Trẻ nhẹ cân và trẻ ốm

TRẺ NHẸ CÂN VÀ TRẺ ỐMMục tiêuHiểu được sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho trẻ sanh nhẹ cânHiểu được tầm quan trọng của sữa mẹ đối với trẻ bệnh và trẻ vàng daCó thể giúp đỡ người mẹ có con sanh nhẹ cân hoặc con bệnh được nuôi bằng sữa mẹGiúp đỡ bà mẹ cho trẻ ăn bằng ly và muỗngSữa của bà mẹ sanh đủ tháng và sanh nonSữa của bà mẹ sanh non có nhiều proteine hơn sữa của trẻ đủ thángPhần lớn là protein kháng khuẩnTrẻ sanh non cần nhiều protein để tăng cân Sữa mẹ trong trường hợp sanh non thích hợp đối với trẻ non thángNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânTrong vài ngày đầu, trẻ có thể được nuôi ăn bằng đường tĩnh mạchNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânTrẻ có tuổi thai dưới 30 – 32 tuần thường cần nuôi ăn quan sonde dạ dày và thức ăn nên là sữa mẹ vắt raNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânBà mẹ có thể cho con mút ngón tay của mình hay cho bú mẹ qua sonde để kích thích hệ tiêu hoá của trẻ, kích thích phản xạ nút và giúp trẻ tăng cânNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânCho ăn qua đường miệng 2 giờ đầu sau sanh nếu có thể và lặp lại mỗi 2 – 3 giờ một lần để tránh nguy cơ hạ đường huyếtNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânĐặt trẻ nằm gần mẹ nếu có thể, tiếp xúc da kề daNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânVắt sữa mẹ ra ly và cho trẻ ăn bằng muỗngPhương pháp này có thể tạo thích thú cho trẻ và kích thích hệ tiêu hoá của trẻNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânTrẻ trên 32 tuần có thể bú mẹ được nếu trẻ khoẻMỗi lần bú mẹ có thể kéo dài hơn bình thườngKhông tách bé ra khỏi vú mẹ quá nhanhNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânHãy để trẻ ở lại bầu vú để trẻ có thể bú lại nếu trẻ muốnXen kẻ những lần cho bú mẹ là cho ăn bằng ly và muỗngNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânPhương pháp kangaroo có thể giúp tăng phản xạ prolactin, oxytocin và giúp trẻ có cảm giác ấm áp, ít tiêu tốn năng lượng, nhịp thở ổn định và dễ dàng thiết lập việc nuôi con bằng sữa mẹPhương pháp kangarooNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânĐảm bảo trẻ mút vú ở tư thế đúngTư thế tốt nhất để đặt trẻ nhẹ cân vào vú là Thân trẻ nằm ngang, bế trẻ bằng tay đối diện với bên vúTư thế dưới cánh tayNhững biện pháp nuôi trẻ nhẹ cânTiếp tục theo dõi và cân trẻ thường xuyên để đảm bảo trẻ nhận được đủ lượng sữa mẹ cần thiếtVàng da sớmMột lý do thường gặp làm cho trẻ ngưng bú mẹ là vàng daVàng da sớm trước 2 ngày đầu sau sanhVàng da thường gặp hơn và thường nặng hơn ở những trẻ không được nhận đủ sữa mẹVàng da sớmTrẻ cần được bú mẹ sớm sau sanh, đặc biệt là sữa nonSữa non có tác dụng sổ nhẹ, giúp tống phân su, bilirubin được bài tiết theo phân giúp giảm vàng daVàng da sớmĐôi khi có những chất trong sữa mẹ có thể gây vàng da, ít gặp, nhẹ và thường tự hết sau vài tuầnNếu trẻ vàng da kéo dài, cần kiểm tra cân nặng, dấu hiệu nhiễm trùng và gan toNếu trẻ khoẻ, bú tốt, tăng cân, gan không to, có thể do sữa mẹ, có thể tiếp tục bú mẹNgược lại, nguyên nhân không do sữa mẹ, trẻ cần được điều trịVàng da do tan máuBất đồng nhóm máu ABOVàng da nặng, bilirubin máu tăng cao >20%Trẻ cần được quang trị liệuVàng da do tan máuQuang trị liệu có thể làm mất nước, cần bù dịch.Lượng dịch tốt nhất là sữa mẹCó thể cho ăn bằng ly và muỗngMột số trường hợp khácTrẻ bị nhiễm khuẩn hô hấp hay nấm miệng làm khó bú, hay mất cảm giác ngon miệngMột số trường hợp khácTrẻ bệnh nặng hay phẫu thuật không ăn qua đường miệng đượcNuôi con bằng sữa mẹ khi trẻ ốmNếu ngưng bú mẹTrẻ nhận ít chất dinh dưỡng  sụt cânChậm hồi phụcThiếu thoải mái khi được bú mẹ trở lại hay từ chối bú mẹSữa mẹ có thể bị giảm điNếu tiếp tục bú mẹTrẻ nhận đủ chất dinh dưỡng  ít sụt cânHồi phục nhanh hơnĐược thoải mái khi bú mẹ Sữa mẹ tiếp tục tạo raHỗ trợ bú mẹ khi trẻ ốmKhi trẻ nằm việnCho mẹ cùng vào bệnh viện với trẻKhuyến khích cho bú thường xuyên nếu trẻ bú đượcTrẻ bị tiêu chảy càng phải tăng cường bú mẹHỗ trợ bú mẹ khi trẻ ốmTrẻ từ chối bú mẹVắt sữa, cho ăn bằng ly và muỗng hay qua sonde dạ dàyHỗ trợ bú mẹ khi trẻ ốmTrẻ không thể ăn qua đường miệngVắt sữa để duy trì nguồn sữaCho bú lại ngay khi có thểHỗ trợ bú mẹ trong những trường hợp đặc biệtTrường hợp sinh đôiHội chứng DownSứt môi, chẻ vòm hầuHỗ trợ bú mẹ trong những trường hợp đặc biệtTư thế dưới cánh tay cải tiến cho trẻ hở hàm ếchHỗ trợ bú mẹ trong những trường hợp đặc biệtTư thế ngồi, hai chân hai bênHỗ trợ bú mẹ trong những trường hợp đặc biệtTư thế bàn tay người vũ nữ có lợi đối với những trẻ bị dị tật gây yếu cơDành cho trường hợp sinh đôiLượng sữa cho trẻ không thể bú đượcCân nặng lớn hơn hay bằng 2500g: 150ml/kg/ngàyCân nặng dưới 2500g  60ml/kg/ngày đầu, mỗi ngày thêm 20ml cho tới khi đạt tổng lượng 200ml/kg/ngày.