Bài giảng Cơ sở hóa môi trường - Chương III: Phương pháp giáo dục môi trường thông qua môn hoá học ở trường phổ thông - Ngô Xuân Lương

TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨCKHOA KHOA HỌC TỰ NHIÍNCƠ SỞ HÓA MÔI TRƯỜNGTH.S NGÔ XUĐN LƯƠNGThanh Hóa, năm 2006GIĐO DỤC MÔI TRƯỜNG VĂ NHỮNG VẤN ĐỀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNGPHẦN II : CHƯƠNG III: PHƯƠNG PHĐP GIĐO DỤC MÔI TRƯỜNG THÔNG QUA MÔN HOĐ HỌC Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG.I. Phương phđp đưa GDMT văo môn hođ học ở trường phổ thông.1. Xđc định hệ thống kiến thức GDMT trong môn hođ học. ở nhiều nước trín thế giới, việc GDMT đí được đưa văo trường học từ văi chục năm nay. ở nước ta việc đưa nội dung GDMT văo chương trình cđc môn học được thực hiện qua quđ trình cải cđch giđo dục. Cũng tương tự như nhiều nước khđc, nội dung GDMT ở nước ta tập trung chủ yếu văo cđc môn học có liín quan nhiều đến môi trường như môn Tự nhiín vă Xí hội ở tiểu học, cđc môn địa lý, sinh học, hođ học, vă kỹ thụđt nông nghiệp ở trường THCS vă THPT.Môn hođ học ở trường phổ thông có nhiều điều kiện thuận lợi để GDMT cho học sinh... Vạy cđc kiến thức GDMT được hình thănh như thế năo?Như đí trình bău ở trín, nội dung GDMT gắn liền với nội dung môn học. Vì thế kiến thức GDMT lă những kiến thức môn học kết hợp chặt chẽ với kiến thức bảo vệ môi trường được khai thđc ở chính băi học trong SGK.Căn cứ văo nội dung của cđc khđi niệm cơ bản về môi trường, căn cứ văo nội dung kiến thức có trong SGK chúng ta có thể lập được bảng liệt kí khả năng khai thđc nội dung GDMT trong chương trình SGK phổ thông.Néi dung GDMTBµi cã thÓ khai th¸cLíp 8Líp 95. C¸c kh¸i niÖm c¬ bản mµ GDMT cã thÓ khai th¸cKh¸i niÖm hÖ sinh th¸iKh¸i niÖm quÇn thÓ/d©n sèKh¸i niÖm kinh tÕ vµ c«ng nghÖ m«i tr­êng2750Kh¸i niÖm quyÕt ®Þnh m«i tr­êng20,21,29,3010,15,20,27,30,40Kh¸i niÖm ®¹o ®øc m«i tr­êng15, 20, 30, 59Cấp học: Trung học cơ sở Bộ môn: hođ học Lớp: 8,9Néi dung GDMTBµi cã thÓ khai th¸cLíp 8Líp 96. C¸c viÖc lµm hình thành kỹ năngNhËn biÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr­êng3110, 30, 30Thu thËp th«ng tin m«i tr­êng2120Tæ chøc th«ng tinPh©n tÝch th«ng tin29Đề xuất các giải pháp2110, 39Ph¸t triÓn kÕ ho¹ch hµnh ®éngThùc hiÖn kÕ ho¹ch hµnh ®éngCấp học: Trung học cơ sở Bộ môn: hođ học Lớp: 8,9Néi dung GDMTBµi cã thÓ khai th¸cLíp 8Líp 97. C¸c viÖc lµm râ gi¸ trÞ m«i tr­êng ®èi víi con ng­êi (trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp20, 21, 2937, 498. C¸c viÖc lµm ra quyÕt ®Þnh/ giải quyÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr­êngc¸c ho¹t ®éng ngoµi giêC¸c ho¹t ®éng ngoµi giêTæng sèCấp học: Trung học cơ sở Bộ môn: hođ học Lớp: 8,9Cấp học: Trung học phổ thông Bộ môn: Hođ họcSèTTNéi dung GDMTBµi cã thÓ khai th¸cLíp 10Líp 11Líp 121C¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn kh¸i niÖm c¬ b¶n trong GDMT- Kh¸i niÖm hÖ sinh th¸i- Kh¸i niÖm quÇn thÓ/ d©n sè- Kh¸i niÖm kinh tÕ vµ c«ng nghÖ m«i tr­êng51, 53, 5455, 56, 61- Kh¸i niÖm quyÕt ®Þnh m«i tr­êng36, 37, 38, 43, 49, 51, 53, 5617, 294,49C¸c ho¹t ®éng ph¸t triÓn kü năngCấp học: Trung học phổ thông Bộ môn: Hođ họcSèTTNéi dung GDMTBµi cã thÓ khai th¸cLíp 10Líp 11Líp 122- NhËn biÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr­êng36, 3949, 35- Thu nhËp th«ng tin m«i tr­êng- Tæ chøc th«ng tin- Ph©n tÝch th«ng tin8,16- Đề xuất các giải pháp51,53- Ph¸t triÓn kÕ ho¹ch ho¹t ®éng- Thùc hiÖn kÕ ho¹ch ho¹t ®éngCấp học: Trung học phổ thông Bộ môn: Hođ họcSèTTNéi dung GDMTBµi cã thÓ khai th¸cLíp 10Líp 11Líp 123C¸c ho¹t ®éng lµm râ gi¸ trÞ m«i tr­êng ®èi víi con ng­êi (trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp)Bµi ®äc thªm Chu trình cña Nit¬3, 56, 35C¸c ho¹t ®éng ngoµi giê lªn líp (tham quan, tæ chøc, ho¹t ®éng ngo¹i kho¸...)Cấp học: Trung học phổ thông Bộ môn: Hođ họcSèTTNéi dung GDMTBµi cã thÓ khai th¸cLíp 10Líp 11Líp 124C¸c ho¹t ®éng quyÕt ®Þnh/ giải quyÕt c¸c vÊn ®Ò m«i tr­êng- ¤ nhiÔm kh«ng khÝ36, 38, 49, 5116, 17, 6135, 61 -> 63- Thuèc trõ s©u vµ ph©n bãn ho¸ häc29, 30, 56Cấp học: Trung học phổ thông Bộ môn: Hođ họcSèTTNéi dung GDMTBµi cã thÓ khai th¸cLíp 10Líp 11Líp 12- ChÝnh s¸ch vµ kÕ ho¹ch- Du lÞch giải trÝ- Cảnh quan m«i tr­êng- Giao th«ng vËn tải6239, 62- ¤ nhiÔm n­íc39, 53, 558,29,30,6119,49- R¸c thải5128, 6230,54,61-> 63- Thùc phÈm29,30,56,5710- ¤ nhiÔm ®Êt29,56,6219,30,54,61 -> 63Ghi chú: Băi học khai thđc kiến thức GDMT được ghi theo số thứ tự tiết học theo phđn phối chương trình môn hođ học hiện hănh.2. Phương thức ưa GDMT văo môn hođ học ở trường phổ thông. Với đặc điểm của hệ thống kiến thức GDMT như vậy, việc đưa kiến thức GDMT văo môn học thuận lợi nhất vẫn lă hình thức tích hợp vă lồng ghĩp. Tích hợp lă kết hợp một cđch có hệ thống cđc kiến thức hođ học.Với kiến thức DGMTlăm cho chúng nhăo quỷn văo nhau tạo thănh một thể thống nhất.Lồng ghĩp lă thể hiện sự lắp ghĩp nội dung băi học về mặt cấu trú để có thể đưa văo học một mục, một đoạn, một số cđu có nội dung GDMT.Tuy nhiín với đặc thù của môn hođ học việc GDMT thuận lợi nhất lă việc tận dung phương phđp môn đun để thiĩt kế cđc mô đun GDMT khai thđc từ cđc kiến thức hođ học có trong chương trình SGK. Vậy phương phđp mô đun lă gì ?II. Môđun - cơ sở lý luận của phương phđp môđun .1. Thuật ngữ Môđun + Môđun lă một trong nhiều bộ phận hoặc đơn vị đí được tiíu chuẩn hođ vă chế tạo riíng rĩ để ghĩp lại với nhau tạo thănh một kiến trúc tổng thể.+ Trong khai niệm giđo dục: Môđun lă mọt trong nhiều đơn vị hoặc băi độc lập tạo thănh một giđo trình, lă đơn vị giđo trình.Trong thuật ngữ của khoa học giđo dục hiện đại, người ta dùng Môđun chỉ một đơn vị kiến thức vă kỹ thuật được xđc định với khối lượng nhất định.Thuật ngữ Môđun thường lă chỉ dùng trong phạm trù định lượng về kiến trúc vă kỹ năng ( tức lă trong khuôn khổ của dạy vă học).Môđun dạy học lă gì?+ Môđun dạy học lă đơn vị chương trình dạy học tương đối độc lập, được cấu trúc một cđch đặc biệt, nhằm phục vụ cho người vă chứa đựng của mục tiíu dạy học tương đối độc lập, được cấu tríc một cđch đặc biệt, nhằm phục vụ cho người học vă chứa đựng cả mục tiíu dạy học, nội dung băi học, phương phđp dạy học vă vă hệ thống công cụ đđnh giđ kết quả lĩnh hội, gắn bó chặt chẽ với nhau thănh một thể hoăn chỉnh (toăn vẹn).+ Những đặc trưng cơ bản của một Môđun dạy học:- Lă đơn vị học trình độc lập, lă tập hợp những tình huống dạy học, được tổ cức xoay quanh một vấn đề của môn học. Nó lă tăi liệu tự học có hướng dẫn.- M«®un d¹y hôc ®­îc ®Þnh h­íng bịi hÖ thỉng môc tiªu d¹y hôc ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ rđ rµng vµ cí thÓ ®o l­íng ®­îc.- M«®un d¹y hôc ®­îc ®Þnh h­íng bịi hÖ thỉng môc tiªu d¹y hôc ®­îc x¸c ®Þnh cô thÓ rđ rµng vµ cí thÓ ®o l­¬ng ®­îc.- M«®un d¹y hôc ®­îc chøa ®ùng test (test ®iÒu kiÖn, test trung gian, test kÕt thóc... ) Nhí c¸ch nµy mµ ng­íi ®ôc cí thÓ tù kiÓm tra ( liªn hÖ ng­îc ngoµi).- TiÕp cỊn nµy cho phÐp ng­íi hôc tiÕn lªn theo nhÞp ®ĩ thÝch hîp víi kh¶ n¨ng cña m×nh. Ng­íi hôc cí thÓ lÜnh hĩi b»ng nhiÒu con ®­íng kh¸c nhau, thùc hiÖn b¼ng nhiÒu c¸ch kh¸c nhau ®Ó chiÕm lÜnh cïng mĩt nĩi dung; ng­íi ®ôc tiÕn lªn theo nhÞp ®ĩ riªng. M«®un d¹y hôc t­¬ng ®ỉi ®ĩc lỊp nh­ng ní l¹i liªn quan chƯt chÏ víi c¸i ®i tr­íc vµo c¸i sau ní vÒ ho¹t ®ĩng cña ng­íi hôc; ng­íi hôc hôc xong M«®un tr­íc míi ®­îc phÐp hôc M«®un sau. Víi c¸ch tiÕp cỊn nµy, ng­íi hôc cí kh¶ n¨ng øng dông vµo c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau vµ ní thÝch hîp víi hÖ ®¸nh gi¸ theo tÝn chØ, rÍt mÒm dÎo.3. M«®un GDMTMĩt M«®un DGMT ngoµi mang nh÷ng ®Ưc ®iÓm cña M«®un d¹y hôc ị trªn, ní cßn mang nh÷ng nÐt riªng cña ní.- Mĩt M«®un GDMT lµ mĩt ®¬n vÞ mang tÝnh ®ĩc lỊp t­¬ng ®ỉi, thiÕt kÕ chi tiÕt c¸c viÖc lµm GDMT nh»m khai th¸c kiÕn thøc (kh¸i niÖm) vỉn cí cña s¸ch gi¸o khoa, ®Ó ®¹t ­îc môc tiªu GDMT ®Ò ra.- Mĩt M«®un GDMT gơm cí 4 ®Ưc tr­ng c¬ b¶n:+ Nªu rđ kh¸i niÖm s½n cí trong SGK ( víi t×nh huỉng cô thÓ cí liªn quan).+ Nªu rđ môc tiªu GDMT, khai th¸c tõ kh¸i niÖm trªn.+ Nªu rđ tõng viÖc lµm cña thÌy vµ trß sao cho dÔ kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ (liªn hÖ ng­îc)+ Cí tÝnh mÒm dÎo, thÝch øng víi nhiÒu t×nh huỉng kh¸c nhau, nh­ng ®Òu ®¹t môc tiªu GDMT.Cí hai lo¹i h×nh tiÕp cỊn: M« ®un khai th¸c phÌn GDMT tõ SGK hiÖn hµnh vµ c¸c viÖc lµm ngoµi gií lªn líp, trong c¸c ho¹t ®ĩng x· hĩi (m«®un ngo¹i kho¸).§Ó x©y dùng ®­îc c¸c m«®un GDMT, cÌn ph¶i hiÓu ®­îc c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ MT, vÒ nĩi dung GDMT cí thÓ khai th¸c tõ c¸c kh¸i niÖm ®í. Sau ®í, vỊn dông c¸c PPDH GDMT ®· ®­a ra ị trªn, kÕt hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ ị ®Þa ph­¬ng ®Ó thiÕt kÕ m«®un GDMT phï hîp.III. Nĩi dung GDMT khai th¸c tõ c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ MT ®Ó GDMT cho hôc sinh THPT.Nĩi dung GDMT thÓ hiÖn ị c¸c viÖc lµm ®­îc thiÕt kÕ trªn c¬ sị mĩt sỉ kh¸i niÖm c¬ b¶n s½n cí trong SGK, nh»m lµm rđ gi¸ trÞ MT ®ỉi víi con ng­íi, sao cho, rót côc, c¸c ho¹t ®ĩng GDMT ph¶i h×nh thµnh ®­îc ị HS ý thøc v× MT vµ kü n¨ng hµnh ®ĩng thùc tiÔn ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÍn ®Ò MT.Mĩt sỉ kh¸i niÖm c¬ b¶n gơm:- Kh¸i niÖm hÖ sinh th¸i- Kh¸i niÖm quÌn thÓ/ d©n sỉ- Kh¸i niÖm kinh tÕ vµ c«ng ngh t¸c ®ĩng ®Õn MT.- Kh¸i niÖm quyÕt ®Þnh MT- Kh¸i niÖm ®¹o ®øca. Kh¸i niÖm hÖ sinh th¸iHÖ sinh th¸i bao gơm c¸c loµi sinh vỊt sỉng ị mĩt vïng ®Þa lý t¸c ®ĩng qua l¹i víi nhau vµ víi MT xung quanh, t¹o nªn c¸c chùi, l­íi thøc ¨n vµ c¸c chu tr×nh sinh ®Þa ho¸.- Mĩt hÖ sinh th¸i dï lín hay nhđ ®Òu rÍt phøc t¹p vµ dÔ bÞ tưn th¬ng, ®«i khi mang hỊu qu¶ l©u dµi.- Con ng­íi cí kh¨nt n¨ng lµm thay ®ưi c¸c chu tr×nh vµ c¸c hÖ thỉng tù nhiªn trªn bÒ mƯt tr¸i ®Ít.- Cµng nhỊn thøc rđ gi¸ trÞ MT môi ngíi cµng n©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm víi MT.- con ng­íi cí thÓ t¹o nguơn n¨ng l­îng míi Ýt d©y « nhiÔm h¬n. b. Kh¸i niÖm quÌn thÓ d©n sỉ.QuÌn thÓ lµ mĩt nhím c¸ thÓ cña cïng mĩt loµi, sỉng trong cïng mĩt khu vùc ®Þa lý, ị mĩt thíi ®iÓm nhÍt ®Þnh.- Sù ph©n ho¸ giµu nghÌo trong mĩt n­íc còng nh­ gi÷a c¸c quỉc gia t¹o nªn sù bÍt b×nh ®¼ng trong sö dông nguơn lîi thiªn nhiªn.- C¸c chÝnh s¸ch d©n sỉ ®Òu cí t¸c ®ĩng ®Õn c¸ nh©n, x· hĩi còng nh­ ®Õn c¸c mƯt sinh th¸i, chÝnh trÞ vµ kinh tÕ.c. Kh¸i niÖm kinh tÕ vµ c«ng nghÖ t¸c ®ĩng MTKinh tÕ bao gơm nh÷ng ho¹t ®ĩng mµ con ng­íi t¹o ra nh»m duy tr× sù sỉng vµ lµm cho cuĩc sỉng con ng­íi sung tóc h¬n, khi c¸c biÖn ph¸p kü thuỊt ®¹t tr×nh ®ĩ cao th× t¹o nªn c«ng nghÖ. Mĩt nÒn kinh tÕ hay c«ng nghÖ cí t¸c dông tỉt hay xÍu ®Õn MT tuú thuĩc vµo con ng­íi.- C¸c hÖ thỉng kinh tÕ ®Òu t¹o ra c¬ cÍu x· hĩi nh»m ®¸p øng nhu cÌu cña tõng thµnh viªn vµ c¶ cña cĩng ®ßng.- Mĩt sỉ ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm x· hĩi rÍt cao khi t¹o ra c¸c chÍt g©y « nhiÔm n­íc, kh«ng khÝ...- Mìi n­íc ®Òu cí mĩt nÒn kinh tÕ riªng, nh­ng ®Òu liªn hÖ mỊt thiÕt víi nhau trªn ph¹m vi toµn cÌu, mĩt sù cỉ ị mĩt sỉ n­íc sÏ t¸c ®ĩng ®Õn c¸c n­íc kh¸c.- C¸c xu h­íng t¸c ®ĩng sinh th¸i th­íng thÓ hiÖn ị sù t¨ng tr­ịng d©n sỉ vµ chÍt l­îng MT; ị tr×nh ®ĩ s¶n xuÍt vµ chÍt l­îng MT; ị møc ®ĩ c«ng nghiÖp ho¸ vµ chÍt l­îng MT.d. Kh¸i niÖm quyÕt ®Þnh MT.QuyÕt ®Þnh MT lµ qu¸ tr×nh tưng hîp c¸c kiÕn thøc kü n¨ng ®Ó mìi c¸ nh©n hoƯc tỊp thÓ quyÕt ®Þnh gi¶i quyÕt mĩt vÍn ®Ò MT cô thÓ.- Mĩt quyÕt ®Þnh sai lÌm sÏ g©y hỊu qu¶ nghiªm trông vµ l©u dµi.- Th«ng th­íng khi gƯp c¸c sù cỉ MT nghiªm trông nh­ ngỊp lôt, h¹n h¸n, níng lªn toµn cÌu... th× con ng­íi míi nhỊn ra sai lÌm cña m×nh vµ cỉ t×nh t×m ra gi¶i ph¸p th× ®«i khi ®· qu¸ muĩn.- Mĩt sỉ ng­íi, mĩt sỉ tư chøc cí ¶nh h­ịng tíi c¸c quyÕt ®Þnh MT h¬n nh÷ng ng­íi kh¸c.e. C¸c kh¸i niÖm ®¹o ®øc MT.§¹o ®øc MT lµ mĩt hÖ thỉng c¸c gi¸ trÞ (hµnh vi, øng xö, sù t«n trông...) mµ con ng­íi ®ỉi xö víi nhau vµ víi thiªn nhiªn.- ChØ khi nµo con ng­íi t«n trông sù sỉng cña c¸c sinh vỊt kh¸c trªn tr¸i ®Ít th× con ng­íi míi sỉng hµi hoµ ®­îc víi thiªn nhiªn.- §¹o ®øc MT phÌn lín dùa trªn nÒn t¶ng cña t×nh yªu thiªn nhiªn, lßng nh©n ¸i vµ t«n trông luỊt ph¸p.2. C¸c viÖc lµm h×nh thµnh kü n¨ng trong GDMTC¸c viÖc lµm GDMT ph¶i gióp cho hôc sinh cí ®­îc nh÷ng kü n¨ng thùc hµnh gi¶i quyÕt c¸c vÍn ®Ò MT.Thùc chÍt ®©y lµ kü n¨ng thùc hiÖn kÕ ho¹ch hµnh ®ĩng MT.Mĩt sỉ kü n¨ng quan trông cÌn ph¸t triÓn bao gơm:- Kü n¨ng nhỊn biÕt c¸c vÍn ®Ò MT.- Kü n¨ng x¸c ®Þnh c¸c vÍn ®Ò MT.- Kü n¨ng thu thỊp th«ng tin MT.- Kü n¨ng ph©n tÝch th«ng tin MT.- Kü n¨ng ®Ò xuÍt c¸c gi¶i ph¸p b¶o vÖ MT.- Kü n¨ng ph¸t triÓn kÕ ho¹ch hµnh ®ĩng MT.- Kü n¨ng thùc hiÖn kÕ ho¹ch hµnh ®ĩng MT.3. C¸c viÖc lµm nh»m lµm rđ gi¸ trÞ MT ®ỉi víi con ng­íi.Gi¸ trÞ MT bao gơm gi¸ trÞ trùc tiÕp (thùc phỈm ®Ó ¨n, n­íc ®Ó uỉng...) vµ gi¸ trÞ gi¸n tiÕp (b¶o tơn ®a d¹ng sinh hôc, duy tr× c¸c chu tr×nh sinh ®Þa ho¸...), c¸c gi¸ trÞ nµy th­íng mang tÝnh khu vùc vµ tÝnh toµn cÌu.4. C¸c viÖc lµm nh»m ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh vÒ MT.- C¸c kh¸i niÖm nh­ MT, kü n¨ng gi¶i quyÕt vÍn ®Ò vÒ gi¸ trÞ MT lµ c¬ sị cho viÖc ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh MT.- C¸c c«ng viÖc nµy th«ng th­íng ®­îc thùc hiÖn ngoµi gií lªnlíp d­íi c¸c d¹ng bµi tỊp nhđ.Mĩt viÖc lµm ra quyÕt ®Þnh MT th­íng bao gơm c¸c b­íc:+ X¸c ®Þnh vÍn ®Ò + Thu thỊp th«ng tin+ Ph©n lo¹i c¸c gi¶i ph¸p cí thÓ + §¸nh gi¸ tõng gi¶i ph¸p+ Ph¸t triÓn kÕ ho¹ch hµnh ®ĩng + Thùc hiÖn kÕ ho¹ch hµnh ®ĩng+ §¸nh gi¸ viÖc thùc hiÖn5. C¸c viÖc h×nh thµnh ®¹o ®øc MT vµ ý thøc v× MT.- C¸c biÖn ph¸p nh»m x©y dùng mĩt hÖ thỉng c¸c gi¸ trÞ (hµnh vi, øng xö, sù t«n trông...) mµ ng­íi ta ®ỉi xö víi nhau vµ víi thiªn nhiªn.- GDMT kh«ng thÓ t¸ch ríi viÖc GD ®¹o ®øc nh­ lßng yªu thiªn nhiªn, gi÷ mỉi quan hÖ th©n thiÖn víi MT, ý thøc b¶o vÖ MT, v× mĩt MT trong lµnh cho h«m nay vµ mai sau.IV. ThiÕt kÕ c¸c m« ®un GDMT khai th¸c tõ kiÕn thøc ho¸ hôc trong SGK PT.a. C¸c m« ®un GDMT khai th¸c tõ kiÕn thøc trong tõng tiÕt hôc.Líp 10Clo - VÍn ®Ò « nhiÔm kh«ng khÝA. ThiÕt kÕ mĨu.1. Tªn bµi hôc: Clo2. Lo¹i h×nh: GDMT khai th¸c tõ m«n ho¸ hôc lpí 10, tiÕt 363. Môc tiªu- HS ph¶i hiÓu ®­îc sù ®ĩc hÞa cña khÝ Clo vµ hîp chÍt cña ní ®ỉi víi MT sỉng.- Con ng­íi ®· th¶i qu¸ nhiÒu nh÷ng chÍt nµy vµo kh«ng khÝ. VỊy con ng­íi ph¶i lµm g× ®Ó gi¶m sù « nhiÔm?4. ChuỈn bÞ:a. PhÌn gi¸o viªn: ChuỈn bÞ dông cô ho¸ chÍt thÝ nghiÖm- §iÒu chÕ s½n mĩt sỉ b×nh chøa khÝ Clo vµ dd n­íc Clo.- ChuỈn bÞ tí ríi.b. PhÌn hôc sinh: chuỈn bÞ m¶nh v¶i mµy, c¸nh hoa hơng, con ch©u chÍu sỉng.5. HÖ thỉng c¸c ho¹t ®ĩngHo¹t ®ĩng 1 (phÌn tÝnh chÍt vỊt lý)Ho¹t ®éng cña thÇyHo¹t ®éng cña trßGV vµ HS quan s¸t TN+ Quan s¸t mµu s¾c bình khÝ, tình tr¹ng con ch©u chÊu?+ KHi Clo mµu vµng lôc, mïi xèc, con ch©u chÊu yÕu dÇn råi chÕt+ KhÝ Clo nÆng hay nhÑ h¬n kh«ng khÝ bao nhiªu lÇn? vì sao?+ KhÝ Clo nặng h¬n kh«ng khÝ 2,5 lÇn (d = 71/29 = 25)Ho¹t ®éng cña thÇyHo¹t ®éng cña trß+ Tõ hiÖn t­îng trªn chøng tá ®iÒu gì? NÕu th¸i khÝ Cl2 ra ngoµi kh«ng khÝ sÏ nh­ thÕ nµo?+ KhÝ Clo ®éc, kh«ng duy trì sù sèng. khÝ Clo nÆng h¬n tõ tõ chìm xuèng g©y ®éc h¹i cho MT sèng.+ Clo ®éc nh­ thÕ nµo? nÕu con ng­êi hÝt thë phải mét l­îng nhá khÝ Clo sÏ ra sao?+ Mét l­îng nhá còng g©y kÝch thÝch m¹nh ®­êng h« hÊp vµ viªm c¸c niªm m¹c. HÝt phải nhiÒu Clo thì bÞ ng¹t vµ cã thÓ chÕt.Ho¹t ®ĩng 2 (phÌn tÝnh chÍt hôc hôc)Ho¹t ®éng cña thÇyHo¹t ®éng cña trßGV vµ HS quan s¸t TNHiÖn t­îng:Cho mảnh vải mµu vµo bình 1 ®ùng dd n­íc Clo vµ c¸nh hoa hång vµo bình 2 chøa khÝ CloBình 1: Mảnh vải b¹c mµuBình 2: c¸nh hoa nh¹t mµuGi¸i thÝch: Bình 1Ho¹t ®ĩng 2 (phÌn tÝnh chÍt hôc hôc)Ho¹t ®éng cña thÇyHo¹t ®éng cña trßnªu c¸c hiÖn t­îng quan s¸t ®­îc, giải thÝch b»ng PTP¦?Rót ra nhËn xÐt gì cña Clo khi t¸c dông víi n­ícCl2 + H20 = HCl = HCl0HCL lµ axit m¹nh, HCL0 lµ axit yÕu cã tÝnh chÊt oxi ho¸ m¹nh, ph©nhuû chÊt mµy vµ tÈy tr¾ngBình 2: KhÝ Clo t¸c dông víi níc trng c¸nh hoa.Giải thÝch nh­ trªn.NhËn xÐt; KhÝ Clo Èm hoÆc n­íc Clo cã tÝnh tÈy mÇu.Hoạt động 3: Sang phần ứng dụng vă điều chế CloHoạt động của thầyHoạt động của trò+ Dựa vào tính chất hoá học của Clo (tính oxi hoá, tẩy màu.. ), nêu một số ứng dụng của nó?+ Một lượng nhỏ Clo để khử trùng nước > Clo dùng làm chất tẩy mày, điều chế chất tẩy...+ HS thảo luận: Các biện pháp xử lý khí thải+ Điều chế Clo: làm thế nào để hạn chế khí Clo thải ra ngoài không khí?- Quy trình sản xuất hợp lý, an toàn- Xử lý khí thải khi xả vào không khí- Đưa các nhà máy ra ngoài khu vực dân cư.Hoạt động 4 (Nghiín cứu thím, không bắt buộc- Kiến thức nín biết)GV: Ngoăi ảnh hưởng tới môi trường sống, khí Clo còn lă tđc nhđn lăm suy giảm tầng ozôn.HS: Đọc thím tờ rời:- Clo là tác nhân gây hiện tượng suy giảm tầng ozon do các nguyên tử Cl0 hoạt động:Cl0 + 03 = Cl0 + 02Cl00 + 03 = Cl0 + 02Một nguyên tử Cl0 có thể phá huỷ hàng nghìn phân tử ozon trước khi nó hoá hợp thành chất khác.- Clo tác dụng với nước tạo ra axit gây ra hiện tượng mưa axit.Băi tập vận dụng (hoặc về nhă)1. ống khó của một nhă mđy thải ra ngoăi không khí hỗn hợp cđc khí Cl2, HCl... Híy cho biết cđc khí đó sẽ bay đi đđu? Tđc dụng với chất năo? Tđc hại của nó?2. Híy kể tín một số nhă mđy, xí nghiệp, cđc cơ sở sản xuất... mă em biết có thải khí Clo vă cđc hợp chất chứa Clo? níu sự độc hại của nó?3. Nguồn sinh ra khí Clo vă hợp chất có chứa Clo ở đđu? Níu biện phđp hạn chế?B. Phần gợi ý giđo viínTuỳ theo điều kiện thực tế, GV có thể sử dụng khai thđc kiến thức GDMT theo cđch trín, cũng có thể khai thđc GDMT sau khi học xong phần tính chất vật lý, hođ học, thời gian cuối giờ.HIĐRO SUNFUA - Vấn đề rđc thảiA. Thiết kế mẫu băi giảng1. Tín băi học: Hiđro sunfua2. Loại hình: GDMT khai thđc từ môn Hođ học lớp 10, tiết 513. Mục tiíu:+ Cho HS hiểu được tđc hại của H2S đối với MT+ H2S một phần được sinh ra từ rđc thải, HS phải có ý thức vă hănh động cụ thể đối với vấn đề rđc thải.4. Chuẩn bị:GV: Chuẩn bị dụng cụ, hođ chất thí nghiệm: Bình khí H2S, giấy tẩm muối chì..b. HS...5. Hệ thống cđc hoạt độngHoạt động 1 (phần tính chất vật lý)Giáo viênHọc sinh+ Cho HS quan sát bình khí H2S . Hãy mô tả trạng thái, màu sắc của H2S?+ H2Slà chất khí, không màu+ Mùi của khí H2S là mùi của quả trứng để lâu ngày, nó có mùi gì, có độc không?+ Mùi rất thối (thường gọi là mùi trứng thối), rất độc, gây đau đầu, buồn nôn, không phân biệt được mùi, có thể gây tử vong.+ H2S làm tổn thương lá cây, làm rụng lá và giảm sinh trưởng.+ Chú ý gì khi tiếp xúc với khí H2S?+ làm thí nghiệm với H2S phải thực hiện trong dụng cụ kín, đảm bảo.GV đưa ra dẫn chứng: ở Míhicô, thđng 11/1950 một nhă mđy ở Pozarica đí thải ra một lượng H2S rất lớn. Chỉ trong vòng 30 phút khí độc đó cùng với sương mù trắng của thănh phố đí lăm chết 22 người vă khiến 320 người bị nhiễm đc [27].Hoạt động 2: (Phần nhận biết H2S)+ HS lăm thí nghiệm: Nhúng giấy tẩm muối Pb2+ văo khí H2S. Quan sđt hiện tượng, viết PTPƯ.+ HS: Giấy tẩm muối Pb2+ hođ đenKết luận: Thường dùng muối tan của Pb2+ (Cu2+...) lăm thuốc thử nhận biết H2S.Băi tập vận dụng (về nhă lăm)Những bức tranh cổ được vẽ bằng một trđng chỉ: PbC03. Pb(0H)2 lđu ngăy bị hođ đen trong không khí. Người ta có thể dụng H202 để phục vụ những bức tranh đó. Giải thích vă viết PTPƯ ? Hoạt động 3 (phần điều chế H2S): cđc nguồn sinh H2S vă biện phđp xử lý.H2S sinh ra do protein thối rữa: chất hữu cơ, rau cỏ thối, đặc biệt lă nơi nước cạn, bơ biển, sông hồ nông cạn, vết núi lửa, suối, cống, rính, hầm lò khai thđc than...Trong CN: H2S sinh ra do việc sử dụng nhiínliệu chứa S.+ Vậy lă gì để giảm thải H2S văo MT sống?HS suy nghĩ, thảo luận vă đưa ra cđc giải phđp:- Không để rđc thải lđu, không vứt rđc bừa bíi.- Khai thông cống rính, không để nước thải đọng- Có kế hoạch thu khí thải khi sử dụng nhiín liệuBăi tập về nhă:1. Mức tối thiểu cho phĩp của H2S trong không khí lă 0,01mg/l. Để đđnh giđ sự ô nhiễm bẩn trong không khí ở một nhă mđy, người ta lăm như sau: Lấy 2 lít không khí cho lội từ từ qua dụng dịch Pb(N03)2 dư thì thấy dung dịch có vẩn đục đen. Lọc lấy kết tủa đen đó rửa nhẹ vă lăm khô cần được 0,3585mg. Giải thích TN vă học biết sự nhiễm bẩn không khí ở nhă mđy trín có vượt quđ mức cho phĩp không? Biết hiệu suất phản ứng lă 100%.2.Thu dọn rđc thải:- Từng cđ nhđn HS: thu dọn rđc thải, khơi thông cống rính của gia đình mình- Nhóm (tổ, lớp): thu dọn rđc thải xug quanh trường lớp, nơi công cộng..- Tuỷn truyền cho mọi người cùng có ý thức vứt rđc thải đúng nơi quy định.B. Phần gợi ý cho giđo viín.- Nội dung GDMT khai thđc trong băi rất phong phú, tuỳ trình độ HS vă tuỳ từng địa phương mă GV có thể khai thđc kiến thức cho phù hợp. Lớp 11PH của dung dịchA. Thiết kế mẫu1. Tín băi học: pH của dung dịch2. Loại hình: GDMT khai thđc từ môn hođ học lớp 11, tiết 83. Mục tiíu: Nhằm giúp HS- Thu thập thông tin về MT- Phđn tích thông tin vă đề ra giải phđp giải quyết cđc vấn đề về MT4. Chuẩn bị.GV: giấy quỳ, giấy cỉ thị mău vạn năngHS: Mẫu nước ở một số nơi: nước sinh hoạt, nước ao, hồ, sông, nước ngoăi ruộng đồng...5. Hệ thống cđc hoạt động:Sau khi học xong cđc mục của băi , dùng 15 phút để khai thđc kiến thức GDMTHoạt động 1:HS: Đọc thím phần chữ nhỏ trong SGK về ý nghĩa thực tiễn của việc xđc định pH.GV: Cđc em híy dùng giấy quỳ, chất chỉ thị mău vạn năng xđc định pH của:- Nước mă gia đình cđc em vẫn dùng trong sinh hoạt.- Nước ao, hồ, sông... mă cđc em mang đến- Nước ngoăi đồng ruộng trồng cđc loại cđy.Từ đó rút ra kết luận: cđc mẫu nước đó có MT gì? axit, bazơ hay trung tính?. Cđc MT nước đó có bị ô nhiễm không? mức độ ô nhiễm thế năo?Hoạt động 2: Cđc tổ bđo cđo kết quả thí nghiệm vă thảo luận- Bđo cđo kết quả văo giấy, sau đó cử đại diện lín bđo cđo.- Thảo luận: Trả lời cđc cđu hỏi sau:Môi trường nước năo bị ô nhiễm? nguỷn hđn gđy ô nhiễm?Có thể dùng biện phđp năo để khắc phục?Sau khi thảo luận xong, GV tổng kết lại vấn đề.Hiện nay, MT nước đang bị ô nhiễm nặng nề, nguỷn nhđn do nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp, rđc thải...Biện phđp khắc phục.Nước sinh hoạt: dùng nguồn nước sạch, nước mđy, dùng nước sau khi đí qua bình lọc...Nước thải CN phải được sử lý trước khi thải văo MT.Dùng MT nước thích hợp để trồng cđc loại cđy vă có biện phđp xử lý thích hợp, ví dụ: trồng lúa trong MT đất chua thì phải bón vôi bột để khử chua..Không nín lạm dụng cđc loại mỹ phẩm, xă phòng..Băi tập vận dụng: Nước thải của một số nhă mđy chứa nhiều cđc ion: Pb2+, Zn2+, Cu2+, HN4+. Lăm thế năo để loại hết cđc ion đó trong nước trước khi thải văo MT?B. Phần gợi ý giđo viín.Nguồn nước ở mỗi địa phương bị ô nhiễm có thể do cđc nguỷn nhđn khđc nhau. Tổ chức cho HS thảo luận để tìm nguỷn nhđn chính vă có biện phđp lăm sạch nước của gia đình mình trước khi dùng để sinh hoạt.Cđc oxit của NitơA. Thiết kế mẫu:1. Tín băi học: Nitơ2. Loại hình: GDMT khai thđc từ môn hođ học lớp 11, tiết 163. Mục tiíu: Rỉn luyện cho HS khả năng phđn tích thông tin MT để tìm ra giải phđp giải quyết cđc vấn đề MT, cụ thể lă tìm cđc cđch hạn chế thải khí N0x từ cđc loại động cơ, nhă mđy văo MT không khí.4.Chuẩn bị:GV: Chuẩn bị tờ rời5. Hệ thống cđc hoạt độngHoạt động 1 (phần tính chất hođ học của N2):2. tđc dụng với ôxiN2 + 02 = 2N0Điều kiện: 30000C (hồ quang điện, tia lửa điện hay sấm sĩt)ở điều kiện thường 1N0 + 02 = 2N02GV: không khí ở thănh phố vă khu CN bị ô nhiễm N0X, mạnh, do khí thải của cđc nhă mđy, cđc loại động cơ.. (chủ yếu lă N02 vă N0)Hoạt động 2: Tđc hại của N0X (HS đọc thím tờ rời) Tờ rời: Tđc hại của N0X+ Khí N0X làm phai mầu thuốc nhuộm vải, han gỉ kim loại+ N02 với nồng độ 100pm có thể làm chết người và động vật chỉ sau vài phút, nồng độ 6ppm gây tác hại bộ máy hô hấp sau vài phút, nồng độ 15 - 50ppm gây nguy hiểm cho tim, phổi, gan sau vài giờ. Nồng độ 0,06ppm có thể gây bệnh phổi cho người nếu tiếp xúc lâu dài.+ N02 tạo axit nitric: N02 + 02 + 2H20 = 4HN03Khi trời mưa, nước mưa sẽ rửa không khí bị nhiễm bẩn N02 và hình thành mưa axit.GV thông bđo: chỉ ở cđc vùng công nghiệp mới bị ô nhiễm N0x, còn cđc vùng khđc đều có nồng độ N0X rất nhỏ (dưới mức cho phĩp)Thảo luận: Lăm thế năo để giảm khí N0X, ở cđc thănh phố vă khu CN?HS suy nghĩ vă đưa ra cđc ý kiến- Hạn chế việc đi xe mđy, khuyến khích đi xe đạp, đi xe buýt- Có biện phđp kiểm tra cđc loại động cơ đi trín đường, phải an toăn, xả khói...B. Phần gợi ý giđo viínCó thể khai thđc kiến thức GDMT ngay trong phần tính chất hođ học hoặc dănh thời gian cuối giờ.AmoniacA. Thiết kế mẫu1. Tín băi học: Amoniac2. Loại hình: GDMT khai thđc từ môn hođ học 11, tiết 17,203. Mục tiíu: Dựa trín khđi niệm đạo đức MT vă giải quyết cđc vấn đề MT, HS phđn tích tđc động gđy ô nhiễm MT của khí NH3 đối với MT sống. Nó không phải lă thănh phần tự nhiín của không khí, mă lă hoạt động của con người vă động vật sinh ra. Từ đó, đưa ra biện phđp giảm thải NH3 văo MT sống.4. Chuẩn bị:GV: bình khí NH3, thí nghiệm tính tan của NH3HS: hoa hồng, một con vật sống.5. Hệ thống cđc hoạt độngHoạt động 1: (Dạy phần tính chất vật lý)Giáo viênHọc sinh+ Cho học sinh quan sát bình khí NH2 và từ đó nói về tính chất vật lý của nó+ Là khí không màu, mùi khai, xốc, nhẹ không khí.+ Khi tưới nớc tiểu cho cây nồng độ thích hợp thì tốt, nếu nồng độ cao thì cây có hiện tượng gì?+ Làm lá cây bị trắng bạch, đốm lá, hoa, câu lùn đi, giảm tỉ lệ hạt giống nảy mầm.+ Quan sát Tn tính tan của NH3 trong nước (nhỏ thêm vài giọt Phenolphtalein vào nước), giải thích hiện tượng, từ đó có nhận xét gì?+ Nước phân mạnh vào bình và chuyển sang màu hồng. Do:NH3 + H20  NH+4 + 0HKết luận:NH3 ở nồng đ cao gđy ô nhiễm người vă thực vậtNH3 tan nhiều trong nước gđy ô nhiễm nước.Hoạt động 2: Cđc nguồn sinh ra NH3 (HS suy nghĩ, thảo luận vă đưa ra cđu trả lời)- Nhă mđy phđn đạm (Bắc giang...)- Nhđ mđy hođ chất- Sinh hoạt của con người vă động vật (do ý thức của con người không tốt nín không khí thường bị ô nhiễm bởi NH3)Băi tập vận dụng: Cho HS thảo luận, đưa ra cđc giải phđp chống ô nhiễm NH3.B. Phần gợi ý cho giđo viínMT hiện nay bị ô nhiễm bởi khí NH3 mă con người, động vật, rđc thải tạo ra.Rỉn luyện cho HS lối sống, sinh hoạt có ý thức vì MT sống chung cho mọi người.Ô nhiễm môi trường do việc dùng hođ chất trong sản xuất nông nghiệpA. Thiết kế mẫu1. Tín băi học: Phđn bón hođ học2. Loại hình: GDMT khai thđc từ môn hođ học lớp 11, tiết 29, 30.3. Mục tiíu: Phđt triển khđi niệm đạo đức MT, cụ thể:Cho HS hiểu được tđc dụng hai mặt của phđn bón hođ học: phđn bón lă chất dinh dưỡng cho cđy, nhằm tăng năng suất cđy trồng, nhưng nếu sử dụng không phù hợp, quđ liều lượng sẽ gđy ô nhiễm đất, nước vă lăm nhiễm độc nông sản thực phẩm, người vă động vật.4.Chuẩn bịGV: Tờ rời vă hệ thống cđu hỏi GDMT khai thđc từ nội dung băiHS: sưu tầm tranh ảnh vă điều tra sử dụng phđn bón hođ học của gia đình, địa phương...5. Hệ thống cđc hoạt độngHoạt động 1: Cùng thảo luận về vai trò của phđn bón hođ họcPhđn bón hođ học có tđc dụng tăng năng suất mùa măng, tuy nhiín sử dụng nhiều phđn bón hođ học vì lợi nhuận trước mắt mă không có sự tính tođn khoa học lă một sự can thiệp thô bạo văo chu trình tuầnhoăn của Nitơ. Phtpho trong đất, gđy ô nhiễm MT đất, nước vă chất lượng nông sản thực phẩm, ảnh hưởng đến hệ sinh thđi.+ Loại phđn hođ học năo hay được sử dụng nhất trong nông nghiệp?- Đó lă phđn dậm Urí, đạm nitrat, phđn lđn, NPKGV hỏi: tđc hại của cđc loại phđn?HS đọc thím tờ rời 1 [9] [29] [23]Tờ rời 1Theo tiêu chuẩn của Tổ quốc Y tế Thế giới OMS và cộng đồng Châu Âu: hàm lượng nitrat trong rau quả là không quá 300mg/kg rau quả tươi, trong nước uống không quá 50mg/lit. Sự dư thừa có thể gây ra một loại bệnh thiếu máu (bệnh mêthmoglobinemie) và có thể đưa đến sự tạo thành nitrosamin, một hợp chất gây ung thư trong đường tiêu hoá. ở Việt Nam, tất cả các sông hồ ở cả ba miền Bắc, Trung, Nam đều bị ô nhiễm bởi nitrat và photphat. Sự ô nhiễm này tạo ra hiện tượng phú dưỡng. Đó là hiện tượng phát triển hỗn loạn của thực vật nổi và cây có hoa thuỷ sinh do trong nớc có quá nhiều muối khoáng và chất dinh dưỡng. Những khối lợng lớn thực vật này sẽ tích luỹ ở đáy hồ. Các vi khuẩn ưa khí sẽ phân huỷ khối thực ật này qua con đường oxi hoá sẽ kéo theo sự tiêu thụ oxi có trong nước (0BD), kết quả là xảy ra sự chết hàng loạt của các động vật. Giai đoạn tiếp theo của sự phú dưỡng là sự lên men yếu khí của khối lượng thực vật ở dưới đáy, giải phóng ra CH4 và các mùi khó chụ khác nhau đặc biệt là H2S, NH3.Hoạt động 2: Phđn bón hođ học còn ảnh hưởng đến MT đất, lăm đất bạc mău dần, đất chua vă tích luỹ kim loại nặng trong đất từ đó đi văo nước.HS đọc thím tờ rời 2Kim loại nặngHàm lượng nguyên tốTồn lượngGam/ha/nămCuS04FeS04UreSupephotphatCd7,146,22,4013321,35Cu892500060,0120,0075008932,60Ni21100,0--121,0Pb3852000,0--2,38Zn7492000,0-2000033,33Fe-40200000--40200Mn-44000--44Tờ rời 2: Tích luỹ kim loại nặng từ cđc nguồn phđn bón đưa văo đất [27]Băi tập thảo luậnMột số biện phđp sođt ô nhiễm do bón phđn hođ học- Không bón phân tươi cho cây trồng- Hạn chế sử dụng phân bón hoá học, thuốc bảo vệ thực vật- Tăng cường trồng và dùng thực phẩm sinh thái+......+......B. Một số gợi ý cho giđo viín+ Nội dung kiến thức: Phđn tích cho HS thấ rõ cđc quđ trình hóa học xảy ra của phan hođ học đí gđy ra ô nhiễm MT.+ Hình thức tổ chức: có th khai thđc ngay trong từng phần của băi dạy khi giới thiệu từng loại phđn bón.+ Cho cđc em tự tổng kết lại cđc tđc hại vă trả lời theo cđc cđu hỏi:- Loại phđn hođ học mă gia đình em đí dùng? Cđch bón phđn đí hợp lý chưa, vì sao?- Địa phương em có những nguồn thải năo gđy độc hại cho MT ngoăi phđn bón hođ học?BenzenA.Thiết kế mẫu1. Tín băi học: Benzen vă đồng đẳng2. Loại hình: GDMT khai thđc từ môn hođ học lớp 11, tiết 55, 563. Mục tiíu: Dựa trín khđi niệm kinh tế vă công nghệ, HS phđn tích tđc động gđy độc hại của Benzen vă cđc dẫn xuất của nó đối ơví cơ thể người, động vật vă môi trường. Từ đó tuỷn truyền cho mọi người hiểu vă kông dùng cđc loại thuốc trừ sđu độc hại D.D.T, 6.6.64. Chuẩn bịGV: Cđc tờ rời5. Hệ thống cđc hoạt độngHoạt động 1 (tính chất vật lý của Benzen)HS đọc thím tờ rời 1Tờ rời 1:Benzen rất độc, vào cơ thể chủ yếu qua đường hô hấp, gây ra bệnh thần kinh, thiếu máu, chảu máu ở răng lợi, suy tuỷ, suy nhược,xanh xao, dễ bị chết do nhiễm trùng máuHoạt động 2 (phần tích chất hođ học)b. Phản ứng cộng Clo:C6h6 + 3Cl2  C6H6Cl6 (thuốc trừ sđu 6.6.6)Tờ rời 2 (đọc thím)Các loại thuốc trờ sâu (6.6.6.D.D.T...) đi vào cơ thể qua đường tiêu hoá (95% theo thức ăn) và đường hô hấp. Trong cơ chế, nó bị giữ lại ở lớp mỡ dới da, gan, thận, tim, rất khó phân huỷ, chỉ được thải ra ngoài rất chậm theo phân và nước tiểu. Các loại thuốc này rất độc, tích luỹ lâu trong cơ thể gây ra nhiễm độc cấp và nhiễm độc mãn tính, suy nhược thần kinh, viên dây thần kinh, viêm gan, thận, dạ dày, ruột. Chúng lưu lại với thời gian lâu dài trong đất làm nhiễm độc đất.Hiện nay, các loại thuốc này bị cấm sử dụng, người ta thay thế bằng các loại thuốc khác ít gây ảnh hưởng đến con người và MT.Thảo luận: Cđc loại rau xanh, hoa quả hiện nay bị phun quđ nhiều thuốc trừ sđu, thuốc kích thích chủ yếu do con người chỉ quan tđm đến lợi nhuận trước mặt, gđy ra nhiều vụ ngộ độc thức ăn. Phải lăm gì để ngăn chặn cđc hănh động đó?HS thảo luận vă đưa ra cđc giải phđp.- Tự trồng rau xanh dùng trong gia đình- Mua rao ở quầy rau sạch- Tuỷn truyền vận động mọi người hạn chế sử dụng thuốc trừ sđu thuốc kích thích vì sức khoẻ cộng đồng.B. Phần gợi ý cho giđo viín.ảnh hưởng của thuốc trừ sđu 6.6.6 vă DDT mă ta sử dụng trước đđy đến nay vẫn còn.Cho HS hiểu được cđc loại hợp chất có vòng Benzen trong phđn tử đều có ảnh hưởng đến người vă động thực vật.Lớp 12Rượu - sức khoẻ con ngườiA. Thiết kế mẫu1. Tín băi học: Díy đồng đẳng của Etylíc2. Loại hình: GDMT khai thđc từ môn hođ học lớp 12, tiết 43. Mục tiíu: Lăm rõ tđc hại của rượu đối với sức khoẻ của con người để GD cho HS ý thức trđch nhiệm với bản thđn vă với người xung quanh.4. Chuẩn bịGV: Bình rượi Etylic.HS sưu tầm tranh ảnh về người nghiện rượu hoặc những minh chứng người nghiệm rượu cụ thể.5. Hệ thống cđc hoạt độngKhi dạy phần ứng dụng của rượu GV, HS cùng thảo luận về ảnh hưởng của rượu đến sức khoẻ con người.+ Rượu ảnh hưởng thế năo đến sức khoẻ con người?Nếu trước bữa ăn uống một chút rượu sẽ kích thích tiíu hođ. Nhưng uốn nhiều, rượu sẽ lăm suy yếu nghiím trọng sức khoẻ. Những người nghiện rượu, phản ứng thường chậm chạp, xử lý kĩm kinh hoạt, thần kinh dễ bị kích động.+ Những tai nạn giao thông trín đường do nguỷn nhđn năo gđy ra?Chủ yếu do người lăm chủ phương tiện say, không lăm chủ được bản thđn vă tay lđi.+ Rượu thường chứa một lượng chất độc lă CH3ChO do một phần rượu bị oxi hođ tạo nín, uống phải rượu có lẫn etanal sẽ gđy nín nôn nao, khó chịu nếu nặng sẽ dẫn đến tử vong.Băi tập vận dụng (về nhă lăm)Để xđc định hăm lượng rượi trong mđu người lđi xe, người ta chuẩn độ rượi 25g trong huyết tương mđu của người lđi xe cần dùng 20ml dung dịch K2Cr207 (trong môi trường lỏng). Nếu người ấy lđi xe thì có hợp phđp hay không? Biết rằng tiíu chuẩn cho phĩp hăm lượng rượu trong mđu người lđi xe không được vượt quđ 0,02% theo khối lượng (Trong môi trường axit Cr+6  Cr+3, còn rượu  anđíhit hoặc axit)B. Phần gợi ý cho giđo viínTình trạng nghiện rượu, say rượu hiện nay rất phổ biến ở nam giới, cần cho học sinh thầy rõ tđc hại của nó trực tiếp đến sức khoẻ, giđn tiếp đến môi trường từ đó tuỷn truyền cho mọi người hạn chế việc uống rượu.Tđc hại của một kim loạiA. Thiết kế mẫu1. Tín băi học: Tính chất vật lý của kim loại2. Loại hình: GDMT khai thđc từ môn hođ học lớp 12, tiết 353. Mục tiíu- Rỉn luyện kỹ năng nhận biết vă giải quyết cđc vấn đề MT- Phđt triển khđi niệm đạo ức MT, hình thănh ở HS ý thức trđch nhiệm vì MT.4. Chuẩn bị.Giđo viín: Tờ rời, mẫu một số kim loại5. Cđc hoạt độngGV thông bđo: ngoăi cđc tính chất có ứng dụng trong đời sống vă CN, một số kim loại vă hợp chất của nó lă những chất độc hại đối với cơ thể sống.Phđt cho học sinh cđc tời rời.Tờ rời 1: tđc hại của chì vă hợp chất của nó.Chì là kim loại gây độc hại nhiều đối với cơ thể. Nó được đào thải vào môi trường qua con đường sử dụng các loại xăng pha chì. Các chất C2H4Br2; C2H4C12 là những chất phụ gia có tác dụng chống cặn chì bám vào xupap, vì vậy các halogen chì bốc hơi bay qua ống xả, lơ lửng trong không khí quanh đường quốc lộ rồi rơi xuống đất. ở các khu phố náo nhiệt có thể nồng độ tới 1000 - 4000Pb/kg bụi đường.Chì qua bụi đường hô hấp, tiêu hoá và gây độc hại cho hệ thần kinhm sự tạo máu và làm rối loạn tiêu hoá, Người bị nhiễm chì có thể đau bụng, táo bón kèm theo huyết áp cao, suy nhược thần kinh, rối loạn cảm giác, tê liệt, giảm bạch cầu, viêm dạ dày, viêm ruột.Tờ rời 2: Kim loại thuỷ ngđn (Hg)Hơi thuỷ ngân rất độc, với nồng đ 100mg/m3 không khí đã gây tai nạn cho ngời và động vật. Hơi thuỷ ngân thâm nhập vào cơ th chủ yếu bằng con đường ho hấp và đường da. Người nhiễm thuỷ ngân bị ung thư chân tay, rụng mi mắt, mất ngủ, giảm trí nhớ, rối loạn thần kinh, viêm răng lợi, viêm đại tràng. Đối với nữ sẽ rối loạn kinh nguyệt, nếu mang thai sẽ bị xảy thai.Tờ rơi 3: Cđc loại kim loại khđcMột số kim loại khác cũng gây tác hại như: Bụi Crôm, Asen, gây viêm loét thủng vách mũi, vùng trớc sụn lá mía. Bụi Mangan, Kali bicromat, gỉ sắt gây ra bệnh viêm phổi, làm thay đổi tính miễn dịch sinh hoá của phổi. Một số bụi kim loại có tính phỏng xạ gây ra bệnh ung thư phổi như Uran, Coban, Crom.. Zn bình thờng là vi lượng cần thiết để nâng cao chất lượng sản phẩm nhưng khi vượt quá 0,78% là rất độc. Hay sắt là nguyên tố cần cho động thực vật nhưng vật nhưng khi Fe+2 trong nước vượt quá 500ppm đã gây ra chết cho lúa, Fe trong nớc uống vượt quá 0,3ppm là ảnh hưởng đến sức khoẻ con nfwowif, Al+3 (dạng tan) xâm nhập từ môi trường vào tế bào rễ một cách thụ động, phá vỡ các vách ngăn tế bào, cư trú bất hợp pháp ở đó, phá vỡ các hệ thống enzime catalaza, phosphataza, trong rễ thân lá và peroxydaza trong rễ, gây nên đối kháng với Ca+2, gây bệnh lão hoá ở người, bệnh nổ mắt ở cá...Thảo luận:+ Trín đường phố, nồng độ chì rất cao. Vậy nín có biện phđp gì?Không dùng xăng chì, giảm cđc phương tiện giao thông trín đường phố.+ Nước ngầm thường chứa nhiều Fe+2, Ca+2... phải lăm gì trước khi sử dụng? Lọc nước thật kỹ trước khi dùng.+ Hạn chế sử dụng phđn bón, thuốc trừ sđu để giảm tích luỹ kim loại nặng trong đất, nước.Băi tập vận dụng: Nước thải của một nhă mđy chứa nhiều ion Pb+2, Cu+2, Ni+2.. nếu thải văo nước có độc không? Níu biện phđp xử lý nước trước khi phải văo môi trường?B. Phần gợi ý cho giđo viín.Khai thđc GDMT sau khi xong băi họcCó thể dùng cđch thảo luận về tđc dụng của kim loại vă tìm hiểu xem kim loại có gđy hại gì đối với con người, động thực vật.b. Cđc môđun GDMT ngoại khođMục tiíu của cđc hoạt động GDMT ngoăi giờ línlớp nhằm hình thănh vă phđt triển kỹ năng hănh động trong môi trường cho học sinh, tạo nín một thói quen tốt, một lối sống có trđch nhiệm vă hăi hoă với thiín nhiín. Có rất nhiều hình thức hoạt động có tổ chức cho học sinh tham gia (mục X - chương 2). Cđc hình thức năy cũng lă môi trường lý tưởng cho việc đổi mới PP dạy vă học.Dưới đđy lă một số mẫu môđun GDMT ngoại khođ thực hiện ở trường THPT.Tai hoạ từ trín trời?I. Mục đích: Cho học sinh thấy được tđc hại của một số chất thải độc hại gđy thiín tai do chính con ngời gđy ra mă không phải từ phí thiín nhiín mang đến.II. Kỹ năng: Hình thănh ở học sinh kỹ năng phđn tích, phđn loại, đđnh giđ, thảoluận.III. Hình thức tổ chức: Theo nhóm hoặc tập thể lớp (có thể đông hơn)IV. Địa điểm: Khung cảnh ngoăi trời.V. Vận dụng:- Một số lốp xe đạp phế thải, lửa, ống nhựa xả nước mđy, chậu hứng nước.- Một số tờ rời tư liệu thực tế trong nước vă thế giới.VI. Cđc hoạt động1. Đặt vấn đề.Vấn đề thảo luận: mưa axit, chất ô nhiễm.- Mưa axit lă thuật ngữ chỉ những lắng đọng (dưới dạng khô hoặc ẩm) của chất gđy ô nhiễm sunfat đioxit (S02), nơtơ oxit (N0x) vă gốc Clorua (Cl-) dưới dạng axitTrong khói thải của cđc loại nhiín liệu, chất đốt có nguồn gốc hođ thạch (than đđ, dầu mỏ), khí thải nhă mđy, phương tiện giao thông có chứa S02, N0x.. khói chì.. Cđc chất năy khi gặp vă kết hợp với nước trong bầu khí quyển trở thănh cđc axit sunfuric, axit nitric vă muối rồi rơi xuống đất theo nớc mưa. Chúng ta có thể gặp trong thực tế cđc trận mưa to, mưa xđm (nước mưa mău đen, xđm) hoặc vị chua của nước mưa. Nếu độ pH của nước mưa nhỏ hơn 5,5 thì đó lă mưa axit.Mưa axit gắn chặt với nơi có nền sản xuất công nghiệp cao, chất thải khí lớn vănơi có nhu cầu về năng lượng xe ôtô, dùng than rẻ tiền. Tuy nhiín cđc chất ô nhiễm axit có thể "di chuyển" trong khí quyển qua biín giới cđc quốc gia, do vậy việc kiểm sođt mưa axit lă vấn đề quốc tế.Mưa axit có tđc động lớn đến nhă cửa, cđc công trình xđy dựng, cđy cối, đất đai hồ nước vă tôm cđ cùng thuỷ sinh vật.Hoạt động năy giúp cho HS thấy rõ chính con người đí gđy tai hoạ cho mình bằng cđc hoạt động thiếu kiểm sođt.2. Hoạt độnga. Cho một nhóm HS đến gần hăng cđy, đốt rđc, lốp xe đạp phế thải ở phía dưới đất (lưu ý: trđnh đứng phía trước ngược gió, đốt lửa xa gốc cđy).Sau đó xả nước lín thđn cđy, hứng lấy nước từ lđ cđy rơi xuống. Híy cho nhận xĩt về kết quả thí nghiệm năy.b. GV cho HS đi đến thảo luận về kết quả thí nghiệmTại sao nước có mău? trong nước có bụi, khi đốt chđy cao su thì chất năo thải ra? chúng kết hợp với nước thì sẽ tạo thănh chất gì?...Từ đó phđn tích cơ chế tạo thănh mưa axit, nguồn tạo ra vă dấu hiện nhận biết.c. Yíu cầu HS đọc tham khảo tờ rời số 1 vă hướng dẫn HS rút ra kết luận: nguồn gđy ô nhiễm tuy từ một nước, khu vực nhưng có thể di chuyển đến nhiều vùng khđc, do vậy việc kiểm sođt mưa axit trở thănh vấn đề quốc tế.d. Nghiín cứu tờ rời 2, liệt kí cđc tđc hại vă cơ chế gđy hại của mưa axit.e. Nghiín cứu tờ rời 3, về lượng khí thải S02, N0X, C0 của một số nhă mđy ở nước ta. Từ đó thấy ảnh hưởng chung về vấ đề ô nhiễm của nước ta cũng như trín thế giới.f. Cùng thảo luận với HS:Lăm gì để kiểm sođt mưa axit? Hoạt động năy dẫn HS đến hiểu biết rằng khi con người không ngừng sản xuất CN nhưng có thể giảm chất thải sunfua bằng cđc giải phđp kinh tế, kỹ thuật.3. Mở rộnga. Xđy dựng một "nguỷn tắc cảnh giđc" trong việc ngưn ngừa ô nhiễm.b.Liín quan đến cđcbon đioxit (C02). Híy tìm nguỷn nhđn phđt sinh vă giải thích tại sao đđy lă khí quan trọng nhất gđy hiệu ứng nhă kính lăm trđi đất ngăy căng nóng lín?c. Híy thu thập những bức ảnh, tranh cho thấy khó nhă mđy tuôn văo bầu trời.4. Đđnh giđ.a. Híy nói những hiểu biết về cấu tạo nín mưa axit vă nguỷn nhđn phđt sinh của nó.b. Híy viết phương trình phản ứng hođ học tạo ra trong quđ trình hình thănh mưa axit. Chất tạo ra sau phản ứng có đặc tính gì?Sau đđy lă 3 tờ rời dùng trong quđ trình thảo luận.Tờ rời 1: Mưa axit ở Chđu Đu - ai gđy ô nhiễm cho ai (triệu tấn sunfua, S) (Nguồn Kerry Turner, David Pearce lan Bateman - Kinh tế môi trường, 1993)Người nhậnNgười thảiTổng sốĐông ÂuĐông ĐứcLiên Xô cũKhối ECBán đảo ScandinaviaNước khácĐông Âu2,20,50,10,30,00,23,3Đông Đức0,10,60,00,10,00,00,8Liên Xô cũ0,50,22,20,10,00,53,5Khối EC0,20,20,02,30,00,43,1Scandinavia0,100,10,10,10,10,10,6Nước khác0,50,30,31,70,11,54,4Tổng số3,61,92,74,60,22,715,7Tờ rời 2:(Nguồn Kerry Turner, David Pearce lan Bateman - Kinh tế môi trường, 1993)Thiệt hại mưa axit ở Vương Quốc Anh do mỗi kg S02 gây nên hàng năm:Nhà cửa: 0,400 Bảng AnhSức khoẻ: 0,007 Bảng AnhRừng 202- Do: 03 + H0 -> 02 + H00H00 + 0 -> H0 + 02- Do: 03 + N0 -> N02 + 02- Do: Cl + 03 -> Cl0 + 02 0Cl0 + N02 -> Cl - 0 - n 0Tờ rơi 1: Hiệu ứng nhă kính, hiện tượng nóng lín toăn cầu.Nguyên nhân 4 quan trọng nhất, hội nghị Montreal đã nêu nguyên nhân chính làm thủng tầng ozon.Khi tầng ozon bị suy giảm, bức xạ tử ngoại (UV) đến trái đất tăng lên vượt quá yêu cầu, những tác động ảnh hưởng sau sẽ xảy ra: tăng khả năng mức bệnh ung thư và da và các bệnh về mặt, đặc biệt bệnh đục nhân mắt, sức đề kháng của cơ thể giảm, hạn chế năng xuất cây trồng, phá huỷ cân bằng sinh thái.Trong tự nhiên, 03 được tạo ra và phân huỷ, nhưng 2 quá trình này xảy ra ở trong trạng thái cân bằng, vì thế báo cáo về 03 của tổ chức khí tượng thế giới (WM0) số 18 năm 1988, khẳng định:Tờ rơi 1: Hiệu ứng nhă kính, hiện tượng nóng lín toăn cầu."Không thể giải thích sự mất mát 03 hiện nay bằng quá trình tự nhiên, việc sử dụng quá mức một số hoá chất nhân tạo làm thủ phạm gây ra hiện tượng suy giảm tầng ozon".Điển hình cho những hoá chất đó là CFC, lalon, carlontetra chloride, methyl choloroform... chúng thường được dùng trong lĩnh vực làm lạnh, điều hoà không khí, tạo bọt xốp, dung môi, dập cháy và nông nghiệp... Những chất này có đặc tính rất bền vững, có khả năng tồn tại trong khí quyền 60 - 120 năm, vì thế chúng có đủ điều kiện và thời gian lan toả đến tầng bình lưu, nơi có 03. Tờ rơi 1: Hiệu ứng nhă kính, hiện tượng nóng lín toăn cầu.Tại đây cùng bức xạ UV của mặt trời phân huỷ chúng tạo ra các nguyên tử Cl, Br tự do, hai loại nguyên tử này phản ứng với phân tử 03 tạo thành 02. Trong quá trình này, chúng tham gia với vai trò như một chất xúc tác không bị mất đi trong phản ứng. Vì vậy một nguyên tử Cl, Br có thể thamgia phản ứng phá huỷ hàng vạn phân tử 03. Theo số liệu Liên hợp quốc, năm 1988 toàn thế giới tiêu thụ khoảng 1,58 triệu tấn các loại hoá chất, nói trên và chủ yếu ở các nước CN phát triển.Thi bđo ảnh về đề tăi bảo vệ môi trương một số hiểu biết về môi trườngI. Tín hoạt động:"Thi bđo ảnh về đề tăi bảo vệ môi trường - Hiểu biết về môi trường"Đối tượng tham gia: học sinh khối THPT.II. Mục đích- Giúp cho HS nđng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, tuỷn truyền, thực hiện tham gia bảo vệ môi trường.- Xđy dựng cho học sinh nếp sống văn hođ bảo vệ môi trường, có tình ỷu thiín nhiín, phong cảnh qủ hương đất nước thông qua hoạt động BVMT.- Rỉn luyện một số kỹ năng, phương phđp bảo vệ môi trường thông thường để học sinh có thể tham gia tích cực văo: "Mạng lưới giđo dục môi trường", kỹ năng tham gia hoạt động sưu tầm - coi đó lă một kỹ năng của hoạt động học cđc tri thức về môi trường.- Hình thức thực hiện: Trưng băy như cuộc triễn lím, thi giới thiệu kết quả tranh ảnh tự vẽ hợc sưu tầm được. Trả lời cđu hỏi về môi trường của ban tổ chức, trao đổi, thanh luận, tuỷn truyền cổ động, biểu diễn văn nghệ, kịch bản,III. Thời gian: 180 phútIV. Cơ sở vật chất, chuẩn bị:- Xđy dựng kế hoạch: Do đoăn thanh niín nhă trường phđt động với mục tiíu vì một môi trường xanh - sạcp - đẹ p. Xuất phđt từ mong muốn nđng cao nhận thức về môi trường vă bảo vệ môi trườg cho mọi người đặc biệt lă học sinh.- Phđt động toăn trường về cuộc thi năy : níu rõ mục đích, ỷu cầu,nội dung, cđc thu thập thông tin, tư liệu, thời hạn nộp sản phẩm, thời gian tổ chức cuộc thi, tiíu chuẩn thi.- Chuẩn bị một số tiết mục văn nghệ với đề tăi môi trường. Kinh phí chi cho việc tổ chức, chỉ đạo, chấm cđc sản phẩm, tổng kết trao đổi.V. Cđc bước tiến hănh- Thănh lập ban giđm khảo cuộc thi: đại diện ban giđm hiệu, đoăn thanh niín nhă trường, cha mẹ học sinh (có thể mời thím giđo viín cđc bộ môn địa lý, hóa học...)- Cuộc thi năy diễn ra ngay tại sđn khấu của nhă trường. Xung quanh khu vực thì của mỗi lớp có treo sản phẩm tranh, ảnh của cđc lớp đó.- Sau khi tuỷn bố lý do, giới thiệu thănh phần ban giđm khảo lă bước thi của mỗi đội.* Bước 1:- Mỗi đội lần lượt cử đại diện lín giới thiệu kết quả sưu tầm của đội mình. Lớp lắng nghe, quan sđt sản phẩm của đội bạn để chuẩn bị ý kiến đóng góp.- Ban giđm khảo tuỷn bố tiíu chuẩn chấm thi vă đi chấm cđc sản phẩm của từng đội.* Bước 2: Cđc đội trả lời cđu hỏi của ban giđm khảo (có thể có một số cđu hỏi theo mục VI)VI. Cđu hỏi thảo luậnCđu 1: Thế năo lă sự ô nhiễm không khí? cđc nguồn tự nhiín gđy ô nhiễm không khí?Đđp đn: Không khí gọi lă bị ô nhiễm khi thănh phần của nó bị thay đổi hay có sự hiện diện của những chất lạ gđy ra những tđc hại mă khoa học chứng minh được hay gđy ra sự khó chịu cho con người. Cđc nguồn tự nhiín gđy ô nhiễm không khí: núi lửa, chđy rừng, mưa axit, vi khuẩn, từng trường, phấn hođ, bụi vũ trụ...Cđu 2: Em hay níu nguồn gđy ô nhiễm nước do tự nhiín?Đđp đn: Nước mưa rơi xuống mặt đất, mđi nhă, đường phố, khu công nghiệp. Nước mưa hoă tan đa phần cđc chất bẩn xuống sông, hồ, đồng thời kĩo theo cđc sản phẩm của hoạt động cho sự phđt triển của sinh vật, sinh vật vă xđc chết của chúng.. Vậy nguồn nước ở sông, hồ đó bị ô nhiễm lă do tự nhiín. Căn cứ văo thời điểm thuận lợi hăng năm tổ chức tìm hiểu về môi trường như: ngăy đất ngập nước 2/2 ngăy trđi đất 1/4 tuần lễ quốc gia về nớc sạch vă vệ sih môi trường 29/4; 6/5; ngăy đa dạng sinh học 22/5; ngăy môi trờng thế giới 5/6; ngăy lăm cho thế giới sạch hơn 21 - 23/9.Cđu 3: Em híy níu nguỷn nhđn vă cđc bước cần tiến hănh lăm sạch vă xử lý vô trùng nước sinh hoạt mă em biết?Đđp đn: những hạt vật chất gđy đục nớc thường hấp thụ cđc kim loại nựng, cđc chất vô cơ, hữu vơ cđc cđc vi sinh vật gđy bệnh văo nớc bể mặt của chúng., Khi dùng nước để phục vụ cho sinh hoạt ngời ta phải xử lý nước trước khi đưa văo từng hộ gia đình. Việc lăm sạch vă xử lý vô trùng gồm 5 bước: Lọc khô, lăng lọc (sơ cấp), đông tu keo, lắng lọc (thứ cấp) khử trùng bằng cđc chất liệu trùng su đó mới đưa về cđc bể chứa vă cung cđp tới người dùng.Cđu 4: Nếu nhđy mđy nhiệt điện xả nước thải (từ cđc bộ phận lăm nguội mđy) do việc đốt cđc vật liệu bín bờ sông, hồ sẽ lăm ô nhiễm nguồn nước như thế năo?Đđp đn: Nước thải năy thường có nhiệt độ cao hơn 100 -150 so với nước đưa văo lăm nguộn ban đầu. Nhiệt độ nước tăng, dẫn đến giảm hăm lượng oxi vă tăng nhu cầu ôxi của động vật dưới nước lín 2 lần, mặt khđc nó xúc tiến sự phđt triển cđc sinh vật phù du nín trong nước nóng ở ao hồ mău sắc, mùi vụ của nước bị thay đổi mặt khđc lăm ảnh hưởng đến sự sống cđc loại cđ, cđc động vật khđc.Cđu 5: Em híy níu nguồn gốc phđt sinh gđy ô nhiễm môi trường đất?Đđp đn: Ô nhiễm môi trường đất do nhiều nguồn gốc; do chất thải sinh hoạt,chất thải công nghiệp, chất thải công nghiệp do giao thông vận tải, do tđc động của khu CN, khu dđn cư.. Đốt nhiín liệu chưa lưu huỳnh để lại sunfat trín mặt đất, cđc nitrat từ khí quyển cũng lắng đọng trín mặt đấ dọc cđc xa lộ ô tô, xe mđy chạy xăng đí để lại hai bín đường bụi chì, bụi lốp mòn, bụi đường... Chúng tham gia văo cđc chu trình của môi trường, được đất hấp thụ vă gđy sự thođi biến trong đất.Cđu 6: Để bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp chúng ta cần có những hănh vi thiết thực như thế năo góp phần về vấn đề toăn cầu, bảo vệ môi trường?Đđp đn: Con người có thể tạo thiín nhiín nhưng ngược lại có thể tăn phđ thiín niín một cđch tăn khốc gđy ra ô nhiễm môi trường rất nặng nề lăm nguy hại cho sự tồn tại của loăi người, vì vậy tất cả mọi người cần phải hănh động để chống lại sự ô nhiễm môi trường. Để góp phần nhỏ bĩ của mình văo chiến dịch" Môi trường xah - sẹp - đẹp" chúng ta phải có những hănh động thiết thực:- Thamgia tìm hiểu, tuỷn truyền vă thực hiện đúng những qui định của Nhă nước về việc bảo vệ môi trường.- Ăn ở, sinh hoạt sạch sẽ, không xả rđc thải bừa bío ra môi trường xung quanh mă phải để đúng nơi qui định.- Nín tổ chức định kỳ tuần lễ hoạt động cho môi trường theo một số hình thức như: tuỷn truyền hoạt động, tổ chức vệ sinh nơi lăm việc, tổ chức trồng cđy, tổ chức lớp học cho cđn bộ cđc cơ quan công nghiệp thấy được tình trạng ô nhiễm môi trường để có biện phđp thích hợp chống sự ô nhiễm đó.- Phải lăm cho mọi người ý thức luôn quan tđm đến vấn đề bảo vệ môi trường.VII. Kết quả thu được:Hội đồng giđm khảo dựa văo tổng số điểm của mỗi đội tổng kết, xếp loại, đđnh giđ tình hình triển khai tổ chức vă kết quả cuộc thi. Xếp loại từng đội công bố giải thưởng vă tra giải.VIII. Đđnh giđ.- Nhận xĩt về tinh thần tham gia của cđc đội vă toăn trường- Nhắc nhở vă kíu gọi toăn bộ học sinh híy tham gia vă chấp hănh đúng qui định của Nhă nước về việc băo vệ môi trường. TĂI LIỆU THAM KHẢO1. Bđo cđo hiện trạng môi trường Việt Nam 2000. Bđo cđo trình Quốc hội khođ X kỳ họp thứ 8 Bộ khoa học-Công nghệ vă môi trường. Hă nội 2000.2. Cđc hướng dẫn chung về giđo dục môi trường dănh cho đăo tạo giđo viín. Dự đn VIE 95/041. Hă nội 1998.3. Chính sđch vă chương trình hănh động GDMT trong trường phổ thông giai đoạn 2001-2010. Bộ GD&ĐT> Dự đn VIE 98/018.4. Lí Thạc Cđn-Cơ sở khoa học môi trường. Hă nội 5/1995.5. Trần Ngọc Chấn. Ô nhiễm môi trường vă xử lý khí thải. Tập 1,2 NXB. KHKT.TĂI LIỆU THAM KHẢO6.Phạm Ngọc Đăng. Môi trường không khí. NXB KHKT, 19977. Vũ Đăng Độ. Hođ học vă sự ô nhiễm môi trường. NXBGD,1999.8. Tăng Văn Đoăn, Trđng Đức Hạ. Giđo trình kỷ thuật môi trường. NXBGD 1995.9. Nguyễn Kim Hồng. Giđo dục môi trường, NXBGD 2002.10. Sđch giđo khoa lớp 10,11,12.11. Thiết kế mẫu một số mô đun GDMT ở trường phổ thông. Dự đn VIE 98/018. Hă Nội 2001.12. Phạm Văn Thưởng, Đặng Đình Bạch. Giđo trình cơ sở hođ học môi trường. NXB KHKT. Hă Nội 2001.TĂI LIỆU THAM KHẢO13. K.Dc. Environmental chemistry. Western Limited, India 1989.14. Environmental chemistry.2 d.Print.Ed.By J.OM Bockris. London. Plenum Press. 1987.