Tài liệu tập huấn Tăng cường sự tham gia của người dân vào quá trình lập kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội cấp xã/phường
Quá trình chuẩn bị
a) Thiết lập Nhóm lập kế hoạch: Xác định thành phần và phân
công nhiệm vụ cho các thành viên:
Trưởng nhóm là người chịu trách nhiệm điều hành quá trình
lập kế hoạch, chủ trì các cuộc họp có liên quan và chỉnh sửa
bản kế hoạch lần cuối;
Các thành viên: Dự thảo các phần kế hoạch có liên quan đến
ban, ngành do mình phụ trách.
b) Dự kiến thời gian cho các bước lập kế hoạch: Nêu rõ các bước
lập kế hoạch sẽ được tiến hành trong tuần nào của tháng nào.
15 trang |
Chia sẻ: linhmy2pp | Ngày: 11/03/2022 | Lượt xem: 258 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Tài liệu tập huấn Tăng cường sự tham gia của người dân vào quá trình lập kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội cấp xã/phường, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
Dự án “Thúc đẩy quản lý cộng đồng tại Việt Nam - PCM”
-----------------
Nhà tài trợ: Cơ quan hợp tác và phát triển Thụy Sỹ (SDC)
Đơn vị thực hiện dự án: Trung tâm hỗ trợ phát triển vì Phụ nữ và Trẻ em (DWC)
TÀI LIỆU TẬP HUẤN
Tăng cường sự tham gia của
người dân vào quá trình lập kế
hoạch phát triển kinh tế-xã hội
cấp xã/phường
- Năm 2013 -
2
Mục lục
MỤC TIÊU KHÓA TẬP HUẤN .......................................................... 3
NỘI DUNG CỦA BẢN KẾ HOẠCH THEO KHUNG LÔGÍC .............. 3
TĂNG CƯỜNG SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN VÀO QUÁ
TRÌNH LẬP KẾ HOẠCH ................................................................... 7
Các mong đợi ................................................................................. 7
Quá trình chuẩn bị .......................................................................... 7
Các bước lập kế hoạch .................................................................. 8
Bước 1: Hội nghị đánh giá nhu cầu và tiềm năng. .......................... 8
Bước 2: Họp phân công viết bản “Dự thảo kế họach” .................... 9
Bước 4: Họp chỉnh sửa bản «Dự thảo kế họach» ........................ 10
Bước 5: Hội nghị tiếp xúc cử tri – Thôn, tổ góp ý bản «Dự thảo kế
họach» đã chỉnh sửa. ................................................................... 11
Bước 6: Hội nghị thông qua bản «Dự thảo kế họach». ................ 12
Phụ lục 1: Kế hoạch phát triển kinh tế văn hoá xã hội năm 2010
phường Trường Thi –TP Nam Định ............................................. 13
3
MỤC TIÊU KHÓA TẬP HUẤN
Sau khoá tập huấn, các tham dự viên sẽ:
Hiểu sâu các khái niệm cơ bản trong Bản kế hoạch được xây
dựng theo Khung lô gíc;
Hiểu ý nghĩa của các bước lập kế hoạch có sự tham gia;
Biết cách áp dụng các bước lập kế hoạch có sự tham gia vào xây
dựng bản kế hoạch phát triển kinh tế xã hội hàng năm tại cấp
phường/xã;
NỘI DUNG CỦA BẢN KẾ HOẠCH THEO KHUNG LÔGÍC
Bản kế hoạch theo khung logic phải có các mục tiêu rõ ràng
trong năm kế hoạch, có các kết quả/đầu ra cụ thể và có các họat
động chính nhằm đạt được kết quả/đầu ra.
Các mục tiêu và kết quả/đầu ra phải được đo đạc bằng các chỉ
số/chỉ tiêu cụ thể.
Các mục tiêu cụ thể: khẳng định về các thay đổi cần đạt được trong
năm kế hoạch.
Mục tiêu được viết dưới dạng một quá trình tạo ra sự thay đổi trong
năm kế hoạch so với năm trước như: tăng cường, cải thiện,
nâng cao, giảm thiểu, xóa bỏ
4
Đầu ra/kết quả: các đóng góp cần thiết, các sản phẩm hay dịch vụ
cần tạo ra trong năm kế hoạch để đạt được các mục tiêu đã đề ra
trong bản kế hoạch. Kết quả có được là nhờ việc thực hiện các hoạt
động trong năm kế họach.
Đầu ra/kết quả được viết dưới dạng hoàn thành, ví dụ, một nhà văn
hóa sẽ được xây dựng xong; một con đường từ A đến B sẽ được
hoàn thành; sổ đỏ (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) sẽ được
trao tận tay các hộ dân trong xã v.v ...
Các hoạt động: là các hành động cụ thể phải thực hiện trong năm
kế hoạch để tạo ra các kết quả/đầu ra dự kiến.
Các hoạt động được viết bắt đầu bằng các động từ: ví dụ, tổ chức
tập huấn về. ; ký kết các hợp đồng về, tổ chức họp dân để bàn
về việc.
Trình tự các hoạt động trong năm cần được thể hiện theo sơ đồ
Gantt để việc thực hiện và theo dõi, giám sát được dễ dàng.
Các chỉ số và chỉ tiêu cần đạt :
Chỉ số là thước đo định lượng hoặc định tính mức độ đạt được của
mục tiêu và kết quả,.
Đo định lượng: có thể cân, đo, đong, đếm và thể hiện bằng
con số cụ thể, ví dụ, năng suất lúa đo bằng tấn/ha hoặc tạ/sào,
hộ nghèo trong tổ,thôn đo bằng tỷ lệ % hộ nghèo/tổng số hộ
dân của tổ,thôn
5
Đo định tính: không đo được trực tiếp mà phải đo gián tiếp
bằng các phương pháp khác nhau, ví dụ, muốn đo sự hiểu biết
của người dân về một chính sách nào đó thì phải phỏng vấn
một số người dân xem họ hiểu chính sách đó như thế nào
Chỉ tiêu là mức thấp nhất mà chỉ số phải đạt được trong năm kế
hoạch, ví dụ, ít nhất 70% số hộ dân trong thôn có nhà vệ sinh hợp
tiêu chuẩn; ít nhất 90% số hộ trong xã được nhận sổ đỏ.
Một chỉ số/chỉ tiêu phải đạt các tiêu chuẩn thông minh (SMART), tức
là phải:
Cụ thể (Specific);
Đo đạc được với kỹ thuật sẵn có (Measurable);
Đạt được, có tính khả thi (Achievable);
Hợp lý, có liên quan đến mục tiêu hay kết quả
(Relevant);
Có thời hạn (Time bound) – phải đạt được trong năm kế
hoạch.
6
Sơ đồ Gantt: Phân bố thời gian thực hiện các họat động trong năm
kế hoạch
Hoạt động
Các quý trong năm kế họach
Quý 1 Quý 2 Quý 3 Quý 4
Các hoạt động để đạt kết quả 1
1. Xây dựng Nhà văn hóa thôn A
2. Xây dựng mương nội đồng thôn B
3.....
Các hoạt động để đạt kết quả 2
1. Tổ chức 02 khóa tập huấn nâng cao
năng lực cho cán bộ Bộ phận một
cửa
xx
2. Cấp phát sổ đỏ cho các hộ dân x
2. Tổ chức diễn đàn về vệ sinh an toàn
thực phẩm cho các hộ kinh doanh ăn
uống.....
X
3. .....
Bài tập nhóm:
1. Mỗi nhóm chọn một hiện trạng muốn thay đổi trong năm kế hoạch,
sau đó viết mục tiêu, viết các kết quả cần tạo ra để đạt mục tiêu và
xác định các chỉ số/chỉ tiêu cho từng kết quả đó;
2. Mỗi nhóm hãy kể tên các hoạt động để đạt một kết quả dự kiến (đã
nêu trong bài tập 1) và thể hiện các hoạt động này trên sơ đồ Gantt.
7
TĂNG CƯỜNG SỰ THAM GIA CỦA NGƯỜI DÂN VÀO
QUÁ TRÌNH LẬP KẾ HOẠCH
Các mong đợi
1. Đảm bảo có một nhóm tham gia vào quá trình xây dựng kế hoạch
(gọi là Nhóm lập kế hoạch, bao gồm UBND và các Ban, ngành
liên quan);
2. Các cuộc họp lập kế hoạch được tham vấn ý kiến của các bên liên
quan (cấp xã/phường và cấp thôn/tổ);
3. Với nguồn lực cho phép trong năm kế hoạch, các nhu cầu của
người dân được đáp ứng ở mức độ cao nhất;
4. Bản kế hoạch được viết dưới dạng khung lôgic để dễ dàng cho
quá trình thực hiện và quá trình giám sát.
Quá trình chuẩn bị
a) Thiết lập Nhóm lập kế hoạch: Xác định thành phần và phân
công nhiệm vụ cho các thành viên:
Trưởng nhóm là người chịu trách nhiệm điều hành quá trình
lập kế hoạch, chủ trì các cuộc họp có liên quan và chỉnh sửa
bản kế hoạch lần cuối;
Các thành viên: Dự thảo các phần kế hoạch có liên quan đến
ban, ngành do mình phụ trách.
b) Dự kiến thời gian cho các bước lập kế hoạch: Nêu rõ các bước
lập kế hoạch sẽ được tiến hành trong tuần nào của tháng nào.
8
Các bước lập kế hoạch
Bước 1: Hội nghị đánh giá nhu cầu và tiềm năng.
Đây là một cuộc họp quan trọng nhất để lấy ý kiến của đại diện người
dân trong xã về nhu cầu và các đề xuất cho bản ”Dự thảo kế họach”.
Nội dung
và kết quả
Báo cáo tóm tắt việc thực hiện kế họach của năm cũ;
Xác định các ưu tiên của năm mới;
Phân tích tiềm năng trong năm kế hoạch.
Thời gian 1/2 ngày
Thành
phần
Chủ trì: Lãnh đạo UBND;
Đại diện UBND, HĐND, Đảng ủy, Mặt trận tổ quốc
Đại diện các Ban, ngành và đòan thể;
Trưởng/phó thôn;
Bí thư/phó bí thư chi bộ;
Đại diện người dân;
Đại diện HTX dịch vụ nông nghiệp;
Các cơ quan, doanh nghiệp đóng trên địa bàn.
Phương
pháp tiến
hành
Trưởng nhóm lập kế hoạch trình bày trực quan về việc thực hiện
kế họach của năm cũ;
Hỏi và đáp;
Nhu cầu và tiềm năng trong năm kế hoạch: Thảo luận nhóm theo
các lĩnh vực:
(1) Kinh tế và cơ sở hạ tầng
(2) Giáo dục
(3) Y tế, vệ sinh môi trường, dân số và kế hoạch hóa gia đình
(4) Quản lý đô thị, quy hoạch và đất đai
(5) Thực hiện Pháp lệnh dân chủ và dịch vụ một cửa
(6) Các vấn đề xã hội khác (an ninh quốc phòng, an toàn xã hội,
9
chính sách đối với các đối tượng thiệt thòi, người có công...)
Câu hỏi thảo luận nhóm: Trong từng lĩnh vực sẽ thảo luận:
(a) Cần rút kinh nghiệm nào từ việc thực hiện kế hoạch năm cũ?
(b) Trong năm kế hoạch cần tập trung giải quyết vấn đề gì? Cần
nguồn lực nào và lấy từ đâu để giải quyết vấn đề đó?
Các nhóm trình bày các kết quả thảo luận
Lãnh đạo chính quyền phân tích và tổng hợp các ý kiến đóng
góp.
Bước 2: Họp phân công viết bản “Dự thảo kế họach”
Nội dung và
kết quả
Nhóm lập kế hoạch thống nhất khung của bản «Dự thảo kế
họach» dựa vào kết quả của hội nghị ở bước 1 và các chỉ
tiêu/nguồn lực được giao;
Nhóm lập kế hoạch tự phân công viết bản «Dự thảo kế
họach»
Thời gian 90 phút
Thành phần Nhóm lập kế hoạch
Phương
pháp tiến
hành
Trình bày các kết quả chính của hội nghị ở Bước 1;
Thảo luận về mục tiêu, các kết quả, các ưu tiên, các chỉ số
và các họat động chính của năm kế họach;
Phân công các thành viên viết từng phần trong bản «Dự
thảo kế họach» (tùy theo lĩnh vực mình phụ trách) , thống
nhất thời hạn hoàn thành và nộp cho người tổng hợp;
Phân công người tổng hợp bản «Dự thảo kế họach».
10
Bước 3: Hội nghị góp ý bản «Dự thảo kế họach»
Nội dung và
kết quả
Góp ý bản «Dự thảo kế họach»;
Các bổ sung/sửa đổi cho bản «Dự thảo kế họach».
Thời gian 1/2 ngày
Thành phần Mời các thành phần đã dự Hội nghị ở Bước 1
Lưu ý: Đảm bảo rằng từng người đã nhận được bản «Dự thảo
kế họach» trước khi tham dự ít nhất là 03 ngày.
Phương
pháp tiến
hành
Đại diện UBND (Nhóm trưởng nhóm lập kế hoạch) trình bày
trực quan nội dung cơ bản của bản «Dự thảo kế họach»;
Thảo luận nhóm theo từng lĩnh vực của bản dự thảo;
Câu hỏi thảo luận nhóm: Mỗi nhóm hãy bổ sung/góp ý bản
«Dự thảo kế họach» (về lĩnh vực có liên quan đến nhóm);
Các nhóm trình bày kết quả thảo luận;
Tổng hợp các ý kiến bổ sung cho bản «Dự thảo kế họach».
Bước 4: Họp chỉnh sửa bản «Dự thảo kế họach»
Nội dung và
kết quả
Bản «Dự thảo kế họach» được điều chỉnh dựa vào kết quả
của hội nghị ở Bước 3
Thời gian 90 phút
Thành phần Nhóm lập kế hoạch
Phương
pháp tiến
hành
Trình bày trực quan các góp ý chính của Hội nghị trong
Bước 3;
Thống nhất các mục cần sửa đổi trong bản «Dự thảo kế
họach».
Phân công người chỉnh sửa bản «Dự thảo kế họach»
Thống nhất thời hạn hòan thành bản «Dự thảo kế họach»
đã chỉnh sửa.
11
Bước 5: Hội nghị tiếp xúc cử tri – Thôn, tổ góp ý bản «Dự thảo kế
họach» đã chỉnh sửa.
Chú ý : Có thể thực hiện song song ở tất cả các thôn/tổ hoặc chỉ thực hiện
tại một số thôn/tổ trọng tâm.
Nội dung và
kết quả
Trình bày báo cáo thực hiện kế họach năm cũ;
Góp ý cho bản «Dự thảo kế họach» của năm mới;
Phân tích tiềm năng của tổ/thôn trong năm kế hoạch và huy
động sự tham gia/đóng góp của người dân.
Thời gian 1/2 ngày tại từng thôn/tổ (có thể họp vào buổi tối)
Thành phần Chủ trì: Trưởng ban công tác Mặt trận;
Đại diện Nhóm lập kế hoạch;
Các cử tri đại diện các hộ trong thôn/tổ;
Tổ trưởng, tổ phó/Truởng, phó thôn;
Bí thư/phó bí thư chi bộ (Cấp ủy đảng thôn/tiểu khu);
Đại diện MTTQ và chính quyền.
Phương
pháp tiến
hành
Đại diện Nhóm lập kế hoạch trình bày trực quan về kết quả
thực hiện kế họach năm cũ (tập trung vào các kết quả có
liên quan đến thôn/tổ đang được tham vấn ý kiến);
Thảo luận chung về các điểm cần rút kinh nghiệm trong năm
cũ;
Đại diện Nhóm lập kế hoạch trình bày trực quan bản «Dự
thảo kế họach» của năm mới: các kết quả và chỉ số chính
của năm kế họach (chú trọng phần có liên quan đến thôn/tổ
đang được tham vấn ý kiến);
Hội ý tại chỗ: Nhóm 05 người ngồi gần nhau hội ý rồi đưa
ra các ý kiến góp ý cho bản «Dự thảo kế họach» đồng thời
phân tích tiềm năng của tổ/thôn, khả năng tham gia/đóng
góp của người dân cho các hoạt động trong năm kế hoạch
12
Bước 6: Hội nghị thông qua bản «Dự thảo kế họach».
Nội dung và
kết quả
Báo cáo lại các kết quả của các hội nghị tiếp xúc cử tri ở
bước 5 ;
Thống nhất bản «Dự thảo kế họach» của năm mới.
Thời gian 90 phút
Thành phần Nhóm lập kế hoạch
Phương
pháp tiến
hành
Các đại diện Nhóm lập kế hoạch trình bày trực quan các kết
quả chính của các Hội nghị tiếp xúc cử tri;
Thảo luận chung: Các thành viên góp ý và thống nhất các
điều chỉnh dựa vào các mục tiêu, các kết quả, các chỉ số và
nguồn lực cho phép;
Phân công tổng hợp bản «Dự thảo kế họach» của năm mới
và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Bài tập nhóm:
1. Mỗi nhóm thảo luận để hiểu mẫu trong phụ lục 1 và viết bản
«Dự thảo kế họach» cho một lĩnh vực cụ thể của xã/phường
mình trong năm kế hoạch;
2. Mỗi nhóm thảo luận để hiểu kỹ 06 bước lập kế hoạch, mô tả
trên giấy A0 về các nội dung sau: thời gian thực hiện, cần dự
án hỗ trợ những gì trong từng bước lập kế hoạch? Điền các kết
quả vào bảng sau:
Các bước Thời gian thực hiện Hỗ trợ từ dự án
1 Tuần /Tháng
2
6
13
Phụ lục 1: Kế hoạch phát triển kinh tế văn hoá xã hội năm 2010 phường Trường Thi –TP Nam Định
(Ví dụ cho lĩnh vực phát triển kinh tế và cơ sở hạ tầng)
Các chỉ tiêu chủ yếu trong năm kế hoạch:
Giảm tỷ lệ nghèo từ 3,06% xuống còn 2,9% (từ 125 hộ xuống còn 118 hộ)
Tỷ lệ trẻ em phổ cập giáo dục: đạt 100%
Giải quyết các kiến nghị của người dân về cải thiện cơ sở hạ tầng: đạt 70%
Tổng kế hoạch ngân sách để thực hiện kế hoạch : 17.052.000.000 VND (trong đó thu ngân sách ít nhất là :
1.563.000.000 VND)
Lĩnh vực Mục tiêu
I. Phát triển kinh tế và cơ sở hạ
tầng
1. Giảm tỷ lệ các hộ nghèo của phường từ 125 hộ xuống còn 118 hộ.
2. Các điều kiện về cơ sở hạ tầng được cải thiện để hỗ trợ cho việc phát triển kinh tế
Các kết quả Các chỉ số Nguồn ngân sách
1. Các hộ nghèo, cận nghèo, khó
khăn có thu nhập thấp được vay
vốn để cải thiện điều kiện sống.
125 hộ nghèo, 177 hộ cận nghèo, 202 hộ gia đình có con em là học
sinh, sinh viên nghèo,
300 hộ có nhu cầu về sửa chữa nhà, 50 hộ có nhu cầu về kinh doanh
sản xuất sẽ được vay vốn.
Vay ngân hàng
2. Thanh niên nghèo trong
phường có việc làm và thu nhập
ổn định
50 thanh niên nghèo được đào tạo nghề và có thu nhập ổn định. Vay ngân hàng
3. Cơ sở hạ tầng được phân định
rõ ràng trong quy hoạch chi tiết
Ranh giới giữa Phường Trường Thi và Xã Mỹ Xá được phân định mốc
chỉ giới trên bản đồ chi tiết.
14
4. Năng lực quản lý và sử dụng
nguồn vốn vay của các hộ dân
được nâng cao.
90% hộ vay vốn được tập huấn và năng cao năng lực.
Vay ngân hàng
Kế hoạch hoạt động
STT Tên hoạt động Quý I Quý II Quý III Quý IY Trách nhiệm
Hoạt động cho kết quả 1
1 Phối hợp với các tổ: Khảo sát danh sách các hộ nghèo,
cận nghèo, các hộ gia đình có con em là học sinh, sinh viên
nghèo, các hộ nghèo có nhu cầu kinh doanh và sửa chữa
nhà cửa trên địa bàn toàn phường
x UBND
2 Lập kế hoạch ngân sách x
3 Thống nhất kế hoạch với các ngân hàng liên quan x
4 Thông báo các trường hợp đủ điều kiện vay để làm thủ tục
vay theo tiêu chí
x
5 Phối hợp với ngân hàng để giải ngân x
6 Giám sát theo dõi việc sử dụng nguồn vốn (mục đích, sự
thay đổi ..)
x x x
7 Đánh giá kết quả thực hiện x
Hoạt động cho kết quả 2
8 Ban chấp hành Đoàn phường khảo sát và lập danh sách
thanh niên nghèo của toàn phường
x BCH Đoàn
phường
9 Họp và lập kế hoạch (nhu cầu và kế hoạch đào tạo nghề,
kế hoạch ngân sách)
x
15
10 Phối hợp với các bên liên quan để tiến hành đào tạo nghề x x
11 Giám sát theo dõi việc thực hiện x x
12 Đánh giá kết quả thực hiện x
13 Báo cáo với các bên liên quan x
Các hoạt động cho kết quả 3
14 Đề nghị cấp có thẩm quyền giải quyết địa giới 364 x UBND
15 Thông báo cho nhân dân những gì đạt được và chưa đạt
được để giám sát.
x
Các hoạt động cho kết quả 4
16 Khảo sát nhu cầu tập huấn nâng cao năng lực của các hộ
vay vốn.
x Hội nông dân
17 Lập kế hoạch đào tạo x x
18 Mời chuyên gia tư vấn và tiến hành tập huấn x
19 Theo dõi giám sát và đánh giá hiệu quả x
.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- tai_lieu_tap_huan_tang_cuong_su_tham_gia_cua_nguoi_dan_vao_q.pdf