Bài giảng Hoạch định chiến lược

12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 1 CHƯƠNG 5 HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 2 1- Khái niệm về hoạch định chiến lược Một quá trình qua đó các chiến lược được hình thành gọi là hoạch định chiến lược.  Hình thành chiến lược dựa trên cạnh tranh nội bộ thì không phải là hoạch định chiến lược.  Phân tích và định hướng chiến lược phải có tính chất lâu dài.  Hoạch định chiến lược tiến hành trên toàn bộ công ty hoặc ít ra cũng là những bộ phận quan trọng nhất.  Năng lực và trách nhiệm của hoạch định chiến lược thuộc về những nhà quản lý cao nhất cuả công ty.  Hoạch chiến lược là đảm bảo sự thực hiện lâu dài những mục đích và mục tiêu trọng yếu của doanh nghiệp. 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 3 2-Ý NGHĨA CỦA HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC  Nhận thấy rõ mục đích hướng đi làm cơ sở cho mọi kế hoạch hành động cụ thể.  Nhận biết được các cơ hội và nguy cơ trong tương lai, thích nghi, giảm thiểu sự tác động xấu từ môi trường, tận dụng những cơ hội của môi trường khi nó xuất hiện.  Tạo ra thế chủ động tác động tới các môi trường, thậm chí thay đổi luật chơi trên thương trường, tránh tình trạng thụ động.  Phân phối một cách có hiệu quả về thời gian, nguồn lực cho các lĩnh vực hoạt động khác nhau.  Khuyến khích doanh nghiệp hướng về tương lai, phát huy sự năng động sáng tạo, ngăn chặn những tư tưởng ngại thay đổi, làm rõ trách nhiệm cá nhân, tăng cường tính tập thể.  Tăng vị trí cạnh tranh, cải thiện các chỉ tiêu về doanh số, nâng cao đời sống cán bộ công nhân bảo đảm cho doanh nghiệp phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh. 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 4 3- CÁC NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC  Xác định tầm nhìn chiến lược.  Chẩn đoán chiến lược.  Xác định mục tiêu chiến lược  Các giải pháp chiến lược. 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 5 3.1 Tầm nhìn chiến lược Ước vọng cao nhất của người chủ doanh nghiệp mong muốn doanh nghiệp sẽ "như thế nào" trong tương lai xa. Ví dụ: - Là nhà cung cấp số 1 trên thế giới về dich vụ viễn thông. - Là trường đại học có đẳng cấp quốc tế - Là nhà phân phối hàng tiêu dùng thống trị thị trường Việt nam. 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 6 3.2 Chẩn đoán chiến lược. Đã nghiên cứu ở chương 2 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 7 3.3 Xác định mục tiêu a- Mục đích của doanh nghiệp Là triết lý, lý tưởng mà doanh nghiệp theo đuổi lâu dài, là lý do ra đời và tồn tại của doanh nghiệp đó.  Mục đích lợi nhuận cao nhất  Mục đích phục vụ xã hội, tổ chức phi lợi nhuận  Mục đích công ăn việc làm cho gia đình... 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 8 b- Xác định nhiệm vụ của doanh nghiệp Nhiệm vụ của doanh nghiệp được thể hiện qua những nhu cầu (mong đợi) của các cá nhân hay tổ chức mà doanh nghiệp dự định thoả mãn thông qua cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ. Khách hàng Nhu cầu Sản phẩm, dịch vụNhiệm vụ 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 9 c- Xác định mục tiêu chiến lược Mục tiêu là toàn bộ các kết quả cuối cùng hoặc kết cục mà một hãng muốn đạt được. - Mục tiêu dài hạn: là kết quả mong muốn được đề ra cho khoảng thời gian tương đối dài. - Mục tiêu ngắn hạn:là kết quả mong muốn được đề ra cho khoảng thời gian ngắn. Mục tiêu ngắn hạn là cơ sở để đạt được mục tiêu dài hạn, thực hiện hệ thống mực tiêu là nhằm thực hiện mục đích của doanh nghiệp 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 10 Những yêu cầu của hệ thống mục tiêu  Tính cụ thể  Tính linh hoạt  Tính hợp lý  Tính định lượng  Tính khả thi  Tính nhất quán 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 11 1.Tầm nhỡn chiến lược và mục tiờu 2. Phân tích chiến lược 3. Lập chiến lược công ty 4. Lập chiến lược các đơn vị KD 5. Xây dựng các biện pháp thực hiện chiến lược 6. Đánh giá chiến lược và các biện pháp thực hiện 7. Lập và thông qua các tài liệu chiến lược 4. CÁC BƯỚC HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 12 Tạo ra cặp sản phẩm-thị trường độc lập , nắm giữ quyền tự chủ hạn chế về thị trường hoặc nguồn lực, có sự điều chỉnh với các đơn vị kinh doanh khác. ĐƠN VỊ KINH DOANH CHIẾN LƯỢC SBU) SBU = Strategic Business Unit 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 13 LĨNH VỰC KINH DOANH CHIẾN LƯỢC (SBF) SBF = STRATEGIC BUSINESS FIELD MANG TÍNH ĐỘC LẬP CAO, KHÔNG CHIA SẺ THỊ TRƯỜNG HOẶC CÁC NGUỒN LỰC VỚI CÁC LĨNH VỰC KINH DOANH KHÁC. 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 14 CÁC TIÊU CHÍ XÁC ĐỊNH SẢN PHẨM  Các sản phẩm có thể được phân biệt bởi các đặc tính kỹ thuật  Các sản phẩm được phân biệt theo chức năng sử dụng  Các sản phẩm phân theo vị trí trong chuỗi giá trị ngành  Phân loại theo khách hàng, phân theo đoạn thị trường 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 15 MX OX RXY OY MY MXY RX RY OYOX X và Y là hai đơn vị kinh doanh CL của lĩnh vực XY X và Y là hai đơn vị kinh doanh CL của lĩnh vực XY XÁC ĐỊNH CÁC ĐƠN VỊ KINH DOANH CHIẾN LƯỢC THỊ TRƯỜNG NGUỒN LỰC SẢN PHẨM 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 16 MX RX RY OYOX MXY RXY OYOX MY X và Y là hai đơn vị kinh doanh CL của lĩnh vực XY X và Y là hai lĩnh vực kinh doanh CL XÁC ĐỊNH CÁC ĐƠN VỊ KINH DOANH VÀ CÁC LĨNH VỰC KINH DOANH CHIẾN LƯỢC THỊ TRƯỜNG NGUỒN LỰC SẢN PHẨM 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 17 5. Thiết lập hệ thống tài liệu chiến lược 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 18 Tµi liÖu Néi dung TÇm nhìn - Mong muốn của chủ về doanh nghiệp - Các mục đích lớn và các giá trị (thái độ của các bên hưu quan) ChiÕn l­îc c«ng ty - Xác định các lĩnh vực và đơn vị kinh doanh (các cặp sản phẩm- thị trường mục tiêu) - Mục tiêu về vị trí thị trường (thị phần cho mỗi SP- TT) - Mục tiêu đầu tư (các ưu tiên đầu tư vào đơn vị kinh doanh nào?) ChiÕn l­îc ®¬n vÞ kinh doanh -Chiến lược canh tranh (bằng giá hay khác biệt) - Các ưu thế cạnh tranh về phương diện sản phẩm - Các ưu thế cạnh tranh về phương diện nguồn lực 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 19 Hệ thống 2 Nhiều nhóm sản phẩm trên 1 ngành công Trên một thị trường Hệ thống 1 Một nhóm sản phẩm trên 1 ngành công nghiệp, trên một thị trường VS CS/BS VS CS BS 1,2... ID IDID 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 20 Hệ thống 3: Một số nhóm sản phẩm 1,2,3.. trên một số công nghiệpA,B,.., trên một thị trường VS CS CS (A) CS (B) BS IDID BS ID ID ID 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 21 VS CS BS (M,N..) ID ID Hệ thống 4 Một nhóm sản phẩm trên 1 ngành công, trên một số thị trường (M,N,...) 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 22 VS CS BS (1,2..) IDIDID BS (M,N.) Hệ thống 5:Một số nhóm sản phẩm 1,2,3.. trên một công nghiệp, trên một số thị trường (M,N..) 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 23 Hệ thống 6: Một số nhóm sản phẩm (1,2,3..) trên một số công nghiệp (A,B,..), trên một số thị trường (M.N,...) VS CS CS (A) CS (B) BS (M,N IDID BS (O,P ID BS (1,2) ID ID BS (3,4) ID ID 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 24 II- CHIẾN LƯỢC CÔNG TY Theo mục tiêu:  Chiến lược tăng trưởng tập trung  Chiến lược tăng trưởng hội nhập  Chiến lược tăng trưởng dạng hoá  Các chiến lược suy giảm Theo phương thức:  Chiến lược tăng trong  Chiến lược tăng ngoài 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 25 1-CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG TẬP TRUNG Là chiến lược tập trung nguồn lực vào phát triển một hoặc một vài SBU (SBF) mà doanh nghiệp tự chủ về công nghệ và có nhiều ưu thế về nguồn lực và vị trí cạnh tranh 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 26 CÁC HÌNH THỨC CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG TẬP TRUNG  Chiến lược thâm nhập thị trường  Chiến lược phát triển thị trường  Chiến lược cải tiến sản phẩm 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 27 2- CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG HỘI NHẬP Là chiến lược tăng trưởng bằng cách tăng cường sự kiểm soát hoặc nắm quyền sở hữu của một hoặc một số doanh nghiệp khác 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 28 CÁC HÌNH THỨC CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG HỘI NHẬP  Tăng trưởng hội nhập dọc  Hội nhập hướng trên  Hội nhập dọc hướng dưới  Tăng trưởng hội nhập ngang 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 29 3- CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG ĐA DẠNG HOÁ Chiến lược tăng trưởng bằng cách thâm nhập vào một lĩnh vực kinh doanh mới 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 30 CÁC HÌNH THỨC CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG DẠNG HOÁ  Theo đối tượng phát triển:  Đa dạng hoá liên quan (trong một lĩnh vực)  Đa dạng hoá sản phẩm  Đa dạng hoá thị trường  Đa dạng hoá công nghệ (nguồn lực)  Đa dạng hoá không liên quan(sang một lĩnh vực mới)  Theo mục đích:  Đa dạng hoá sử dụng vốn dư  Đa dạng hoá thích ứng  Đa dạng hoá tái phát triển  Đa dạng hoá sống còn 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 31 ÍCH LỢI CỦA VIỆC ĐA DẠNG HÓA ____________________________  Tiếp cận với lĩnh vực kinh doanh hấp dẫn hơn  Tăng trưởng nhanh hơn: Vị thế mới có thể ít cạnh tranh hơn, do đó cho phép một hãng có nhịp độ tăng trưởng trở lại cao hơn  Lợi nhuận cao hơn  Ổn định lớn hơn 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 32 ÍCH LỢI CỦA VIỆC ĐA DẠNG HÓA ____________________________  Tiếp cận nguồn lực Một động cơ chung thứ hai cho sự đa dạng hóa là sử dụng hợp lý nguồn lực bao gồm:  Tài sản cố định.  Công nghệ  Kinh nghiệm 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 33 ÍCH LỢI CỦA VIỆC ĐA DẠNG HÓA ____________________________  Chia sẻ những hoạt động. Chia sẻ hoạt động giữa hai hay nhiều bộ phận sẽ tạo lợi ích đáng kể nếu công đoạn đó đắt tiền và có lợi thế theo qui mô 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 34 Chi phí của sự đa dạng hóa.  Chi phí cho sự không hiểu biết Một hãng mà đầu tư dàn trải vào trong Một vùng mới nói chung biết ít về lĩnh vực hơn những đối thủ, đặt các doanh nghiệp vào thế bất lợi so với những đối thủ giàu kinh nghiệm hơn, có thể làm mất đi những cơ hội và làm trầm trọng hơn các lỗi gặp phải. 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 35 Chi phí của sự đa dạng hóa.  Chi phí của sự thờ ơ Đa dạng hoá có thể làm mất thời gian và có thể tiềm tàng làm xao lãng sự chú ý tới những lĩnh vực cơ bản hiện có của doanh nghiệp 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 36 Chi phí của sự đa dạng hóa.  Chi phí hoạt động quản lý điều hành Nó là các chi phí cho việc như:  Truyền thông  Thỏa hiệp  Trách nhiệm. 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 37 Tối đa hóa lợi ích, Tối thiểu hóa chi phí Lợi ích chi phí • Vị thế hấp dẫn hơn • Sử dụng các nguồn lực chính • Phân bổ các nguồn lực • Sự thiếu hiểu biết • Sự thờ ơ • Sự phối hợp 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 38 CÁC LÝ DO ĐỂ ĐA DẠNG HOÁ VÀ ĐÁNH GIÁ THEO MILLER VÀ DESS Giảm rủi ro Duy trì sự phát triển Cân bằng dòng tiền Phân chia cơ sở hạ tầng Tăng quyền lực thị trường Đầu tư phát triển năng lực cốt lõi Không nên đa dạng hoá Khả năng tạo giá trị thấp Khả năng tạo giá trị cao Nên đa dạng hoá 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 39 CÁC DẠNG ĐA DẠNG HOÁ VÀ CÁC CÁCH ĐA DẠNG HOÁ Đa dạng hoá theo chiều dọc Đa dạng hoá theo chiều ngang Đa dạng hoá địa lý Mua Nhà bán buôn dược phẩm Galenica nắm quyền kiểm soát các nhà SX dược phẩm Tập đoàn Valora mua phòng foto Schinder mua hết các nhà SX thang máy nước ngoài Liên hiệp và liên doanh Tiền đầu tư cung cấp đường sắt của Feldschlosschen đến giữa những năm 90 Hợp tác giữa Mercedes và Swatch SX một loại xe hơi nhỏ kiểu mới Liên doanh giữa Cty Holding Schindler và Chính phủ Trung quốc để thâm nhập vào thị truờng thang máy của Trung Quốc Phát triển cty từ đầu Công ty nhập khẩu ôtô Emil Frey AG thành lập mạng lưới buôn bán xe hơi Tập đoàn Swatch sản xuất điện thoại cầm tay Tập đoàn Swatch thành lập các cty sản xuất và tiêu thụ ngoài Thuỵ Sĩ Dạng đa dạng hoá Cách đa dạng hoá 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 40 CÁC CHIẾN LƯỢC SUY GIẢM  Chiến lược cắt giảm chi phí  Chiến lược thu hoạch  Chiến lược thu vốn đầu tư  Chiến lược giải thể 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 41 KẾT THÚC CHƯƠNG 3 Chóc c¸c b¹n thµnh c«ng vµ ch©n thµnh c¶m ¬n 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 42 CHUYỂN ĐẾN CHƯƠNG 2B 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 43 Dịch vụ kỹ thuật Kinh doanh điện Xây dựng các đường điện Sản xuất điện Các nhà sản xuất điện Các nhà kinh doanh điện Phân phối điện Các trạm phân phối điện Các nhà sản xuất trang thiết bị Cửa hàng sản phẩm đồ điện Các công ty, các đơn vị sản xuất trong nước và các hộ tiêu thụ Lắp đặt cho các hộ tiêu thụ CÁC LĨNH VỰC KINH DOANH CỦA CÔNG TY ĐIỆN LỰC 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 44 THUỐC DIỆT NẤM HẠT GIỐNG THUỐC DIỆT CỎ LV SẢN PHẨM NN LV CÁC SẢN PHẨM THÚ Y LV MÁY NÔNG NGHIỆPM MM R M/R R Cấu trúc kinh doanh của Công ty nông nghiệp 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 45 Xác định nhiệm vụ của doanh nghiệp Nhiệm vụ của doanh nghiệp là những nhu cầu (mong đợi) của các cá nhân hay tổ chức mà doanh nghiệp dự định thoả mãn thông qua cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ. Nhu cầu Công nghệ Khách hàngNhiệm vụ 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 46 Thị trường Thị trường được xem như các nhóm khách hàng và các nhu cầu được thoả mãn hoặc cần thoả mãn thông qua các chức năng được thực hiện bởi hệ thống cung cấp. Thị trường Các nhu cầu được thoả mãn hoặc các chức năng được thực hiện Các nhóm người mua hoặc người sử dụng Các loại Theo khu vực địa lý 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 47 Nghề của doanh nghiệp Nghề là sự tự chủ một tập hợp các nguồn lực và các năng lực kỹ thuật và quản lý cần thiết để duy trì và phát triển một hệ thống cung cấp nhằm thực hiện nhiệm vụ của doanh nghiệp. Nhiệm vụ 1 Nhiệm vụ 2 Nhiệm vụ 3 Năng lực công nghệ Năng lực quản lý Nghề QUẢN LÝ HỆ THỐNG CUNG 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 48 Xác định nhiệm vụ của doanh nghiệp Nhiệm vụ của doanh nghiệp là những nhu cầu (mong đợi) của các cá nhân hay tổ chức mà doanh nghiệp dự định thoả mãn thông qua cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ. Nhu cầu Công nghệ Khách hàngNhiệm vụ 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 49 Sản phẩm Một sản phẩm được hình thành và phát triển từ việc sử dụng một hoặc nhiều công nghệ nhằm thoả mãn một nhu cầu hoặc đảm bảo một chức năng sử dụng của nó. Sản phẩm Công nghệ Sử dụng 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 50 Thị trường Thị trường được xem như các nhóm khách hàng và các nhu cầu được thoả mãn hoặc cần thoả mãn thông qua các chức năng được thực hiện bởi hệ thống cung cấp. Thị trường Các nhu cầu được thoả mãn hoặc các chức năng được thực hiện Các nhóm người mua hoặc người sử dụng Các loại Theo khu vực địa lý 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 51 Bài tập tình huống về: - Xác định SBU, SBF - Xác định tài liệu chiến lược 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 52 Nghề của doanh nghiệp Nghề là sự tự chủ một tập hợp các nguồn lực và các năng lực kỹ thuật và quản lý cần thiết để duy trì và phát triển một hệ thống cung cấp nhằm thực hiện nhiệm vụ của doanh nghiệp. Nhiệm vụ 1 Nhiệm vụ 2 Nhiệm vụ 3 Năng lực công nghệ Năng lực quản lý Nghề QUẢN LÝ HỆ THỐNG CUNG 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 53 Sản phẩm  Công nghệ tia X + áp dụng trong y học = Máy chụp X quang.  Công nghệ năng lượng mặt trời + nhu cầu nứơc nóng = máy đun nước sử dụng năng lượng mặt trời.  Công nghệ cơ khí + chức năng biến chuyển động quay thành chuyển động tịnh tiến = sản phẩm trục khuỷu. 12/5/2013 Dr Nguyen Van Nghien 54 HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC LÀ: -MỘT QUÁ TRÌNH HỆ THỐNG - XÁC ĐỊNH ĐƯỜNG ĐI. - ĐẢM BẢO THỰC HIỆN NHỮNG MỤC ĐÍCH VÀ MỤC TIÊU DÀI HẠN CỦA DOANH NGHIỆP CHIẾN LƯỢC LÀ: - ĐỊNH HƯỚNG QUẢN LÝ; - DÀI HẠN; - ĐẢM BẢO SỰ THỰC HIỆN MỤC ĐÍCH VÀ MỤC ĐÍCH HÀNG ĐẦU CỦA DOANH NGHIỆP Tài liệu Quá trình CHIẾN LƯỢC VÀ HOẠCH ĐỊNH CHIẾN LƯỢC