Bình luận các biện pháp bình ổn tỷ giá (liên hệ Việt Nam)

h n ch nh t đ nh, b i l lãi su t và t giá ch có m iữ ạ ế ấ ị ở ẽ ấ ỷ ỉ ố quan h tác đ ng qua l i l n nhau m t cách gián ti p, ch không ph i là m i quan h tr c ti p vàệ ộ ạ ẫ ộ ế ứ ả ố ệ ự ế nhân qu . ả Các y u t đ hình thành lãi su t và t giá không gi ng nhau. Lãi su t bi n đ ng do tác đ ngế ố ể ấ ỷ ố ấ ế ộ ộ c a quan h cung c u c a v n cho vay. Lãi su t có th bi n đ ng trong ph m vi t su t l i nhu nủ ệ ầ ủ ố ấ ể ế ộ ạ ỷ ấ ợ ậ bình quân và trong m t tình hình đ c bi t, có th v t quá t su t l i nh n bình quân. Còn t giáộ ặ ệ ể ượ ỷ ấ ợ ậ ỷ h i đoái thì do quan h cung c u v ngo i h i quy t đ nh, mà quan h này l i do tình hình c a cánố ệ ầ ề ạ ố ế ị ệ ạ ủ cân thanh toán d th a hay thi u h t quy t đ nh. ư ừ ế ụ ế ị Nh v y là nhân t hình thành lãi su t và t giá không gi ng nhau, do đó bi n đ ng c a lãi su tư ậ ố ấ ỷ ố ế ộ ủ ấ (lên cao ch ng h n) không nh t thi t đ a đ n t giá h i đoái bi n đ ng theo ( h xu ng ch ngẳ ạ ấ ế ư ế ỷ ố ế ộ ạ ố ẳ h n). ạ Lãi su t lên cao có th thu hút v n ng n h n c a n c ngoài ch y vào, nh ng khi tình hìnhấ ể ố ắ ạ ủ ướ ạ ư chính tr , kinh t và ti n t trong n c không n đ nh, thì không nh t thi t th c hi n đ c, b i vìị ế ề ệ ướ ổ ị ấ ế ự ệ ượ ở v i v n n c ngoài, v n đ lúc đó l i đ t ra tr c tiên là s đ m b o an toàn cho s v n chớ ố ướ ấ ề ạ ặ ướ ự ả ả ố ố ứ không ph i là v n đ thu hút đ c lãi nhi u. ả ấ ề ượ ề Đ minh ho v n đ này, có th s d ng hai ví d đi n hình trong l ch s .ể ạ ấ ề ể ử ụ ụ ể ị ử M t là, tr c th chi n 2, Anh là m t trong nh ng n c đi n hình v vi c s d ng lãi su t chi tộ ướ ế ế ộ ữ ướ ể ề ệ ử ụ ấ ế kh u đ can thi p vào th tr ng h i đoái và đã thu đ c nhi u k t qu đáng k , do n n kinh tấ ể ệ ị ườ ố ượ ề ế ả ể ề ế và ti n t n c Anh lúc đó khá n đ nh.ề ệ ướ ổ ị Hai là, có th l y cu c kh ng ho ng USD th i kỳ 1971-1973 làm ví d . T ng th ng M Nixon, đãể ấ ộ ủ ả ờ ụ ổ ố ỹ ph i áp d ng nh ng bi n pháp kh n c p đ c u nguy cho USD b ng cách tăng lãi su t chi t kh uả ụ ữ ệ ẩ ấ ể ứ ằ ấ ế ấ lên r t cao đ thu hút v n ng n h n trên th tr ng ti n t qu c t . Vào lúc này, m c dù lãi su tấ ể ố ắ ạ ị ườ ề ệ ố ế ặ ấ trên th tr ng New York cao g p r i th tr ng London, g p 3 l n th tr ng Frankfurk, nh ngị ườ ấ ưỡ ị ườ ấ ầ ị ườ ư v n ng n h n cũng không đ c chuy n vào M mà l i đ a đ n Tây Đ c và Nh t B n, dù r ngố ắ ạ ượ ể ỹ ạ ư ế ứ ậ ả ằ các n c này th c hi n chính sách lãi su t th p, vì lúc đó USD đang đ ng bên b c a nguy c m tướ ự ệ ấ ấ ứ ờ ủ ơ ấ giá. Nh v yư ậ , chính sách lãi su t chi t kh u cũng ch có nh h ng nh t đ nh ấ ế ấ ỉ ả ưở ấ ị và có gi i h n đ iớ ạ ố v i t giá h i đoái, b i vì gi a t giá và lãi su t ch có quan h lôgic ch không ph i quan h nhânớ ỷ ố ở ữ ỷ ấ ỉ ệ ứ ả ệ qu , lãi su t không ph i là nhân t duy nh t quy t đ nh s v n đ ng v n gi a các n c. ả ấ ả ố ấ ế ị ự ậ ộ ố ữ ướ Tuy nhiên, không nên hoàn toàn coi th ng chính sách chi t kh u. N u tình hình ti n t c aườ ế ấ ế ề ệ ủ các n c đ u đ i th nh nhau, thì ph ng h ng đ u t ng n h n v n h ng vào nh ng n cướ ề ạ ể ư ươ ướ ầ ư ắ ạ ẫ ướ ữ ướ có lãi su t cao. Do v y, hi n nay chính sách lãi su t chi t kh u v n có ý nghĩa c a nó. Đ ng th i,ấ ậ ệ ấ ế ấ ẫ ủ ồ ờ can thi p vào t giá là ph i có m t th tr ng v n (nh t là th tr ng v n ng n h n) đ m nh, tệ ỷ ả ộ ị ườ ố ấ ị ườ ố ắ ạ ủ ạ ự do và linh ho t: tài kho n v n đã đ c m c a.ạ ả ố ượ ở ử Liên h Vi t Namệ ở ệ Trong quý 1/2008, có nh ng lúc t giá USD liên ngân hàng xu ng d i 16.000 và t giá thữ ỷ ố ướ ỷ ị tr ng t do th m chí còn th p h n trong ngân hàng. Trong kho ng th i gian này, Chính ph vàườ ự ậ ấ ơ ả ờ ủ NHNN đang đ y m nh vi c ki m ch l m phát, s d ng bi n pháp ti n t th t ch t, tăng lãi su tẩ ạ ệ ề ế ạ ử ụ ệ ề ệ ắ ặ ấ c b n t 8,25%/năm (tháng 12/2007) lên 8,75%/năm (tháng 2/2008). NHNN không th c hi n muaơ ả ừ ự ệ ngo i t USD nh m h n ch vi c b m ti n ra l u thông, tăng biên đ t giá USD/VND tạ ệ ằ ạ ế ệ ơ ề ư ộ ỷ ừ 0,75%/năm lên 1%/năm trong ngày 10/03/2008. Nh ng ch qua đ u quý 2, t giá l i tăng đ n chóng m t, có lúc đã lên t i 19.500. NHNN đãư ỉ ầ ỷ ạ ế ặ ớ quy t đ nh n i biên đ dao đ ng t ế ị ớ ộ ộ ừ +1% lên +2% (t ngày 26/06/08) đ ng th i tri n khai hàng lo từ ồ ờ ể ạ các bi n pháp khác: ki m soát ch t các đ i lý thu đ i ngo i t , tăng c ng truy n thông, công bệ ể ặ ạ ổ ạ ệ ườ ề ố d tr ngo i h i c a Vi t Nam (đi u ch a h có ti n l t i Vi t Nam) và tăng m c lãi su t c aự ữ ạ ố ủ ệ ề ư ề ề ệ ạ ệ ứ ấ ủ đ ng n i t … Nh đó, t giá đã d n d u l i và duy trì m c ~ 16.500 cho đ n h t quý 3/08.ồ ộ ệ ờ ỷ ầ ị ạ ở ứ ế ế 6 T cu i năm 2008 đ n nay, suy thoái kinh t đã tác đ ng m nh đ n ngu n cung ngo i t c aừ ố ế ế ộ ạ ế ồ ạ ệ ủ Vi t Nam; c ng thêm tâm lý găm gi ngo i t c a dân c và các thành ph n kinh t đã d n đ nệ ộ ữ ạ ệ ủ ư ầ ế ẫ ế tình tr ng khan hi m ngo i t , làm cho t giá ngo i t luôn nóng, ph bi n m c ~ 18.000.ạ ế ạ ệ ỷ ạ ệ ố ế ở ứ NHNN đã thêm hai l n đi u ch nh biên đ dao đ ng t giá (ầ ề ỉ ộ ộ ỷ +3% t 06/11/08 và ừ +5% t 23/03/09)ừ và tri n khai m t s công c can thi p khác, trong đó ể ộ ố ụ ệ Ngân hàng Nhà n c đã quy t đ nh gi i h nướ ế ị ớ ạ lãi su t ti n g i b ng USD m c 1%,ấ ề ử ằ ở ứ khi VND đang có lãi su t ti n g i m c ấ ề ử ở ứ 10,49%/năm. Đây đ c xem là m t “cú hích” m nh khi nh h ng tr c ti p đ n l i ích c a các t ch c kinh t cóượ ộ ạ ả ưở ự ế ế ợ ủ ổ ứ ế ti n g i b ng USD, khi lãi su t tr c đó đ c h ng có t 4% - 4,5%/năm. Vì v y, t giá ngo iề ử ằ ấ ướ ượ ưở ừ ậ ỷ ạ t đang d n n đ nh, nhu c u ngo i t trong thanh toán nh ng m t hàng thi t y u đ c đáp ngệ ầ ổ ị ầ ạ ệ ữ ặ ế ế ượ ứ c b n đ y đ .ơ ả ầ ủ Chúng ta có th th y rõ h n s bi n đ ng c a t giá qua di n bi n lãi su t c b n t đ u nămể ấ ơ ự ế ộ ủ ỷ ễ ế ấ ơ ả ừ ầ 2008 đ n nay:ế Di n ti n lãi su t c b nễ ế ấ ơ ả Tr c 1/2/2008ướ 8,25% T 1/2/2008 đ n 19/5/2008ừ ế 8,75% T 19/5/2008 đ n 11/6/2008ừ ế 12% T 11/6/2008 đ nừ ế 21/10/2008 14% T 21/10/2008 đ nừ ế 5/11/2008 13% T 5/11/2008 đ n nayừ ế 12% 2. chính sách th ng m i qu c tươ ạ ố ế ­ Thu quanế Thu quan ế hay thu xu t nh p kh uế ấ ậ ẩ ho c ặ thu xu t-nh p kh u ế ấ ậ ẩ là tên g i chung đọ ể g i hai lo i ọ ạ thuế trong lĩnh v c ự th ng m i qu c tươ ạ ố ế. Đó là thu nh p kh uế ậ ẩ và thu xu tế ấ kh uẩ . Thu nh p kh u là thu đánh vào hàng hóa ế ậ ẩ ế nh p kh uậ ẩ , còn thu xu t kh u là thuế ấ ẩ ế đánh vào hàng hóa xu t kh uấ ẩ . Thu quan cao làm h n ch s nh p kh u ,nh p kh u gi m làm c u ngo i t gi m k tế ạ ế ự ậ ẩ ậ ẩ ả ầ ạ ệ ả ế qu làm cho n i t lên giá.ả ộ ệ khi thu quan th p s có tác d ng ng c l i.ế ấ ẽ ụ ượ ạ ­ H n ng chạ ạ H n ng chạ ạ hay h n ch s l ng là quy đ nh c a m t n c v s l ng cao nh t c aạ ế ố ượ ị ủ ộ ướ ề ố ượ ấ ủ m t m t hàng hay m t nhóm hàng đ c phép xu t ho c nh p t m t ộ ặ ộ ượ ấ ặ ậ ừ ộ th tr ngị ườ trong m tộ th i gian nh t đ nh thông qua hình th c c p gi y phépờ ấ ị ứ ấ ấ Tác d ng làm h n ch nh p kh u , ụ ạ ế ậ ẩ c u ngo i t gi m k t qu làm cho n i t lên giá . Dầ ạ ệ ả ế ả ộ ệ ỡ b h n ng ch có tác d ng làm tăng nh p kh u làm cho c u ngo i t tăng , đ ng n i tỏ ạ ạ ụ ậ ẩ ầ ạ ệ ồ ộ ệ gi m giá.ả ­ Giá cả Thông qua h th ng giá c , Chinh ph có th tr giá giúp cho các m t hàng xu t kh uệ ố ả ủ ể ợ ặ ấ ẩ chi n l c hay đang trong giai đo n đ u s n xu t. Kích thích xu t kh u tăng làm cungế ượ ạ ầ ả ấ ấ ẩ ngo i t tăng, đ ng n i t lên giáạ ệ ồ ộ ệ M t khác, Chính ph cũng có th bù giá cho 1 s m t hàng NK thi t y u. k t qu là nh pặ ủ ể ố ặ ế ế ế ả ậ kh u tăng đ ng n i t gi m giáẩ ồ ộ ệ ả - tác đ ng vào s chuy n d ch c a lu ng v nộ ự ể ị ủ ồ ố c. phá giá ti n tề ệ 7 1. Phá giá ti n t là gì ?ề ệ Phá giá ti n tề ệ là vi c gi m giá tr c a đ ng n i t so v i các lo i ngo i t so v i m c mà chínhệ ả ị ủ ồ ộ ệ ớ ạ ạ ệ ớ ứ ph đã cam k t duy trì trong ch đ t giá h i đoái c đ nh. Vi c phá giá đ ng Vi t Nam (VND)ủ ế ế ộ ỷ ố ố ị ệ ồ ệ nghĩa là gi m giá tr c a nó so v i các ngo i t khác nh USD,EUR…ả ị ủ ớ ạ ệ ư 2. Tác đ ng c a vi c phá giá ti n t :ộ ủ ệ ề ệ Trong ng n h nắ ạ Khi giá c và ti n l ng t ng đ i c ng nh c thì ngay l p t c vi c phá giá ti n t s làm cho tả ề ươ ươ ố ứ ắ ậ ứ ệ ề ệ ẽ ỷ giá h i đoái th c t thay đ i theo, nâng cao s c c nh tranh c a qu c gia và có xu h ng làm tăngố ự ế ổ ứ ạ ủ ố ướ xu t kh u ròng vì hàng xu t kh u r đi m t cách t ng đ i trên th tr ng qu c t còn hàng nh pấ ẩ ấ ẩ ẻ ộ ươ ố ị ườ ố ế ậ kh u đ t lên t ng đ i t i th tr ng n i đ a. Tuy v y có nh ng y u t làm cho xu h ng nàyẩ ắ ươ ố ạ ị ườ ộ ị ậ ữ ế ố ướ không phát huy t c thì: các h p đ ng đã tho thu n trên c s t giá cũ, ng i mua c n có th iứ ợ ồ ả ậ ơ ở ỷ ườ ầ ờ gian đ đi u ch nh hành vi tr c m c giá m i và quan tr ng h n là vi c d n các ngu n l c vào vàể ề ỉ ướ ứ ớ ọ ơ ệ ồ ồ ự t ch c s n xu t không th ti n hành nhanh chóng đ c. Nh v y trong ng n h n thì s l ngổ ứ ả ấ ể ế ượ ư ậ ắ ạ ố ượ hàng xu t kh u không tăng m nh và s l ng hàng nh p kh u không gi m m nh. N u giá hàngấ ẩ ạ ố ượ ậ ẩ ả ạ ế xu t kh u trong n c c ng nh c thì kim ng ch xu t kh u ch tăng không nhi u đ ng th i giáấ ẩ ở ướ ứ ắ ạ ấ ẩ ỉ ề ồ ờ hàng nh p kh u tính theo n i t s tăng lên do t giá đã thay đ i d n đ n cán cân thanh toán vãngậ ẩ ộ ệ ẽ ỷ ổ ẫ ế lai có th x u đi.ể ấ Trong trung h nạ GDP hay chính là t ng c u g m các thành t chi cho tiêu dùng c a dân c , chi cho đ u t , chi choổ ầ ồ ố ủ ư ầ ư mua hàng c a chính ph và xu t kh u ròng. Vi c phá giá làm tăng c u v xu t kh u ròng và t ngủ ủ ấ ẩ ệ ầ ề ấ ẩ ổ cung s đi u ch nh nh sau:ẽ ề ỉ ư - N u n n kinh t đang d i m c s n l ng ti m năng thì các ngu n l c nhàn r i s đ c huyế ề ế ở ướ ứ ả ượ ề ồ ự ỗ ẽ ượ đ ng và làm tăng t ng cung.ộ ổ - N u n n kinh t đã m c s n l ng ti m năng thì các ngu n l c không th huy đ ng thêmế ề ế ở ứ ả ượ ề ồ ự ể ộ nhi u và do đó t ng cung cũng ch tăng lên r t ít d n đ n vi c tăng t ng c u kéo theo giá c , ti nề ổ ỉ ấ ẫ ế ệ ổ ầ ả ề l ng tăng theo và tri t tiêu l i th c nh tranh c a vi c phá giá. Vì th trong tr ng h p này,ươ ệ ợ ế ạ ủ ệ ế ườ ợ mu n duy trì l i th c nh tranh và đ t m c tiêu tăng xu t ròng thì chính ph ph i s d ng chínhố ợ ế ạ ạ ụ ấ ủ ả ử ụ sách tài chính th t ch t (tăng thu ho c gi m mua hàng c a chính ph ) đ t ng c u không tăngắ ặ ế ặ ả ủ ủ ể ổ ầ nh m ngăn ch n s tăng lên c a giá c trong n c.ằ ặ ự ủ ả ướ Trong dài h nạ N u nh trong trung h n, phá giá ti n t kèm theo chính sách tài chính th t ch t có th tri t tiêuế ư ạ ề ệ ắ ặ ể ệ đ c áp l c tăng giá trong n c thì trong dài h n các y u t t phía cung s t o ra áp l c tăng giá.ượ ự ướ ạ ế ố ừ ẽ ạ ự Hàng nh p kh u tr nên đ t t ng đ i và các doanh nghi p s d ng đ u vào nh p kh u s có chiậ ẩ ở ắ ươ ố ệ ử ụ ầ ậ ẩ ẽ phí s n xu t tăng lên d n đ n ph i tăng giá; ng i dân tiêu dùng hàng nh p kh u v i giá cao h nả ấ ẫ ế ả ườ ậ ẩ ớ ơ s yêu c u tăng l ng và gây áp l c làm cho ti n l ng tăng. Cu i cùng vi c tăng giá c và ti nẽ ầ ươ ự ề ươ ố ệ ả ề l ng trong n c v n tri t tiêu l i th c nh tranh do phá giá. Các nghiên c u th c nghi m choươ ướ ẫ ệ ợ ế ạ ứ ự ệ th y l i th c nh tranh do phá giá b tri t tiêu trong vòng t 4 đ n 5 năm.ấ ợ ế ạ ị ệ ừ ế 3.Chính ph ph i phá giá ti n t vì:ủ ả ề ệ - Chính ph s d ng bi n pháp phá giá ti n t đ có th nâng cao năng l c c nh tranh m t cáchủ ử ụ ệ ề ệ ể ể ự ạ ộ nhanh chóng và hi u qu h n so v i c ch đ n n kinh t t đi u ch nh theo h ng suy thoái (vìệ ả ơ ớ ơ ế ể ề ế ự ề ỉ ướ kh năng c nh tranh kém nên c u xu t kh u ròng gi m d n đ n t ng c u gi m) đi kèm v i m cả ạ ầ ấ ẩ ả ẫ ế ổ ầ ả ớ ứ l m phát th p kéo dài cho đ n khi năng l c c nh tranh tăng lên (do ti n l ng, giá c gi m xu ngạ ấ ế ự ạ ề ươ ả ả ố đ n m c có kh năng c nh tranh). Chính ph các n c th ng s d ng chính sách phá giá ti n tế ứ ả ạ ủ ướ ườ ử ụ ề ệ khi có m t cú s c m nh và kéo dài đ i v i cán cân th ng m i.ộ ố ạ ố ớ ươ ạ - Trong tr ng h p c u v n i t gi m thì chính ph s ph i dùng ngo i t d tr đ mua n i tườ ợ ầ ề ộ ệ ả ủ ẽ ả ạ ệ ữ ữ ể ộ ệ vào nh m duy trì t giá h i đoái và đ n khi ngo i t d tr c n ki t thì không còn cách nào khác,ằ ỷ ố ế ạ ệ ự ữ ạ ệ chính ph ph i phá giá ti n t .ủ ả ề ệ S n l ng ti m năngả ượ ề là s n l ng mà n n kinh t t o ra khi các đ u vào đ c s d ng đ yả ượ ề ế ạ ầ ượ ử ụ ầ đ . ủ S n l ng ti m năng có xu h ng tăng lên theo th i gian do cung v các đ u vào tăng. ả ượ ề ướ ờ ề ầ S n l ng ti m năng không ph i là s n l ng t i đa mà n n kinh t có th s n xu t đ c. ả ượ ề ả ả ượ ố ề ế ể ả ấ ượ Trong ch ng này, chúng ta xây d ng m t mô hình đ n gi n v tác đ ng h tr gi a các hươ ự ộ ơ ả ề ộ ổ ợ ữ ộ gia đình và gi a các hãng. ữ 8 Phá giá 2% ti n đ ng b t d u t ngày 18/8 ề ồ ắ ầ ừ Nguyên nhân chính đ phá giá không ph i t nh p siêuể ả ừ ậ N u ch nhìn vào thâm h t cán cân th ng m i các tháng g n đây thì cũng ch a có gì đáng lo ng iế ỉ ụ ươ ạ ầ ư ạ l m đ n t giá. Nh p siêu 7 tháng đ u năm là 7,26 t USD, trong khi các ngu n tài tr (FDI, FII,ắ ế ỷ ậ ầ ỷ ồ ợ ki u h i, vay n ODA) có v nh v n d i dào đ tài tr đ c nh p siêu, theo đó, cán cân thanhề ố ợ ẻ ư ẫ ồ ể ợ ượ ậ toán c th ng d 3,4 t USD trong 6 tháng đ u năm. V y t i sao v n đ t giá l i tr nên căngướ ặ ư ỷ ầ ậ ạ ấ ể ỷ ạ ở th ng trong su t th i gian qua?ẳ ố ờ B n ch t c a v n đ là v i m t n n kinh t có t l đô la hóa cao nh Vi t Nam, t giá khôngả ấ ủ ấ ề ớ ộ ề ế ỷ ệ ư ở ệ ỷ ch ph thu c vào các dòng ngo i t ra vào n n kinh t , mà còn ph thu c r t l n vào b n thân sỉ ụ ộ ạ ệ ề ế ụ ộ ấ ớ ả ự d ch chuy n và cung c u ngo i t ngay bên trong n n kinh t . Và trong tr ng h p này, nó đãị ể ầ ạ ệ ề ế ườ ợ khi n NHNN ph i thay đ i t giá đ gi m căng th ng trên th tr ng.ế ả ổ ỷ ể ả ẳ ị ườ Sau đ t phá giá ti n đ ng vào tháng 2, th tr ng ngo i h i có v nh khá yên , t giá liên ngânợ ề ồ ị ườ ạ ố ẻ ư ả ỷ hàng đ c gi nguyên, chênh l ch t giá th tr ng t do và t giá NHTM thu h p, tr ng tháiượ ữ ệ ỷ ị ườ ự ỷ ẹ ạ ngo i t c a các NH luôn m c th ng d . Nh ng d i s bình l ng đó, là c n sóng âm manhạ ệ ủ ở ứ ặ ư ư ướ ự ặ ơ ỉ nha t đ u quý 3, xu t phát t tăng tr ng d n ngo i t tăng đ t bi n k t đ u năm, các doanhừ ầ ấ ừ ưở ư ợ ạ ệ ộ ế ể ừ ầ nghi p ch p nh n r i ro v t giá, vì không th ch u n i lãi su t ti n đ ng quá cao. Trong 7 thángệ ấ ậ ủ ề ỷ ể ị ổ ấ ề ồ đ u năm, tăng tr ng tín d ng ngo i t lên t i 34,4%, so v i 8.4% d n ti n đ ng. Nh ng b nầ ưở ụ ạ ệ ớ ớ ư ợ ề ồ ư ả thân doanh nghi p cũng t đ phòng b ng cách vay v i kỳ h n ng n (3-6 tháng), theo đó, t thángệ ự ề ằ ớ ạ ắ ừ 7, nhu c u tr n vay USD khi đ n th i đi m đáo h n tăng cao, gây s c ép l n đ n c u ngo i t .ầ ả ợ ế ờ ể ạ ứ ớ ế ầ ạ ệ NHNN b t đ u lo l ng, và t gi a tháng 6 đã ph i ki m soát ch t tín d ng ngo i t .ắ ầ ắ ừ ữ ả ể ặ ụ ạ ệ Nh ng NHNN lo l ng m t, doanh nghi p lo l ng m i. Các doanh nghi p ch a ho c không cóư ắ ộ ệ ắ ườ ệ ư ặ ngu n thu ngo i t đôn đáo thu gom USD đ phòng khan hi m ngo i t , các doanh nghi p cóồ ạ ệ ề ế ạ ệ ệ ngu n thu ngo i t thì không mu n bán ngo i t cho NH do e ng i không th mua l i n u có nhuồ ạ ệ ố ạ ệ ạ ể ạ ế c u vào cu i năm. M t cân đ i cung c u USD, nguyên nhân t cách ng x c a các thành ph nầ ố ấ ố ầ ừ ứ ử ủ ầ kinh t đ i v i ngo i t , đ c dung d ng b i tình tr ng đô la hóa cao c a n n kinh t và cáchế ố ớ ạ ệ ượ ưỡ ở ạ ủ ề ế qu n lý còn ch a hi u qu c a c quan qu n lý đã khi n th tr ng ngo i h i tr nên r t căngả ư ệ ả ủ ơ ả ế ị ườ ạ ố ở ấ th ng. Và đ ng nhiên, gi i quy t b ng đi u ch nh t giá là l a ch n duy nh t th i đi m hi nẳ ươ ả ế ằ ề ỉ ỷ ự ọ ấ ở ờ ể ệ 9 t i đ kh i thông h n các lu ng ngo i t trong n c, tránh nh h ng b t l i đ n n đ nh vĩ môạ ể ơ ơ ồ ạ ệ ướ ả ưở ấ ợ ế ổ ị c a n n kinh t .ủ ề ế Khó ki m ch đ c nh p siêu nh thông báo chính th c c a NHNNề ế ượ ậ ư ứ ủ V i m c đ và quy mô phá giá nh l n này c a NHNN, h u nh s ít tác đ ng đ n v n đ nh pớ ứ ộ ư ầ ủ ầ ư ẽ ộ ế ấ ề ậ siêu c a n n kinh t . Nh p siêu Vi t Nam v n là m t y u t mang tính c c u c a n n kinh t ,ủ ề ế ậ ở ệ ẫ ộ ế ố ơ ấ ủ ề ế khi ph n l n các hàng hóa nh p kh u đ u là máy móc thi t b và nguyên nhiên v t li u ph c vầ ớ ậ ẩ ề ế ị ậ ệ ụ ụ cho quá trình s n xu t c a các doanh nghi p trong n c. Nghiên c u v đi u ki n Marshall-Lernerả ấ ủ ệ ướ ứ ề ề ệ t i Vi t Nam cho th y không có m i liên h rõ ràng nào gi a s gi m giá ti n đ ng v i vi c gi mạ ệ ấ ố ệ ữ ự ả ề ồ ớ ệ ả kh i l ng nh p kh u t n c ngoài. Nguyên nhân là do h s co giãn nh p kh u c a Vi t Namố ượ ậ ẩ ừ ướ ệ ố ậ ẩ ủ ệ r t th p, và tác đ ng c a t giá lên giá nh p kh u hàng hóa có m t đ tr nh t đ nh (t 3-9 tháng).ấ ấ ộ ủ ỷ ậ ẩ ộ ộ ễ ấ ị ừ Vì th , ti n đ ng b phá giá m c đ 2% h u nh không nh h ng đ n kh i l ng nh p kh u,ế ề ồ ị ở ứ ộ ầ ư ả ưở ế ố ượ ậ ẩ trong khi kim ng ch nh p kh u còn có th gia tăng do giá hàng hóa nh p kh u đ t h n.ạ ậ ẩ ể ậ ẩ ắ ơ Trong khi đó, c n ph i phá giá m c đ cao h n n a m i có th làm cho hàng hóa Vi t Nam cóầ ả ở ứ ộ ơ ữ ớ ể ệ tính c nh tranh trên th tr ng qu c t , và theo đó tăng m nh đ c kim ng ch xu t kh u. Sau m tạ ị ườ ố ế ạ ượ ạ ấ ẩ ộ s năm l m phát tăng th ng xuyên, cao h n nhi u so v i t c đ m t giá c a ti n đ ng, hi n nayố ạ ườ ơ ề ớ ố ộ ấ ủ ề ồ ệ t giá danh nghĩa đang r i xa t giá th c, khi n đ ng Viêt Nam th c t đang đ c đ nh giá khá caoỷ ờ ỷ ự ế ồ ̣ ự ế ượ ị kho ng 12%, nh h ng tiêu c c đ n c nh tranh th ng m i qu c t c a hàng hóa Vi t Nam trênả ả ưở ự ế ạ ươ ạ ố ế ủ ệ th tr ng qu c t .ị ườ ố ế Tác đ ng không quá l n, ngo i tr làm quá trình gi m lãi su t g p thêm khó khănộ ớ ạ ừ ả ấ ặ Tác đ ng c a đ t phá giá ti n đ ng l n này s không quá l n, ngoai tr có th khi n vi c gi mộ ủ ợ ề ồ ầ ẽ ớ ừ ể ế ệ ả m t b ng lãi su t tr nên khó khăn h n. Ti n đ ng chính th c m t giá s gây ra nh ng bi n đ ngặ ằ ấ ở ơ ề ồ ứ ấ ẽ ữ ế ộ tâm lý cho ng i dân. N u nh tr c đây, t giá n đ nh, chênh l ch lãi su t ti t ki m ti n VNDườ ế ư ướ ỷ ổ ị ệ ấ ế ệ ề và USD lên đ n 6-7%, ng i dân có xu h ng g i ti t ki m ti n đ ng thay vì ti n USD. Trong 7ế ườ ướ ử ế ệ ề ồ ề tháng đ u năm, huy đ ng ti n VND lên đ n 19.4% trong khi huy đ ng USD gi m 2.4%. Nh ng v iầ ộ ề ế ộ ả ư ớ đ t m t giá ti n đ ng 2% này, chênh l ch lãi su t không còn quá h p d n, ng i dân có th thayợ ấ ề ồ ệ ấ ấ ẫ ườ ể đ i hành vi, n m gi USD nhi u h n, và theo đó, tăng tr ng huy đ ng ti n đ ng s b nhổ ắ ữ ề ơ ưở ộ ề ồ ẽ ị ả h ng, lãi su t vì th cũng khó gi m h n. Kỳ v ng l m phát tăng cũng là nguyên nhân khi n choưở ấ ế ả ơ ọ ạ ế m t b ng lãi su t v n đã khó gi m xu ng, nay l i càng khó h n.ặ ằ ấ ố ả ố ạ ơ L m phát cũng s b nh h ng, thông qua kênh nh p kh u các đ u vào c a n n kinh t , t đó giaạ ẽ ị ả ưở ậ ẩ ầ ủ ề ế ừ tăng chi phí s n xu t c a doanh nghi p, cũng nh gia tăng giá các hàng hóa tiêu dùng nh p kh u.ả ấ ủ ệ ư ậ ẩ Tuy nhiên, đ ng thái tăng t giá l n này cũng ch là h p th c hóa vi c tăng chi phí đ u vào c aộ ỷ ầ ỉ ợ ứ ệ ầ ủ doanh nghi p t h n m t tháng nay. Các DN ít khi mua đ c USD v i giá các NHTM niêm y t, màệ ừ ơ ộ ượ ớ ế th ng ph i tr thêm phí, ho c ph i mua giá cao TT t do. Vì th , y u t tăng t giá có th đãườ ả ả ặ ả ở ự ế ế ố ỷ ể đ c ph n ánh qua giá c và l m phát tháng 8, và do đó, nh ng tháng k ti p, tác đ ng s khôngượ ả ả ạ ở ữ ế ế ộ ẽ còn quá l n.ớ Các kho n vay n n c ngoài cũng s gia tăng. Tuy nhiên, tính đ n cu i năm 2009, n n c ngoàiả ợ ướ ẽ ế ố ợ ướ c a Vi t Nam chi m 39% GDP, trong đó, vay n b ng đ ng USD ch chi m 16.61%, còn l i làủ ệ ế ợ ằ ồ ỉ ế ạ đ ng Yên (chi m 41.96%) và các đ ng ti n khác. Vì th t giá tăng 2% không có tác đ ng nhi uồ ế ồ ề ế ỷ ộ ề đ n kho n n vay n c ngoài. Chính c c u đ ng ti n vay khá đa d ng đã khi n n qu c gia Vi tế ả ợ ướ ơ ấ ồ ề ạ ế ợ ố ệ Nam gi m thi u đ c khá nhi u r i ro v t giá.ả ể ượ ề ủ ề ỷ 10 Bên c nh nh ng tác đ ng tiêu c c nh ng không quá l n nêu trên, vi c gi m giá nh VND th c raạ ữ ộ ự ư ớ ệ ả ẹ ự l i là b c đi ph n ánh đúng h n giá tr th c c a ti n đ ng, làm cho th tr ng ngo i t đ cạ ướ ả ơ ị ự ủ ề ồ ị ườ ạ ệ ượ thông su t h n, chênh l ch t giá t do và t giá NHTM có th đ c rút ng n tr l i, và ít gây tâmố ơ ệ ỷ ự ỷ ể ượ ắ ở ạ lý hoang mang cho ng i dân. Tăng t giá còn khi n cho d đ a chính sách ti n t r nh rang h n,ườ ỷ ế ư ị ề ệ ả ơ h tr thêm cho NHNN tăng c ng tác đ ng đ n th tr ng đ h tr gi m lãi su t. Đ ng Vi tỗ ợ ườ ộ ế ị ườ ể ỗ ợ ả ấ ồ ệ Nam gi m giá cũng kích thích các nhà đ u t n c ngoài ti p t c và tăng c ng đ u t gi i ngân,ả ầ ư ướ ế ụ ườ ầ ư ả đóng góp thêm vào cán cân thanh toán, tài tr b sung cho thâm h t th ng m i.ợ ổ ụ ươ ạ S c ép t giá v n còn ti p t c cho đ n cu i nămứ ỷ ẫ ế ụ ế ố S c ép đ i v i t giá có l là bài toán ch a có l i gi i tr n v n. Vi c phá giá ti n đ ng 2% th iứ ố ớ ỷ ẽ ư ờ ả ọ ẹ ệ ề ồ ở ờ đi m này ch có th làm nh đi t m th i căng th ng trên th tr ng ngo i h i, còn r i ro t giá v nể ỉ ể ẹ ạ ờ ẳ ị ườ ạ ố ủ ỷ ẫ t n t i và có th tăng cao h n n a vào cu i năm.ồ ạ ể ơ ữ ố B n ch t c a v n đ là ti n đ ng v n b đ nh giá cao, và vì th luôn luôn có s c ép gi m giá. Tả ấ ủ ấ ề ề ồ ẫ ị ị ế ứ ả ừ năm 2004, m c dù t giá danh nghĩa luôn có xu h ng tăng, nh ng m c đ m t giá quá th p so v iặ ỷ ướ ư ứ ộ ấ ấ ớ t l l m phát cao, t giá th c t (REER) VND l i có xu h ng gi m, ti n đ ng th c t lên giáỷ ệ ạ ỷ ự ế ạ ướ ả ề ồ ự ế quá cao. Tính đ n cu i năm 2009, VND đã lên giá th c tê 12% so v i đ ng ti n c a các đ i tácế ố ự ́ ớ ồ ề ủ ố th ng m i chính, n u so sánh v i năm g c 2000. T đ u năm 2010 cho đ n nay, ti n đ ng đãươ ạ ế ớ ố ừ ầ ế ề ồ chính th c gi m giá 5.3%, trong khi l m phát v n m c cao t ng đ i so v i th gi i, đ ng VNDứ ả ạ ẫ ở ứ ươ ố ớ ế ớ ồ ti p t c b đ nh giá cao khi n c nh tranh th ng m i c a Vi t Nam b suy gi m, nh p siêu vì thế ụ ị ị ế ạ ươ ạ ủ ệ ị ả ậ ế đã tăng m nh, đ c bi t là 3 năm tr l i đây, và theo đó, v n gây s c ép gi m giá ti n đ ng.ạ ặ ệ ở ạ ẫ ứ ả ề ồ Bên c nh v n đ nh p siêu v n ch a th gi i quy t tri t đ , áp l c đ n giá tr VND v n còn t nạ ấ ề ậ ẫ ư ể ả ế ệ ể ự ế ị ẫ ồ t i, do đ t thay đ i t giá l n này v n không làm thay đ i đ c b n ch t cung c u các dòng ngo iạ ợ ổ ỷ ầ ẫ ổ ượ ả ấ ầ ạ t trong n i t i n n kinh t đã hi n di n t quý 3, nh là h qu c a vi c tăng tr ng tín d ngệ ộ ạ ề ế ệ ệ ừ ư ệ ả ủ ệ ưở ụ ngo i t quá nóng th i đi m 2 quý đ u năm. Và ch c ch n, v n đ t giá t nay cho đ n cu iạ ệ ở ờ ể ầ ắ ắ ấ ề ỷ ừ ế ố năm s tr thành trung tâm chú ý c a th tr ng, thay cho l m phát c a nh ng tháng đ u năm.ẽ ở ủ ị ườ ạ ủ ữ ầ d. qu bình n t giá:ỹ ổ ỷ 11 1. D tr ngo i h iự ữ ạ ố * D tr ngo i h i nhà n cự ữ ạ ố ướ là tài s n thu c s h u c a Nhà n c đ c th hi n trong b ngả ộ ở ữ ủ ướ ượ ể ệ ả cân đ i ti n t c a Ngân hàng Nhà n c. Ngân hàng Nhà n c là c quan qu n lý d tr ngo iố ề ệ ủ ướ ướ ơ ả ự ữ ạ h i nhà n c nh m th c hi n chính sách ti n t qu c gia, b o đ m kh năng thanh toán qu c t ,ố ướ ằ ự ệ ề ệ ố ả ả ả ố ế b o toàn d tr ngo i h i Nhà n c.ả ự ữ ạ ố ướ * D tr ngo i h i nhà n c bao g mự ữ ạ ố ướ ồ : - Ngo i t ti n m t, s d ngo i t trên tài kho n ti n g i n c ngoài;ạ ệ ề ặ ố ư ạ ệ ả ề ử ở ướ - H i phi u và các gi y nh n n c a n c ngoài b ng ngo i t ;ố ế ấ ậ ợ ủ ướ ằ ạ ệ - Các ch ng khoán n do Chính ph , ngân hàng n c ngoài, t ch c ti n t ho c ngân hàngứ ợ ủ ướ ổ ứ ề ệ ặ qu c t phát hành, b o lãnh;ố ế ả - Vàng tiêu chu n qu c t ;ẩ ố ế - Các lo i ngo i h i khác.ạ ạ ố * Ngu n hình thànhồ : - Ngo i h i hi n có thu c s h u c a Nhà n c do Ngân hàng Nhà n c qu n lý;ạ ố ệ ộ ở ữ ủ ướ ướ ả - Ngo i h i mua t ngân sách nhà n c và mua t th tr ng ngo i t và th tr ng vàngạ ố ừ ướ ừ ị ườ ạ ệ ị ườ trong n c; ướ - Ngo i h i t các kho n vay ngân hàng và t ch c tài chính qu c t ;ạ ố ừ ả ổ ứ ố ế - Ngo i h i t các ngu n khác.ạ ố ừ ồ * Qu n lý d tr ngo i h i: ả ự ữ ạ ố D tr ngo i h i nhà n c đ c l p thành hai qu :ự ữ ạ ố ướ ượ ậ ỹ - Qu d tr ngo i h i: nhi m v chính là đ m b o ỹ ự ữ ạ ố ệ ụ ả ả di u hoà ngu n ngo i h iề ồ ạ ố và phát tri nể quy mô qu d tr .ỹ ự ữ - Qu bình n t giá và giá vàng: đ c s d ng là công c c a NHNN đ can thi p vào thỹ ổ ỷ ượ ử ụ ụ ủ ể ệ ị tr ng ngo i t và th tr ng trong n c.ườ ạ ệ ị ườ ướ 2. Ho t đ ng c a Qu bình n t giá và giá vàng:ạ ộ ủ ỹ ổ ỷ NHNN s d ng ngu n ngo i h i d tr đ ph c v cho vi c đi u hành t giá thông quaử ụ ồ ạ ố ự ữ ể ụ ụ ệ ề ỷ nghi p v th tr ng m .ệ ụ ị ườ ở C ch qu n lý, đi u hành t giá xu t phát t th tr ng, t giá đ c hình thành theo quanơ ế ả ề ỷ ấ ừ ị ườ ỷ ượ h cung c u, do v y đ gi t giá n đ nh ho c đi u ch nh t giá theo m c tiêu nào đó, NHNN sệ ầ ậ ể ữ ỷ ổ ị ặ ề ỉ ỷ ụ ẽ đi u ch nh cung ho c c u b ng cách bán ngo i t ra ho c mua ngo i t vào; s can thi p này c nề ỉ ặ ầ ằ ạ ệ ặ ạ ệ ự ệ ầ ph i có s chính xác v tả ự ề h i đi m can thi p, lo i ngo i t can thi p, t giá can thi p, s l ngờ ể ệ ạ ạ ệ ệ ỷ ệ ố ượ ngo i t can thi p, hình th c can thi p.ạ ệ ệ ứ ệ * u đi m:Ư ể Rõ ràng nh t là NHNN có th đi u ch nh t giá m t cách tích c c, linh ho t, t nhiên.ấ ể ề ỉ ỷ ộ ự ạ ự * Nh c đi m:ượ ể - M t nh c đi m d th y nh t là nghi p v này đòi h i ngo i h i ph i đ c qu n lý t pộ ượ ể ễ ấ ấ ệ ụ ỏ ạ ố ả ượ ả ậ trung t các ngu n khác nhau vào m t đ u m i duy nh t là NHNN, do v y ừ ồ ộ ầ ố ấ ậ hi u quệ ả c a công củ ụ ph thu c vào kh năng c a qu d tr ngo i h i. ụ ộ ả ủ ỹ ự ữ ạ ố - Vi c đi u hành t giá nh th nào trong t ng th i kỳ th ng là s k t h p hi sinh c a cácệ ề ỷ ư ế ừ ờ ườ ự ế ợ ủ m c tiêu kinh t vĩ mô ch ng h n nh l m phát, n n kinh t h ng n i hay h ng ngo i do v yụ ế ẳ ạ ư ạ ề ế ướ ộ ướ ạ ậ vi c xác đ nh chính xác m c đ can thi p đ th c s có hi u qu là m t v n đ khó.ệ ị ứ ộ ệ ể ự ự ệ ả ộ ấ ề 3. Liên h Vi t Nam:ệ ệ V kh năng c a ngu n d tr ngo i h i và kh năng bình n t giá:ề ả ủ ồ ự ữ ạ ố ả ổ ỷ Giai đo n tr c 1990: ạ ướ C ch k ho ch hóa t p trung, t giá c đ nh b t h p lý, ch đ đaơ ế ế ạ ậ ỷ ố ị ấ ợ ế ộ t giá.ỷ * Tr c 1986ướ : Chúng ta ch y u xác l p t giá gi a VNĐ v i Rúp Nga và v i đ ng Rúpủ ế ậ ỷ ữ ớ ớ ồ chuy n nh ng (là đ ng ti n ghi s dùng trong thanh toán m u d ch gi a các n c trong kh iể ượ ồ ề ổ ậ ị ữ ướ ố SEV). * 1986 – 1990: B t đ u có ch tr ng thu hút v n đ u t n c ngoài thì xu t hi n ắ ầ ủ ươ ố ầ ư ướ ấ ệ lu ngồ ngo i t Đô la M (USD) vào ra Vi t Nam.ạ ệ ỹ ệ Cũng t đó, th tr ng ngo i t ch đen mà ch y u làừ ị ườ ạ ệ ợ ủ ế th tr ng USD đã b t đ u b c phát m t cách m nh mị ườ ắ ầ ộ ộ ạ ẽ t các dòng ki u h i c a ki u bào vừ ề ố ủ ề ề n c, l ng l n USD c t tr t khi gi i phóng Mi n Nam, và dòng ch y hàng buôn l u qua biênướ ượ ớ ấ ữ ừ ả ề ả ậ gi i. M c t giá h i đoái đ c hình thành và v n đ ng theo nh ng tín hi u c a quy lu t th tr ngớ ứ ỷ ố ượ ậ ộ ữ ệ ủ ậ ị ườ và đã có m t s chênh l ch l n so v i t giá chính th c, đ c bi t là vào năm 1988 ( t giá chínhộ ự ệ ớ ớ ỷ ứ ặ ệ ỷ th c th p h n th tr ng là 400%). ứ ấ ơ ị ườ 12 => Đi u này d n đ n vi c các t ch c kinh t và cá nhân có ngo i t l i tìm cách ề ẫ ế ệ ổ ứ ế ạ ệ ạ không bán cho Ngân hàng, các t ch c đ i di n n c ngoài ho c cá nhân n c ngoài cũng h n ch vi cổ ứ ạ ệ ướ ặ ướ ạ ế ệ chuy n ti n vào tài kho n Ngân hàng đ chi tiêu mà th ng đ a hàng t n c ngoài vào s d ngể ề ả ở ể ườ ư ừ ướ ử ụ hay s d ng tr c ti p ti n m t trên th tr ng.ử ụ ự ế ề ặ ị ườ Do đó, c ch t giá th i kỳ này đã tr thành 1 y u t t o cho ơ ế ỷ ờ ở ế ố ạ ngo i t b th n i, mua bánạ ệ ị ả ổ trên th tr ng t do.ị ườ ự Giai đo n 1990 – nay: ạ Chúng ta đã thi t l p h th ng t giá đi u ch nh theo tín hi u thế ậ ệ ố ỷ ề ỉ ệ ị tr ngườ * 1990 -1992: S “th n i” t ng đ i m nh trong v n đ ng t giáự ả ổ ươ ố ạ ậ ộ ỷ - Trong th i kỳ này, t giá trên th tr ng bi n đ ng m nh, đ c bi t cú s c năm1991ờ ỷ ị ườ ế ộ ạ ặ ệ ố (1USD=13000VNĐ) nh ng cũng không th c i thi n đáng k tình hình cán cân th ng m i ngay.ư ể ả ệ ể ươ ạ - H th ng các t ch c tín d ng b t n, h n n a, trong giai đo n này ngu n thu ngo i tệ ố ổ ứ ụ ấ ổ ơ ữ ạ ồ ạ ệ không đ c qu n lý ch t ch làm cho ượ ả ặ ẽ d tr ngo i t c a qu c gia tăng ch m ho c không tăngự ữ ạ ệ ủ ố ậ ặ . * 1992 – 1997: Xu h ng c đ nh t giá (t giá chính th c v i biên đ giao đ ng)ướ ố ị ỷ ỷ ứ ớ ộ ộ - M c tiêu thiên v “h ng n i”, n i b t là khuy n khích tích lũy giá tr d i d ng n i tụ ề ướ ộ ổ ậ ế ị ướ ạ ộ ệ h n là ngo i t , thu hút v n đ u t n c ngoài, t o đi u ki n NK máy móc thi t b k thu t ơ ạ ệ ố ầ ư ướ ạ ề ệ ế ị ỹ ậ => C i thi n m nh m ngu n d tr ngo i t (1992).ả ệ ạ ẽ ồ ự ữ ạ ệ - Tuy nhiên, vào cu i giai đo n này VNĐ b đánh giá quá cao m t cách gi t o so v i USD.ố ạ ị ộ ả ạ ớ Tình tr ng này đã gây thâm h t l n cán cân vãng lai ( kho ng 13 -16% GDP năm 1995, 1996), nạ ụ ớ ả ợ n c ngoài gia tăng, ướ d tr ngo i t tăng ch m so v i t c đ tăng tr ng xu t kh uự ữ ạ ệ ậ ớ ố ộ ưở ấ ẩ … d n đ nẫ ế vi c không th th c hi n đ c m c tiêu cân b ng ngo i t .ệ ể ự ệ ượ ụ ằ ạ ệ - T năm 1994, s thay đ i c b n trong c ch đi u hành t giá v i s ra đ i c a thừ ự ổ ơ ả ơ ế ề ỷ ớ ự ờ ủ ị tr ng ngo i t liên ngân hàng và khuy n khích các NHTM tích c c tham gia vào th tr ng ngo iườ ạ ệ ế ự ị ườ ạ t (Quy t đ nh s 245/QĐ-NH7 03/10/1994). Bên c nh đó, Chính ph cũng cho th y s chú tr ngệ ế ị ố ạ ủ ấ ự ọ tăng c ng th c l c kinh t cho ho t đ ng can thi p vào t giá b ng cách tăng m nh qu d trườ ự ự ế ạ ộ ệ ỷ ằ ạ ỹ ự ữ ngo i t , l p qu bình n giá.ạ ệ ậ ỹ ổ Nh ng đ i m i này đã ph n nào ữ ổ ớ ầ xóa đi tâm lý găm gi ngo i t , gópữ ạ ệ ph n t o đi u ki n thu n l i trong vi c qu n lý ngo i tầ ạ ề ệ ậ ợ ệ ả ạ ệ t đó n đ nh t giá.ừ ổ ị ỷ * Giai đo n sau kh ng ho ng (1999) - nay: t giá linh ho t có đi u ti tạ ủ ả ỷ ạ ề ế Trong nh ng năm g n đây, ữ ầ thâm h t cán cân vãng lai đã đ c thu h p đáng kụ ượ ẹ ể b i có sở ự gia tăng trong h ng m c chuy n giao đ n ph ng mà ch y u là ạ ụ ể ơ ươ ủ ế l ng ki u h iượ ề ố chuy n v n cể ề ướ ngày càng tăng. M t khác ặ dòng v n đ u t ch y vàoố ầ ư ả VN ngày càng tăng t nhi u kênh khác nhau đãừ ề ph n nào tài tr cho thâm h t cán cân th ng m i và do v y d tr ngo i h i tăng lên (Có th iầ ợ ụ ươ ạ ậ ự ữ ạ ố ờ đi m d tr đã lên đ n h n 12 tu n nh p kh u).ể ự ữ ế ơ ầ ậ ẩ - Cùng v i c ch đi u hành t giá m i, ho t đ ng c a qu bình n giá cũng góp ph n vàoớ ơ ế ề ỷ ớ ạ ộ ủ ỹ ổ ầ vi c n đ nh t giá, kéo sát t giá quy đ nh v i t giá th tr ng v i biên đ giao đ ng hi n nay làệ ổ ị ỷ ỷ ị ớ ỷ ị ườ ớ ộ ộ ệ 2%, bên c nh đó, v i chính sách th t ch t ti n t hi n nay, t giá cũng đã đ c đi u hành theo xuạ ớ ắ ặ ề ệ ệ ỷ ượ ề h ng gi m nh m m c tiêu ki m soát nh p siêu, ki m ch l m phát, t o đi u ki n n đ nh phátướ ả ằ ụ ể ậ ề ế ạ ạ ề ệ ổ ị tri n kinh t .ể ế - Bên c nh đó, đi u hành t giá b ng vi c can thi p vào th tr ng ngo i t VN v nạ ề ỷ ằ ệ ệ ị ườ ạ ệ ở ẫ ch a th c s là m t công c đ c s d ng h u hi u, là vì:ư ự ự ộ ụ ượ ử ụ ữ ệ Qu n lý ngo i h i còn nhi u v n đ :ả ạ ố ề ấ ề + S t n t i c a th tr ng ch đen đã có nh ng tác đ ng tiêu c c t i cung c u ngo i tự ồ ạ ủ ị ườ ợ ữ ộ ự ớ ầ ạ ệ c a n n kinh t .ủ ề ế + Di n bi n trên đây ph n nào cho th y có kh năng l ng cung l n h n c u ngo i t .ễ ế ầ ấ ả ượ ớ ơ ầ ạ ệ Đáng lý ra khi cung l n h n c u ngo i t , t giá VND/USD s có xu h ng gi m xu ng, nghĩa làớ ơ ầ ạ ệ ỷ ẽ ướ ả ố VND tăng giá. Tuy nhiên trên th c t , liên t c trong nhi u th i đi m, VND ph i ch u áp l c gi mự ế ụ ề ờ ể ả ị ự ả giá. Ngh ch lý này ph n nh m t tình tr ng “d c u” trong n n kinh t . Nguyên nhân là qu n lýị ả ả ộ ạ ư ầ ề ế ở ả và phân b ngo i t gi a các khu v c c a n n kinh t :ổ ạ ệ ữ ự ủ ề ế V ph ng di n pháp lý, t t c ngu n thu chi ngo i t c a các khu v c n n kinh t đ uề ươ ệ ấ ả ồ ạ ệ ủ ự ề ế ề ph i b t bu c luân chuy n thông qua h th ng ngân hàng, khi cung ngo i t l n h n c u ngo i tả ắ ộ ể ệ ố ạ ệ ớ ơ ầ ạ ệ c a các khu v c trong n n kinh t thì l ng ngo i t c a ngân hàng s tăng lên. Nh ng di n bi nủ ự ề ế ượ ạ ệ ủ ẽ ữ ễ ế trên cho th y, trong khi h th ng ngân hàng c a chúng ta hi n đang n m gi m t s l ngở ấ ệ ố ủ ệ ắ ữ ộ ố ượ kho ng 9 t USD ngo i t , thì s ki n Chính ph l i phát hành 750 tri u USD trái phi u qu c tả ỷ ạ ệ ự ệ ủ ạ ệ ế ố ế v i lãi su t khá cao l i đ t nhi u câu h i h n là câu tr l i, m c dù chính ph có gi i thích r ngớ ấ ạ ặ ề ỏ ơ ả ờ ặ ủ ả ằ 13 vi c phát hành trái phi u qu c t l n này ch là b c thăm dò s h i nh p c a VN vào th tr ngệ ế ố ế ầ ỉ ướ ự ộ ậ ủ ị ườ v n qu c t . Đi u này cho th y c ch qu n lý d tr ngo i h i qu c gia hi n nay nói riêng vàố ố ế ề ấ ơ ế ả ự ữ ạ ố ố ệ đi u hành kinh t vĩ mô v n còn khá nhi u b t c p.ề ế ẫ ề ấ ậ - Cung t các NHTM: Trong m t s th i đi m, h th ng các NHTM đã g i m t l ng l nừ ộ ố ờ ể ệ ố ử ộ ượ ớ ngo i t ra n c ngoài mà không bán ngo i t cho NHNN đ tăng d tr ngo i h i qu c gia. Vi cạ ệ ướ ạ ệ ể ự ữ ạ ố ố ệ các h th ng NHTM n m gi m t l ng l n ngo i t n c ngoài mà không bán cho NHNN suyệ ố ắ ữ ộ ượ ớ ạ ệ ở ướ cho cùng là do chính sách ti n t v n ch a ho t đ ng h u hi u.ề ệ ẫ ư ạ ộ ữ ệ - Cung t DN XK: DN g i ngo i t vào các NHTM là h n ch , nh di n bi n g n đâyừ ử ạ ệ ạ ế ư ễ ế ầ Chính ph đã ph i yêu c u các DN bán ngo i t cho các NH là chúng ta th y rõ đi u đó (26/2009-ủ ả ầ ạ ệ ấ ề NHNN quy đ nh vi c mua-bán ngo i t c a m t s T p đoàn, T ng công ty nhà n c).ị ệ ạ ệ ủ ộ ố ậ ổ ướ - Cung t khu v c dân c : ng i dân g i ti n vào ngân hàng d i d ng ti t ki m b ngừ ự ư ườ ử ề ướ ạ ế ệ ằ ngo i t đã h n ch kh năng c a các NHTM trong vi c bán chúng ra trên th tr ng ngo i h iạ ệ ạ ế ả ủ ệ ị ườ ạ ố ho c bán cho NHNN.ặ Thêm vào n a, m c dù đã quy đ nh là h n ch s d ng ngo i h i trong giao d ch nh ng rõữ ặ ị ạ ế ử ụ ạ ố ị ư ràng là vi c thanh toán b ng ngo i t đã đang di n ra ngày càng ph bi n, t t nhiên hi n t ngệ ằ ạ ệ ễ ổ ế ấ ệ ượ này ch mang tính c c b t c là nó ch x y ra m t s lĩnh v c m t hàng cũng nh m t s khuỉ ụ ộ ứ ỉ ả ở ộ ố ự ặ ư ở ộ ố v c dân c nh ng nó cũng gây khó khăn trong vi c qu n lý ngo i h i.ự ư ư ệ ả ạ ố III. liên h v i VN: chính sách qua các giai đo nệ ớ ạ Giai đo n 1955- 1989ạ  Nhà n c đ c quy n v ngo i th ng, ngo i h iướ ộ ề ề ạ ươ ạ ố  Nhà n c đ c quy n ban hành và n đ nh TGướ ộ ề ấ ị  Ch đ t giá c đ nh, đa t giáế ộ ỷ ố ị ỷ v i tính ch t phi th tr ng sâu s cớ ấ ị ườ ắ • H u qu : ậ ả - VNĐ đ c đ nh giá quá cao so v i các ượ ị ớ đ ng ti n t do chuy n đ iồ ề ự ể ổ - TG chính th c chênh l ch xa TG th ứ ệ ị tr ng ườ  XK khó khăn, CCTM thâm h t n ngụ ặ Giai đo n 1989-1991 ạ NĐ 161/HĐBT “Đi u l qu n lý ngo i h i”ề ệ ả ạ ố  Ch đ TG c đ nh: đ n TGế ộ ố ị ơ  Th đ c quy n kinh doanh ngo i h i b d bế ộ ề ạ ố ị ỡ ỏ  TG đ c đi u ch nh m nh theo tín hi u th tr ng nh m đ a VNĐ v v i giá tr cânượ ề ỉ ạ ệ ị ườ ằ ư ề ớ ị b ng và sát v i TG trên th tr ng t doằ ớ ị ườ ự  TG trên th tr ng bi n đ ng m nh, USD lên giáị ườ ế ộ ạ  N l c qu n lý ngo i t c a Chính ph kém hi u quỗ ự ả ạ ệ ủ ủ ệ ả Nh ng thay đ i v chính sách và c ch c a c quan nhà n cữ ổ ề ơ ế ủ ơ ướ Thay th bi pháp hành chính, b t bu c các đ n v kinh t qu c doanh có ngo i t ph i bánế ệ ắ ộ ơ ị ế ố ạ ệ ả cho ngân hàng theo t giá n đ nh, b ng bi pháp kinh t : m trung tâm giao d ch ngo i t đỷ ấ ị ằ ệ ế ở ị ạ ệ ể cho các DN và ngân hàng trao đ i, mua bán ngo i t v i nhau theo giá th a thu n. trung tâmổ ạ ệ ớ ỏ ậ giao d ch tp.hcm đc m th tháng 8/1991ị ở ừ  V i s can thi p c a NHNN thông qua mua bán ngo i t t i các phiên giao d ch đã gi i t aớ ự ệ ủ ạ ệ ạ ị ả ỏ đ c tâm lý đ u c ngo i t , ngăn ch n đ c xu h ng tăng giá quá $m c trên tt. Tượ ầ ơ ạ ệ ặ ượ ướ ứ ừ tháng 3/1992 giá USD b t đ u gi m. t giá VND/USD th i đi m cu i năm 1991 t i tt tắ ầ ả ỷ ờ ể ố ạ ư nhân HN có lúc lên đ n 14500, cu i t3/1992 ch còn 11550 và ti p t c gi m cho đ n cu iế ố ỉ ế ụ ả ế ố năm 1992 Giai đo n 1992-2/1999ạ  T giá chính th c đ c n đ nh trên c sỷ ứ ượ ấ ị ơ ở  10/1991-31/12/1994: đ u th u t i Trung tâm giao d ch ngo i tấ ầ ạ ị ạ ệ  1/1995-2/1999: TG giao d ch bình quân trên th tr ng ngo i t liên NHị ị ườ ạ ệ  N i dung TG đã hàm ch a y u t cung c u ngo i t toàn di n và khách quan h n so v iộ ứ ế ố ầ ạ ệ ệ ơ ớ tr c tuy nhiên v n t n t i nh ng h n ch v n có c a ch đ TG c đ nhướ ẫ ồ ạ ữ ạ ế ố ủ ế ộ ố ị 14  Đ ng tr c khó khăn v cung c u ngo i t cho thanh toán qu c t ,các chính sách l n vàứ ướ ề ầ ạ ệ ố ế ớ hành đ ng c a ngân hàng nhà n c: ộ ủ ướ Ch ng h n nh th i kỳ kh ng ho ng ti n t khu v c, Ngân hàng Nhà n c đã trình và ph i đ cẳ ạ ư ờ ủ ả ề ệ ự ướ ả ượ phép c a B Chính tr m i đ c đi u ch nh t giá và ph i đ n 7 l n đi u ch nh đ đ a t giá tủ ộ ị ớ ượ ề ỉ ỷ ả ế ầ ề ỉ ể ư ỷ ừ kho ng 10.500 đ ng/USD vào tr c kh ng ho ng lên x p x 15.000 đ ng/USD khi k t thúc kh ngả ồ ướ ủ ả ấ ỉ ồ ế ủ ho ng. ả Su t th i kỳ y, đi u ch nh t giá là con đ ng duy nh t đ gi cân b ng th tr ng tr c nh ngố ờ ấ ề ỉ ỷ ườ ấ ể ữ ằ ị ườ ướ ữ kỳ v ng phá giá khi mà anh không có d tr đ can thi pọ ự ữ ể ệ các văn b n liên quan:ả  Quy t đ nh 64/1999/QĐ-NHNNế ị v vi c công b t giá h i đoái c a đ ng Vi tề ệ ố ỷ ố ủ ồ ệ Nam đ i v i các ngo i t .ố ớ ạ ệ  Quy t đ nh 679/2002/QĐ-NHNN v m t s quy đ nh liên quan đ n giao d ch ngo iế ị ề ộ ố ị ế ị ạ t c a các TCTD đ c phép kinh doanh ngo i t . ệ ủ ượ ạ ệ  Quy t đ nh 1452 /2004/QĐ-NHNN v quy ch giao d ch h i đoái c a các TCTDế ị ề ế ị ố ủ đ c phép ho t đ ng ngo i h iượ ạ ộ ạ ố  Quy t đ nh 1081/2004/QĐ-NHNN V tr ng thái ngo i t c a các t ch c tín d ngế ị ề ạ ạ ệ ủ ổ ứ ụ đ c phép ho t đ ng ngo i h i ượ ạ ộ ạ ố  Pháp l nh ngo i h i 28/2005/PL-UBTVQH11ệ ạ ố  Quy t đ nh s 07/2007/QĐ-NHNN v lãi su t ti n g i b ng đô la M c a pháp nhânế ị ố ề ấ ề ử ằ ỹ ủ t i t ch c tín d ngạ ổ ứ ụ  QĐ 46/2003/QĐ-TTg v t l k t h iề ỷ ệ ế ố  Gi m t l k t h i b t bu c đ i v i các ngu n thu ngo i t xu ng còn 0% (QĐ 46)ả ỷ ệ ế ố ắ ộ ố ớ ồ ạ ệ ố  Nâng m c tr ng thái ngo i t cu i ngày c a NHTM t 15% lên 30% v n t có (QĐứ ạ ạ ệ ố ủ ừ ố ự 1081)  B m c lãi su t tr n đ i v i ti n g i b ng USD (QĐ 07)ỏ ứ ấ ầ ố ớ ề ử ằ  Th c hi n ch đ t giá th n i có đi u ti t ự ệ ế ộ ỷ ả ổ ề ế (Quy t đ nh 64/1999/QĐ-NHNNế ị )  NHNN không n đ nh t giá chính th c mà thông báo t giá giao d ch BQLNHấ ị ỷ ứ ỷ ị TG kinh doanh= TGBQLNH(± biên đ t giá)ộ ỷ Biên đ t giá liên t c đ c n i r ngộ ỷ ụ ượ ớ ộ  TG bi n đ ng ch trong gi i h nế ộ ỉ ớ ạ  TG c đ nh trong su t m t ngày giao d chố ị ố ộ ị  TGBQ là do NHNN tính toán nên ch a hoàn toàn thoát kh i ý chí ch quan trong đi uư ỏ ủ ề hành chính sách t giá c a NHNN.ỷ ủ  25/12/08: NHNN tăng m nh TGBQLNH thêm 3% so v i m c 16.494 VND/ 1 USDạ ớ ứ c a ngày 24/12 lên 16.988 VND/ 1 USD ủ  18/3/09: Ch n ch nh ho t đ ng mua bán ngo i t ấ ỉ ạ ộ ạ ệ (Công văn 1819/NHNN-QLNH)  23/3/09: Tăng biên đ t giá lên ±5%ộ ỷ (QĐ 622/2009/QĐ-NHNN) M t s quy t đ nh g n đâyộ ố ế ị ầ 25/12/08: NHNN tăng m nh TGBQLNH thêm 3% so v i m c 16.494 VND/ 1 USD c a ngày 24/12ạ ớ ứ ủ lên 16.988 VND/ 1 USD 18/3/09: Ch n ch nh ho t đ ng mua bán ngo i t ấ ỉ ạ ộ ạ ệ (Công văn 1819/NHNN-QLNH) 23/3/09: Tăng biên đ t giá lên ±5%ộ ỷ (QĐ 622/2009/QĐ-NHNN) IV: K t lu n:ế ậ 15 Quá trình m c a và h i nh p kinh t qu c t đòi h i chính sách TGHĐ ph i liên t c đ c hoànở ử ộ ậ ế ố ế ỏ ả ụ ượ thi n và đi u ch nh thích ng v i môi tr ng trong n c và qu c t th ng xuyên thay đ i. Đệ ề ỉ ứ ớ ườ ướ ố ế ườ ổ ể góp ph n khai thác t i đa nh ng l i ích và gi m thi u nh ng t n th t t h i nh p kinh t qu c t ,ầ ố ữ ợ ả ể ữ ổ ấ ừ ộ ậ ế ố ế chính sách TGHĐ Vi t Nam trong th i gian t i c n hoàn thi n theo nh ng đ nh h ng c b nở ệ ờ ớ ầ ệ ữ ị ướ ơ ả sau: Th nh t: Ti p t c duy trì c ch t giá th n i có qu n lý c a Nhà n c. ứ ấ ế ụ ơ ế ỷ ả ổ ả ủ ướ Trong xu th toàn c u hóa Vi t Nam c n l a ch n m t chính sách t giá th n i có qu n lý đế ầ ệ ầ ự ọ ộ ỷ ả ổ ả ể thích ng và t o ra đ ng l c phát tri n n n kinh t n c ta trong ti n trình h i nh p vì ch đ tứ ạ ộ ự ể ề ế ướ ế ộ ậ ế ộ ỷ giá th n i có u đi m là t giá luôn g n li n v i quan h cung c u và t giá này thích ng v iả ổ ư ể ỷ ắ ề ớ ệ ầ ỷ ứ ớ đi u ki n toàn c u hóa c a th tr ng tài chính qu c t . Bên c nh đó Nhà n c v n có th qu n lýề ệ ầ ủ ị ườ ố ế ạ ướ ẫ ể ả đ c m c đ bi n đ ng c a t giá. ượ ứ ộ ế ộ ủ ỷ Th hai: Chính sách TGHĐ ph i đóng vai trò tích c c trong vi c b o h m t cách h p lý các doanhứ ả ự ệ ả ộ ộ ợ nghi p trong n c. ệ ướ Th ba: K t h p hài hòa l i ích gi a ho t đ ng xu t kh u và nh p kh u theo h ng đ y m nhứ ế ợ ợ ữ ạ ộ ấ ẩ ậ ẩ ướ ẩ ạ ho t đ ng xu t kh u các s n ph m mà mình có l i th so sánh, nh ng m t khác cũng c n gia tăngạ ộ ấ ẩ ả ẩ ợ ế ư ặ ầ nh p kh u các s n ph m không có l i th so sánh đ th a mãn t t h n nhu c u ngày càng tăng vậ ẩ ả ẩ ợ ế ể ỏ ố ơ ầ ề s n xu t và tiêu dùng n i đ a. ả ấ ộ ị Gi i pháp ả Trên c s khoa h c trên chúng tôi xin đ xu t m t s gi i pháp c b n nh m hoàn thi n chínhơ ở ọ ề ấ ộ ố ả ơ ả ằ ệ sách TGHĐ Vi t Nam ở ệ M t là: Th ng xuyên phân tích tình hình kinh t th gi i, khu v c và trong n c đ đ ra đ cộ ườ ế ế ớ ự ướ ể ề ượ chính sách TGHĐ phù h p cho t ng giai đo n. ợ ừ ạ Hai là: Hoàn thi n công tác qu n lý ngo i h i Vi t Nam. ệ ả ạ ố ở ệ - Qu n lý t t d tr ngo i h i, tăng tích lũy ngo i t : xây d ng chính sách phát tri n xu t kh u vàả ố ự ữ ạ ố ạ ệ ự ể ấ ẩ h n ch nh p kh u. Ti t ki m chi ngo i t , ch nh p nh ng hàng hóa c n thi t cho nhu c u s nạ ế ậ ẩ ế ệ ạ ệ ỉ ậ ữ ầ ế ầ ả xu t và nh ng m t hàng thi t y u trong n c ch a s n xu t đ c. Ngo i t d tr khi đ a vàoấ ữ ặ ế ế ướ ư ả ấ ượ ạ ệ ự ữ ư can thi p trên th tr ng ph i có hi u q a. L a ch n ph ng án phù h p cho vi c d tr c c uệ ị ườ ả ệ ủ ự ọ ươ ợ ệ ự ữ ơ ấ ngo i t . Trong th i gian tr c m t v n xem đ ng USD có v trí quan tr ng trong d tr ngo i tạ ệ ờ ướ ắ ẫ ồ ị ọ ự ữ ạ ệ c a mình nh ng cũng c n đa d ng hóa ngo i t d tr đ phòng tránh r i ro khi USD b m t giá. ủ ư ầ ạ ạ ệ ự ữ ể ủ ị ấ - N i l ng ti n t i t do hóa trong qu n lý ngo i h i, ho t đ ng này bao g m vi c gi m d n ,ớ ỏ ế ớ ự ả ạ ố ạ ộ ồ ệ ả ầ ti n đ n lo i b s can thi p tr c ti p c a Ngân hàng Nhà n c trong vi c xác đ nh t giá, xóa bế ế ạ ỏ ự ệ ự ế ủ ướ ệ ị ỷ ỏ các qui đ nh mang tính hành chính trong ki m soát ngo i h i, thi t l p tính chuy n đ i cho đ ngị ể ạ ố ế ậ ể ổ ồ ti n Vi t Nam, s d ng linh ho t và hi u qu các công c qu n lý t giá, nâng cao tính ch đ ngề ệ ử ụ ạ ệ ả ụ ả ỷ ủ ộ trong kinh doanh ti n t c a các ngân hàng th ng m i … ề ệ ủ ươ ạ Ba là: Hoàn thi n th tr ng ngo i h i Vi t Nam đ t o đi u ki n cho vi c th c hi n chính sáchệ ị ườ ạ ố ệ ể ạ ề ệ ệ ự ệ ngo i h i có hi u q a b ng cách m r ng th tr ng ngo i h i đ các doanh nghi p, các đ nh chạ ố ệ ủ ằ ở ộ ị ườ ạ ố ể ệ ị ế tài chính phi ngân hàng tham gia th tr ng ngày m t nhi u, t o th tr ng hoàn h o h n, nh t làị ườ ộ ề ạ ị ườ ả ơ ấ th tr ng kỳ h n và th tr ng hoán chuy n đ các đ i t ng kinh doanh có liên quan đ n ngo iị ườ ạ ị ườ ể ể ố ượ ế ạ t t b o v mình. ệ ự ả ệ B n là: Hoàn ch nh th tr ng ngo i t liên ngân hàng, đi u ki n c n thi t đ qua đó nhà n cố ỉ ị ườ ạ ệ ề ệ ầ ế ể ướ có th n m đ c m i quan h cung c u v ngo i t , đ ng th i qua đó th c hi n bi n pháp canể ắ ượ ố ệ ầ ề ạ ệ ồ ờ ự ệ ệ thi p c a nhà n c khi c n thi t. Tr c m t c n có nh ng bi n pháp thúc đ y các ngân hàng cóệ ủ ướ ầ ế ướ ắ ầ ữ ệ ẩ kinh doanh ngo i t tham gia vào th tr ng ngo i t liên ngân hàng , song song đó ph i c ng cạ ệ ị ườ ạ ệ ả ủ ố và phát tri n th tr ng n i t liên ngân hàng v i đ y đ các nghi p v ho t đ ng c a nó, t oể ị ườ ộ ệ ớ ầ ủ ệ ụ ạ ộ ủ ạ đi u ki n cho NHNN ph i h p, đi u hòa gi a hai khu v c th tr ng ngo i t và th tr ng n i tề ệ ố ợ ề ữ ự ị ườ ạ ệ ị ườ ộ ệ m t cách thông thoáng. ộ Năm là: Hoàn thi n c ch đi u ch nh TGHĐ Vi t Nam. ệ ơ ế ề ỉ ệ Đ đ m b o cho t giá ph n ánh đúng quan h cung c u ngo i t trên th tr ng nên t ng b cể ả ả ỷ ả ệ ầ ạ ệ ị ườ ừ ướ lo i b d n vi c qui đ nh khung t giá v i biên đ quá ch t c a Ngân hàng nhà n c đ i v i cácạ ỏ ầ ệ ị ỷ ớ ộ ặ ủ ướ ố ớ giao d ch c a các NHTM và các giao d ch qu c t (Hi n nay biên đ này là +/- 0.25%). Ngân hàngị ủ ị ố ế ệ ộ Nhà n c ch đi u ch nh t giá trên các phiên giao d ch ngo i t liên ngân hàng và theo h ng cóướ ỉ ề ỉ ỷ ị ạ ệ ướ tăng có gi m đ kích thích th tr ng luôn sôi đ ng và tránh hi n t ng găm gi đô la. ả ể ị ườ ộ ệ ượ ữ Sáu là: Th c hi n chính sách đa ngo i t . ự ệ ạ ệ Hi n nay trên th tr ng ngo i t , m c dù USD có v th m nh h n h n các ngo i t khác, songệ ị ườ ạ ệ ặ ị ế ạ ơ ẳ ạ ệ n u trong quan h t giá ch áp d ng m t lo i ngo i t trong n c s làm cho t giá ràng bu c vàoế ệ ỷ ỉ ụ ộ ạ ạ ệ ướ ẽ ỷ ộ 16 ngo i t đó, c th là USD. Khi có s bi n đ ng v giá c USD trên th gi i, l p t c s nhạ ệ ụ ể ự ế ộ ề ả ế ớ ậ ứ ẽ ả h ng đ n quan h t giá c a USD đ n VND mà thông th ng là nh ng nh h ng r t b t l i. ưở ế ệ ỷ ủ ế ườ ữ ả ưở ấ ấ ợ Chúng ta nên l a ch n nh ng ngo i t m nh đ thanh toán và d tr , bao g m m t s đ ng ti nự ọ ữ ạ ệ ạ ể ự ữ ồ ộ ố ồ ề c a nh ng n c mà chúng ta có quan h thanh toán, th ng m i và có quan h đ i ngo i ch t chủ ữ ướ ệ ươ ạ ệ ố ạ ặ ẽ nh t đ làm c s cho vi c đi u ch nh t giá c a VND ví d nh đ ng EURO, yên Nh t vì hi nấ ể ơ ở ệ ề ỉ ỷ ủ ụ ư ồ ậ ệ nay EU, Nh t là nh ng th tr ng xu t kh u l n nh t c a Vi t Nam. Ch đ t giá g n v i m tậ ữ ị ườ ấ ẩ ớ ấ ủ ệ ế ộ ỷ ắ ớ ộ r ngo i t nh v y s làm tăng tính n đ nh c a TGHĐ danh nghĩa. ổ ạ ệ ư ậ ẽ ổ ị ủ B y là: Nâng cao v th đ ng ti n Vi t Nam. ả ị ế ồ ề ệ Nâng cao s c m nh cho đ ng ti n Vi t Nam b ng các gi i pháp kích thích n n kinh t nh : hi nứ ạ ồ ề ệ ằ ả ề ế ư ệ đ i hoá n n s n xu t trong n c, đ y m nh t c đ c ph n hóa doanh nghi p qu c doanh làm ănạ ề ả ấ ướ ẩ ạ ố ộ ổ ầ ệ ố thua l , tăng c ng thu hút v n đ u t trong và ngoài n c, xây d ng chính sách thích h p đ phátỗ ườ ố ầ ư ướ ự ợ ể tri n nông nghi p, khuy n khích xu t kh u, bài tr tham nhũng … ể ệ ế ấ ẩ ừ T o kh năng chuy n đ i t ng ph n cho đ ng ti n Vi t Nam: đ ng ti n chuy n đ i đ c s tácạ ả ể ổ ừ ầ ồ ề ệ ồ ề ể ổ ượ ẽ đ ng tích c c đ n ho t đ ng thu hút v n đ u t , h n ch tình tr ng l u thông nhi u đ ng ti nộ ự ế ạ ộ ố ầ ư ạ ế ạ ư ề ồ ề trong m t qu c gia. Hi n t ng đô la hóa n n kinh t đ c h n ch . Vi c huy đ ng các ngu n l cộ ố ệ ượ ề ế ượ ạ ế ệ ộ ồ ự trong n n kinh t tr nên thu n l i h n, ho t đ ng xu t nh p kh u c a qu c gia đó năng đ ngề ế ở ậ ợ ơ ạ ộ ấ ậ ẩ ủ ố ộ h n. ơ Đ ng ti n t do chuy n đ i làm gi m s can thi p tr c ti p c a Chính ph vào chính sách qu n lýồ ề ự ể ổ ả ự ệ ự ế ủ ủ ả ngo i h i và c ch đi u hành t giá, giúp cho t c đ chu chuy n v n đ c đ y m nh, góp ph nạ ố ơ ế ề ỷ ố ộ ể ố ượ ẩ ạ ầ đ y nhanh ti n đ h i nh p kinh t th gi i. ẩ ế ộ ộ ậ ế ế ớ Tuy nhiên, mu n t o kh năng chuy n đ i cho VND ph i có đ l ng ngo i t d tr và n n kinhố ạ ả ể ổ ả ủ ượ ạ ệ ự ữ ề t v ng m nh. Kh năng c nh tranh c a hàng xu t kh u c a các doanh nghi p Vi t Nam ph iế ữ ạ ả ạ ủ ấ ẩ ủ ệ ệ ả đ c nhanh chóng c i thi n. ượ ả ệ Tám là: S d ng có hi u qu công c lãi su t đ tác đ ng đ n t giá, chính ph ph i ti n hànhử ụ ệ ả ụ ấ ể ộ ế ỷ ủ ả ế t ng b c t do hóa lãi su t, làm cho lãi su t th c s là m t lo i giá c đ c quy t đ nh b i chínhừ ướ ự ấ ấ ự ự ộ ạ ả ượ ế ị ở s cân b ng gi a cung và c u c a chính đ ng ti n đó trong th tr ng ch không ph i b i nh ngự ằ ữ ầ ủ ồ ề ị ườ ứ ả ở ữ quy t đ nh can thi p hành chính c a Chính ph . ế ị ệ ủ ủ Chín là: Ph i h p các chính sách kinh t vĩ mô đ ho t đ ng can thi p vào t giá đ t hi u quố ợ ế ể ạ ộ ệ ỷ ạ ệ ả cao. Chú tr ng hoàn thi n công c nghi p v th tr ng m n i t . Chính sách ti n t đ c th c hi nọ ệ ụ ệ ụ ị ườ ở ộ ệ ề ệ ượ ự ệ qua 3 công c : lãi su t tái chi t kh u, d tr b t bu c và nghi p v th tr ng m n i t . Tuyụ ấ ế ấ ự ữ ắ ộ ệ ụ ị ườ ở ộ ệ nhiên, NVTTM n i t là công c quan tr ng nh t vì nó tác đ ng tr c ti p đ n l ng ti n cungộ ệ ụ ọ ấ ộ ự ế ế ượ ề ng, vì v y nó quy t đ nh đ n s thành b i c a chính sách ti n t qu c gia, bên c nh đó nó cònứ ậ ế ị ế ự ạ ủ ề ệ ố ạ tham gia tích c c vào vi c h tr chính sách t giá khi c n thi t. Ch ng h n khi phá giá s tăngự ệ ỗ ợ ỷ ầ ế ẳ ạ ẽ cung n i t , d n đ n nguy c t o ra l m phát. Đ gi m l m phát ng i ta ti n hành bán hàng hóaộ ệ ẫ ế ơ ạ ạ ể ả ạ ườ ế giao d ch trong th tr ng m n i t , t đó làm gi m cung n i t và l m phát do đó cũng gi mị ị ườ ở ộ ệ ừ ả ộ ệ ạ ả theo. Đ i v i chính sách tài chính ti n t , tăng c ng s d ng ngu n v n trong n c đ bù đ p thi uố ớ ề ệ ườ ử ụ ồ ố ướ ể ắ ế h t ngân sách, ph ng án t t nh t đ th c hi n bù đ p thâm h t ngân sách nhà n c là b ng v nụ ươ ố ấ ể ự ệ ắ ụ ướ ằ ố vay trong n c, h n ch t i đa vi c vay n n c ngoài. ướ ạ ế ố ệ ợ ướ M i là: Xem phá giá nh nh là m t bi n pháp kích thích xu t kh u, gi m thâm h t cán cânườ ỏ ư ộ ệ ấ ẩ ả ụ th ng m i. ươ ạ Trong đi u ki n hi n nay, m t chính sách gi m giá nh đ ng Vi t Nam s có th tác đ ng tíchề ệ ệ ộ ả ẹ ồ ệ ẽ ể ộ c c trong vi c c i thi n đ ng th i c cân b ng bên trong và cân b ng bên ngoài: khuy n khíchự ệ ả ệ ồ ờ ả ằ ằ ế xu t kh u, h n ch nh p kh u, s d ng đ y đ h n các ngu n l c hi n có, làm tăng vi c làm,ấ ẩ ạ ế ậ ẩ ử ụ ầ ủ ơ ồ ự ệ ệ s n l ng và thu nh p c a n n kinh t , trong khi v n k m ch đ c l m phát m c th p. ả ượ ậ ủ ề ế ẫ ề ế ượ ạ ở ứ ấ M i m t: V n d ng d báo t giá đ phòng ng a và h n ch r i ro. Ho t đ ng d báo có m tườ ộ ậ ụ ự ỷ ể ừ ạ ế ủ ạ ộ ự ộ t m quan tr ng r t l n trong vi c phòng ng a r i ro ho c đ u c . NHTW có th s d ng cácầ ọ ấ ớ ệ ừ ủ ặ ầ ơ ể ử ụ nhân t c b n nh thuy t PPP, hi u ng Fisher qu c t đ d báo. Ngoài ra, NHTW c n theo dõi,ố ơ ả ư ế ệ ứ ố ế ể ự ầ phân tích di n bi n th tr ng tài chính qu c t m t cách có h th ng đ có nh ng c s v ngễ ế ị ườ ố ế ộ ệ ố ể ữ ơ ở ữ ch c cho đánh giá, d báo s v n đ ng c a các đ ng ti n ch ch t. ắ ự ự ậ ộ ủ ồ ề ủ ố M i hai: Nhanh chóng th c hi n các công c phòng ng a r i ro. Trong đi u ki n t giá hi n nayườ ự ệ ụ ừ ủ ề ệ ỷ ệ ti m tàng nhi u nhân t b t n chúng ta c n ph i g p rút tri n khai các công c phòng ng a r iề ề ố ấ ổ ầ ả ấ ể ụ ừ ủ ro. Chính ph đã cho phép các NHTM th c hi n các công c phòng ng a r i ro t giá nh h pủ ự ệ ụ ừ ủ ỷ ư ợ 17 đ ng kỳ h n, h p đ ng t ng lai, quy n ch n ti n t . V n đ là các NHTM và doanh nghi p nh tồ ạ ợ ồ ươ ề ọ ề ệ ấ ề ệ ấ là các doanh nghi p xu t nh p kh u và nh ng doanh nghi p có thu, chi b ng ngo i t ph i nhanhệ ấ ậ ẩ ữ ệ ằ ạ ệ ả chóng s d ng các công c này đ phòng ng a r i ro t giá. ử ụ ụ ể ừ ủ ỷ Chúng tôi cho r ng chính sách TGHĐ Vi t Nam trong th i gian t i ph i đ c ph i h p đ ng bằ ệ ờ ớ ả ượ ố ợ ồ ộ v i các chính sách qu n lý vĩ mô khác m i đem l i hi u qu cao cho n n kinh t . Đ đ t đ cớ ả ớ ạ ệ ả ề ế ể ạ ượ m c tiêu c a chính sách đó Đ ng, Chính ph Vi t Nam c n ph i có nh ng b c đi phù h p.ụ ủ ả ủ ệ ầ ả ữ ướ ợ Chúng tôi hy v ng r ng trong th i gian t i vi c qu n lý ngo i h i Vi t Nam s có nh ng b cọ ằ ờ ớ ệ ả ạ ố ở ệ ẽ ữ ướ c i ti n đáng k đáp ng yêu c u h i nh p kinh t th gi i.ả ế ể ứ ầ ộ ậ ế ế ớ 18