Chuyên đề Tiếp cận hệ thống thông tin kế toán

Bùi Quang Hùng - Khoa Kế toán - Kiểm toán, ĐH Kinh Tế TP.HCM 1 1 CHUYÊN ĐỀ 1 TIẾP CẬN HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN Accounting Information Systems (AIS) Bùi Quang Hùng (bqhung@ueh.edu.vn) GV khoa Kế toán – Kiểm toán UEH 2 NỘI DUNG
Tiếp cận hệ thống
Các thành phần của AIS
Vai trò của AIS đối với doanh nghiệp
Tiếp cận AIS theo hoạt động 3 Hệ thống Là một tổng thể bao gồm các bộ phận, thành phần có mối quan hệ với nhau để thực hiện những mục tiêu chung nhất định B A C D Mục tiêu Tiếp cận hệ thống
Xác định mục tiêu
Nhận diện các thành phần, các mối quan hệ
Xác định những nền tảng, nguyên tắc chung
Mô hình hoá Bùi Quang Hùng - Khoa Kế toán - Kiểm toán, ĐH Kinh Tế TP.HCM 2 Tiếp cận hệ thống 5 Đầu vào Xử lý Kết quả Kiểm soát - phản hồi Lưu trữ Môi trường ảnh hưởng Các thành phần Mục tiêu Tính chất của hệ thống
Đa phương cách để đạt mục tiêu
Khả năng đáp ứng/Linh hoạt
Chồng lắp
Đa kết nối/ tương tác
Tồn tại các hệ thống con – Mục tiêu mâu thuẫn – Lợi ích nhóm 6 7 Hệ thống thông tin kế toán Mục tiêu DN Tạo và tối đa hoá giá trị của doanh nghiệp (cho các đối tượng hữu quan) Chức năng Kế toán Cung cấp các thông tin hỗ trợ hoạch định, thực hiện, kiểm soát, đánh giá các hoạt động của DN AIS Cấu trúc thiết lập nhằm phản ánh hoạt động KD, cung cấp thông tin kế toán (cho các đối tượng hữu quan) 8 Các thành phần của AIS Thu thập dữ liệu Xử lý Thông tin K iể m soát Lưu trữ Chứng từ Tài khoản Đối tượng chi tiết Nội dung Tổ chức/phân công Phương thức Báo cáo tài chính Sổ sách kế toán Báo cáo quản trị Bùi Quang Hùng - Khoa Kế toán - Kiểm toán, ĐH Kinh Tế TP.HCM 3 Chức năng của AIS
AIS là 1 hệ thống xử lý các nghiệp vụ (bán hàng, mua hàng, sản xuất…)
Yêu cầu: – Hạn chế rủi ro – Chính sách, quy trình, thủ tục kiểm soát phù hợp – Bảo đảm an toàn các nguồn lực của DN – Phản ánh chính xác quá trình kinh doanh 9 Chức năng của AIS
AIS là 1 hệ thống xử lý dữ liệu, cung cấp thông tin.
Yêu cầu: –Tin cậy, chính xác –Nhất quán –An toàn –Toàn vẹn –… 10 Chức năng của AIS
AIS là 1 hệ thống con trong hệ thống thông tin của doanh nghiệp trong việc hỗ trợ ra các quyết định ở các cấp độ
Yêu cầu: – Sự phù hợp – Chuẩn hoá – Tương thích – Phân chia chức năng 11Bán Hàng Kế toán … Nhân sự Chiến lược Quản lý Tác nghiệp 12 AIS và Quản Trị Doanh Nghiệp Hoạch định Tổ chức, thực hiện Kiểm soát, đánh giá Hoạt động kinh doanh AIS Dữ liệu Xác lập Điều khiển Quản trị doanh nghiệp Thông tin đo lường Bùi Quang Hùng - Khoa Kế toán - Kiểm toán, ĐH Kinh Tế TP.HCM 4 13 Vai trò của AIS Ghi nhận các hoạt động Phân tích thông tin Hoạch định chiến lược Thiết lập, kiểm soát Thiết lập, cung cấp thông tin Chuỗi giá trị của doanh nghiệp Giá trị thấp Giá trị cao IT thực hiện IT hỗ trợ 14 AIS truyền thống và hiện tại… AIS Thông tin Hoạt động kinh doanh  Chọn lọc nghiệp vụ  Giới hạn nội dung  Trùng lắp  Tách rời HĐKD của DN  Vai trò hạn chế trong 1 môi trường luôn biến động 15 Môi trường kinh doanh luôn biến động… Môi trường kinh doanh Economic Social Political Technology Quản trị, điều hành doanh nghiệp theo mục tiêu 16 Tổ chức AIS theo hoạt động Hoạt động của quá trình kinh doanh Yêu cầu thông tin Kho dữ liệu Người sử dụng thông tin  Thu thập dữ liệu theo các hoạt động của quá trình KD  Hợp nhất dữ liệu toàn DN  Gắn AIS với các hoạt động kinh doanh của DN  Thông tin cung cấp linh hoạt Bùi Quang Hùng - Khoa Kế toán - Kiểm toán, ĐH Kinh Tế TP.HCM 5 17 Hoạt động/ Sự kiện (Event) Nguồn lực (Resources) Đối tượng (Agent) Mô hình REAL Dữ liệu thu thập Nơi chốn (Location) Tiếp cận như thế nào 18 Hoạt động và chu trình kinh doanh Quá trình kinh doanh Hoạt động A Hoạt động … Hoạt động B Hoạt động C Chu trình DT Chu trình CP Chu trình SX Chu trình TC Chu trình NsựHoạt động … Hoạt động … 19 Chu trình kinh doanh
Tập hợp các hoạt động trong cùng 1 nội dung trao đổi, chuyển hoá nguồn lực của doanh nghiệp Bao gồm: – Chu trình doanh thu – Chu trình chi phí – Chu trình sản xuất – Chu trình nhân sự – Chu trình tài chính 20 Chu trình kinh doanh
Chu trình doanh thu: Tập hợp các hoạt động liên quan đến quá trình cung cấp hàng hóa/dịch vụ và thu tiền.
Chu trình chi phí: Tập hợp các hoạt động liên quan đến quá trình mua hàng hóa/dịch vụ và thanh toán.
Chu trình sản xuất: Tập hợp các hoạt động liên quan đến quá trình chuyển hóa các yếu tố đầu vào thành sản phẩm hoàn thành.
Chu trình nhân sự: Tập hợp các hoạt động liên quan đến quá trình tuyển dụng và trả lương
Chu trình tài chính: Tập hợp các hoạt động liên quan đến quá trình huy động, sử dụng vốn và phân phối kết quả sử dụng vốn Bùi Quang Hùng - Khoa Kế toán - Kiểm toán, ĐH Kinh Tế TP.HCM 6 21 Các quá trình và hoạt động trong chu trình Chu trình kinh doanh Các quá trình vận động của nguồn lực Thực hiện Xét duyệt Ghi nhận/ theo dõi Nguồn lực đi vào Nguồn lực đi ra Quá trình điều chỉnh Chu trình Quá trình Hoạt động 22 Tiếp cận AIS theo các chu trình/hoạt động Chu trình Quá trình/ Hoạt động Quy trình/ lưu trữ Kiểm soát Báo cáo Thu thập dữ liệu Phân công bộ máy 23 Tiếp cận thu thập dữ liệu Chu trình kinh doanh Quá trình Chứng từ, tài khoản, các đối tượng chi tiết 24 Tiếp cận hệ thống báo cáo Báo cáo theo các hoạt động Bảng kê các hoạt động/sự kiện trong kỳ Phân tích hoạt động theo đối tượng/nguồn lực liên quan Báo cáo theo các đối tượng/nguồn lực Danh mục các đối tượng/nguồn lực Báo cáo tình trạng các đối tượng/nguồn lực Quá trình Các chu trình Bùi Quang Hùng - Khoa Kế toán - Kiểm toán, ĐH Kinh Tế TP.HCM 7 25 Báo cáo hoạt động Hoạt động Bảng kê các hoạt động/sự kiện trong kỳ Bảng kê bán hàng Từ ngày…đến… SHĐ Ngày KH Giá trị 001 12/3 ABC 1,000 002… Phân tích các hoạt động theo đối tượng/nguồn lực liên quan Báo cáo bán hàng theo KH Từ ngày…đến… KH SHĐ Ngày Giá trị ABC 001 12/3 1,000 002 15/3 3,000 EFG 023 20/3 4,000 Các bảng kê đơn hàng, bán hàng, xuất kho, giao hàng, thu tiền Báo cáo các hoạt động theo khách hàng, nhân viên, hàng hóa… 26 Báo cáo đối tượng/nguồn lực Các đối tượng/nguồn lực Danh sách các đối tượng/nguồn lực sử dụng Bảng kê hàng tồn kho Ngày:… Kho Mã HH SLtồn Giá trị A PC-03 100 1,000,000 A PC-04 50 500,000 Báo cáo tình trạng các đối tượng/nguồn lực Danh mục hàng tồn kho Kho Mã HH Tên ĐVT Điểm ĐH 1 PC-03 B Cái 90 2 PC-04 C Cái 10 Các bảng kê hàng hóa, khách hàng, nhân viên BH… Báo cáo tình hình hàng tồn kho, dư nợ khách hàng, phân tích tuổi nợ… 27 Tiếp cận quy trình xử lý Chu trình Dòng dữ liệu Các hoạt động Bộ phận, Đối tượng? Chứng từ, Tập tin? Thủ công, Máy? Lưu đồ luân chuyển DFD Quá trình 28 Tiếp cận bộ máy kế toán Chu trình Nội dung xử lý của kế toán Phương thức xử lý Nguồn nhân lực Tổ chức bộ máy kế toán và lưu đồ mô tả quy trình xử lý Quá trình Bùi Quang Hùng - Khoa Kế toán - Kiểm toán, ĐH Kinh Tế TP.HCM 8 29 Tiếp cận kiểm soát Quá trình KS nghiệp vụ KS ứng dụng KS chung KS xét duyệt, thực hiện quá trình KD KS hoạt động ghi nhận dữ liệu KS tiếp cận, duy trì hệ thống Chu trình 30 Đánh giá hệ thống kế toán Chu trình Quá trình/ Hoạt động Quy trình/b ộ máy Kiểm soát Báo cáo Thu thập dữ liệu Yêu cầu thông tin/yêu cầu quản lý Đánh giá Mục tiêu/ Yêu cầu Tiếp cận 31 Vận dụng
Tiếp cận hệ thống kế toán của công ty X
Đánh giá hệ thống kế toán của công ty X
Tổ chức hệ thống kế toán của công ty X để đáp ứng yêu cầu đặt ra. 32 Đề tài thuyết trình và làm tiểu luận
Chọn và mô tả hệ thống kế toán tổ chức cho chu trình doanh thu tại 1 DN thực tế trong môi trường xử lý bằng máy (1 đề tài)
Chọn và mô tả hệ thống kế toán tổ chức cho chu trình chi phí tại 1 DN thực tế trong môi trường xử lý bằng máy (1 đề tài)
Chọn và mô tả hệ thống kế toán tổ chức cho chu trình sản xuất tại 1 DN thực tế trong môi trường xử lý bằng máy (1 đề tài) Bùi Quang Hùng - Khoa Kế toán - Kiểm toán, ĐH Kinh Tế TP.HCM 9 33 Gợi ý hướng nghiên cứu
Tổ chức kế toán doanh nghiệp theo hoạt động
Xây dựng quy trình, nội dung tổ chức công tác kế toán trong điều kiện sử dụng phần mềm kế toán, ứng dụng ERP
Tác động, ảnh hưởng của AIS đến kết quả hoạt động của DN 34 Tài liệu tham khảo
Hệ thống thông tin kế toán, BM HTTTKT, khoa KTKT, UEH
Accounting Information Systems, Ulric J. Gelinas, Jr, Steve G. Sutton, 5e (Chapter 1,2,4,10,11,12,13,14,15 )
Accounting Information Systems, Marshall B.Romney, 12e (Chapter 1, 3,12,13,14,15,16)
B.Q.Hùng, “Ứng dụng công nghệ thông tin trong doanh nghiệp và vấn đề đặt ra trong công tác kế toán”, Tạp chí phát triển kinh tế 6/2009
B.Q.Hùng, “Vận dụng mô hình REA để thu thập thông tin cho quá trình tổ chức hệ thống thông tin kế toán", Tạp chí phát triển kinh tế 8/2009