Bài thuyết trình Đề tài: Nợ công – Thực trạng, giải pháp quản lý nợ công tại Việt Nam từ 2008 đến nay

1 NỢ CÔNG – THỰC TRẠNG, GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NỢ CÔNG TẠI VN TỪ 2008 ĐẾN NAY BÀI THUYẾT TRÌNH QLNN VỀ TCTT DANH SÁCH THÀNH VIÊN HỌ VÀ TÊN LỚP MÃ SINH VIÊN 1. Trần Văn Hòa 01THS.QL01 2. Nguyễn Huy Hoàng 01THS.QL01 3. Ngô Thị Thu Trang 01THS.QL01 4. Nguyễn Thị Thảo Trang 01THS.QL01 01THS.401.0014 5. Nguyễn Thị Huyền 01THS.QL01 6. Nguyễn Văn Thành 01THS.QL01 7. Nguyễn Thừa Tuyển 01THS.QL01 01THS.401.0008 8. Vũ Trung 01THS.QL01 9. Phạm Thị Nga 01THS.QL01 10. Nguyễn Thị Trang 01THS.QL01 2 3 Lý thuyết về nợ công Thực trạng nợ công ở VN Giải pháp quản lý của nợ công ở VN Nội dung chính  I. Lý thuyết về nợ Công 1. Khái niệm nợ công 2. Đặc trưng cơ bản của nợ công KHÁI NIỆM NỢ CÔNG Nợ công là tổng giá trị các khoản tiền mà chính phủ thuộc mọi cấp từ trung ương đến địa phương đi vay. Việc đi vay này nhằm tài trợ cho các khoản thâm hụt ngân sác h nên nói cách khác, nợ công là thâm hụt ngân sách tích lũy kể đến một thời điểm nào đó Theo quy định của pháp luật Việt Nam, nợ công được hiểu bao gồm ba nhóm là: Nợ Chính phủ Nợ được Chính phủ bảo lãnh Nợ chính quyền địa phương KHÁI NIỆM NỢ CÔNG NGUYÊN NHÂN: NHU CẦU CHI TIÊU CÔNG QUÁ LỚN CỦA CHÍNH PHỦ Chi tiêu Chính phủ Phân bố nguồn lực Phân bố lại thu nhập Ổn định kinh tế vĩ mô Chi quá nhiều Thu không đủ đáp ứng nhu cầu Thâm hụt ngân sách Chính phủ buộc phải đi vay nợ C ác khoản vay chính phủ gồm: Vay nợ trong nước (phát hành công, trái phiếu) Vay ngân hàng thương mại Vay nợ nước ngoài Sử dụng dữ trữ ngoại tệ N ợ công là khoản nợ ràng buộc trách nhiệm trả nợ của Nhà nước : N ợ công được xác định là một khoản nợ mà Nhà nước (bao gồm các cơ quan nhà nước có thẩm quyền) có trách nhiệm trả khoản nợ ấy T rách nhiệm trả nợ của Nhà nước được thể hiện dưới hai góc độ trả nợ trực tiếp và trả nợ gián tiếp ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA NỢ CÔNG ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA NỢ CÔNG N ợ công được quản lý theo quy trình chặt chẽ với sự tham gia của cơ quan nhà nước có thẩm quyền Mục đích của việc quản lí nợ công : Đảm bảo khả năng trả nợ của đơn vị sử dụng vốn vay và cao hơn nữa là đảm bảo cán cân thanh toán vĩ mô và an ninh tài chính quốc gia Đề đạt được những mục tiêu của quá trình sử dụng vốn Nguyên tắc quản lí nợ công của Việt Nam: Nhà nước quản lý thống nhất, toàn diện nợ công từ việc huy động, phân bổ, sử dụng vốn vay đến việc trả nợ để đảm bảo hai mục tiêu cơ bản trên M ục tiêu cao nhất trong việc huy động và sử dụng nợ công là phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích cộng đồng . Nợ công được huy động và sử dụng vì lợi ích chung của cộng đồng Ở Việt Nam, các khoản nợ công được quyết định phải dựa trên lợi ích của nhân dân, cụ thể là đề phát triển kinh tế – xã hội của đất nước và phải coi đó là điều kiện quan trọng nhất. ĐẶC TRƯNG CƠ BẢN CỦA NỢ CÔNG II . THỰC TRẠNG NỢ CÔNG CỦA VIỆT NAM (2008 - NAY ) 1. Tình hình nợ công 2. Diễn biến nợ công 3. Dự báo quy mô nợ công 4. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ công ở Việt nam hiện nay TÌNH HÌNH NỢ CÔNG CỦA VIỆT NAM (2008 – NAY ) Theo Bộ Tài chính (5/2010), tổng số dư nợ công của Việt Nam tính đến cuối n ăm 2009 khoảng 44,7% GDP theo khái niệm nợ công của Việt Nam. Nợ nước ngoài và nợ trong nước của Chính phủ có xu hướng gia tăng, việc phát hành trái phiếu chính phủ thành công cùng với việc thu hút vốn ODA từ nước ngoài làm cho tổg mức nợ nước ngoài của Chính phủ tăng lên trung bình 30% GDP tro n ng suốt giai đoạn 2008-nay và tăng mạnh trong tương lai . T rong vòng 1 năm, khối nợ nước ngoài của Việt Nam đã gia tăng thêm gần 4,6 tỷ USD . DIỄN BIẾN NỢ CÔNG TRONG GIAI ĐOẠN 2008 - NAY T ừ 2008 đến hết 2011, nợ công đã tăng khoảng 22,5%, đạt mức trung bình 5,6%/năm. Với đà tăng này, chỉ cần 8 năm nữa, nợ công Việt Nam sẽ lên tới 100% GDP. Nợ công chỉ suy giảm chút ít vào năm 2008 rồi lại tiếp tục tăng vọt từ năm 2009. Trong bối cảnh này, cách giải thích lôgic là nguồn chi tiêu công được tài trợ chủ yếu bằng phát hành tiền và lạm phát phản ứng của xã hội về kỳ vọng mất giá đồng nội tệ. BẢNG SỐ LIỆU NỢ CÔNG CỦA V IỆT N AM  GIAI ĐOẠN 2008 - 2013 ( USD ) Năm 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Tổng nợ công 37.210.655.7 42.741.369.8 47.999.178.0 48.771.204.7 67.674.000.00 70.576000.00 Nợ công/ người 434,43 494,47 550,52 760 756,9 787,9 Nợ công/ GDP 49,6% 49,4% 56,3% 54,9% 55,7% 49,5% Thay đổi 24,2% 14,9% 12,3% 14% 11,2% QUY MÔ NỢ CÔNG TĂNG NHANH NGOÀI DỰ BÁO Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ cho biết, tính đến 31/12/2012, tỷ lệ nợ Chính phủ là 45,7% GDP , nợ nước ngoài là 42,2%; nợ công là 57,3%. Điều kiện nợ ngày càng ngặt nghèo hơn Dịch vụ nợ tăng nhanh, hệ số an toàn nợ giảm Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ công ở Việt Nam hiện nay Nợ công Thâm hụt ngân sách Tiết kiệm trong nước giảm Chi tiêu công thấp Nguồn thu giảm sút Đầu tư công kém Đấu thầu kém hiệu quả Thất thoát lãng phí Chất lượng kém Tỉ giá hối đoái Thâm hụt thương mại Xuất khẩu giảm Nhập khẩu tăng Lạm phát cao CPI tăng Lãi suất cao Tâm lý số đông III. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NỢ CÔNG CỦA VIỆT NAM Chính phủ cần xây dựng kế hoạch vay nợ công phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch thu, chi ngân sách nhà nước trong từng giai đoạn, thời kỳ. Đảm bảo tính bền vững về quy mô và tốc độ tăng trưởng của nợ công, có khả năng thanh toán trong nhiều tình huống khác nhau và hạn chế rủi ro, chi phí. Kiểm soát chặt chẽ các khoản vay để cho vay lại và các khoản vay được Chính phủ bảo lãnh. N âng cao hiệu quả và tăng cường kiểm soát việc sử dụng vốn vay, vốn được Chính phủ bảo lãnh. Công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản lý nợ công. Kiểm toán Nhà nước với tư cách là cơ quan độc lập về kiểm tra tài chính nhà nước cần được quy định rõ nhiệm vụ kiểm toán nợ công trong Luật Quản lý nợ công và Luật Kiểm toán nhà nước III. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NỢ CÔNG CỦA VIỆT NAM KẾT LUẬN Nhìn chung cho đến nay, quản lý nợ công ở Việt Nam vẫn chưa thực hiện hiệu quả. Năm 2012, sự phá sản của tập đoàn Vinalines lại một lần nữa cảnh báo tình trạng nợ công của Việt Nam vẫn tiếp tục tăng nhanh và theo đánh giá của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), đến năm 2015, nợ công của Việt Nam có khả năng là 86,2 tỷ USD, chiếm 65% GDP. Vì vậy, việ c triển k hai kịp thời các chính sách và biện pháp quản lý nợ công là một nhiệm vụ quan trọng đối với Chính phủ và các ngành, các cấp để có thể quản lý nợ công tại Việt Nam một cách an toàn, hiệu quả. 21 THANK FOR LISTENING