ ậ ể l nh cho ng i thi u n ( ng i b ký phát) tr m t s ti n nh t đ nh cho ng i thệ ườ ế ợ ườ ị ả ộ ố ề ấ ị ườ ụ h ng. Ng i th h ng có th là ch n ho c m t ng i nào đó do ch n ch đ nh.ưở ườ ụ ưở ể ủ ợ ặ ộ ườ ủ ợ ỉ ị +L nh phi u: là ch ng ch có giá do ng i phát hành l p, cam k t thanh toánệ ế ứ ỉ ườ ậ ế không đi u ki n m t s ti n xác đ nh khi có yêu c u ho c vào m t th i gian nh t đ nhề ệ ộ ố ề ị ầ ặ ộ ờ ấ ị trong t ng lai cho ng i th h ng. ươ ườ ụ ưở L nh phi u th c ch t là m t phi u nh n n do ng i thi u n ( ng i phátệ ế ự ấ ộ ế ậ ợ ườ ế ợ ườ hành) l p ra đ cam k t tr m t s ti n nh t đ nh cho ng i th h ng khi có yêu c uậ ể ế ả ộ ố ề ấ ị ườ ụ ưở ầ ho c vào m t th i gian nh t đ nh.ặ ộ ờ ấ ị Th ng phi u có đ c đi m mang tính tr u t ng (Th ng phi u không ghi rõươ ế ặ ể ừ ượ ươ ế nguyên nhân d n đ n quan h tín d ng, không nêu c th n i dung nghi p v g c d nẫ ế ệ ụ ụ ể ộ ệ ụ ố ẫ đ n n mà ch có các y u t nh t ng s ti n n , ng i đ c h ng, ng i n và th iế ợ ỉ ế ố ư ổ ố ề ợ ườ ượ ưở ườ ợ ờ h n thanh toán); mang tính b t bu c (Nghĩa v tr n theo th ng phi u là b t bu c,ạ ắ ộ ụ ả ợ ươ ế ắ ộ đ c đi u ch nh theo pháp lu t. Đ n h n thanh toán, ng i đi vay ph i thanh toán ngayượ ề ỉ ậ ế ạ ườ ả cho ng i th h ng đ y đ s ti n ghi trên th ng phi u m t cách vô đi u ki n màườ ụ ưở ầ ủ ố ề ươ ế ộ ề ệ không có quy n t ch i hay trì hoãn. Tính b t bu c vô đi u ki n c a th ng phi uề ừ ố ắ ộ ề ệ ủ ươ ế đ c pháp lu t b o h ); mang tính thanh kho n (Trong th i gian hi u l c, th ng phi uượ ậ ả ộ ả ờ ệ ự ươ ế đ c s d ng nh ph ng ti n thanh toán. Ng i s h u th ng phi u có th chuy nượ ử ụ ư ươ ệ ườ ở ữ ươ ế ể ể thành ph ng ti n l u thông nh ti n b ng cách ký h u chuy n nh ng, bán ra thươ ệ ư ư ề ằ ậ ể ượ ị tr ng ti n t , chi t kh u t i các ngân hàng).ườ ề ệ ế ấ ạ - Ch ng ch ti n g i ngân hàngứ ỉ ề ử Là công c vay n do ngân hàng th ng m i phát hành, xác nh n m t kho n ti nụ ợ ươ ạ ậ ộ ả ề g i có kỳ h n ho c không có kỳ h n c a ng i đ c c p ch ng ch , v i lãi su t đ cử ạ ặ ạ ủ ườ ượ ấ ứ ỉ ớ ấ ượ quy đ nh cho t ng th i h n nh t đ nh.ị ừ ờ ạ ấ ị - Gi y ch p nh n thanh toán c a ngân hàngấ ấ ậ ủ Khách hàng g i cho ngân hàng c a mình l nh thanh toán m t s ti n vào m tử ủ ệ ộ ố ề ộ ngày trong t ng lai, khi ngân hàng ký ch p nh n thanh toán vào t l nh thì có nghĩa làươ ấ ậ ờ ệ ngân hàng nh n trách nhi m thanh toán cho ng i c m gi y ch p nh n đó. Lúc này,ậ ệ ườ ầ ấ ấ ậ gi y ch p nh n có th mua bán các th tr ng th c p nh các ch ng ch khác c aấ ấ ậ ể ở ị ườ ứ ấ ư ứ ỉ ủ ngân hàng. - Các h p đ ng mua l i:ợ ồ ạ Là các h p đ ng mà nhà kinh doanh cam k t s mua l i v i m c giá cao h n vàoợ ồ ế ẽ ạ ớ ứ ơ th i gian sau nh ng ch ng khoán mà h đã bán cho ng i mua.ờ ữ ứ ọ ườ -Trái phi u ng n h n c a các công ty ế ắ ạ ủ Là gi y nh n n ng n h n do các công ty phát hành nh m đáp ng nhu c u v nấ ậ ợ ắ ạ ằ ứ ầ ố t m th i thi u h t c a công ty.ạ ờ ế ụ ủ - Tín phi u ngân hàngế Là ch ng ch vay n do ngân hàng trung ng phát hành bán cho các ngân hàngứ ỉ ợ ươ th ng m i và các t ch c tín d ng.ươ ạ ổ ứ ụ - V n d tr b t bu cố ự ữ ắ ộ Là kho n v n mà các ngân hàng th ng m i b t bu c ph i d tr d i d ngả ố ươ ạ ắ ộ ả ự ữ ướ ạ ti n g i ngân hàng trung ng. Đây là công c đ ngân hàng th ng m i này có thề ử ở ươ ụ ể ươ ạ ể vay ngân hàng th ng m i khác thông qua h th ng chuy n ti n c a ngân hàng trungươ ạ ệ ố ể ề ủ ng.ươ 4. Các b ph n ch y u c a th tr ng ti n tộ ậ ủ ế ủ ị ườ ề ệ 4.1. Th tr ng cho vay ng n h n tr c ti pị ườ ắ ạ ự ế Bao g m th tr ng chính th c và không chính th cồ ị ườ ứ ứ - Th tr ng chính th c là th tr ng cho vay ng n h n c a các t ch c tín d ngị ườ ứ ị ườ ắ ạ ủ ổ ứ ụ theo nh ng nguyên t c và đi u ki n nh t đ nh.ữ ắ ề ệ ấ ị - Th tr ng không chính th c là th tr ng cho vay nóng, ch i h i gi a cácị ườ ứ ị ườ ơ ụ ữ doanh nghi p, các h gia đình, cá nhân dân c . Th tr ng không chính th c có tính r i roệ ộ ư ị ườ ứ ủ cao nên lãi su t r t cao.ấ ấ 4.2. Th tr ng h i đoái giao d ch các lo i ngo i tị ườ ố ị ạ ạ ệ Th tr ng h i đoái là n i mà các doanh nghi p, các h gia đình và Nhà n c cóị ườ ố ơ ệ ộ ướ th mua bán, trao đ i ho c vay m n các ngu n tài chính b ng ngo i t .ể ổ ặ ượ ồ ằ ạ ệ 4.3. Th tr ng liên ngân hàngị ườ Đây là th tr ng dành cho các ngân hàng, các t ch c tín d ng trao đ i kh năngị ườ ổ ứ ụ ổ ả thanh toán cho nhau. Các thành viên tham gia th tr ng liên ngân hàng khi thi u kh năng chi tr trongị ườ ế ả ả thanh toán bù tr đ c Ngân hàng nhà n c cho vay v n đ thanh toán. Các thành viênừ ượ ướ ố ể này đ c các thành viên khác u tiên cho vay đ tr n vay thanh toán bù tr và m r ngượ ư ể ả ợ ừ ở ộ tín d ng ng n h n.ụ ắ ạ 4.4. Th tr ng ch ng khoán ng n h nị ườ ứ ắ ạ Là th tr ng mua bán các lo i ch ng khoán ng n h n nh ch ng ch ti n g iị ườ ạ ứ ắ ạ ư ứ ỉ ề ử ngân hàng, tín phi u ngân hàng, tín phi u kho b c…ế ế ạ Ngoài các b ph n trên đây, th tr ng ti n t có th chuy n giao quy n s d ngộ ậ ị ườ ề ệ ể ể ề ử ụ các ngu n tài chính ng n h n qua b ph n th tr ng mua l i các ch ng khoán dài h nồ ắ ạ ộ ậ ị ườ ạ ứ ạ s p đ n kỳ h n thanh toán.ắ ế ạ III. Th tr ng v nị ườ ố 1. Khái ni mệ Th tr ng v n là m t b ph n c a th tr ng tài chính đ c chuyên môn hóaị ườ ố ộ ộ ậ ủ ị ườ ượ đ i v i các ngu n tài chính đ c trao quy n s d ng trung và dài h n.ố ớ ồ ượ ề ử ụ ạ 2. Đ i t ngố ượ Đ i t ng c a th tr ng v n là quy n s d ng các ngu n tài chính trung và dàiố ượ ủ ị ườ ố ề ử ụ ồ h nạ 3. Công cụ Công c c a th tr ng v n là các ch ng khoán trung và dài h n nh c phi u,ụ ủ ị ườ ố ứ ạ ư ổ ế trái phi u dài h n, ch ng ch đ u t ,…ế ạ ứ ỉ ầ ư 4. Các b ph n ch y u c a th tr ng v nộ ậ ủ ế ủ ị ườ ố 4.1. Th tr ng cho vay dài h nị ườ ạ Đây là b ph n th tr ng v n di n ra ho t đ ng cho vay các ngu n tài chính dàiộ ậ ị ườ ố ễ ạ ộ ồ h n gi a ch th cung ng ngu n tài chính dài h n và ch th c n ngu n tài chính dàiạ ữ ủ ể ứ ồ ạ ủ ể ầ ồ h n mà không c n phát hành các ch ng khoánạ ầ ứ 4.2. Th tr ng tín d ng thuê mua (Th tr ng cho thuê tài chính)ị ườ ụ ị ườ Là m t b phân c a th tr ng v n, trong đó ng i cung ngu n tài chính đóng vaiộ ộ ủ ị ườ ố ườ ồ trò là ng i cho thuê cam k t mua tài s n, thi t b theo yêu c u c a ng i thuê (ng iườ ế ả ế ị ầ ủ ườ ườ c n ngu n tài chính) và n m gi quy n s h u đ i v i tài s n cho thuê.ầ ồ ắ ữ ề ở ữ ố ớ ả Ng i c n ngu n tài chính s d ng tài s n thuê và thanh toán ti n thuê trong su tườ ầ ồ ử ụ ả ề ố th i h n đã đ c th a thu n trong h p đ ng. Th i h n này ph i chi m phân l n th iờ ạ ượ ỏ ậ ợ ồ ờ ạ ả ế ớ ờ gian h u d ng c a tài s n. T ng s ti n ng i thuê ph i tr cho ng i cho thuê ph iữ ụ ủ ả ổ ố ề ườ ả ả ườ ả b ng ho c l n h n giá th tr ng c a tài s n cho thuê vào th i đi m ký h p đ ng. Khiằ ặ ớ ơ ị ườ ủ ả ờ ể ợ ồ k t thúc th i h n thuê, bên thuê có quy n ch n mua tài s n thuê v i giá th p h n giá trế ờ ạ ề ọ ả ớ ấ ơ ị tài s n thuê t i th i đi m mua l i.ả ạ ờ ể ạ Th tr ng tín d ng thuê mua giúp ch th c n ngu n tài chính có đ c ngu n tàiị ườ ụ ủ ể ầ ồ ượ ồ chính c n thi t trong khi không có tài s n th ch p. đây ng i cho thuê n m quy nầ ế ả ế ấ Ở ườ ắ ề s h u pháp lý đ i v i tài s n cho thuê nên ng i cho thuê không đòi h i ng i thuêở ữ ố ớ ả ườ ỏ ườ ph i có tài s n th ch p. Đây là đi m khác bi t ch y u gi a th tr ng tín d ng thuêả ả ế ấ ể ệ ủ ế ữ ị ườ ụ mua và th tr ng cho vay dài h n qua ngân hàng.ị ườ ạ 4.3. Th tr ng ch ng khoán trung và dài h nị ườ ứ ạ Là b ph n ch y u c a th tr ng v n, là n i di n ra ho t đ ng mua bán cácộ ậ ủ ế ủ ị ườ ố ơ ễ ạ ộ lo i ch ng khoán trung và dài h n.ạ ứ ạ IV. Th tr ng ch ng khoánị ườ ứ 1. Th tr ng ch ng khoán s c pị ườ ứ ơ ấ Th tr ng ch ng khoán s c p là th tr ng phát hành các lo i ch ng khoán, choị ườ ứ ơ ấ ị ườ ạ ứ phép các ch th kinh t có th ti p nh n đ c các ngu n tài chính b ng vi c phát hànhủ ể ế ể ế ậ ượ ồ ằ ệ các ch ng khoán m i.ứ ớ 1.1. Đ i t ng và công c s d ng trên th tr ng ch ng khoán s c pố ượ ụ ử ụ ị ườ ứ ơ ấ * Đ i t ng mua bánố ượ : là quy n s d ng các ngu n tài chính.ề ử ụ ồ * Công c tài chínhụ : ch y u là các lo i ch ng khoán m i phát hành.ủ ế ạ ứ ớ Các lo i ch ng khoán này r t phong phú và đa d ng, bao g m c ng n h n, trungạ ứ ấ ạ ồ ả ắ ạ h n và dài h n. Lo i ch ng khoán dài h n ch y u là c phi u và trái phi u.ạ ạ ạ ứ ạ ủ ế ổ ế ế 1.1.1. C phi uổ ế : là ch ng khoán ch ng nh n s v n đã góp vào công ty c ph nứ ứ ậ ố ố ổ ầ và quy n l i c a ng i s h u ch ng khoán đó đ i v i công ty c ph n.ề ợ ủ ườ ở ữ ứ ố ớ ổ ầ Ng i s h u c phi u g i là c đông, l i t c mà công ty c ph n tr cho cườ ở ữ ổ ế ọ ổ ợ ứ ổ ầ ả ổ đông g i là c t c. C phi u có th đ c dùng đ th ch p, chuy n nh ng mua bán;ọ ổ ứ ổ ế ể ượ ể ế ấ ể ượ nó tr thành m t công c ch y u c a th tr ng ch ng khoán. C phi u có th chiaở ộ ụ ủ ế ủ ị ườ ứ ổ ế ể thành 2 lo i:ạ - C phi u th ng: là c phi u mang l i cho ng i s h u nó nh ng quy n l iổ ế ườ ổ ế ạ ườ ở ữ ữ ề ợ thông th ng nh :ườ ư + Quy n đ c nh n c t c theo k t qu ho t đ ng c a công ty và theo t lề ượ ậ ổ ứ ế ả ạ ộ ủ ỷ ệ ph n v n góp.ầ ố + Quy n b phi u b u ra H i đ ng qu n tr .ề ỏ ế ầ ộ ồ ả ị + Quy n b phi u cho các v n đ nh h ng đ n toàn b ho t đ ng c a công tyề ỏ ế ấ ề ả ưở ế ộ ạ ộ ủ nh sáp nh p công ty, gi i th ...ư ậ ả ể + Quy n ki m tra s sách c a công ty.ề ể ổ ủ + Quy n đ c chia s ti n do gi i th công ty sau khi đã thanh toán h t cácề ượ ố ề ả ể ế kho n n và kho n u đãi khác.ả ợ ả ư - C phi u u đãi: là c phi u mang l i cho ng i s h u nó đ c h ng nh ngổ ế ư ổ ế ạ ườ ở ữ ượ ưở ữ kho n u đãi nh t đ nh so v i c phi u th ng, nh :ả ư ấ ị ớ ổ ế ườ ư + C phi u u đãi b phi u: liên quan đ n l i ích b phi u, không liên quan đ nổ ế ư ỏ ế ế ợ ỏ ế ế l i ích tài chính.ợ + C phi u u đãi v l i t c: ổ ế ư ề ợ ứ • C đông đ c h ng l i t c c đ nh trên m t c phi u, không phổ ượ ưở ợ ứ ố ị ộ ổ ế ụ thu c vào k t qu ho t đ ng c a công ty.ộ ế ả ạ ộ ủ • Đ c nh n l i t c tr c nh ng c đông n m gi c phi u th ng.ượ ậ ợ ứ ướ ữ ổ ắ ữ ổ ế ườ • Đ c chia tài s n do gi i th công ty tr c các c đông n m gi cượ ả ả ể ướ ổ ắ ữ ổ phi u th ng.ế ườ Tuy nhiên c đông s h u c phi u u đãi v l i t c không có quy n b phi uổ ở ữ ổ ế ư ề ợ ứ ề ỏ ế và tham d các h i ngh c a công ty. Đây là lo i ch ng khoán có tính ch t lai ghép gi aự ộ ị ủ ạ ứ ấ ữ c phi u và trái phi u.ổ ế ế 1.1.2. Trái phi uế : là m t lo i ch ng khoán n ch ng nh n kho n vay do ng i điộ ạ ứ ợ ứ ậ ả ườ vay phát hành cam k t tr l i t c và hoàn tr v n vay theo th i h n nh t đ nh cho ng iế ả ợ ứ ả ố ờ ạ ấ ị ườ s h u ch ng khoán.ở ữ ứ Thông th ng có các lo i ch ng khoán ch y u sau:ườ ạ ứ ủ ế - Trái phi u chính ph : do chính ph trung ng, các chính quy n đ a ph ng vàế ủ ủ ươ ề ị ươ các t ch c c a chính ph phát hành đ có ngu n tài tr cho vi c phát tri n kinh t - xãổ ứ ủ ủ ể ồ ợ ệ ể ế h i, xây d ng các công trình công c ng.ộ ự ộ Ví d : công trái, trái phi u công trình, trái phi u kho b c dài h n, trái phi u đ mụ ế ế ạ ạ ế ả b o b ng tài s n th ch p...ả ằ ả ế ấ - Trái phi u công ty ( Trái phi u doanh nghi p): do các công ty phát hành đ vayế ế ệ ể v n trong n n kinh t tài tr cho các nhu c u v n, có tính ch t dài h n, ch y u là đ uố ề ế ợ ầ ố ấ ạ ủ ế ầ t vào tài s n c đ nh.ư ả ố ị Ví d : trái phi u có th thu h i, trái phi u có th chuy n đ i, trái phi u có tài s nụ ế ể ồ ế ể ể ổ ế ả c m c ...ầ ố - Trái phi u c a ngân hàng và các t ch c tài chính phát hành nh m huy đ ngế ủ ổ ứ ằ ộ ngu n tài chính dài h n m r ng quy mô kinh doanh c a mình.ồ ạ ở ộ ủ * Các thông tin trên t trái phi u:ờ ế + M nh giáệ + Th i h nờ ạ + Lãi su t: thông th ng quy đ nh theo lãi su t năm ( ví d nh 10%/năm) hay lãiấ ườ ị ấ ụ ư su t cho toàn b kỳ h n ( 50%/5 năm).ấ ộ ạ Cách tính lãi đ c quy đ nh theo lãi đ n ho c lãi kép ( ghép lãi hàng năm). N uượ ị ơ ặ ế trên t trái phi u không quy đ nh gì thì ng m đ nh là lãi đ n.ờ ế ị ầ ị ơ + Ph ng th c rút lãi:ươ ứ −> Rút lãi m t l n: rút tr c ( t i th i đi m mua trái phi u) ho c rút sau ( t iộ ầ ướ ạ ờ ể ế ặ ạ th i đi m thanh toán trái phi u).ờ ể ế −> Rút lãi nhi u l n ( Rút lãi hàng năm): rút tr c ( t i th i đi m đ u năm)ề ầ ướ ạ ờ ể ầ ho c rút sau ( t i th i đi m cu i năm).ặ ạ ờ ể ố + Thông tin v chuy n nh ng.ề ể ượ 1.2. Nh ng ch th tham gia th tr ngữ ủ ể ị ườ - Các ch th c n ngu n tài chínhủ ể ầ ồ Các ch th này huy đ ng ngu n tài chính b ng cách phát hành các ch ng khoánủ ể ộ ồ ằ ứ bao g m: Nhà n c, chính quy n các đ a ph ng, các t ch c tài chính và ngân hàng, cácồ ướ ề ị ươ ổ ứ doanh nghi p đ c bi t là công ty c ph n c n huy đ ng ngu n tài chính đ hình thành,ệ ặ ệ ổ ầ ầ ộ ồ ể tăng thêm v n t có b ng cách phát hành c phi u.ố ự ằ ổ ế - Các ch th cung ng ngu n tài chínhủ ể ứ ồ Các ch th này mua các ch ng khoán m i phát hành v i t cách là ng i đ u t ,ủ ể ứ ớ ớ ư ườ ầ ư bao g m: các h gia đình ( hay cá nhân), các t ch c tham gia đ u t chuyên nghi pồ ộ ổ ứ ầ ư ệ chuyên đ u t vào ch ng khoán đ ki m l i ( các công ty đ u t , công ty b o hi m, cácầ ư ứ ể ế ờ ầ ư ả ể qu h u trí...). Ngoài ra, còn có các công ty ch ng khoán, ngân hàng, các c quan chínhỹ ư ứ ơ ph và doanh nghi p công th ng nghi p có ngu n tài chính nhàn r i đ u t mua ch ngủ ệ ươ ệ ồ ỗ ầ ư ứ khoán m i phát hành đ ki m l i.ớ ể ế ờ - Ch th môi gi i đóng vai trò b o lãnhủ ể ớ ả Trong tr ng h p c n huy đ ng ngu n tài chính l n, ph i phát hành m t kh iườ ợ ầ ộ ồ ớ ả ộ ố l ng ch ng khoán l n, đòi h i ch th c n ngu n tài chính ph i am hi u th tr ng vàượ ứ ớ ỏ ủ ể ầ ồ ả ể ị ườ k thu t phát hành m i đ m b o thành công; do v y các ch th này th ng ph i nhỹ ậ ớ ả ả ậ ủ ể ườ ả ờ ng i b o lãnh ( có th là công ty ch ng khoán, ho c ngân hàng), ng i b o lãnh s cườ ả ể ứ ặ ườ ả ẽ ố v n cho ch th này trong vi c phát hành và đ m b o vi c tiêu th ch ng khoán đã phátấ ủ ể ệ ả ả ệ ụ ứ hành thu ngu n tài chính v cho ng i phát hành. Ng i b o lãnh ph i có t cách phápồ ề ườ ườ ả ả ư nhân. 1.3. C ch ho t đ ng c a th tr ng ch ng khoán s c pơ ế ạ ộ ủ ị ườ ứ ơ ấ C ch ho t đ ng c a th tr ng này là c ch phát hành. Đ phát hành ch ngơ ế ạ ộ ủ ị ườ ơ ế ể ứ khoán, ch th c n ngu n tài chính th ng nh đ n ng i b o lãnh th c hi n ph ngủ ể ầ ồ ườ ờ ế ườ ả ự ệ ươ th c u thác phát hành ho c phát hánh theo ki u đ u giá.ứ ỷ ặ ể ấ - ph ng th c u thác phát hành, nh ng ng i nh n b o lãnh t p h p l iỞ ươ ứ ỷ ữ ườ ậ ả ậ ợ ạ thành m t t ch c chung d i hình th c m t t h p phát hành. Các thành viên c a tộ ổ ứ ướ ứ ộ ổ ợ ủ ổ h p s tho thu n v ph ng th c bán và phân ph i thù lao, sau đó m i thành viên sợ ẽ ả ậ ề ươ ứ ố ỗ ẽ nh n đ c m t l ng ch ng khoán nh t đ nh đ bán cho nhà đ u t theo giá đã côngậ ượ ộ ượ ứ ấ ị ể ầ ư b .ố - ph ng th c phát hành theo ki u đ u giá, các ch th phát hành thông báoỞ ươ ứ ể ấ ủ ể ti n hành đ u giá. Căn c vào b ng t ng h p xin mua c a các t ch c tham gia đ u giáế ấ ứ ả ổ ợ ủ ổ ứ ấ x p theo th t giá chào t cao xu ng th p, ch th phát hành đáp ng m i l nh b tế ứ ự ừ ố ấ ủ ể ứ ọ ệ ắ đ u t giá cao nh t cho t i khi đ t đ c t ng s ti n mà h mu n. Đ đ m b o cân đ iầ ừ ấ ớ ạ ượ ổ ố ề ọ ố ể ả ả ố v cung c u ch ng khoán trên th tr ng s c p, các ch th phát hành khi phát hànhề ầ ứ ị ườ ơ ấ ủ ể m t kh i l ng ch ng khoán l n ph i đ trình thông báo t i u ban phát hành đ xétộ ố ượ ứ ớ ả ệ ớ ỷ ể duy t l ch trình phát hành.ệ ị 2. Th tr ng ch ng khoán th c pị ườ ứ ứ ấ Th tr ng ch ng khoán th c p là th tr ng l u thông, th tr ng mua đi bán l iị ườ ứ ứ ấ ị ườ ư ị ườ ạ các ch ng khoán đã đ c phát hành trên th tr ng ch ng khoán s c p, làm thay đ iứ ượ ị ườ ứ ơ ấ ổ quy n s h u ch ng khoán.ề ở ữ ứ Đ i t ng mua bán trên th tr ng này v n là quy n s d ng các ngu n tài chínhố ượ ị ườ ẫ ề ử ụ ồ nh ng th c hi n d i hình th c mua bán các ch ng khoán đã đ c phát hành trên thư ự ệ ướ ứ ứ ượ ị tr ng ch ng khoán s c pườ ứ ơ ấ 2.1. C c u t ch c c n thi t cho th tr ng ch ng khoán th c pơ ấ ổ ứ ầ ế ị ườ ứ ứ ấ - Ng i đ u t : Ho t đ ng mua bán ch ng khoán trên th tr ng này di n ra gi aườ ầ ư ạ ộ ứ ị ườ ễ ữ nh ng nhà đ u t . Th tr ng ch có th ho t đ ng bình th ng n u nh th ng xuyênữ ầ ư ị ườ ỉ ể ạ ộ ườ ế ư ườ có nhu c u mua và nhu c u bán các lo i ch ng khoán đã phát hành trên th tr ng v n sầ ầ ạ ứ ị ườ ố ơ c p. T nh ng phân tích riêng và nhu c u s d ng các ngu n tài chính c a mình, các nhàấ ừ ữ ầ ử ụ ồ ủ đ u t đi đ n quy t đ nh bán s ch ng khoán mà mình có trong tay ho c mua l i ch ngầ ư ế ế ị ố ứ ặ ạ ứ khoán c a nhà đ u t khác v i m c đích thu đ c nh ng kho n l i tr c m t ho củ ầ ư ớ ụ ượ ữ ả ợ ướ ắ ặ t ng lai. Có th nhà đ u t bán ch ng khoán mình có trong tay ch vì mu n gi m r i roươ ể ầ ư ứ ỉ ố ả ủ trong đ u t .ầ ư - Các t ch c qu n lý giám sát th tr ngổ ứ ả ị ườ Đ đ m b o cho th tr ng hoat đ ng lành m nh, có hi u qu ; trên th tr ngể ả ả ị ườ ộ ạ ệ ả ị ườ ch ng khoán th c p có các t ch c qu n lý giám sát th tr ng nh m giám sát các ho tứ ứ ấ ổ ứ ả ị ườ ằ ạ đ ng c a th tr ng nh c p gi y phép, giám sát các ho t đ ng c a các công ty ch ngộ ủ ị ườ ư ấ ấ ạ ộ ủ ứ khoán, ki m tra tính h p th c c a các nghi p v giao d ch trên th tr ng, ki m tra tínhể ợ ứ ủ ệ ụ ị ị ườ ể chính xác c a các tài li u thông tin c a các doanh nghi p tham gia th tr ng... n củ ệ ủ ệ ị ườ Ở ướ ta, t ch c này đ c g i là U ban ch ng khoán Nhà n c đ c thành l p ngàyổ ứ ượ ọ ỷ ứ ướ ượ ậ 28/11/1996. - Ng i môi gi iườ ớ Ng i môi gi i là ng i đóng vai trò trung gian gi a ng i bán và ng i muaườ ớ ườ ữ ườ ườ ch ng khoán, làm cho cung và c u v ch ng khoán g p nhau d dàng. Ng i môi gi iứ ầ ề ứ ặ ễ ườ ớ có th là th nhân ho c pháp nhân, ph i là ng i thông th o tình hình c a th tr ngể ể ặ ả ườ ạ ủ ị ườ ch ng khoán.ứ đây, ng i môi gi i ch y u là các công ty ch ng khoán. Các công ty này cóỞ ườ ớ ủ ế ứ th th c hi n toàn b hay m t ph n trong các ho t đ ng chính là b o lãnh phát hànhể ự ệ ộ ộ ầ ạ ộ ả ch ng khoán, môi gi i mua và bán ch ng khoán cho chính mình đ thu l i nhu n.ứ ớ ứ ể ợ ậ - S giao d ch ch ng khoán hay Trung tâm giao d ch ch ng khoán: là trung tâmở ị ứ ị ứ giao d ch mua bán các lo i ch ng khoán đ c t ch c h t s c ch t ch .ị ạ ứ ượ ổ ứ ế ứ ặ ẽ S giao d ch có các ch c năng ch y u là: t ch c, t o đi u ki n cho vi c giaoở ị ứ ủ ế ổ ứ ạ ề ệ ệ d ch, mua bán ch ng khoán ti n hành thu n l i, công khai, đúng pháp lu t và cung c pị ứ ế ậ ợ ậ ấ cho ng i đ u t nh ng thông tin c n thi t liên quan đ n ch ng khoán đ c giao d chườ ầ ư ữ ầ ế ế ứ ượ ị trên th tr ng.ị ườ S giao d ch có th t ch c theo ki u công l p, t c là Nhà n c đ ng ra t ch cở ị ể ổ ứ ể ậ ứ ướ ứ ổ ứ và làm ch s h u S giao d ch ( nh Vi t nam), có th t ch c theo ki u công ty doủ ở ữ ở ị ư ở ệ ể ổ ứ ể m t s ng i cùng t nguy n hùn v n thành l p ( nh Anh, M ).ộ ố ườ ự ệ ố ậ ư ở ỹ Thành viên c a SGDCK ch y u là nh ng ng i môi gi i nh các công ty ch ngủ ủ ế ữ ườ ớ ư ứ khoán, các ngân hàng th c hi n vai trò môi gi i và các nhà môi gi i t nhân.ự ệ ớ ớ ư - Các t ch c khác có liên quan đ n nghi p v ch ng khoán nh : công ty t v nổ ứ ế ệ ụ ứ ư ư ấ đ u t ch ng khoán, hi p h i các nhà kinh doanh ch ng khoán, các t ch c ký g i vàầ ư ứ ệ ộ ứ ổ ứ ử thanh toán ch ng khoán, công ty đánh giá h s tín nhi m...ứ ệ ố ệ 2.2. Các ho t đ ng ch y u c a th tr ng ch ng khoán th c pạ ộ ủ ế ủ ị ườ ứ ứ ấ Ho t đ ng ch y u c a th tr ng này là cung c p l nh mua, bán ch ng khoán vàạ ộ ủ ế ủ ị ườ ấ ệ ứ giao d ch ch ng khoán.ị ứ a. Cung c p l nh mua, bán ch ng khoánấ ệ ứ Các yêu c u c a nh ng ng i mu n bán và ng i mu n mua ch ng khoán thầ ủ ữ ườ ố ườ ố ứ ể hi n cung và c u v ch ng khoán trên th tr ng v n th c p và đ c c th hoá b ngệ ầ ề ứ ị ườ ố ứ ấ ượ ụ ể ằ nh ng “ l nh” c a khách hàng giao cho ng i môi gi i. N i dung c b n c a m t l nhữ ệ ủ ườ ớ ộ ơ ả ủ ộ ệ giao d ch g m: tên ch ng khoán, l nh mua hay bán, s l ng ch ng khoán, lo i l nh vàị ồ ứ ệ ố ượ ứ ạ ệ th i h n hi u l c c a l nh.ờ ạ ệ ự ủ ệ - Giao d ch ch ng khoán: là ho t đ ng tr ti n mua và giao ch ng khoán bán. Cóị ứ ạ ộ ả ề ứ 3 ph ng th c giao d ch:ươ ứ ị + Giao d ch tr ti n ngay: vi c tr ti n mua và giao ch ng khoán đã ch p nh nị ả ề ệ ả ề ứ ấ ậ bán đ c th c hi n ngay.ượ ự ệ + Giao d ch theo kỳ h n: h p đ ng mua bán ch ng khoán đ c ký k t t i m tị ạ ợ ồ ứ ượ ế ạ ộ th i đi m nào đó nh ng ph i sau m t kỳ h n nh t m i th c hi n vi c thanh toánờ ể ư ả ộ ạ ấ ớ ự ệ ệ ( ng i mua tr ti n, ng i bán giao ch ng khoán).ườ ả ề ườ ứ + Giao d ch theo hình th c tín d ng: ng i mua ch ng khoán ch ph i tr ngayị ứ ụ ườ ứ ỉ ả ả m t ph n ti n, ph n còn l i do ng i môi gi i SGDCK ng ra tr cho ng i bán.ộ ầ ề ầ ạ ườ ớ ở ứ ả ườ Ng i mua ph i tr l i t c cho ng i môi gi i v s ti n ng ra. Đ n m t kỳ h n nh tườ ả ả ợ ứ ườ ớ ề ố ề ứ ế ộ ạ ấ đ nh, n u ng i mua không có đ ti n đ thanh toán cho ng i môi gi i thì ng i môiị ế ườ ủ ề ể ườ ớ ườ gi i có quy n bán nh ng ch ng khoán đó.ớ ề ữ ứ b. Đ nh giá ch ng khoán ( Đ nh giá ph ng ti n tài chính)ị ứ ị ươ ệ Đ nh giá ch ng khoán t i SGDCK là xác đ nh giá giao d ch c a m t lo i ch ngị ứ ạ ị ị ủ ộ ạ ứ khoán t i m t th i đi m nh t đ nh. Đây là giá th tr ng c a ch ng khoán hay còn g i làạ ộ ờ ể ấ ị ị ườ ủ ứ ọ th giá ch ng khoán, nó đ c hình thành t s cân b ng t i m t th i đi m gi a cung vàị ứ ượ ừ ự ằ ạ ộ ờ ể ữ c u v lo i ch ng khoán đó xu t phát t các l nh giao d ch đ a ra trên th tr ng. T iầ ề ạ ứ ấ ừ ệ ị ư ị ườ ạ giá xác đ nh, l nh mua và bán đ c th c hi n nhi u nh t.ị ệ ượ ự ệ ề ấ - C phi u: đ c mua bán theo th giá c phi u.ổ ế ượ ị ổ ế C t c c a c phi uổ ứ ủ ổ ế Th giá c phi u =ị ổ ế ----------------------------- Lãi su t ti n g i ngân hàngấ ề ử + Ví d : C phi u c a công ty A:ụ ổ ế ủ M nh giá: 10.000đ/1cp.ệ C t c đ c h ng: 1.000đ/1cp/1 năm.ổ ứ ượ ưở Lãi su t ti n g i ngân hàng: 8%/ năm.ấ ề ử 1.000 Th giá c phi u = ----------- = 12.500đ/1cp.ị ổ ế 8% + Các nhân t nh h ng t i th giá c phi u:ố ả ưở ớ ị ổ ế – Y u t n i t i:ế ố ộ ạ Th giá c phi u ph thu c vào l i t c c ph n c a doanh nghi p, hay nói cáchị ổ ế ụ ộ ợ ứ ổ ầ ủ ệ khác là ph thu c vào k t qu kinh doanh c a doanh nghi p. Do v y ch t l ng banụ ộ ế ả ủ ệ ậ ấ ượ lãnh đ o doanh nghi p cũng là y u t quan tr ng nh h ng đ n th giá c phi u c aạ ệ ế ố ọ ả ưở ế ị ổ ế ủ công ty. Ngoài ra th giá c phi u còn ph thu c vào t ng lai phát tri n c a doanhị ổ ế ụ ộ ươ ể ủ nghi p. M t doanh nghi p hi n t i m c doanh l i ch a cao nh ng có nhi u tri n v ngệ ộ ệ ệ ạ ứ ợ ư ư ề ể ọ và h a h n nhi u lãi thì c u c phi u c a doanh nghi p tăng làm giá c phi u tăng.ứ ẹ ề ầ ổ ế ủ ệ ổ ế – Y u t bên ngoài( các nhân t v kinh t vaế ố ố ề ế ti n t và các y u t v tình hìnhề ệ ế ố ề chính tr , xã h i và quân s ):ị ộ ự −> Các y u t v kinh t và ti n t :ế ố ề ế ề ệ • Chính sách kinh t và tri n v ng ti n tri n c a n n kinh t qu c dânế ể ọ ế ể ủ ề ế ố cũng nh tình hình kinh t trong vùng và tình hình kinh t th gi i.ư ế ế ế ớ • Tình hình l m phát.ạ • Tình hình bi n đ ng lãi su t dài h n trên th tr ng.ế ộ ấ ạ ị ườ −> Các y u t v tình hình chính tr - xã h i - quân s : nh h ng đ n tình hìnhế ố ề ị ộ ự ả ưở ế kinh doanh c a doanh nghi p, t đó có nh h ng t c th i đ n giá c c phi u trên thủ ệ ừ ả ưở ứ ờ ế ả ổ ế ị tr ng.ườ – Các y u t k thu t c a th tr ng:ế ố ỹ ậ ủ ị ườ Nh vào k thu t t ch c th tr ng và các th th c ho t đ ng c a nó, ng i taờ ỹ ậ ổ ứ ị ườ ể ứ ạ ộ ủ ườ tác đ ng đ n cung c u ch ng khoán thông qua vi c cho phép t ch c đ u t chuyênộ ế ầ ứ ệ ổ ứ ầ ư nghi p đ ng ra mua bán ch ng khoán, t đó đi u ch nh cung c u, đi u hoà giá c trên thệ ứ ứ ừ ề ỉ ầ ề ả ị tr ng, tránh s tăng ho c gi m giá quá m c các ch ng khoán.ườ ự ặ ả ứ ứ - Trái khoán, gi y nh n n ng n h n:ấ ậ ợ ắ ạ + Ph ng ti n có lãi su t: ( Công trái, tín phi u).ươ ệ ấ ế * Theo lãi su t đ n: Pấ ơ v = Po * ( 1 + R * N ) ( Rút lãi sau 1 l n)ầ * Theo lãi su t kép: Pấ v = Po * ( 1 + R ) N ( Rút lãi sau 1 l n)ầ * Pv = Po ( Rút lãi tr c 1 l n)ướ ầ Trong đó: Pv : Tr giá trái khoán t i th i đi m đáo h n.ị ạ ờ ể ạ Po : M nh giá trái khoán t i th i đi m mua ( V n ban đ u) .ệ ạ ờ ể ố ầ R : Lãi su t c a trái khoán. ấ ủ N : Th i h n c a trái khoán. ờ ạ ủ Ví d : Ông A mua m t t công trái, m nh giá 200.000 VNĐ, th i h n 3 năm, lãiụ ộ ờ ệ ờ ạ su t: 10%/năm. Rút lãi sau m t l n. H i đ n th i đi m thanh toán t công trái ông Aấ ộ ầ ỏ ế ờ ể ờ nh n đ c bao nhiêu ti n? ( trong c 2 tr ng h p lãi su t đ n và lãi su t kép).ậ ượ ề ả ườ ợ ấ ơ ấ + Trong tr ng h p lãi đ n:ườ ợ ơ Tr giá t công trái t i th i đi m thanh toán:ị ờ ạ ờ ể Pv = Po * ( 1 + R * N ) = 200.000 * ( 1 + 10% * 3 ) = 260.000 VNĐ + Trong tr ng h p lãi kép:ườ ợ Tr giá t công trái t i th i đi m thanh toán:ị ờ ạ ờ ể Pv = Po * ( 1 + R ) N = 200.000 * ( 1 + 10% )3 = 266.200 VNĐ + Ph ng ti n không có lãi su t: Tươ ệ ấ iạ ngày đáo h nạ : Pv = Po  Mua đ i b á n l i ạ tr ê n th ị tr ườ ng Nguyên t c đ nh giá là kh u tr theo m c lãi su t mong đ i.ắ ị ấ ừ ứ ấ ợ Theo lãi su t đ n: Pấ ơ o = Pv = P’o * ( 1 + R’ * N’ ) Theo lãi su t kép: Pấ o = Pv = P’o * ( 1 + R’ )N’ Trong đó: Po , Pv : m nh giá trái khoán.ệ P’o: tr giá trái khoán ng i mua ch p nh n mua l i.ị ườ ấ ậ ạ R’ : lãi su t mong đ i c a ng i mua l i trái khoán.ấ ợ ủ ườ ạ N’ : th i h n còn l i c a trái khoán.ờ ạ ạ ủ Ví d : Doanh nghi p B đ c h ng m t t h i phi u 50.000 USD, h n sau 3ụ ệ ượ ưở ộ ờ ố ế ẹ tháng s đ n h n tr . Sau 1 tháng Doanh nghi p B đem t h i phi u bán. H hy v ngẽ ế ạ ả ệ ờ ố ế ọ ọ ng i mua s ch p nh n v i lãi su t 2%/tháng. Hãy xác đ nh giá bán h Doanh nghi pườ ẽ ấ ậ ớ ấ ị ộ ệ B. + Trong tr ng h p lãi đ n: Pườ ợ ơ o = Pv = 50.000 USD Pv 50.000 P’o = ----------------- = ----------------- = 48.077 USD 1+ R’ * N’ 1+ 2% * 2 + Trong tr ng h p lãi kép:ườ ợ Pv 50.000 P’o = ----------------- = --------------- = 48.058 USD ( 1+ R’ ) N’ (1+ 2% ) 2 => C ch ho t đ ng c a th tr ng v n th c p t o ra tính thanh kho n caoơ ế ạ ộ ủ ị ườ ố ứ ấ ạ ả c a các ch ng khoán, t o đi u ki n cho các nhà đ u t di chuy n h ng s d ng ngu nủ ứ ạ ề ệ ầ ư ể ướ ử ụ ồ tài chính t lĩnh v c này sang lĩnh v c khác, t khu v c này sang khu v c khác. Th giáừ ự ự ừ ự ự ị ch ng khoán đ c xác đ nh trên th tr ng v n th c p là y u t đ ng i phát hànhứ ượ ị ị ườ ố ứ ấ ế ố ể ườ tham kh o cho vi c phát hành ch ng khoán m i trên th tr ng s c p.ả ệ ứ ớ ị ườ ơ ấ V. Vai trò c a Nhà n c trong vi c hình thành, phát tri n th tr ng tàiủ ướ ệ ể ị ườ chính Nhà n c có vai trò quan tr ng trong vi c hình thành và phát tri n th tr ng tàiướ ọ ệ ể ị ườ chính. Đi u này m t m t xu t phát t ch c năng qu n lý n n kinh t c a Nhà n c,ề ộ ặ ấ ừ ứ ả ề ế ủ ướ m t khác xu t phát t yêu c u đ m b o cho th tr ng tài chính v n hành an toàn và cóặ ấ ừ ầ ả ả ị ườ ậ hi u qu .ệ ả 1. Nhà n c t o khuôn kh pháp lý cho s ra đ i và ho t đ ng c a thướ ạ ổ ự ờ ạ ộ ủ ị tr ng đ ng th i th c hi n giám sát đ i v i ho t đ ng c a th tr ng tài chínhườ ồ ờ ự ệ ố ớ ạ ộ ủ ị ườ - Nhà n c xây d ng, ban hành h th ng lu t pháp t o khuôn kh pháp lý cho sướ ự ệ ố ậ ạ ổ ự ra đ i ho t đ ng c a th tr ng tài chính nh quy ch pháp lý đ i v i các ch th thamờ ạ ộ ủ ị ườ ư ế ố ớ ủ ể gia th tr ng, quy ch pháp lý v vi c phát hành, mua bán các ch ng khoán, quy ch vị ườ ế ề ệ ứ ế ề t ch c phát hành... Đây chính là c s pháp lý đi u ch nh các hành vi c a ng i phátổ ứ ơ ở ề ỉ ủ ườ hành, ng i đ u t và các t ch c trung gian tài chính, gi i quy t các tranh ch p và xườ ầ ư ổ ứ ả ế ấ ử lý các vi ph m trong ho t đ ng c a th tr ng tài chính.ạ ạ ộ ủ ị ườ - Nhà n c cũng thông qua h th ng pháp lu t đã ban hành và các c quanướ ệ ố ậ ơ chuyên trách th c hi n ch c năng qu n lý giám sát th tr ng đ qu n lý, giám sát, đi uự ệ ứ ả ị ườ ể ả ề ch nh s ho t đ ng c a th tr ng tài chính. C quan chuyên trách qu n lý giám sát thỉ ự ạ ộ ủ ị ườ ơ ả ị tr ng tài chính Vi t nam là U ban ch ng khoán Nhà n c.ườ ở ệ ỷ ứ ướ 2. Nhà n c t o ra môi tr ng kinh t cho s hình thành và phát tri n c aướ ạ ườ ế ự ể ủ th tr ng tài chínhị ườ - Thông qua c ch và chính sách qu n lý kinh t , tài chính c a mình, Nhà n cơ ế ả ế ủ ướ t o ra c c u kinh t h p lý v i t c đ tăng tr ng n đ nh, ki m soát đ c l m phát,ạ ơ ấ ế ợ ớ ố ộ ưở ổ ị ể ượ ạ n đ nh th tr ng và giá c . Đây là ti n đ c n thi t cho th tr ng tài chính ho t đ ng.ổ ị ị ườ ả ề ề ầ ế ị ườ ạ ộ Ví d :ụ + Nhà n c có chính sách khuy n khích phát tri n n n kinh t nhi u thành ph n;ướ ế ể ề ế ề ầ chính sách m c a n n kinh t , đa d ng hoá, đa ph ng hoá các quan h kinh t đ iở ử ề ế ạ ươ ệ ế ố ngo i, t đó thúc đ y kinh t hàng hoá phát tri n, đ m b o l u thông ti n t n đ nh t oạ ừ ẩ ế ể ả ả ư ề ệ ổ ị ạ đi u ki n cho th tr ng tài chính hình thành và phát tri n.ề ệ ị ườ ể + Chính sách thu đ c áp d ng th ng nh t, không phân bi t thành ph n kinh t ,ế ượ ụ ố ấ ệ ầ ế t o môi tr ng c nh tranh bình đ ng gi a các thành ph n kinh t , t n d ng m i thạ ườ ạ ẳ ữ ầ ế ậ ụ ọ ế m nh c a các thành ph n kinh t ph c v cho s phát tri n c a n n kinh t .ạ ủ ầ ế ụ ụ ự ể ủ ề ế - B ng các chính sách thu , lãi su t, ti n t ... phù h p có tác d ng thúc đ y tăngằ ế ấ ề ệ ợ ụ ẩ c ng ti t ki m, khuy n khích đ u t d i nhi u hình th c đa d ng và phong phú.ườ ế ệ ế ầ ư ướ ề ứ ạ Đi u này làm xu t hi n nhu c u v v n cũng nh tăng kh năng cung ng v n trongề ấ ệ ầ ề ố ư ả ứ ố n n kinh t , thúc đ y s phát tri n các hình th c huy đ ng v n b ng nhi u công c tàiề ế ẩ ự ể ứ ộ ố ằ ề ụ chính khác nhau, t o ra hàng hoá cho th tr ng tài chính ho t đ ng.ạ ị ườ ạ ộ Ví d :ụ + Vi c tăng thu su t đ i v i tiêu dùng và gi m thu su t đ i v i ho t đ ngệ ế ấ ố ớ ả ế ấ ố ớ ạ ộ đ u t s tác đ ng đ n cung c u ngu n tài chính trên th tr ng.ầ ư ẽ ộ ế ầ ồ ị ườ + Chính sách lãi su t ti n g i thích h p s khuy n khích dân chúng ti t ki m vàấ ề ử ợ ẽ ế ế ệ đ u t làm tăng kh năng cung ng ngu n tài chính và nhu c u ho t đ ng ngu n tàiầ ư ả ứ ồ ầ ạ ộ ồ chính trong n n kinh t .ề ế + Chính sách tài chính nh m t n d ng ngu n tài chính và s d ng các ngu n tàiằ ậ ụ ồ ử ụ ồ chính ti t ki m, có hi u qu cùng v i các bi n pháp huy đ ng ngu n vay đ bù đ p b iế ệ ệ ả ớ ệ ộ ồ ể ắ ộ chi NSNN v a góp ph n ki m ch l m phát, v a góp ph n t o công c cho th tr ngừ ầ ề ế ạ ừ ầ ạ ụ ị ườ tài chính. - Nhà n c còn đ nh h ng cho s phát tri n c a th tr ng tài chính thông quaướ ị ướ ự ể ủ ị ườ vi c v ch ra chính sách phát tri n dài h n cho th tr ng. Bên c nh đó Nhà n c cònệ ạ ể ạ ị ườ ạ ướ đóng vai trò quan tr ng trong vi c xây d ng nh ng c s v t ch t cho th tr ng, t o raọ ệ ự ữ ơ ở ậ ấ ị ườ ạ h th ng máy móc thi t b , tr s làm vi c, n i giao d ch c a th tr ng tài chính t pệ ố ế ị ụ ở ệ ơ ị ủ ị ườ ậ trung. 3. Nhà n c đào t o con ng i cung c p cho th tr ng tài chínhướ ạ ườ ấ ị ườ C ch ho t đ ng c a th tr ng tài chính r t ph c t p, đòi h i m t đ i ngũơ ế ạ ộ ủ ị ườ ấ ứ ạ ỏ ộ ộ nh ng ng i làm công tác qu n lý, kinh doanh, môi gi i...trên th tr ng ph i có ki nữ ườ ả ớ ị ườ ả ế th c t ng đ i toàn di n c v kinh t , th ng m i, lu t pháp, ngo i ng , tin h c vàứ ươ ố ệ ả ề ế ươ ạ ậ ạ ữ ọ am hi u th c hành. Vi c t ch c đào t o con ng i là h t s c c n thi t, đòi h i ph iể ự ệ ổ ứ ạ ườ ế ứ ầ ế ỏ ả t n nhi u th i gian, công s c cũng nh chi phí l n v i m t k ho ch đào t o th t ch tố ề ờ ứ ư ớ ớ ộ ế ạ ạ ậ ặ ch và khoa h c. Đ đáp ng nhu c u đó, Nhà n c là ng i tr c ti p xác đ nh n iẽ ọ ể ứ ầ ướ ườ ự ế ị ộ dung, ch ng trình đào t o theo m t k ho ch th ng nh t và c n thi t ph i b trí m tươ ạ ộ ế ạ ố ấ ầ ế ả ố ộ ph n kinh phí quan tr ng t NSNN.ầ ọ ừ C. TÓM T T CH NGẮ ƯƠ 1. Th tr ng tài chính là th tr ng mà đó di n ra các ho t đ ng trao đ i muaị ườ ị ườ ở ễ ạ ộ ổ bán quy n s d ng các ngu n tài chính thông qua nh ng ph ng th c giao d ch và côngề ử ụ ồ ữ ươ ứ ị c tài chính nh t đ nh. Th tr ng tài chính là m t lo i th tr ng đ c bi t nên đ i t ngụ ấ ị ị ườ ộ ạ ị ườ ặ ệ ố ượ mua bán trên th tr ng tài chính là m t lo i hàng hoá đ c bi t: đó là quy n s d ng v nị ườ ộ ạ ặ ệ ề ử ụ ố ng n h n và dài h n. Giá c c a quan h mua bán trên th tr ng tài chính chính là sắ ạ ạ ả ủ ệ ị ườ ố l i t c mà ng i mua quy n s d ng ngu n tài chính tr cho ng i bán quy n s d ngợ ứ ườ ề ử ụ ồ ả ườ ề ử ụ ngu n tài chính. Các công c ch y u đ c s d ng trên th tr ng tài chính là cácồ ụ ủ ế ượ ử ụ ị ườ ch ng khoán. Ch ng khoán đ c có nhi u lo i theo các cách phân lo i khác nhau: phânứ ứ ượ ề ạ ạ lo i theo kỳ h n huy đ ng v n, phân lo i theo ch th phát hành, phân lo i theo hìnhạ ạ ộ ố ạ ủ ể ạ th c ch ng khoán, phân lo i theo l i ích ch ng khoán, phân lo i theo tính ch t ng iứ ứ ạ ợ ứ ạ ấ ườ phát hành, phân lo i theo tính ch t ch ng khoán.ạ ấ ứ 2. Th tr ng tài chính có nhi u lo i khác nhau d a trên các cách phân lo i khácị ườ ề ạ ự ạ nhau: căn c theo ph ng th c huy đ ng ngu n tài chính, căn c vào s luân chuy n cácứ ươ ứ ộ ồ ứ ự ể ngu n tài chính, căn c vào tính ch t pháp lý, căn c vào th i h n s d ng ngu n tàiồ ứ ấ ứ ờ ạ ử ụ ồ chính huy đ ng đ c.ộ ượ 3. Th tr ng tài chính có vai trò quan tr ng trong vi c thu hút, huy đ ng cácị ườ ọ ệ ộ ngu n tài chính nhàn r i trong xã h i góp ph n tài tr cho nhu c u phát tri n kinh tê - xãồ ỗ ộ ầ ợ ầ ể h i. ộ Th tr ng tài chính thúc đ y nâng cao hi u qu s d ng các ngu n tài chính trongị ườ ẩ ệ ả ử ụ ồ xã h i, t o đi u ki n thu n l i d dàng cho vi c luân chuy n v n và di chuy n v n tộ ạ ề ệ ậ ợ ễ ệ ể ố ể ố ừ lĩnh v c kinh doanh kém hi u qu sang lĩnh v c kinh doanh có hi u qu . Th tr ng tàiự ệ ả ự ệ ả ị ườ chính đóng vai trò quan tr ng trong vi c th c hi n chính sách tài chính - ti n t c a Nhàọ ệ ự ệ ề ệ ủ n c trong vi c đi u hoà các ho t đ ng kinh tê - xã h i.Th tr ng tài chính góp ph nướ ệ ề ạ ộ ộ ị ườ ầ t o đi u ki n thu n l i thu hút v n đ u t n c ngoài. Vi c ạ ề ệ ậ ợ ố ầ ư ướ ệ hình thành và phát tri n thể ị tr ng tài chính đòi h i ph i có các điườ ỏ ả u ki n nh t đ nh.ề ệ ấ ị 4. Th tr ng ti n t là m t b ph n c a th tr ng tài chính đ c chuyên mônị ườ ề ệ ộ ộ ậ ủ ị ườ ượ hóa đ i v i các ngu n tài chính đ c trao quy n s d ng ng n h n. Đ i t ng c a thố ớ ồ ượ ề ử ụ ắ ạ ố ượ ủ ị tr ng ti n t là quy n s d ng các ngu n tài chính có th i h n s d ng ng n. Trên thườ ề ệ ề ử ụ ồ ờ ạ ử ụ ắ ị tr ng ti n t có nhi u công c khác nhau. Th tr ng ti n t bao g m các b ph n sau:ườ ề ệ ề ụ ị ườ ề ệ ồ ộ ậ Th tr ng cho vay ng n h n tr c ti p, Th tr ng h i đoái giao d ch các lo i ngo i t ,ị ườ ắ ạ ự ế ị ườ ố ị ạ ạ ệ Th tr ng liên ngân hàng, Th tr ng ch ng khoán ng n h n.ị ườ ị ườ ứ ắ ạ 5. Th tr ng v n là m t b ph n c a th tr ng tài chính đ c chuyên môn hóaị ườ ố ộ ộ ậ ủ ị ườ ượ đ i v i các ngu n tài chính đ c trao quy n s d ng trung và dài h n. Đ i t ng c aố ớ ồ ượ ề ử ụ ạ ố ượ ủ th tr ng v n là quy n s d ng các ngu n tài chính trung và dài h n. Công c c a thị ườ ố ề ử ụ ồ ạ ụ ủ ị tr ng v n là các ch ng khoán trung và dài h n nh c phi u, trái phi u dài h n, ch ngườ ố ứ ạ ư ổ ế ế ạ ứ ch đ u t ,… Th tr ng v n bao g m các b ph n sau: Th tr ng cho vay dài h n, Thỉ ầ ư ị ườ ố ồ ộ ậ ị ườ ạ ị tr ng tín d ng thuê mua (Th tr ng cho thuê tài chính), Th tr ng ch ng khoán trungườ ụ ị ườ ị ườ ứ và dài h n.ạ 6. Th tr ng ch ng khoán bao g m th tr ng ch ng khoán s c p và th tr ngị ườ ứ ồ ị ườ ứ ơ ấ ị ườ ch ng khoán th c p.Th tr ng ch ng khoán s c p là th tr ng phát hành các lo iứ ứ ấ ị ườ ứ ơ ấ ị ườ ạ ch ng khoán, cho phép các ch th kinh t có th ti p nh n đ c các ngu n tài chínhứ ủ ể ế ể ế ậ ượ ồ b ng vi c phát hành các ch ng khoán m i. Th tr ng ch ng khoán th c p là th tr ngằ ệ ứ ớ ị ườ ứ ứ ấ ị ườ l u thông, th tr ng mua đi bán l i các ch ng khoán đã đ c phát hành trên th tr ngư ị ườ ạ ứ ượ ị ườ ch ng khoán s c p, làm thay đ i quy n s h u ch ng khoán. Th tr ng ch ng khoánứ ơ ấ ổ ề ở ữ ứ ị ườ ứ s c p và th tr ng ch ng khoán th c p có m i quan h ch t ch v i nhau.ơ ấ ị ườ ứ ứ ấ ố ệ ặ ẽ ớ 7. Nhà n c có vai trò quan tr ng trong vi c hình thành và phát tri n th tr ngướ ọ ệ ể ị ườ tài chính. Nhà n c t o khuôn kh pháp lý cho s ra đ i và ho t đ ng c a th tr ngướ ạ ổ ự ờ ạ ộ ủ ị ườ đ ng th i th c hi n giám sát đ i v i ho t đ ng c a th tr ng tài chính. Nhà n c t oồ ờ ự ệ ố ớ ạ ộ ủ ị ườ ướ ạ ra môi tr ng kinh t cho s hình thành và phát tri n c a th tr ng tài chính. Nhà n cườ ế ự ể ủ ị ườ ướ đào t o con ng i cung c p cho th tr ng tài chính.ạ ườ ấ ị ườ D. BÀI T P VÀ CÂU H I ÔN T PẬ Ỏ Ậ Bài t p s 1ậ ố Doanh nghi p Y đ c h ng m t t h i phi u tr giá 100.000 USD, h n sau 3 thángệ ượ ưở ộ ờ ố ế ị ẹ đ n h n tr . Doanh nghi p Y đem bán ngay. H hy v ng ng i mua ch p nh n v i lãiế ạ ả ệ ọ ọ ườ ấ ậ ớ su t 2%/tháng. Hãy xác đ nh giá bán h doanh nghi p Y trong tr ng h p:ấ ị ộ ệ ườ ợ a. Lãi su t ng i mua ch p nh n là lãi su t đ n.ấ ườ ấ ậ ấ ơ b. Lãi su t ng i mua ch p nh n là lãi su t kép.ấ ườ ấ ậ ấ Bài t p s 2ậ ố Doanh nghi p A đ c h ng m t t h i phi u tr giá 50.000USD, h n sau 3ệ ượ ưở ộ ờ ố ế ị ẹ tháng s đ n h n tr . Sau 1 tháng doanh nghi p A đem t h i phi u đ n NHTM X đẽ ế ạ ả ệ ờ ố ế ế ể vay ti n. NHTM A đ ng ý cho vay v i lãi su t chi t kh u 2,5%/tháng.ề ồ ớ ấ ế ấ Yêu c u: Doanh nghi p A có th đ c vay t i đa là bao nhiêu trong tr ng h p:ầ ệ ể ượ ố ườ ợ a. Lãi su t chi t kh u là lãi su t đ n.ấ ế ấ ấ ơ b. Lãi su t chi t kh u là lãi su t kép.ấ ế ấ ấ Bài t p s 3ậ ố Ông A mua m t t công trái, m nh giá 300.000 đ ng, th i h n 3 năm, lãi su tộ ờ ệ ồ ờ ạ ấ 10%/năm ( lãi su t đ n), rút lãi sau 1 l n. Sau 1 năm ông đem bán. Ông hy v ng ng iấ ơ ầ ọ ườ mua ch p nh n lãi su t đ c h ng là 11%/năm ( lãi đ n). Hãy đ nh giá bán h ông A.ấ ậ ấ ượ ưở ơ ị ộ Trong tr ng h p ng i mua ch ch p nh n lãi su t kép đ c h ng là 11,5%/ườ ợ ườ ỉ ấ ậ ấ ượ ưở năm thì giá cao nh t ông A có th bán là bao nhiêu?ấ ể Bài t p s 4ậ ố Ông A có m t t trái phi u tr giá 30 tri u đ ng phát hành vào đ u năm 2000ộ ờ ế ị ệ ồ ầ v i lãi su t kép 8%/năm, trái phi u rút lãi sau 1 l n và đáo h n vào đ u năm 2006. Hi nớ ấ ế ầ ạ ầ ệ nay ( đ u năm 2004), ông A đang có nhu c u bán v i giá 38 tri u đ ng.ầ ầ ớ ệ ồ a. N u b n là nhà đ u t , b n s ch n mua t trái phi u này hay g i ti t ki mế ạ ầ ư ạ ẽ ọ ờ ế ử ế ệ ngân hàng n u lãi su t ti n g i ngân hàng là 10%/năm ( lãi su t đ n).ế ấ ề ử ấ ơ b. Quy t đ nh c a b n s nh th nào n u lãi su t ti n g i ngân hàng làế ị ủ ạ ẽ ư ế ế ấ ề ử 12%/năm ( lãi su t kép).ấ Bài t p s 5ậ ố a. Hãy ch n mua 1 trong 2 lo i trái phi u:ọ ạ ế Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t tráiấ phi uế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm ) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 35 50 8,0 8,5 3 5 1 năm 3 năm 38 60 Bi t r ng:ế ằ + C 2 lo i trái phi u này đ u rút lãi m t l n khi đáo h n.ả ạ ế ề ộ ầ ạ + Lãi su t c a 2 lo i trái phi u đ u tính đ n.ấ ủ ạ ế ề ơ b. Trong tr ng h p lãi su t trái phi u là lãi su t kép: b n s quy t đ nh nhườ ợ ấ ế ấ ạ ẽ ế ị ư th nào? T i sao?ế ạ Bài t p s 6ậ ố Công ty A quy t đ nh đ u t v n mua l i 1 trong 2 lo i trái phi u sau:ế ị ầ ư ố ạ ạ ế Hãy tính giúp công ty A nên l a ch n mua lo i trái phi u nào đ có l i h n.ự ọ ạ ế ể ợ ơ Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t trái phi uấ ế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm ) Th i đi mờ ể bán sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 60 50 7,0 8,0 5 4 3 năm 2 năm 75 60 Bi t r ng:ế ằ + C 2 lo i trái phi u này đ u rút lãi m t l n khi đáo h n.ả ạ ế ề ộ ầ ạ + a. Lãi su t 2 lo i trái phi u đ u là lãi su t kép.ấ ạ ế ề ấ + b. Lãi su t 2 lo i trái phi u đ u là lãi su t đ n.ấ ạ ế ề ấ ơ Bài t p s 7ậ ố Hãy ch n mua 1 trong 2 lo i trái phi u sau:ọ ạ ế Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t trái phi uấ ế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm ) Th i đi mờ ể bán sau phát hành Giá bán (tri uệ đ ng)ồ 1 2 30 40 8,0 8,5 4 5 2 năm 3 năm 34 48,5 Bi t r ng:ế ằ + C 2 lo i trái phi u này đ u rút lãi m t l n khi đáo h n.ả ạ ế ề ộ ầ ạ + Lãi su t 2 lo i trái phi u đ u là lãi su t đ n.ấ ạ ế ề ấ ơ Bài t p s 8ậ ố a. Hãy ch n mua 1 trong 2 lo i trái phi u:ọ ạ ế Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t trái phi uấ ế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm ) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 30 40 5,0 5,1 4 5 2 năm 3 năm 26 35 Bi t r ng:ế ằ + C 2 lo i trái phi u này đ u rút lãi tr c m t l n.ả ạ ế ề ướ ộ ầ + Lãi su t c a 2 lo i trái phi u đ u là lãi su t kép.ấ ủ ạ ế ề ấ b. Trong tr ng h p lãi su t trái phi u là lãi su t đ n: hãy cho ý ki n c a b n. T iườ ợ ấ ế ấ ơ ế ủ ạ ạ sao? Bài t p s 9ậ ố Hãy ch n mua 1 trong 2 lo i trái phi u sau:ọ ạ ế Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t trái phi uấ ế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm ) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri uệ đ ng)ồ 1 80 5,2(đ n)ơ 7 4 năm 65 2 75 4,2(kép) 8 5 năm 60 Bi t r ng:ế ằ + C 2 lo i trái phi u này đ u rút lãi tr c m t l n.ả ạ ế ề ướ ộ ầ Bài t p s 10ậ ố Hãy ch n mua 1 trong 2 lo i trái phi u sau:ọ ạ ế Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t tráiấ phi uế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm ) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 32 30 5,3 5,0 5 6 3 năm 4 năm 28 26 Bi t r ng:ế ằ + C 2 lo i trái phi u này đ u rút lãi tr c m t l n.ả ạ ế ề ướ ộ ầ + Lãi su t 2 lo i trái phi u đ u là lãi su t kép.ấ ạ ế ề ấ Bài t p s 11ậ ố Hãy ch n mua 1 trong 2 lo i trái phi u:ọ ạ ế Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri uệ đ ng)ồ Lãi su t trái phi uấ ế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm ) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 45 50 7,0 (kép) 8,0 (đ n)ơ 3 4 1 năm 2 năm 50 59 Bi t r ng:ế ằ + C 2 lo i trái phi u này đ u rút lãi sau m t l n.ả ạ ế ề ộ ầ Bài t p s 12ậ ố Công ty X quy t đ nh đ u t v n mua l i 1 trong 2 lo i trái khoán sau:ế ị ầ ư ố ạ ạ Lo iạ Trái khoán M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t tráiấ phi uế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm ) Th i đi mờ ể bán sau phát hành Giá bán (tri uệ đ ng)ồ 1 60 5,5 (đ n)ơ 5 3 năm 52 2 65 5,2(kép) 4 2 năm 56 Bi t r ng: C 2 lo i trái khoán này đ u rút lãi tr c 1 l n.ế ằ ả ạ ề ướ ầ Bài t p s 13ậ ố Có thông tin sau: Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t tráiấ phi uế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm) Th i đi mờ ể bán sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 45 54 8,0 (đ n)ơ 7,0 (kép 6 5 2 năm 1 năm 50 56,5 Theo anh (ch ), ông A có nên đ u t vào trái phi u không? N u có thì ông ị ầ ư ế ế nên đ u t vào lo i trái phi u nào đ có l i h n? T i sao?ầ ư ạ ế ể ợ ơ ạ Bi t r ng: ế ằ + Trái phi u lo i 1, 2 rút lãi sau 1 l n.ế ạ ầ + Lãi su t mong đ i t đ u t trái phi u c a ông A là 7,5%/năm (lãi su t kép).ấ ợ ừ ầ ư ế ủ ấ Bài t p s 14ậ ố Hãy ch n mua 1 trong 2 lo i trái phi u:ọ ạ ế Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t trái phi uấ ế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm ) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 40 50 7,0 5,3 6 5 3 năm 2 năm 47 41 Bi t r ng:ế ằ + Trái phi u lo i 1 rút lãi sau m t l n.ế ạ ộ ầ + Trái phi u lo i 2 rút lãi tr c m t l n.ế ạ ướ ộ ầ + Lãi su t 2 lo i trái phi u đ u là lãi su t đ n.ấ ạ ế ề ấ ơ Bài t p s 15 ậ ố Có thông tin sau: Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t tráiấ phi uế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 40 35 5,5 8 6 5 3 năm 2 năm 33 40,5 Theo anh(ch ), ông A nên đ u t vào trái phi u hay g i ti t ki m? N u đ u t vào tráiị ầ ư ế ử ế ệ ế ầ ư phi u thì ông nên ch n lo i trái phi u nào đ có l i h n? T i sao?ế ọ ạ ế ể ợ ơ ạ Bi t r ng: + Lãi su t 2 lo i trái phi u là lãi su t đ nế ằ ấ ạ ế ấ ơ + Trái phi u lo i 1 rút lãi tr c 1 l nế ạ ướ ầ + Trái phi u lo i 2 rút lãi sau 1 l nế ạ ầ + Lãi su t ti n g i ngân hàng kỳ h n 3 năm rút lãi sau 1 l n làấ ề ử ạ ầ 7,25%/năm (lãi su t đ n)ấ ơ Bài t p s 16 ậ ố Có thông tin sau: Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t trái phi uấ ế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 90 78 5,0 (đ n)ơ 4,5 (kép) 9 8 4 năm 3 năm 66 57 Theo anh (ch ), ông B có nên đ u t vào trái phi u không? N u có thì ôngị ầ ư ế ế nên đ u t vào lo i trái phi u nào? Bi t r ng: ầ ư ạ ế ế ằ + Trái phi u lo i 1, 2 rút lãi tr c 1 l n.ế ạ ướ ầ + Lãi su t mong đ i t đ u t trái phi u c a ông B là 7,3 %/năm (lãi su tấ ợ ừ ầ ư ế ủ ấ kép). Bài t p s 17 ậ ố Có thông tin sau: Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t tráiấ phi uế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 75 80 7,8(đ n)ơ 5,4(kép) 5 4 3 năm 2 năm 92 70 Theo anh(ch ), ông C nên đ u t vào trái phi u hay g i ti t ki m? N u đ uị ầ ư ế ử ế ệ ế ầ t vào trái phi u thì ông nên ch n lo i trái phi u nào đ có l i h n? T i sao?ư ế ọ ạ ế ể ợ ơ ạ Bi t r ng: + Trái phi u lo i 1 rút lãi 1 l n khi đáo h n.ế ằ ế ạ ầ ạ + Trái phi u lo i 2 rút lãi tr c 1 l nế ạ ướ ầ + Lãi su t ti n g i ngân hàng kỳ h n 2 năm rút lãi sau 1 l n làấ ề ử ạ ầ 6,95%/năm (lãi su t kép)ấ Bài t p sậ 18ố Có thông tin sau: Lo iạ Trái phi uế M nh giáệ (tri u đ ng)ệ ồ Lãi su t ấ trái phi uế (%/năm) Th i h nờ ạ ( năm) Th i đi m bánờ ể sau phát hành Giá bán (tri u đ ng)ệ ồ 1 2 3 65 60 40 6,5(kép) 7,0 (kép) 8,0(đ n)ơ 6 5 4 3 năm 2 năm 1 năm 52 68 42 Bi t r ng: ế ằ + Trái phi u lo i 1 rút lãi tr c 1 l nế ạ ướ ầ + Trái phi u lo i 2,3 rút lãi 1 l n khi đáo h n.ế ạ ầ ạ a. Trong tr ng h p lãi su t ông C mong đ i khi đ u t vào trái phi u làườ ợ ấ ợ ầ ư ế 8,65%năm ( lãi su t đ n); theo anh(ch ), ông C nên đ u t vào trái phi u hay không?ấ ơ ị ầ ư ế N u có thì ông nên đ u t vào lo i trái phi u nào đ có l i nh t? T i sao?ế ầ ư ạ ế ể ợ ấ ạ b.Trong tr ng h p lãi su t ti n g i ngân hàng kỳ h n 3 năm rút lãi sau 1 l nườ ợ ấ ề ử ạ ầ là 7,98%/năm (lãi su t kép); theo anh(ch ), ông C nên đ u t vào trái phi u hay g i ti tấ ị ầ ư ế ử ế ki m ngân hàng? T i sao?ệ ạ II. Câu h i ôn t pỏ ậ 1.Trình bày c s cho s hình thành th tr ng tài chính.ơ ở ự ị ườ 2.Hãy trình bày đ i t ng mua bán trên th tr ng tài chính. Đ i t ng mua bán trênố ượ ị ườ ố ượ th tr ng tài chính có khác bi t gì so v i đ i t ng mua bán trên th tr ng hàngị ườ ệ ớ ố ượ ị ườ hóa thông th ng?ườ 3.Trình bày các công c trên th tr ng tài chính theo các cách phân lo i khác nhau.ụ ị ườ ạ 4.Trình bày các lo i th tr ng tài chính theo các cách phân lo i khác nhau.ạ ị ườ ạ 5.Phân tích m i quan h gi a th tr ng s c p và th tr ng th c pố ệ ữ ị ườ ơ ấ ị ườ ứ ấ 6.Phân tích vai trò c a th tr ng tài chính trong quá trình phát tri n n n kinh t - xãủ ị ườ ể ề ế h i.ộ 7.Anh (ch ) hi u nh th nào v th tr ng ti n t , th tr ng v n và th tr ngị ể ư ế ề ị ườ ề ệ ị ườ ố ị ườ ch ng khoán?ứ 8.Trình bày vai trò c a Nhà n c trong vi c hình thành, phát tri n th tr ng tài chính.ủ ướ ệ ể ị ườ