Tài liệu nhập môn Tin học đại cương

08/23/2013 1 Tin học đại cương Trường Đại học Lạc Hồng Khoa Công nghệ thông tin Nội dung môn học • Chương 1: Tổng quan về hệ thống máy tính • Bài 1: Máy tính và thông tin • Bài 2: Cấu trúc cơ bản của hệ thống máy tính • Bài 3: Biểu diễn thông tin trong máy tính • Chương 2: Hệ điều hành • Bài 4: Hệ điều hành MS-DOS • Bài 5: Hệ điều hành Windows 7 08/23/2013 2 Nội dung môn học • Bài 6: Thao tác cơ bản trên Windows • Bài 7: Điều khiển hệ thống và quản lý tài nguyên • Chương 3: Ứng dụng cơ bản của Windows 7 • Bài 8: Ứng dụng vẽ Paint • Bài 9: Notepad và Unikey Nội dung môn học • Chương 4: Mạng cơ bản, internet và bảo mật • Bài 10: Những vấn đề về tội phạm tin học và đạo đức nghề nghiệp • Bài 11: Mạng máy tính • Bài 12: Khai thác và sử dụng Internet 08/23/2013 3 Tài liệu tham khảo • TS. Quách Tuấn Ngọc, Giáo trình Tin học căn bản, NXB Thống kê, 2001. • GS. Hoàng Kiếm, Tin học đại cương nâng cao, NXB Giáo dục, 1998. • Gáo trình tin học văn phòng-Khoa công nghệ thông tin- trường Đại học Lạc Hồng Bài 1: Tổng quan về hệ thống máy tính 08/23/2013 4 Nội dung 1. Thông tin và xử lý thông tin 2. Phần cứng, phần mềm 1. Thông tin (information) • Thông tin có thể được lưu trữ, tồn tại dưới nhiều hình thức: • Những tập tin văn bản, tài liệu dưới dạng giấy • Cấu hình hệ thống mạng • Thông tin khách hang, nhân viên trong cơ sở dữ liệu 08/23/2013 5 Quá trình xử lý thông tin Đầu vào (Input) Xử lý (Processing ) Đầu ra (Output) Thu nhận phân loại, tính toán, thống kê, lưu trữ, 2. Tin học (IT: Information Technology) • Là nghành khoa học chuyên nghiên cứu việc thu thập và xử lý thông tin dựa trên công cụ là máy tính điện tử 08/23/2013 6 Phần cứng Là tất cả các phần trong máy tính mà chúng ta có thể thấy hoặc sờ được. Phần mềm Là một tập các cấu trúc, câu lệnh được thể hiện thông qua một ngôn ngữ lập trình theo 1 thuật toán nào đó mà máy tính có thể hiểu và thực hiện được. 08/23/2013 7 Bài 2: Cấu trúc máy tính và thiết bị ngoại vi Nội dung 1. Phần cứng 2. Phần mềm 08/23/2013 8 Phần cứng (Hardware) Phần cứng 08/23/2013 9 1. Phần cứng Là tất cả các phần trong máy tính mà chúng ta có thể thấy hoặc sờ được. 1. Đơn vị xử lý trung tâm (CPU) 2. Bộ nhớ 3. Thiết bị nhập xuất CPU (Central Processing Unit) Control Unit Arithmetic Logic Unit Registers 08/23/2013 10 CPU (Central Processing Unit) CPU là đơn vị xử lý trung tâm hay còn gọi là bộ vi xử lý. Đây là bộ phận đầu não của máy tính, nó thực hiện các lệnh ,tính toán và điều khiển phần cứng Ram Kingston-4Gb-ddr3 Western 2Tb-Sata 3 Bộ nhớ 08/23/2013 11 Bộ nhớ Thiết bị lưu trữ được dùng để cất giữ thông tin.
Lưu trữ sơ cấp(primary memory) là bộ nhớ trong của máy tính dùng để lưu trữ các tập lệnh của chương trình
Lưu trữ thứ cấp(secondary storage) là cách lưu trữ đơn thuần với các mục đích cất giữ dữ liệu, nhứ: CD, USB, HDD, Bộ nhớ ngoài 08/23/2013 12 Thiết bị ngoại vi Thiết bị ngoại vi  Thiết bị xuất (output) thực hiện thao tác gởi thông tin ra ngoài. Hầu hết là dùng màn hình máy tính là thiết bị xuất chuẩn  Thiết bị nhập (Input) thực hiện thao tác đưa dữ liệu từ thế giới bên ngoài vào, thường là bàn phím, chuột 08/23/2013 13 2. Phần mềm 1. Phần mềm là tên gọi khi nói tới các chương trình chỉ thị máy tính hoạt động xử lý dữ liệu thành những hình thái mà ta mong muốn. 2. Chương trình là một chuỗi các chỉ thị lệnh có liên quan nhằm thực hiện từng bước tại 1 thời điểm để hoàn thành 1 công việc và dưới sự điều khiển của CPU 2. Phần mềm 1. Phần mềm hệ thống Phần mềm hệ thống dùng để vận hành máy tính và các phần cứng máy tính. 2. Phần mềm ứng dụng Phần mềm ứng dụng để người sử dụng có thể hoàn thành 1 hay nhiều công việc. 08/23/2013 14 HỆ ĐIỀU HÀNH Hệ điều hành Là hệ thống phần mềm liên kết các phần cứng thành một khối thống nhất, đồng thời xây dựng các chức năng để người dung có thể khai thác dễ dàng. 08/23/2013 15 Phần mềm ứng dụng • Là các phần mềm trợ giúp thực hiện những nhiệm vụ trong các hoạt động nghiệp vụ khác nhau. Ứng dụng cơ bản 08/23/2013 16 Bài 3: Biểu diễn thông tin trên máy tính Nội dung 1. Biểu diễn thông tin trong máy tính 2. Đơn vị thông tin và dung lượng bộ nhớ 08/23/2013 17 1. Biểu diễn thông tin trên máy tính • Phương pháp để biểu diễn các ký tự trong máy tính là thiết kế một bộ mã. • Ý nghĩa của cách thiết kế này là các ký tự khác nhau sẽ được đặc trưng bởi một nhóm bit duy nhất khác nhau. • Thông tin sẽ được mã hóa thành một chuỗi bit trong bộ nhớ hoặc ở các thiết bị lưu trữ. 1. Biểu diễn thông tin trên máy tính • Chuẩn trong giao tiếp thông tin trên máy tính gọi là bộ mã ASCII(American Standard Code for Information Interchage) 08/23/2013 18 Hệ thống số Hệ đếm Cơ số Ký số và trị tuyệt đối Hệ nhị phân 2 0, 1 Hệ bát phân 8 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 Hệ thập phân 10 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 Hệ thập lục phân 16 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F Đơn vị đo thông tin • Bit là đơn vị đo thông tin cơ sở của hệ nhị phân, chỉ có 2 giá trị là 0 và 1. • Tám bit tạo thành một đơn vị thông tin nhỏ nhất là 1 Byte 08/23/2013 19 Tên gọi Ký hiệu Giá trị Byte B =8bit KiloByte KB =1024 B MegaByte MB =1024 KB = 1020 B GigaByte GB =1024 MB = 1030B TetraByte TB =1024 GB = 1040 B PetaByte PB =1050B ExaByte EB =1060B ZettaByte ZB =1070B YottaByte YB =1080B Đơn vị đo thông tin Bài 4: Hệ điều hành MS-DOS 08/23/2013 20 Nội dung 1. MS-DOS là gì? 2. Các lệnh cơ bản 1. MS-DOS • Hệ điều hành MS DOS: Microsoft Disk Operating System) ra đời vào 4/1981 của hãng Microsoft • Microsoft, có các phiên bản Version từ 1.0 (1981) đến 6.0 (1993). 08/23/2013 21 1. MS-DOS • MS DOS là một hệ điều hành đơn nhiệm, 1 người dùng. Có chế độ làm việc theo kiểu dòng lệnh. 2. Lệnh tổng quát trong DOS • Cú pháp: • [Drive:] [Path] Command Name [Option] • VD: C:\> A:\DOS\FORMAT.COM /S/V ↵ 08/23/2013 22 Đĩa hệ thống • Đĩa hệ thống là đĩa dùng để khởi động máy được cài đặt ở trong lệnh định dạng ban đầu cho đĩa (Format /S ). • Thư mục (directory): là nơi cất giữ các tập tin theo một chủ đề nào đó theo ý người sử dụng. • Thư mục đang làm việc gọi là thư mục hiện hành • Đường dẫn (path) dùng để chỉ lộ trình đến một thư mục hoặc truy cập đến 1 tập tin nào đó. 08/23/2013 23 Các lệnh cơ bản • Chuyển ổ đĩa • Cú pháp: Ký tự ổ đĩa :> hoặc • VD: C:\> A • Liệt kê thư mục • Cú pháp: DIR [drive:] [path][/P][/A: attribs][/O : sortorder] Các lệnh cơ bản • Tạo thư mục mới • Cú pháp: MD [drive:] [path] • Đổi thư mục • Cú pháp: CD [driver:] [path]