Bài giảng Đánh giá với giá thị trường

BAØI GIAÛNG 5 ÑAÙNH GIAÙ VÔÙI GIAÙ THÒ TRÖÔØNG COST BENEFIT ANALYSIS CHAPTER 5 MAI DINH QUY - Giaûi thích taïi sao moâ hình thò tröôøng caïnh tranh laø cô sôû cho söï ñaùnh giaù. - Caùc tröôøng hôïp giaù caû thò tröôøng coù theå söû duïng cho vieäc ñaùnh giaù - Caùc tröôøng hôïp phaûi thay theá giaù thò tröôøng baèng giaù aån - Ñaùnh giaù lôïi ích vaø chi phí cuûa döï aùn trong thò tröôøng bò bieán daïng. NOÄI DUNG BAØI GIAÛNG CHAPTER 5 MAI DINH QUY CÔ SÔÛ ÑAÙNH GIAÙ THEO GIAÙ THÒ TRÖÔØNG CHAPTER 5 MAI DINH QUY Ñaùnh giaù söï thay ñoåi bieân teá veà löôïng Ñaùnh giaù söï thay ñoåi khoâng bieân teá veà löôïng Söû duïng giaù caû thò tröôøng Thò tröôøng caïnh tranh Ñieåu chænh can thieäp cuûa chính phuû (thueá, trôï giaù…) Ñieåu chænh ñoái vôùi taøi nguyeân khan hieám Suy ra giaù aån Thò tröôøng khoâng caïnh tranh Ñieàu chænh ñoái vôùi tröôøng hôïp sôû höõu nöôùc ngoaøi ÑAÙNH GIAÙ THEO GIAÙ THÒ TRÖÔØNG CHAPTER 5 MAI DINH QUY ÑAÙNH GIAÙ XUAÁT LÖÔÏNG ÑAÙNH GIAÙ NHAÄP LÖÔÏNG THAY ÑOÅI BIEÂN TEÁ THAY ÑOÅI KHOÂNG BIEÂN TEÁ THÒ TRÖÔØNG KHOÂNG BIEÁN DAÏNG THÒ TRÖÔØNG BIEÁN BIEÁN DAÏNG - Thueá - Trôï caáp - Ñoäc quyeàn …. Thò tröôøng caïnh traïnh Trong thò tröôøng caïnh tranh hoaøn haûo giaù caû baèng chi phí xaõ hoäi bieân vaø baèng lôïi ích xaõ hoäi bieân cuûa moät ñôn vò haøng hoùa vaø dòch vuï taêng theâm. Khi phöông aùn laøm taêng saûn löôïng nhoû so vôùi toaøn neàn kinh teá, ñöïôc goïi laø söï thay ñoåi bieân teá veà löôïng. Ngöôïc laïi, soá löôïng töông ñoái lôùn laøm aûnh höôûng giaù caân baèng thò tröôøng ñöôïc goïi söï thay ñoåi khoâng bieân teá. GIAÙ ÔÛ THÒ TRÖÔØNG CAÏNH TRANH VAØ KHOÂNG CAÏNH TRAÏNH CHAPTER 5 MAI DINH QUY Thò tröôøng khoâng caïnh tranh Coù 3 tröôøng hôïp aûnh höôûng laøm sai leâïch giaù thò tröôøng: - Caùc chính saùch chính phuû nhö: thueá, trôï giaù, haïn ngaïch. - Caùc taøi nguyeân raát khan hieám. - Sôû höõu nöôùc ngoaøi. Trong tröôøng hôïp naøy chuùng ta phaûi ñieàu chænh giaù thò tröôøng ñeå tìm ra giaù trò thöïc. Giaù aån laø gì? YÙ nghóa trong CBA? GIAÙ ÔÛ THÒ TRÖÔØNG CAÏNH TRANH VAØ KHOÂNG CAÏNH TRAÏNH CHAPTER 5 MAI DINH QUY Giaù aån (hay coøn goïi laø giaù kinh teá) cuûa haøng hoaù hoaëc dòch vuï laø giaù saün loøng traû thöïc söï cuûa xaõ hoäi cho haøng hoaù ñoù. Giaù aån cuûa nhaäp löôïng laø chi phí cô hoäi thöïc cuûa XH cho vieäc saûn xuaát ra nhaäp löôïng ñoù. Giaù aån ñöôïc xaây döïng töø vieäc ñieàu chænh giaù thò tröôøng. GIAÙ AÅN CHAPTER 5 MAI DINH QUY YÙ Nghóa Cuûa Giaù Caïnh Tranh CHAPTER 5 MAI DINH QUY - Trong thò tröôøng caïnh tranh ñöôøng caàu laø ñöôøng giaù saün loøng traû bieân teá, ñoàng thôøi söï saün loøng traû laø thöôùc ño cuûa lôïi ích, do ñoù ñöôøng caàu thò tröôøng laø cô sôû ñaùnh giaù lôïi ích cho XH töø vieäc tieâu moät loaïi haøng hoaù naøo ñoù. - Moãi ñieåm treân ñöôøng cung ño löôøng chi phí cô hoäi cuûa vieäc saûn xuaát ra ñoái vôùi saûn phaåm naøo ñoù. Do ñoù, ñöôøng cung thò tröôøng laø cô sôû cho vieäc xaùc ñònh chi phí cuûa XH khi saûn xuaát moät loaïi haøng hoaù naøo ñoù. - Giaù caû haøng hoaù laø thöôùc ño söï öa thích haøng hoaù cuûa ngöôøi tieâu duøng, nhö vaäy löôïng haøng hoaù vôùi lôïi ích cao nhaát chính laø löôïng ñöôïc öa thích nhaát ñöùng treân quan ñieåm XH. YÙ Nghóa Cuûa Giaù Caïnh Tranh CHAPTER 5 MAI DINH QUY Vì vaäy, ñöôøng caàu, cung & giaù caân baèng seõ laøm neàn taûng trong vieäc xaùc ñònh lôïi ích, chi phí vaø toái ña hoaù lôïi ích roøng. Ñaùnh Giaù Nhöõng Thay Ñoåi Bieân Teá CHAPTER 5 MAI DINH QUY Ñaùnh giaù lôïi ích Döï aùn laøm taêng saûn löôïng töø Q 1 leân Q 2 , vôùi giaù khoâng thay ñoåi hoaëc thay ñoåi khoâng ñaùng keå. Toång lôïi ích = P(Q 2 – Q 1 ) P: giaù haøng hoaù hoaëc dòch vuï. Do thay ñoåi khoâng bieân teá neân P 1 =P 2 =P Ñaùnh Giaù Nhöõng Thay Ñoåi Bieân Teá CHAPTER 5 MAI DINH QUY Ñaùnh giaù chi phí Toång chi phí = P i (Q 1 - Q 2 ) P i : giaù nhaäp löôïng Q 1 , 2 laø soá löôïng nhaäp löôïng coù vaø khoâng coù döï aùn. Ñaùnh Giaù Nhöõng Thay Ñoåi Khoâng Bieân Teá CHAPTER 5 MAI DINH QUY Ñaùnh giaù lôïi ích Döï aùn laøm taêng soá löôïng töø Q 1 leân ñeán Q 2 Giaù caû haøng hoaù giaûm töø P 1 xuoáng P 2 Toång lôïi ích = Toång giaù saün loøng traû cho haøng hoaù = Dieän tích naèm döôùi ñöôøng caàu töø Q 1 ñeán Q 2 = ABQ 2 Q 1 = ABF + FBQ 2 Q 1 Ñaùnh Giaù Nhöõng Thay Ñoåi Khoâng Bieân Teá CHAPTER 5 MAI DINH QUY Ñaùnh giaù chi phí Q 1 : Nhaäp löôïng ñang coù cuûa XH, Q 2 : Nhaäp löôïng sau khi söû duïng cho döï aùn coøn laïi cho XH, P 1 : Giaù nhaäp löôïng tröôùc döï aùn, P 2 : Giaù nhaäp löôïng sau döï aùn (taêng leân), Duøng ñöôøng caàu cuûa nhaäp löôïng ñeå tính Toång chi phí = Toång chi cô hoäi cuûa nhaäp löôïng = Dieän tích naèm döôùi ñöôøng caàu töø Q 1 ñeán Q 2 = Q 2 Q 1 BA Ñaùnh Giaù Nhöõng Thay Ñoåi Khoâng Bieân Teá CHAPTER 5 MAI DINH QUY Toång chi phí = Q 1 CDQ 2 = a + b Toång chi phí = Q 1 CEQ 2 = b Tröôøng Hôïp Nghieân Cöùu: Döï AÙn Haøng Khoâng CHAPTER 5 MAI DINH QUY 1. Nhaän daïng vaán ñeà vaø xaùc ñònh phöông aùn giaûi quyeát - Hai haõng haøng khoâng chính cuûa UÙc: Ansett Australia & Quantas -Ñöôøng bay Sydney → Melbourne coù nhu caàu cao nhöng khaû naêng ñaùp öùng (cung) quaù thaáp vaø giaù veù quaù cao. - Phöông aùn hieän traïng (status quo) chæ coù 2 haõng - Phöông aùn môùi: Taêng moät haõng thöù ba  Lôïi ích roøng thay ñoåi nhö theá naøo vôùi phöông aùn môùi? Tröôøng Hôïp Nghieân Cöùu: Döï AÙn Haøng Khoâng CHAPTER 5 MAI DINH QUY 2. Nhaâïn daïng lôïi ích, chi phí vaø chi phí XH  Nhaän daïng lôïi ích cuûa döï aùn + Sydney→ Melbourne (S→ M) vôùi 420.000 haønh khaùch vaø giaù veù $250 . + Thôøi kyø vöøa qua giaù giaûm xuoáng $230, löôïng haønh khaùch taêng leân 425.000. + Haõng môùi coù chi phí bieân laø $180 → Giaù veù seõ $180 (bôûi vì P=MC) + Caùc haõng khaùc phaûi haï giaù veù xuoáng $180 (do caïnh tranh). Caùc soá lieäu naøy cho thaáy: Döï aùn môùi laøm thaëng dö ngöôøi tieâu duøng taêng do giaù veù haï vaø taêng chuyeán bay.  Chi phí döï aùn + Chi phí tröïc tieáp thaønh laäp + Phaàn maát ñi thaëng dö saûn xuaát cuûa 2 haõng hieän haønh. Tröôøng Hôïp Nghieân Cöùu: Döï AÙn Haøng Khoâng CHAPTER 5 MAI DINH QUY 3. Ñaùnh giaù lôïi ích, chi phí Lôïi ích roøng coù theå döïa treân ñöôøng cung vaø caàu. - Ñöôøng cung hieän haønh S 1 : Giaù veù $250 - Ñöôøng cung döï aùn môùi S 2 : Giaù veù $180 -Ñöôøng cung naèm ngang: maëc duø soá löôïng thay ñoåi nhöng giaù veù vaãn coá ñònh. -Ñöôøng caàu: Giaù veù $250→ löôïng haønh khaùch 420.000 (ñieåm C) Giaù veù $230→ löôïng haønh khaùch 425.000 (ñieåm E) Qua 2 ñieåm coù theå suy ra ñöôøng caàu D 1 D 2 Tröôøng Hôïp Nghieân Cöùu: Döï AÙn Haøng Khoâng CHAPTER 5 MAI DINH QUY Ñöôøng caàu P = a – b.Q → a =250 +420b → 230 = 250 + 420b - 425b → 230 = 250 – 5b → b = 4 → a = 250 + 420 (4) = 1930 P = 1930 – 4Q. ÔÛ giaù 180 → ñieåm F ba ba 425230 420250 5.437 41930180 Q Q Tröôøng Hôïp Nghieân Cöùu: Döï AÙn Haøng Khoâng CHAPTER 5 MAI DINH QUY Giaù giaûm $250 – $180 = $70 Löôïng khaùch gia taênghaøng naêm: 437.500 – 420.000 = 17.500 (ngöôøi) Toång lôïi ích taêng theâm = KCFL Toång chi phí taêng theâm = KGFL Lôïi ích roøng XH =Toång lôïi ích taêng – Toång chi phí taêng = KCFL –KGFL = CGF = = $ 612.500 2 70*5.17 Tröôøng Hôïp Nghieân Cöùu: Döï AÙn Haøng Khoâng CHAPTER 5 MAI DINH QUY 4. Laäp baûng lôïi ích vaø chi phí haèng naêm Doøng lôïi ích vaø chi phí baèng nhau haèng naêm. 5. Tính lôïi ích xaõ hoäi roøng cuûa moãi phöông aùn Tính toaùn seõ ñöôïc giôùi thieäu ôû chöông 7, 8, 9, vaø 10 6. So saùnh caùc phöông aùn theo lôïi ích roøng XH Phöông aùn môùi: Taêng theâm moät haõng thöù 3 laøm taêng lôïi ích roøng XH 612.500$, do ñoù chaáp nhaän phöông aùn thaønh döï aùn. 7. Kieåm tra ñoä nhaïy 8. Ñeà xuaát kieán nghò Tröôøng Hôïp Nghieân Cöùu: Döï AÙn Haøng Khoâng CHAPTER 5 MAI DINH QUY Thaûo luaän Phaân tích caùc yeáu toá lôïi ích – chi phí. a. Thaëng dö ngöôøi tieâu duøng - Phöông aùn hieän haønh: BD 1 C -Phöông aùn môùi AD 1 F - Thaëng dö taêng theâm khi coù phöông aùn môùi: = A 1 DF – BD 1 C = ABCF = ABCG + GCF = 70* 420 + 612.500 = $30.012.500 Thaëng dö ngöôøi tieâu duøng lôùn hôn lôïi ích roøng xaõ hoäi. Nhö vaäy NTD coù lôïi hôn ngöôøi saûn xuaát. Tröôøng Hôïp Nghieân Cöùu: Döï AÙn Haøng Khoâng CHAPTER 5 MAI DINH QUY Thaûo luaän Phaân tích caùc yeáu toá lôïi ích – chi phí. b. Thaëng dö ngöôøi saûn xuaát Caùc haõng haøng khoâng seõ bò thieät haïi vì giaù veù giaûm xuoáng baèng chi phí bieân $250 -$180 = $70 -Thaëng dö ngöôøi saûn xuaát ôû phöông aùn hieän haønh = ABCG = 70* 420 = $29.400.000 - Thaëng dö ngöôøi saûn xuaát ôû phöông aùn môùi = 0 (vì giaù = chi phí bieân teá haèng soá) -Thaëng dö taêng theâm = 0 – 29.400.000 = - $29.400.000 Tröôøng Hôïp Nghieân Cöùu: Döï AÙn Haøng Khoâng CHAPTER 5 MAI DINH QUY Thaûo luaän Phaân tích caùc yeáu toá lôïi ích – chi phí. c. Thaëng dö XH Thaëng XH = Thaëng dö ngöôøi tieâu duøng + Thaëng dö ngöôøi saûn xuaát = 30012500 – 29400000 = 612.500 = Lôïi ích roøng XH. Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY Trong ñieàu kieän thò tröôøng khoâng caïnh tranh caàn phaûi tính giaù aån. 1. Ñoái vôùi thueá vaø trôï caáp Gia taêng saûn löôïng Thay theá saûn phaåm hieän haønh Xuaát löôïng (saûn phaåm ñaàu ra) Lôïi ích tính töø giaù haøng hoaù bao goàm thueá Lôïi ích tính töø giaù cuûa ñaàu vaøo do khoâng saûn xuaát saûn phaåm hieän haønh, loaïi tröø thueá Nhaäp löôïng (nguyeân lieäu ñaàu vaøo) Chi phí tính töø giaù khoâng tính thueá nhöng bao goàm trôï caáp Chi phí tính töø giaù bao goàm thueá, nhöng loaïi tröø trôï caáp Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY Trong ñieàu kieän thò tröôøng khoâng caïnh tranh caàn phaûi tính giaù aån. 2. Ñoái vôùi thueá nhaäp khaåu a. Haøng nhaäp khaåu hoaøn toaøn (trong nöôùc khoâng coù saûn xuaát) Giaù aån = giaù CIF = Giaù baùn trong nöôùc – Thueá nhaäp khaåu. b. Haøng nhaäp khaåu (nhöng trong nöôùc coù saûn xuaát) Giaù aån = chi phí bieân XH (loaïi tröø thueá, trôï giaù ,vaø thueá nhaäp khaåu). Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY Ví duï: Saûn phaåm cuûa döï aùn laø thieát bò caùch ñieän duøng trong gia ñình, thay theá cho thieát bò hieän haønh.  Saûn phaåm môùi Giaù baùn döï kieán 120$ Goàm thueá baùn haøng 12$; möùc laõi 18$  chi phí ñaàu vaøo laø 90$ bao goàm thueá saûn xuaát 9$ Chi phí ñaàu vaøo tröôùc thueá 81$. Saûn phaåm hieän haønh Giaù baùn 110$, Thueá baùn haøng 10$, Chi phí ñaàu vaøo 100$. Giaù saûn phaåm môùi cao hôn giaù saûn phaåm hieän haønh 10$ ( = 120 -110) do an toaøn hôn bôûi caùch ñieän. Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY Giaù aån ñöôïc xaùc ñònh trong 4 tröôøng hôïp sau: a. Saûn phaåm môùi loaïi tröø saûn phaåm hieän haønh hoaøn toaøn Giaù aån = Giaù ñaàu vaøo saûn xuaát tieát kieäm ñöôïc nhôø khoâng saûn xuaát saûn phaåm hieän haønh, khoâng tính thueá. Vaäy giaù aån = 100$. b. Saûn phaåm môùi laøm taêng löôïng baùn treân thò tröôøng (song song vôùi saûn phaåm hieän haønh) Giaù aån = giaù saün loøng traû (bao goàm thueá) = 120$. c. Saûn phaåm hieän haønh ñöôïc nhaäp khaåu. Giaù saûn phaåm hieän haønh treân thò tröôøng 110$ Thueá nhaäp khaåu 10$ Giaù aån = 110 - 10 = 100$ (= CIF). Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY Giaù aån ñöôïc xaùc ñònh trong 4 tröôøng hôïp sau: d. Coù trôï giaù töø chính phuû. Chính phuû trôï giaù 5$ cho ñaàu vaøo saûn xuaát, giaù aån nhaäp löôïng ñöôïc tính theo baûng sau: Tröôøng hôïp saûn xuaát Giaù aån Caùch tính Taêng saûn löôïng thò tröôøng (khoâng tính thueá nhöng coù trôï giaù) 86 (= 81 + 5) Chi phí tröôùc thueá + trôï giaù Thay theá saûn phaåm hieän haønh (coù thueá, loaïi tröø trôï caáp) 90 (= 81 + 9) Chi phí tröôùc thueá + thueá Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY 3. Ñoái vôùi lao ñoäng a. Lao ñoäng toaøn duïng (khoâng coù thaát nghieäp) Khi lao ñoäng cuûa moät döï aùn thay theá coâng vieäc laøm hieän haønh thì noù ñöôïc ñònh giaù baèng tieàn coâng (löông) hieän haønh bao goàm caùc loaïi thueá ñaõ tính trong tieàn coâng naøy. b. Lao ñoäng thaát nghieäp. Khi XH coù thaát nghieäp, döï aùn thu huùt nhöõng ngöôøi thaát nghieäp vaøo laøm, thì giaù aån lao ñoäng baèng khoâng. Giaù aån = 0$. c. Lao ñoäng caû coù vieäc laøm tröôùc laãn thaát nghieäp Giaù aån bình quaân = (tæ leä coù vieäc laøm ñöôïc tuyeån duïng* tieàn coâng thò tröôøng cuûa hoï). •Giaù aån lao ñoäng = Giaù tieàn coâng thò tröôøng. Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY 4. Ñieàu chænh ñoái vôùi sôû höõu nöôùc ngoaøi. - Thueá (lôïi töùc, giaù trò gia taêng, taøi nguyeân) maø caùc coâng ty thuoäc sôû höõu nöôùc ngoaøi traû chính laø lôïi ích cuûa nöôùc ta, vì theá giaù aån laø toaøn boä giaù trò thueá. - Lôïi nhuaän roøng cuûa coâng ty thuoäc sôû höõu nöôùc ngoaøi seõ ñöôïc chuyeån ra nöôùc ngoaøi do ñoù khoâng coù lôïi ích gì cho nöôùc ta, giaù aån cuûa noù baèng khoâng. Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY Ví duï öùng duïng: Coâng ty khai thaùc daàu khí Exploit coù 100% voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi, coù döï aùn khai thaùc daàu khí nöôùc ta vôùi döõ lieäu sau ñaây: -Thaêm doø vaø ñaàu tö ban ñaàu töø naêm 1–3, khai thaùc töø naêm 4–20. -Saûn löôïng khai thaùc haøng naêm = 5 trieäu thuøng giaù 30$/thuøng. Giaû söû saûn löôïng gia taêng laø bieân teá. -Möùc thueá lôïi töùc 40%; thueá taøi nguyeân 8% theo doanh thu goäp. Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY Döï aùn tuyeån duïng 600 coâng nhaân cho naêm 1-3, sau ñoù töø naêm 4 tuyeån theâm 600, tæ leä thaát nghieäp laø 50%. Löông coâng nhaân laø 40.000$/ngöôøi/naêm. Nhö vaäy tieàn löông phaûi traû haøng naêm ôû 3 naêm ñaàu laø 24 trieäu vaø haøng naêm töø naêm tö trôû ñi laø 48 trieäu. - Chi phí ñaàu tö ban ñaàu laø 20 trieäu haøng naêm trong 3 naêm ñaàu - Chi phí hoaït ñoäng haøng naêm töø naêm 4 laø 16 trieäu. Lôïi ích – chi phí cuûa döï aùn khai thaùc. Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY Naêm Khoaûn thu Tö nhaân Xaõ hoäi Lôïi ích Naêm 4-20 Doanh thu goäp Thueá lôïi töùc Thueá taøi nguyeân 150 0 30 12 Coäng 150 42 Chi phí Naêm 1-3 Lao ñoäng Voán 24 20 12 20 Coäng 44 32 Naêm 4-20 Lao ñoäng Chi phí hoaït ñoäng Thueá lôïi töùc Thueá taøi nguyeân 48 16 30 12 24 16 0 0 Coäng 106 40 Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY Caùch tính: Doanh thu goäp = 5 trieäu thuøng * 30$ =150 trieäu $ (naêm 4-20) Thueá taøi nguyeân = 150 trieäu $ * 8% =12 trieäu $ (naêm 4-20). Doanh thu roøng = Doanh thu goäp – Löông – chi phí hoaït ñoäng – thueá taøi nguyeân = 150 - 48 – 16 - 12 = 74 trieäu $. Thueá lôïi töùc = Doanh thu roøng * 40% = 74*40% = 30 trieäu $. Giaù AÅn ñoái vôùi Thueá, Thueá Quan vaø Trôï Giaù CHAPTER 5 MAI DINH QUY BAØI TAÄP CHÖÔNG 5 Baøi 1, 2, 3,4, 5, 6, vaø 7 trang 295-298 Caâu hoûi oân taäp chöông 4 Deadline noäp yù töôûng cho case study cuûa moãi nhoùm