Điều hòa áp suất thẩm thấu ở cá hồi

Topic : Acclimation of Osmoregulatory Function in Salmon Production: Piggy team Instructor : PHAM PHUONG LINH 1. Nguy n ễ Văn Đ c.ứ 2. Bùi Hi u Trung.ế 3. Nguy n Văn Tr ng.ễ ườ 4. Tr n Đình L p.ầ ậ 5. H Văn Trung.ồ 6. Bi n Kim Th ng.ệ ố Danh sách L i nói đ uờ ầ I. Khái ni m.ệ II. N i dung đi u hòa ASTT cá H i.ộ ề ở ồ 1> C quan tham gia đi u hòa ASTT.ơ ề 2> C ch đi u hòa.ơ ế ề III. Vai trò c a n i ti t trong đi u hòa ủ ộ ế ề ASTT. V. K t lu n.ế ậ N i dung chínhộ Cá h i dành ph n l n th i gian s ng ngoài ồ ầ ớ ờ ố Đ i d ng, nh ng l i đ tr ng nh ng vùng ạ ươ ư ạ ẻ ứ ở ữ cát m n, th ng ngu n c a các con su i. ị ượ ồ ủ ố Khi n ra cá h i con ph i m t nhi u tháng ở ồ ả ấ ề đ hành trình xuôi dòng ra Đ i d ng n i ể ạ ươ ơ chúng s ng cho đ n khi tr ng thành ố ế ưở (kho ng 3 đ n 5 năm). R i chúng l i ng c ả ế ồ ạ ượ dòng lên phía th ng ngu n đ tham gia vào ượ ồ ể nh p đi u muôn th a là sinh s n và ch t ị ệ ủ ả ế L i nói đ uờ ầ • n đ nh thành ph n các d ch n i môi trong Ổ ị ầ ị ộ c th ? ơ ể • Đi u hòa ASTT đ thích nghi v i s thay đ i ề ể ớ ự ổ c a môi tr ng.ủ ườ Nh ng thách th cữ ứ I. Các khái ni mệ 1> Môi tr ng ngoàiườ - Theo ch c năng, Nó là không gian cung c p ứ ấ ngu n v t ch t và năng l ng đ ng th i ti p nh n ồ ậ ấ ượ ồ ờ ế ậ các s n ph m th i c a sinh v t.ả ẩ ả ủ ậ - Theo ti n hóa, môi tr ng ngoài có quá trình v n ế ườ ậ đ ng theo h ng “m m” đi so v i môi tr ng ộ ướ ề ớ ườ nguyên th y: các h th ng sinh v t t n t i trong ủ ệ ố ậ ồ ạ đó, t “c i t o” đ phù h p v i môi tr ng.ự ả ạ ể ợ ớ ườ 2> Môi tr ng trong (n i môi)ườ ộ - Môi tr ng bên trong c th t ng đ i n đ nh ườ ơ ể ươ ố ổ ị và đ c duy trì tr ng thái cân b ng.ượ ở ạ ằ + Máu và b ch huy tạ ế + D ch gian bàoị + D ch n i bàoị ộ 3> Áp su t th m th u:ấ ẩ ấ Là áp su t t o nên b i s chênh l ch n ng đ ấ ạ ở ự ệ ồ ộ các ch t hòa tan c a hai dung d ch đ c ngăn ấ ủ ị ượ cách b i m t màng bán th m.ở ộ ấ 4> Đi u hòa áp su t th m th u:ề ấ ẩ ấ Là ph ng th c đi u ch nh thành ph n c a ươ ứ ề ỉ ầ ủ các d ch n i bào, d ch b ch huy t và d ch mô ị ộ ị ạ ế ị t ng ng v i môi tr ng. ươ ứ ớ ườ 1.1 Bi u mô c a t mangể ủ ơ - T bào b m t PVC (pavement cells)ế ề ặ Ch a nhi u ti th , có các th Golgi r t phát tri n. Đóng ứ ề ể ể ấ ể vai trò trao đ i ion và acid- base.ổ - T bào giàu ti th (MR) (Mitochondrion- rich cells)ế ể N m xen k v i t bào PVC S l ng ti th r t l n.ằ ẻ ớ ế ố ượ ể ấ ớ Đ c tr ng b i ho t đ ng trao đ i ch t r t cao.ặ ư ở ạ ộ ổ ấ ấ - T bào ph Acs (accessory cells)ế ụ Xen k v i t bào MRẻ ớ ế II. N i dung đi u hòa ASTTộ ề 1> C quan tham gia đi u hòa ơ ề ASTT. 1.2 Th n ậ • Ti n th n (Pronephros): C u trúc c p g m các ề ậ ấ ặ ồ nguyên th n có ch c năng l c n c ti u.ậ ứ ọ ướ ể • Trung th n:ậ Có các nang th n là n i l c máu t ti u c u ậ ơ ọ ừ ể ầ th n và mao qu n th n. ậ ả ậ T i đây có các t bào tái h p th n c và ạ ế ấ ụ ướ các ch t dinh d ng đ ng th i ti t ch t c n ấ ưỡ ồ ờ ế ấ ặ bã ra ngoài. 1.3> Da và màng n p mangắ • Da b c x ng n p mang và da có nhi u m ch ọ ươ ắ ề ạ máu phân b đ n có ch a các t bào vân chuy n ố ế ứ ế ể ion, giàu ti th .ể 1.4> Bàng quang • N i di n ra tái h p thu ion ho c n c.ơ ễ ấ ặ ướ 1.5> ng d dày ru tỐ ạ ộ - L y n c đ bù l i m t n c do th m th u vào ấ ướ ể ạ ấ ướ ẩ ấ môi tr ng th m th u cao h n.ườ ẩ ấ ơ - V n chuy n các ch t đi n ly và các th c ăn có ậ ể ấ ệ ứ ch a các ch t đi n ly có n ng đ khác nhauứ ấ ệ ồ ộ 2. C ch đi u hòa ASTT c a cá H iơ ế ề ủ ồ • M t vài thông tin v ASTT c a cá h iộ ề ủ ồ D a vào b ng ta th yự ả ấ • Khi cá s ng bi n :ố ở ể - Áp su t th m th u b ng 1/3 áp su t th m th u ấ ẩ ấ ằ ấ ẩ ấ c a môi tr ng.ủ ườ - Nguy c :ơ + M t n c qua mang và b m t da.ấ ướ ề ặ + Tăng n ng đ mol mu i NaCl hòa tan trong c ồ ộ ố ơ th .ể + Mu i th m qua mang vào c th , ngoài ra ố ấ ơ ể mu i còn b h p thu th đ ng thông qua ng ố ị ấ ụ ộ ố tiêu hóa khi nó u ng n c và qua th n. ố ướ ậ - Gi i phápả : + Th i mu i qua mang, qua th n.ả ố ậ + Cá u ng r t nhi u n c ( nhi u lít/ngày )ố ấ ề ướ ề N c ti u nh c tr ng, t l bài ti t n c ti u ướ ể ượ ươ ỉ ệ ế ướ ể th n gi m đáng k nh ng v i n ng đ đ m ở ậ ả ể ư ớ ồ ộ ậ đ c.ặ • Khi cá s ng n c ng t ố ở ướ ọ : Áp su t th m th u l n h n áp su t môi tr ng.ấ ẩ ấ ớ ơ ấ ườ - Nguy c :ơ + N c xâm nh p vào c th qua mang( ch ướ ậ ơ ể ủ y u), qua da.ế + M t các ch t hòa tan qua n c ti u.ấ ấ ướ ể • Gi i pháp:ả - H p th ch đ ng các ion t môi tr ng vào c ấ ụ ủ ộ ừ ườ ơ th qua mang( ch y u)ể ủ ế - H p th các muôi khoáng t i ru t( th y u)ấ ụ ạ ộ ứ ế - H p th ch đ ng các ion qua da( r t nh )ấ ụ ủ ộ ấ ỏ - Cá không u ng n c.ố ướ • N c ti u u tr ng, l ng n c ti u th i ra l n, ướ ể ư ươ ượ ướ ể ả ớ loãng. III. Vai trò c a n i ti t trong đi u hòa ASTT.ủ ộ ế ề 1> T bào bi u mô mang.ế ể ở Cá h i có 1 lo i enzym đ c bi t đ th y phân ATP ồ ạ ặ ệ ể ủ và s d ng năng l ng t o ra đ v n chuy n ch ử ụ ượ ạ ể ậ ể ủ đ ng Na+ và Cl- ch ng s chênh l ch n ng đ .ộ ố ự ệ ồ ộ • Trong n c bi nướ ể V n chuy n ch đ ng Na+ và Cl- ra kh i máu c a ậ ể ủ ộ ỏ ủ cá h i vào ngu n n c m n ch y qua mang, th i ồ ồ ướ ặ ả ả NaCl kh i c th đ cân b ng cho dòng NaCl ch y ỏ ơ ể ể ằ ả liên t c vào c th . ụ ơ ể • Trong n c ng tướ ọ Tiêu t n năng l ng ATP (b m ch đ ng) Na+ và Cl- ố ượ ơ ủ ộ t n c ch y qua mang và đi vào máu, vào c th ừ ướ ả ơ ể đ bù l i s khuy ch tán liên t c m t đi NaClể ạ ự ế ụ ấ 2> Tuy n yên và tuy n d i đ iế ế ướ ồ - Prolactin: Đi u hòa ho t đ ng t i mang.ề ạ ộ ạ - Cortisol: Điêu hòa ho t đ ng t i mang.ạ ộ ạ - Ti u th stanius: Đi u hòa ch c năng th n.ể ể ề ứ ậ - Canxiotonin: đi u hòa canxi.ề 3> Tuy n đuôi:ế - C m nh n dòng n cả ậ ướ IV. K t lu nế ậ • Cá H i là loài cá có c ch đi u hòa ASTT su t ồ ơ ế ề ấ s c, nh ng chúng c n ph i có th i gian đ thích ắ ư ầ ả ờ ể nghi thay đ i ổ thay đ i ổ hành vi và sinh lí. • T môi tr ng ng t sang m n ừ ườ ọ ặ nó s ẽ ở vùng n c l (c a sông)ướ ợ ử trong kho ng th i gian nhi u ả ờ ề ngày đ n nhi u tu n, d n ti n v phía vùng ế ề ầ ầ ế ề n c m n h n mà chúng thích nghi đ c. ướ ặ ơ ượ + Trong th i gian này, nó ờ u ng nhi u n cố ề ướ và th n ậ b t đ u bài ti t ra 1 l ng n c ti u l ng nh nh ng ắ ầ ế ượ ướ ể ượ ỏ ư đ m đ c, và ậ ặ NaCl b m vào trong mang c a nó chính ơ ủ xác là ng c v i h ng mà mang khu y đ ng Nượ ớ ướ ấ ộ aCl trong n c ( đ mang có th b m ướ ể ể ơ NaCl ra kh i máu ỏ vào môi tr ng n c xung quanh. ườ ướ + T ng t , khi tr ng thànhươ ự ưở , s n sàng đ tr ng ẵ ẻ ứ nó đ n c a sông su i n i nó đc sinh ra, 1 l n n a nó ế ử ố ơ ầ ữ ở l i vùng n c l (ít m n h n n c bi n) n i c a sông ạ ướ ợ ặ ơ ướ ể ơ ử su i cho đ n khi nó có th làm đ o ng c s thay đ i ố ế ể ả ượ ự ổ nó đã t o ra khi còn là con cá h i ch a tr ng thành ạ ồ ư ưở l n đ u tiên ti p c n môi tr ng bi nầ ầ ế ậ ườ ể CÁ H IỒ C tu i xuân vùng v y đ i d ngả ổ ẫ ạ ươ M t ngày b ng nh n ra tha h ng ộ ỗ ậ ươ không nghĩa lý Ngàn d m ng c dòng n c ch yặ ượ ướ ả V thôi, v thôiề ề V i ng t trong ngu n su i phía mây ớ ọ ồ ố tr iờ Có hòn đá rong rêu th ngây bám t aơ ự N i m nuôi con b ng da th t t t i.ơ ẹ ằ ị ả ơ Nh y thác va đ u đá d ngả ầ ự Tróc v y, l ch đ uẩ ệ ầ Không l ch đ c đ ng đi đã đ nh.ệ ượ ườ ị V t lach nông mi ng g u xé m iượ ệ ấ ồ N c ng u máu đướ ầ ỏ Ch nát thân m i d ng l i d c đ ngỉ ớ ừ ạ ọ ườ Còn thoi thóp hành trình không b d .ỏ ở Qua m y tháng ròng không ănấ T i ngu n, thân g y quá n aớ ồ ầ ử T a vào hòn đá ngày x aự ư H p ng m n c l ng l i tiên t :ớ ụ ướ ắ ờ ổ H nh phúcạ Là đ c ch t n i mình sinh n !ượ ế ơ ở THANK YOU L ISTENI NG !...