Tăng tốc toàn diện PC - Phần 1

Với một chiếc máy tính ắt hẳn người dùng sẽ muốn tăng tốc toàn diện cho hệ thống để máy có thể khởi động được nhanh hơn, tốc độ xử lý các ứng dụng được tốt hơn,… Bài viết sẽ hướng dẫn bạn tăng tốc toàn diện cho hệ thống từ A đến Z thông qua những công việc có thể bạn biết hoặc cũng có thể bạn chưa biết Cập nhật BIOS Nâng cấp Bios của PC sẽ giúp những phần cứng bên trong của hệ thống có thể hoạt động với chất lượng tối ưu nhất. Nâng cấp Bios sẽ giúp cải thiện hiệu suất hoạt động, cập nhật các bản vá lỗi và thậm chí là trang bị thêm các tính năng mới. Để biết được thông tin của phiên bản Bios đang sử dụng, bạn có thể xem khi tiến hành khởi động hệ thống, trong Bios Setup hoặc sử dụng các phần mềm xem thông tin Bios chuyên dụng trên hệ điều hành đang sử dụng. Một khi xác định được phiên bản Bios đang sử dụng, bạn có thể truy cập trang chủ của hãng sản xuất để tải phiên bản cập nhật rồi tiến hành cập nhật cho Bios. Vô hiệu hóa các thiết bị không mong muốn Để đẩy nhanh tiến trình khởi động cho hệ thống bạn cần tiến hành tắt các thiết bị mà bạn không sử dụng đến. Chẳng hạn như card âm thanh, đồ họa tích hợp (nếu sử dụng card rời), vô hiệu các cổng kết nối,… Bạn có thể truy cập vào Bios Setup để thiết lập các tùy chọn. Bạn nên cẩn thận khi vô hiệu hóa các lựa chọn Còn nếu đang sử dụng Windows, bạn có thể sử dụng lệnh devmgmt.msc tại trình Run trong XP (hoặc Find trong Vista/7) và tiến hành tìm các thiết không dùng đến, nhấp chuột phải và chọn Disable để vô hiệu hóa nhằm tiết kiệm tài nguyên hệ thống. Tuy nhiên, bạn cần cẩn thận khi tiến hành tắt các lựa chọn vì nếu không rất có thể hệ thống của bạn sẽ không thể nào khởi động lại được. Nếu muốn chắc chắn, bạn có thể tìm kiếm thông tin về các lựa chọn này trên Internet sẽ rất hữu ích. Giảm bớt các thiết bị khởi động khi reboot Việc tối ưu hóa Bios sẽ có tác động rất lớn trong việc tăng tốc khởi động cho PC. Bạn có thể tắt tính năng kiểm tra bộ nhớ mở rộng, bật các chế độ QuickBoot hay FastBoot (có thể tên khác nhau) để tăng tốc thêm một chút ít. Tiếp tục, trong Bios Setup bạn có thể nhìn thấy các tùy chọn cho việc khởi động các thiết bị (trong lựa chọn Boot hoặc Startup>Boot menu tùy theo mainboard) với danh sách các thiết bị mà hệ thống xác định sẽ khởi động khi PC được khởi động. Hãy chắc chắn một điều rằng, ổ cứng của bạn sẽ có trong danh sách các thiết bị khởi động cùng hệ thống nhằm tránh lãng phí thời gian cho hệ thống kiểm tra các thiết bị. Nếu bạn không cần khởi động từ đĩa CD/DVD, bạn có thể vô hiệu hóa tính năng này đi và chỉ khi nào cần khởi động (thường chỉ sử dụng khi cài đặt lại hệ điều hành hoặc sử dụng các đĩa cứu hộ như LiveCD hay Hiren’s Boot mà thôi) thì hãy bật lên. Tắt tính năng kiểm tra thiết bị USB khi khởi động Nếu như bạn đang tiến hành kết nối một ổ đĩa USB với máy tính thì nó sẽ tự động xuất hiện trong danh sách các thiết bị cần được kiểm tra trước khi hệ thống được khởi động lấy thông tin từ ổ đĩa cứng trong máy. Chính vì vậy, điều này sẽ góp phần làm hệ thống bạn trở nên rùa bò hơn đôi chút. Và đối với một số Bios bây giờ, nó được trang bị tính năng có tên USB Mass Storage Delay sẽ giúp bạn kiểm soát việc kiểm tra này được tốt hơn. Điều này sẽ giúp bạn tăng con số kiểm tra thiết bị Bios trong thời gian lâu hơn nhằm tránh tình trạng kiểm tra thiết bị ngay trong thời gian khởi động máy. Còn nếu muốn vô hiệu hóa, không muốn khởi động từ các thiết bị kết nối qua cổng USB, bạn có thể giảm con số này đến mức thấp nhất vì khi đó, hệ thống bạn sẽ coi như bỏ lơ qua thiết bị kết nối cổng USB này. Overclock CPU Overclock CPU còn có một tên thân thiện đó chính là ép xung CPU cho phép CPU hoạt động với tốc độ nhanh hơn tốc độ thực của nó. Đây là một công việc được đánh giá cao khi nó có thể cho phép tốc độ CPU có thể hoạt động nhanh hơn từ 10 đến 20% tốc độ thực của CPU (và thậm chí còn có những cao thủ ép xung giúp nó vượt qua ngưỡng 20% này) trong vài phút làm việc. Mặc dù vậy, do tốc độ được nâng lên nên công việc này sẽ chứa đựng nhiều rủi ro khi mà nhiệt độ của CPU hay như điện áp sử dụng sẽ tăng nhanh (rất dễ quá tải). Bạn dĩ nhiên nếu bạn thích nâng cao hiệu quả hoạt động của CPU thì bạn cần phải đối mặt với rủi ro. Nếu muốn thử thách như vậy, trong Bios Setup, bạn có thể tìm trong tùy chọn thiết lập nâng cao trong menu Advanced). Và lúc thiết lập, bạn cần phải am hiểu kỹ trước những phần cứng mà mình đang sử dụng để điều chỉnh tốc độ được an toàn. OCCT là một trong những công cụ đắc lực hỗ trợ cho việc ép xung Một khi thực hiện được rồi, bạn có thể sử dụng đến công cụ như memtest86 + hay OCCT để đánh giá mức an toàn của hệ thống sau khi ép xung. Nếu thấy tốt, bạn có thể nhờ đến những công cụ này điều chỉnh tăng tần số hoạt động lên thêm một chút và xem những gì sẽ xảy ra, hoặc bạn cũng có thể tăng/giảm mức điện áp cung cấp cho các thành phần khác (các thông số như VCore, memory voltage) để tăng tốc độ, nhưng điều này cũng có nghĩa các thành phần khác cũng tham gia vào cuộc chơi ép xung này nên không tránh bị ảnh hưởng. Nếu muốn am hiểu về các kỹ năng ép xung, bạn có thể tham khảo từ các diễn đàn chuyên ép xung. Chẳng hạn diễn đàn nổi tiếng về phần cứng cũng như ép xung ở Việt Nam như: hay ở nước ngoài như là những diễn đàn bạn nên ghé qua đôi chút. Bạn cần kiểm tra các chế độ hỗ trợ ép xung được bật Và để ép xung CPU một cách an toàn, nếu bạn đang sử dụng hệ thống CPU Core 2 Duo hay Core i7 thì bạn cần kiểm tra trong Bios Setup đảm bảo rằng các chế độ như Intel Dynamic Acceleration hay Turbo Mode đều đã được bật. Tuy nhiên, nếu bạn vô hiệu hóa chúng thì việc ép xung trong môi trường hệ điều hành sẽ được diễn ra dễ dàng hơn một chút. Lau sạch bụi cho các quạt của laptop Theo thời gian hoạt động, các quạt của laptop sẽ bị bụi bám vào. Điều này sẽ khiến hệ thống của bạn dễ bị treo do quá nóng hay như pin bị tiêu hao năng lượng nhiều hơn do quạt phải hoạt động công suất lớn hơn trong khi tốc độ lại không đạt tối đa. Và khi tiến hành lau sạch bụi bẩm bám trên các cánh quạt sẽ giúp nó chạy nhanh hơn giúp CPU hoạt động được mát mẻ hơn tạo điều kiện cho hệ thống chạy dĩ nhiên sẽ nhanh hơn. Điều này trên một máy tính để bàn cũng tương tự. Tăng tốc độ đồ họa Ép xung card đồ họa sẽ giúp hệ thống xử lý đồ họa được nhanh hơn. Và tùy theo card đồ họa mà chúng trang bị cho bạn nhiều khả năng ép xung khác nhau. Chẳng hạn với hệ thống đồ họa của Nvidia, bạn có thể click chuột phải trên desktop, chọn Nvidia Control Panel>Adjust GPU settings, chọn Custom clock frequencies và tìm đến mục Core bus and memory bus để thay đổi các con số phù hợp nhất. Và dĩ nhiên cũng giống như ép xung CPU, bạn cũng phải đối diện với nhiều rủi ro trong việc ép xung card đồ họa. Nếu bạn đã cảm thấy hệ thống ổn định, bạn có thể yên tâm với những thiết lập của mình, còn nếu không, hãy hiệu chỉnh lại gấp. Đối với các card của ATI, bạn có thể tham khảo hướng dẫn bằng tiếng Anh tại đây Nếu muốn việc tăng tốc độ họa được an toàn thì bạn có thể tận dụng thiết lập đáng giá ở một số Bios thời nay đó chính là thiết lập PEG link mode. Tuy nhiên, cũng như CPU chế độ này chỉ cho phép ép card đồ họa lên một mức nhỏ làm hạn chế việc ép xung mức độ cao hơn đối với những ai cần nhu cầu ép xung lớn. Tối ưu hóa bộ nhớ Ram Để thiết lập việc giảm thiểu sự chậm chễ khi lấy thông tin bộ nhớ từ Ram, bình thường Bios sẽ thiết lập thông số giá trị là By SPD, có nghĩa là nó sẽ lấy những giá trị mặc định mà bộ nhớ Ram trang bị cho bạn. Tuy nhiên, tại đây bạn có thể thay đổi các giá trị là Disabled hay User defined tùy thuộc ý thích của bạn. Để thực hiện, bạn tìm đến lựa chọn CAS Latency và thiết lập. Sau khi thiết lập, bạn hãy khởi động lại hệ thống xem có vấn đề gì xảy ra hay không. Nếu không thấy gì nghĩa là bạn vẫn có thể làm hơn. Cứ thế cho đến khi hệ thống bị treo thì có nghĩa nó phải dừng lại con số trước khi hệ thống bị treo là được. Hiệu chỉnh BIOS Nếu bạn muốn hiệu chỉnh tăng tốc card đồ họa thông qua một công cụ hỗ trợ của hãng card đồ họa đó, bạn có thể nhờ đến công cụ của mvktech để chỉnh sửa thông số Bios với tên Nibitor (tải về tại đây). Sau khi tải về và khởi động nó, bạn truy cập theo đường dẫn Tools>Read BIOS>Select device và chọn OK. Sau đó nhấp chuột vào chọn Tools>Read BIOS>Read into Nibitor để bắt đầu thử nghiệm. Tuy nhiên, bạn không thể thay đổi các thông số quạt trong bảng điều khiển. Và khi đã chấp nhận các thay đổi, bạn có thể nhấn vào File>Save để lưu lại tiến trình. Ngưng kết nối Internet không cần thiết Một trong những điểm nổi bật ở Windows Vista chính là khả năng chơi đa phương tiện của công cụ này một cách tuyệt vời nhờ vào một tính năng có tên là throttling mechanism. Tính năng này cho phép đảm bảo rằng CPU có thể phân phối đều tài nguyên cho các phương tiện đa truyền thông. Tuy nhiên, khi bạn tiến hành ngừng một bản nhạc hoặc bỏ qua một đoạn video nào đó, tính năng này sẽ phải mất một thời gian để lấy lại nguồn tài nguyên cung cấp cho quá trình chơi đa phương tiện. Chính vì lẽ đó, bạn có thể giảm thời gian chuyển đổi việc phân phối tài nguyên này một cách dễ dàng bằng cách sau: Truy cập theo đường dẫn HKEY_LOCAL_MACHINE \ SOFTWARE \ Microsoft \ Windows NT \ CurrentVersion \ Multimedia \ SystemProfile và tạo một giá trị DWORD mới có tên NetworkThrottlingIndexValue nếu chưa có. Tại đây, bạn gán cho nó giá trị từ 1 đến 70 (mặc định giá trị này là 10) hoặc FFFFFFFF để vô hiệu hóa hoàn toàn. Tăng tốc cho card tích hợp GMA Hiện nay, nhiều máy tính xách tay cũng như máy để bàn sử dụng chip đồ họa tích hợp của Intel là Graphics Media Accelerator (GMA) được xem là khá chậm cho hầu hết các trò chơi hay các ứng dụng đồ họa. Và hiện dù có những GMA có thể được nâng cao hiệu quả bằng cách ép xung nhưng chúng hoạt động không thực sự ổn định. Tuy nhiên, có một công cụ thực hiện việc này rất tốt cho phép tăng tốc độ đồ họa của GMA mà theo quảng cáo có thể lên đến 2.4 lần nhưng không thay đổi điện áp cũng như ảnh hưởng đến tính ổn định của hệ thống đó chính là GMABooster. Bạn có thể tham khảo và tải về để sử dụng công cụ này về tại địa chỉ Vô hiệu hoá chế độ HDD Acoustic Hiện nay, một số BIOS được chứa các thiết lập giúp cho ổ cứng của bạn chạy nhẹ nhàng hơn. Điều này sẽ giúp âm thanh phát ra rất êm ái và tuyệt vời, nhưng tiếc rằng nó lại ảnh hưởng một cách tiêu cực đến hiệu suất của hệ thống. Nếu như bạn là một người quan tâm đến việc tăng hiệu suất làm việc của hệ thống thay vì giảm tiếng ồn thì bạn nên vô hiệu hóa tính năng được xem là có ích này của một số hệ thống Bios đời mới nói trên. Bạn hãy truy cập vào Bios setup xem có một thiết lập nào tương tự như HDD Acoustic mode chẳng hạn (xuất hiện trên mục Performance của máy Dell) và chọn giá trị Performance thay vì giá trị Quiet Các ổ cứng ngày nay hoạt động cũng khá êm rồi Tăng cường bộ nhớ cache Windows Vista sẽ thực hiện ghi dữ liệu của ổ cứng thông qua bộ nhớ đệm (cache). Điều này sẽ giúp việc ghi dữ liệu của ổ cứng được hiệu quả hơn cũng như cải thiện hiệu suất làm việc. Và bạn có thể tiến hành tăng bộ nhớ đệm này để giúp hệ thống làm việc nhanh hơn nữa bằng cách sau: Chạy lệnh devmgmt.msc trong hộp thoại Find. Hộp thoại hiện ra, bạn tìm nhánh Disk Drives và nhấp chuột phải, chọn Properties>Policies và đánh dấu chọn trước mục Enable advanced performance. Với lựa chọn này, kể từ giờ trở đi Windows sẽ sử dụng bộ nhớ cache lớn hơn giúp việc ghi dữ liệu nhanh hơn. Tuy nhiên, điều này sẽ khiến cho ổ cứng có nguy cơ mất dữ liệu khi gặp sự cố mất điện được tăng cao. Sử dụng (hoặc không) tính năng ReadyBoost Windows Vista có thể sử dụng điểm nổi bật ở việc tốc độ cao của ổ đĩa USB flash làm bộ nhớ cache với mục đích cải thiện hiệu suất. Nếu muốn biết USB có hỗ trợ ReadyBoost hay không, bạn hãy cắm nó vào một cổng USB và sau đó, một cảnh báo yêu cầu bạn xác nhận việc sử dụng tính năng này hiện ra và hãy chấp nhận nó, đó nghĩa là USB bạn hỗ trợ tính năng này rồi. Nếu không thấy hiện thông báo gì, bạn hãy cứ thử qua thao tác này, đó là click chuột phải vào biểu tượng ổ đĩa và chọn Properties. Nếu tính năng này tồn tại, bạn sẽ thấy một thẻ tab có tên ReadyBoost. Hãy bấm vào tab này và chọn Use this device rồi chọn khoảng trống muốn Windows sử dụng làm bộ nhớ đệm. Xong nhấn OK xác nhận. Ngoài ra, nếu bạn không quan tâm đến việc sử dụng ReadyBoost, hãy tắt nó đi để tiết kiệm một phần nào nguồn tài nguyên quý giá của hệ thống. Để thực hiện, hãy chạy lệnh services.msc trong hộp Find, bấm đúp chuột vào lựa chọn ReadyBoost và chọn Stop và ở mục Startup type chọn Disabled. Tránh sóng Wifi Đôi khi nếu bạn đang sử dụng mạng Wifi mà thấy tự nhiên sóng chậm đi, hãy kiểm tra lại vì có khi người hàng xóm của bạn cũng sử dụng Wifi với kênh thiết lập như của bạn. Bạn có thể nhờ các công cụ có tên Inssider hay Vistumbler để kiểm tra điều này. Và nếu bạn phát hiện hàng xóm mình cũng sử dụng sóng Wifi, muốn tránh sóng này hãy thiết lập kênh sử dụng của mình thay đổi từ 11 (mặc định) xuống kênh 6 chẳng hạn để tránh sóng Wifi kia đi. Hãy thử dùng thẻ CompactFlash Một thẻ nhớ CompactFlash sẽ có tốc độ xử lý dữ liệu cao hơn nhiều so với một ổ đĩa USB Flash. Chẳng hạn với thẻ nhớ SanDisk Extreme IV CompactFlash thì tốc độ truy xuất dữ liệu của thẻ này có thể lên đến 40MB/s, nhanh gấp 2 lần so với những gì bạn từng thấy ở tốc độ của ổ đĩa USB. CompactFlash cũng có khả năng tương thích với tính năng ReadyBoost cũng như có nhiều cải tiến trong khả năng hoạt động Tốc độ truy xuất của CompactFlash có thể nhanh gấp đôi so với USB Format lại ổ đĩa USB của bạn Nếu bạn làm việc với ổ đĩa USB thay vì sử dụng một thẻ nhớ CompactFlash thì bạn hãy chắc chắn rằng ổ USB của bạn đang làm việc với một định dạng hệ thống tập tin tốt nhất. Đừng nên nghĩ NTFS là một định dạng mới sẽ cho hiệu suất hoạt động tốt nhất, nó chỉ tăng cường tính bảo mật hơn so với định dạng trước đó mà thôi. FAT32 cũng khá tốt, nhưng nếu bạn sử dụng Vista, định dạng exFAT mới hơn được xem là tốt nhất hiện nay. Để tiến hành format trở lại, bạn nhấp chuột phải vào ổ đĩa, chọn Format và lựa chọn định dạng format là FAT32 hoặc exFAT trong danh sách File System list. Bạn có thể xem bản so sánh về 3 định dạng NTFS, FAT32 và exFAT một cách chi tiết, qua đó thấy được ưu và nhược của từng định dạng mà bạn quyết định lựa chọn. Tối ưu tính năng DRDY DRDY (Device Ready) là một tính năng khá hay trong BIOS cho phép hệ thống có thể tự động cấu hình nhận biết các thiết bị IDE hoặc SATA. Thông thường, lựa chọn này sẽ nằm trong mục Optimise của BIOS, bạn có thể tăng giá trị thiết lập của thông số DRDY lên cao hơn nhằm cải thiện hiệu suất cho hệ thống một chút. Tuy nhiên điều này cũng có nghĩa việc đối mặt với các lỗi nguy cơ mất dữ liệu sẽ cao hơn, do đó bạn nên cẩn thận khi muốn đối mặt với những rủi ro này.