Trình bày và ví dụ về các lệnh trong giao dịch và kinh doanh chứng khoán.

- Trình bày: 2.5 - N i dung: 3ộ - Câu h i: 3ỏ Đ tài 7:ề Trình bày và ví d v các l nh trong giao d ch và kinh doanh ch ng khoán. Trênụ ề ệ ị ứ các S giao d ch c a Vi t Nam hi n nay đang áp d ng nh ng l nh nào?ở ị ủ ệ ệ ụ ữ ệ I. Trình bày và ví d v các l nh trong giao d ch và kinh doanh ụ ề ệ ị ch ng khoánứ : Trên các th tr ng ch ng khoán qu c t , có r t nhi u các lo i l nh giao d chị ườ ứ ố ế ấ ề ạ ệ ị đ c s d ng. Tuy nhiên trên th c t thì ph n l n các l nh giao d ch đ c nhàượ ử ụ ự ế ầ ớ ệ ị ượ đ u s d ng là l nh gi i h n và l nh th tr ng.ầ ử ụ ệ ớ ạ ệ ị ườ 1. L nh th tr ng (market order)ệ ị ườ a. Khái ni mệ : L nh th tr ng là lo i l nh mà khi nhà đ u t s d ng thì h s n sàng ch pệ ị ườ ạ ệ ầ ư ử ụ ọ ẵ ấ nh n mua ho c bán ch ng khoán theo m c giá c a th tr ng hi n t i và l nhậ ặ ứ ứ ủ ị ườ ệ ạ ệ luôn đ c th c hi n. L nh th tr ng còn đ c g i là l nh không ràng bu c doượ ự ệ ệ ị ườ ượ ọ ệ ộ m c giá đ c xác đ nh b i quan h cung c u ch ng khoán trên th tr ng ch ngứ ượ ị ở ệ ầ ứ ị ườ ứ khoán. b. Nguyên t c: ắ Khi nhà đ u t nh p l nh mua (bán) ch ng khoán s d ng l nh th tr ngầ ư ậ ệ ứ ử ụ ệ ị ườ (MP) thì nguyên t c kh p nh sau:ắ ớ ư - N u không có l nh đ i ng thì l nh b t ch i.ế ệ ố ứ ệ ị ừ ố - N u có l nh đ i ng thì xét giá t t nh t (khi mua thì xét giá bán th p nh t cònế ệ ố ứ ố ấ ấ ấ khi bán thì xét giá mua cao nh t) đ kh p l nh. ấ ể ớ ệ - N u kh p ch a h t MP thì s xét giá t t k ti p cho đ n khi h t kh i l ngế ớ ư ế ẽ ố ế ế ế ế ố ượ l nh MP ho c h t kh i l ng l nh đ i ng.ệ ặ ế ố ượ ệ ố ứ - N u kh i l ng l nh MP v n còn theo nguyên t c trên và không th ti p t cế ố ượ ệ ẫ ắ ở ể ế ụ kh p thì l nh MP s đ c chuy n thành l nh gi i h n mua (bán) t i m c giáớ ệ ẽ ượ ể ệ ớ ạ ạ ứ cao (th p) h n m t b c giá so v i giao d ch cu i cùng tr c đó.ấ ơ ộ ướ ớ ị ố ướ c. u đi m:Ư ể - Nâng cao doanh s trên th tr ng, tăng c ng tính thanh kho n c a th tr ng.ố ị ườ ườ ả ủ ị ườ - Thu n ti n cho nhà đ u t vì h ch c n đ a ra kh i l ng giao d ch mà khôngậ ệ ầ ư ọ ỉ ầ ư ố ượ ị c n ch ra m c giá giao d ch c th . ầ ỉ ứ ị ụ ể - Đ c u tiên th c hi n tr c các giao d ch khác. ượ ư ự ệ ướ ị - Nhà đ u t và các công ty ch ng khoán ti t ki m đ c các chi phí do ít g pầ ư ứ ế ệ ượ ặ ph i các sai sót hay ph i s a l nh.ả ả ử ệ d. Nh c đi m:ượ ể - D gây ra s bi n đ ng giá b t th ng, nh h ng đ n tính n đ nh giá c aễ ự ế ộ ấ ườ ả ưở ế ổ ị ủ th tr ng do l nh luôn ti m n kh năng đ c th c hi n m t m c giá khôngị ườ ệ ề ẩ ả ượ ự ệ ở ộ ứ th d tính tr c. ể ự ướ - Th ng ch đ c áp d ng v i các nhà đ u t l n, chuy n nghi p, đã có cácườ ỉ ượ ụ ớ ầ ư ớ ệ ệ thông tin liên quan đ n mua bán và xu h ng v n đ ng c a giá, hay v i cácế ướ ậ ộ ủ ớ tr ng h p bán ch ng khoán vì tâm lý c a ng i bán là mu n bán nhanh theo giáườ ợ ứ ủ ườ ố th tr ng và đ i t ng c a các l nh này là các ch ng “ nóng ”, nghĩa là cácị ườ ố ượ ủ ệ ứ ch ng khoán đang có s d th a hay thi u h t t m th i. ứ ự ư ừ ế ụ ạ ờ - Ví d v l nh th tr ngụ ề ệ ị ườ : Sổ l nh cệ ổ phi uế ABC nh sau:ư KL Mua Giá mua Giá bán KL Bán 5000 MP 120 1000 121 2000 K t quế ả kh p l nh:ớ ệ - 3000 c phi u đ c kh p trong đó 1000 c phi u kh p v i giá 120 và 2000 cổ ế ượ ớ ổ ế ớ ớ ổ phi u đ c kh p v i giá 121ế ượ ớ ớ - 2000 chuy n thành l nh LO mua t i m c giá 122.ể ệ ạ ứ 2. L nh gi i h n (limit order)ệ ớ ạ a. Khái ni mệ : Là lo i l nh giao d ch mà nhà đ u t đ t l nh đ a ra m t m c giá mua hay bánạ ệ ị ầ ư ặ ệ ư ộ ứ có th ch p nh n đ c. L nh gi i h n mua ch ra m c giá cao nh t mà nhà đ uể ấ ậ ượ ệ ớ ạ ỉ ứ ấ ầ t có th mua còn l nh gi i h n bán ch ra m c giá th p nh t mà nhà đ u t cóư ể ệ ớ ạ ỉ ứ ấ ấ ầ ư th bán.ể M t l nh gi i h n thông th ng không đ c th c hi n ngay, do đó nhà đ u tộ ệ ớ ạ ườ ượ ự ệ ầ ư ph i xác đ nh th i gian cho phép đ n khi có l nh h y b . Trong kho ng th iả ị ờ ế ệ ủ ỏ ả ờ gian l nh gi i h n ch a đ c th c hi n, nhà đ u t có th thay đ i m c gi iệ ớ ạ ư ượ ự ệ ầ ư ể ổ ứ ớ h n. Khi h t th i gian đã đ nh, l nh ch a đ c th c hi n ho c th c hi n ch aạ ế ờ ị ệ ư ượ ự ệ ặ ự ệ ư đ s h t giá tr .ủ ẽ ế ị - Ví d v l nh gi i h nụ ề ệ ớ ạ : Gi s b n dùng l nh gi i h n đ mua 1000 cả ử ạ ệ ớ ạ ể ổ phi u HAG v i m c giá gi i h n là 75000đ thì n u có ng i bán v i giá th pế ớ ứ ớ ạ ế ườ ớ ấ h n ho c b ng 75000đ thì l nh c a b n m i có th đ c kh p còn n u ch cóơ ặ ằ ệ ủ ạ ớ ể ượ ớ ế ỉ l nh bán HAG v i giá trên 75000đ thì l nh c a b n s không đ c kh p.ệ ớ ệ ủ ạ ẽ ượ ớ b. Phân lo i: ạ - L nh gi i h n phiên m c a (Limit-on-open-order)ệ ớ ạ ở ở ử Đây là m t lo iộ ạ l nh gi i h nệ ớ ạ dùng đ mua ho c bán m t lo iể ặ ộ ạ c phi uổ ế t iạ phiên m c a th tr ng n u m c giá th tr ng tho mãn các đi u ki n gi iở ử ị ườ ế ứ ị ườ ả ề ệ ớ h n. Lo i l nh này ch có hi u l c trong phiên giao d ch đ u tiên, sau đó nó sạ ạ ệ ỉ ệ ự ị ầ ẽ không còn hi u l c n a. Nh ng nhà đ u t tin r ng giá m c a là m c giá th cệ ự ữ ữ ầ ư ằ ở ử ứ ự hi n t t nh t th ng mu n đ t l nh gi i h n t i phiên m c a.ệ ố ấ ườ ố ặ ệ ớ ạ ạ ở ử Ví dụ: gi s b n là m t nhà đ u t đang n m trong tay 1000 c phi u c aả ử ạ ộ ầ ư ắ ổ ế ủ công ty ABC và mu n bán chúng vào phiên m c a th tr ng, tuy nhiên b nố ở ử ị ườ ạ cũng mu n ch c ch n r ng b n s nh n đ c ít nh t là 50$ trên m i c phi u.ố ắ ắ ằ ạ ẽ ậ ượ ấ ỗ ổ ế Khi đó b n nên đ t l nh gi i h n t i phiên m c a. N u trong phiên đ u tiênạ ặ ệ ớ ạ ạ ở ử ế ầ này, giá c phi u cao h n 50$, l nh c a b n s đ c th c hi n, nh ng n u m cổ ế ơ ệ ủ ạ ẽ ượ ự ệ ư ế ứ giá giao d ch trên th tr ng th p h n 50$/cp, l nh c a b n s b hu và b n sị ị ườ ấ ơ ệ ủ ạ ẽ ị ỷ ạ ẽ không ph i bán c phi u c a mình v i m c giá th p h n mong mu n.ả ổ ế ủ ớ ứ ấ ơ ố - L nh gi i h n phiên đóng c a:ệ ớ ạ ở ử Đây là m t d ngộ ạ l nh gi i h nệ ớ ạ đ mua ho c bán m t lo iể ặ ộ ạ c phi uổ ế t i m c giáạ ứ đóng c a n u m c giá này t t h n m c giá gi i h n, n u không đáp ng đ cử ế ứ ố ơ ứ ớ ạ ế ứ ượ các đi u ki n này thì l nh s b hu . Lo i l nh này là s m r ng c a l nhề ệ ệ ẽ ị ỷ ạ ệ ự ở ộ ủ ệ phiên đóng c a th tr ng (t c là l nh đ c th c hi n t i m c giá đóng c a). Doử ị ườ ứ ệ ượ ự ệ ạ ứ ử đó b ng cách đ t l nh gi i h n t i phiên đóng c a, b n có th giao d ch t i m cằ ặ ệ ớ ạ ạ ử ạ ể ị ạ ứ giá t t h n.ố ơ Có nhi u nhà đ u t đ u tin r ng giá đóng c a là giá t ng đ i t t vì kh iề ầ ư ề ằ ử ươ ố ố ố l ng giao d ch vào phiên cu i khá cao và th ng th c hi n giao d ch thông quaượ ị ố ườ ự ệ ị l nh phiên đóng c a (market-on-close order). Tuy nhiên n u đ t l nh này các nhàệ ử ế ặ ệ đ u t v n có nguy c ph i ti n hành các giao d ch t i m c giá mà h khôngầ ư ẫ ơ ả ế ị ạ ứ ọ mong mu n. Vì th b ng vi c đăt m t l nh gi i h n t i phiên đóng c a, các nhàố ế ằ ệ ộ ệ ớ ạ ạ ử đ u t có th tránh đ c r i ro này. ầ ư ể ượ ủ Ví dụ: n u b n th c hi n m t l nh mua gi i h n t i phiên đóng c a, s l ngế ạ ự ệ ộ ệ ớ ạ ạ ử ố ượ là 100 c phi u c a công ty ABC v i m c giá 52.05 $, m c giá vào cu i ngàyổ ế ủ ớ ứ ứ ố giao d ch là 50$, nh v y l nh c a b n có th đ c th c hi n, tuy nhiên n uị ư ậ ệ ủ ạ ể ượ ự ệ ế m c giá này tăng t i 54$ thì l nh c a b n s b hu và b n s không ph i muaứ ớ ệ ủ ạ ẽ ị ỷ ạ ẽ ả v i m c giá cao h n mong mu n.ớ ứ ơ ố c. u đi m:Ư ể Giúp nhà đ u t d tính đ c m c l i ho c l khi giao d ch đ c th c hi nầ ư ự ượ ứ ờ ặ ỗ ị ượ ự ệ d. Nh c đi m:ượ ể - Có th ph i nh n r i ro do m t c h i đ u t , đ c bi t là trong tr ng h p giáể ả ậ ủ ấ ơ ộ ầ ư ặ ệ ườ ợ th tr ng b xa m c giá gi i h n (ngoài t m ki m soát c a nhà đ u t )ị ườ ỏ ứ ớ ạ ầ ể ủ ầ ư - Trong m t s tr ng h p, l nh gi i h n không đ c th c hi n ngay c khi giáộ ố ườ ợ ệ ớ ạ ượ ự ệ ả gi i h n đ c đáp ng vì không đáp ng đ c các nguyên t c u tiên trongớ ạ ượ ứ ứ ượ ắ ư kh p l nh.ớ ệ 3. L nh d ngệ ừ a. Khái ni m:ệ L nh d ng là lo i l nh đ c bi t đ đ m b o cho các nhà đ u t có th thu l iệ ừ ạ ệ ặ ệ ể ả ả ầ ư ể ợ nhu n t i m t m c nh t đ nh (b o v l i nhu n) và phòng ch ng r i ro trongậ ạ ộ ứ ấ ị ả ệ ợ ậ ố ủ tr ng h p giá ch ng khoán chuy n đ ng theo chi u ng c l i.ườ ợ ứ ể ộ ề ượ ạ b. Đ c đi m: ặ ể - Trong l nh d ng nhà đ u t xác đ nh m t m c giá c th , giá đó g i là giáệ ừ ầ ư ị ộ ứ ụ ể ọ d ng.ừ - Khi l nh đ c chuy n đ n nhà môi gi i, n u giá th tr ng ch a đ t t i m cệ ượ ể ế ớ ế ị ườ ư ạ ớ ứ giá d ng thì l nh ch a đ c th c hi n, ng i ta g i l nh đang tr ng tháiừ ệ ư ượ ự ệ ườ ọ ệ ở ạ “Treo”. - Sau khi đ t l nh, n u giá th tr ng đ t t i m c qua m c giá d ng thì l nhặ ệ ế ị ườ ạ ớ ứ ứ ừ ệ d ng s tr thành l nh th tr ng. L nh d ng tr thành l nh th tr ng khi giáừ ẽ ở ệ ị ườ ệ ừ ở ệ ị ườ ch ng khoán b ng ho c v t m c giá n đ nh trong l nh – giá d ng. L nh d ngứ ằ ặ ượ ứ ấ ị ệ ừ ệ ừ th ng đ c dùng cho các nhà đ u t chuyên nghi p và không có s b o đ mườ ượ ầ ư ệ ự ả ả nào cho giá th c hi n s là giá d ng. Nh v y, l nh d ng khác l nh gi i h n ự ệ ẽ ừ ư ậ ệ ừ ệ ớ ạ ở ch , l nh gi i h n đ m b o đ c th c hi n v i giá gi i h n ho c t t h n.ỗ ệ ớ ạ ả ả ượ ự ệ ớ ớ ạ ặ ố ơ c. Phân lo i:ạ * L nh d ng đ bánệ ừ ể - Khái ni m: là lo i d ng trong đó khách hàng đ a ra m t m c giá d ng đệ ạ ừ ư ộ ứ ừ ể bán ch ng khoán n u giá th tr ng bi n đ ng gi m đ t ho c th p h n m c giáứ ế ị ườ ế ộ ả ạ ặ ấ ơ ư d ng thì ngay l p t c l nh đ c kích ho t, nhà môi gi i ph i bán ch ng khoánừ ậ ứ ệ ượ ạ ớ ả ứ ngay cho khách hàng - Đ c đi m: luôn đ t giá th p h n giá th tr ng c a m t ch ng khoán mu nặ ể ặ ấ ơ ị ườ ủ ộ ứ ố bán. - Áp d ng: l nh d ng đ bán đ c s d ng đ b o v l i ích hay h n chụ ệ ừ ể ượ ử ụ ể ả ệ ợ ạ ế thua l c a nhà đ u t th c hi n ph ng sách mua ch ng khoán n m gi sau đóỗ ủ ầ ư ự ệ ươ ứ ắ ữ bán ch ng khoán đ thu l i (mua tr c bán sau) ứ ể ờ ướ VD: Khách hàng mua 100 c ph n v i giá 12 ngàn đ ng/c ph n. Sau m t th iổ ầ ớ ồ ổ ầ ộ ờ gian giá c phi u này lên t i 20 ngàn đ ng/c ph n. Khách hàng ch a mu n bánổ ế ớ ồ ổ ầ ư ố vì ông ta cho r ng giá còn tăng n a. Nh ng đ đ phòng tr ng h p giá khôngằ ữ ư ể ề ườ ợ tăng mà l i gi m, khách hàng này đ t l nh d ng v i ng i đ i di n công tyạ ả ặ ệ ừ ớ ườ ạ ệ ch ng khoán đ bán v i giá 19 ngàn đ ng/c ph n ch ng h n. N u th c t giáứ ể ớ ồ ổ ầ ẳ ạ ế ự ế c phi u đó không tăng mà l i gi m thì giá c phi u đó gi m t i 19 ngàn, ng iổ ế ạ ả ổ ế ả ớ ườ môi gi i s bán cho ông taớ ẽ *L nh d ng đ muaệ ừ ể - Khái ni m: là lo i l nh trong đó khách hàng đ a ra m t m c giá d ng đệ ạ ệ ư ộ ứ ừ ể mua ch ng khoán.N u giá th tr ng bi n đ ng tăng đ t ho c v t qua m c giáứ ế ị ườ ế ộ ạ ặ ượ ư d ng thì ngay l p t c đ c kích ho t, nhà môi gi i ph i mua ch ng khoán vàoừ ậ ứ ượ ạ ớ ả ứ ngay cho khách hàng. - Đ c đi m: luôn d t giá cao h n giá th tr ng c a ch ng khoán c n mua.ặ ể ặ ơ ị ườ ủ ứ ầ - Áp d ng: l nh này đ c dùng đ nh m b o v l i ích hay h n ch s thuaụ ệ ươ ể ằ ả ệ ợ ạ ế ự l c a các nhà đ u t th c hi n ph ng sách bán tr c mua sau(kinh doanh bánỗ ủ ầ ư ự ệ ươ ươ kh ng) ố VD: Ch ng h n khách hàng vay c a công ty ch ng khoán m t s cẳ ạ ủ ứ ộ ố ổ ph n và bán đi v i giá 30 ngàn đ ng/c ph n v i hy v ng giá c phi u gi mầ ớ ồ ổ ầ ớ ọ ổ ế ả xu ng t i 20 ngàn đ ng/ c ph n, ông ta s mua đ tr . Nh ng đ đ phòngố ớ ồ ổ ầ ẽ ể ả ư ể ề tr ng h p giá c phi u không gi m mà l i tăng, khách hàng đó đ t m t l nhườ ợ ổ ế ả ạ ặ ộ ệ d ng đ mua v i giá 35 ngàn đ ng. Khi giá lên t i 35 ngàn đ ng, ng i môi gi iừ ể ớ ồ ớ ồ ườ ớ s mua c phi u đó cho ông ta và ông ta đã gi i h n s thua l c a mình m cẽ ổ ế ớ ạ ự ỗ ủ ở ứ 5 ngàn đ ng / c ph n.ồ ổ ầ d. Các cách s d ng l nh d ng:ử ụ ệ ừ * S d ng l nh d ng có tính ch t b o v :ử ụ ệ ừ ấ ả ề - B o v ti n l i c a ng i kinh doanh trong th ng v đã th c hi nả ệ ề ờ ủ ườ ươ ụ ự ệ B o v ti n l i c a ng i bán trong th ng v bán kh ng.ả ệ ề ờ ủ ườ ươ ụ ố VD: Ông B th y giá th tr ng c a c phi u acb là 100.000 đ ng/c phi u vàoấ ị ườ ủ ổ ế ồ ổ ế ngày 1/1. Ông nh n đ nh nó s gi m m nh trong t ng lai, nên đ n công tyậ ị ẽ ả ạ ươ ế ch ng khoán vay 2000 c phi u acb và ra l nh bán ngay, hi v ng trong th i gianứ ổ ế ệ ọ ờ t ng lai t i giá s h , khi đó ông B s mua l i đ tr công ty ch ng khoán. Giươ ớ ẽ ạ ẽ ạ ể ả ứ ả s t i ngày 5/1 giá c phi u acb h xu ng 82.000 đ ng, ông ta l nh cho công tyử ớ ổ ế ạ ố ồ ệ ch ng khoán mua 2000 c phi u acb đ tr n . Nh v y, ông ta kỳ v ng l iứ ổ ế ể ả ợ ư ậ ọ ờ 18.000 đ ng do chênh l nh giá mua bán. Nh ng đ đ phòng sau khi đã bánồ ệ ư ể ề kh ng giá c phi u acb l i không h mà l i tăng lên ông ra m t l nh d ng đố ổ ế ạ ạ ạ ộ ệ ừ ể mua 110.000 đ ng. Nghĩa là n u giá lên thì khi lên m c 110.000 đ ng l p t cồ ế ứ ồ ậ ứ nhà môi gi i ph i th c hi n mua vào t i S giao d ch đ không l quá 10.000ớ ả ự ệ ạ ở ị ể ỗ đ ng/c phi u.ồ ổ ế * S d ng l nh d ng có tính ch t phòng ng aử ụ ệ ừ ấ ừ - Phòng ng a thua l quá l n trong tr ng h p mua bán ngay.ừ ỗ ớ ườ ợ - Phòng ng a thua l quá l n trong tr ng h p bán tr c mua sau.ừ ỗ ớ ườ ợ ướ e. u nh c đi m:Ư ượ ể - u đi m: này là b n không c n ngày nào cũng ph i đ m t t i các bi n đ ngƯ ể ạ ầ ả ể ắ ớ ế ộ c a c phi u. ủ ổ ế - Nh c đi m: khi m c giá th tr ng đ t t i m c giá d ng đ ra thì l nh d ngượ ể ứ ị ườ ạ ớ ứ ừ ề ệ ừ s tr thành l nh th tr ng, nh ng m c giá mà t i đó l nh đ c th c hi n thìẽ ở ệ ị ườ ư ứ ạ ệ ựơ ự ệ có th khác r t nhi u so v i m c giá d ng này b i vì giá c thay đ i r t nhanhể ấ ề ớ ứ ừ ở ả ổ ấ chóng trong m t th tr ng đ y bi n đ ng nh hi n nay. Đ tránh các r i ro cóộ ị ườ ầ ế ộ ư ệ ể ủ th g p ph i đ i v i l nh d ng thì có th đ a ra l nh h n h p (stop-limitể ặ ả ố ớ ệ ừ ể ư ệ ỗ ợ order). 4. L nh d ng gi i h nệ ừ ớ ạ L nh d ng gi i h n là m t l nh k t h p c đ c tính c a l nh gi i h n (limitệ ừ ớ ạ ộ ệ ế ợ ả ặ ủ ệ ớ ạ order) và l nh d ng (stop order). L nh d ng gi i h n s đ c th c hi n m tệ ừ ệ ừ ớ ạ ẽ ượ ự ệ ở ộ m c giá c th sau khi giá th tr ng đ t t i m c giá d ng (stop price). Khi màứ ụ ể ị ườ ạ ớ ứ ừ giá th tr ng đ t t i m c giá d ng (stop price) thì l nh d ng gi i h n s trị ườ ạ ớ ứ ừ ệ ừ ớ ạ ẽ ở thành l nh gi i h n mua ho c bán m t lo i c phi u t i m c giá gi i h n ho cệ ớ ạ ặ ộ ạ ổ ế ạ ứ ớ ạ ặ m c giá t t h n. ứ ố ơ u đi m chính c a l nh d ng gi i h n là b n có th ki m soát m t cách chínhƯ ể ủ ệ ừ ớ ạ ạ ể ể ộ xác l nh c a b n s đ c th c hi n nh th nào. Tuy nhiên nh c đi m c a nóệ ủ ạ ẽ ượ ự ệ ư ế ượ ể ủ cũng gi ng v i nh c đi m c a các l nh gi i h n khác đó là l nh c a b n số ớ ượ ể ủ ệ ớ ạ ệ ủ ạ ẽ không đ c th c hi n n u nh lo i ch ng khoán mà b n đ nh mua hay bánượ ự ệ ế ư ạ ứ ạ ị không đ t đ c t i m c giá gi i h n (limit price). ạ ượ ớ ứ ớ ạ L nh d ng là l nh mà ch đ c th c hi n khi giá th tr ng c a ch ng khoánệ ừ ệ ỉ ượ ự ệ ị ườ ủ ứ đ t t i m t m c nh t đ nh. L nh gi i h n là l nh đ c th c hi n m c giá cạ ớ ộ ứ ấ ị ệ ớ ạ ệ ượ ự ệ ở ứ ụ th ho c là t t h n. V i vi c liên k t hai lo i l nh này thì m c đ chính xácể ặ ố ơ ớ ệ ế ạ ệ ứ ộ trong th c hi n các giao d ch c a các nhà đ u t s cao h n. Nh ng vì l nhự ệ ị ủ ầ ư ẽ ơ ư ệ d ng s ch đ c th c hi n m c giá th tr ng ngay sau khi giá th tr ng đ từ ẽ ỉ ượ ự ệ ở ứ ị ườ ị ườ ạ t i m c giá d ng (stop price) nên v n có kh năng l nh c a b n s đ c th cớ ứ ừ ẫ ả ệ ủ ạ ẽ ượ ự hi n không theo ý mu n vì th tr ng thay đ i r t nhanh chóng. L nh d ng gi iệ ố ị ườ ổ ấ ệ ừ ớ h n th ng đ c áp d ng đ i v i c phi u đ c mua bán trên sàn giao d ch h nạ ườ ượ ụ ố ớ ổ ế ượ ị ơ là t i th tr ng OTC. M t s nhà môi gi i s không ch p nh n th c hi n l nhạ ị ườ ộ ố ớ ẽ ấ ậ ự ệ ệ d ng gi i h n v i m t s lo i ch ng khoán, đ c bi t là ch ng khoán trên thừ ớ ạ ớ ộ ố ạ ứ ặ ệ ứ ị tr ng OTC.ườ Ví d : gi s r ng c phi u c a công ty XYZ đang đ c mua bán v i m c giáụ ả ử ằ ổ ế ủ ượ ớ ứ là 30đôla/c phi u và có m t nhà đ u t đã đ t l nh h n h p đ mua lo i cổ ế ộ ầ ư ặ ệ ỗ ợ ễ ạ ổ phi u này v i m c giá d ng là 35 đôla/c phi u và m c giá gi i h n là 37 đôla/ế ớ ứ ừ ổ ế ứ ớ ạ c phi u. n u nh c phi u c a công ty ABC l n trên m c giá 35 đôla/cp thìổ ế ế ư ổ ế ủ ệ ứ l nh c a b n s chuy n thành l nh gi i h n. Ch ng nào mà m c giá c a cệ ủ ạ ẽ ể ệ ớ ạ ừ ứ ủ ổ phi u này tr n th tr ng còn d i m c 37 đôla/cp thì l nh c a b n s đ cế ệ ị ườ ướ ứ ệ ủ ạ ẽ ượ th c hi n. Tuy nhiên n u nh m c giá này v t ng ng 37 đôla/cp thì l nh c aự ệ ế ư ứ ượ ưỡ ệ ủ b n s không đ c th c hi n n a. ạ ẽ ượ ự ệ ữ 5. L nh mệ ở: Là l nh có hi u l c vô h n. V i l nh này, nhà đ u t yêu c u nhà môi gi iệ ệ ự ạ ớ ệ ầ ư ầ ớ mua ho c bán ch ng khoán t i m c giá cá bi t và l nh có giá tr th ng xuyênặ ứ ạ ứ ệ ệ ị ườ cho t i khi h y b . ớ ủ ỏ 6. L nh s a đ iệ ử ổ : Là l nh do nhà đ u t đ a vào h th ng đ s a đ i m t n i dung và l nh g cệ ầ ư ư ệ ố ể ử ổ ộ ộ ệ ố đã đ t t tr c đó(giá, kh i l ng, mua hay bán…)l nh s a đ i ch đ c ch pặ ừ ướ ố ượ ệ ử ổ ỉ ượ ấ nh n khi l nh g c ch a đ c th c hi n.ậ ệ ố ư ượ ự ệ 7. L nh h y bệ ủ ỏ: Là l nh do khách hàng đ a vào h th ng đ h y b l nh g c đã đ t tr c.ệ ư ệ ố ể ủ ỏ ệ ố ặ ướ L nh h y b ch đ c th c hi n khi l nh g c ch a đ c th c hi n.ệ ủ ỏ ỉ ượ ụ ệ ệ ố ư ượ ự ệ II. Các lo i l nh đ c s d ng trong giao d ch ch ng khoán Vi t Namạ ệ ượ ử ụ ị ứ ở ệ hi n nayệ Hi n nay trên s giao d ch ch ng khoán Hà N i ch s d ng l nh gi i h n (LO)ệ ở ị ứ ộ ỉ ử ụ ệ ớ ạ còn trên sàn HoSE thì s d ng 3 lo i l nh là l nh gi i h n, l nh ATO và l nhử ụ ạ ệ ệ ớ ạ ệ ệ ATC. 1. L nh ATO :ệ L nh ATO (l nh giao d ch t i m c giá kh p l nh xác đ nh giá m c a) là l nhệ ệ ị ạ ứ ớ ệ ị ở ử ệ đ t mua ho c đ t bán ch ng khoán t i m c giá m c a. L nh ATO đ c uặ ặ ặ ứ ạ ứ ở ử ệ ượ ư tiên tr c l nh gi i h n trong khi so kh p l nh.ướ ệ ớ ạ ớ ệ L nh ATO đ c nh p vào h th ng giao d ch trong th i gian kh p l nh đ nhệ ượ ậ ệ ố ị ờ ớ ệ ị kỳ (hi n t i th i gian kh p l nh đ nh kỳ xác đ nh giá m c a là 8h30-8h45) xácệ ạ ờ ớ ệ ị ị ở ử đ nh giá m c a. L nh này s t đ ng b h y b sau th i đi m xác đ nh giá mị ở ử ệ ẽ ự ộ ị ủ ỏ ờ ể ị ở c a đ i v i l nh không đ c th c hi n ho c ph n l nh còn l i ch a đ c th cử ố ớ ệ ượ ự ệ ặ ầ ệ ạ ư ượ ự hi n.ệ Nhà đ u t l u ý, khi đ t l nh ATO trên các phi u l nh t i công ty ch ngầ ư ư ặ ệ ế ệ ạ ứ khoán, không c n ghi giá c th mà ghi ATO.ầ ụ ể - Ví d : S l nh c a c phi u ABC có giá tham chi u 10.000 đ ngụ ổ ệ ủ ổ ế ế ồ (1),(2),(3): th t l nh đ c nh p vào h th ngứ ự ệ ượ ậ ệ ố V i s l nh trên, l nh ATO dù vào sau l nh (1) bán 1.000 c phi u ABC giáớ ổ ệ ệ ệ ổ ế 9.900 đ ng, nh ng v n đ c u tiên kh p v i l nh mua 1.500 đ n v giáồ ư ẫ ượ ư ớ ớ ệ ơ ị ở 10.000 đ ng. L ng d bán 500 đ n v c a l nh ATO s t đ ng b hu b .ồ ượ ư ơ ị ủ ệ ẽ ự ộ ị ỷ ỏ Gi s l nh ATO trên ch bán v i kh i l ng 500 đ n v thì bên mua sau khiả ử ệ ỉ ớ ố ượ ơ ị kh p v n còn th a 1.000 đ n v và lúc này l nh (1) m i đ c kh p. Do l nh (1)ớ ẫ ừ ơ ị ệ ớ ượ ớ ệ vào h th ng tr c nên đ c u tiên giá t t và 1.000 đ n v s đ c kh p v iệ ố ướ ượ ư ố ơ ị ẽ ượ ớ ớ giá 10.000 đ ng. Kh năng mua đ c ho c bán đ c c a l nh ATO r t cao,ồ ả ượ ặ ượ ủ ệ ấ nh ng m c giá có th không có l i.ư ứ ể ợ 2. L nh ATCệ L nh ATC (l nh giao d ch t i m c giá kh p l nh xác đ nh giá đóng c a) làệ ệ ị ạ ứ ớ ệ ị ử l nh đ t mua ho c đ t bán ch ng khoán t i m c giá đóng c aệ ặ ặ ặ ứ ạ ứ ử . L nh ATC đ cệ ượ u tiên tr c l nh gi i h n trong khi so kh p l nh.ư ướ ệ ớ ạ ớ ệ L nh ATC đ c nh p vào h th ng giao d ch trong th i gian kh p l nh đ nh kỳệ ượ ậ ệ ố ị ờ ớ ệ ị đ xác đ nh giá đóng c a (10h30-10h45) . L nh ATC s t đ ng b h y b sauể ị ử ệ ẽ ự ộ ị ủ ỏ th i đi m xác đ nh giá đóng c a đ i v i l nh không đ c th c hi n ho c ph nờ ể ị ử ố ớ ệ ượ ự ệ ặ ầ l nh còn l i ch a đ c th c hi n.ệ ạ ư ượ ự ệ Trên sàn HoSE, trong đ t kh p l nh đ nh kỳ m c a (8h30-8.h45) thì ch có l nhợ ớ ệ ị ở ử ỉ ệ ATO và LO. Ti p đ n là th i gian kh p l nh liên t c (8h45-10h30) thì ch cóế ế ờ ớ ệ ụ ỉ l nh LO. Đ t kh p l nh đ nh kỳ đóng c a (10h30-10h45) thì ngoài l nh LO cònệ ợ ớ ệ ị ử ệ có thêm l nh ATC.ệ KL mua Giá mua Giá bán KL bán 1.500 10.000đ (3) ATO 2.000 (2) 9.900 đ ngồ 1.000 (1)