Báo cáo Phân tích tài chính : ý nghĩa và phương pháp

Phân tích Báo cáo tài chính: Ý nghĩa và phương pháp Ngày 28 tháng 12 năm 2007 Trong bài Tổng quan về Báo cáo tài chính tôi đã giới thiệu với các bạn những nội dung chính như: Báo cáo tài chính là gì? Tại sao phải lập Báo cáo tài chính? Nguyên tắc lập? Ai là người lập? và Ai là người sử dụng Báo cáo tài chính?Tuy nhiên, để đọc và hiểu được Báo cáo tài chính của một doanh nghiệp thì không phải ai cũng làm được. Vì vậy, bài này tôi sẽ giới thiệu với các bạn cách để đọc và phân tích Báo cáo tài chính. Từ đó bạn sẽ có cái nhìn, có cách đánh giá tình hình tài chính của một doanh nghiệp một cách hiệu quả và sát thực.1. Ý nghĩa và các mục tiêu phân tích báo cáo tài chínhPhân tích báo cáo tài chính xét theo nghĩa khái quát đề cập tới nghệ thuật phân tích và giải thích các báo cáo tài chính. Để áp dụng hiệu quả nghệ thuật này đòi hỏi phải thiết lập một quy trình có hệ thống và logic, có thể sử dụng làm cơ sở cho việc ra quyết định. Trong phân tích cuối cùng, việc ra quyết định là mục đích chủ yếu của phân tích báo cáo tài chính. Dù cho đó là nhà đầu tư cổ phần vốn có tiềm năng, một nhà cho vay tiềm tàng, hay một nhà phân tích tham mưu của một công ty đang được phân tích, thì mục tiêu cuối cùng đều như nhau - đó là cung cấp cơ sở cho việc ra quyết định hợp lý. Các quyết định xem nên mua hay bán cổ phần, nên cho vay hay từ chối hoặc nên lựa chọn giữa cách tiếp tục kiểu trước đây hay là chuyển sang một quy trình mới, tất cả sẽ phần lớn sẽ phụ thuộc vào các kết quả phân tích tài chính có chất lượng. Loại hình quyết định đang được xem xét sẽ là yếu tố quan trọng của phạm vi phân tích, nhưng mục tiêu ra quyết định là không thay đổi. Chẳng hạn, cả những người mua bán cổ phần lẫn nhà cho vay ngân hàng đều phân tích các báo cáo tài chính và coi đó như là một công việc hỗ trợ cho việc ra quyết định, tuy nhiên phạm vị chú ý chính trong những phân tích của họ sẽ khác nhau. Nhà cho vay ngân hàng có thể quan tâm nhiều hơn tới khả năng cơ động chuyển sang tiền mặt trong thời kỳ ngắn hạn và giá trị lý giải của các tài sản có tính cơ động. Còn các nhà đầu tư cổ phần tiềm năng quan tâm hơn đến khả năng sinh lợi lâu dài và cơ cấu vốn. Tuy nhiên, trong cả hai trường hợp, sự định hướng vào việc ra quyết định của công tác phân tích là đặc trưng chung.Có hai mục đích hoặc mục tiêu trung gian trong phân tích báo cáo tài chính, đồng thời là mối quan tâm cho mọi nhà phân tích thông minh.- Thứ nhất, mục tiêu ban đầu của việc phân tích báo cáo tài chính là nhằm để "hiểu được các con số" hoặc để "nắm chắc các con số", tức là sử dụng các công cụ phân tích tài chính như là một phương tiện hỗ trợ để hiểu rõ các số liệu tài chính trong báo cáo. Như vậy, người ta có thể đưa ra nhiều biện pháp phân tích khác nhau nhằm để miêu tả những quan hệ có nhiều ý nghĩa và chắt lọc thông tin từ các dữ liệu ban đầu.- Thứ hai, do sự định hướng của công tác phân tích tài chính nhằm vào việc ra quyết định, một mục tiêu quan trọng khác là nhằm đưa ra một cơ sở hợp lý cho việc dự đoán tương lai. Trên thực tế, tất cả các công việc ra quyết định, phân tích tài chính hay tất cả những việc tương tự đều nhằm hướng vào tương lai. Do đó, người ta sử dụng các công cụ và kĩ thuật phân tích báo cáo tài chính nhằm cố gắng đưa ra đánh giá có căn cứ về tình hình tài chính tương lai của công ty, dựa trên phân tích tình hình tài chính trong quá khứ và hiện tại, và đưa ra ước tính tốt nhất về khả năng của những sự cố kinh tế trong tương lai.Trong nhiều trường hợp người ta nhận thấy rằng, phần lớn công việc phân tích báo cáo tài chính bao gồm việc xem xét cẩn thận, tỷ mỉ các báo cáo tài chính, thậm chí cả việc đọc kỹ lưỡng hơn đối với các chú thích và việc sắp xếp lại hoặc trình bày lại các số liệu sẵn có để đáp ứng nhu cầu của người phân tích. Khi đó, người ta có thể hỏi tại sao không thể chấp nhận các báo cáo tài chính đã chuẩn bị theo các mệnh giá, nói cách khác là tại sao lại “can thiệp vào các con số” ngay từ đầu? Câu trả lời hiển nhiên là, hầu như luôn luôn phải có can thiệp đôi chút để “hiểu rõ các con số”. Nhìn chung, đòi hỏi phải có sự phân tích nào đó với tư cách là bước đầu tiên đối với báo cáo tài chính đã được chuẩn bị nhằm chắt lọc các thông tin từ các số liệu trình bày trong báo cáo. Thứ hai, hầu hết các quyết định được thực hiện trên cơ sở phân tích báo cáo tài chính là khá quan trọng, cho nên việc chấp nhận các số liệu tài chính đã trình bày lúc đầu thường là một cách làm không tốt. Về mặt tài chính, hầu hết các quyết định đều đòi hỏi phải sử dụng một kết cấu logic, trong đó, các cảm nghĩ và các kết luận có thể được phát triển một cách có hệ thống và có ý kiến đánh giá hợp lý.2. Công cụ phân tích Báo cáo tài chínhHiện này, công cụ thường được sử dụng trong phân tích báo cáo tài chính là Phân tích tỷ lệ. Việc sử dụng các tỷ lệ cho phép người phân tích đưa ra một tập hợp các con số thống kê để vạch rõ những đặc điểm chủ yếu về tài chính của một số tổ chức đang được xem xét. Trong phần lớn các trường hợp, các tỷ lệ được sử dụng theo hai phương pháp chính. Thứ nhất, các tỷ lệ cho tổ chức đang xét sẽ được so sánh với các tiêu chuẩn của ngành. Có thể có những tiêu chuẩn của ngành này thông qua các dịch vụ thương mại như của tổ chức Dun and Bradstreet hoặc Robert Morris Associates, hoặc thông qua các hiệp hội thương mại trong trường hợp không có sẵn, các tiêu chuẩn ngành cho ngành đã biết hoặc do tổ chức mà ta đang xem xét không thể dễ dàng gộp lại được thành một loại hình ngành “tiêu chuẩn”. Các nhà phân tích có thể đưa ra một tiêu chuẩn riêng của họ bằng cách tính toán các tỷ lệ trung bình cho các công ty chủ đạo trong cùng một ngành. Cho dù nguồn gốc của các tỷ lệ là như thế nào cũng đều cần phải thận trọng trong việc so sánh công ty đang phân tích với các tiêu chuẩn được đưa ra cho các công ty trong cùng một ngành và có quy mô tài sản xấp xỉ.Công dụng lớn thứ hai của các tỷ lệ là để so sánh xu thế theo thời gian đối với mỗi công ty riêng lẻ. Ví dụ, xu thế số dư lợi nhuận sau thuế đối với công ty có thể được đối chiếu qua một thời kỳ 5 năm hoặc 10 năm. Rất hữu ích nếu ta quan sát các tỷ lệ chính thông qua một vài kỳ sa sút kinh tế trước đây để xác định xem công ty đã vững vàng đến mức nào về mặt tài chính trong các thời kỳ sa cơ lỡ vận về kinh tế.Đối với cả hai phạm trù sử dụng chính, người ta thường nhận thấy rằng “trăm nghe không bằng mắt thấy” và việc mô tả các kết quả phân tích dưới dạng đồ thị thường rất hữu ích và xúc tích. Nếu ta chọn phương pháp này để trình bày các kết quả thì tốt nhất là nên trình bày cả tiêu chuẩn ngành và xu thế trên cùng một biểu đồ. Các tỷ lệ tài chính then chốt thường được nhóm lại thành bốn loại chính, tuỳ theo khía cạnh cụ thể về tình hình tài chính của công ty mà các tỷ lệ này muốn làm rõ. Bốn loại chính, xét theo thứ tự mà chúng ta sẽ được xem xét ở dưới đây là:a. Khả năng sinh lợi: Các tỷ lệ “ở hàng dưới cùng” được thiết kế để đo lường năng lực có lãi và mức sinh lợi của công ty. b. Tính thanh khoản: Các tỷ lệ được thiết kế ra để đo lường khả năng của một công ty trong việc đáp ứng nghĩa vụ thanh toán nợ ngần ngắn hạn khi đến hạn. c. Hiệu quả hoạt động: Đo lường tính hiệu quả trong việc sử dụng các nguồn lực của công ty để kiếm được lợi nhuận.d. Cơ cấu vốn (đòn bẩy nợ / vốn): Đo lường phạm vi theo đó việc trang trải tài chính cho các khoản vay nợ được công ty thực hiện bằng cách vay nợ hay bán thêm cổ phần. Có hàng loạt tỷ lệ trong mỗi loại nêu trên. Ta sẽ xem xét tuần tự từng loại và sẽ khảo sát các tỷ lệ chính trong mỗi nhóm.Nguồn: haitvonline.blogspot.com Sưu tầm và tổng hợpkienthuctaichinh.com Nhãn: Báo cáo tài chính, Kinh tế, Tài chính doanh nghiệp Khi đăng lại bài viết này vui lòng ghi rõ nguồn Trở về trang chủ | E-mail | In trang này | Bookmark to | Lên đầu trang Cảm ơn bạn đã ghé thăm kiến thức tài chính[.]com, hi vọng các bạn sẽ tìm thấy nhiều kiến thức bổ ích. Để tiết kiệm thời gian, bạn nên sử dụng tiện ích Tìm kiếm hoặc đọc bản tin RSS. Nếu bạn muốn theo dõi thường xuyên các bài viết hãy đăng ký nhận bản tin mới. Và nếu bạn có thắc mắc hay góp ý gì về các bài viết, xin hãy để lại nhận xét của mình bằng cách nhấp vào Gửi nhận xét của bạn. Xin cảm ơn! Khuyến cáo: Mọi thông tin trên trang kienthuctaichinh.com được sửu tầm, tổng hợp từ các nguồn đáng tin cậy và chỉ mang tính tham khảo. Chúng tôi không chịu bất kỳ trách nhiệm nào về những hậu quả có thể xảy ra do sử dụng các thông tin của bài viết. Các nhận xét về bài viết Hiện tại Có 10 nhận xét   # Ngày 29/10/08 08:58,  Nặc danh viết… You vẫn chưa cho một vài ví dụ cụ thể. Nên còn tổng quát quá.Tien day hoi you luon,cac cong ty dich vu nhu Bao Minh thi vay tien o dau?vay de lam gi?no tra truoc o dau ra?Noi chung la ve cac khoan no.Sorry, khong the danh chu co dau duoc nua roi!haoquang_1985@yahoo.com.vn # Ngày 6/11/08 18:21,  vietphuong viết… Quá chung chung bạn ơi! mình nghĩ phải có thêm phần cần phải liên kết các công thức đã tính với nhau đó mới là điều quan trọng để thấy dc cốt lõi vấn đề.vietphuong_dinh@yahoo.com # Ngày 6/11/08 18:26,  haitvonline viết… Chào các bạn. Đây đúng là bài viết rất tổng quát về việc phân tích báo cáo tài chính. Để phân tích được báo cáo TC, chúng ta cần rất nhiều kiến thức và không thể nói hết trong 1 hay 2 bài viết. Chúng tôi đang cố gắng để giới thiệu tiếp với bạn đọc các phần còn lại. Mong các bạn thông cảm.Chúc thành công. # Ngày 15/11/08 23:56,  Nặc danh viết… Với bài viết trên, nếu là người chưa biết đọc BCTC, khi đọc xong họ sẽ vẫn không thể đọc, không hiểu các con số trong bctc nói lên cái gì :( Còn với những người có thể đọc thì tôi nghĩ bạn hãy chia sẻ với mọi người :)Vậy nên tôi mạn phép nói 1 cách rất sơ cua thôi vì tự biết trình độ có hạn.Báo cáo tài chính là công cụ cuối cùng để chọn ra những công ty tốt, để đầu tư.Trước đó chúng ta phải lọc theo ngành, xu hướng thị trường của ngành, vốn điều lệ của cty đó so với các công ty khác trong ngành, các chỉ số cơ bản như PE, ROA, ROE, EPS, … Cần lưu ý rằng tất cả các chỉ số kia có tuyệt đẹp thì cũng không thể đảm bảo cho 1 cổ phiếu của công ty đó sẽ tăng giá trong tương lai bởi có nhiều yếu tố chi phối. Chúng ta phải nhận ra và biết kết hợp các yếu tố này trong việc dự đoán.Và xin nhớ rằng các chỉ số trên được tính tại 1 thời điểm cố định trong hiện tại, và điều đó đồng nghĩa với việc nó hoàn toàn có thể thay đổi trong tương lai theo cả hai chiều hướng tốt và xấu. Vậy một nhà đầu tư giỏi là người biết dự đoán các chỉ số trên ở tương lai của nó chứ ko phải ở hiện tại. Vậy làm sao để biết được chúng trong tương lai?Chúng ta không thể biết chính xác nhưng có thể dự đoán với xác suất cao bằng cách nhìn vào các khả năng của công ty trong tương lai. Trong tương lai mặt hàng công ty đó kinh doanh sẽ như thế nào ? Đầu vào liệu có biến động gì không ? Tình hình tài chính nói chung trong hiện tại và tương lai gần là tốt hay xấu v.v…Tình hình tài chính của các công ty thuộc các lĩnh vực khác nói chung là tốt hay xấu ?Một vd cụ thể để hiểu vấn đề này :Cổ phiếu của nhiệt điện Phả Lại, mã PPC tại thời điểm thị trường đang xấu có các chỉ số rất đẹp, nếu mua nó không có gì phải bàn. (nói thêm chút xíu là tại sao nó đẹp : điện là ngành năng lượng, chủ yếu là thủy điện chỉ có 1 khấu hao duy nhất là khấu hao máy móc. Đầu vào là gì ? Nước. Nước có mất tiền mua không? Không. Đầu ra thì không bao giờ thiếu. Vậy các chỉ số của nó đẹp là điều tất nhiên.Khi thị trường bắt đầu uptrend, vì nó mới chỉ bắt đầu thoát ra khỏi “ vùng xấu “ nên chỉ số của PPC vẫn được coi là đẹp so với các CP khác. Nhiều nhà đầu tư lão luyện nghĩ bụng với những chỉ số như mơ như vậy, khi mà thị trường bắt đầu uptrend, còn gì tuyệt hơn là mua vào và đợi một món lợi lớn. Và điều xảy ra thì đã không như họ mong đợi. PPC rớt giá ! Câu hỏi là tại sao.Nhiều nhà đầu tư, kể cả NĐT lão luyện đều nhìn vào nhiều cái quá cao siêu mà ko để ý tới những cái bé nhỏ. Điện thì không thể có đột phá về lợi nhuận được, hay nói cách khác là nếu tình hình có tốt đến thế nào, doanh thu ngành điện là khó tăng nhiều, đơn giản là họ không thể phá giá điện và cũng khó có thể tăng sản lượng- đó là việc của nhà nước .Khi mà các CP khác có mức đột phá về lợi nhuận, nó sẽ thu hút các nhà đầu tư. Tổng tiền là không đổi, đương nhiên khi tiền chảy về chỗ này nhiều thì chỗ kia sẽ phải ít đi. Chỗ ít trở thành chỗ kém hấp dẫn, thanh khoản thấp. và do vậy giá down là chuyện ắt xảy ra..Kết thúc phần nói qua loa 1 chút trước khi đi vào BCTCĐể đọc được BCTC 1 cách chi tiết thì không đơn giản, nhưng đối với nhà đầu tư mới thì cũng có cách :Có 1 số thứ cần quan tâm sau đây :1. Dòng tiền : tiền và các thứ liên quan đến tiền2. Lợi nhuận3. Nợ ngắn hạn4. Hàng tồn kho5. Các khoản phải chi6. Dự trữ, dự phòngTôi không nói các cái khác không quan trọng, nhưng với những người mới thì những chỉ số trên vừa là để xem lướt tương đối ok, vừa là để học cách xem BCTC sâu hơn sau này.1. Dòng tiền : nói lên quy mô hoạt động của DN ở thời điểm nào đó. Dòng tiền mà tăng thì chứng tỏ quy mô hoạt động của DN đó đang mở rộng. Nói chung dòng tiền càng nhiều càng tốt, nhưng không phải lúc nào mở rộng sx cũng là tốt cả, chúng ta phải xem với từng tình hình cụ thể ở từng thời điểm cụ thể. 2. Lợi nhuận (nói chung) :Lợi nhuận thu được là tăng hay giảm, xem lợi nhuận thu được là do công ty mở rộng sản xuất, kinh doanh hiệu quả ( từ 1 lời 2 rồi lời 3 rồi lời 4 …vd như vậy ) hay là chỉ đơn giản tại 1 thời điểm nào đó, do 1 nguyên nhân khách quan, giá sản phẩm của công ty đó tăng giá do 1 nguyên nhân nào đó (vd như trời đột ngột rét đậm, các cty bán chăn trúng lớn chẳng hạn) . Công ty được hưởng sái mà thực chất họ chả có gì thay đổi về chất. v.v…Rồi lợi nhuận đó họ thu được có phải từ ngành chính của họ không? Chiếm bao nhiêu phần trăm? Hay do những khoản đầu tư bên ngoài mang tính thời vụ…3. Nợ ngắn hạn cho thấy khả năng quay vòng vốn của DN, nhưng nó cũng cho thấy quy mô SX, nó liên quan đến dòng tiền. Dòng tiền không đổi hoặc ít đi mà nợ ngắn hạn tăng lên thì tức là có vấn đề. Còn nếu 2 thằng cùng tăng thì fải xem xét, có thể DN mở rộng sx, họ fải vay nhiều hơn để sx nhiều hàng hóa hơn. Không sao bởi nếu bán được hang thì lợi nhuận cũng sẽ lớn hơn.4. Hàng tồn kho cũng là 1 yếu tố rất quan trọng, đặc biệt khi thị trường rơi vào khủng hoảng. Những DN giải quyết đc hàng tồn kho sẽ là những DN có khả năng sống sót cao. Nó cũng cho thấy khả năng tiêu thụ, quay vòng vốn của 1 DN.5. Các khoản phải chi : Cái này cần phải xem khi thị trương nói chung đang trong tình trạng xấu, khủng hoảng. Khi đó nếu DN biết lường trước được khủng hoảng, họ sẽ có những biện pháp cắt giảm chi phí một cách kịp thời, họ sẽ giảm các khoản phải chi xuống. Nói cách khác họ có bộ máy quản trị tốt và có khả năng chuẩn bị, dự đoán dự báo tình hình tốt.6. Dự trữ: Đặc biệt quan trọng trong khủng hoảng. Nếu DN không có dự trữ đủ mạnh thì chỉ cần 1 tác động nhỏ cũng có thể làm nó phá sản.Trên đây là những gì chung chung nhất để mọi người có thể hình dung ra cách đọc 1 BCTCThân ái, Patrician ! # Ngày 17/11/08 08:53,  haitvonline viết… Chúng tôi - kiến thức tài chính rất cảm ơn vì những chia sẻ của bạn. # Ngày 29/11/08 17:11,  Quang viết… Tôi muốn xem phân tích cụ thể về một bản báo cáo cụ thể của một cty cụ thể.Cám ơnYM: ytuongquang # Ngày 30/11/08 15:10,  Nặc danh viết… to Quang: bạn có thể qua trang danketoan.com để lấy tài liệu về 1 Cty cụ thể. Chúc bạn thành công. # Ngày 28/3/09 10:16,  Nặc danh viết… phân tích một báo cáo tài chính ko đơn giản như vậy mà cần phải chi ra được ý nghĩa của mỗi con số. có một vài chỉ tiêu tăng là tốt nhưng một số chỉ tiêu tăng chưa chắc là tốt.chúng ta cần một khung cho các chỉ tiêu. # Ngày 3/4/09 11:46,  luu viết… em đang phải làm một đề tài nghiên cứu khoa học có tên là phân tích báo cáo tài chính của BIDV năm 2006-2007. các bác giúp em cái "sươn" với. thanks các bác rất nhiều # Ngày 9/4/09 09:18,  Nặc danh viết… mình cũng đang làm luận án tốt nghiệp về đề tài tài chính bác nào có cái đề cương về phân tích tài chính và 1 số biên pháp nâng cao hiêu quả sử dụng tài chính thi gui mail cho mình nhathanks nhiêu mail : mr_minh_hpvn@yahoo.com