Bài giảng Quản trị học - Chương 2: Lịch sử phát triển các lý thuyết quản trị - Trường Đại học Trà Vinh

Company LogoLịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản TrịChương 21. Có những trường phái tư tưởng quản trị nào (?) và sự phát triển của chúng ra sao?2. Những tư tưởng quản trị đóng góp gì đối với công việc của nhà quản trị?3. Có những hạn chế gì đối với từng trường phái lý thuyết quản trị?4. Những cách tiếp cận hiện đại trên nền tảng tổng hợp các trường phái quản trị là gì?Company LogoChương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản TrịCompany LogoFrederick W. Taylor (1856 – 1915)Charles Babbage (1792 – 1871)Frank (1868 - 1924) & Lilian Gilbreth (1878 – 1972)Henry L. Gantt (1861 – 1919)Chương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản TrịLý Thuyết Quản Trị Khoa Học Henry Fayol (1841 – 1925) Max Weber (1864 – 1920) Chestger Barnard (1886 – 1961)Lý Thuyết Quản Trị Hành ChánhTRƯỜNG PHÁI CỔ ĐIỂNCompany LogoFrederick Taylor (1856 - 1915)Chương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản TrịLý Thuyết Quản Trị Khoa HọcF.W.Taylor nhìn nhận con người như một cái máy, ông cho con người là một kẻ trốn việc và thích làm việc theo kiểu người lính (học thuyết X), vì thế cần thúc họ làm việc bằng cách phân chia các công việc một cách hết sức khoa học để chuyên môn hoá các thao tác của người lao động, để họ hoạt động trong một dây chuyền và bị giám sát chặt chẽ, không thể lười biếng, Company LogoFrederick Taylor (1856 - 1915)Chương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản TrịLý Thuyết Quản Trị Khoa Học“Khi người ta bảo anh nhặt một thỏi kim loại và khênh đi, anh sẽ nhặt nó và đi; và khi người ta bảo anh ngồi xuống và nghỉ thì anh hãy ngồi xuống. Anh phải làm việc đó ngay lập tức trong suốt cả ngày và không một lời cãi lại” Company LogoTAYLOR’S FOUR PRINCIPLES OF MANAGEMENTCompany LogoPhân tích một cách khoa học các thành phần công việc của từng cá nhân, phát triển phương pháp làm việc tốt nhấtLựa chọn công nhân một cách cẩn thận và huấn luyện họ cách thực hiện công việc theo phương pháp khoa họcGiám sát chặt chẻ công nhân để đảm bảo rằng họ làm việc đúng phương phápPhân chia công việc và trách nhiệm để nhà quản trị có trách nhiệm trong việc hoạch định phương pháp làm việc khoa học và người lao động có trách nhiệm thực thi công việcFrederick Taylor (1856 - 1915)Chương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản Trị4 Nguyên Tắc Quản Trị của F. W. TayLorLý Thuyết Quản Trị Khoa HọcKích thích lao động bằng tiềnCompany LogoTóm tắt Lý thuyết “Quản trị khoa học”Tuy nhiên, nhiều nhà phê bình hiện nay cho rằng, nói chung tư tưởng của Taylor và các tác giả thuộc lý thuyết “Quản trị khoa học” là thiếu nhân bản, xem con người như một đinh ốc trong cổ máy. Còn GS. Koontz thì gọi lý thuyết quản trị của Taylor là lý thuyết “Cây gậy và củ cà rốt”. Company LogoFAYOL’S 14 PRINCIPLES OF MANAGEMENTCompany LogoPhân chia công việc (Chuyên môn hóa lao động)Quyền hạn và trách nhiệmKỹ luậtThống nhất chỉ huyThống nhất điều khiểnLợi ích cá nhân phải hài hòa với lợi ích tập thểThù lao công bằngTập trung hóaXác định thứ bậc trong hệ thống quản trị theo trật tựTrật tựCông bằngỔn định nhiệm vụPhát huy sáng kiến cấp dướiTinh thần tập thểChương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản Trị14 Nguyên Tắc Quản Trị Hành chánh của Henry Fayol (1841 - 1925)Company LogoWEBER’S IDEAL BUREAUCRACYCompany Logo Xây dựng những nguyên tắc & luật lệ chính thức: Những nhà quản trị phải đề ra các qui tắc, luật lệ để đảm bảo cấp thừa hành tuân thủ các qui tắc đó Tránh xúc phạm nhân cách người lao động: Những qui tắc và sự kiểm tra không vi phạm đến những vấn đề cá nhân cũng như nhân cách người lao động Hướng nghiệp: Những nhà quản trị phải là những nhân viên chuyên nghiệp. Họ làm việc để nhận lương như những nghề nghiệp khácChương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản Trị6 Nguyên Tắc Quản Trị Hành chánh của Max Weber Phân công lao động: Các công việc được chia thành các phần nhỏ, đơn giản và giao cho mỗi công nhân một việc Xác định thứ bậc quyền hạn: Tổ chức bộ máy quản trị theo các cấp bậc, cấp thấp hơn phải chịu sự kiểm soát và hướng dẫn của cấp trên Tuyển chọn chính thức: Tất cả các thành viên trong tổ chức phải được tuyển chọn dựa trên cơ sở phẩm chất, trình độ và khả năng thông qua các cuộc sát hạch chính thứcCompany LogoCompany Logo Đồng quan điểm với lý thuyết “Quản trị một cách khoa học”, lý thuyết “Quản trị hành chánh” chủ trương rằng, để đem lại hiệu quả phải bằng con đường tăng năng suất lao động. Nhưng, theo Fayol muốn tăng năng suất lao động phải sắp xếp tổ chức một cách hợp lí thay vì tìm cách tác động vào người công nhân (tức Taylor và những người trước đó xuất phát vấn đề từ phía người công nhân, còn Fayol thì xuất phát từ phía người quản trị) Tóm tắt lý thuyết quản trị hành chánh”Company LogoHugo Munsterberg (1863 – 1916)Mary Parker Follett (1868 – 1933)Nghiên cứu tại nhà máy HawthorneDouglas Mc Gregor (1909 – 1964)Abraham Maslow (1908 – 1970)Elton Mayo (1880 – 1949) Chương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản TrịLý Thuyết Tâm Lý – Xã HộiCompany LogoMary Parker Pollet (1868 1933) Western Electric’s Hawthorne Plant. Công trình nghiên cứu này gọi là những nghiên cứu Hawthorne. Trong nghiên cứu đó, các tác giả đã sử dụng các biện pháp tạo cho công nhân cảm giác tâm lý là họ đang được các nhà lãnh đạo, quản trị chú ý đến như:-Thay đổi chế độ sáng (tăng và giảm độ sáng).-Thay đổi về tiền lương.-Thay đổi thời gian làm việc. Company LogoAbraham Moslow (1908 - 1970): Company LogoCác đơn vị kinh doanh là một hệ thống xã hội, bên cạnh tính kinh tế và kỹ thuật đã được nhận thấy.Con người không chỉ có thể động viên bằng các yếu tố vật chất, mà còn các yếu tố tâm lý - xã hội.Các nhóm và tổ chức phi chính thức trong xí nghiệp có tác động nhiều đến tinh thần, thái độ và kết quả lao động của công nhân.Sự lãnh đạo của các nhà quản trị không chỉ đơn thuần dựa vào chức danh chính thức trong bộ máy tổ chức, mà còn phải dựa nhiều vào các yếu tố tâm lý - xã hội.Sự thỏa mãn tinh thần có mối liên quan chặt chẽ với năng suất và kết quả lao động.Sự tham gia làm tăng năng suất lao động.Công nhân có nhiều nhu cầu về tâm lý - xã hội cần được thỏa mãn.Tài năng quản trị đòi hỏi nhà quản trị phải có các kỹ năng quản trị, đặc biệt là kỹ năng quan hệ với con người tốt.Company LogoChương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản TrịTổ chức là một hệ thống xã hội – kinh tế – kỹ thuậtNhấn mạnh yếu tố tâm lý – xã hội trong quản trị nhân sựĐánh giá cao vai trò của các tổ chức phi chính thứcSự thỏa mãn về tinh thần ảnh hưởng tốt đến năng suất lao độngNhững Quan Điểm Căn Bản của Lý Thuyết Hành ViTài năng quản trị = Kỹ năng chuyên môn + Kỹ năng giao tiếpQuản trị thành công = Quyền hạn + Tâm lý xã hộiCompany LogoMc Gregor:Thuyết Y cho rằng công nhân sẽ thích thú với công việc nếu có được những điều kiện thuận lợi và họ có thể đóng góp nhiều hơn cho tổ chức. Từ đó, Mc. Gregor đề nghị các nhà quản trị nên quan tâm đến sự phối hợp hoạt động hơn là chú trọng đến các cơ chế kiểm tra không cần thiết trong tổ chức Company LogoLÝ THUYẾT ĐỊNH LƯỢNG VỀ QUẢN TRỊ Nhấn mạnh đến phương pháp khoa học trong việc giải quyết các vấn đề quản trị.Áp dụng phương pháp tiếp cận hệ thống để giải quyết vấn đề.Sử dụng các mô hình toán học.Định lượng hóa các yếu tố có liên quan, và áp dụng các phương pháp toán học và thống kê.Quan tâm đến các yếu tố kinh tế kỳ thuật hơn là các yếu tố tâm lý – xã hội.Đi tìm các quyết định tối ưu trong hệ thống khép kín.Sử dụng công cụ máy tính vào quản trị mà ngày nay nó đã thành cao trào.Company LogoSystemThe Organization As An OpenTransformationEmployee’s work activitiesManagement activitiesTechnology and operations methodsOutputsInputsRaw materialsHuman resourcesCapitalTechnologyInformationProducts and servicesFinancial resultsInformationHuman resultsEnvironmentEnvironmentFeedback© Prentice Hall, 20021-22Company LogoTiếp Cận Quản Trị theo Hệ ThốngChương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản TrịCompany Logo Cộng lực hay phát huy lợi thế của hiệp đồng tập thể: là trạng thái trong đó cái chung được coi lớn hơn cái riêng. Trong một hệ thống tổ chức, cộng lực có nghĩa là các bộ phận tác động qua lại lẫn nhau trong hoạt động sẽ tạo ra sức mạnh chung được tăng lên gấp bội và mang lại hiệu quả cao hơn nhiều so với trong trường hợp các bộ phận hoạt động độc lập Tiếp Cận Quản Trị theo Hệ ThốngCompany LogoTiếp Cận Quản Trị theo Tiến TrìnhChương 2. Lịch Sử Phát Triển các Lý Thuyết Quản TrịCompany LogoTRƯỜNG PHÁI QUẢN TRỊ NHẬT BẢN William Ouchi – Người Nhật bản, phản bác lý thuyết X và Y của Gregor, Ông cho rằng, trong thực tế không có người nào dạng X (Lười biếng) hay dạng Y (Siêng năng) cả. Lười biếng hay siêng năng là thái độ lao động của người lao động chứ không phải là bản chất của con người. Thái độ của con người tuỳ thuộc vào cách thức mà họ được đối xử như thế nào trong thực tế. Nếu họ được đối xử mà theo họ cho là tốt thì sẽ làm việc siêng năng và ngược lại thì chây lười Company LogoDN Nhaät BaûnDN AÂu Myõ. Laøm vieäc suoát ñôøi. Ñaùnh giaù vaø ñeà baït chaäm. Khoâng chuyeân moân hoùa ngaønh ngheà. Cô cheá kieåm tra maëc nhieân. Quyeát ñònh vaø traùch nhieäm taäp theå. Quan heä roäng raõi.. Laøm vieäc trong töøng thôøi haïn.. Ñaùnh giaù vaø ñeà baït nhanh.. Chuyeân moân hoùa ngaønh ngheà.. Cô cheá kieåm tra hieån nhieân.. Quyeát ñònh vaø traùch nhieäm caù nhaân.. Quan heä cuïc boä.Company LogoCÁC LÝ THUYẾT QUẢN TRỊ HIỆN ĐẠIThuyết quản trị theo quá trìnhThuyết quản trị theo tình huốngThuyết quản trị định lượngThuyết quản trị tổng hợp và thích nghiThuyết quản trị sáng tạoThuyết quản trị tuyệt hảoCompany LogoThuyết quản trị theo quá trìnhXem tổ chức là 1 hệ thống mở, xem quá trình SX kinh doanh là 1 quá trình liên tục và hoạt động quản trị là quá trình nhà QT thực hiện các chức năng