Đề tài Sử dụng nghiệp vụ thị trường mở trong việc điều hành chính sách tiền tệ quốc gia ở Việt Nam hiện nay

Đ TÀI 11Ề S D NG NGHI P V TH TR NG MỬ Ụ Ệ Ụ Ị ƯỜ Ở TRONG VI C ĐI U HÀNH CHÍNH SÁCHỆ Ề TI N T QU C GIA VI T NAM HI N NAYỀ Ệ Ố Ở Ệ Ệ S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ Thaønh vieân cuûa nhoùm 5: 1. Nguyeãn Minh Phöông 2. Leâ Ngoïc Löu Ly 3. Nguyeãn Vuõ Haïnh 4. Hoà Nguyeãn Hoaøng Oanh 5. Ñaøo Maïnh Linh 6. Huyønh Ñoã Quoác Thaùi 15 2 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ A. T NG QUAN V CHÍNH SÁCH TI N T QU C GIAỔ Ề Ề Ệ Ố I. Khái ni mệ : Theo đi u 2 Lu t Ngân hàng nhà n c Vi t Nam 12/12/1997ề ậ ướ ệ Chính sách ti n t qu c gia là m t b ph n c a chính sách kinh t - tài chính c a nhàề ệ ố ộ ộ ậ ủ ế ủ n c nh m n đ nh giá tr đ ng ti n, ki m ch l m phát, góp ph n thúc đ y phát tri nướ ằ ổ ị ị ồ ề ề ế ạ ầ ẩ ể kinh t - xã h i, b o đ m qu c phòng, an ninh và nâng cao đ i s ng c a nhân dân.ế ộ ả ả ố ờ ố ủ II. M c tiêuụ : M c tiêu chính sách ti n t là m c tiêu mà ngân hàng Trung ng ho ch đ nh ph iụ ề ệ ụ ươ ạ ị ả đ t đ c trong su t quá trình đi u hành chính sách ti n t . Thông th ng chính sách ti nạ ượ ố ề ề ệ ườ ề t có hai lo i m c tiêu chính: m c tiêu ti n t và m c tiêu kinh t .ệ ạ ụ ụ ề ệ ụ ế 1. M c tiêu ti n t :ụ ề ệ M c tiêu ti n t là m t h th ng các m c tiêu v ph ng di n ti n t c n đ t đ c baoụ ề ệ ộ ệ ố ụ ề ươ ệ ề ệ ầ ạ ượ g m đi u hòa kh i ti n t , ki m soát t ng s thanh toán b ng ti n (MV), b o v giá trồ ề ố ề ệ ể ổ ố ằ ề ả ệ ị qu c n i và qu c ngo i c a đ ng ti n b ng cách n đ nh giá.ố ộ ố ạ ủ ồ ề ằ ổ ị  M c tiêu đi u hòa kh i ti n t : là m c tiêu nh m gi v ng m i quan h cân đ iụ ề ố ề ệ ụ ằ ữ ữ ố ệ ố gi a ti n và hàng. Nguyên t c chung đ đ t đ c m c tiêu này là gi nguyên, tăngữ ề ắ ể ạ ượ ụ ữ hay gi m kh i l ng ti n t tùy theo tình hình các n n kinh t tăng tr ng hay suyả ố ượ ề ệ ề ế ưở thóai. Thành ph n c a kh i ti n t g m có ti n gi y, ti n c c do Ngân hàng Trungầ ủ ố ề ệ ồ ề ấ ề ắ ng phát hành và bút t đ c sáng t o ra t ngân hàng th ng m i. Do v y đươ ệ ượ ạ ừ ươ ạ ậ ể đi u hòa kh i ti n t ngoài vi c ki m sóat vi c phát hành, ngân hàng Trung ngề ố ề ệ ệ ể ệ ươ còn ph i ki m soát kh i d tr c a ngân hàng th ng m i v i t ng s ti n g i màả ể ố ự ữ ủ ươ ạ ớ ổ ố ề ở nó huy đ ng đ c.ộ ượ  M c tiêu ki m soát t ng s thanh toán b ng ti n: vi c ki m soát kh i ti n t đ nụ ể ổ ố ằ ề ệ ể ố ề ệ ơ thu n nh trên có nh c đi m là không l u ý đ n t c đ l u thông ti n t . Đi uầ ư ượ ể ư ế ố ộ ư ề ệ ề này làm cho vi c ki m sóat giá c thi u c s v ng ch c vì ngoài y u t kh i ti nệ ể ả ế ơ ở ữ ắ ế ố ố ề t còn có y u t t c đ l u thông ti n t tác đ ng đ n v t giá. B i v y c n thi tệ ế ố ố ộ ư ề ệ ộ ế ậ ở ậ ầ ế ph i ki m soát t ng s thanh toán hay t ng s l ng ti n t dùng đ chi tr trongả ể ổ ố ổ ố ượ ề ệ ể ả các cu c giao d ch và trong kho ng th i gian nh t đ nh.ộ ị ả ờ ấ ị Tuy nhiên, trong m t qu c gia n u nh t ng s thanh toán qua ngân hàng chi m tộ ố ế ư ổ ố ế ỷ tr ng l n trên t ng s thanh toán c a các t ng l p dân c thì vi c ki m soát nàyọ ớ ổ ố ủ ầ ớ ư ệ ể t ng đ i d .Trái l i, n u vi c thanh toán gi a t ng l p dân c ch y u dùng ti nươ ố ễ ạ ế ệ ữ ầ ớ ư ủ ế ề m t, th c hi n chi tr ngoài ngân hàng, thì vi c ki m soát t ng s thanh toán b ngặ ự ệ ả ệ ể ổ ố ằ ti n r t khó. Do v y, đ ki m soát t ng s thanh toán b ng ti n thì v n đ quanề ấ ậ ể ể ổ ố ằ ề ấ ề tr ng là ph i phát tri n h th ng thanh toán qua ngân hàng đ m nh đ thu hút dânọ ả ể ệ ố ủ ạ ể chúng th c hi n h u h t các kho n thanh toán qua ngân hàng. Trong nh ng nămự ệ ầ ế ả ữ g n đây, do n l c c a h th ng ngân hàng không ng ng c i thi n ch t l ng d chầ ỗ ự ủ ệ ố ừ ả ệ ấ ượ ị v thanh toán nên t l thanh toán qua ngân hàng so v i t ng s thanh toán b ngụ ỷ ệ ớ ổ ố ằ ti n trong toàn n n kinh t đã gia tăng đáng k .ề ề ế ể  B o v giá tr qu c n i c a đ ng ti n: Giá tr qu c n i c a đ ng ti n chính là s cả ệ ị ố ộ ủ ồ ề ị ố ộ ủ ồ ề ứ mua đ i n i c a nó đ c đánh giá thông qua giá c hàng hóa trong n c. Do đó,ố ộ ủ ượ ả ướ mu n b o v giá tr qu c n i c a đ ng ti n, chính sách ti n t ph i nh m vàoố ả ệ ị ố ộ ủ ồ ề ề ệ ả ằ 15 3 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ m c tiêu n đ nh v t giá nói chung. M c v t giá gia tăng, s c mua đ ng ti n gi mụ ổ ị ậ ứ ậ ứ ồ ề ả t đó tác h i đ n giá tr qu c n i c a đ ng ti n.M c v t giá gi m, s c mua đ ngừ ạ ế ị ố ộ ủ ồ ề ứ ậ ả ứ ồ ti n tăng đi u này có l i hay h i còn tùy nguyên nhân hay hoàn c nh d n đ n sề ề ợ ạ ả ẫ ế ự s t gi m giá c . N u giá c hàng hóa gi m do năng su t chung tăng là đi u đángụ ả ả ế ả ả ấ ề m ng. Nh ng n u v t giá chung gi m do m c c u trên th tr ng gi m l i là đi uừ ư ế ậ ả ứ ầ ị ườ ả ạ ề đáng lo.Vì v t giá gi m s c mua c a đ ng ti n tuy có tăng nh ng ch là t m th i.ậ ả ứ ủ ồ ề ư ỉ ạ ờ N u quá trình s t gi m giá c kéo dài d d n đ n tình tr ng suy thoái kinh t .Tìnhế ụ ả ả ễ ẫ ế ạ ế hình này có th khi n cho s n xu t l d n đ n thu h p quy mô s n xu t và th tể ế ả ấ ỗ ẫ ế ẹ ả ấ ấ nghi p tr m tr ng. ệ ầ ọ  n đ nh giá tr qu c ngo i c a đ ng ti n: Giá tr qu c ngo i c a đ ng ti n chính làỔ ị ị ố ạ ủ ồ ề ị ố ạ ủ ồ ề s c mua đ i ngo i c a nó đ c đo l ng b i t giá h i đoái th n i. Th c ch t tứ ố ạ ủ ượ ườ ở ỷ ố ả ổ ự ấ ỷ giá h i đoái chính là giá c c a đ i ngo i c a đ ng ti n. B i v y s bi n đ ng tố ả ủ ố ạ ủ ồ ề ở ậ ự ế ộ ỷ giá s nh h ng đ n s c mua đ ng ti n, t đó tác đ ng ít hay nhi u đ n ho tẽ ả ưở ế ứ ồ ề ừ ộ ề ế ạ đ ng c a n n kinh t tùy theo m c đ h ng ngo i c a n n kinh t đó. Doộ ủ ề ế ứ ộ ướ ạ ủ ề ế v y,chính sách ti n t cũng c n nh m đ n m c tiêu n đ nh t giá h i đoái đ gópậ ề ệ ầ ắ ế ụ ổ ị ỷ ố ể ph n vào vi c n đ nh n n kinh t nói chung.ầ ệ ổ ị ề ế 2. M c tiêu kinh tụ ế M c tiêu kinh t c a chính sách ti n t là h th ng các m c tiêu cu i cùng mà n nụ ế ủ ề ệ ệ ố ụ ố ề kinh t ph i đ t đ c nh vi c áp d ng chính sách ti n t đem l i. Đó là các m c tiêu:ế ả ạ ượ ờ ệ ụ ề ệ ạ ụ tăng tr ng kinh t ; tăng m c nhân d ng và gi m thi u nh ng thăng tr m chu chuy nưở ế ứ ụ ả ể ữ ầ ể kinh t .ế  M c tiêu tăng tr ng kinh t : Kh i ti n t tăng hay gi m đ u có tác đ ng m nhụ ưở ế ố ề ệ ả ề ộ ạ đ n lãi su t và s c u t ng quát, t đó tác đ ng đ n s gia tăng đ u t s n xu t vàế ấ ố ầ ổ ừ ộ ế ự ầ ư ả ấ cu i cùng tác đ ng lên t ng s n l ng qu c gia, t c tác đ ng lên s tăng tr ngố ộ ổ ả ượ ố ứ ộ ự ưở c a n n kinh t . B i v y, chính sách ti n t ph i nh m vào m c tiêu tăng tr ngủ ề ế ở ậ ề ệ ả ằ ụ ưở kinh t thông qua vi c tăng hay gi m kh i l ng ti n t thích h p.ế ệ ả ố ượ ề ệ ợ  M c tiêu tăng m c nhân d ng: khi gia tăng đ u t s n xu t và gia tăng s n xu t,ụ ứ ụ ầ ư ả ấ ả ấ các xí nghi p thu d ng thêm nhi u nhân công. Đ đ t m c tiêu này chính sách ti nệ ụ ề ể ạ ụ ề t nh m vào vi c m r ng và gia tăng kh i ti n t đ v a làm cho s c tiêu thệ ằ ệ ở ộ ố ề ệ ể ừ ứ ụ tăng lên, v a làm cho nhà s n xu t m r ng đ u t nh m thu hút thêm nhân công.ừ ả ấ ở ộ ầ ư ằ  M c tiêu gi m thi u nh ng thăng tr m chu kỳ kinh t : Trong kinh t th tr ng, sụ ả ể ữ ầ ế ế ị ườ ự phát tri n kinh t th ng bi n chuy n qua nhi u giai đ an mang tính ch t chu kỳ,ể ế ườ ế ể ề ọ ấ có lúc tăng tr ng, có lúc ng ng tr và có lúc suy thoái. Nh ng thăng tr m mangưở ừ ệ ữ ầ tính ch t chu kỳ đó có th gi m b t v c ng đ ho c rút ng n v th i gian nhấ ể ả ớ ề ườ ộ ặ ắ ề ờ ờ vào m t chính sách ti n t thích h p. C th là m r ng kh i ti n t trong giaiộ ề ệ ợ ụ ể ở ộ ố ề ệ đo n suy thoái đ s m chuy n sang giai đo n ph c h ng, ti t ch kh i ti n t thạ ể ớ ể ạ ụ ư ế ế ố ề ệ ế nào đ v a ch ng l m phát v a không x y ra tình tr ng ng ng tr và s m chuy nể ừ ố ạ ừ ả ạ ư ệ ớ ể sang giai đo n tăng tr ng kinh t v i m t t l l m phát có th ch p nh n đ c. ạ ưở ế ớ ộ ỷ ệ ạ ể ấ ậ ượ III. Công c chính sách ti n t :ụ ề ệ 1. Công c tr c ti p:ụ ự ế 15 4 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ Đây là công c tác đ ng tr c ti p vào kh i l ng ti n trong l u thông. Công c tr cụ ộ ự ế ố ượ ề ư ụ ự ti p đ c áp d ng ph bi n các n c trong th i kỳ ho t đ ng tài chính đ c đi u ti tế ượ ụ ổ ế ở ướ ờ ạ ộ ượ ề ế ch t ch là h n m c tín d ng. H n m c tín d ng là m c d n t i đa mà NHTW bu c cácặ ẽ ạ ứ ụ ạ ứ ụ ứ ư ợ ố ộ t ch c tín d ng ph i tôn tr ng khi c p tín d ng cho n n kinh t . Bên c nh h n m c tínổ ứ ụ ả ọ ấ ụ ề ế ạ ạ ứ d ng, NHTW có th đi u ti t tr c ti p các m c tiêu trung gian thông qua vi c n đ nh lãiụ ể ề ế ự ế ụ ệ ấ ị su t ho c t giá.ấ ặ ỷ 2. Công c gián ti p:ụ ế 2.1 D tr b t bu cự ữ ắ ộ Là s ti n mà các NHTM bu c ph i duy trì trên m t tài kho n ti n g i không h ngố ề ộ ả ộ ả ề ử ưở lãi t i NHTW. Nó đ c xác đ nh b ng m t t l ph n trăm nh t đ nh trên t ng s d ti nạ ượ ị ằ ộ ỷ ệ ầ ấ ị ổ ố ư ề g i t i m t kho ng th i gian nào đó. M c d tr b t bu c đ c quy đ nh khác nhau cănử ạ ộ ả ờ ứ ự ữ ắ ộ ượ ị c vào th i h n ti n g i, vào quy mô và tính ch t ho t đ ng c a NHTM.ứ ờ ạ ề ử ấ ạ ộ ủ 2.2 Chính sách tái chi t kh uế ấ Bao g m các quy đ nh và đi u ki n cho vay c a NHTW đ i v i các NHTM. NHTWồ ị ề ệ ủ ố ớ cho vay ng n h n trên c s chi t kh u các ch ng t có giá ng n h n: ch y u là tínắ ạ ơ ở ế ấ ứ ừ ắ ạ ủ ế phi u kho b c và th ng phi u.ế ạ ươ ế 2.3 Nghi p v th tr ng mệ ụ ị ườ ở Nghi p v th tr ng m là các ho t đ ng c a NHTW trên th tr ng m thông quaệ ụ ị ườ ở ạ ộ ủ ị ườ ở vi c mua bán các ch ng khoán (gi y t có giá). Các ho t đ ng này nh h ng tr c ti pệ ứ ấ ờ ạ ộ ả ưở ự ế đ n d tr c a các NHTM và nh h ng gián ti p đ n các m c lãi su t. Trong ti u lu nế ự ữ ủ ả ưở ế ế ứ ấ ể ậ này nhóm s nghiên c u vi c s d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hànhẽ ứ ệ ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề chính sách ti n t qu c gia.ề ệ ố B.SÖÛ  DUÏNG  NGHIEÄP  VUÏ  TTM  ÑEÅ  THÖÏC  THI  CSTTQG1. Caùc nghi eäp vuï treân thò tröôøng môû : Đ nh nghĩa: ị Theo Lu t ngân hàng nhà n c Vi t nam ậ ướ ệ Nghi p v th tr ng m là nghi p v mua, bán các ệ ụ ị ườ ở ệ ụ gi y t có giá ng n h nấ ờ ắ ạ do NHTW th c hi n trên th tr ng ti n t nh m th c hi n chính sách ti n t qu c giaự ệ ị ườ ề ệ ằ ự ệ ề ệ ố Các công c tài chính đ c phép giao d ch trên NVTTM bao g m các lo i gi y tụ ượ ị ồ ạ ấ ờ có giá phát hành b ng đ ng Vi t Nam nh : Tín phi u NHNN, trái phi u chính ph (tínằ ồ ệ ư ế ế ủ phi u kho b c, trái phi u kho b c, trái phi u công trình trung ng, trái phi u đ u t doế ạ ế ạ ế ươ ế ầ ư Qu H tr phát hành công trái) và trái phi u chính quy n đ a ph ng do UBND TP.HCMỹ ỗ ợ ế ề ị ươ và TP. Hà N i phát hành. ộ Theo Quy t đ nh 01/2007/QĐ-NHNN ngày 05/01/2007 c a Th ng đ c Ngânế ị ủ ố ố hàng nhà n c ban hành v Quy ch nghi p v th tr ng mướ ề ế ệ ụ ị ườ ở Nghi p v th tr ng m :ệ ụ ị ườ ở Là vi c Ngân hàng Nha n c th c hiên ệ ̀ ướ ự ̣ mua, bań ngăn han cac loai giây t có gia ́ ̣ ́ ̣ ́ ờ ́ v i cac tô ch c tin dung.ớ ́ ̉ ứ ́ ̣ 15 5 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ Nh vư ậy đã có đi m khác bi t và thay đ i tích c c, gi y t có giá đ c giao d chể ệ ổ ự ấ ờ ượ ị không phân bi t gi y t có giá ng n h n hay dài h n mà ch quy đ nh v th i gian, t c làệ ấ ờ ắ ạ ạ ỉ ị ề ờ ứ các giao d ch đ i v i gi y t có giá di n ra trong ng n h n đã đ c g i là nghi p v thị ố ớ ấ ờ ễ ắ ạ ượ ọ ệ ụ ị tr ng m .ườ ở Các nghi p v trên th tr ng mệ ụ ị ườ ở Nghi p v th tr ng m c a các ệ ụ ị ườ ở ủ ngân hàng trung ngươ ch y u có hai lo i: mua bánủ ế ạ gi y t có giáấ ờ dài h n và mua bán ạ gi y t có giáấ ờ ng n h n. ắ ạ Ở Mỹ, nghi p v th tr ngệ ụ ị ườ m ch y u đ c th c hi n đ i v i ở ủ ế ượ ự ệ ố ớ trái phi u chính phế ủ dài h n. ạ Ở Vi t namệ , theo Lu tậ Ngân hàng Nhà n c Vi t namướ ệ , nghi p v th tr ng m ch là vi c mua bán ệ ụ ị ườ ở ỉ ệ gi y t cóấ ờ giá ng n h n nh ắ ạ ư tín phi u kho b cế ạ , ch ng ch ti n g i, tín phi u Ngân hàng Nhà n c vàứ ỉ ề ử ế ướ các gi y t có giáấ ờ ng n h n khác.ắ ạ  Khi NHTW mua/bán các ch ng khoán, nó s làm tăng/gi m ngay l p t c d trứ ẽ ả ậ ứ ự ữ c a các NHTM, dù ng i bán là NHTM hay khách hàng c a NHTM. Vì th kh năng t oủ ườ ủ ế ả ạ ti n g i thông qua cung ng tín d ng c a h th ng ngân hàng tăng/gi m xu ng, t đó nhề ử ứ ụ ủ ệ ố ả ố ừ ả h ng đ n l ng ti n cung ng.ưở ế ượ ề ứ  Khi v n kh d ng c a t ng ngân hàng cá nhân gi m/tăng do tác đ ng c a ho tố ả ụ ủ ừ ả ộ ủ ạ đ ng th tr ng m , m c cung v n trên th tr ng ti n t liên ngân hàng gi m xu ng/tăngộ ị ườ ở ứ ố ị ườ ề ệ ả ố lên, trong đi u ki n các y u t liên quan không đ i, lãi su t th tr ng liên ngân hàng tăngề ệ ế ố ổ ấ ị ườ lên (ho c gi m xu ng). Thông qua các ho t đ ng arbitrage v lãi su t, nh h ng nàyặ ả ố ạ ộ ề ấ ả ưở đ c truy n đ n các m c lãi su t c a các công c th tr ng m và lãi su t th tr ng tráiượ ề ế ứ ấ ủ ụ ị ườ ở ấ ị ườ phi u. K t qu là chi phí c h i đ i v i ng i có v n d th a và giá v n đ u t đ i v iế ế ả ơ ộ ố ớ ườ ố ư ừ ố ầ ư ố ớ ng i thi u h t v n tăng lên/gi m xu ng, làm gi m/tăng nhu c u đ u t và nhu c u tiêuườ ế ụ ố ả ố ả ầ ầ ư ầ dùng c a xã h i và do đó gi m/tăng s n l ng, giá c và công ăn vi c làm.ủ ộ ả ả ượ ả ệ 2. Söû duïng caùc nghieäp vuï môû ñeå thöïc hieän CSTTQG : S d ng nghi p v th tr ng m đ đi u hành chính sách ti n tử ụ ệ ụ ị ườ ở ể ề ề ệ Nghi p v th tr ng m đ c coi là công c quan tr ng nh t trong đi u hành chính sáchệ ụ ị ườ ở ượ ụ ọ ấ ề ti n t c a NHTW b i vì:ề ệ ủ ở Th nh t: Nó là nhân t quy t đ nh đ u tiên có th làm thay đ i lãi su t ho c c sứ ấ ố ế ị ầ ể ổ ấ ặ ơ ở c a ti n t - ngu n g c chính làm thay đ i vi c cung ng ti n c a NHTW và tr c ti p tácủ ề ệ ồ ố ổ ệ ứ ề ủ ự ế đ ng đ n ngu n d tr c a các NHTM, t đó nh h ng đ n ngu n cung ng tín d ngộ ế ồ ự ữ ủ ừ ả ưở ế ồ ứ ụ cho n n kinh t .ề ế Khi m c tiêu c a NHTW là thúc đ y kinh t đ t n c phát tri n NHTW s giaụ ủ ẩ ế ấ ướ ể ẽ tăng ti n t trong l u thôngề ệ ư NHTW s mua vào m t l ng ch ng khoán nh t đ nh.ẽ ộ ượ ứ ấ ị NHTM ho c công chúng bán ch ng khoán cho nhà n c s làm cho d tr c a NHTMặ ứ ướ ẽ ự ữ ủ tăng lên do: 15 6 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ  NHTM nh n đ c ti n c a NHTW v vi c mua ch ng khoán.ậ ượ ề ủ ề ệ ứ  Ng i dân sau khi bán đ c ch ng khoán và chuy n ti n vào tàiườ ượ ứ ể ề kho n ti n g i c a h t i NHTM.ả ề ử ủ ọ ạ Khi m c tiêu c a NHTW là ki m ch l m phát, NHTW s gi m b t kh i l ngụ ủ ề ế ạ ẽ ả ớ ố ượ ti n t trong l u thôngề ệ ư NHTW th c hi n bán ch ng khoán ra.ự ệ ứ NHTM mua ch ng khoán s làm gi m d tr c a mình ho c công chúng rút ti n t tàiứ ẽ ả ự ữ ủ ặ ề ừ kho n đ mua ch ng khoán s làm gi m d tr c a NHTM.ả ể ứ ẽ ả ự ữ ủ N u mu n tăng ti n t m th i thì NHTW s d ng ph ng th c mua có kỳ h n b ngế ố ề ạ ờ ử ụ ươ ứ ạ ằ h p đ ng mua l i ch ng khoán t các t ch c tín d ng.ợ ồ ạ ứ ừ ổ ứ ụ N u mu n gi m ti n t m th i thì NHTW s d ng ph ng th c bán có kỳ h n b ngế ố ả ề ạ ờ ử ụ ươ ứ ạ ằ các h p đ ng mua l i ch ng khoán c a NHTM.ợ ồ ạ ứ ủ =>Vi c tăng gi m liên t c ho c tăng gi m có kỳ h n s tác đ ng lên kh năng m r ngệ ả ụ ặ ả ạ ẽ ộ ả ở ộ hay thu h p tín d ng liên t c hay t m th i và t đó tác đ ng đ n lãi su t trên th tr ngẹ ụ ụ ạ ờ ừ ộ ế ấ ị ườ v n ng n h n.ố ắ ạ Th hai: Nghi p v th tr ng m v a linh ho t nh ng v a chính xác, có th s d ngứ ệ ụ ị ườ ở ừ ạ ư ừ ể ử ụ b t kỳ quy mô nào.ở ấ Khi có yêu c u thay đ i v d tr ho c c s ti n t dù m c nh nh th nào điầ ổ ề ự ữ ặ ơ ở ề ệ ở ứ ỏ ư ế n a, nghi p v th tr ng m cũng có th đ t đ c b ng cách mua hay bán m t l ngữ ệ ụ ị ườ ở ể ạ ượ ằ ộ ượ nh ch ng khoán và ng c l i.ỏ ứ ượ ạ V i tính linh ho t c a nghi p v th tr ng m , NHTW có th s d ng nó đ n iớ ạ ủ ệ ụ ị ườ ở ể ử ụ ể ớ l ng ho c th t ch t ti n t b t c m c đ nào qua vi c mua ho c bán ch ng khoán v iỏ ặ ắ ặ ề ệ ấ ứ ứ ộ ệ ặ ứ ớ s l ng phù h p.ố ượ ợ C. M T S Ý KI N Đ XU T :Ộ Ố Ế Ề Ấ TH C TR NGỰ Ạ Ngày 30/3/2007, NHNN Vi t Nam v a t ch c H i ngh t ng k t ho t đ ng nghi pệ ừ ổ ứ ộ ị ổ ế ạ ộ ệ v th tr ng m năm 2006 và tri n khai gi i pháp đi u hành năm 2007. ụ ị ườ ở ể ả ề Theo đánh giá c a nhi u ngân hàng th ng m i, năm 2006, NVTTM đã đ c đi uủ ề ươ ạ ượ ề hành linh ho t, góp ph n h n ch nh ng b t c p c a th tr ng. Đ c bi t, ho t đ ngạ ầ ạ ế ữ ấ ậ ủ ị ườ ặ ệ ạ ộ NVTTM đã phát huy vai trò đi u ti t v n kh d ng c a các t ch c tín d ng, đáng chú ýề ế ố ả ụ ủ ổ ứ ụ là s gia tăng m nh v s phiên giao d ch, doanh s giao d ch, và xu h ng mua bán 2ự ạ ề ố ị ố ị ướ chi u ngày càng th hi n rõ.ề ể ệ Theo báo cáo c a Ban đi u hành NVTTM, năm 2006, NHNN đã th c hi n 133 phiênủ ề ự ệ chào bán gi y t có giá. T ng doanh s bán ra đ t kho ng 87.400 t đ ng, tăng m nh soấ ờ ổ ố ạ ả ỷ ồ ạ v i các năm 2005 và 2004 (năm 2004: 950 t đ ng, năm 2005: 1.800 t đ ng). Vi c chàoớ ỷ ồ ỷ ồ ệ bán gi y t có giá ch y u đ c th c hi n đ i v i tín phi u NHNN theo ph ng th c bánấ ờ ủ ế ượ ự ệ ố ớ ế ươ ứ 15 7 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ h n. Cũng trong năm 2006, t ng doanh s giao d ch 2 chi u mua/bán gi y t có giá lên t iẳ ổ ố ị ề ấ ờ ớ kho ng 124.234 t đ ng, tăng kho ng 21% so v i năm 2005 và tăng 101% so v i nămả ỷ ồ ả ớ ớ 2004. Doanh s giao d ch bình quân m t phiên kho ng 767 t đ ng, tăng 18% so v i nămố ị ộ ả ỷ ồ ớ 2005 và 52% so v i năm 2004.ớ Bên c nh s gia tăng m nh m v doanh s giao d ch, s l ng t ch c tín d ngạ ự ạ ẽ ề ố ị ố ượ ổ ứ ụ tham gia giao d ch trong năm 2006 cũng tăng lên đáng k v i 19 t ch c, tăng 26% so v iị ể ớ ổ ứ ớ năm 2005 (14 t ch c). Các phiên chào bán có s tham gia ch y u c a các ngân hàngổ ứ ự ủ ế ủ th ng m i nhà n c. Đ i v i các phiên chào mua, ngoài s tham gia c a các ngân hàngươ ạ ướ ố ớ ự ủ th ng m i nhà n c còn có s tham gia đ t th u c a m t s ngân hàng th ng m i cươ ạ ướ ự ặ ầ ủ ộ ố ươ ạ ổ ph n, ngân hàng liên doanh và chi nhánh ngân hàng n c ngoài.ầ ướ DI N BI N TH C T TRONG NĂM 2007Ễ Ế Ự Ế Trong 6 tháng đ u 2007, Ngân hàng Nhà n c đã mua vào d tr 7 t USD và m tầ ướ ự ữ ỷ ộ l ng ti n t ng đ ng 112 nghìn t đ ng đ c “b m” ra l u thông. ượ ề ươ ươ ỷ ồ ượ ơ ư (Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, V tr ng V Chi n l c phát tri n ngân hàng thu c Ngânụ ưở ụ ế ượ ể ộ hàng Nhàn c)ướ Theo m t s chuyên gia nh n đ nh s ngo i t này đ c hình thành ch y u t đ uộ ố ậ ị ố ạ ệ ượ ủ ế ừ ầ t n c ngoài vào th tr ng ch ng khoán và ki u h i. ư ướ ị ườ ứ ề ố V y t i sao Ngân hàng Nhà n c ph i mua s ngo i t đó? PGS.TS Nguy n Vănậ ạ ướ ả ố ạ ệ ễ L ch, Vi n tr ng Vi n Th ng m i nói: “C cho r ng hàng gi m c nh cũ và ti n thìị ệ ưở ệ ươ ạ ứ ằ ữ ở ứ ư ề nhi u h n, đ ng nhiên, ti n s b gi m giá. Vì lý do e ng i, Chính ph đã mua toàn bề ơ ươ ề ẽ ị ả ạ ủ ộ s ngo i t này và m t l ng n i t t ng đ ng đ c đ a ra l u thông”. ố ạ ệ ộ ượ ộ ệ ươ ươ ượ ư ư Phó th ng đ c Ngân hàng Nhà n c, ông Phùng Kh c K , cho bi t: “Nhà đ u tố ố ướ ắ ế ế ầ ư n c ngoài đ a ti n vào không ph i m c đích mua hàng hoá mà h mua ch ng khoán đ uướ ư ề ả ụ ọ ứ ầ t vào doanh nghi p. Do nguyên t c, h không đ c dùng ti n ngo i t mà ph i chuy nư ệ ắ ọ ượ ề ạ ệ ả ể đ i ra VND. Tuy nhiên, s ti n đó không đi ra ngoài l u thông m t cách tr c ti p”. ổ ố ề ư ộ ự ế Cũng theo ông Phùng Kh c K , sau khi đã chuy n đ i thành VND, trong khi nhà đ uắ ế ể ổ ầ t ch a s d ng đ mua c phi u, ư ư ử ụ ể ổ ế Ngân hàng Nhà n c đã áp d ng các bi n phápướ ụ ệ nghi p v th tr ng m thông qua các gi y t có giá nh trái phi u công trình, tráiệ ụ ị ườ ở ấ ờ ư ế phi u chính ph ... đ hút ti n v . Trong tr ng h p c n thi t, n u nh ng gi y t cóế ủ ể ề ề ườ ợ ầ ế ế ữ ấ ờ giá c a Chính ph không đ kh năng hút h t s ti n v thì Ngân hàng Nhà n c sủ ủ ủ ả ế ố ề ề ướ ẽ phát hành tín phi u, h i phi u đ thu ti n v . ế ố ế ể ề ề Tuy nhiên, n u s d ng công c tín phi u, h i phi u ngân hàng thì s ti n sau khiế ử ụ ụ ế ố ế ố ề hút v hoàn toàn không th mang đi đ u t ch khác đ c, m c dù Ngân hàng Nhà n cề ể ầ ư ỗ ượ ặ ướ v n ph i ch u l đ chi tr lãi su t cho nhà đ u t đã mua nh ng gi y t có giá c a ngânẫ ả ị ỗ ể ả ấ ầ ư ữ ấ ờ ủ hàng. Vào th i đi m tháng 10/2007, khi l m phát có xu h ng v t trên hai con s ,ờ ể ạ ướ ượ ố Ngân hàng nhà n c cũng đã bán ra nhi u gi y t có giá đ thu hút ti n v . Nghi pướ ề ấ ờ ể ề ề ệ 15 8 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ v bán gi y t có giá đ c NHNN th c hi n liên t c, có ngày giao d ch đ n 02 phiên.ụ ấ ờ ượ ự ệ ụ ị ế NH N XÉTẬ Trong 6 tháng qua Nhà n c đã mua vào 7 t USD, m t l ng ngo i t b ng c 10ướ ỷ ộ ượ ạ ệ ằ ả năm tr c đây. Nh th ch v i riêng vi c mua này đã làm t ng l ng cung ti n ít nh tướ ư ế ỉ ớ ệ ổ ượ ề ấ ph i thêm h n 112 ngàn t đ ng (đó là ch a tính đ n h s nhân, h s t o ra ti n c a hả ơ ỷ ồ ư ế ệ ố ệ ố ạ ề ủ ệ th ng ngân hàng th ng m i có th phát sinh liên quan đ n b t c s mua s m tài s n nàoố ươ ạ ể ế ấ ứ ự ắ ả c a NHNN, và ch a k l ng tăng cung ti n khác). Ch a nói đ n thâm h t ngân sáchủ ư ể ượ ề ư ế ụ không nh cũng là nhân t có th gây l m phát. Tăng t ng cung ti n là nguyên nhân chỏ ố ể ạ ổ ề ủ y u c a l m phát n c ta vì t ng s n l ng hàng hóa và d ch v v n tăng.ế ủ ạ ở ướ ổ ả ượ ị ụ ẫ Có th th y v c b n l m phát ( m i n i) ch y u là do Nhà n c gây ra, taể ấ ề ơ ả ạ ở ọ ơ ủ ế ướ ở cũng v y. Và theo m t ý nghĩa nào đ y l m phát do Nhà n c gây ra cũng là m t lo iậ ộ ấ ạ ướ ộ ạ “thu ” trá hình mà t t c ng i dân đ u ph i ch u, nh ng ng i dân l i nghĩ là do kháchế ấ ả ườ ề ả ị ư ườ ạ quan gây ra. Th c hi n ch th c a Th t ng Chính ph , B Tài chính là b đ u tiên đã quy tự ệ ỉ ị ủ ủ ướ ủ ộ ộ ầ ế đ nh dùng nh ng li u pháp “s c” c t gi m thu nh p kh u đ i v i hàng lo t m t hàng.ị ữ ệ ố ắ ả ế ậ ẩ ố ớ ạ ặ Nh trên đã phân tích, NHNN ph i là c quan ch ch t trong vi c n đ nh giá c ,ư ả ơ ủ ố ệ ổ ị ả ch ng l m phát. Th nh ng hình nh vai trò c a NHNN ch a th c s đ c coi tr ng.ố ạ ế ư ư ủ ư ự ự ượ ọ Th c ra NHNN đã có các bi n pháp m nh đ gi m l ng cung ti n nh b t các ngân hàngự ệ ạ ể ả ượ ề ư ắ th ng m i ph i tăng t l d tr b t bu c.ươ ạ ả ỷ ệ ự ữ ắ ộ Tuy nhiên các ho t đ ng th tr ng m d ng nh ch a phát huy đ c tác d ng. ạ ộ ị ườ ở ườ ư ư ượ ụ NHNN mua vào (b t c th gì, k c USD) đ u làm tăng l ng cung ti n, nay mu nấ ứ ứ ể ả ề ượ ề ố gi m l ng cung ti n, thì ngoài vi c h n ch h s t o ti n c a các ngân hàng th ngả ượ ề ệ ạ ế ệ ố ạ ề ủ ươ m i (b ng tăng d tr b t bu c, b ng chính sách lãi su t), nh ng ho t đ ng th tr ngạ ằ ự ữ ắ ộ ằ ấ ữ ạ ộ ị ườ m nh vi c bán ra (trái phi u chính ph , trái phi u NHNN, v.v.) c aở ư ệ ế ủ ế ủ NHNN đ thu ti nể ề v là cũng h t s c quan tr ng. R t ti c vi c bán ra này đ thu ti n v ch a ho t đ ngề ế ứ ọ ấ ế ệ ể ề ề ư ạ ộ hi u qu .ệ ả Thay vào đó Ch th l i yêu c u B Tài chính phát hành ngay trái phi u Chính ph ,ỉ ị ạ ầ ộ ế ủ trái phi u KBNN và tín phi u kho b c. Đúng là vi c làm này s thu đ c ti n v , nh ngế ế ạ ệ ẽ ượ ề ề ư không ph i cho NHNN (đ rút b t ti n kh i l u thông), mà là cho Kho b c Nhà n c đả ể ớ ề ỏ ư ạ ướ ể đ a vào l u thông b ng cách “gi i ngân nhanh, có hi u qu ” s ti n này vào đ u t (ch cư ư ằ ả ệ ả ố ề ầ ư ắ ch n cho các t p đoàn hay công trình), nh th tr th i gian tr t khi thu đ c ti n đ nắ ậ ư ế ừ ờ ễ ừ ượ ề ế khi gi i ngân, l ng cung ti n không thay đ i nên không có tác đ ng gì đ n ch ng l mả ượ ề ổ ộ ế ố ạ phát c , mà cùngả v i gi m thu có thớ ả ế ể còn mang nguy c ngân sách càng thâm h t, hi uơ ụ ệ qu s d ng th p, có th gây ra tác đ ng l m phát trong t ng lai.ả ử ụ ấ ể ộ ạ ươ Vi c gi m thu nh p kh u, đ y m nh s n xu t, kh c ph c d ch b nh, v.v. đ làmệ ả ế ậ ẩ ẩ ạ ả ấ ắ ụ ị ệ ể tăng t ng l ng hàng hóa và d ch v có tác đ ng làmổ ượ ị ụ ộ tăng cung hàng và d ch v cũng làị ụ t t đ ki m ch l m phát, song v n ph i l u ý nhi m v chính là c a NHNN.ố ể ề ế ạ ẫ ả ư ệ ụ ủ 15 9 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ n c ta, NHNN n m trong b máy hành pháp, Th ng đ c là thành viên chính ph ,Ở ướ ằ ộ ố ố ủ và vai trò c a NHNN trong ch ng l m phát ch a th t s đ c coi tr ng (80% công vi củ ố ạ ư ậ ự ượ ọ ệ này ph i là c a NHNN), nên không rõ k t qu c a vi c n đ nh giá theo ch th c a Thả ủ ế ả ủ ệ ổ ị ỉ ị ủ ủ t ng Chính ph s ra sao. Vi c c g ng đ t m c tiêu tăng tr ng v s l ng b ng m iướ ủ ẽ ệ ố ắ ạ ụ ưở ề ố ượ ằ ọ giá, vi c v n giành quá nhi u ngu n l c tài chính u ái cho các DN qu c doanh ho t đ ngệ ẫ ề ồ ự ư ố ạ ộ không m y hi u qu (d u có đ c g i là t p đoàn), và có chính sách gây l m phát có thấ ệ ả ẫ ượ ọ ậ ạ ể d n đ n nh ng h u qu khôn l ng.ẫ ế ữ ậ ả ườ Nh v yư ậ : Đ ki m soát t t l m phát n c ta, c n xác đ nh trách nhi m chínhể ể ố ạ ở ướ ầ ị ệ v n thu c v ngân hàng nhà n c. Ngân hàng nhà n c ph i phát huy t i đa vai tròẫ ộ ề ướ ướ ả ố c a mình thông qua các công c c a chính sách ti n t nói chung (đã trình bày trên)ủ ụ ủ ề ệ ở cũng nh công c nghi p v th tr ng m nói riêng.ư ụ ệ ụ ị ườ ở Đ XU TỀ Ấ Xây d ng nghi p v th tr ng m th c s là m t kênh đ u t h p d n đ i v i cácự ệ ụ ị ườ ở ự ự ộ ầ ư ấ ẫ ố ớ thành viên tham gia M c dù th tr ng m đ c th c hi n theo nguyên t c t nguy n, t c là nh ng ng iặ ị ườ ở ượ ự ệ ắ ự ệ ứ ữ ườ kinh doanh ch ng khoán không b b t bu c mua ho c bán theo m t giá n đ nh, nh ngứ ị ắ ộ ặ ộ ấ ị ư NHTW có th th c hi n đ c yêu c u c a mình b ng vi c đi u ch nh giá sao cho nó trể ự ệ ượ ầ ủ ằ ệ ề ỉ ở nên h p d n đ i tác. ấ ẫ ố Khi mu n thu hút ngay m t l ng ti n trong l u thông đ kìm chố ộ ượ ề ư ể ế l m phát thì lãi su t gi y t có giá ph i cao, ph i h p d n đ có th thu hút thành viênạ ấ ấ ờ ả ả ấ ẫ ể ể tham gia. M t khác c n ph i phát tri n th tr ng th c p nói chung và th tr ng ti n tặ ầ ả ể ị ườ ứ ấ ị ườ ề ệ nói riêng. Đa d ng hàng hóa trên th tr ng mạ ị ườ ở Theo điêu 8̀ quy t đ nh 01/2007/QĐ - NHNN giây t co gia đ c giao dich quaế ị ́ ờ ́ ́ ươ ̣ nghiêp vu thi tr ng m :̣ ̣ ̣ ườ ở Cac lo i giây t có gia đ c Ngân hàng Nhà n c ch p nh n giao d ch qua nghi ṕ ạ ́ ờ ́ ượ ướ ấ ậ ị ệ v th tr ng m ph i có đ các điêu kiên sau đây:ụ ị ườ ở ả ủ ̀ ̣ * Co thê mua, bán đ c và n m trong danh m c các lo i gi y t có giá đ c giaó ̉ ượ ằ ụ ạ ấ ờ ượ d ch qua nghi p v th tr ng m ;ị ệ ụ ị ườ ở * Đ c phát hành băng đông Viêt Nam;ượ ̀ ̀ ̣ * Đ c l u ký t i Ngân hàng Nhà n c tr c khi đăng ký bán;ượ ư ạ ướ ướ * Giây t co gia đ c mua h n ho c bán h n có th i h n còn l i tôi đa la 90 ngay.́ ờ ́ ́ ượ ẳ ặ ẳ ờ ạ ạ ́ ̀ ̀ Theo đi u 8 quy t đ nh s ề ế ị ố 85/2000/QĐ-NHNH14 ngày 09/03/2000 c a Th ng đ củ ố ố NHNN Các lo i gi y t có giá đ c giao d ch thông qua th tr ng mạ ấ ờ ượ ị ị ườ ở * Tín phi u Kho b c.ế ạ * Tín phi u Ngân hàng Nhà n c.ế ướ * Các lo i gi y t có giá ng n h n khác do Th ng đ c Ngân hàng Nhà n c quyạ ấ ờ ắ ạ ố ố ướ đ nh c th trong t ng th i kỳ.ị ụ ể ừ ờ 15 10 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ VN các công c tài chính ch y u giao d ch trên NVTTM bao g m các lo i gi y tỞ ụ ủ ế ị ồ ạ ấ ờ có giá phát hành b ng đ ng Vi t Nam nh : Tín phi u NHNN, trái phi u chính ph (tínằ ồ ệ ư ế ế ủ phi u kho b c, trái phi u kho b c, trái phi u công trình trung ng, trái phi u đ u t doế ạ ế ạ ế ươ ế ầ ư Qu H tr phát hành công trái) và trái phi u chính quy n đ a ph ng do UBND TP.HCMỹ ỗ ợ ế ề ị ươ và TP. Hà N i phát hành.ộ Th c t NHTW các n c s d ng nhi u lo i gi y t có giá khác nhau đ giao d chự ế ướ ử ụ ề ạ ấ ờ ể ị trong nghi p v th tr ng m :ệ ụ ị ườ ở • Trái phi u, tín phi u kho b cề ế ạ • Tín phi u NHTW ế • Ch ng ch ti n g iứ ỉ ề ử • Th ng phi uươ ế • H i phi u c a các ngân hàngố ế ủ • H p đ ng mua l i (Repo)ợ ồ ạ Nh v y h u h t các NHTW th ng th c hi n các nghi p v th tr ng m b ngư ậ ầ ế ườ ự ệ ệ ụ ị ườ ở ằ ch ng khoán kho b c do có tính thanh kho n cao và d trao đ i trên th tr ng nên dứ ạ ả ễ ổ ị ườ ễ đ c các bên ch p nh n trong giao d ch.ượ ấ ậ ị Đ i v i nhi u n c trên th gi i NHTW cho phép s d ng c các trái phi u v i th iố ớ ề ướ ế ớ ử ụ ả ế ớ ờ h n còn l i d i 1 năm đ c giao d ch trong nghi p v th tr ng m nh ng ch v i m cạ ạ ướ ượ ị ệ ụ ị ườ ở ư ỉ ớ ụ tiêu đi u ch nh v n kh d ng c a các ngân hàng và ki m soát lãi su t ng n h n trên thề ỉ ố ả ụ ủ ể ấ ắ ạ ị tr ng ti n t .ườ ề ệ M c dù đã có quy t đ nh 01 và 01 cũng đã quy đ nh v các lo i gi y t có giá s d ngặ ế ị ị ề ạ ấ ờ ử ụ trong nghi p v th tr ng m nh ng trên th c t các giao d ch v n t p trung m t sệ ụ ị ườ ở ư ự ế ị ẫ ậ ở ộ ố lo i gi y t có giá quen thu c, do đó đ phát huy hi u qu nghi p v th tr ng m đạ ấ ờ ộ ể ệ ả ệ ụ ị ườ ở ể th c thi t t nh t chính sách ti n t NHN c n ph i đa d ng hóa h n n a hàng hóa trongự ố ấ ề ệ ầ ả ạ ơ ữ th tr ng m .ị ườ ở Phát tri n th tr ng đ u th u tín phi u, trái phi u kho b c và th tr ng m , đ yể ị ườ ấ ầ ế ế ạ ị ườ ở ẩ m nh ho t đ ng đ i lý phát hành ch ng khoán c a chính ph , tăng s l ng và ch ngạ ạ ộ ạ ứ ủ ủ ố ượ ủ lo i ch ng khoán có đ an toàn và có tính thanh kho n cao.ạ ứ ộ ả V cách th c th c hi nề ứ ự ệ Trên c s lý thuy t NHNN có th phát hành ti n, đ a ti n vào l u thông b ng cácơ ơ ế ể ề ư ề ư ằ cách: Cho các NHTM vay; Mua vào các trái phi u chính ph ; ế ủ 15 11 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ Mua vào ngo i t và cho ngân sách vay ( VN). ạ ệ ở Do đó, đ gi m cung ti n c s , l ng ti n do NHT phát hành, NHT c n th cể ả ề ơ ở ượ ề Ư Ư ầ ự hi n các nghi p v trên theo h ng ng c l iệ ệ ụ ướ ượ ạ . Tăng hay gi m cung ti n c s liên quanả ề ơ ở đ n vi c mua bán trái phi u chính ph trên th tr ng m ch không liên quan đ nế ệ ế ủ ị ườ ở ứ ế vi c phát hành trái phi u chính phệ ế ủ. Vi c phát hành trái phi u chính ph , "đ y nhanhệ ế ủ ẩ t c đ gi i ngân các d án đ u t " không h có tác đ ng rút b t ti n t l u thông v ,ố ộ ả ự ầ ư ề ộ ớ ề ừ ư ề (theo nghĩa là gi m cung ti n). Đó không ph i là nghi p v th tr ng m c a NHNN. ả ề ả ệ ụ ị ườ ở ủ Đ gi m cung ti n, NHNN có th bán ra các trái phi u chính ph đang n m gi (n uể ả ề ể ế ủ ắ ữ ế có). L ng trái phi u này có đ c khi phát hành ti n, ho c phát hành các công c n c aượ ế ượ ề ặ ụ ợ ủ chính NHNN. Đ gi m cung ti n, khi thu đ c ti n v , khác v i tr ng h p phát hànhể ả ề ượ ề ề ớ ườ ợ trái phi u c a chính ph là ti n đ c đ a đi đ u t , NHNN ph i cho chúng "n m ch iế ủ ủ ề ượ ư ầ ư ả ằ ơ trong nh ng két s t l nh l o" c a mình. Nh ng đ ng ti n d th a ch ng ng đe do gâyữ ắ ạ ẽ ủ ữ ồ ề ư ừ ỉ ừ ạ ra l m phát khi chúng "n m ch i trong két s t". ạ ằ ơ ắ Tóm l i, phát hành trái phi u chính ph không ph i là gi i pháp gi m cung ti n, ch ngạ ế ủ ả ả ả ề ố l m phát. Cho nên, vi c NHNN, Chính ph hi v ng và th c hi n gi i pháp này s khôngạ ệ ủ ọ ự ệ ả ẽ th mang l i k t qu nh mong đ i. ể ạ ế ả ư ợ NHTW ph i có kh năng ki m soát và d đoán s bi n đ ng c a l ng v n khả ả ể ự ự ế ộ ủ ượ ố ả d ng trong h th ng ngân hàng.ụ ệ ố Nâng cao năng l c d báo v n kh d ng c a các t ch c tín d ng theo đ nh kỳự ự ố ả ụ ủ ổ ứ ụ ị tháng, quý và dài h n h n đ có quy t đ nh h ng giao d ch phù h p v i đi u ki n thạ ơ ể ế ị ướ ị ợ ớ ề ệ ị tr ng và ho t đ ng kinh doanh c a các t ch c tín d ng.ườ ạ ộ ủ ổ ứ ụ Trong th i gian qua vi c d báo v n kh d ng đ đ a ra ki n ngh cho nghi p v thờ ệ ự ố ả ụ ể ư ế ị ệ ụ ị tr ng m v n còn nhi u khó khăn, k t qu d báo v n kh d ng ch y u mang tínhườ ở ẫ ề ế ả ự ố ả ụ ủ ế ng n h n; ắ ạ Đ th c hi n đ c các gi i pháp này c n phân tích kinh t vĩ mô, ph i h p thu th pể ự ệ ượ ả ầ ế ố ợ ậ thông tin, t ch c h p các thành viên vào đ u tháng, ti p t c hoàn thi n h th ng thôngổ ứ ọ ầ ế ụ ệ ệ ố tin, nh t là thông tin v th tr ng liên ngân hàng.ấ ề ị ườ M r ng thành viên tham giaở ộ Trong th i gian qua ch y u vi c giao d ch l thu c nhi u vào 04 NH Qu c doanh.ờ ủ ế ệ ị ệ ộ ề ố Tham gia giao d ch trên th tr ng này th i gian qua, các ngân hàng th ng m i c ph n,ị ị ườ ờ ươ ạ ổ ầ chi nhánh Ngân hàng n c ngoài và Ngân hàng liên doanh có quy mô nh đa s v n cònướ ỏ ố ẫ đ ng ngoài cu c, nên ph n nào h n ch hi u qu c a th tr ng. ứ ộ ầ ạ ế ệ ả ủ ị ườ Vì v y Ngân hàng nhà n c c n t o đi u ki n cho các Ngân hàng có quy mô nhậ ướ ầ ạ ề ệ ỏ h n có đi u ki n đ c tham gia nghi p v th tr ng m .ơ ề ệ ượ ệ ụ ị ườ ở Đa d ng kì h n giao d chạ ạ ị Th i đi m cu i năm 2007, NHNN đã tăng c ng h n kh i l ng chào bán trongờ ể ố ườ ơ ố ượ t ng phiên, đa d ng hóa kỳ h n. C th tháng 08/2007 đ i v i tín phi u NHNN đã b sungừ ạ ạ ụ ể ố ớ ế ổ thêm 03 kỳ h n dài h n là 182 ngày (6 tháng), 273 ngày (9 tháng) và 364 ngày (12 tháng).ạ ơ 15 12 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ Tháng 11/2007 NHNN ti p t c tăng c ng chào bán và đa d ng hóa các kỳ h n tín phi uế ụ ườ ạ ạ ế (28, 56, 84, 112, 140, 182 và 364 ngày) trong đó các kỳ h n 84, 182, 364 ngày đ c chàoạ ượ bán trong t t c các ngày làm vi c.ấ ả ệ => Tuy nhiên đa ph n các kỳ h n giao d ch ch y u ph bi n t 06 tháng tr l iầ ạ ị ủ ế ổ ế ừ ở ạ vì v y c n ti p t c đa d ng các giao d ch khác nhau trong m t phiên giao d ch đ cácậ ầ ế ụ ạ ị ộ ị ể NHTM có đi u ki n l a ch n tham gia đ t th u phù h p v i nhu c u đi u ti t v nề ệ ự ọ ặ ầ ợ ớ ầ ề ế ố kh d ng c a mình.ả ụ ủ C i ti n v công nghả ế ề ệ T c đ đ ng truy n t các thành viên tham gia đ n C c tin h c NHNN còn ch m, doố ộ ườ ề ừ ế ụ ọ ậ v y hay x y ra tình tr ng quá t i vào lúc cao đi m khi các NH cùng truy c p. Vi c thayậ ả ạ ả ể ậ ệ đ i đ a ch IP c a máy ch c a C c tin h c NHNN không có thông báo tr c cho các NHổ ị ỉ ủ ủ ủ ụ ọ ướ thành viên tham gia khi n cho vi c giao d ch c a các NHTM b đ ng và ph i m t nhi uế ệ ị ủ ị ộ ả ấ ề th i gian m i k p gi giao d ch. Ch ng trình ph n m m v n ch a th c hi n đăng kí gi yờ ớ ị ờ ị ươ ầ ề ẫ ư ự ệ ấ t có giá qua m ng mà v n ph i th c hi n b ng văn b n (ph i mang b n g c lên S GDờ ạ ẫ ả ự ệ ằ ả ả ả ố ở NHNN tr c 10h sáng c a ngày giao d ch).ướ ủ ị Các giao d ch qua m ng ch a đ c đ n gi n hoá. NHNN cũng cho r ng, h n ch khácị ạ ư ượ ơ ả ằ ạ ế n a c a NVTTM còn do c s h t ng thông tin, đ ng truy n ch a đáp ng đ c so v iữ ủ ơ ở ạ ầ ườ ề ư ứ ượ ớ yêu c u th c t . Vì th , th i gian giao d ch còn kéo dài, có lúc b t c ngh nầ ự ế ế ờ ị ị ắ ẽ => Ti p t c nâng c p các thi t b và t c đ đ ng truy n cũng nh hoàn thi n ph nế ụ ấ ế ị ố ộ ườ ề ư ệ ầ m m th tr ng m đ các thành viên tham gia th c hi n nhanh chóng, d dàng h n, ti tề ị ườ ở ể ự ệ ễ ơ ế ki m đ c th i gian.ệ ượ ờ Cuc Công nghê tin hoc ngân hang có trách nhi m: Cài đ t ch ng trinh phân mêm vạ̀ ̣ ̣ ̀ ệ ặ ươ ̀ ̀ ̀ đ m b o h t ng m ng truy n thông cho nghi p v th tr ng m ho t đ ng n đ nh, anả ả ạ ầ ạ ề ệ ụ ị ườ ở ạ ộ ổ ị toàn va b o m t; Quy đ nh mã s , mã khoá, khoá ký ch ký đi n t cho nh ng ng i tham̀ ả ậ ị ố ữ ệ ử ữ ườ gia nghi p v th tr ng m c a Ngân hàng Nhà n c và các thành viên tham gia nghi pệ ụ ị ườ ở ủ ướ ệ v th tr ng m ..ụ ị ườ ở Đ n gi n hóa th t c hành chínhơ ả ủ ụ : Hi n t i các th t c v đăng ký, l u ký gi y t cóệ ạ ủ ụ ề ư ấ ờ giá, th t c v l p h p đ ng v n còn khá ph c t p. M c dù các th t c giao d ch NVTTMủ ụ ề ậ ợ ồ ẫ ứ ạ ặ ủ ụ ị đã ti p t c đ c c i ti n và hoàn thi n song do v n còn m t s th t c ph c t p, nhế ụ ượ ả ế ệ ẫ ộ ố ủ ụ ứ ạ ả h ng đ n ho t đ ng c a các thành viên tham gia. H p đ ng mua/bán gi y t có giá đãưở ế ạ ộ ủ ợ ồ ấ ờ đ c kí b ng ch kí đi n t r i nh ng v n ph i kí b ng văn b n, đóng d u và Fax lênượ ằ ữ ệ ử ồ ư ẫ ả ằ ả ấ NHNN. Th i gian đ rút đ c gi y t có giá ra kh i NHNN ph i ch đ i lâu (kho ng 5-7ờ ể ượ ấ ờ ỏ ả ờ ợ ả ngày n u r i vào th 7, CN), do công văn c a NHNN đ c g i đ n Trung tâm Giao d chế ơ ứ ủ ượ ử ế ị ch ng khoán TP HCM b ng đ ng th th ng trong khi TT GDCK TP HCM ch b n g cứ ằ ườ ư ườ ờ ả ố c a NHNN g i t i m i hoàn t t th t c báo có cho khách hành c a mình. ủ ử ớ ớ ấ ủ ụ ủ => Đ n gi n h n các th t c hành chính, ti p t c xem xét hoàn thi n các qui đ nh vơ ả ơ ủ ụ ế ụ ệ ị ề nghi p v th tr ng m .ệ ụ ị ườ ở 15 13 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ Ph i h p hi u qu h n gi a các b ph n ch c năng nh S giao d ch NHTW,ố ợ ệ ả ơ ữ ộ ậ ứ ư ở ị NHTW, V tín d ng, V chính sách - ti n t , V k toán – tài chính…ụ ụ ụ ề ệ ụ ế Vào ngay thông bao, S Giao dich Ngân hang Nha n c g i thông báo mua ho c bán gi ỳ ́ ở ̣ ̀ ̀ ướ ử ặ ấ t co gia cho các thành viên qua mang may vi tinh. Vào ngày đ u th u, các t ch c tínờ ́ ́ ̣ ́ ́ ấ ầ ổ ứ d ng căn c vào thông báo mua ho c bán gi y t có giá c a Ngân hàng Nhà n c đ n pụ ứ ặ ấ ờ ủ ướ ể ộ đ n d th u đăng ký mua ho c bán v i S Giao d ch Ngân hàng Nhà n c cũng qua m ngơ ự ầ ặ ớ ở ị ướ ạ máy vi tính. Thông đôc Ngân hang Nha n c giao cho Giam đôc S Giao dich Ngân hang Nha n c tố ́ ̀ ̀ ướ ́ ́ ở ̣ ̀ ̀ ướ ̉ ch c th c hiên xet thâu v i s ch ng kiên cua thanh viên trong Ban Điêu hanh nghiêp vu thiứ ự ̣ ́ ̀ ớ ự ứ ́ ̉ ̀ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ tr ng m . Đ ng th i, viêc xet thâu đ c th c hiên theo nôi dung thông báo cua Ban Điêuườ ở ồ ờ ̣ ́ ̀ ượ ự ̣ ̣ ̉ ̀ hanh nghiêp v th tr ng m , Quy ch này va Quy trình nghi p v th tr ng m . Khi có̀ ̣ ụ ị ườ ở ế ̀ ệ ụ ị ườ ở k t qu đ u th u, Ngân hàng Nhà n c thông báo k t qu đâu thâu cho cac tô ch c tinế ả ấ ầ ướ ế ả ́ ̀ ́ ̉ ứ ́ dung tham gia đâu thâu qua mang may vi tinh.̣ ́ ̀ ̣ ́ ́ V Tín d ng có trách nhi m: Ph i h p v i các đ n v có liên quan ch trì th c hi n Quyụ ụ ệ ố ợ ớ ơ ị ủ ự ệ ch này; Cung câp thông tin vê hoat đông tai câp vôn cho Ban Điêu hanh nghiêp vu thiế ́ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ tr ng m ; Trinh Thông đôc Ngân hang Nhà n c quy đ nh danh m c các lo i gi y t cóườ ở ̀ ́ ́ ̀ ướ ị ụ ạ ấ ờ giá, t l chênh l ch gi a giá tr gi y t có giá t i th i đi m đ nh giá và giá thanh toán, tỷ ệ ệ ữ ị ấ ờ ạ ờ ể ị ỷ l giao d ch c a các lo i gi y t có giá qua nghi p v th tr ng m trong t ng th i kỳ.ệ ị ủ ạ ấ ờ ệ ụ ị ườ ở ừ ờ Vu Chinh sach tiên tê có trách nhi m: Quan ly, theo doi va cung câp kêt qua d báo vôn khạ ́ ́ ̀ ̣ ệ ̉ ́ ̃ ̀ ́ ́ ̉ ự ́ ̉ dung cua cac tô ch c tin dung cho Ban Điêu hanh nghi p v th tr ng m theo quy đ nḥ ̉ ́ ̉ ứ ́ ̣ ̀ ̀ ệ ụ ị ườ ở ị t i Quy chê quan lý vôn kha dung; Đê xuât v i Ban Điêu hanh nghiêp vu thi tr ng m vêạ ́ ̉ ́ ̉ ̣ ̀ ́ ớ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ườ ở ̀ khôi l ng cac loai giây t có giá cân mua, cân bán, ph ng th c mua ho c bán, th i h ń ượ ́ ̣ ́ ờ ̀ ̀ ươ ứ ặ ờ ạ cân mua hoăc bán va d kiên các m c lai suât ap dung khi mua, ban giây t co gia; Ph ì ̣ ̀ ự ́ ứ ̃ ́ ́ ̣ ́ ́ ờ ́ ́ ố h p v i V Tín d ng, S Giao d ch Ngân hàng Nhà n c tham m u cho Th ng đ c Ngânợ ớ ụ ụ ở ị ướ ư ố ố hàng Nhà n c quy đ nh v danh m c các lo i gi y t có giá, t l chênh l ch gi a giá trướ ị ề ụ ạ ấ ờ ỷ ệ ệ ữ ị gi y t có giá t i th i đi m đ nh giá và giá thanh toán, t l giao d ch c a các lo i gi y tấ ờ ạ ờ ể ị ỷ ệ ị ủ ạ ấ ờ có giá qua nghi p v th tr ng m trong t ng th i kỳ.ệ ụ ị ườ ở ừ ờ Trách nhi m c a S Giao dich Ngân hang Nhà n c g m có: Xem xet, công nh n tô ch cệ ủ ở ̣ ̀ ướ ồ ́ ậ ̉ ứ tin d ng là thanh viên tham gia nghiêp v thi tr ng m ; Th c hiên cac giao dich mua, bań ụ ̀ ̣ ụ ̣ ườ ở ự ̣ ́ ̣ ́ giây t co gia v i các tô ch c tin dung; Ban hành Quy trình nghi p v th tr ng m ; Phôí ờ ́ ́ ớ ̉ ứ ́ ̣ ệ ụ ị ườ ở ́ h p v i Vu Tín dung và Vu Chính sach tiên t tham m u cho Th ng đ c Ngân hàng Nhàợ ớ ̣ ̣ ̣ ́ ̀ ệ ư ố ố n c quy đ nh v danh m c các lo i gi y t có giá, t l chênh l ch gi a giá tr gi y tướ ị ề ụ ạ ấ ờ ỷ ệ ệ ữ ị ấ ờ có giá t i th i đi m đ nh giá và giá thanh toán, t l giao d ch c a các lo i gi y t có giáạ ờ ể ị ỷ ệ ị ủ ạ ấ ờ qua nghi p v th tr ng m trong t ng th i kỳ; Tham m u cho Ban Điêu hành nghiêp vuệ ụ ị ườ ở ừ ờ ư ̀ ̣ ̣ thi tr ng m xac đinh c câu, th i han cân mua, ban cua cac loai giây t co giá; Th c hiêṇ ườ ở ́ ̣ ơ ́ ờ ̣ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ́ ờ ́ ự ̣ thanh toán va hach toan kê toan theo quy đinh; Tông h p, theo doi va bao cao cac thông tiǹ ̣ ́ ́ ́ ̣ ̉ ợ ̃ ̀ ́ ́ ́ vê nghi p vu thi tr ng m g i Ban Điêu hanh nghiêp vu thi tr ng m , Vu Tin dung và ệ ̣ ̣ ườ ở ử ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ườ ở ̣ ́ ̣ ̀ Vu Chinh sach tiên tê; Qu n lý và cung c p thông tin v nghi p v th tr ng m cho ṭ ́ ́ ̀ ̣ ả ấ ề ệ ụ ị ườ ở ổ ch c tín d ng qua trang tin nghi p v th tr ng m .ứ ụ ệ ụ ị ườ ở Vu Kê toan-Tài chinh ch u trách nhi m h ng dân quy trinh hach toan kê toán liên quan đêṇ ́ ́ ́ ị ệ ướ ̃ ̀ ̣ ́ ́ ́ nghiêp vu th tr ng ṃ ̣ ị ườ ở. 15 14 S d ng nghi p v th tr ng m trong vi c đi u hành chính sách ti n t qu c gia Vi t Nam hi n nay.ử ụ ệ ụ ị ườ ở ệ ề ề ệ ố ở ệ ệ K T LU NẾ Ậ Tr c đây, các NHTMCP đôi khi b ph thu c v n vào các NHTMQD d n đ n dướ ị ụ ộ ố ẫ ế ễ ph n ng dây chuy n khi các NHTMQD đ ng th i b thi u v n do khách hàng đ ng lo tả ứ ề ồ ờ ị ế ố ồ ạ rút ti n, đ c bi t là vào nh ng th i đi m nh y c m trong năm khi mà th tr ng v n cóề ặ ệ ữ ờ ể ạ ả ị ườ ố bi n đ ng l n. ế ộ ớ Thông qua kênh giao d ch NVTTM , NHNN ph i làm sao phát huy vai trò là “ị ả ng iườ cho vay cu i cùngố ” trên th tr ng, h tr v n k p th i cho các NHTM, đ c bi t trong d pị ườ ỗ ợ ố ị ờ ặ ệ ị giáp T t D ng l ch và T t Âm l ch khi nhu c u chi tiêu c a ng i dân l n.ế ươ ị ế ị ầ ủ ườ ớ 15 15