Bài giảng Lựa chọn dự án project selection

CHÖÔNG 2: LÖÏA CHOÏN DÖÏ AÙN PROJECT SELECTION „ „ „ „ „ TOÅNG QUAN Löïa choïn DA laø quaù trình ñaùnh giaù töøng DA rieâng leõ hoaëc moät nhoùm caùc DA; choïn löïa thöïc hieän nhaèm thoaû maõn caùc muïc tieâu cuûa DN; Moãi DA coù caùc chi phí, lôïi nhuaän & caùc rủi ro khaùc nhau maø ta khoâng bieát moät caùch chaéc chaén, löïa choïn döï aùn laø coâng vieäc khoù khaên; Vieäc choïn löïa nhoùm döï aùn khaùc nhau (portfolio) caøng phöùc taïp hôn thöôøng laø coâng vieäc cuûa nhaø quaûn lyù caáp cao; Löïa choïn döï aùn döïa treân muïc tieâu QLDA caàn bieát ñeå thöïc hieän döï aùn hieäu qua;û Caùc moâ hình hỗ trôï ra QÑ bieåu thò cho caáu truùc vaán ñeà vaø laø höõu ích trong vieäc choïn löïa & ñaùnh giaù caùc DA; 2 BAÛN CHAÁT CAÙC MOÂ HÌNH LÖÏA CHOÏN DÖÏ AÙN „ „ Hai daïng moâ hình löïa choïn cô baûn: Soá hoïc (numeric) vaø khoâng soá hoïc (nonnumeric) Löu yù: Caùc moâ hình khoâng ra QÑ - Con ngöôøi RQÑ! Taát caû caùc moâ hình duø phöùc taïp ñeán ñaâu cuõng chi phaûn aûnh 1 phaàn thöïc teá maø noù muoán bieåu thò; „ Ñeå xaây döïng caùc moâ hình löïa choïn/ ñaùnh giaù nhaø QL caáp cao caàn lieät keâ caùc muïc tieâu coù troïng soá cuûa DN; 3 Caùc yeáu toá caàn thieát ñeå ñaùnh giaù döï aùn theo caùc chöùc naêng yeáu toá saûn xuaát Thôøi gian saün saøng ñeå laép ñaët; Thôøi gian döøng khi laép ñaët; Thôøi gian vaän haønh nhö mong muoán; Haäu quaû cuûa SP hö bò loaïi boû; Caùc yeâu caàu veà naêng löôïng; Caùc yeâu caàu veà trang thieát bò ; Ñoä an toaøn cuûa quaù trình SX; Caùc öùng duïng coâng ngheä khaùc; Chi phí thay ñoåi / 1 ñôn vò SP; Thay ñoåi trong söû duïng nguyeân vaät lieäu; Söï saün saøng cuûa nguyeân vaät lieäu; Thôøi gian & chi phí phaùt trieån; Aûnh höôûng ñeán nhaø cung caáp; Thay ñoåi chaát löôïng SP ñaàu ra; yeáu toá tieáp thò Qui moâ thò tröôøng tieàm naêng cuûa SP; Thò phaàn coù theå coù cuûa SP; Thôøi gian ñeå coù ñöôïc thò phaàn; Aûnh höôûng leân daây chuyeàn SX hieän taïi; Söï chaáp nhaän cuûa khaùch haøng; Aûnh höôûng söï an toaøn cuûa khaùch haøng; Chu kyø hoaït ñoäng döï tính cuûa SP; Caùc khaû naêng döï aùn phuï; 4 Caùc yeáu toá caàn thieát ñeå ñaùnh giaù döï aùn theo caùc chöùc naêng (tt) yeáu toá taøi chính Möùc ñoä lôïi nhuaän cuûa vieäc ñaàu tö ; Aûnh höôûng leân doøng tieàn maët; Nhu caàu tieàn maët; Thôøi gian hoaøn voán; yeáu toá nhaân söï Nhu caàu ñaøo taïo; Caùc yeâu caàu kyõ naêng lao ñoäng; Tính saün saøng cuûa caùc kyõ naêng lao ñoäng; Möùc ñoä phaûn khaùng töø löïc löôïng lao ñoäng hieän coù; Söï thay ñoåi qui moâ löïc löôïng lao ñoäng; Nhu caàu giao tieáp trong/ngoaøi ñoäi nhoùm DA; Söï aûnh höôûng leân caùc ñieàu kieän laøm vieäc; yeáu toá h/chính khaùc Qui moâ thò tröôøng tieàm naêng cuûa SP; Thò phaàn coù theå coù cuûa SP; Thôøi gian ñeå coù ñöôïc thò phaàn; Aûnh höôûng daây chuyeàn SX hieän taïi; Söï chaáp nhaän cuûa khaùch haøng; Aûnh höôûng söï an toaøn khaùch haøng; Chu kyø hoaït ñoäng döï tính cuûa SP; Caùc khaû naêng DA phuï; 5 CAÙC TIEÂU CHUAÅN CHO MOÂ HÌNH LÖÏA CHOÏN DÖÏ AÙN „ „ „ „ „ „ Hieän thöïc (Realism) - Quyeát ñònh cuûa nhaø quaûn lyù laø coù theå thöïc hieän ñöôïc Khaû naêng (capacity) - Coù khaû naêng moâ phoûng caùc tình huoáng khaùc nhau &øtoái öu hoaù ñöôïc quyeát ñònh; Linh hoaït (Flexibility) - nhaèm cung caáp caùc keát quaû coù giaù trò trong moät soá caùc ñieàu kieän; Deã daøng thöïc hieän (Ease of Use) - Tieän lôïi, deã thöïc thi &ø deã hieåu; Chi phí (Cost) - caùc döõ lieäu thu thaäp &ø caùc chi phí moâ hình hoaù neân thaáp so vôùi chi phí cuûa döï aùn; Deã vi tính hoaù (Easy Computerization) - caùc döõ lieäu trong moâ hình phaûi deã daøng & tieän lôïi trong vieäc thu thaäp, löu trữ &ø xöû lyù; 6 CAÙC BÖÔÙC TRONG QUAÙ TRÌNH LÖÏA CHOÏN DÖÏ AÙN „ „ „ „ Böôùc 1: Lieät keâ taát caû caùc DA hieän taïi & caùc yù töôûng döï aùn. Caùc nguoàn yù töôûng khaùc nhau töø: khaùch haøng- nhaø cung caáp- quaûn lyù caáp cao - ñoäi nguõ coâng nhaân; Böôùc 2: Xaùc ñònh tính caàn thieát hoaëc cô hoäi cuûa töøng DA (nghieân cöùu tieàn khaû thi); Böôùc 3: Döï tính sô boä thôøi gian & ngaân saùch cho töøng DA. (chæ caàn xaùc ñònh; töông ñoái chi phí vaø thôøi gian caàn thieát ñeå hoaøn thaønh moät DA so vôùi caùc DA khaùc); Böôùc 4: Ñaùnh giaù tính khaû thi chung cuûa töøng DA Xem xeùt ñaùnh gia;ù 7 CAÙC BÖÔÙC TRONG QUAÙ TRÌNH LÖÏA CHOÏN DÖÏ AÙN (tt) „ „ „ Böôùc 5: Xaùc ñònh caùc rủi ro (khaû naêng thaát baïi) lieân quan ñeán DA. Böôùc này tieán haønh song song vôùi böôùc 4; Tính khaû thi cao = möùc ñoä ruõi ro thaáp Böôùc 6: Xem xeùt laïi danh saùch caùc DA, caùc muïc tieâu, tính khaû thi &ø caùc rủi ro vôùi nhaø quaûn lyù caáp treân & vôùi caùc thaønh vieân trong nhoùm döï aùn ñeå thoáng nhaát yù kieán; Böôùc 7: Loaïi boû caùc DA khoâng khaû thi &ø khoâng phuø hôïp vaø saép xeáp caùc DA coøn laïi; „ Böôùc 8: Choïn löïa caùc döï aùn quan troïng nhaát vaø thöïc hieän ngay; (lập baûng thöù töï öu tieân caùc döï aùn - Project Priority Project); 8 CAÙC LYÙ DO LOAÏI BOÛ DÖÏ AÙN „ „ „ Thieáu tieàn, nhaân söï, kyõ naêng, thôøi gian & caùc nguoàn löïc caàn thieát khaùc ñeå ñaûm baûo döï aùn thaønh coâng Caùc muïc tieâu DA laø maâu thuẫn vôùi muïc tieâu daøi haïn cuûa coâng ty. Saûn phaåm cuûa döï aùn vi phaïm luaät hay caùc chính saùch hieän taïi coù nhöõng aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán vò trí hay hình aûnh cuûa coâng ty; 9 CAÙC LYÙ DO LOAÏI BOÛ DÖÏ AÙN (tt) „ „ „ Döï aùn "yeâu thích" (pet project): chính phuû hay caùc quan chöùc nhaø nöôùc muoán coù caùc döï aùn nay; caùc kyõ thuaät ñaùnh giaù ñöôïc duøng seõ giuùp hoï thaáy aûnh höôûng beân trong cuûa caùc döï aùn; Döï aùn khoâng coù khaû naêng thöïc hieän nhanh choùng maëc duø döï aùn laø khaû thi; Coù maâu thuẫn vôùi caùc döï aùn ñang thöïc hieän khaùc hoaëc ñaõ ñöôïc hoaïch ñònh. Caùc döï aùn ñoù coù möùc ñoä öu tieân cao &ø coù caùc nhaân söï chuû choát; 1 0 CAÙC DAÏNG MOÂ HÌNH ÑAÙNH GIAÙ DÖÏ AÙN: 2 1. MOÂ HÌNH KHOÂNG SOÁ HOÏC (Nonnumeric models) 2. MOÂ HÌNH SOÁ HOÏC (Numeric models/ quantitative approachs) „ „ Caùc moâ hình phaân tích khaû naêng sinh l i (Profit- profitability) Caùc moâ hình soá hoïc ghi ñieåm (scoring) 1 1 MOÂ HÌNH KHOÂNG SOÁ HOÏC DA THIEÂNG LIEÂNG - DAÙ ñöôïc ñeà nghò bôûi 1 vieân chöùc laâu naêm &ø coù quyeàn löïc trong ñôn vò - Thöôøng döï aùn baét ñaàu töø ølôøi ñeà nghò phaùt trieån DAÙ Töø "sacred – thiê " coù nghóa DAÙ seõ ñöôïc duy trì ñeán khi thaønh coâng hoaëc ñeán khi vieân chöùc naày nhaân thaáy yù töôûng mình sai & muoán keát thuùc DAÙ DA CAÀN THIEÁT ÑEÅ VAÄN HAØNH - DAÙ caàn thieát nhaèm ñaûm baûo caû heä thoáng vaän haønh toát - Khoâng caàn ñaùnh giaù chính thöùc 1 2 MOÂ HÌNH KHOÂNG SOÁ HOÏC DA CAÀN THIEÁT CAÏNH TRANH - Quyeát ñònh thöïc hieän DAÙ döïa treân mong muoán duy trì vò theá caïnh tranh cuûa ñôn vò - Ñaàu tö trong caùc döï aùn daïng thì öu tieân hôn c/tranh DA MÔÛ ROÄNG DAÂY CHUYEÀN SAÛN XUAÁT - DAÙ xaây döïng & phaùt trieån SP môùi - Tính toaùn lôïi nhuaân kyõ caøng ñoâi luùc khoâng caàn thieát MOÂ HÌNH LÔÏI NHUAÄN SO SAÙNH - DA naøo coù lôïi ích nhaát cho DN thì seõ ñöôïc choïn - Nhieàu DAÙ nhöng khoâng deå daøng so saùnh vôùi nhau do khaùc ñaëc tính SP môùi - thay ñoåi pp saûn xuaât – hoa,...) 13 MOÂ HÌNH SOÁ HOÏC CAÙC MOÂ HÌNH PHAÂN TÍCH KHAÛ NAÊNG SINH LÃI (MOÂ HÌNH KINH TEÁ - ECONOMIC METHODS) - Phöông phaùp hoøan voán (Payback Period) - Phöông phaùp suaát thu lôïi trung bình - ARR - Doøng tieàn maët chieát khaáu (Discounted Cash Flow) - Suaát thu lôïi noäi taïi - IRR - Tæ soá lôïi nhuaän/chi phí (B/C) 1 4 Phöông Phaùp Hoøan Voán (Payback Period) (+) P ( )- Thôøi gian (coù tính suaát chieát khaáu) (khoâng coù tính suaát chieát khaáu) ƒ Thôøi gian hoøan voán döï aùn 1 5 Phöông Phaùp Hoøan Voán Ví duï 1: Moät döï aùn caàn moät chi phí laø 100.000 USD ñeå thöïc hieän & coù doøng tieàn vaøo haøng naêm laø 25.000 USD thôøi haïn hoøan traû: 100.000/25.000 = 4 naêm - Phöông phaùp naày cuõng xem nhö khoâng phuø hôïp khi coù tính ruûi ro - Tieàn ñaàu tö vaøo döï aùn caøng hoøan traû nhanh döï aùn caøng ít ruûi ro 1 7 Phöông phaùp suaát thu lôïi trung bình (Average Rate of Return - ARR) - Laø tæ soá lôïi nhuaän haøng naêm trung bình (tröôùc hoaëc sau thueá) vôùi tieàn ñaàu tö ban ñaàu cuûa döï aùn Trong ví duï 1, giaû söû döï aùn coù lôïi nhuaän haøng naêm trung bình laø 15.000 USD ARR = 15.000/100.000 = 0,15 - Öu ñieåm 2 phöông phaùp: ñôn giaûn nhöng caû hai ñeàu khoâng tính ñeán giaù trò thôøi gian cuûa doøng tieàn maët TH laõi suaát cöïc kyø thaáp & tæ soá laïm phaùt laø baèng khoâng Î giaûm thieåu sai soùt 1 8 Doøng tieàn maët chieát khaáu (Discounted Cash Flow) „ Khaùi nieäm Giaù trò theo thôøi gian cuûa doøng tieàn teä (Time Value of Money) Pt = P 0 (1 + i)t Giaù trò thôøi gian hieän taïi cuûa taát caû doøng tieàn maët n t 1 (1 NPV A 0 F t k ) t „ Ft - Doøng tieàn maët ôû thôøi ñieåm t k A 0 - Suaát thu lôïi yeâu caàu - Tieàn ñaàu tö ban ñaàu 1 9 Doøng tieàn maët chieát khaáu (tt) „ Neáu tính ñeán aûnh höôûng cuûa laïm phaùt (hoaëc giaûm phaùt) n t 1 ( NPV A 0 F t 1 k p t ) t p - tæ soá laïm phaùt tieân ñoùan t „ Tieâu chuaån ñaùnh giaù "döï aùn ñaùng giaù" NPV 0 2 0 „ „ Doøng tieàn maët chieát khaáu (tt) Tieâu chuaån so saùnh caùc döï aùn loaïi tröø nhau NPV Î Max ( vôùi NPV 0) Ví duï: Ñaàu tö 100.000 USD cho döï aùn coù doøng tieàn maët thu vaøo haøng naêm 25.000 USD trong thôøi gian 8 naêm, suaát thu lôïi yeâu caàu laø 15% & tæ leä laïm phaùt laø 3%/naêm n NPV 100.000 t 1 (1 = 1.939 USD 25.000 0,15 0,03) 8 2 1 Suaát thu lôïi noäi taïi (Internal Rate of Return- IRR) „ „ IRR laø suaát chieát khaáu laøm cho NPV cuûa döï aùn baèng 0 i= IRR Î NPV = 0 Tieâu chuaån ñaùnh giaù " döï aùn ñaùng giaù" IRR MARR Tieâu chuaån so saùnh caùc phöông aùn loaïi tröø nhau: Phöông phaùp gia soá IRR (U) MARR „ Î Phöông aùn coù voán ñaàu tö lôùn laø ñaùng giaù 2 2 Tyû soá lôïi nhuaän/chi phí (B/C) B B - C söûa ñoåâi C Tyû soá B/C thöôøng Tyû soá B/C söûa ñoåi ƒ Coøn ñöôïc goïi laø chæ soá khaû naêng sinh laõi (Profitability Index) ƒ Laø tæ soá giaù trò hieän taïi roøng cuûa taát caû doøng tieàn töông lai vôùi chi phí ñaàu tö tieàn maët ban ñaàu 2 3 Tyû soá lôïi nhuaän/chi phí (B/C) „ „ Tieâu chuaån ñaùnh giaù "döï aùn ñaùng giaù": B/C 1 Tieâu chuaån so saùnh caùc phöông aùn loaïi tröø nhau: Phöông phaùp gia soá B/C (U) 1 Î Phöông aùn coù voán ñaàu tö lôùn laø ñaùng giaù 2 4 Ví duï: „ „ „ Coâng ty döï ñònh xaây döïng theâm moät nhaø maùy môùi trò giaù 8.000.000 USD. Theo döï tính seõ ñaït lôïi nhuaän laø 1.000.000 USD/naêm. Tæ leä chieát khaáu laø 6%/naêm vaø döï aùn keùo daøi trong 20 naêm. Döï aùn neân tieán haønh khoâng theo phöông phaùp B/C? NPV = 1.000.000 (P/A, 6%, 20) = 11.470.000 USD B/C = 11.470.000/8.000.000 = 1,43 (> 1) Î neân tieán haønh xaây döïng nhaø maùy môùi 2 5 CAÙC MOÂ HÌNH SOÁ HOÏC GHI ÑIEÅM (SCORING) „ „ Moâ hình löïa choïn döï aùn söû duïng ña muïc tieâu (multiple criteria) RQD ña muïc tieâu nhaèm choïn 1 trong caùc PA sao cho trong cuøng 1 luùc coù theå thoaû maõn nhieàu muïc tieâu khaùc nhau vôùi möùc ñoä caøng cao caøng toát „ Coù 4 moâ hình: ƒ Moâ hình yeáu toá 0-1 khoâng coù troïng soá ƒ Moâ hình phaân cöïc ƒ Phöông phaùp lieät keâ vaø cho ñieåm ƒ Moâ hình ghi ñieåm coù troïng soá 2 6 „ „ „ „ Moâ hình yeáu toá 0-1 khoâng coù troïng soá Nhaø quaûn lyù caáp cao choïn löïa &ø lieät keâ moät danh saùch caùc yeáu toá lieân quan ñeán DA Tieâu chuaån choïn löïa: ƒ Hieåu roõ muïc tieâu cuûa doanh nghieäp ƒ Coù ñuû kieán thöùc veà nhoùm döï aùn tieàm naêng cuûa doanh nghieäp Öu ñieåm: Söû duïng nhieàu tieâu chuaån trong quaù trình choïn löïa RQÑ Nhöôïc ñieåm: Caùc tieâu chuaån coù möùc ñoä quan troïng baèng nhau 2 7 Caùc yeáu toá Qui moâ thò tröôøng tieàm naêng, USD Thò phaàn tieàm naêng, % Khoâng coù yeâu caàu veà kyõ naêng chuyeân moân Coù khaû naêng QLDA vôùi nhaân söï hieän coù Khoâng caàn thieát phaûi saép xeáp laïi toå chöùc AÛnh höôûng ñeán tieâu chuaån moâi tröôøng Ñoä lôïi nhuaän: + RR> 15% sau thueá + Lôïi nhuaän haøng naêm > xxxUSD Thôøi gian hoaøn voán sau 3 naêm Aûnh höôûng veà hình aûnh cuûa coâng ty + Ñoái vôùi khaùch haøng + Ñoái vôùi giôùi coâng nghieäp Toång Ñuû tieâu chuaån x x Khoâng ñuû tieâu chuaån x x x x X X X x 8 x 3 Moâ hình phaân cöïc „ Moät phöông phaùp ñoà hoïa ñeå giaûi thích quaù trình khaûo saùt vaø löïa choïn caùc phöông aùn Î thöôøng laø moâ hình ñaàu tieân trong quaù trình choïn löïa „ Giuùp ngöôøi phaân tích coù taàm nhìn toång quaùt vaø ñaùnh giaù nhanh ñoái vôùi caùc döï aùn vöôït troäi 2 9 Nhan h Döï aùn C Reõ Nhieàu Döï aùn A Döï aùn B Toát Föông faùp lieät keâ &ø cho ñieåm „ „ „ „ F/ phaùp naày ít söû duïng thoâng tin ban ñaàu Î phuø hôïp cho caùc nhaän ñònh ban ñaàu &ø trong ñieàu kieän thieáu huït thoâng tin Moâ hình ñöôïc xaây döïng töø caùc chæ tieâu nhö: lôïi nhuaän, thôøi gian ñöa saûn phaåm ra thò tröôøng, ruõi ro vaø thaønh coâng hoaëc nhanh, reõ, toát trong thöông maïi hoaëc taäp hôïp caùc nhu caàu ñoái vôùi döï aùn Moãi chæ tieâu ñöôïc ñaùnh giaù theo thang ñieåm 3 vôùi giaû ñònh laø caùc chæ tieâu coù troïng soá baèng nhau Toång soá ñieåm cuûa moãi ñeà nghò ñöôïc ghi coät beân phaûi Î choïn döï aùn coù ñieåm ñaùnh giaù cao nhaát ñeå tieáp tuïc nghieân cöùu 3 1 Ví duï: Moâ hình lieät keâ vaø cho ñieåm Chæ tieâu Ñieåm Döï aùn A Döï aùn B Döï aùn C 3 Nhan h 2 X X 1 3 X Nhieàu 2 1 3 X Toát 2 1 3 Reû 2 X 1 X X X X X X X Toån g 10 6 8 Î Choïn phöông aùn A Moâ hình ghi ñieåm coù troïng soá „ „ „ Moâ hình lieät keâ troïng soá: seõ ñaùnh troïng soá vaøo caùc chæ tieâu tuyø theo möùc ñoä quan troïng Î thöôøng söû duïng caùch thaûo luaän theo nhoùm ñeå traùnh tranh caûi veà taàm quan troïng Öu ñieåm: coù tính ñeán söï caân ñoái giöõa caùc chæ tieâu Nhöôïc ñieåm: thieáu chính xaùc & phuï thuoäc nhieàu vaøo heä thoáng ñaùnh giaù troïng soá 3 3 Ví duï: „ Khaûo saùt caùc döï aùn phaùt trieån saûn phaåm môùi. Chæ tieâu ñöôïc ñaùnh giaù töø thang ñieåm 0 (keùm) ñeán 30 (xuaát saéc) Troï ng soá Caùc chæ tieâu Coù theå tieâu thuï ñöôïc Ruõi ro Caïnh tranh Giaù trò gia taêng Cô hoäi kyõ thuaät Vaät tö saün coù Baûo veä baûn quyeàn Saûn phaåm hieän taïi 0, 25 0, 20 0, 15 0, 15 0, 10 0, 10 0, 05 0, 05 1, 00 Xuaát saéc 30 X Ñieåm soá Toát 20 T B 1 0 Keù m 0 X X X X X X X Toån g 7 4 3 0 3 1 0 1 18 3 4 Maãu ñaùnh giaù WB cuûa döï aùn GDÑH Teân tröôøng : _________________________________________ ___________ Teân döï aùn: _________________________________________ ___________ __________________________________ _________________ __________________________________ _________________ TIEÂU CHÍ ÑAÙNH GIAÙ 0, 35 1. Chaát löôïng vaø tính hôïp lyù 1.1 Tính roõ raøng cuûa muïc tieâu 1.2 Tính nhaát quaùn cuûa muïc tieâu 1.3 Tính hôïp lyù veà maët döï aùn 1.4 Tính hôïp lyù cuûa döï aùn veà maët chieán löôïc phaùt trieån 1.5 Tính hôïp lyù cuûa döï aùn veà maët taøi chính Maãu ñaùnh giaù WB cuûa döï aùn GDÑH 2. Taùc ñoäng cuûa döï aùn 0, 42 2.1 Taùc ñoäng tôùi chaát löôïng vaø hieäu quaû quaûn lyù + tröïc tieáp : + giaùn tieáp : 2.2 Taùc ñoäng tôùi hieäu quaû vaø chaát löôïng ñaøo taïo + tröïc tieáp + giaùn tieáp 2.3 Taùc ñoäng tôùi vieäc taêng cöôøng tieàm löïc NCKH-CGCN + tröïc tieáp + giaùn tieáp 2.4 Taùc ñoäng tôùi vieäc taêng cöôøng tính thích öùng + tröïc tieáp + giaùn tieáp 2.5 Taêng cöôøng naêng löïc cuûa ñoäi nguõ caùn boä + tröïc tieáp + giaùn tieáp 2.6 Taùc ñoäng tôùi hieäu suaát söû duïng nguoàn löïc + tröïc tieáp + giaùn tieáp 2.7 Taêng cöôøng khaû naêng khai thaùc nguoàn löïc Maãu ñaùnh giaù WB cuûa döï aùn GDÑH 3. Tính khaû thi 3.1 Naêng löïc ñoäi nguõ caùn boä vaø cô sôû vaät chaát cuûa tröôøng 3.2 Naêng löïc cuûa caùn boä boä phaän keá hoaïch, quaûn lyù vaø thöïc hieän döï aùn 3.3 Khaû naêng voán ñoái öùng vaø tính hôïp lyù cuûa vieäc söû duïng voán ñoái uùng 3.4 Khaû naêng duy trì (taïo theâm nguoàn löïc) cuûa döï aùn 3.5 Tính hôïp lyù cuûa thôøi bieåu trieån khai aùn XEÁP LOAÏI DÖÏ AÙN (XUAÁT SAÉC, TOÁT, ÑAÏT, LOAÏI) Xeáp loaïi taïm thôøi cuûa töøng thaønh vieân HÑoàng khoa hoïc Xeáp loaïi cuoái cuøng cuûa Hoäi ñoàng khoa hoïc 0,2 3 ________ ___ ________ ___ Caùch ñaùnh troïng soá „ Xaùc ñònh tyû leä tieâu chí quan troïng cho moãi nhoùm „ „ „ Nhoùm 1: coù 3/5 tieâu chí quan troïng Nhoùm 2: coù 5/7 tieâu chí quan troïng Nhoùm 3: coù 2/5 tieâu chí quan troïng „ Toång tieâu chí quan troïng: 3/5 + 5/7 + 2/5 = 60/35 vaø ñöôïc qui veà 1 - Nhoùm 1: 35/60 x 3/5 = 0,355_ - Nhoùm 2: 35/60 x 5/7 = 0,42 - Nhoùm 3: 35/60 x 2/7 = 0,23 3 8 Caùch chaám ñieåm „ „ „ Ñaùnh giaù töøng tieâu chí theo thang ñieåm 100 Ñieåm cho moãi tieâu chí = ñieåm TB cho toaøn boä tieâu chí trong nhoùm x troïng soá moãi nhoùm Ví duï: 1 döï aùn coù ñieåm TB cho 3 nhoùm tieâu chí : 80/100, 75/100 vaø 62/100 Î Q = (80x0,35) + (75x0,42) + (62x0,23) = 73,76 = 74/100 3 9 Xeáp loaïi döï aùn „ Xuaát saéc : 90 < Q < 100 „ Toát „ Ñaït „ Loaïi : 70 < Q < 90 : 50 < Q < 70 : Q < 50 4 0 Söï khaùc bieät ruûi ro & khoâng chaéc chaén „ „ Ruûi ro (risk) - Khi Nhaø ra QÑ bieát xaùc suaát cuûa moãi traïng thaùi vaø keát quaû (outcome). Giaù trò mong muoán cuûa töøng phöông aùn coù theå ñöôïc xaùc ñònh Î Phaân tích ruûi ro ( Risk Analysis) Khoâng chaéc chaén (uncertainty) - Khi Nhaø ra QÑ coù nhöõng thoâng tin nhöng khoâng ñaày ñuû vaø vì vaäy khoâng theå xaùc ñònh Î Quaûn lyù söï khoâng chaéc chaén 4 1 PHAÂN TÍCH RUÛI RO „ „ „ Muïc ñích: xaùc ñònh tính khaû thi cuûa döï aùn trong caùc ñieàu kieän raøng buoäc veà kinh teá, chính trò, luaät phaùp, caáu truùc toå chöùc Caùc tình huoáng cuûa moät vaøi ruûi ro laø khoâng bieát tröôùc ñöôïc, tuy nhieân neáu xaùc ñònh caùc khaû naêng tieàm taøng thì aûnh höôûng cuûa ruûi ro seõ ñöôïc giaûm toái thieåu Vaán ñeà ñaàu tieân ñeå phaân tích ruûi ro: lieät keâ taát caû caùc coâng vieäc, nhieäm vuï trong töøng giai ñoïan Î ñaùnh daáu caùc giai ñoïan coù nhieàu khaû naêng coù ruûi ro nhaát veà caùc maët: kyõ thuaät, nhaân söï &ø kinh teá 4 2 XAÙC ÑÒNH RUÛI RO HOAÏCH ÑÒNH Xaùc ñònh coâng vieäc Ma traän coâng vieäc Keá hoaïch thoâng tin Caû nhoùm ñoái taùc quan taâm cho pheùp thöïc hieän caùc qui ñònh döï aùn Taùc ñoäng ñeán DAÙ Caùch thöùc trieån khai Traùch nhieäm Kieåm soaùt ruûi ro QUAÛN LYÙ RUÛI RO Thay ñoåi faïm vi, traùch nhieäm, chi phí, tieán ñoä vaø keá hoaïch thoâng tin XAÂY DÖÏNG TIEÁN ÑOÄ VAØ NGAÂN SAÙCH Caùc ruûi ro môùi QUAÛN LYÙ RUÛI RO AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN KEÁ HOAÏCH DÖÏ AÙN & THAY ÑOÅI CAÙC GIAÛ DUÏ TRONG CAÙC QUI ÑÒNH CUÛA DAÙ PHAÂN TÍCH RUÛI RO - LÔÏI NHUAÄN „ Laø kyõ thuaät ñaùnh giaù ruûi ro &ø caùc chi phí, lôïi nhuaän cuûa phöông aùn „ Trình töï bao goàm: ƒ xaùc ñònh muïc tieâu, nhieäm vuï caùc böôùc döï aùn ƒ xaùc ñònh giôùi haïn vaø phaïm vi döï aùn ƒ xaây döïng caùc tieâu chuaån nhaèm ño löôøng hieäu quaû caùc phöông aùn khaû thi 4 4 PHAÂN TÍCH RUÛI RO - LÔÏI NHUAÄN (tt) „ „ Nhieäm vuï chính cuûa phöông phaùp: Bieåu dieãn baèng soá caùc keát quaû ño ñöôïc cuûa ruûi ro vaø lôïi nhuaän cuûa döï aùn Ñeå tính toùan caùc con soá Î duøng phöông phaùp moâ phoûng (simulation method) ñeå döï ñoaùn caùc truïc traëc coù theå xaûy ra cuøng vôùi caùc keát quaû. Sau ñoù tieán haønh ñaùnh giaù toång hôïp treân cô sôû toå hôïp caùc keát quaû ño ñöôïc 4 5 QUAÙ TRÌNH QUAÛN LYÙ RUÛI RO Xaùc ñònh ruûi ro - Chieán löôïc ñaùp öùng - kieåm soaùt XAÙC ÑÒNH RUÛI RO Phaân tích döï aùn ñeå xaùc ñònh caùc nguoàn ruûi ro Brainstorming (Stakeholders) Risk profile, interview Past experience CHIEÁN LÖÔÏC ÑAÙP ÖÙNG • Xaùc ñònh ruûi ro, caùc aûnh höôûng tieâu cöïc •Gaùn xaùc suaát cho ruûi ro •Xaây döïng chieán löôïc nhaèm giaûm thieåu ruûi ro Conditions Î consequence Risk probability Strategy development KIEÅM SOAÙT RUÛI RO •Trieån khai caùc chieán löôïc quaûn lyù ruûi ro • Tieáp tuïc theo doõi ruûi ro môùi cuûa döï aùn Implementing strategies Monitoring new risks 4 0 4 5 Caùc cô sôû thoâng tin cho vieäc choïn löïa DA „ „ Caùc döû lieäu keá toaùn (Accounting Data) Caùc phöông phaùp (Measurements) „ „ „ „ Chuû quan >< khaùch quan (Subjective vs. Objective) Ñònh löôïng >< ñònh tính (Quantitative vs. Qualitative) Tin caäy >< Khoâng tin caäy (Reliable vs. Unreliable) Coù giaù trò >< khoâng coù giaù trò (Valid vs. Invalid) „ Cuù soác kyõ thuaät (Technological Shock) 4 7 Döï thaûo ñeà aùn (Project proposal) „ „ „ „ „ Nhöõng döï aùn naøo neân ñöôïc ñaáu thaàu? Quaù trình chuaån bò döï thaûo neân ñöôïc toå chöùc nhö theá naøo? Möùc ñoä coâng söùc daønh cho vieäc chuaån bò hoà sô ñaáu thaàu? Giaù ñaáu thaàu ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch naøo? Chieán löôïc ñaáu thaàu laø gì? Vaán ñeà ñaïo ñöùc? 4 8 Noäi dung döï thaûo ñeà aùn (Project proposal Content) „ „ „ „ „ „ „ Toùm taét ñeà aùn (Executive Summary) Trang bìa Baûn chaát caùc vaán ñeà kyõ thuaät Keá hoaïch trieån khai döï aùn Keá hoaïch veà hoå trôï haäu caàn & quaûn lyù döï aùn Moâ taû caùc nhoùm thöïc hieän döï aùn Caùc kinh nghieäm trong quaù khöù coù theå ñöôïc öùng duïng 4 9