Bài giảng Quản trị học - Chương 8: Lãnh đạo - Trường Đại học Trà Vinh

11/27/20201Con người có bản chất như thế nào?Những động cơ nào thúc đẩy con người làm việc?Con người có những nhu cầu gì?Có những kiểu phong cách quản trị nào?Lãnh Đạo11/27/20202MỘT SỐ KHÁI NIỆM VỀ LÃNH ĐẠOLãnh đạo là một hoạt động gây ảnh hưởng đến con người nhằm phấn đấu một cách tự nguyện cho những mục tiêu của nhómLãnh đạo là một quá trình gây ảnh hưởng đến các hoạt động của một cá nhân hay một nhóm nhằm đạt được mục đích trong tình huống nhất định11/27/2020311/27/20204Con người có bản chất như thế nào?11/27/20205Không thích làm việcPhải bị ép buộc, kiểm tra, đe dọa bằng hình phạtChỉ làm theo chỉ thị, trốn tránh trách nhiệmÍt tham vọng Thích làm việc Tự giác trong việc thực hiện các mục tiêu đã cam kết Có tinh thần trách nhiệm Có khả năng sáng tạoChương 8. Lãnh ĐạoGiả Thiết về Bản Chất Con Người của Mc. GregorThuyết XThuyết Y11/27/20206So sánh thuyết X và thuyết YHầu hết mọi người đều không thích làm việc và họ sẽ lảng tránh công việc khi hoàn cảnh cho phép.Đa số mọi người phải bị ép buộc, đe dọa bằng hình phạt và khi họ làm việc phải giám sát chặt chẽ.Hầu hết mọi người đều muốn bị điều khiển. Họ luôn tìm cách trốn tránh trách nhiệm, có ít khát vọng và chỉ thích được yên ổn.Làm việc là một hoạt động bản năng, tương tự như nghỉ ngơi, giải trí.Mỗi người đều có năng lực tự điều khiển và tự kiểm soát bản thân nếu người ta được ủy nhiệm.Người ta sẽ trở nên gắn bó với các mục tiêu của tổ chức hơn, nếu được khen thưởng kịp thời.Một người bình thường có thể đảm nhận những trọng trách và dám chịu trách nhiệm.Nhiều người bình thường có óc tưởng tượng phong phú, khéo léo và sáng tạo. Thuyết X Thuyết Y 11/27/20207Không có người nào hoàn toàn có bản chất như thuyết X hoặc YNhững giả thiết theo thuyết X và thuyết Y chỉ là thái độ lao độngThái độ lao động tuỳ thuộc vào cách thức họ được sử dụngCon người sẽ hăng hái, nhiệt tình khi họ được tham gia vào làm quyết địnhNên có chính sách sử dụng người dài hạnChương 8. Lãnh ĐạoThuyết Z của William Ouchi11/27/20208Những động cơ nào thúc đẩy con người làm việc?11/27/20209Các khái niệmĐộng cơ là gì? “Là nhu cầu búc xúc buộc con người tìm biện pháp để thoả mãn, biểu hiện như là những ước muốn, những mong muốn, những ham muốn, vv.” Đó chính là một trạng thái nội tâm kích thích hay thúc đẩy hoạt động.Động viên là gì?“Là quá trình tâm lý diễn ra do sự tác động có mục đích và theo định hướng của nhà quản trị”11/27/202010Chương 8. Lãnh ĐạoThuyết động cơ thúc đẩy theo Hy Vọng của VroomSự Đam MêXNiềm Hy Vọng=Sức Mạnh11/27/202011'Cây Gậy&Củ Cà Rốt'Chương 8. Lãnh Đạo11/27/202012Chuỗi Mắc Xích Nhu Cầu - Mong Muốn - Thỏa MãnChương 8. Lãnh Đạo11/27/202013Mô Hình Động Cơ Thúc Đẩy của Porter & LawlerChương 8. Lãnh Đạo11/27/202014Con người có những nhu cầu gì?11/27/202015Sự Phân Cấp Nhu Cầu của MaslowChương 8. Lãnh Đạo11/27/202016Thuyết hai nhân tố của HerzberzCon người lao độngThõa mãnBất mãnCác nhân tố động viênCác nhân tố duy trì Phương pháp quan sát Hệ thống phân phối thu nhập Quan hệ với đồng nghiệp Điều kiện làm việc Chính sách của công ty Cuộc sống cá nhân Địa vị Quan hệ qua lại giữa cá nhânSự thách thức của CV Các cơ hội thăng tiếnÝ nghĩa của các thành tựuSự nhận dạng khi công việc được thực hiệnÝ nghĩa của các trách nhiệm11/27/202017Chương 8. Lãnh ĐạoSo sánh sự phân cấp nhu cầu của Maslow và Thuyết 2 yếu tố của Herzberg 11/27/202018PHONG CÁCH LÃNH ĐẠO11/27/202019PHƯƠNG PHÁP LÃNH ĐẠO Bằng quyền lựcTác động đến quyền lợi người khácBằng uy tínBằng sự thuyết phụcBằng sự gương mẫuBằng sự động viênBằng thủ đoạn 11/27/202020Các phương pháp lãnh đạo chủ yếu được sử dụngLãnh đạo tập trungLãnh đạo độc đoán.Lãnh đạo dân chủ.Lãnh đạo tự do.Lãnh đạo dĩ hòa vi quý.Lãnh đạo theo kiểu răn đe.Lãnh đạo bằng vật chất.Lãnh đạo kết hợpLãnh đạo bằng công cụ hành chính, mệnh lệnh.Lãnh đạo bằng kinh tế.Lãnh đạo bằng tâm lý, giáo dục, thuyết phục, động viênLãnh đạo trực tiếp.Lãnh đạo gián tiếp.Lãnh đạo bằng cách nêu gương.11/27/202021PHONG CÁCH LÃNH ĐẠOKHÁI NIỆM : Là những mô hình hoặc cách thức mà người lãnh đạo thường sử dụng để gây ảnh hưởng đến cấp dưới trong quá trình thúc đẩy họ thực hiện các mục tiêu chung của tổ chức.11/27/202022Các phong cách lãnh đạo chủ yếu được sử dụng-Người có thái độ chống đối-Người không tự chủĐỘC ĐOÁNDÂN CHỦTỰ DO-Người có tinh thần hợp tác-Người thích lối sống tập thể-Người có đầu óc cá nhân-Người không thích giao tiếp với XH11/27/202023Bốn Hệ Thống Phong Cách Quản Trị Theo LikertChương 8. Lãnh Đạo11/27/202024(Robert Balke & Jane Mouton)ÔBànCờQuảnTrịChương 8. Lãnh Đạo11/27/202025XungĐột&HiệuQuảcủaTổChứcChương 8. Lãnh Đạo11/27/2020266 Chiến thuật đối phó với sự chống thay đổi3Vận Động&Lôi Kéo 6Thương Lượng2Cưỡng Chế5Tạo Sự Dễ Dàng&Hỗ Trợ 1Giáo Dục&Thông Tin 4Tham DựChương 8. Lãnh Đạo11/27/202027Tình huống 1: Động viênDương vào làm việc tại phòng kế toán của một Ngân hàng được hơn 3 tháng. Một hôm phòng nhân sự có thông báo cho các phòng ban cho ý kiến đóng góp nhằm ban hành qui chế văn hoá ứng sử nơi công sở. Anh Minh trưởng phòng giao cho Dương phụ trách việc đó.Do tính tình bộc trực thẳng thắn nên trong bài viết của mình cô dùng quá nhiều dấu câu “!” “?”, điều đó làm cho các phòng ban khác cho rằng phòng kế toán có ý châm biếm hơn là góp ý. Sự việc không dừng lại ở đó mà còn đưa ra ở buổi họp giao ban, tổng giám đốc biết được việc nên rất giận và khiển trách phòng kế toán. Tại mình mà cả phòng bị khiển trách Dương rất mặc cảm và xấu hổ, tinh thần làm việc xa xúc rất nhiều. 11/27/202028Với tư cách là người lãnh đạo trực tiếp anh Minh phải làm gì để khắc phục tình hình?11/27/202029KẾT QUẢ THẢO LUẬNĐộng viên DươngTrình bày với BGĐ về thời gian làm việc ngắn ngủi của DươngNhận một phần trách nhiệm vì thiếu kiểm tra trướcChỉ cho Dương những khuyết điểm để sửa chữaThay Dương xin lỗi những đồng nghiệp khácHọp nội bộ để bày tỏ những phẩm chất cá nhân của Dương, không phải do cố tình11/27/202030KẾT QUẢ THẢO LUẬNTình huống: LinhChia thành 3 ca: 5 người (8 giờ)Tăng ca: 3 giờ, tăng lươngKiểm soát quá trình sản xuất hiệu quả, giảm giờ giải lao, không tăng caKhuyến khích tăng caCác biện pháp tăng năng suấtChia lại caLàm 1 ca trong ngày (15 người)11/27/202031KẾT QUẢ THẢO LUẬNTình huống: Trọng, BìnhTrọng: thuộc cấp không vui, mất đoàn kết, năng suất không caoBình: khó ra quyết định, bảo vệ không nên quá dễ, nhân viên không còn tôn trọng, công việc trì trệThay đổi: Đào tạo lại cho Trọng, Bình; Áp dụng cả hai cách tuỳ theo công việc11/27/202032KẾT QUẢ THẢO LUẬNMinh phân tích về những khuyết điểm của Dương như quá thẳng thắn sẽ không tốtGiải thích với cấp trênAn ủi, động viên, giải thích cách làm việc cho Dương và các nhân viên khácMinh nên trao đổi với các đồng nghiệp để thông cảm cho DươngCác thành viên nên cổ vũ, động viên DươngMinh nên nhận phần lỗi đã không kiểm tra trướcĐề nghị các nhân viên không được kỳ thị Dương11/27/202033KẾT QUẢ THẢO LUẬNMinh nên có cuộc nói chuyện riêng với DươngMở cuộc thảo luận giữa Dương với các đồng nghiệpDương đính chính phần báo cáo và hứa không lặp lại những nhầm lẫnĐộng viên, khuyến khích DươngĐể Dương giải thíchGiải thích cho Dương về tác hại của dùng dấu câu11/27/202034KẾT QUẢ THẢO LUẬNNhóm Nam:(1) Minh trực tiếp gặp ban giám đốc để nhận lỗi(3) Họp phòng để khắc phục(2) Gặp riêng Dương để giải thích, động viên(4) Minh nhận trách nhiệm và giải thích trước các phòng ban trong buổi họp giao ban.11/27/202035TÌNH HUỐNG SỐ 7(LINH VÀ GIANG)(1) Nói chuyện riêng với từng người(2) Mở cuộc họp nhóm: tình hình, nguyên nhân(3) Tổ chức đi chơi để tìm hiểu(4) Cho làm việc cá nhân và chọn ý tốt nhất11/27/202036TÌNH HUỐNG SỐ 7(LINH VÀ GIANG)Tiếp tục cho hợp tácDã ngoạiTìm hiểu điểm bất hoà, giải quyếtGặp riêng 2 người, giải thíchTạo sự thử thách để tìm điểm tương đồngBước cuối cùng là chia thành 2 nhóm11/27/202037TÌNH HUỐNG SỐ 7(LINH VÀ GIANG)Tìm hiểu nguyên nhân gây ra mâu thuẫnGặp mặt riêng, giải thích rõ hậu quảTách ra làm 2 công việc riêng, tập thể quyết định chọn ý kiến tốt nhất11/27/202038TÌNH HUỐNG SỐ 7(LINH VÀ GIANG)Làm rõ nguyên nhânGặp riêng hai người để tìm hiểuGiao công việc chung để cộng tác, tạo cơ hội hợp tác trong và ngoài công việcGiải thích ảnh hưởng do mâu thuẫn của họ đến tập thể11/27/202039TÌNH HUỐNG SỐ 7(LINH VÀ GIANG)Gặp riêng từng người, tìm hiểu cái tôi, giảm bớt mâu thuẫnHội nghị nhóm, giải thích nguyên nhân (kể câu chuyện mang tính đoàn kết: bó đũa, ba cây)Tạo không khí vui vẻ khi làm việc nhómĐề nghị Ban giám đốc chuyển công tác của một trong hai người11/27/202040Tình huống 2 (lãnh đạo)Ông Đại là giám đốc một công ty TNHH, ông nghĩ mình là chủ nên lúc nào cũng gây sức ép với các phòng ban, bỏ ngoài tai ý tưởng của nhân viên. Vì vậy nhân viên công ty ngày càng thụ động và cứ ỳ ra, tình hình sản xuất kinh doanh của công ty ngày càng trở nên xấu. Trước tình hình đó ông quyết định mời ông Trung ( có tài lãnh đạo) về làm phó giám đốc điều hành nhằm khắc phục tình hình công ty. Nếu bạn là ông Trung bạn làm gì để khắc phục tình hình của công ty?.