Từ giám sát thực tế đến chất vấn trên nghị trường

TỪ GIÁM SÁT THỰC TẾ ĐẾN CHẤT VẤN TRÊN NGHỊ TRƯỜNG GS.TS NGUYỄN MINH THUYẾT1TỪ GIÁM SÁT THỰC TẾ ĐẾN CHẤT VẤN TRÊN NGHỊ TRƯỜNGKHÁI NIỆM CHẤT VẤNCHỦ THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG CỦA HOẠT ĐỘNG CHẤT VẤNCÁC HÌNH THỨC CHẤT VẤNNỘI DUNG CHẤT VẤNTHU THẬP THÔNG TIN QUA GIÁM SÁT THỰC TẾ ĐỂ THỰC HIỆN QUYỀN CHẤT VẤNTHỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG CHẤT VẤNHOẠT ĐỘNG SAU CHẤT VẤN2KHÁI NIỆM CHẤT VẤN “Chất vấn là một hoạt động giám sát, trong đó đại biểu QH nêu những vấn đề thuộc trách nhiệm của Chủ tịch nước, Chủ tịch QH, Thủ tướng CP, Bộ trưởng và các thành viên khác của CP, Chánh án Toà án NDTC, Viện trưởng Viện Kiểm sát NDTC và yêu cầu những người này trả lời.” (K.2, Điều 2, Luật HĐGS của QH)3KHÁI NIỆM CHẤT VẤN Như vậy, chất vấn là một hình thức giám sát bên cạnh các hình thức khác như : - Xem xét báo cáo công tác của đối tượng chịu sự giám sát - Xem xét văn bản quy phạm pháp luật của đối tượng chịu sự giám sát - Xem xét việc thi hành pháp luật trong hoạt động của đối tượng chịu sự giám sát4CHỦ THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG CỦA HOẠT ĐỘNG CHẤT VẤNChủ thể của hoạt động chất vấnLà đại biểu QHĐó là những người được cử tri uỷ quyềnĐối tượng của hoạt động chất vấnLà những người được QH bầu hoặc phê chuẩnĐó là những người phải chịu trách nhiệm trước những người đã bầu hoặc phê chuẩn mình5CÁC HÌNH THỨC CHẤT VẤNChất vấn bằng văn bảnGửi bất kỳ lúc nào có vấn đề cần chất vấn (nhưng không nên lạm dụng)Gửi vào đầu kỳ họp QH hoặc trước phiên họp Uỷ ban Thường vụ QHChất vấn trực tiếpTại phiên chất vấn của kỳ họp QHTại buổi chất vấn của phiên họp Uỷ ban Thường vụ QH6NỘI DUNG CHẤT VẤNChất vấn về những vấn đề thuộc trách nhiệm của đối tượng chịu sự giám sát. Chú ý nghiên cứu Hiến pháp, Luật, Nghị định để nắm vững nhiệm vụ, chức năng của đối tượng chất vấn.Chất vấn về trách nhiệm đối với vấn đề đã nêu. Chú ý không lẫn chất vấn trách nhiệm với hỏi thông tin, kiến nghị giúp địa phương. 7THU THẬP THÔNG TIN QUA GIÁM SÁT THỰC TẾ ĐỂ THỰC HIỆN QUYỀN CHẤT VẤNCác nguồn thông tin để chất vấnÝ kiến của cử triThông tin trên báo chíThông tin ở các văn bản dưới luậtThông tin trong các báo cáo công tácThông tin qua hội nghịThông tin qua khảo sát thực tế8THU THẬP THÔNG TIN QUA GIÁM SÁT THỰC TẾ ĐỂ THỰC HIỆN QUYỀN CHẤT VẤN2. Thu thập và xử lý thông tin qua khảo sát thực tế địa phương 2.1. Xác định lĩnh vực khảo sát Lĩnh vực đại biểu có trách nhiệm giám sátLĩnh vực đại biểu am hiểuLĩnh vực có vấn đề đáng quan tâmLĩnh vực chưa được khảo sát9THU THẬP THÔNG TIN QUA GIÁM SÁT THỰC TẾ ĐỂ THỰC HIỆN QUYỀN CHẤT VẤN2.2. Xác định đối tượng khảo sátCơ quan, tổ chức, đơn vị ở cơ sởCơ quan, tổ chức chủ quảnCơ quan quản lý nhà nước hoặc cơ quan tham mưu cho cơ quan quản lý nhà nướcCử tri chịu tác động của chính sách, pháp luật 10THU THẬP THÔNG TIN QUA GIÁM SÁT THỰC TẾ ĐỂ THỰC HIỆN QUYỀN CHẤT VẤN2.3. Xác định căn cứ khảo sátLuật, pháp lệnh có liên quanNghị quyết của Quốc hội2.4. Chuẩn bị khảo sát- Thống báo kế hoạch khảo sátNghiên cứu báo cáo của cơ quan, tổ chức, đơn vịHỏi ý kiến chuyên giaThành lập đoàn khảo sát, nếu cần11THU THẬP THÔNG TIN QUA GIÁM SÁT THỰC TẾ ĐỂ THỰC HIỆN QUYỀN CHẤT VẤN2.5. Thu thập thông tin qua khảo sátGặp đối tượng khảo sát+ Nghe ý kiến+ Đặt câu hỏiKhảo sát hoạt động thực tế+ Quan sát+ Đặt câu hỏi12THU THẬP THÔNG TIN QUA GIÁM SÁT THỰC TẾ ĐỂ THỰC HIỆN QUYỀN CHẤT VẤN2.6. Xử lý thông tinTổng hợp vấn đề+ Liệt kê sự kiện+ Xâu chuỗi sự kiệnPhân tích vấn đề+ Quan hệ giữa các khía cạnh của vấn đề+ Tác động kinh tế - xã hội của vấn đề 13THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG CHẤT VẤNYêu cầu đối với câu hỏi chất vấnVề nội dung : Có ý nghĩa xã hội sâu sắcVề thái độ : Thể hiện thái độ xây dựngVề hình thức : Ngắn gọnYêu cầu đối với việc trả lời chất vấnLàm rõ vấn đề, trách nhiệm, giải phápThực hiện giải pháp đã nêu 14HOẠT ĐỘNG SAU CHẤT VẤNĐôn đốc việc trả lời chất vấn bằng văn bảnBáo cáo với cử triBáo cáo bằng văn bảnBáo cáo ở hội nghịBáo cáo cử tri qua báo chíTheo dõi việc thực hiện giải pháp đã nêuĐôn đốc việc thực hiện giải pháp đã nêu15XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠNSỰ QUAN TÂM CỦA QUÝ VỊ16