3. Về cách thức triển khai các bài luyện: Mục tiêu của các bài luyện là luyện | tập kĩ năng hướng nghiệp là chính, kĩ năng tiếng là phụ. Bởi vậy, khi biên soạn bài | luyện phục vụ cho nội dung bài học, giáo
viên cần tránh những bài luyện cấu trúc ngữ pháp, từ vựng, luyện kĩ năng ngôn ngữ đơn thuần. Thay vào đó, các bài luyện nên tập trung rèn luyện các kĩ năng phục vụ cho
ngành nghề đang học. Chẳng hạn, với môn | học Tiếng Việt du lịch, sinh viên nên được | rèn luyện kĩ năng hướng dẫn du lịch, quản lí và phục vụ khách sạn, điều hành công ty du | lịch, soạn thảo và ký kết hợp đồng, vv.
Các bài luyện nên gắn với các tình huống thực của ngành nghề, với thực tế xã hội Việt Nam, để phần nào đó đáp ứng được tiêu chuẩn ngành nghề sau này. Việc biên soạn các bài luyện như vậy không thể chỉ dựa vào kiến thức và kĩ năng ngôn ngữ của giáo viên, mà nhất thiết phải tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực ngành nghề đó, nhằm đảm bảo tính hợp lí và thực tế của môn học. Thêm vào đó, do đặc thù của phương pháp giảng dạy hiện đại là giao tiếp, nên trong phần luyện tập rất cần khai thác các phương thức làm việc tập thể, từ cặp đôi, nhóm nhỏ đến nhóm lớn, các bài thực hành
đóng vai, xử lí tình huống, thuyết trình, | phỏng vấn, vv, nhằm phát triển tối đa năng
lực giao tiếp của sinh viên.
8 trang |
Chia sẻ: yendt2356 | Lượt xem: 389 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Ứng dụng quan điểm giao tiếp trong biên soạn bài giảng bằng tiếng Việt chuyên ngành cho sinh vên nước ngoài, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
22 N G 6 N N G C & B 6 I S 6 N G s i 4 (246)-2016
INGQNNGO" HOCVAVIgTNGCHQC |
iTNG DVNG QUAN DIEM GIAO TIEP
TRONG BIEN SO^N BAI GIANG TIENG VIET
CHUYEN NGANH CHO SINH VIEN NlTdC NGOAI
THE APPLICATION OF COMMUNICATIVE LANGUAGE TEACHING
APPROACHING IN COMPILING SPECL^IZED VIETNAMESE TEXTBOOKS
FOR FOREIGN STUDENTS
NGUYSN KHANH HA
(TS;Dsii hpc HdNfi)
Abstract; Teaching Vietiiamese as a foreign language has been developmg for a long
time in Vietnam as weU as abroad, however, most official and non-official teaching
Vietnamese programs have not constructed an appropriate methodology which can be
considered as a basic foundation of training. Aiming to construct a modem methodologial
system for teaching Vietnamese at Faculty of Vietiiamese Studies (Hanoi University), w
research commimieative teaching method, and apply this method in teaching Vietnamese a.
a foreign language. The results of this research will be applied in teaching Vietnamese ai
Faculty of Vietnamese Studies.
Key words; Teaching Vietnamese as a foreign language; communicative
teaching approach.
1. Dan nh^p
Tai Khoa Vift Nam hpc (Khoa VNH)
thufc Trudng Bgi hpc H4 Nfi, t i nam thi
ba, sinh vien bat dau hpe cdc mdn tilng Vift
chuyfn ngdnh nhu Tiing Vilt chuyen ngdnh
Kinh tl thuong mgi (8 don vj hpc trinh,
tirong duong 120 tilt), Tiing Vilt chuyin
ngdnh Du lich (120 tilt), Tiing Vilt thu tin
thuong mgi (60 tilt),...Ddy 14 nhftng mdn
hpc bit bufc vdi s6 lupng don vj hpc trinh
tuong dii cao so vdi cdc mdn hpc klidc, bdi
vay, yen ciu ddt ra cho Khoa VNH Id cin cd
nhthig gido trinh dam bdo chit lupng dl
phyc vy cdng tdc gidng d?y. Tuy nhien, eho
din nay, cdc gido trinh dupe s i dyng ttong
cde mdn hpc nay, theo ching tdi, hiu nhu
chua ddp irng dupe yeu ciu dJt ra cia
chuong ttinh dao tao ndi chung vd mdn hpc
ndi rieng. Trong bdi vilt ndy, chiing tdi tdm
lupc vai nft vl thyc tr^g gido trinh tiing
Vift chuyfn ngdnh cho sinh vifn nude ngoSi
hifn dang dupe s i dyng t^ Khoa VNH, tA
dd de xuit mft v4i djnh hudng biSn so^n'^
lifu gi4ng d^y ing dyng quan diim giao
tiip, vdi mong muin ttong nhftng ndm tdi,
Khoa VNH s6 ting budc ho4n fliifn M
thong tdi lifu gidng d?y tilng Vift chuyte
ngdnh dupe bifn sogn theo phuong phdp tiSn
tiln, edp nhdt, gdp phin ndng cao chit lun
ddo t ^ cia Khoa.
2. Tim hilu th^c tr^ng gido trinh tilil
Vift chuyfn ngdnh eho sinh vifn nirk
ngodi tfi khoa Vift Nam hpc
Trong khudn khi bdi viet, ching toi M
cap din mft cuin gido trinh hifn dang du?
s i dung tai Khoa VNH id Tiing Vilt Thm
mgi [4]. Giio tiinh ndy s6 dupe thn hiiu tli»
hai khia cgnh: (a) ciu tnic chung (hf th^
cdc bdi hpc trong todn gido trinh) vd (b)
dung vd kit ciu cia moi bdi hpc.
S64(246)-2016 NG6N NGC* & B(n S6NG 23
2.1. M(fc dich vd nguyin t&c biin so^n
Trong Loi ndi dau cua giio trinh, nh6m
^&c gia n6u rd n^i dung hien so^n n h ^ d t^
lugrc ba myc dich nhu sau: 1/Cung cdp
nhfhig kien tadc ca b ^ liSn quan d^n lihh
y\rc kinh t l thuomg m^, bao g6m c4 cdc
thu$t ngtt chuyen ngdnh vd nhiing kit c4u
Qgon ngft chuyfin ngdnh (cym tir, edu); 2/
[I6n luy$n cac ki nSng th\rc hdnh tieng lifin
)uan den cac tinh huong giao tiip trong lihh
nfc kinh tl thuong m^; 3/Rfen luy?n mOt s6
d nang nghl nghifp li6n quan din nhftng
.[logt dOng trong ph^m vi chuySn ngdnh (vi
^\y. Id ndng tdc nghifp trong nhftng ho^t
30ng nhu ^udn li, tiip can khdch hdng, giao
l^lp hpp d6ng...) [4, tr. 3]. BSn c ^ d6, cdc
^ gid cQng xdc dinh nguy^ tdc biSn so^n
j^ dch Id chu trpng kT ndng th\rc hdnh tilng
g i^^ t, khdng di sdu vdo kiln thi^ K: chuySn
igdnh.
2.2. H$ thSne cdc bdi HQC ciia gido trinh
Gido trinh gom 30 bai hpc d\r kiln gidng
Igy trong 75 tilt, tirong duong 5 don vj hpc
rinh [4, tr. 3]. Cdc bdi hpc dupe b i ^ s o ^
heo nhftng chu dl dupe cho Id c6 liSn quan
ten lihh v\ic thuong mai. Theo khdo sdt ci!ia
-^hiing t6i, 30 bdi hpc dugc phan bl theo cdc
'thgm vi ch^ dl nhu sau:
'sir
i
1
i l
1
2
1
i3
4
5^
1^
ChiidI
Lu|it thuong
m i^
Ho^t dpng
thuong mai
Phdng v ^
Lihh vuc
kinhdoanh
Cdc v ^ de
khdc
So Ivrpng
bdi hpc
(.../30)
8
7
5
4
6
Ti If
%
26,6
23,3
16,6
13,3
20,0
i B&ng 1. Sf^ phan bo cdc bdi hpc theo
Mm vi chu di trong gido trinh "Tiing
/t^t thuong mgi"
'' Cdc ph?m vi chu dl ndy do chiing tfii tvr
$ thing hoa thong qua n0i dung cdc bdi
hpc, cdn trong gido tiinh kh6ng the hi$n mpt
cdch tu6ng minh nhu vdy. Cdc bdi hpc trong
gido trinh dupe phdn b6 m$t cdch ngSu
nhi£n, khong theo pli^m vi chu dl hay tieu
chi nao khdc. Du6i ddy Id npi dung t6m tdt
ciia nhftng bdi hpc xIp theo ph^m vi chft dl:
(1) Chd di lugt thuomg mgi: Chiim ti 1$
cao hon cd Id cdc bdi hpc lidn quan din Ludt
TTiuong nmi (8/30 bdi, ti 1§ 26,6%). N^i
dung cdc bdi hpc nay dupe liy tir Luat
Thuong m?ii do Qu6c hOi nude CHXHCN
Vi?t Nam ban hdnh ngdy 14/6/2005 tiieo
phuong thftc l\ra chpn m^t s6 diiu lu^t md
nguoi bien s o ^ thiy phft hpp vdi nOi dung
gido trinh vd dua nguyen vdn vdo bdi hpc. Vi
dy: Bdi 1 giiM thi$u vl Lu$t thuong m^i; Bm
5 gidi thi$u cdc dieu Iu§t vl hosit dpng
thuong mai cfta thuong nhdn nude ngodi t^
Vi$t Nam; Bdi 12 vl chl tdi trong thuong
mai; Bdi 15 vl Lu|it diu tu uu ddi vd h5 trp
diu tu; Bdi 20 vl gidi quylt ti-anh chip
thuong mai, v.v.
(2) Chu di hogt ddng thuong mgi: Cd
5/30 bdi hpc lien quan den chft ^ ndy,
chiim ti 1^ 23,3%, vdi nhiing npi dung nhu:
Tinh hinh v$ sinh an toan th\rc phim vd h$
thong qudn li chat lupng th\rc phim o Vi^
Nam (bdi 4); Nhftng thdng tin cin thilt vl
cdc cdng ty nhupng quyen vd can lam gl dl
c6 dupe hpp d6ng nhupng quyin (bdi 9);
Dich vy trung gian thuong m^ (bdi 11); H$i
chp thuong nmi Vi$t-Trung tgi Ldo Cai
tiidng 11/2005 (bdi 24),...
(3) Chii di phdng vdn: Trong s6 30 bdi
hpc cua Tilng Vi?t Thuong m i^ cd 5 bdi n^i
dung Id cdc cupc phdng vin, chalm ti 1$
16,6%. Doi tupng cua cdc bdi phdng vin
gIm: Nft gidm doc till h§ 8X (bdi 2); Pho
Thu tirdng Vu Khoan (bdi 14); Phd Cyc
tiiidrng Cue S6 hftu tri tu? Vi§t Nam (bdi
18),...
(4) Chii di linh vifc kinh doanh: Cd 4/30
b4i hpc dl c4p din chi di niy, chiim tt If
13,3%. Cdc liiih vyc kinh doanh dupe dl c^p
gim: Nhdp khiu hoa v4o Nhdt Bdn (bdi 3);
24 NG6N NGC & Bin S6NG Si4(246)-2016 »
Xuit khiu gsio (bdi 13); Xuit khiu chd (b4i
28); Xuit khiu da gidy (bdi 30).
(5) Cdc vdn di khdc: Ngodi 24 bdi hpc cd
thi nhdm I^ theo bin pham vi chi dl trfn,
eon I^ 6 bdi hpc cd chi di tdn mdt, rit khd
x ^ vdo nhdm chd dl ndo. Chdng ban: Bdi 6
viet vl vy dn liia ddo ciia mft thuong gia
nude ngoai; Bdi 8 gidi thifu mft nft doanh
nhdn ngudi Trung Quic kinh doanh qua
m?mg difn tii; Bdi 19 vilt vl qud trinh ddm
phdn vl hifp dinh thuong m^ ty do (FTA)
gifta Thdi Lan vd MJ ndm 2004,...
2.3. Cau trite vd npi dung cda mSi bdi
hpc
v i htoh tiiie till hifn, tit cd 30 bdi hpc
diu dupe fliilt kl theo kit ciu mft bdi dpc-
hiiu, chi tilt gim: (a) Bdi d</c: Day Id phin
quan ttpng nhdt cia bdi hpe. Mil bdi dpc ed
dp d4i 800-900 dm tilt, chuyen t4i todn bp
nfi dung b4i hpe; (b) Bdng lii ngit Sau mil
b4i dpc Id Bdng t i ngft, gidi thifu khodng
tren dudi 20 tir ngft dupe coi la t i ngft mdi
bode quan trpng cia bdi dpc; (c) Bdi tdp:
Moi bdi hpc bao gom 5-6 bdi luyfn sau khi
dpc, vdi nhftng d?ng phi biin Id: Diin t i
vdo chS tting; Tun Idi gidi titich d ef t B cho
moi t i d eft A; Ldp hfi thoai vdi mft si t i
eho sdn (khdng cd tinh huing)/ ddt edu vdi
tii ngft cho sdn; Trd idi edu hdi ve bdi dpc;
Chia dojui cho bdi dpc, ttoi y chinh mil
doan; Chpn ddp dn ding; Kilm tia thdng tm
ding/sai; (d) Thdo ludn: Phan ndy nfu Ifn
mft so edu hdi md rf ng ed lifn quan din chi
di bdi dpc; (e) Vilt; Trong phan ndy, mft
chi dl cd lien quan din bdi hpc dupe nfu
Ifn, vd sinh vien dupe yf u ciu vilt vl chi de
dd.
2.4. Nh$n xit vi ngi dung vi cich thic
bien sogn
Trudc hit, cin ddnh gid cao cdng sic
bien sopn cia tdp till tdc gid vdo tiidi diim
cdch ddy 10 ndm, khi Khoa VNH vira dupe
tiidnh Idp, mpi thi cdn trong tiling nude,
khung chuong tiinh d4o tjo cdn chua ho4n
chbfli, hf tiling gido trinh vira fliiiu via yeu.
Trong bii cdnh khd khdn nhu v§y, vifc c^
tdc gid ci gdng bifn sopi nhihig cuin giio
trinh tiing Vift chuyfn ngdnh nhdm ddp im
nhu ciu ddo t ^ ciia Khoa Id mft nl lyc ^
ddng tran ttpng. Tuy nhifn, vi nfi dung cfe
bdi hpe vd cdch thic triin Idiai bdi hpc ciu
nhiiu dif u can thdo ludn.
Thi nhit, vl khii lupng kiln thie du^
gidi thifu ti^ng sdch, chiing tdi cho rdng nSn
cd sy chpn Ipc kl cdng hon, bdi nhftng kij
thic trong 30 bii nhu vdy viia thiia vifi
thiiu, thia nhftng thdng tin khdng cin thi^
v4 thiiu b4i hpc ing dyng, thyc h4nh. Vdi |
pham vi chi dl cia sdch, tld ehi dl liii
thuong m?i 14 cin thilt, nhung khdng nSn
gidi thifu nhieu qud, vd cin cd sy chi giSi,
ing dyng thdng qua cdc tinh huing thyc te,
cdc bdi thyc hdnh gin vdi thyc ti cuf c sing.
Mft pham vi chi di quan ttpng Id lihh wrc
kinh doanh, cde tdc gid dd cd ^ thic lya chju
nhftng bdi viet dl edp din nhihig nganh kinh
doanh miii nhpn cia Vift Nam nho xuit
khiu gao, xuit khiu ehf, ngdnh da
gi4y,...tiiy nhifn nhiiu linh vyc Wnh doanl
quan ttpng kh4c khdng dupe di edp, vi
flidng tin cde bdi vilt cung khdng cd tinl
ing dyng cao. Lo^t bdi phdng vin theo
chiing tdi Id khdng dupe phi hpp Idm t ra
mft gido tiidi chuyfn vl thuong mji, nhai
d?ng bdi phdng vin vl quan diem, liisM
cd nhdn. NhOng bdi vilt md ching tfi x^
vdo ph?m vi chi dl "cdc vin dl khdc" lli]
hit cd nfi dung khdng dupe thich hpp v|
djnh hudng bifn so?n sdch,nhu: Cdc bdi vil
vl vy dn lia ddo cia mft ngudi nude ngJi
tid Vift Nam, bdi vilt vl nft doanh tM
Trung Quic kinh doanh qua mang difn 5
hojc bdi vilt vl eanh ti-anh h4ng khdng giili
My v4 EU, hay b4i vilt vi b4o hilm nang
"ghilp,. • .Nhin chung, cdc bdi hpc ttong sii
ed tinh ing dyng khdng cao, khdng cd nhik
gid trj djnh hudng nghl nghifp cho si#
vien. Mft nhupe diim cfing cin luu y Id (*
bdi vilt dupe trich todn vdn hay mft phinf
S64(246)-2016 NG6N NGC & B ^ S6NG 25
vdn bdn lu$t, bdi bdo, ts^ chi,... nhung
k^fadng cd trich nguon.
I Thft hai, vl cdch thiic triin khai bdi hpc,
do dupe biSn soan theo kilu l i ^ ^ Id ndng
dpc-hilu, nen h$ thong bdi luypn hiu nhu chi
t|,p trung vdo ki ndng dpc, bd qua sy phii
jagp bin ki ndng ngdn ngft. Cdc bdi dpc
nhiiu tft ngft khd vd khong cin thilt, vd vdi
si lupng tft n ^ Idn nhu v$y thi sinh vien
Jthyc sy khd ndm bdt dupe nhihig kiln thftc
idift chot cua ngdnh hpc. Cdc d^ng bdi luy^n
'chua dupe phong phft da d^g, thien vl
'lluy?n tu vyng vd ngii p h ^ m0t cdch thy
"dOng; chdng ham, m$t bm hpc cd tdi hai bdi
%p "(fi^ tft vdo ch5 trdng" liln nhau. Phin
4bdo Iu§n vd Vilt dang 16 Id phin hpc thii vi,
k^hai thdc dupe su chu dOng cua sinh viSn,
ithl cdc yeu ciu dua ra 1^ cd phin cao si@u,
kinh ftng dyng khdng cao.
E Nguyen nhdn cua nhihig h ^ chl trSn ddy,
iitheo chftng toi Id do cdc tdc gid cfta gido
iitrinh chua cd dupe h$ thong li tiiuylt vd
phuong p h ^ lu|ta hpp li cho vifc biSn sogn,
jp8n trong qud trinh bi6n soan dd khdng theo
jdupc myc dtch vd nguydn tdc bien sogn dd
jdlra.
^ Nhu v$y, diiu ki^n tiSn quylt dl xdy
Ldyng mOt gido trinh tilng Vi^ chuyen ngdnh
cd thih ftng dyng cao, phu hpp vdi nhu ciu
jipc tilng Vi^ nhu mpt i^oai ngft d trinh dp
ndng cao, dd Id m$t hp thong li thi^et vd
l^huong phdp luan dung ddn cho vifc b i ^
^gn.
, 3. D I xuat dug d^ng quan diim giao
tiip trong giang d^y vk bi€n so9n tdi li^u
''gidng d^y cho cdc mdn hpc tieng Vi^t
^chuyen ngdnh t^i Khoa VNH, Dai hpc Hd
^pi
><! 3.1. Npi dung co bdn cda U0n^t gidng
^ (^ ngoifi ngit theo ^ nh hudng giao ti^
i 1) Theo Richards (2006), li thuyit dgy
ingdn ngft theo djnh hudng giao tiip
ttCcommunicative language teaching; gpi tdt Id
fCLT) cd thi hilu Id m$t t ^ hpp cdc quy tdc
jjvl myc ti€u ciia vifc dgy ngdn ngft, cdch
tiiiic hpc ngdn ngft, nhihig kilu hogt dpng
trong Idp ho trp tit nhit cho vipc hpc, ciing
nhu vai trd ciia ngudi dg,y vd ngudi hpc
tiong Idp.
- v l myc tiSu cua vi?c dgy ngdn ngft,
CLT hudng din ndng lyc giao tiip
(communication competraice) thay vi ndng
lyc ngft phdp (grammar competence) trong
phuong phdp gidng day truyin thing. Ndng
lyc giao tiip bao gom nhftng khia cgnh sau
day trong kiln thdc ngdn ngft: (a) bilt cdch
sft dyng i^dn ngft cho nhiiu myc dich vd
chftc ndng khdc nhau; (b) bilt each tiiay dii
lli sft dyng ngdn ngft tfty theo bli cdnh vd
ngudi tham gia; (c) bilt cdch sdn sinh vd
hilu dupe cdc kilu vSn bdn khdc nhau; (d)
bilt cdch duy tri giao tiip mdc dft cd nhihig
hgn chl nhit dinh trong kiln thftc ngdn ngft,
do bilt sft dyng cdc chiln lupc giao tiip.
v l phuong phdp, CLT t|lp timg chft
ylu vdo sy tuong tdc, phii hpp tgo nghia,
theo dd nhftng ngudi hpc cd sy thda thu$n vl
nghia vdi ngudi doi tiiogi nhdm dgt din sy
hilu bilt lin nhau, vd trong qud trinh sft
dyng ngdn ngft,ngudi hpc dupe ty do till
hifn quan diim cd nhdn, ty do thft nglufm
vd phdt triin ndng lyc giao tiip cua bdn thdn
thdng qua giao tiip vdi ngu^ din^ ngdn
ngft.
- v l cdc hogt d0ng trong Idp hpc ho trp
cho vifc hpc. CLT xa rdi nhftng tilt hpc
truy^ thing vdi ngudi ndi Id ti^y, ngudi
nghe Id trd, vd trd cd gdng ndm dupe nhihig
quy tdc ngft p h ^ cftng nhdc thdng qua cdc
hogt dpng kinh diin nhu hpc thufc vd 1dm
bdi luyfn, dl hudng t^ ohSaig hogt d$ng
theo cSp, theo nhdm, nhdm thyc hifn cdc vai
giao tiq), c ^ cdng vifc vd dy dn nhdm.
- v l vai trd cua ngudi dgy vd ngudi hpc
trong Idp hpc, tiieo CLT, ngudi hpc phdi
tham gia cdc hogt dpng dya tren sy hpp tdc
thay \d hogt dOng cd nhdn don Id, nghTa Id
khdng chi nghe vd Idm theo Idi thiy cd, md
cdn phdi nghe vd tuong tdc vdi nhftng thdnh
vidn cftng nhdm, do dd ma cd trdch nhif m
26 N G 6 N NGC&BCnsbNG So 4 (246)-2016 |
cao hon, chu ddng vd tich cue hon so vdi loi
hpc truyin thing. Cdn gido vidn, thay vi Id
ngudi truyin dat, chfta loi sai, gid ddng vai
ngudi h5 tip vd theo doi ngudi hpc, khuyen
khich ngudi hpc phdt huy tinh chft ddng vd
giftp ngudi hpc Idiai md nang lyc giao tiep
cua hp trong qua trinh hpc ngogi ngft.
2) Su phat t i ln cua CLT ti-ong 40 ndm
qua dupe cdc hpc gid due kit thanh hai giai
dogn: (a) giai doan CLT cl diin (tft thap ki
1970 din tiigp ki 1990), vd (b) giai doan
CLT duong dai (cudi th|ip ki 1990 din nay).
(i) Giai doan CLT cd diin: d giai d o ^
nay, CLT thay doi quan nifm truyen thong
cho ring mpi chuong trinh hpc ngoai ngft
phdi liy vifc dgy ngft phdp lam khdi diim vd
lay vifc Idm chft nang luc ngft phdp Idm myc
tieu. Ddi mdi quan tipng diu tiSn Id thilt ke
chuong trinh dko tgo theo dinh hudng giao
tiip vd trao Imi Tieng Anh theo muc dich
dac thft (English for Specific Purppses
ESP), v l chuong trinh ddo tao, tit cd chung
ta deu quen thudc vdi Idi thiet ke chuong
trinh truyin thing, dd Id xdc dinh lupng tft
vung cdc sinh vien can hpc vd nhihig van dl
ngft phdp sinh vien can ndm vung, hai nfi
dung chinh ndy dupe phdn bd tiieo cac cap
dp tft CO sd din ndng cao. Cdc nhd gido hpc
phdp theo CLT tim kiem nhihig cdch thilt kl
chuong tiinh mdi, tieu bieu la chuong trinh
dua trSn ki ndng (a skills-based syllabus) vd
chuong trinh dya tren chftc ndng (a
functional syllabus). Chuong trinh dya tien
kl ndng tap trung vdo 4 ki ndng ngdn ngft
dpc, viet, nghe, ndi, mSi ki ndng dupe chia
nhd thdnh cdc tilu ki ndng, ben canh dd 4 Id
nang cung dupe phdi hpp vdi nhau giong
nhu each chftng dupe khai thdc tiong ddi
sing thyc. Chuong trinh dya tien chftc ndng
dupe thiet ke tuy thufc vao nhftng chftc
ndng ma ngudi hpc cin phai tiiyc hifn bdng
ngoai ngft, nhu thi hifn sd thich/dieu khdng
ttdch, neu len vd chap nhan Idi xin l6i, gidi
thifu ai dd, gidi thich vifc gl dd. Ndng lyc
giao tiip dupe hilu la ndng lyc thyc hifn
thdnh thgo nhthig chftc ndng cin thilt ciio
giao tiip trong nhihig tinh huong cy the, vi
ngft phdp vd tft vyng sS dupe lya chpn tily
theo chftc ndng dupe day. Bdn canh dd, m?l
trao luu noi bdt trong xu hudng CLT U cic
chuong trinh tilng Anh theo myc dich %
thft. BChi quan nifm ngudi hpc Id trung tfim
nhftng ngudi bien sogn g i^ trinh, thilt I
chuong trinh vd tham gia gidng dgy mft
nhan ra rdng nhiiu ngudi hpc can hpc tieng
Anh vi hp cd nhftng myc dich nghl nghi^ ,
hay gido dye rat d^c thu, rat cy thi, H^
khdng muin hpc chi nhftng hifn tupng ngil
phdp phi qudt, hay mft khii lupng tft v\n^
chung ndo do, ma hp muin hpc nhftng ft
ngft vd Id ndng giao tiip cy thi phyc vy tryc
tiep cho ngdnh nghl cfta hp (vi dy y td, Id -
hudng din vidn du lich,...). Chinh tfit r
ciu ndy, xuit hifn bp mdn phdn tich nhu dl
(needs analysis) nhdm xdc dinh nhftng dik
ddc thft cua mpt ngdn ngft khi dupe di^ g'
c^o nhftng myc dich cu thi, nhu ddc thii ve
sy chpn lya tft vyng, vl ngft phdp, ve ki^
vdn bdn, vl chftc ndng, vl kl ndng, v.v. vii
ddy chinh Id thdi diim ra ddi cdc mdn h^
tilng Anh chuydn ngdnh.
Song song vdi dii mdi ve chuong triiili
dao tao Id doi mdi vl phuong phdp iu|n su
pham. Quan diim mdi cho rdng ngudi hgc
thy ddc ngdn ngft thdng qua qud trinh giao
tiip, do dd giao tiip tao co hf i cho ngudi to
hpc ngdn ngft mdi chft khdng dya vdo cic
quy tdc ngft phdp don thuin. Nhftng nguyen
tdc chinh cfta phuong phdp Iu§n giao ti^p
gim: coi giao tiip thyc Id tidu diim cua hgc
ngdn ngft; tgo ca hpi cho ngudi hpc M'
nghifm nhihig diiu hp bilt; bd qua lli cia
ngudi hpc vi vifc ngudi hpc mdc loi chi!mg
td hp dMig xdy dyng ndng lyc giao tiip; ^
CO hf i dl ngudi hpc phdt triin cd sy chili
xdc va sy trdi chdy; phii hpp nhftng ki nSng
khdc nhau nhu n^e , ndi, dpc, vilt vdi nhffl
giong nhu tiong ddi song thyc; dl cho nguii
hpc ty khdm phd hodc ndu Idn cdc quy tSt
ngft phdp.
si 4 (246)-2016 NG6N NGC & Btn S6NG 27
(ii) Giai dogn CLT duang dgi: Tft tii$p ki
1990 trd di, CLT dupe ftng dyng rpng ii(i
Irdn khdp the gidi trong liiih vyc dgy ngogi
tigft, vd phdt triin theo nhiiu hudng mdi. Do
tinh chit da dang cfta nd, CLT hifn nay dupe
Wlu khdng chi nhu mpt phuong phdp don Id,
md Id mft loat cdc nguyen tdc chung cd thi
idp dyng theo nhiiu cdch khdc nhau, tfty
Ihufc vdo hoi cdnh su phgm, df tuoi cfta
ipgudi hpc, trinh df cfta hp, myc dich hpc
jcfta hp. Theo Jacobs vd Farrell (2003), vdi
,CLT, vifc day ngogi ngft diin ra tdm thay
i|dli Idn gom: (1) sy ty chft cfta ngudi hpc;
j(2) bdn chit xa hfi cfta vifc hpc (hpc khdng
,cdn Id hogt dfng cd nhdn ridng tu, md Id hogt
idpng xd hpi, phy thufc vdo sy tuong tdc vdi
jngudi khdc); (3) sy hda hpp trong chuong
Iitrinh gidng dgy (chuong trinh nhin mgnh sy
i|phli hpp gifta ngogi ngft dupe d^y vdi cdc
^ d n hpc khdc trong chuong trinh); (4) sy t$p
itrung vdo ngft nghia (thay \ i vdo ciu tnic
don thuin); (5) sy da dang (ngudi hpc cd till
hpc theo nhihig cdch khdc nhau vdi cudng
Idf khdc nhau, tuy thufc vdo khd ndng tiip
thu vd sd thich cfta hp); (6) dl cao ki ndng tu
Iduy (ngdn ngft dupe coi la phuong tifn phdt
bdln Id ndng tu duy bgc cao Id phd binh vd
'sdng tgo); (7) cd thi lya chpn cdc phuong
'tiiftc ddnh gid khdc ngodi phuong tiiftc ddnh
!gid truyen thong; (8) gido vidn ddng vai trd
'ngirdi cftng hpc vdi sinh vidn.
' Nhihig thay dii tren ddy trong bdn chit
'dgy hpc dan din sy phdt triin da dgng nhiiu
Wdng tiip cfn khdc nhau dii vdi chuong
trinh gidng dgy vd djnh hudng bidn sogn
gido trinh, miSn Id di theo dftng tu tudng
igiao tiip. Hai hudng di ca bdn hifn nay Id:
i(I) Hudng tap tiimg phdt triin ndng lyc giao
tiip, coi do Id CO sd thilt kl chuong trinh md
jRichards gpi Id hudng tiip cfn dya ti-dn quy
,trhih (process-based CLT approaches), vdi
|hai (fiSi hinh Id phuong phdp lu|n dya tren
nfi dung (content-based instruction) vd
phucmg phdp lii$n dya tien phin vifc (task-
based instruction); (2) Hudi^ tfp trung vdo
sdn phim cfta qud trinh hpc, coi dd Id co sd
fliilt kl chuong trinh, dupe gpi Id hudng tiip
cdn dya tien sdn phim (product-based CLT
approaches), vdi hai diin hinh Id phuong
phdp ludn dya trdn vdn bdn (text-based
mstruction) vd phuong phdp Ii^n dya tren
ndng lyc (competency-based instruction).
Trong hai hudng di trdn, chftng tdi chft ^ tdi
phuong p h ^ lu|in dya tidn nfi dung, bdi
hudng tiip can ndy khd phft hpp vdi dinh
hudng bien sogn gido trinh tilng Vift
chuydn ngdnh md chftng tdi dang thdo luan.
Phuong phdp Iu$n gidng dgy dya trdn nfi
dung cho ring, khi hpc mft ngdn ngft, ngudi
hpc sg tiidnh cdng hon khi sft dyng ngdn ngft
nhu phuong tifn dl thy ddc thdng tin chft
khdng phdi nhu diim din culi dmig cfta vifc
hpc. Cdch tot nhit dl phdt tiiln ndng lyc
giao tiip vd hpc ngdn ngft Id sft dyng nfi
dung bdi ^dng nhu mft nguon khdi tao vd
kich thich cdc hogt dfng tiong Idp hpc, vd
nli kit tit cd cde chilu kich khdc nhau cfta
ndng lyc giao tiip, trong dd cd cd ndng lyc
ngft ph^, vdi nfi dung. Krahnke (1987, 65)
djnh nghia phuong phdp ndy Id "dgy nfi
dung hay tin tftc bdng ngdn ngft dupe hpc
md khdng cl gdng dg.y bdn thdn ngdn ngft dd
tdch Tin nfi dung dupe gidng dgy." (Dan
tiieo Richards, 2006:27). Theo lli dgy ndy,
nfi dung bdi gidng dupe lya chpn diu tidn,
sau dd mdi din cdc lya chpn khdc lien quan
den ngft phdp, kl ndng, chftc ndng, v.v. Cdch
1dm ndy di ngupc vdi lli dgy truyin thong Id
nfi dung bdi gidng dupe lya chpn sau khi
ngudi d^y da lya chpn xong ngft phdp, dgng
vdn bdn. Id ndng, chftc ndng, v.v.
Phuong phdp ndy cd thi dupe diing dl
thilt kit mft bdi hpc, mft khda hpc, mft hf
thing bai gjdng. Chdng han, vdi mft mdn
hpc chuyen ngdnh, gido vidn cin chuin bi hf
thong cdc chft dl lien quan din chuydn
28 NG6N NGC & D6I S6NG Si4(246)-201<
ngdnh dd, vdi sy tu vin cia cdc chuyfn gia
cia chuyen ngdnh, ehi khdng phdi chuyfn
gia ngdn ngft. Sau khi cd dupe hf thong chi
dl v4 nhiing vin di co bdn cia nfi dung
gidng d^y, gido vidn s6 khai thdc npi dung
bdi gidng thdng qua cdc Id ndng dpc, thuyit
trinh, thdo ludn nhdm, vilt b4i thu ho^h,
v.v. dl sinh vifn ndm dupe nhihig diim ca
bdn cia nfi dung. Cin luu y, myc tieu cia
bdi gidng khdng phdi id luyfn kl ndng ngdn
ngft, md 1dm sao dl ngudi hpc ndm dupe nfi
dung kiln thic can thiet bdng ngdn ngft
dang hpe, vd bilt cdch van dyng nhftng kiln
thiic dd trong thyc ti s i dyng ngdn ngft dd.
Trfn day Id nhftng n6t chinh vl hudng
tiep cdn gidng d^y ngoai ngft theo djnh
hudng giao tiip. T i dd, cd till rit ra mft si
de xuat eho vifc gidng d^y vd bifn sogn tiii
lifu gidng djiy cho cde mdn hpc tilng Vift
chuyfn ngdnh t?i Khoa VNH, Dai hpc Hd
Nfi.
3.2. NhUng di xuit ctfthi
3.1. vi muc tilu gidng dgy: Theo khung
chuong trinh chung, cdc mdn hpc tilng Vift
chuyen ngdnh tai Khoa VNH, dupe xip vdo
ndm thi ba, khi smh vifn dd d?t dupe trhih
df tiing Vift trung cip vd bdt diu hpc nlng
cao. Vdi tiiih df nhu vdy, nhu can cia smh
vifn Id viia ndng cao tiinh df tilng Vift, via
thu nhdn Idin thic chuyfn sdu vl cdc lihh
vyc khdc nhau ttong ddi sing, kinh ti, xd
hfi, vdn hda,...Vift Nam, ding thdi ting
budc ttang bj nhthig kiln thic vd kl ndng
cin fliilt dl cd flll dinh hudng nghl nghifp
sau khi tit nghifp, niu cdc em cd y djnh idm
cdc ngdnh nghl s i dyng tilng Vift. Nhu
vdy, cdc mdn hpc tilng Vift chuyfn ngdnh
cin hudng din nhiing myc tifu sau: (a) cung
cip khii lupng kiln fliic cdn bdn nhit, quan
trpng nhat cia chuyfn ngdnh; (b) cung cip
nhftng kl ndng cin fliilt dl smh vien cd flil
fliyc hdnh vd ing dyng cdc kiln fliic dd; (b)
s i dyng tilng Vift nhu cdng cy chuyin tS
kiln thic v4 kl ndng cia ng4nh hpc, khfjg
chi trpng luyfn t$p cdc ki ndng ngdn i^
Nhu v$y, cdc bdi hpc trong mdn hpc ti^
Vift chuyfn ngdnh sS dupe thiit ki thai
hudng via cung c ^ II thuyit via hudng dii
tiiyc hdnh, vd thyc h4nh d ddy Id fliyc biib
hudng nghifp chi khdng phdi thyc hU
tieng. Ddy Id dieu rat quan trpng, quylt djnh
npi dung cia bdi hpc vd cdch thic tiiln kbal
cdc bdi luyfn.
3.2. vi ndi dimg cia cdc bdi hgc: Theo
phuong phdp Iu|in giao tiip dya tifn nji
dung, nfi dung cdc bdi hpc 14 ylu ti quylt
djnh, 14 nguon kich thich chi ylu dii vdi c&
boat dfng trong Idp hpc. Dieu n4y lit fbick
hpp vdi cde mdn hpc tilng Vift chuyft
ng4nh. Nfi dung cdc bdi hpc 14 phin quyjt
djnh tli4nh cdng cia mdn hpc, cd nghia
ngudi bifn soan t4i lifu gi4ng d^y ho$c gi^
vien phy trdch mdn cin cd sy diutukicang
cho nfi dung gidng djy. Chdng hjn, vdi mon
hpc Tiing Vift thuong mji, gido vifn nen
tim din cdc chuyfn gia kinh te di ed dupe sf
tu vin tit nhat vl cdc chi de quan tipng
trong luih vyc kinh doanh thuong mgi. Sau
dd, gido tien tiip tyc tham vin chuyfn gia ^
lya chpn nhiing chi dl dupe coi Id "chia
khda", quan ttpng nhit, co bdn nhit, c?p
nhdt nhit, cd tinh ing dyng cao nhit dii vdi
smh vifn cia ntinh. T i hf tiling chd di
dupe lya chpn, gido vifn thn kilm nhOng i
lif u gie vi kmh doanh thuong mgi di liy di
1dm nfi dung gidng d?y. NhOng t4i lifu g&
ndy cd thi gim nhiiu dgng khdc nhau: vSn
bdn ludt, bdn tin tdi chlnh, hpp ding kmh i,
bdi phdng vin tten truyin Iiiiih,v.v., nhimg
cin ddm bdo ring dd Id nhftng tdi li?»
nguyfn bdn, v4 can cd trich nguin diy di i
dam bdo tinh phdp 1! cia ching. Yf u ciu dl)
ra Id hf thong tai lifu gidng dgy cin phii
s i 4 (246)-2016 N G 6 N NGf & Ddi S 6 N G 29
dnh dupe cdng tnmg thyc cdng tit thyc trgng
cia chuyfn ng4nh trong xd hfi, di smh vifn
cd dupe cdi nUn thyc tl v4 edp nh$t vl
chuyfn ngdnh dd.
3.3, VI cdch thirc triin khai cdc bdi
luyln: Myc tifu cia cic bdi luyfn 14 luyfn
t§p Id ndng hudng nghifp Id chinh. Id ndng
tieng Id phy. Bdi vay, khi bifn soan bdi
luyfn phyc vy cho nfi dung b4i hpe, gido
vifn can trdnh nhihig bdi luyfn ciu trie ngft
phdp, t i vyng, luyfn ki ndng ngdn ngft don
thuin. Thay vdo dd, cdc bdi luyfn nfn tdp
trung rfn luyfn cdc kT ndng phyc vy cho
ngdnh nghl dang hpc. Chdng hgn, vdi mdn
hpc Tiing Vift du lich, sinh vifn nfn dupe
rfn luyfn ki ndng hudng dan du Ijch, qu4n li
v4 phyc vy khdch san, diiu hdnh cdng ty du
Ijch, sogn thdo vd ki kit hpp ding, v.v...
Cdc bdi luyfn nfn gdn vdi cdc tinh huing
thyc cia ngdnh nghl, vdi thyc tl xd hfi Vift
Nam, dl plian n4o dd ddp ing dupe tifu
chuin ngdnh nghl sau ndy. Vifc bifn sogn
cdc bdi luyfn nhu vgy khdng thi chi dya v4o
kiln thie vd id ndng ngdn ngft cia gido vifn,
md nhit thilt phdi tham khdo ^ kiln ciia cdc
chuyen gia ttong liiih vyc ngdnh nghl dd,
nhdm ddm bdo ttoh hpp li vd fliyc tl cia
mdn hpc. Thfra vao dd, do ddc thi cia
phuong phdp gidng day hifn dgi Id giao tiip,
nfn tiding phin luyfn tdp tit cin khai thdc
cdc phuong thiic 14m vifc tap thi, t i edp ddi,
nhdm nhd den nhdm Idn, cdc bdi thyc hdnh
ddng vai, x i li thih huing, thuyit tiinh,
phdng vin, v.v. nhim phdt triin tii da ndng
lyc giao tiip cia sinh vifn.
4. Kit lu|n
Cdc mdn hpc tilng Vift chuyfn ngdnh Id
mpt bf phfn quan ttpng ttong khung chuong
trinh ddo tao hf Ci nhdn cia Khoa VNH,
Dgi hpc Hd Nfi. Trong xu hudng phdt triin
chung cia ngdnh tilng Vift vd vdn hda Vift
Nam, cdc mdn hpc ndy can phdi doi mdi
mgnh m6 vl nfi dung vd phuong phdp lufn
nhdm ddp iing nhu ciu ngdy cdng cao cia
ngudi hpc tiing Vift nhu mft ngogi ngft.
Nhftng khdo sdt vd dl xuit trong khudn khi
bdi vilt ndy chinh Id nhdm tim ra mft hudng
tiip cdn v4 hf phuong phdp lu|n hif u qud dl
ttong thdi gian tdi, xdy dyng vd hodn thifn
hf thing tdi lifu gidng day tilng Vift chuyfn
ngdnh hpp chuin, hifn dgi v4 cfp nhdt.
Ching tdi mong muin sS tiip tyc phdt triin
hudng di ndy trong nhihig nghien cum tiip
tiieo.
T A I Li fu THAM K H A O
1. Canale Michael and Swain Merrill
(1980), Theoretical bases of communicgtive
approaches to second language teaching
and testing. Applied Linguistics, 1(1980),
p.l.
2. Jacobs, a , & Farrell, T.S.C. (2003),
Understanding and Implementing the CLT
(Communicative Language Teaching)
Paradigm. RELC Journal, 34/1,5-30.
3. Krahnke, K. (1987), Approaches to
syllabus design for foreign language
teaching, Washington, DC: Center for
Applied Lmguistics.
4. Le Dhih Tu (chi biSn), Nguyin Mmh
Hd, Nguyin Thj Hing, Ddo Thj Thanh
Huyin, Lf Thj Nguyft Mmh (2008), Tiing
Vilt Thuong mgi, Trudng Dgi hpe H4 Nfi,
.Khoa Vift Nam hpc (t4i lifu luu hdnh nfi
bf).
5. 1.6 Dhih Tu (chi bifn), Nguyin Vift
Lf, Nguyin Thiy Mmh, E)S Thu Trang
(2012), Tiing Vilt Du lich (ddnh cho sinh
viln nude ngodi), Trudng Dgi hpc H4 Npi,
Khoa Vift Nam hpc (tdi lifu luu hdnh nfi
bf).
6. Richards, Jack C, (2006),
Communicativelanguage teaching today,
Cambridge University Press.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 32776_109949_1_pb_7799_2036861.pdf